Nederland en de Oorlog. N». 17012 "Vrijdag 13 Augustus. A*. 1915. feze (Courant wordt dagelijksmet uitzondering van <§on- en .feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. 175, 1507. Officieele Kennisgeving. UIT QMS LAND. Gemengd Mieuws. ILSCH PRIJS DEK ADTEKTENTIEN Yen 18 regel» /"1.06, Iedere regel meer /'0.17{. Klein» adTortentiêo tan 30 woorden 40 Oentó oontantj elk tiental woorden meer 10 Oont». Voor het inoaeeeeron wordt f 0.05 berekend. Bewijsnummer 6 Oenta. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per S maandon 1.30 j per wee>„ i J 1 f 0.09. Buiten Leiden en waar agenten gevestigd sijn per week, J 0.10. Franco per poet i i i i 1.05 Het Telefoonnummer voor de Administratie van het „L eidsch Dagblad" is voor de Redactie DIRECTE BELAST1NCEH. Do Burgemeester van Leiden brengt ter alge- meeno kennis, dat aan den Ontvanger dor Directe Bcvla9tingen is tor hand gestold hot kohier de-" Personeels belasting No. 14 van den dieaït 19JÜ, executoir verklaard den lOcn Augustus jj. en horinnert voorla den belanghebbenden aan hun verplichting om den aanslag op den bij de Wet bepaalden voet te voldoen. De Burgemeester voornoemd, N. O. DE GIJSELA AE. Leiden, dc-n 13en Augustus. LEIBEN, 13 AUGUSTUS. Een 40-Jarig Jubileum. Gisteren was het de dag, waarop vóór veertig jaren do heer Jac. v. cL Linden m Üjenst trad. bij de firma H. J. J. Labree, boek binderij aan de Langebrug, alhier. De jubi laris werd met zijn echtgenoot© per auto van huis afgehaald en mej. v. d. Linden werd dra een bouquet overhandigd. Bij aankomst in de werkplaats werd de 'jubilaris toegesproken door den tegenwoor- digen patroon, die zijn trouwen meester- Icnecht feliciteerde en dank zegde voor de diensten, de firma in al die jaren bewezen. 'Hij sprak daarbij den wensch uit. dat hg nog vele jaren moge gespaard Wijven, om zijn werkkring 'met denzelfden ijver en nauw gezetheid te 'volbrengen, als bij in die veer tig jaren altijd gedaan had. Vervolgens werd hem als aandenken een buooie fauteuil aangebeden. Een enveloppe irot inhoud werd hem tevens overhandigd. De vroegere patroon, de oprichter der zaak, ging na' wat er alzoo in die veertig jaren gebeurd was on overhandigde bij zijn •felicitatie een fraaie pendule. Ook van 'de familieleden van den patroon mocht de 'jubilaris blijken van belangsteHIing ontvangen. Hert personeel overhandigde hem1 een plooien koperen bloempot. Na eenigen tyd in gezelligen kring bij den patroon verkeerd te hebben, werden de jubi laris en ztjr echtgenoot? weder per auto naar hun woning gebracht, waar zq den .verderen dag vele blijken van belangstel ling mochten ondervinden. Do heer W. L. van Wijk, doctorandus alhier, is benoemd tot leeraar in ^de schei en wiskunde aan de H. B. S. en het gymna sium te Maastricht Dat. behoof je toch niet te betalen I Een onzer groote magazijnlioudcrs aan de Botermarkt kwam dezer dagen van genoten vacantie terug en bemerkte tot zijn sohrik, dat de meter der electriciteit was blijven doorloop en, als ware doorloop end stroom verbruikt. Wat toch was hot geval? In den kelder, waar, door het afschroeven van eeD toestel, twoe draden afhingen, waa het water wat hoog komen staan, mot het treurig govolg, dat er draden in kwamen to slepen en contact verkregen werd. Yoor eon paar honderd gulden word aan stroom op den meter genoteerd, on wat is nu de uitroep van zoo menigeen„Maar dat behoef je toch niet te betalen!" Of ze or aan de Gemeente-lichtfabrieken ook zoo over denken? Yoor militairen van het garnizoen al hier had gisteravond op „Den Burcht" we derom een concert plaats. Yelen hunner maakten van de gelegenheid gebruik om van do mooio muziek van het stafmuriek- korps van het Vierde te genieten. Ook tal van burgers woonden de uitvoering op de zen schoenen zomeravond bij. flrtvanrTPTl de ni8Uwste dessins in Eogtl- ,iv ycu sche Dassen. Nieuwe Ryn 46. H. A. TIMMERMAN. Hofl. Telef. 142. AGENDA VAN DE WEEK. Zondag Zomer zorg, Opera-Ooncert, 8 uur. UIT ONZE STAD. DE N. O. T. EN DE MIDDENSTAND. Het is het bestuur der Yereeniging W»r den Handoldrijvenden en Jtólustriëelen Mid denstand voor Heiden en Omstreken gelukt, door "bemiddeling der Amlsterdamsche Wln- keliersvereeniging dezelfde 'faciliteiten te VerKr^jgen als door deze werden verkregen bij de Nederlandsche Overzee Trust (N. 0. T.), om goederen uit Engeland en Eraükijjk bier te lande in te voeren. Door haar tuaschenkonist kunnen voort aan zendingen tot f 100 aonder Bankgaran tie en zonder de kedten van zending ad f2.50 worden ingevoerd en verder zal slechte een kleine kostenvergoeding daarvoor berekend worden. i i~j r-Jrgl u)'.'l Het bestuur naai echter de moreèïe ver antwoordelijkheid op zich, dat goederen, door zijntusschenkomst uit Frankrijk en Engeland aangevoerd, niet naar oorlogvoeren]®! lau den mogen worden uitgevoerd. Een andere belangrijke tegemoetkoming1 is, dat door bemiddeling van gemeld j>estuur Bankgaranties kunnen worden opgeheven van zendingen, welke geteel fai binnenlandsch gebruik zjjn geplaatst. Een en ander brengt natuurlijk mede, dat deze 'faciliteiten slechts door tusschenkomst van het bestuur der Yereeniging alhier kun nen verleend worden, waartoe een permanent bureau tot afwikkeling deeer zaken ral ge vestigd worden. Ni°t alleen de leden der Vereeniging van tien Handeldr. en Industr. Middenstand, doch alle winkeliers te Leiden en Omstreken kun nen deze voordeeleu genieten. Yoor nadere bijzonderheden verwijten wij naar de hierachter geplaatste advertentie. VLEEBOHYOORZLENING JLLEIiNg GEMEENTEN. Te Wageningen is ©en vergadering ge houden van ©en 60-tal varkensslagers van daar ©11 uit den omtrek, ter bespreking van den noodtoestand, wat betreft de viecsch- voorziening van kleine gemeenten, die elk geen 60 regeerings varkens per week kun nen slachten en nu geen varkens ontvangen. Besloten werd een adres tot de r©gearing te richten met 'fc verzoek, of de grenzen voor den uitvoer van varkens te sluiten, of de levering van regeeringsvarkens zoo te regelen, dat voor Heine gemeenten een ge ringer aantal dan 50 varkens wordt ver krijgbaar gesteld. Een commissie van drie leden zal den minister van Landbouw de meening der sla-gors nader gaan toedichten. In verband roet het ministerieel besluit van 7 dezer, betroffende de varkensddstrd- butae, is gdsteumaddag te Groningon door varkensslagers uit het noorden van ons land een protestvergaderdng gehouden, die geleid werd door dien heer W. Poll, voorzatter van de slagerovereenigang Hoo- g ezand->Sap p emeor. De distributie van regeeringsvarkems en regeeringsspek da door tal van sprekere aan critiek onderworpen. Yan onderscheidene gemeenten uit de provinciën Groningen cn Drente kwam bericht, dab zij a.s. Maandag het bedrijf gaan staken, o.m. uit Em-men, Goevorden, Assen, Schoonebeek, Dalen, Sleen, Ocïoora e. a. Besloten werd, een audiörutóe aan minister Posthuma aan te vragen, om hem de toestanden van don plattelan ds-vaakensslager uiteen te zet ten. Een telegrafisch adres, onderteokend door 100 afgevaardigden van 65 plaatsen uit het noorden, word tot den minister van landbouw gericht, waarbij onmiddellijke sluiting van de grenzen voor ©enigen tijd voot den uitvoer van varkens wordt ge vraagd. MILITAIRE ONTEYRiEDENHE ID. Een inzender in den groenen „Nieuwen Amsterdammer" sohrijft over de oorzaken var. de toenemende ontevredenheid onder cie militairen. Hij ziet die met don minis ter in de te lage militaire vergoedingen, maar daarnevens in het verech-i in maat staf, die aangelegd wordt. Hij schrijft: Mij is een geval bekend van oen persoon, eigenaar van oen kleinen „bloembollenhan- dol", werkende met één knecht, die op zijn verzoek om vergoeding, daar hij onder de waponen is, 9 per week toegewezen kreeg. Yerder gelukte het dien handelaar met behulp van oen z.g. kruiwagen 3 da gen per week werkverlof te krijgen, met zijn dag periodiek verlof, dus 4 dagen per week, waardoor hij recht kreeg op 4 maal 35 ct-s. vergoeding voor gemis van menage, daarbij ƒ2.10 traktement, terwijl ook zijn vergoeding, doordat hij niet meer dan 4 (achtereenvolgende dagen verlof heeft, doorgaat. Deze handelaar heeft daarbij per week nog 1 dag voor reizen zoodat hij 2 da gen in garnizoen is, waarvoor hem uitbe taald wordt: plus ƒ1.40, plus ƒ2.10 is ƒ12.60 of f 0.25 per dag dot hij dienst doet. Ia het wonder dat andere soldaten, die èn vergoedïhg èn verlof hoogst karig toege meten krijgen, ontevreden worden? Tegenover dit feit staan weer veel ande re, waarin zakenmenschen, geen vergoe- dingtrekkenden, door hun afwezigheid hun zaken langzamerhand ten gronde zien gaan, terwijl hun concurrenten van hun afwezigheid profiteeren. Om extra Verlof te krijgen moot men, om d© eigen woorden van zekeren kapitein te gebruiken, boer of failliet zijn. Afup landbouwers, wier land het vorige jaar op verschillende plaatsen de koopsom van het land als zuivere verdiensten op- braoht, en wier bedrijf dus wol een stootje zou kunnen lijden, wordt op ruime schaal verlof toegewezen, terwijl zak enmen ach en, wier zaken door de benarde omstandighe den hun tegenwoordigheid dubbel eischen, geen dag extra verlof kunnen krijgen en daardoor hun ondergang moer en meer riep naderen. Geen gering aandeel in den langzamer hand groeienden geest van verzet heeft echter het vaak ontaktisch optreden der officieren, die rich maar al te dikwijls niet kunnen indenken dat er voor de soldaten &0g andere dan dienstbelangen zijn. In de kleine vesting, waarin ik in garni zoen ben, is een kapitein-vestingcomman dant. Iemand in de vesting wonende en eigenaar van een zaak, volgens de onge vallenwet niet verzekeringsplichtig, doch die een paar paarden en wagens heeft, is ook onder de wapenen on ziet in den ves- tingoommandant zijn chef. Eenigen tijd geleden laadde deze eige naar door middel van een knecht een vracht goed niet bestemd voor zijn eigen zaak, waardoor bij het verzekeringsplichtige be drijf van vrachtrijder uitoefende, en daar zijn knechts niet in de ongevallenverzeke ring waren, kreeg hij een proces-verbaal. Deze zaak van burgerlijk recht wilde ge noemde vestingcommu-ndant ook maar zelf -berechten, door den eigenaar der zaak te -willen straffen met provoost, waarbij den eigenaar ook eens flink de les gelezen werd over het feit, dat hij zijn knechts te Weinig 1-oon betaalde naar den zin van den vestingoommandant. Yan zich te verdedi gen was geen sprake; wilde de soldaat iets zeggen, direct werd hem het zwijgen op gelegd met de woorden: „Houd je mond soldaat!" Yeel meer ia er nog dat ontevredenheid wekt, als: Het niet uitbetalen van de door den mi nister van Oorlog toegezegde vergoedingen voor gemis van menage op verlofdagen van 1 December 1Ö14 af, die niet uitbetaald kun nen worden, omdat de sergeant-majoor -t niet kan uitzoeken, zich zelf hierdoor een brevet van onbekwaamheid uitreikende. Het eerst niet, later wèl, moeten salu- eeren in een vestinkje met vier straatjes ook voor onderofficieren en korporaals, wat op zich zalf niet zoo erg lijkt, maar dat, ge zien do massa-Irabrik&tie van kader, oen ondragelijke last wordt. CREDIET VOOR DE BOLLEN- EN J BOOMKWEKERS. Gisteren hoeft zich te 's-Gravenhage ge constitueerd de naamlooze vennootschap Cen trale Land- en Tuinbouwbank met winstdee- ling. Deze onderneming is ©enigermate te' beschouwen als een gevolg van het door H. M. de Koningin genomen initiatief tot het in hot loven roepen van een regeerings- conünissie inzake het Mi'ddenstandskrediet. Toen onder leiding van minister Treub, bovengenoemde commissie tot stand was ge komen, bleek al spoedig, dat zeer bepaaldo l£k enkele categorieën van personen o.ni. de bolien- en boomkweekers, in sterke mate van de tijdsomstandigheden hadden te lijden en dat hun bedrijven, die in vredestijd op zoo verrassende hoogte staan, in verscheidene gevallen met ondergang zouden bedreigd worden, indien niet op doeltreffende wijze in credietverschaffing te hunnen behoeve Werd voorzien. Zoo rees dus bjj eenige vooraanstaande mannen, het denkbeeld om, in samenwerking! eenorzijds met de regeeringscommissie in zake het middenstandscrediet, anderzijds met het onlangs opgerichte Tuinbouwwaarborg»- fonds, een bankinstelling in "het leven "te roepen, die aan twee belangrijke categoriën van producenten op billijke wijze credieten ?nl verschaffen. Dat vooral dit laatste doel voorzit, volgt reeds uit de namen der com missarissen van de nieuwe credietinstelling, te weten, de heer en: ij. C- K. van Aalst, president van de NederL Handelmaatschap pij jhr. mr. W. Th. C. van Doorn, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaa), voor zitter van den Ned. Tuin bouw raad; mr.~ D. Fock, oud-minister, voorzitter van de ro- geeringscommissie inzake het middenstands crediet jhr. H. Loudon, directeur van de Koninklijke Maatschappij tot ExpL va» Pe- troleumbronnen in Ned.-Indië, en J. D. M. de Yoogt, lid van den raad van beheer der Bataafsche Petrole um-Maatschappjj Als directeur treedt op de heer J. C. M. Brugma, lid der regeeringscommissie in zake het Middenstandskrediót, directeur va^ de Eerste Haagsche Hulpbank, te wiens kan toor voorloopig de bureaux der Centrale landbouwbank zullen gevestigd zijn. .Gelijk de naam der bank aanduidt, zullen de kredietnemers deelen in de winst-, die wordt gemaakt boven een matige rente van het aandeelenkapitaal. BEN DUIT&CH DESERTEUR. Te Yehlo is aangekomen en naar het in- terneeringskamp te Bergen (N.-H.) over gebracht, een in uniform gekleed Duitsch soldaat-, wien bevolen was, voor een twee den keer naar het westelijk front te ver trekken, doch die het vrije Holland verkoos boven de Yserlinio. DE VOETBALLER KAREL HEYTING GEWOND EN KRIJGSGEVANGEN. Karei Heyting, de bekende international, oud-H. Y. Y. speler, is te Düsseldorf in krijgsgevangenschap. Hij had in het Vreem delingenlegioen dienst genomen. Yan zijn troep werden slechts een vier- of vijftal ge spaard hij zelf kreeg een vrij ernstige ver wonding door een schot in den buik De w^-nd geneest echter goed en over zijn be handeling is hij tevreden. GEBREK AAN ARBEIDSKRACHTEN. Op enkele dagen van do week os de aan voer van viscih. te IJÏmudden zoo groot, dat er gebrek aan arbeidskrachten is om de sche pen te lossen, wijl velen der havenwerkers zich ondier de wapenen bevinden. Ook het Rijk ondervindt voor het werk in dc hallen den hinder daarvan. De loonen voor de losse werklieden bedragen in den rogel clan ook 40 tot 50 cent per uur. Maandag zochten de visohhandelaren te vergeefs naar werkvolk tegen oen uurloon van 75 oent. DE STEENKOLENKWESTIE. Ter audiëntie, die de iginister van Land bouw, Nijverheid en Handel gisteren aan de vrije steenkoienimporteurs verleende, verklaarde de minister zich be.eid, de sa menstelling van het kolenbureau aldus te wijzigen, dat daarin voortaan ook zitting zullen hebben een door den minister aan te wijzen gedelegeerde van deze vrije kolenim- porteurs en een gemachtigde van do Limr burgscho mijnen. Do aanvoer van steenko len nioet echter gecentraliseerd blijven in het kolenbureau. De offertes, die de im porteurs dan kunnen doen, moeten zij ter kennis brengen van den minister, die zal beslissen of op do offertes tegen den prijs, waarvoor geoffreerd wordt^ kan worden ingegaan. Do aanwezige kolenhandel aars hand haafden echter een van hun voornaamste bezwaren, n.l. dat de leidende positie van de Steenkolt2ai-HaJidëlsvereeniging gehand haafd blijft. Zij drongen daarom aan op de instelling van een Rijksbureau. De minis ter verklaarde rich daartoe echt-er niet be reid. Heden zouden do kolenimporteure een vergadering honden met de nijverheids- comumsrie, waarin dan vermoedelijk een beslissing zal worden genomen. ENGELSCHE YROUWEN. Donderdagmiddag to kwart over twee ar- riv. te Roosendaal de extra-trein met on geveer 70 Engelsche vrouwen en kinderen en eonige Franscho zusters uit België. Yoor de ontvangst was op het station aanwezig de Engelsche gezant, de heer Yilliers cn de Fransche consul-generaal Chevalier Ray mond la Longrée. Direct na aankomst ver- oeoigden zij zich aan een déjeuner in de sta tionsrestauratie. Allen waren nogal opge wekt. Por trein van 2 uur 56 vertrokken zij in gezelschap van den Engelschen gezant naar Rotterdam. KUNST, LETTEREN, ENZ. Eon schenking van wijten H. W. IVtesdag. Wijlen de heer H. W. Mesdag heeft aan de naamlooze vennootschap tot- instandhou ding en exploitatie van het Panorama Mes dag gelegateerd het naast het museum Mes dag gelegen woonhuis Laan van Meerder- voorfc met de daarin aanwezige kunstschat ten. De bedoeling van dit legaat is om, in dien do Staat dor Nederlanden door aan koop wil medewerken tot verbinding van het gelegateerde perceel en een deel der in het legaat begrepen kunstvoorwerpen en meubilaire goederen met het naast het per ceel gelegen museum Mesdag de uitvoering van dit denkbeeld te vergemakkelijken en te bevorderen. De Staat is dus in de gelegenheid gesteld zich in het borit te stellen van waardevolle kunstschatten, die als een complcteoring van het museum Mesdag kunnen worden be- ïsehouwd. Men me-ldt uit Barneveld:' Hoewel de tijd van het zoogenaamde bijerudrijven ia aangebroken, valt er voor de imkers weinig of geen honig te vergaren. Door de vele regens der laatste cöagen heb ben de nijvere diertjes op den boekweit niets van bebcekems kunnen halen, zoadat de eerste honrgaagsb <ht jaar zoo goed ala mislukt is. Natuurlijk bestaat de kans eohtor, dat de bijen op de heide, die een rijken bloei be looft, de schade nog eenigszms zullen inha len. Woning n-»od te Maagfer icht. Reeds van"begin Sepi 1914 keerscht er, Schrift de „L. Kr.*, in Maastricht een bui tengewone woningnood. De Wioningcommissie, opgericht door de Steunconïmisste 1914, kreeg mede tot taak, woningen te versohaffen aan hen, die son- tier behoorlek onderdak waren. Ofschoon' moest worden geconstateerd, dat er familie© van 10 tot 15 personen op één kamer in eeü of a ndere achterbnnrt waren gehuisvest^ koü die commissie deze taak, echter niet ver vullen, om de eenvoudige reden, dat er geen! woningen meer beschikbaar waren. Van den kelder tot den polder was elke ruimte inge nomen. Gehoopt werd, dat in dezen onhoud bar en toestand een wijziging zou komen^ door vertrek van een aantal Belgische ge zinnen. Tct heden echter is de toestaad de zelfde gebleven. In de laatste weken werd een drietal gezinnen uit hun woningen ge zet en geen enkele woningruimte kwam be schikbaar. Bedoelde gezinnen moesten on derdak vragen bij familieleden. De Bouwvereeniging „Sk-Servaiius," die in 'dezen ontzettenden woningnood wilde voor zien, wacht nu reeds ruim een jaar op de gc-edkeuring harer plannen, waarop de wo ning-inspectie allerlei aanmerkingen had te maken. Komt er niet spoedig op andere wijze ver andering in dezen, ook voor He volksgezond heid gevaarlijken toestand, dan zal zegt het blad straks, evenals verleden jaar yoor de Belgen, moeten omgezien worden naar een soort asyl voor daklooze Maastricht- sche families. Op verzoek van de ouders is in 'den clrous te Scheveningen een 17- jarige jongen gearresteerd, die zijn ouders gedreigd had dood te steken. Door 'de politie te Utrecht is op het hoofdpostkantoor gearresteerd de brievenbesteller S., aldaar, wegens diefstal van postpakketten, voor het buitenland be stemd. S. heeft reeds bekend en wordt ter. beschikking van 'de justitie gesteld. Het „Y o Ik&z an g"VOrg! e 1 door Amsterdam. Hierover schreef „De Tel." dezer dagen: Vandaag is voor het eerst het „Yoks- zang"-orgel door Amsterdam getrokken. En 'tis een geweldig succes geworden. Het door een paard getrokken pracht-orgei lokte al veel kijkers. Maar toen het op den Dam zich in het midden posteerde en die pittige kern-ge^ zonde liederen weerklonken, toeh stroom den de belangstellenden van alle kanten toe. De zangbundels werden grif gekocht, de colporteur kwam handen te kort om aille beJangstellenden van „Leeuwerkjes" te voorzien. En met het boekje in de hand volgde men de zangen, mee-neuriönd, tot na een poosje men de wijs te pakken had. Doch het meerendeol der aanwezigen bleek de wijsjes reeds te kennenhun geheugen had alleen een kleine opfrissching noodig. En die werd hen door het „Yolkszang"- orgel bijgebracht. Zeker, ons volle wil wèl pn voellt de schoonheid on zei4 Hollandsche liederen. Men moet hun smaak in banen weten te leiden. Evengoed als het orgel de variété- deuntjes op straat kan brenge.n, is het in staat onze mooie Hollandsche liederen meer dan tob dusver bij ong volk ingang te doen vinden en ook dat publiek te 'berei ken. dat de voortreffelijke uitvoeringen van de Vereeniging voor den Volkszang in het Concertgebouw niet bezocht. Heb was een groot genot daar dab pit tige -jHuzarcnlied" te hooren: „Hou je kranig, hou je hoog, Hou je frisch, maar hou je droog"; op dat melodieuze „Naar Huis". Het re pertoire van dezen eersten dag was g root genoeg. Schoenlapperfcjo" van Jac. de Jong, „Limburg mijn Vaderland", „Do vroolijke Jongen" van P. Kallenbacli, „Ons Lied" van Jog. Reekers en dan bovendien de vaderlandsche liederen, die in een tijd al3 dezen, altijd een bijzonderen indruk maken. Wij mogen „Volkszang", dab de hoofd stad in dezo dagen zijn orgel afstaat, zeker dankbaar zijn. Wie op zijn weg het „Volkszang"-orgel ontmoet, zal zeker eonige oogenblikken van zijn tijd nemen, om zich bij de aandachtig- luisteronde schare te voegen en to genieten van 'i Hollandsche Hed.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 1