Bs Eiiroiieesoiig DoiioOc
DE STRIJD IN HET WESTEN.
In het westen blijven Franschen en En-
gelscken een krachtigen druk uitoefenen op
het Duitsche front. Het resultaat is, dat men
op vele plaatsen, zij t dan ook niet over
groote afstanden, vooruit komt.
De inhoud van de Fransche en Engelsche
communiqué's wordt door de officieele Duit-
8cho mededeelingen niet weersproken.
Het Fransche communiqué van gistermid
dag drie uur luidt
De Duitschers houden nog stand in Buval,
doch zijn bijna geheel omsingeld.
Do .Franschen maakten op 16 en 17 Juni
bij Souchez onafgebroken vorderingen ia
noord-westelijke en zuid-westelijke richting.
Meer zuid-westelijk verkregen de Franschen
vasten voet in het park van het kasteel Car-
leul, waarvan de met water gevulde sloten
den vijand als basis voor zijn verdediging
dienden.
Wij veroverden het kerkhof van Souchez
en wonnen terrein op de hellingen ten zuid
oosten van Souchez, de hoogte 119.
Dank zij vorscheidene stormaanvallen kon
de terreinwinst van 16 Juni op 17 Juni. nog
worden uitgebreid.
Ton noord-oosten en ten zuiden van Neu-
villc namen wij stormenderhand de eerste
Duitsche- loopgraaf en op sommige punten
ook de tweede. De hier strijdende troepen
vechten met de bajonet en de handgranaat,
onder een hevig artillerie-vuur.
De Franschen ontruimden slechts een
klein bosch, dat den 16 Juni 's morgens ten
zuiden van hoogte 199 veroverd was en dat
door het vuur van den vijand onhoudbaar
werd gemaakt. Het aantal gevangen geno
men Duitschers bedraagt reeds meer dan
600, onder wie 20 officieren.
Fransche vliegerseskaders bombardeerden
met succes den vijand bij Givenchy, in het
bosch van Tolie, en verspreidden daar troe-
pen-afdeolingen.
De Duitschers leden zware verliezen bij
tegen-aanvallen op Quennivières, wat be
vestigd wordt door het groot aantal lijken,
dat voor de Fransche loopgraven vrerd ge
vonden.
Een kanon met groote schootsverheid bo-
schoot tot tveemaal toe Villers-Coteret,
waardoor één man gewond werd.
'jLe Reims heeft de beschouwing van de
plaatsen, waar Duitsche granaten zijn ge
vallen), aangetoond, dat er meer dam 40
projectielen zij verschoten, waarvan ver
scheidene brandbommen, meer in 't bijzon
der op de kathedraal.
In den Elzas duurt het succes der Fran
schen voort; zij maakten zich van Altenhof
(een voorstad van Hetzeral) meester, daarna
van Steinabrück en zetten hun opmarsch
op beide oevers van de Fecht voort.
De Duitschers staken Metzeral in brand.
Het aantal krijgsgevangenen dat hier in
onze handen viel, bedraagt 500, waaronder
10 officieren en 28 onder-officieren.
Bij den veroverden buit komen nog 3 mijn-
werpers, 3 machinegeweren, telefoon-mate
rieel en toestellen om verstikkend gas te
ontwikkelen.
In den Elzas werd een Duitsche vlieger
door een Franschen omlaag geschoten. De
tweo Duitsche aviateurs werden gedood.
In een mededceling zegt generaal French
Den 16den duurden de gevechten op het
noordelijk en zuidelijk gedeelte van ons
front in samenwerking met de Franschen
voort.
Ten oosten van Yperen zijn alle Duitsche
loopgraven van de eerste linie, die wij had
den genomen, in ons bezit gebleven ten spijt
v twee tegenaanvallen, welke wij met
hevige verliezen voor oen vijand terugsloe
gen. Echter was het ons onmogelijk om de
tweede linie des vijands te behouden.
Ten oosten van Festhubert maakten wij
geringen voortgang.
Te schatten naar het aantal doode Duit
schers in de genomen loopgraven had onze
artillerie groote uitwerking.
De raid op Karlsruhe.
De ter-aarde-bestelling van de 21 slacht
offers van den aanval der Fransche vlie
gers op Karlsruhe, werd bijgewoond door
do groothertoginnen Luise en Hilda en de
koningin van Zweden. Op initiatief van het
gemeentebestuur werden de dooden in een
gemeenschappelijk graf ter aarde 'besteld.
De groothertog van Baden heeft uió het
hoofdkwartier het volgende telegram gezon
den aan den burgemeester van Karlsruhe:
Z. M. de keizer deelt mij telegrafisch zijn
diepe verontwaardiging mé3e over den roe-
keloozen aanval op het geliefde Karlsruhe.
Dat er arme onschuldige slachtoffers onder
de burgerij, met welke bij zich in vreugde en
leed verbonden gevoelt, zijn, heeft hem zeer
bedroefd. Het verheugt mij, u deze oprecht
gevoelde deelneming van onzen keizer te
kunnen medecleelen.
Misschien heeft deze aanval voordeel,
dat de Engelsche badplaatsen ia het vervolg
met rust worden gelaten.
De geheimzinnige branden
Sn Engeland.
De "afgevaardigde Neild heeft in het La
gerhuis een vraag gericht tot den Minister
van Binnenlandsche Zaken omtrent do ge
heimzinnige branden, die in den laatsten tijd
hier en daar in Engeland plaats hadden.
Neild vroeg of des ministers aandacht ook
was gevestigd geworden op het aantal on
den aard der branden, die sinds het bogin
van den oorlog over het geheele land uit
breken en in het bijzonder zulke, waardoor
fabrieken of andere industrieele inrichtin
gen in de asch werden gelegden voorts,
of hij, om de onrust, die door deze branden
overal in het land is gewekt te doen ophou
den, een maatregel wilde voorstellen om de
„City of London Fire Inquests Act" (de
wet waarbij het onderzoek naar de oorza
ken van branden te Londen wordt geregeld)
'voor het geheele Vereenigde Koninkrijk
geldig te verklaren en de behandeling dier
uitbreidings-bepaliiig als nood-wetgeving te
doen behandelen.
Sir J. Simon antwoordde, dat deze ques-
tio grondig wordt overwogen en dat de po
litie iedere zaak, waarbij reden tot verden
king bestaat, nauwkeurig onderzoekt. Het
aantal branden is, voor zoover de regoering
bekend is, niet buitengewoon groot sedert
het begin van don oorlog. Spreker aan
vaardt den wenk, die in de vraag werd ge
geven, maar gelooft, dat het in dit geval
gowcnseht is, zoo weinig mogelijk openbaar
te maken en do zaak aan de politie oyer te
laten.
De Engelsche bladen geven bijzonderhe
den van de branden, die or de laatste da
gen in Engeland zijn geweest en waarvan
men de oorzaak niet weet.
Zondagavond laat brak er brand uit aan
de haven van het Regent's kanaal te Step
ney, in Londen. Eerst Maandagmiddag was
de brand gebluscht. De schade wordt op
14.000 geschat. Tweo schuiten met wol en
hout vatten vuur. Met moeite werden ande
re met olie enz. geladen schuiten verwijderd.
Maandagmiddag brak er brand ui!: in een
opslagplaats van goederen op het terrein
van de Victoria-havon te Londen. Pakkisten
en vaten olie vlogen in brand. Na een uur
was het gebluscht.
Iets later ontstond er plotseling brand op
twee schuiten, geladen met papier, in do
Millwall-haven, te Londen, De schuiten
zonken.
Te Manchester is de aniline-fabriek van de
Clayton-maatschappij Maandagmiddag groo-
tendeels verbrand.
Te Bootle zijn Maandag 2000 balen katoen
en een groote hoeveelheid prikkeldraad in
een pakhuis door brand verloren gegaan.
De brand, die Zondagochtend uitbrak in
het kasteel van den hertog van Sutherland
to Dunrobin in Schotland, is 's avonds laat
eerst gebluscht. Eet nieuwe gedeelte van
het kasteel is grootendeels uitgebrand of
beschadigd. De meeste schilderijen zijn be
houden, maar een aantal zijn bedorven, en
veel kostbare oude meubelen zijn verbrand.
Aanvoer van kaSoen.
De „Daily MaïP bevat een pleidooi voor
het afsnijden van den toevoer van katoen
vc-or Duitschland.
Vóór den oorlog, .zegt het blad, dach
ten de meeste menschen, dat katoen hoofd
zakelijk gebruikt wordt ohl in Lancashire
(het katoen-district) in calico of katoenen
weefsels of in verbandgaas en watten
omgezet te worden.
Langzamerhand c-chter beginnen zij te bs-
fcegrijpen, dat katoen het voornaamste be
standdeel is van het moderne „kruit" en
dus een middel waarmede menschen in den
oorlog worden gedood. Het ontploffings
middel, dat de kogel uit het kanon en het
projectiel uit het kanon jaagt, bestaat niet
als in den tijd van Napoleon, uit houtskool,
salpeter en zwavel, maar in hoofdzaak uit
katoen.
Om katoen tot een ontploffingsmiddel te
maken wordt het in salpeterzuur gedom
peld, qowasschen en gedroogd. Het resul
taat dier b ewerking is schietkatoen. Het
werk moet met de grootste voorzichtigheid
gedaan worden, anders vliegt de fabriek
met allen, die er in werken, in de lucht.
Als het goed gemaakt is, is het bestendig
en betrouwbaar. Het Engelsche „cordiet"
bestaat voor twee derden uit schietkatoen
en voor een derde uit andere ingrediënten.
De Duiteche en Oostenrijksche ontplof fings-
ioiddelen hebben ongeveer dezelfde samen
stelling. Zonder schietkatoen zouden de
Duitsche vuurmonden moeten zwijgen.
Behandeling van krijgsgevangenen.
Geen enkel land dat tevreden is over de
behandeling zijner soldaten, die als krijgs
gevangenen zich bij den vijand bevinden.
Duitschland klaagde over Engeland, dat
d9 bemanningen der onderzeeërs, dio neutra
le en handelsschepen, bewapend met non
combattanten, in den grond hoornen, niet
als krijgsgevangenen, maar als misdadigers
beschouwde. Het antwoordde hierop, door
Engelsche officieren in cellen op ie sluiten.
Door Amerkaansche tusschenkomst zijn bei
de van gedachten veranderd.
De Fransche regeering heeft tot haar groo-
ten spijt moeten besluiten tot repressaille-
maatregelen tegen de slechte behanaeling
van Fransche krijgsgevangenen in Duitsch-
land.
1000 Fransche krijgsgevangenen zijn over
gebracht naar de ongezonde moerassen van
Wies nabij Weener.
Een gelijk aantal Duitscne krijgsgevange
nen zal daarom overgebracht worden naar
bepaalde deelen van Fransche kol., om daar
onder dezelfde omstandigheden van klimaat
en arbeid' te loven.
Yan Servischo zijde wordt gemeld dat do
Servische rergeering den Amerikaanschen ge
zant te Belgrado verzocht heeft, te Weenen
een krachtig protest tegen de wreecle be
handeling van Servische krijgsgevangenen,
vooral van officieren, in Oostenrijk-Honga-
rije in te dienen. Zij worden zoo het heet, er
ger dan misdadigers behandeld.
Het protest maakt melding van de mensch-
lievende beliandeling dio cfo Oostenrijkfiche
gevangenen in Servië ondervinden, en dreigt
met maatregelen van weerwraak, als er niet
snel verandering komt.
Handeldrijven mei den Yij'aiid.
To Edinburgh staan twee leden van de
ijzerhandolaarsfirma Jacks Co. te Glas
gow, terecht, wegens handeldrijven met den
vijand. Door bemiddeling van de agenten
der firma te Rotterdam zou de firma contrac
ten voor ladingen ijzererts over Rotterdam
hebben afgesloten mot Duitsche onderne
mingen, zooals Krupp en do Rheinischo
Stahlwerke. Do verdediger der beide fir
manten meende dat in een geval, den ver
koop betreffende van oen ertsvoorraad, die
te Rotterdam was opgeslagen, do Engelsche
justitie geen bevoegdheid had, daar hot een
overtreding gold niet in Engeland begaan,
maar de lord-advocaat was van oordeel, dat
de beklaagden door bemiddeling van hun
agent hadden gehandeld en dus wel degelijk
verantwoordelijk waren. En de rechter was
eveneens van deze meening over de quaestie
van jurisdictie kon geen moeilijkheid rijzen,
daar handelaars in Engeland, die door hun
agenten goederen loverden aan den vijan-,
aan vervolging waren onderworpen.
De verdediging der beide beklaagden was
hierop gebaseord, dat naar hun opvatting
de Rotterdamsche firma een zelfstandige
firma was, waarmede ze handeldreven, dat
hun eigen firma con filiaal had te Duisburg,
dat ook zelfstandig handelde en dat zij dus
voor transacties tusschon deze en de Rot
terdamsche firma geen aansprakelijkheid
hadden.
Bij do voortzetting van het proces bleek
dat eon dier firmanten, Wilson, moeite
hoeft ge-daan de „Themis", die het erts
naar Rotterdam vervoerde, terug te roe
pen. De kapitein ontving het draadloozo
•telegram, door bemiddeling van Lloyd's af
gezonden maar hij deed er niet naar, om
dat het, zed hij, niet was onderteokend.
Er werden daarentegen brieven aan de
cargadoors Van Uden te Rotterdam over
gelegd, waaruit bleek, dat do beschuldig
den goed vonden dat het erst aan Krupp
enz. word verkocht. Dat geschiedde om van
hen bet-aling van vorige bezendingen los te
krijgen. Do „Nova Scotia Ct.", waarvan
het erts afkomstig was, keurdo dat ook
goed. Besöhudfgden zeiden voorts, dat zij
hun daad niet ongeoorloofd achtten, om
dat do admiraliteit de „Theimis" had door
gelaten, ofschoon zij moest weten, dat het
erts naar Duitschland zooi gaan, immers
zijn er in Nederland geen smeltovens.
„Het schijnt in ons voordeel te zijn,"
schreef de firma Jacks aan de „Nova Sco-
tia Co.", „dat de Therms" naar Rotter
dam is gegaan. Want zoo waren wij in
staat hun het erts, dat ze wanhopig graag
wilden hebben, te geven, opdat zij iet-s zou
den afbetalen van hetgeen zij ons aschuldig
waren."
Dat de bescaiuddgden in hun brieven van
Krupp en de andere Duitsche klanten nog
als „onze vrienden" spTaken, wekte in En
geland ergernis.
Aan het Oostelijk front.
Van de strijd in het oosten wijzen de be
richten nog op een voortdurend succes der
centrale mogendheden, al is 't dan niet meer
in die mate als dat voor eenige weken het
geval was.
Het officieele Oostenrijksche communiqué
meldt
Ten noorden van Sieniawa drongen onze
troepen tijdens de vervolging verder door in
het Rusiscli gebied en bereikten de hoogte
ten noorden van Kreszof en de vlakte van
de Tanef. Zij bereikten Narnogrod. Ook de
tusscken de Beneden-San en de Weichsel
staande Russische troepen weken op ver
schillende punten terug.
Ciezzanof en de hoogte ten noorden van
deze plaats zijn gonomen.
in het bergland ten oosten van Niemerof
en in de streek bij Janof is een sterke Rus
sische strijdmacht geconcentreerd.
Aan de Wereszyca wordt nog gestreden.
Onze troopen hebben op eenigo punten ten
oosten van de rivier vasten voet gekregen.
Ten zuiden van de Boven-Dnjester moes-
ton de Russen na hevige gevechten uit do
stellingen bij Lytinia naar Kolodruby te
rugtrekken.
Onze troepen kwamen bij de monding van
do Wereszyca aan.
Overigens is d: toestand aan de Dn jester
onveranderd.
Do oostelijke groepen van bet leger van
Pflanzer sloeg gisteren tusschen de Dnj es-
tor Pruth acht stormaanvallen der Russen
bloedig af. De vijand, die wankopigo po
gingen in het werk stelde, om onze troepen
in Bookowina terug te werpen, leod ten ge
volge van ons artillerie-vuur zware verlie
zen en trok in wanorde terug. Acht officie
ren en 1002 man werden gevangengenomen,
terwijl drie machinegeweren werden buit
gemaakt.
Het „Berliner Tageblatt" verneemt uit
het Oostenrijksch-Hongaarsch oorlogspers-
kwartior, dat het overschot van het derde
en achtste Russische leger, ondanks alle ver-
steraingen, nu ook tuscshen Sienrawa, Lem-
berg en Przemysl verstrooid is. Do verbon
den troepen bereikten de Grodek-linio.
Men moet er echter rekening mede hou
den, dat de eerstvolgende dagen nog geen
definitief resultaat zullen opleveren.
Bij de Grodek-linie wordt een groote slag
van moer dan gewone ^eteekenis verwacht.
De Oostenrijksche Verliezen.
De Hongaarsche correspondent, die af en
too van uit Boedapest belangrijke brieven
omtrent de oorlogstoestanden in Oostenrijk-
Hongarije aan do „Morning Post" zendt,
deelt in zijn laatste schrijven, 4 Juni ge
dateerd en 14 dezer in dat blad verschenen,
een statistiek van de verliezen van het
Oostenrijksch-Hongaarsche leger mede.
Naar hij zegt, gaat die statistiek te Boeda
pest rond. En hoewel do gegevens niet offi
cieel zijn, kunnen zij toch volkomen betrouw
baar worden geacht, daar zij verzameld zijn
door een statisticus voor 'n boek, dat na den
oorlog zal verschijnen. Volgens die bereke
ning bedroegen de totale verliezen van het
Oostenrijksch-Hongaarsche leger tot op 1
Jum 2,499,400 man, als volgt verdeeld:
In den oorlog tegen Rusland.
Gedood. Gewond. Krijgs-
en ziek. gev.
Tot 1 Jan. 1915 124.300 500.900 110.000
Jan.—1 Juni 1915 204.000 900.700 430.000
Totalen 328.300 1.401.600 540.000
In den oorlog tegen Servië.
Gedood. Gewond. Krijgs-
en ziek. gev.
Tot 1 Jan. 1915 47.500 90.000 7Ó.0C0
Jan.—1 Juni 1915 2.300 Ö.500
Totalen 49.800 95.500 78.000
De Oostenrijksche troepen, die aan het
westelijk front hebben govoohten, verloren
tot op 1 Januari 1600 dooden, 4000 gewonden
en 600 krijgsgevangenen.
Krijgsgevangenen van Dnitsehland
en Oostenrljk-Hongarjje.
Blijkens da Bederache Staatscourant
zijn door de Duiltscho eta Ocetenrijksoh-
Hongaareche troepen to* 14 Juni gevangen
genomen 1,240.000 Russen, 225,00 Fran
schen, 24,000 Engelschen, 41,000 Belgen en
50,000 Serviërs, totaal 1,610,000 man. Ten
gevolge van de laatste ovenvinningen in
Galicdë wordt dlit cijfer nog aanmerkelijk
verhoogd. Aldus dit officieel e blad. Wie
evenwel diezo cijfers bijeen telt krijgt» een
legertotaal n.l. 1.580,000 man.
De Serviërs te Albanië.
Aangaande den opmarsch der Serviërs in
Albanië verneemt de „Times" uit Saloni
ka, dat de hoofdmacht ,dde uit Ochrida was
opgebroken, bestond uit het 31ste regi
ment infanterie met machine-geweren ©n
lichte bergstokken. Do Serviërs rukten van
het zuidelijk einde van het Oahrida-meor
langs de Brzesj dabergen noordwaarts. Het
eerste verzet van beteekonds werd te Ka-
krew geboden, dat gefnuikt werd. De door
tocht door de bergen werd stormender
hand gebaand. Het terrein is daar zonder
wegen èn buitengewoon moeilijk. Op 3 Ju
ni namen de Serviërs El Basan, verdreven
daarna den vijand uit zijn stelling op den
berg Grabe en rukten op naar Tivana en
Kavaia en ook noordelijk langs de Isjini.
Dte Al'baneezen stonden onder aanvoering
van Oostenirijksehe officieren. De Serviërs
vermeesterden twee Ooste-nrijkaoho machi
negeweren en vijf Oostemrijksche bergstok
ken. De verliezen van de Serviërs bedroe
gen 200 man. Vier officieren sneuvelden en
zeven werden gewond. De verliezen van
den vijand zijn niet bekend.
Do Albaneczen hielden goed versterkte
stellingen bezet, <üe in een halven cirkel
van Paliarma over Barzes naar Bre-sja lie
pen, aohter welke linie Essad pasja te Du-
razzo gevangen wordt gehouden. Do Ser
viërs hebben nu den halven cirkel bezet
en de Albaneezen van nabij ingesloten,
daar zij geen mensohenl ovens cloo^ een be
storming wilden verspillen. Men verwacht
eiken dag den val van Durazzo. In noor
delijk Albanië werken de Montegrijnen
met de Servische beweging samen. De uit
slag is niet hekend.
Do „Petit Parisien" vertelt, dat hot Ita-
liaansohe-Servisch incident, betreffende Al
banië, reeds is geregeld en dat Servië aan
Italië opheldering .heeft gegeven aangaan
de de bedoeling en beteekenis van den in
val in Albanië, waarbij tevens is verklaard,
dat aan dezen opmarsoh thains een eind zal
worden gemaakt.
Samenwerking tn§schea de
Italiaansche en Franach-Eng. vloot.
Een officieel oommuniqué van den Fran
sohen marinestaf meldt, dat die Fransch-
Engelsohe vloot in de Middellandsohe Zee
samenwerkt met de Italiaansche vloot,
wier interventie een nauwlettende bewa
king van do Adróatisdhe Zee mogelijk
maakt. Do oorlogsschepen der geallieeaden
zoeken thans de pertoleumdepóts op, waar
de Duitsobe duikbooten haar voorraden ba
len.
Atheensohe bladen melden dat het steun
punt voor de approviandeering van de
Duitsche duikbooten in de Egeïsche Zee
Aivali, een plaats aam de westkust van
Klein-Azié, is, waar groote voorraden ben
zine en levensmiddelen liggen opgestapeld.
Er moeten zulke goede voorzorgsmaatrege
len getroffen zijn, dat het onmogelijk is,
dit steunpunt te vernielen.
De verlies der Engelsche Iflarine.
Asquith heeft in het Lagerhuis medege
deeld, dat de verkozen van de koninklijke
marine- -divisie tot einde Mei bedragen had
den gesneuveld 50 officieren en 438 man
schappon, gewond 85 officieren en 1869
manschappen, vermast 49 officieren en 2512
manschappen.totaal 184 officieren en 4812
manschappen. Van dezen zijn 41 officieren
em 1444 man in Nederland geïnterneerd.
De Gevolgen van
een Duitsch Courantenbericht.
Minister Asquith deelde in het Lagerhuis
op 9 Juni mede, dat de totale verliezen in
alle rangen van de Britsche expeditionaire
macht in Frankrijk en het Middel!andsche
Zeegebied tot 31 Mei bedroegen 258,069
man.
Den volgenden dag publiceerde de Berlijn-
sche „Tagliche Rundschau", met een vet
opschrift: „Anderhalf millioen Britsche ver
liezen", een telegram uit 's-Gravenhage mel
dend, dat Asquith had verklaa d da de totale
Britsche verliezen alleen in Frankrijk
1,585.409 man bedroegen.
De Engelsche bladen vinden hierin aan
leiding er op te wijzen, dat nu ook waar
schijnlijk de Duitsche opgaven omtrent de
Russische gevangenen in Galicië wel onjuist
zullen zijn. Een der bladen merkt op, dat
de Duitsche militaire autoriteiten toch wel
moeten meenen, dat de Duitsche couranten
lezers niet nadenken, want anders moesten
ze toch vreezen, dat deze de vraag zouden
stellen hoe zulk een „nietig klein leger",
anderhalf millioen man kon verliezen en
toch sterk genoeg kon zijn om den onover-
winlijken Duitschers den opmarsch naar Ca
lais te beletten.
De Amerikaanscho Mailboot „St.-Paul"
gejaagd door een Duikboot.
Mevrouw Inez Milkolland Boissevain, die
als correspondente van de „New Tribune"
nu in Italië aan het werk is, telegrafeerde
1 Juni aan het blad het volgende uit
Londen:
Een Duitsche duikboot joeg de „St. Paul"
Zaterdag achterna tot den mond van de
Mersey, vanwaar de U-boot door Britsche
torpedojagers werd weggedreven. Ik vernam
het van den commandant van de „St.-Paul",
die het aan den heer Guglielmo Marcom 'en
mjj vertelde even voordat Zondagochtend
de boot verlieten.
De heer Marconi was door den Italiaan-
sohen consul te New-York gewaarschuwd,
dat een onderzeeër waarschijnlijk een po
ging zou doen om de boot aan te houden,
ten einde zich meester te maken van den
Beer Marconi.
Zjjn naam werd niet op de passagierslijst
geplaatst en men poogde zijn. tegenwoor
digheid op de „St.-Paul" geheim! te houden.
Onder de passagiers 1ste klasse bestond èen
zwijgende overeenkomst, dat zij allen zou
den „liegen als ware gentlemen", zoo de
boot gestopt en wij ondervraagd werden.
De heer Marconi scheurde al de adressen
van zijn bagage en gaf al zijn particuliere
papieren aan mg ter bewaring.
Hij kleedde zich zoo, dat hij zich zonder
schade verstoppen kon in een schuilhoek in
de diepten van het schip, waar de eerste-
machinist verklaarde, dat de commandant
zelf hem niet vinden zou.
Wij hadden in den salon dien avond een
concert, dat de heer Marconi preoideeren
zou. Op het programma was bij vergissing
zijn naam gedrukt. Gelast werd, dat alle prol
gramma's vernietigd zouden worden en toen
het begon presideerde de geschiedschrijver
Trevelyan, die verklaarde, dat h'j het deed,
daar de heer Marooni ongelukkig niet aan
boord was gekomen. Ieder begreep den
wenk.
Wg hoorden wat de „Nebraska" over
komen was en de commandant vroeg per
Merconigram aan Queenstown: „Wilt gij niet,
met het oog op wat geschied is, het oog
op ons houden?"
Het antwoord was: ?,FulI speed ahead.
Verander zooveel mogelijk van koers. Duik
booten bezoeken den mond van de Mersey".
Toen wij den volgenden ochtend te Liver
pool landden, vertelde de commandant jmg,
dat 'een duikboot ons achterna had gezet
tot den mond van de Mersey, „right up to
the bar".
Toen wy het gevaarlijke gedeeite van de
zee naderden, gaf de commandant eenige
eenvoudige instructies aan de passagiers om
trent wat ze doen moesten in geval van
gevaar. Dit gaf den passagiers zelfvertrou
wen en zou, geloof ik, verlies van levens
voorkomen hebben als het gevreesde ge-,
vaar gekomen was.
Roosevelt voor Amen^iansoho
interventie.
Oud-president Roosevelt blijft zijn land-
gienooten aamsporen tot gewapend ingrij
pea in het huidige Europeeeche conflict. Zoo
nu weer in een brief van Roosevelt, die
door zekeren Hudson Maxim wordt gepubli
ceerd. De „kolonel" rekent daarin, af met
theoretische pacifisten en d-e mannen van
dem-vrede-to (telken-prijs. Do lui doen
beweert Roosevelt hun best m de Ver
eenigde Staten tot het China van het Wes
ton te maken, en sommige Amerikaansche
studenten zijn gaat de oud-president
voort reedb gedaald tot een lager ni
veau, don waarop de beteren onder Ohi-
neezen etaan. Men weet, dat voor Roose
velt do schending der neutraliteit van Bel
gië aanleiding is geweest om do opvatting
te verdedigen, dat de Vereenigde Staten
mee moeten vechten tegen Duitschland, of
althans krachtig te protesteer en tegen die
reohtssöhondiijig. En in don door Hudson
Maxim gepubldceerden brief schrijft Roo
sevelt daar nog over
„Het recht moet den voorrang hebben
boven den vrede en de vrede verdient en
kel waardeering, wanneer hij de dienaresse
is van hot recht. De leer, dat. er nationale
of individueele neutraliteit zou kunnen
bestaan tusschon recht en onrecht, is een
schandalige leer, en onwaardig to worden'
aangehangen door welken moedigen en
fatsoenlijken man ook. Het is slecht om
tussohen goed en kwaad neutraal te blij
ven. Een smadelijke vrede kan de ergste
misdaad zijn jegens de mensoMieid en een
rechtvaardig© oorlog kan op een gegeven
oogenblik do grootste dienst zijn, ode eeat
volk aan zrchaelf en aan de m "nscLbefld
kan bewijzen."
Het proces tegen generaal De Wet.
De belangstelling in let geding tegen
Wet bereikte gisteren haar hoogtepunt,
toen De Wet in do getuigenbank plaats
nam on getuigenis aflegde. Hij verklaarde,
dab hijzelf en generaal Beyers do vergade
ring te Liolitenbufg bijwoonden na dio be-
grafenis van generaal De la Rey,ten einde
uitspattingen te voorkomen. Toen de repu-
blikêinscho vlag werd geheschen, heeft
Beyers verzocht haar te verwijderen. De
Wet zed.de, dat hij den veldtocht tegen
Duitsch-Zuid-West-Afrika ais een aanval
lende oorlog beschouwde; doch wanneer de
Unie ware aangevallen, zou hij de eerste
zijn gewees tom zich als vrijwilliger aan te
melden. In zijn toespraak tot de vergade
ring van burgers heeft hij meegedeeld, dat
er een commando naar Maritz ging om er
zich van te vergewissen, dat er geen af
spraak met de Duitschors was gemaakt. Ir
dien er zuJk een afspraak bestond, zouden
zij torugkeeren en zich naar Pretoria bege
ven. Wilde do regeering niet naar hum pro
test luisteren, don zouden zij de rrpubli-
kcdnsche vlag hijsohen. Hij sprak openlijk
zijn afkeuring uit over het neerhalen van'
do Emgelsche vlag te Heilbron. Zijn inhech
tenisneming schreef hij toe aan verraad,
niet aan. uitputting van zijn paarden.
De Wet ontkende met nadruk,, dat er
een samenzwering tegen koning en rijk
was uitgebroed op de vergadering te Kop
jes. Dit noemde hij eon gemeene leugen.
Bij het kruisverhoor verklaarde De Wet,
dat de eendge voorwaarde, waarop hij be
reid ware geweest zijn strijdmacht te ont
binden, deze was, dat de regeering haar
troepen uit Duitsch-Zuid-West zou terug
trekken. Toen hij gevangen was genomen,
was bij op weg naar Maritz. Zoo noodig zou
hij naar Duitsch gebied zijn gegaan om hem
op te zoeken. Hadden de Unie-troepen
hem daar aangevallen, dan zou hij ze
bevochten hebben. Indien hem ware geble
ken, dat Maritz' troepen deel uitmaakten
van de Duitsche regeeringstroepen, dan
zou hij onmiddellijk zijn teruggekeerd.
Had hij wapens kunnen krijgen, dan zou hij
ze gonomen hebben, onverschillig waar ze
vandaan kwamen.
In antwoord op hem gestelde vragen
zoide De Wet, dat hij den Duitschers geen
hulp zou hebben verleend om de Unie te
vermeesteren. Hem was echter geen arti
kel in het Verdrag van Yereemigdmg of b*
de Acte der Unie bekend, waarin de hulp
der Boeren wordt ingeroepen ten behoeve
van het Britsche rijk.
Het geding is verdaagd.
