r
Nederland en k Oorlog.
mi ons LAHD.
Uit de Omstreken.
16947
brieven van een Leidenaar.
Persoverzicht.
Zaterdag SO IV1 ei.
LEIDSCH
Eerste IBlad. 1915,
DAGBLAD
Wolk ernstig! denkend en voelend meusch
n in dezen ontzettend zwaren tijd
meermalen do vraag, of hot eigenlijk
aangaat, om-, te midden van de groot©
-reldn; isère, dio ons als met een knel-
[en band omspant, het gewone leven
eiken dag te leven? Steeds grootor wor-
de verschrikkingen van den oorlog,
[oor meerdere menseden ©r rechtstreeks
betrokken.
£n wij -zoudén doen alsof or niets om
L3 gebeurde, waarbij ons werken, genie-
,-i en lijden als 't ware in het niet ver-
v En toch mogen we ons aan den
^est vaa ntoedelcosiieid niet overgeven.
Larmede zouden we den wereldbrand niet
Lfèii, veel minder blusschen, alleen onze
toestand zouden we er zwakker door
Ken.
Slechts in twee opzichten past ons pnt-
juding, adthans machtiging.
In de eerste plaat3 in het genieten.
Iemand, die gebukt gaat onder persoon-
ik leed, voelt de wenden het meest schrijr
ln wanneer hij zich bevindt te midden
in' luidruchtige vreugde.
Wio in versirooiing verzet vindt voor de
tart, toont het cc-hte leed niet fce kennen.
wie meent, dat grovere of fijnere ge-
■1311 gen; al naar zgn begeerte, middelen
„jtt om- te ontkomen aan de neerdrukkende
redacliten, die het oorlogsleed wekt, heeft
I0 diepte van dat lijden niet gepeild.
Daarom past ons neutralen, zal ik
ar zeggen niet uit zuinigheidsoverwe-
ïgen, zooals sommigen me enen, maar uit
iet* innig besef van solidariteit, met de
■gr co to menschengemeenschap, waarvan wij
1 deel en tot dusver een bevoorrecht
>1 uitmaken, dat wjj ons in het zoeken
1 genot matigen, zoo giet er ons van
[pnthonden.
Onder den eersten indruk van den los
gebroken krgg, dacht ieder er haast zoo
lover. Voorgenomen feestelijkheden werden
afgelast of tot betere tijden uitgesteld.
Denken we maar aan de besluiten van de
3-October-Vereeniging en het Leidsch Stu
dentencorps. Bij de eerste Vereeniging is
dit besluit niet gebleken genomen te zijn
onder den indruk van het oogenblik. Na
do afgelaste feestelijkheden voor 1914, geen
nieuwe plannen voor 3 October van dit
jaar. Zal er op dien datum reden tot feest
vieren zijn aldus de Voorzitter dan
Js liet maken van een programma geen
bezwaar. Mocht do vrede dan gekomen zijn
Sn ons sbof tct juichen geven, dan vindt
jnen ook ons klaar, wilde hij zeggen.
Het Leidsch Studentencorps heeft er blijk
bar anders over gedacht. Al is de toe-
Stand, vergeleken bij de eerste Augustus
dagen, nog verergerd, het verlangen naar
de lustrumviering is het te machtig ge
worden; er wachten den studenten enkele
feestdagen. Ik had onthouding beter ge
acht, laat ons nu slechts hopen, dat de
uitingen van feestvreugde althans geen al
ito scherp contrast zullen vormen met het
vreesc-lgk lijden op de slagvelden en in do
loopgraven buiten onze grenzen.
In den nawinter en in het voorjaar zgn
er cok al festiviteiten gehouden, die ik niet
had verwacht en liever niet had gezien.
En wié in do Pin kster dag on do menechen
elkaar verdringen zag om in traan- of spoor
wagen to komen of ooxl een plaatsje machtig
te worden dn een uitspanning kon, als hij
liet niet had moeten weten moeilijk den
ken, dat wij nog in den mobilisatietijd wa
ren, noch golooven, dat het dof gerommel
door het geroezemoes van do menschen-
Stomme-n heen, afkomstig was van het bul
derend geschut aan de Yser.
In do tweede plaats acht ik in dézen
tijd niet oorbaar een feilen strijd tusschen
de partijen. ïn dezelfde eeuw onzer j aar-
töll mg, toen oen deel van Europa e>n voor
la-mol ijk Dmiftsohlend, door onderlinge twis
tten en veetan werd verscheurd, gebood de
dat er althans enkele -diagen in de
Week niet werd getwist en gevochtendan
moest er vrede, Godsvrede, heerschenZoo
batten we nu 't woord niet op, nu we -er onder
Torstaaai ©en besband tussohen de verschil-
kudo partijen. Oprecht gemeend en van
Weerskaaiten eerlijk uitgevoerd, vond ik dat
Lstaiid, wat dan moet bet eekenen een be-
öttendigiing van den bestaandén toesband, op
Politiek gebied zonder meer, zoolang de we-
ftldcrisas duurt wel aam te bevelen.
In de eerste plaats, omdat het voor ons
hind en volk op bet oogenblik nu toch nog
altijd het gevaar dreigt, dat wij in. 'het we-
iteldconflict kunnen worden betrokken, van
W grootste belang is, dat we oendrachtig
cu. daardoor eberk. Ik weet wel dat we
hij het uitbarsten vaai den oorlog-, binnen
ouzo grenzen toch één zouden zijn, maar
-waarom zouden we dan vooraf elkaar be-
J^ijden. en verketteren Doch vooral ook is
eenheid wenschelijk, omdat in het ge-
®°ht van do grooto volkérenworsteliiig eeai
®&rijd om een politieleen medestander meer
minder in een. regeerend cn besturend ld-
w&arn van zoo luttelo beteökenis is. Aller
S^moensohappelijk streven möet öxu ge-
,j*chfc zijn op -dit eene cüoelons land op waar-
wijze neutraal te houden. Kunnen we
ven trede bewaren en het land onafhan-
hk houden dan is heb hoogste bereikt
Jat cr thans voor ons te bereiken valt. En
j.8t kunnen we boter, wanneer We inner-
dan wanneer we door twist en
^"Uschap ons van elkaar vervreemden.
Zoo moeten wij thans all er wege zoeken
naar wat ons vereenigt, niet naar wat ons
verdoelt. Ik hoop, dat de volgende maan
den tijd van de verkiezingen het zul
len loeren dat men er in Ledden ook zoo over
denkt.
Voor het overige evenwel moeten wij
do dingen zooveel mogelijk hun gewonen
gang laten, in ons persoonlijk leven en
ook met- betrekking tot de huishouding van
gemeente, gewest en staat. Zuinig zijn is
plicht met het oog op het heden en moge
lijk nog meer op de toekomst. Indien, wat
allerminst onwaarschijnlijk is, de oorlog
nog den volgenden winter voortduurt, zie
ik dien tijd ook voor ods lamd donker in.
Doch dit mag ons niet weerhouden wat
noodig, en nuttig geacht kan worden te
doen. Dit geldt stellig ook voor ons ge
meentebestuur.
Ik wonscli dan ook het bovenstaande als
een inleiding te beschouwen en tevens tot
een rechtvaardiging voor een bespreking
van een paar gemeentezaken dio dezer da
gen aan do orde zijn gekomen, en waarover
ik als Ledden aar ook mijn meening wilde
zoggen
De inleiding ds echter zoo lang gowordon,
dat ik wat cr op volgen zou tot een vol
gende moet uitstellen.
„HAARLEMS DAGBLAD" zegt in een
driestar over het reizen op feestda
gen:
Als het met Pasclien, Hemelvaartsdag
ofP-ioksberen mooi weer is, zijn we er vol
komen aan gewend, dat bij do sjjoorwog-
maaitsokappijen de dienst volkomen te kort
schiet, ,,'t Zal, zeggen we dan gemoedelijk
tot elkaar, „vanavond aan 'b station v/el
weer oen gedrang wezen'En dat komt dan
ook precies uit. Bovendien zijn er dan nog
andere genietingen. Er is geen enkel loket
voor kaartjes verkoop méér open dan in ge
wone tijden, heb personeel voor het aanne
men, inschrijven en versenden van fietsen
is totaal ontoereikend, de phuaitsruknto
in de wagens schiet ten ©enemalo tekort,
zoodat reizigers van de derde in de tweede
en-van de tweede in de eerste klasse ge
stopt worden, terwijl het restant] o gebor
gen wordt in do goederenwagens boven
dien komen de treinen te laat aan, hetgeen
bij aansluitingen evenwel geen bezwaar op
levert, omdat daar do treinen óók te laat
zijn.
Kortom, ieder jaar moeten do spoorweg
maatschappijen het vraagstuk oplossen, hoe
buitengewone drukte behoort te worden ge
regeld een ieder jaar wéér blijkt, dat zij die
oplossing niet gevonden hebben. Examinan
di, dio de vraagstukken zóó afleverden, zou
den onvoldoende krijgen
Op ©en enkelen reiziger na wordt nie
mand daar boos can (wat verstandig is),
maar bovendien verbaast niemand zich
daar meer over, wat voor do administratie
der spoorwegdiensten buitengewoon be
schamend moet zijn. Er blijkt immers uit,
dat het publiek aldus redeneert: „Die^hoe
ren verstaan hun vak niet, daar ze ieder
j nar door extra-drukte overmeesterd wor
den, in plaats van die zelf te beheer-
sohen
Er is ©en Raad van Toezicht op de
Spoorwegen. Wat die to doen heeft-, blijkt
uit zijn weidsclien titel. Wordt het niet
tijd, dat dc-20 Raad eens aan de Maatschap
pijen laat weten „Compliment van de hes-
ren en of u er maar voor zorgen wilt, dat
voortaan afdoend© maatregelen bij extra-
drukte worden genomen 1
Want daarvoor, voor bijzondere gelegen
heden, hebben we immers onze knappe kop
pen als alles gladj 03 gaat kan een klerkj e
•het ook wel af.
In het „ELECTRÖTECÏINISCH EN
WERKTUIGKUNDIG WEEKBLAD" vin-
.den wij de volgende médedeeling over den
invloed van het geraas in do werk
plaatsen op de werklieden.
Bij de meeste takken van industrie gaat
de productie met min of meer geraas ge
paard. Bij den tegenweordigen stand der
werkplaats-techniek is geraas niet te ver
mijden; maar men kan verwachten, dat met
den vooruitgang in de wervingsmethoden,
o. a. door het aanbrengen van beschuttingen
of schilden, of het uitvoeren van massieve
constructies, zware fundeeringen voor ma
chines en andere middelen, men ook meer en
meer aandacht zal schenken aan het weg
nemen van het omioodig© en het zoovéél
mogelijk verminderen van heb onvermijdelijk
geraas. Het is physiologisch aangetoond ge
worden, dat een groot en aanhoudend geraas
een zeer nadeeligen invloed op het zenuw
gestel heeft en een buitengewone vermoeid
heid veroorzaakt. Het is natuurlijk van al
gemeen© bekendheid, dat een zeer sterk ge
raas voor het gehoor in hooge mate na-
deelig is en zelfs een chronische doofheid
kan teweegbrengen.
Vele ongelukken zijn hieraan te wjjten,
dat men de bevelen en aanwijzingen bg; ge
raasmakende installaties niet verstaan kon,
hetgeen vooral het geval was met nieuwe
lingen, die niet gewoon waren aan het rate
lend geluid, dat bijv. door pneumatische ha
mers en andere gereedschappen, waarmede
het staai wordt bewerkt, wordt veroorzaakt.
Het is misschien te veel verlangd, om to
verwachten, dat men langzamerhand afdoen
de geraasverm.inderaars zal kunnen vervaar
digen, doch wanneer men bedenkt, hoe men
er in geslaagd is, geluiden, die op straat of
'diö in eén kamer werden voortgebracht,
minder hoorbaar in oom aangrenzend vertrek
to maken, dan is er toch een zekere weten
schappelijke grondslag aanwezig, dis hoop
geeft, dat men in dit opzicht een zeker resul
taat zal bereiken. Bij olie-ovens bijv., die voor
het verhitten van klinknagels wordeu ge
bruikt, wordt door de sndie opvolging van
zwakke ontploffingen een geraas voortge
bracht, dat do luent aanhoudend doet triden
en waardoor do gehoorzenuwen. overweldigd
worden» De constructie van d ze branders
zou zoodanig gewijzigd kunnen worden^ dat j
het verbrandingseffect er door werd ver-
andord en het geraas weggenomen, bijv.
door 'liet aantal ontploffing-en in zulk een
mate te vermeerderen, dat het geluid niet
langer meer zou zijn waar te nemen; want
het zou het gehoorvermogen ven het men-
schelijk oor te boven gaan.
Wat men in de theorie of practijk voor
mogelijk of niet mogelijk haudt, toch is dit
©en onderwerp, dat de ernstige, aandacht van
ingenieurs behoorde bezig te hou.lei, wier
streven liet toch moet zijn om arbeidsvoor
waarden in het leven te roepen, die tot een
hooger productief vermogen k m en bijdra
gen.
UIT ONZE STAD.
VOOR IIET STEUNCOMI1T;.
Door da firma J. 0. Zaalberg Zoon
is aau den pannmgme.stor ran het Steun
comité afgedragen f1153.18, zijnde it ba
tig saldo, na aftrek van do-or haar ge
maakte kosten, van ont.angen huur dar fa
brieksgebouwen t:u behoe.-e van Belgische
vluchtelingen.
EEN VERVOLGING.
Naar het „Hb'-d verneemt, is ©en ver
volging ingesteld, op grond van artikel 93
van het Wetboek van 13trafrecht (open
baarmaking van iets, Waarvan de geheim
houding doof het belaag van den Staat
wordt geboden), tegen het "dagblad „De
Telegraafwegens -de opneming van een
ingezonden stuk, waarin militaire maatre
gelen (de beweerde versterking van een
der Zeeuwsohe eilanden) werden gepubli-
eerd-
MELK VOOR DUITSOHLAND.
Zuivelfabrieken in heft oostelijk deel van
de provincie Gro-ningon, leveren eiken dag
hu ontroom.de melk per spoor naar
Duitschland af. Z© wordib waarschijnlijk voor
moatorijon gebruikt.
HOLLANDSCH IN HET ENG. LEGER.
Men schrijft aan ,.Ds Tijd"
Een mijnor vrienden verbleef onlangs te
Cannes, de bekende mooie plaats in de Al-
pes maritimes in het Zuiden van Frankrijk.
In de Rue dé la Gare naar de stationsklok
staande te kijken, hoort hij eensklaps in zijn
nabijheid in goed HoUand'söh„Dat is 'n
mooi blousjo". Mijn vriend kijkt verrast op,
zoekend naar clen onverwachten landgenoot,
maar ziet slecht? twe© Engelscho soldaten,
clio met. elkaar voor een winkel staan te
kijken. Roecis teleurgesteld denkend, zich
vergist te hebben, wil hij doorloop en, toen
hij opnieuw Hollandsob hoord)3 spreken en
nu kon constateeren, dat het wel degelijk
cBo twee Engelscho soldaten waren, die zich
van die taal bedienden. Een cn ander frap
peerde hem zoo, dat hij de vrijheid neemt
d'e tweo heeron nu ook in het Hollandsch
aan te spreken. De kennismaking was spoe
dig gedaan en nu vernam mijn vriend, dat
de twee boeren in Engels the uniform behoor
den tot den Zuid'-Afinkaanachcn Genees
kundigen Dienst.
Hun ambulance was wonderlijk mooi ïn
ordo. D© oud-boers waren er zelf zeer mc ->
ingenomen, stelden mijn vriend aan hun col
lega's voor en vertelden gaarne van do uit
rusting der ambula-nc-e en van haar weder
varen. Aan het hoofd der Zidcl-Afrikaan-
scho ambulance staat dé luitenant-kolonel
dokt-er Casalis, die ale medisch hoofd wordt
geassisteerd door kapitein dir. De Pury, en
door kapitein clr. Max. Ackerman als chi
rurgisch chef. Aan heit hoofd van de admi
nistratie staaft dé heer E. H. Tournouillon.
Hoe uitmuntend de medische staf is inge
richt- blijke uit het feit-, dat o.a. de heer
Henri Bayou er als-baoteiioloog on de heer
R. H. Hofmeiea-, lid van een dor oudste
fZuid-A-frikaanscho families, er als tandarts
aan verbonden is.
Het gdhiselo personeel bestaat uit 35 Kee-
ren en dames, dat beschikt over 6 uitmun
tend ingerichte auto's en 200 bedden. Zij
hadden hun hoofdkwartier te Cannes in
Hotel „Beau llivage'\ Hun diensten wer
den er ceer geapprecieerd en de Zuid-Afri-
kaamschö ambulance werd dóór de gewon
den beschouwd als heft neusje van de zalm in
zake geneeskundige verpleging. Te Cannes
verbleven op dat moment niet minder dan
5 6000 gewonden. Hun herstel vorderde
opmerkelijk snel bij de goede behandeling
in deze gezonde «treek.
Het zal den Hollanders zeker genoegen
doen, dat hun Zuid-Afrikaaneohe taalgenoo
t-en óch zoo verdienstelijk maken in den
dienst der: menschelijkheicL
LANDMAIL NAAR INDIE GESCHORST.
Do directeur-generaal der posterijen en
telegrafie maakt bekend, dlat de verzending
naar Ned.-Oosit-Indië per landmail tot na
der mededeeling nieft zal plaats hebben.
PORT YOOR BRIEVEN NAAR BELGIE.
Do aandacht van belanghebbenden wordt
er bij herhaling op gevestigd, dat voor stuk
ken gewisseld in heft verkeer met het door
Duitschland bezette gedeelte van België clo
in hot verkeer met Duitschland geldende
ta» ïeven van toepassing zijn.
Voor brieven va-n enkelvoudig gewacht (we
gende niet meer dan 20 gram) ia derhalve
niet 10, doch 121 cent bij vooruitbetaling te
voldoen. Wegens ontoereikend gefrankeer
de stukken wordt ter plaatse van bestem
ming heb voor elk geval vastgestelde ver
hoogd port geheven. Brieven moeten open
worden verzonden.
KON. NAT. STEUNCOMITÉ 1914.
Do negen-en-d©rtigste lijst van ingekomen
bijdragen van 9 tot ©n met 15 Mei 1915
sluit met een totaal van ƒ24,663.801; hier
onder is bogrep-en een bedrag van 20,000
van bijdragen uit Ned.-Indië.
Het totaal der tot genoemden datum ont
vangen giften bednaagt 2,173,134.271.
GÈEN DUURTETOESLAG.
De gemeenteraad van Zaandam heeft af
wijzend beschikt op heb verzoek van den
Nederlanclischen Federatieven Bond 'van
gemeentewerklieden, om een toeslag op heft
loon, op grond van den ocgunetigen toe
stand clear gemeentofinanciën en van de goe
de salaris- en loonregeling.
VERBOD VAN ROGGE ALS
VEEVOEDER.
De gemeenteraad van Zaandam heeft
oen verordening vastgesteld, waarbij liet
gebruik van rogge of roggebrood als vee
voeder strafbaar wordt gesteld. Op over
treding, is oen boefte van 25 subsidiair 6
dagen hechtenis gesteld.
BEZOEK VAN UITGEWEKEN BELGEN
AAN ONTGINNINGEN.
Vanwege het Comité, dat zich uit do uit
geweken Belgen in ons land heeft gevormd
met de bedoeling na den oorlog België ook
op landbouwgebied vooruit te helpen, werd
in dé vorige week ©en excursie georgani
seerd naar uitgestrekte ontginningen van de
Levensverzekering Maatschappij „Utrecht"
te Hilvarenbeek.
Onder leiding van do directie dor Ne-
deaiandsclie Heidemaatschappij bezich
tigden een 20-tal deelnemers do weiden, het
zwartbonte vee ©n onkel© pa-chtboerde-
rijen. De eenvoudige, doelmatig ingericht©
boerderijen, zoomede het vee, trokken bij
zonder do aandacht en een der jonge stie
ren werd aangekocht.
Binnenkort wordt nog een bezoek ge
bracht aan enkele ontginningen dn boerde
rij on in het Noorden des lands.
NEDER.LAND ONZIJDIG.
Met machtiging van H. M. do Koningin
maken do ministers van BuitenlandsohZa
ken, van Justitie, van Marine, van Oorlog
en van Koloniën, bekend, dat do Neder-
landsöhe regeering in den tussohen de met
Nederland bevriende mogendheden Italië
en Oosbenrijk-Hongarijo uitgebroken oor
log volstrekt© onzijdigheid zal in acht ne-
HAZERSWOUDE.
Ook in ons dorp zaJ Regêoringslirood
worden verstrekt.
Men doelt ons mode, dat Vrijdagmid
dag door de politio een man is aangehouden,
dio verdacht wordt van diefstal, gepleegd
te Zoetorwoude.
Tot tjjdolijk commissaris van de arbai-
dersvoreeniging „Onderling Hulpbetoon" is
gisteravond door het bestuur gekozen de
heer Jacobus van Pijlen, in de vacatur© van
wjjlen den heer H. Muller.
HILLEGOM.
Door de afd. Hillegom van don Bond
van R.-K. Patroons in het BloemboUenbe-
drjjl is besloten, ingevolge een vraag van
de werkliedenvereeniging „Eensgezindheid"
tegen 1 Juni a.s. voorloopig het loon op
f 12 per week to stellen, of 1 gulden meer.
Met het oog op den financieelen toestand
in het bedrijf, achtte men het gewenscht,
dat de werklieden daartegenover bereid zou
den zijn in den rooitijd van 5 uren 's mor
gens tot 1 uren 's avonds te arbeiden. De
afdeeling zal trachten gedaan t© krijgen,
dat de Algemeen© Bond verzoekt om verlof
gedurende den rooitijd voor patroons-leden
en hun arbeiders, die thans onder, de wa
penen zijn.
KATWIJK.
Ook in deze gemeente zal het onge-
bnild tarwebrood weldra verkrijgbaar zijn.
Blijkens de van kracht geworden kie
zerslijst bedraagt het aantal kiezers voor de
Tweede Kamer, do Provinciale Staten en
don Gemeenteraad in deze gemeente respec
tievelijk 1800, 1747 en 1702.
VOORSCHOTEN.
Bij de gisteren gehouden rerkooping
ten overstaan van den notaris C. J. A.
Boom1, heeft het huis aan den straatweg
bij den Tol A 27 opgebracht f3250; koo-
per de heer L. B. Brussé q.q. te Voor
schoten, en het perceel aan don Papeweg
C 77 f2145; kooper de heer B. Eggink q.q.,
te Voorschoten.
NOORDWIJK.
Gemeenteraad.
Voorzitter: de burgemeester. Afwezig dal
hoeren C. W. Alkemade en O. J. L. v. d.
Meer. Er is 1 vacature.
De Voorzitter wijdde eenige waardeeren-
de woorden aan de nagedachtenis van wijlen
den heer M. Verloop.
Behalve eenige missives van Ged. Staten,
geleidende goedgekeurde Rnadsbeslui'on, wa
ren o.a. nog ingekomen:
Rekening en verantwoording van de Ge
zondheidscommissie, zetelend te Katwijk. De
rekening sloot met een batig saido van
f 1764.661/2- Voor 1915 zal Noordwijk niet
behoeven bij to dragen.
Verslag 1914 Commissie tot wering van
schoolverzuim.
Nadat de Raad eerst ©enigen tijd in beslo
ten vergadering bjjeen was, werden tot lo
den der .schattiugscommissie voor de Rijks
inkomstenbelasting benoemd do hoeren 0-
G. J. Alkemade met 8, G. J. G. van Pariis
met 6, F. van Heilsbergen met 6 en H. W.
Dooraeveld met 6 stemmen.
Daarna kwam in behandeling een voorstel
van B. en W., betreffende de regeling der
leerkrachten aan de .openb. school te Noord-
'Wijk-aan-Zee. Aan die school zijn thans, be
halve het hoofd, nog twee leerkrachten ver
bonden. Het aantal leerlingen bedraagt 53
en het is niet to verwachten, dat dit aantal'
vooreerst boven d© 90 zal stijgen, zoodat
er door de wet maar een leerkracht naast
het hoofd wordt geëischt. In verband daar
mee stelden B. en W. voor:
le. Aan mej. E. G. van Bommel eervol
(Ontslag te verleunen, onder dankbetuiging
voor de diensten, door haar aan de gemeente
bewezen; 2o. te bepalen, dat dit ontslag
ingaat, den "eersten dag der maand, volgen
de op dien, waarin het besluit wordt goed
gekeurd.
Zonder discussie en zonder hoofdei, stour-
ming aangenomen.
AJsnu kwam.' aan de orde de
Str andregeling.
Men zal zich nog kunnen herinnereo, hoe
op 24 Mei 1910 het strand in 77 perceelen
publiek werd verpacht. Men had als mini
mum-pachtprijs vastgesteld f20 per per
ceel. De 77 perceelen hadden dus f 1540
kunnen opbrengen. Bij de pmblioke verpach
ting brachten zij echter f4585 op, dat is
gemiddeld f59.50 per perceel. Die ver
pachting was "bindend voor 5 jaren. De heil
leuze strandkwestie, "die voortgevloeid is uit
die verpachting, 'ligt nog in aller geheugen.
Nu moet de gemeente het strand pachten
van het Rijk. In 1912 was een tijdelijke
overeenkomst met hot Rrjk aangegaan, gel
dende van '1 Mei 1912 tot 30 April 1915.
Gisteravond nu werd het volgende voor
stel van B. en W. gé lozen.
Zooals u -békend kan zijn, is op 1 dezer d©
overeenkomst geëindigd, welk© heeft be
staan vusschen den Staat der Nederlanden
en de 'gemeente Noordwijk, betreffende het
gebruiken van het strand, vóór het dorp
Noordwij k-aan-Zee, tot- het exploiteer en vaai
het badbedrjjf.
Met het ioog op deze omstandigheid zijn
reeds in het begin van dit jaar onderhande
lingen geopend, ora te geraken tot vernieu
wing der huur. Na velerlei correspondentie,
en bespreking heeft de Minister van Fi
nanciën ten slotte zich bereid verklaard, tot
weder in-paoht-geving van de bedoelde rech
ten op het strand, gedurende het 10-jarig
tijdvak 19151925 tegen een jaarlifkscho
pachtsom van f1249.
Wij hebben de eer, u voor te stellen, ons
te machtigen, tot het aangaan van die huur.
Wij meenen, -dat hot niet in uw bedoeling kaa!
liggen, van het te verkrijgen strandrecht
gebruik te maken voor exploitatie van heft
strandbedrijf van gemeentewege, en even
min, om dat recht brj v.ijzo van openbar©
verhuring aan den meestbiedende te ver
pachten.
Van de Maatschappij „Zeebad" kwam hot
verzoek'in, het strandrecht voor denzelfdeni
prijs en gedurende denzelfden tjjd, van d©
gemeente te huren. In dis Maatschappij zijïii
de belangen der voormalige pachters verte
genwoordigd en wij meenen, dat, zoo di©
Maatschappij do zaak ter hand neemt, er
een degelijk© en zaakkundige exploitatie is
te verwachten, waarbij de bloei der bad
plaats en dus het belang' der gemeente zool
van nabij is betrokken.
Intusschen komt het ons gewenscht voor,
dat reeds nu uw vergadering besluite, tot
het overdoen der huur aan de N. ,V. Maat-
schappij „Zeebad" voor den tijd van 10 jaafl
tegen f 1249 per jaar, mits door deze Maat*,
schappij genoegen wordt genomen met ver-
'dero aan die onderverhuring te verbinden!
voorwaarden, welke ©venwel geenerlei bee
Zwarende verplichtingen ten laste der gé-
ge rrjeen to mogen brengeu."
Dr. Kervel had de stukken, betrekking
hebbende op de met den Minister gevoerdei'
onderhandelingen bestudeerd, en hem was
gebleken, dat de Minister nog andere voor-
stellen had gedaan. Zoo heeft Z. Exc. nog
voorgesteld, bedoeld recht voor den tijd vgö
3 jaar te verpachten .aan do gemeente, piot
