Nederiand en lie Oorlog. -Oiiifstiag 4 IVIei. Eerste Blad. A®. 1915. <§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Het oude Kantoor van toet „Leidsch Dagblad" op de Doezastraat is slechts tot des middags 12 uren geopend. Qfficieeie Kennisgevingen. I Vu DAUWJ ansen, wonende te I Wen, een verzoekschrift is ingediend, I V6r^°' voor den verkoop van alcohol- oüdenden,^ anderen dan sterken drank, ^oor gebruik ter plaatse van verkoop, in I ,.e kenedenvoorlokaal van het perceel r^angegraoht 134. I beiden, 4 Mei 1015. Binnenland. [jo, 16927 LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DEB ADYERTENTIEN: yan J8 regels /"1.05. Iedere regel meer f 0.171. Kleine adrertentiên van 30 woorden 40 Cents oontanti elk tiental woorden moer 10 Oentj. Voor het incaeseeren wordt ƒ0.05 berekend. Bewijsnummer 6 Cents. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden ƒ1.30; per week. l l l f 0.09. Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. J 0.10. Franco per post 1.05. BI,OEM-, MEEL- EN BROODPRIJZEN. De Burgemeester van Leiden brengt ter konnis van de ingezetenen dab door Zijne Excellentie dien Minister van La-ndboiuv, Nijverheid en Handel, met ingang van heden, de navolgende, prijzen zijn vastgesteld van tarwebloem (gebuild, inlandsch, uït- cl'iitend één soort) f 23,25 per 100 K.G. van tarwemeel (ongebuild) f 18.50 per 100 K.G. terwijl de overige op dit stuk bestaande 'bepalingen van kracht blijven dut tengevolge van deze bloem- en meel- j.rijsverhoogingen de maximum-brood- prijzen voor deze gemeente met ingang ven Maandag 3 Mei 1915 zijn vastgesteld als bigt ioor wit brood (ïnellcbrood) 0.12 per brood van ten minste 4£ ons (dubbel ge bakken wit brood van ƒ0.12 zal ten minste 41/4 ons moeten wegen); voor bruin brood (kropbrood) f 0.091. per brood van ten minste 41 ons terwijl voor kleinbrood (kadetjes, •roodjes cn dergelijke), voor zoogenaamde 'ranscho stokken, roombrood en kren tenbrood de prijzen vrij blijven. Bij overtreding zal de Onteigeningswet worden toegepast. De Burgemeester voornoemd, C. DE GIJSELAAR. Leiden, 1 Mei 1915. DIRECTE BELASTINGEN. De Burgemeester van Leiden brengt tor algemeenc kennis, dat aan den Ontvanger der Directe belastingen aldaar "s ter hand gesteld hel. kohier der Belasting «"'P bedrijfs- cn andere inkomsten No. 23 v-in den dienst 1914-15, executoir ver Iklaard den K» Mei j.l. en herinnert den I belanghebbenden aan hun verplichtingen I om den aanslag op den bij de Wc, bepaal- I den voet te voldoen. De Burgemeester voornoemd, N. C. DE GIJSELAAR Leiden. 4 Mei 1915. DIRECTE BELASTINGEN. De Burgemeester van Leiden brengt Uv algemeene kennis, dat aan den Ontvanger der Directe Belastingen is iet hand gesteld het kohier dor Perso iecTe «jelasting No. 8 van den dienst 1915, fivscutoir verklaard den 30en April j.l. en boiinnort voorts den belanghebbenden -I'm hun verplichting om don aanslag op den bij de-Wet, bepaalden voet. te voldoen. De Burgemeester voornoemd, N. O. DE GIJSELAAR. Leiden, 4 Mei 1915. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Lei den; I Gezien art. 8, ïe alinea, der Hinderwet; I Brengen bij deze ter algemeene kennis, I nat door hen op heden vergunning is ver- I loend aan do Maatschappij tot Détailver- koop van petroleum ,,DE AUTOMAAT", I on rechtverkrijgenden tot het uilbreiden K van de benzinebergplaats in het perceel I Levendoal no. 1GG, Sectio D no. 1307. I ^urfferaeester en Wethouders voornoemd, N. O. DE GIJ8ELAAR, Burgemeester. YAN STRIJEN, I Secretaris. I Lelden, E Mei 191& DRANKWET. I 'Burgeoaeestei en Wethouders van Lel- I den; *3 ar^" 12 €n ^er Drankwet; |\v ter algemeene kennis, dat door I irgemeester en Wethouders voornoemd, N. O. DE GIJSELAAR. Burgemeester. VAN STRIJEN, I itioij Secretaris LEIDEN, 4 MEI. Dc Beteekenis der Historie voor Religie en Leven. Gisteravond hield dr. J. H. Gerritsen, predikant bij.de Ned.-Herv. Gem. te 'ö-Gra- venhage, op uitnoodiging der Theologische [Faculteit der Leidsche Studenten, in het Klein Auditorium een lezing over boven staand onderwerp. Kwesties als die, welke ik hedenavond de eer heb in uw midden te behandelen, al dus ving spr. aan, worden ten slotte door eigen keuze beslist, oen keus, die weer sa menhangt met den inhoud van onzen per soon. Ons geloof wordt bepaald doer onze behoefte. Ook aan deze vraag liggen be hoeften ten grondslag. Om te weten wel ke, moeten zij trachtten de veronderstellin gen van deze vraag te vinden. Aan de historie beteekenïs toekennen voor ons godsdienstig leven wil zeggen aan het verleden en aan de gemeenschap betee- kenis toekennen voor ons godsdienstig le ven. Dit schijnt in strijd met het karakter van alle religie, die een zaak is van het heden en den enkelen mensch. Zoo zijn wij geneigd aan de historie geen beteekenis t-oe te kennen voor de religie. Toch mo-eten zij in dezen voorzichtig zijn. Want het Christendom kent aan de historie wel beteekenis toe. Volgens het Christen dom zijn Yleeseli-wording des Woords en opstanding van Christus de dragende feiten van het religieus© leven des Christens. Over de beteekenis van den socialen fac tor spreekt het Christendom minder. Dit is te begrijpen. Het Christendom, zooals wij het kennen uit de apostolische brieven, staat aan den aanvang van zijn ontwikke ling. Hoe, langs welke lijnen deze ontwik keling moet plaats vinden, komt van zelf niet ter sprake. Het feit-, dat het Christendom historie en religie verbindt, moet ons tot bedachtzaam heid stemmen, omdat het Christendom in de religie zeker een voorname plaats in neemt. Gaan wij nu op die kwestie dieper in dan merk ik op, dat wij onderscheid moeten maken tusschen historische feiten en feiten. Er zijn historische feiten, die wèl en die niet wan beteekenis zijn voor ons religieuse leven. Die feiten, die zuiver verleden zijn, gaan ons niet aan. Er zijn or die in het heden voort duren. Zoo de Opstanding van Christus. Dit is een presente werkelijkheid en kan dus invloed hebben op ons geloofsleven. Een tweede vraag van beteekenis is deze, hoe zij oordeelen over do msnschheid. Vormt deze een samenhangend geheel of is zij een verzameling van lossamenhangende in dividuen. In 'teerste geval kan wat was ook voor ons, die nu leven van beteekenïs zijn. De wetenschap onzer dagen kiest vooi* een sociale levens-beschaving krachten. Feiten uit het verleden kunnen op deze wijze het heden beïnvloeden. Nog door andere factoren wordt de kwes tie van de verhouding van religie en his torie beheerscht. En wel door do vraag, waar hot in het religieuse leven om gaat. Volgens het Christendom is het doel der religie vesti ging van het Koninkrijk Gods op aarde niet in 'de eerste plaats des menschen zalig heid. Wie in dezen met het Christendom raedegaat zal begrijpen, dat deze taak niet <le taak van den enkelen mensch maar al leen van de gemeenschap kan zijn on dus aan de historie, waarin de gemeenschap boven het individu op den voorgrond treedt, beteekenis voor de religie moeten toekennen. Ia dus religie niet een zaak van den en kelen mensch? Ongetwijfeld, maar dat is hot einddoel v.h. religieuse leven. Volgens de profeten des Ouden Verbonds zal in de toekomst, als do Messias zal zijn geopenbaard, ieder persoonlijk en onmid dellijk den Heer kennen. Het ideaal van den mysticus persoonlijke en onmiddellijke Gods-gemeenschap, is een ideaal dat be reikt worden zal, maar niet onmiddellijk kan worden gerealiseerd. De lezing werd door de aanwezigen met aandacht gevolgd. De bij het 2de reg*. veld-artillerie be noemde majoor L. W. baron van Boeteelaer komt alhier in garnizoen. In liet verslag van de opvoering van „Do Duivel", op Zondag j.l., is eeu storen de zetfout geslopen. Daarin wordt gezegd dat zich achter de pseudoniem Ellen Russe een veel in Leiden békende dame verschuilt. Men gelieve hier te lezen een bij velen in Leiden bekende dame verschuilt 1De sergeant Romejn, tot dusverre werkzaam in de militaire ziekeninrichting te Haarlem, is gedetacheerd bij het mili tair hospitaal alhier. Mr. W. de -Clercn, is benoemd tot eer sten secretaris van do Leidsche afdeeling der Vereeniging tot bevordering van de Vak opleiding voor Handwerkslieden in Neder land. ZEPPELINS BOVEN ONS LAND. I 1 Op verschillende plaats n i; v/:er ee:i Zep pelin gezien. "Op Vlieland zag men er gis termorgen een gaande van oost naar west. Op Texel werd er 's middags een gezien. Het luchtschip, dat lang zivhlbear was, ging in noord-oostelijke richting. In Harlingen rnerkto men ook een luchtschip boven de eilanden op, dat toen in noordelijke rich ting ging. Op Ameland zag men 's och tends het schip, gaande ii westelijke, 's mid dags gaande in oostelijke richting. liet te IJmuiden binnengekomen stoom schip „Vliestroom" heeft gistermorgen om elf uur een Zeppelin boven zich gehad op ongeveer 10 mijlen Zuid uit de kust van IJ nr.uideii. Na een halfuur manoeuvreeren, vertrok do Zeppelin in Westelijke richting. DE DUITSCHE VLTEG-OFFICIEREN. "Omtrent den vaanarig Von Frankenburg en den lsien bootsman ICaspar, beiden van de Duitsche marine, di?, n:, liet ongeval in zee met hun vliegmachine, op het lichtschip „Noord-Hinder" waren gebracht en vandaar naar Vlissingen, is thans, door (le Neder- landscho autoriteiten beslist, dat z'j vrij zijn als schipbreukelingen, die buiten de inter- neeringsbspalingen vallen. HET VERKEER I I VLISSINGEN—ENGELAND. j De mailboot „Mecklenburg", die sinds Woensdag 21 April te Tibury Docks heeft gelegen, is, zooals gemeld, Zondagmiddag weder te Vlissingen teruggekeerd. De be manning kon vrij aan wal" komen in Enge land, het schip lag op de Theems op stroom. De boot bracht op deze rei? uitsluitend de post mode, namelijk 800 zakken pakket-post, voor het grootste'gedeelte bestemd voor En- gelsche krijgsgevangenen in Duitschland en 171 zakken briefpost. EEN INCIDENT MET TROF, TREUB. In een der groote hotels te Amsterdam, heeft zich, naar het „Hbld." meldt, de vo rige week Zondag het volgende incident voor gedaan: Prof. Hector Treub kwam het hotel binnen en eischte, dat de directeur zich weder zou abonneeren op een Amsterdamsch dagblad, dat hij wegens de anti-Duitsche ge zindheid ervan van zijn leestafel had ge bannen. Geschiedde dit niet, dan zou prof. Treub aan de „Figaro" schrijven en maat regelen nemen, Bat geen Franschman ooit meer het hotel bezocht. Aan den eisch van den professor is niet voldaan. De 'directeur van Ti et hotel "had het blad van z7jn leestafel verwijderd, omdat Duitsche gasten zich aan de aanwezignéTd ervan hadden gestooten. Het „Ilbld." zegt van liet geval melding to hebben gemaakt, omdat het ook reeds zijn weg heeft gevonden in een buiteniahMsch blad, de „Frankf. Ztg.", die er een gewich tig tintje aan tracht te geven door er bij te vertellen, "dat de liierbedoeldo professor een broeder is van minister Treub, die als minister van Landbouw de hoofdrol speelde in 'de onderhandelingen over Tiet goederen verkeer tusschen Nederland en Duitschland. AAN DE NEDERLANDSCHBELGISCHE GRENS. In den naclit van Zaterdag op Zondag werden een aantal personen, die in groep met brieven, couranten en smokkelwaar over de Belgische grens wilden trekken, door eeu Duitsche patrouille verrast. Het scheen wel, alsof zij zich, met het oog op deze gebeur lijkheid, vereenigd hadden om zich dan met geweld oen doortocht te banen. Zeker is dat zij niet op de vlucht sloegen en de Duitschers te lijf gingen. Zoo kwam het tot een gevecht in regel, waarbij van weers zijden van wapens gebruik werd gemaakt. Een der smokkelaars raakte met den voet een der tallooze mijnen, die bij de grens verborgen liggen; deze ontplofte met ver vaarlijken knal en de man werd op slag gedood. De meeste zyner gezellen werden door de Duitschers gevangen genomen. Naar 't schijnt konden er een paar nog, door do duisternis en de verwarring begunstigd, het Neder landse-li grondgebied bereiken. HET BROODVRAAGSTUK. Na-ar ,,Hefc Volk" verneemt, heeft Za terdag te 's-Gravenhage een vergadering plaats gehad van de gemeentebesturen van Amsterdam, Den Haag en Rotterdam, naar aanleiding van de circulaire van mi nister Posthuma. In deze bijeenkomst werd besloten den minister een brief te zenden, waarin wordt te kennen gegeven, dat het alsnog het meest wenschelijk wordt geacht alle brood, dus ook het wittebrood tegen verlaagden prijs voor de bevolking beschikbaar te stellen. Hot is thans im mers te vreezen, dat het goedkoope bruin- brood alleen zal worden gegeten door hen. die in directen nood verkeeren. De be volking der groote steden is nu eenmaal gewend wit broed t-e eten en zal daarvan nu zoo gemakkelijk niet afwijken. Overi gens worden in dezen brief nog eenige wen ken omtrent de controle te kennen gege ven. Wat Amsterdam betreft is een con trolestelsel ontworpen, dat den verbrui kers zoo min mogelijk lastig zal zijn. Men behoeft nog slechts de goedkeuring des ministers. Te Delft is de jaarlijksche Bonds vergadering gehouden van den Nat. Bond van Handels- en Kant-oorbedienden „Mer- curius". De voorzitter, de heer R. Winkel, open de de vergadering. Het ledental nam van af Januari j.l. toe met 179 leden en bedraagt thans 2828. Uit do werkloosheidsverzeke ring is totaal ƒ3343.17 uitgekeerd; aan uitputting van het kapitaal behoeft nog niet te worden gedacht, dit is nog even sterk als 9 maanden geleden. Een oproep van het bestuur om vrijwillige bijdragen voor de weerstandska-s had tot resultaat, dat in enkele maanden door de leden ƒ4600 vrijwillig werd te zamen gebracht. Een bedrag van 1439 werd uit de weer- standskas uitgereikt; terwijl uit het onder steuningsfonds van af l Augustus 1914 aan voorschotten werd gegeven aan 15 perso nen een bedrag van 1439 en aan 5 perso nen een bedrag Van ƒ434; terwijl aan ge mobiliseerde leden-kostwinners, wegens der ving van inkomsten, uitgekeerd werd een bedrag van 783.50. Ten opzichte der arbeidsbemiddeling wordt opgemerkt, dat 118 plaatsingen, tot een gezamenlijk salaris van ƒ53,201 sinds 1 Augustus j.l. werd bewerkstelligd. Tot leden der notulen-commissie werden benoemd de afgevaardigden van Dordrecht, Leiden en Rotterdam. Op 1 Januari 1911 waren er 26 afdeelin- g&n en thans is bericht ingekomen, dat de 36e afdeeling is opgericht te Maastricht, zijnde de eerste afdeeling van den Bond in Limburg. Het aantal leden bedroeg op 1 Januari 1915 totaal 2845 leden, tegen 2306 op 1 Januari 1914; een vermeerdering derhalve met 342 leden of 14.8 püt., tegen 245 in het jaar daarvoor. Dc winst- en verliesrekening sluit met een totaal van 14,702.04. Het nadeelig sal do bedraagt 1667.05, waarin ook begre pen is ƒ776.60, als verliessaldo over 1913. De verkiezing van leden van het Bonds- bestuur had tot uitslag, dat werd gekozen, als vice-voorzitter, de heer J. Th. van Steen, te Gouda; en werden herkozen de heerert A. Munster, 2de secretaris, te Deventer, H. O. Snel, Jr., te Watergraafsmeer, cn Joh. Vinken, van Leiden. De afgevaardigd en voor de algemeene vergadering van het Ned. Verbond van neutrale vakvereenigingen werden herkozen evenals do vijf afgevaardigden en vier plaatsvervangende afgevaardigden ter fede ratie terwijl, do heer B. P. du Croix, te Leiden, als zesde afgevaardigde werd be noemd. De begrooling werd door verschillende af gevaardigden aan kritiek onderworpen en ten slotte ongewijzigd vastgesteld op 14,628.80 aan inkomsten en uitgaven. Als plaats van samenkomst voor ae vol gende Bondsvergadering werd aangewezen Amsterdam. Uit Haarlem wordt gemeld, dat. de op 15 dezer te houden vergadering van de Hol- landsche Maatschappij der Wetenschappen ditmaal niet gevolgd zal worden door den gebruikelijken maaltijd. Daarentegen heb ben jhr. mr. J. W. G. Boreel van Hogelan- de?i en mevrouw de leden uitgenoodigd om op hun buiten „Waterland" de thee te ge bruiken. Z. K. H. Prins Hendrik der Ne derlanden heoft do uitnoodiging daarvoor aangenomen. In het koor van de Groote Kerk te Leeuwarden is dezer dagen een borstbeeld van Willem Lodewijk Nassau (Uz Heit) ge plaatst. Na het overlijden van den beeld houwer prof. Bart van Hove, die het. op het Raadhuisplein staande standbeeld boetseer de, werd het eerste afgietsel van dit beeld verkrijgbaar gesteld. Hot college van kerk voogden, door bijdragen van een aantal par ticulieren daartoe in staat gesteld, besloot aan dit afgietsel een plaats te geven in de kerk, waarin Uz Heit begraven geweest i3. Daar het beeld in zijn geheel te groot was voor do ruimte in het koor, werd het tot eon borstbeeld verkleind. Op eon eenvoudigen sokkel van kunstgraniet geplaatst, staat het thans op de plaats, waar het stoffelijk over schot van den Prins in 1620 begraven werd en in de onmiddellijke nabijheid van de plaats, waar het groote grafmonument van den Prins gestaan heeft, dat in 1795 ver nield is. GJ'OOuw. Ct.") Op het door de leden van het kies college der Ned.-Herv. Gem. te 's-Gra venhage opgemaakte gros van predikan ten, waaruit Donderdag een 3-ta-l zal wor den gekozen (vac. wijlen ds. H. Zeijdner) komen niet minder dan 68 namen voor, waaronder: 5 uit Utrecht; 4 uit Amster dam 3 uit Rotterdam8 uit Leiden 2 uit Arnhem2 uit Haarlem en ook ds. A. S. Talma, te Bennebroek. („Vad.")* Naar aanleiding van Openb. 14: 6 en 7a hield ds. Hulsman zijn afscheidsrede als predikant bij de Ned.-Herv. Gem. te Groningen. In deze rede werd door ds. H. verklaard, dat hij, als orthodox predi kant gekomen, vooral door omgang met wetenschappelijke mannen, tot de vrijzin- nige richting overgegaan was. In zijn toespraak tot de verschi'lende kerkelijke colleges zeide ds. H. o.m. ,,De Kerk is zoo onrechtvaardig tegen over haar dienaren. Zij eischt een opiei- ding aan de Rijksuniversiteiten, en ze ver biedt te verkondigen, wat men daar heeft vernomen. En daarbij zijn de middelen, waarmede gestreden wordt, lang niet goed to keuren". Den vrijzinnigen ried spreker aan den strijd vol te houden. Dank bracht hij, bij zijn aanstaand vertrek naar Assen, aan allen, die hem bijstonden in zijn zwaren strijd. Vermogensbelasting. Velen hadden verwacht, dat voor de be rekening van de waarde van effecten p 1 Mei voor aangifte in de vermogensbelas ting door den Minister van Financiën aan wijzingen gedaan zouden worden Naar wij vernemen, heeft de Minister echter geen enkele aanwijzing gedaan, zoodat de waardeberekening door een ieder geschie den zal volgens eigen taxatie. De band leidingen, welke dit jaar, evenals vroege re jaren, uitgegeven worden, zuil ca duf koersen bevatten, die, voor zoo-er ze fondsen betreffen, welke niet zijn opge nomen in de „Dagelijksche Noteering"- op taxatie berusten. De bewerkers hebben zich, naar ons wordt gemeld, tot verschillende instellin gen gewend, ten einde een koerslijst te kunnen samenstellen, van welke men denkt, dat zij zal voldoen aan den eisch van zoo groot mogelijke betrouwbaarheid. Sommigen meenen, dat daar de aangif te niet gedetailleerd geschiedt, veelvuldi ge pogingen tot ontduiking zullen kun nen voorkomen. Deze zouden echter ver moedelijk weinig succes opleveren, daar de belastingautoriteiten, zonder den maatstaf bekend te maken, welken zij bij het be- oordeelen van de aangifte toepassen, van oordeel zijn te beschikken over de midde len, ora de waarde der aangiften zoo goed mogelijk na te gaan. Aanvankelijk zou het voornemen geweest zijn de koersen van 20 Juli 1914 als basis te nemen; van dit plan zou echter zijn afgezien, omdat deze koersen te veel zouden verschillen met de thans waarschijnlijk geachte koersen. („Dag Beurscrt.") De Zending van Dr. Nol :in. Het telegraaf-agentscfcap „Stefani"' seint uit Rome, dat mgr. dr. Nolens, die door de Nederlandsche regeering mot een politieke opdracht by den Heiligen Stoel was be last, verschillende malen een onderhoud lieeft gehad^ met den staatssecretaris kardi naal Gaspari en dat daarbij zou zijn gespro ken over een voorstel van Nederland tot het instellen van een vertegenwoordiging bij Z. H. den Paus. Het Vaticaan zou aan dien wensch van Nederland voldoen en reeds ia in dien geest aan den Nederlandse hen Mi nister van Buitenlandsche Zaken geschre ven. De nieuwe Nederlandscho gezant zou tot den leekenstand behooren. De Romeinscho correspondent van „Het Centrum" heeft met dr. Nolens een onder houd gehad en vroeg hem, of de heer No- lens misschien van „Het Centrum" gebruik' zou willen maken om een of andere voor stelling omtrent het doel van zyn bezoek aan Rome recht te zetten. Dr. Nolens antwoordde hierop? Onnoodig, dat geschiedt vanzelf. Zie, als men van Den Haag naar Emmerik reist, komt men in een klein land als het onze zooveel personen tegen, aan wie het onmo gelijk is te verbergen, dat men op reis is naar Rome. Als voorzitter der R.-K. Ka merclub moest ik den loden wel mijn af wezigheid mededeelen. En daar de tijden zoo ernstig zijn en bijna niemand voor plei- zier op reis gaat, heeft men gedacht, dat het voor belangrijke zaken was, dat ik een Roomsche reis ondernam: Do commentaren op< die reis laten my bepaald onverschillig en voor de rest ben ik oen gesloten boeky Evenredige Vertegenwoordiging. Verschenen is het rapport van de com missie uit den Vrijziimig-Democratische Bond aan het hoofdbestuur in zake de evenredi ge vertegenwoordiging. De grootst mogelijke meerderheid van dié commissie heeft gemeend zich te moeten' laten leiden door de overweging, dat het voorstel der Staatscommissie voor Evenredi ge Vertegenwoordiging de vrucht is van

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 1