A0. 1915. (Deze /Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. }it nommer bestaat uit TWEE Bladen. Offioêeële Kennisgeving. USÏ Ö^S LAND. L 10926 iMTaaMcIag; 3 iVïei. PRIJS DIOR ADVERT ENTIEN YnI) 1—8 regele Al.05. Iodere regel meer f 0.17£. Kleine advertentie» fBD 30 woorden 40 Gents contant; elk tiental woorden moer 10 Oenta, Voor het incasseeren wordt ƒ0.05 berekend. Bewijsnummer 6 Gents. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden 1.30; per week. f 0.09, Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. B 0.10. Franco per post1.65. boter- en kaasprijzen. Da Burgemeester van Leiden brengt ter Innio van de ingezetenen: |dat de maximum-prijzen voor den verkoop Ju Kaas, vastgesteld voor de tweede helft Jtr maand April 1915, ook voor de maand pi 1915 zullen gelden; Idat voor oude kaassoorten en room- en lpnelikaas, welke artikelen meer tot de go- Tbtn.iddelen kunnen worden gerekend, geen fcximumprijs is vastgesteld; Tdat do voor do tweede helft van April j.U fcrstrokte prijslijsten van kaas ook in de iaand Mei 1915 kunnen en moeten blijven Tgehangen; [dat de maximum-prps, franco station van [zending van Boter, bestemd voor verbruik I jn Nederland, geleverd door producenten aan Têrkoopers van boter, gedurende de maand kei 1915, op fl.35 per K. G. is gesteld, [bij verpakking in wit fust van 50 K.G., Telko prijs kan verhoogd worden bij ver- jakking in wit fust van 25 K.G. met 1 cent, lij verpakking in Delftsch of Leidsch fust van j20 K.G. met 5 cent en bij verpakking in 'elftsch of Leidsch fust van 10 K.G. met [6 cent per K.G.; dat de maximum-prijs voor boter, ver leekt aan verbruikers gedurende de maand ÏJki 1915 op f 1.55 per K.G. is vastgesteld. Do verkoop aan verbruikers tegen detail- ■rijs kan geschieden onafhankelijk van de leveren hoeveelheid. Voor speciaal verpakte boter en voor boter bereid onder rabbinaal toezicht, kan door liet Rijks Centraal-Burcau voor den uitvoer lY.in Boter in overleg mc-t de betrokken D;ndelaren of boterb er eiders, een verhoogde ïirijs worden toegestaan. 1 Bh overtreding zal de Onteigeningswet porden toegepast. De Burgemeester voornoemd, N. O. DE GIJSELAAR. Leiden, 1 Mei 1915. Een Auto tc Water. Gistcraamiddag to kwart voor driecn ge- aakte een auto te water in do Nieuwe are, bij do Oude Vest alhier. Het voertuig werd bestuurd door don [ïgcnaar, den heer J. P., directeur der ïhcepsbrouwerij Groningen, te Rotterdam. Ir in waren gezeten zijn echtgonoote en weo kinderen, benevens do chauffeur. De .uto reed achteruit het water in, doordat Ie rem weigerde te werken. Alle inzittenden gingen mee het water in. Dat gaf, geen wonder, een ontsteltenis van belang 1 Lr waren, echter daar gelukkig niet en kel menschen, die van ontsteltenis niets konden doen; maar er waren er ook, dfie adclijk flink hielpen. En dan noemen wij llcrecrst den soldaat H. Luneburg, gehuis- rcv-'b in de Satdszaal, maar tijdelijk vertoe vend in het R.-K. Militair-tehuis in de na- mlieid der plaats, waar het groote ongeluk ;c beurde. Direct sprong hij te water en zwom naar je plek, waar de auto verdwenen was. Hij ivo orde zich in het water dapper cn met 'leid en redde achtereenvolgens mevrouw en do kinderen, die hij aan op den wal taande personen toereikte. Maar niet deze militair alleen hield zich kranig, ook twee schippers van den motor- P°ot, die zich in een roeibootje begeven allen gaven er blijk van, fermo kerels te •ijn. Zij wisten den lieer P. in hun bootje 0 krijgen. De chauffeur redde zichzelfhij zwom par con schuit. Wie helpen kon heeft geholpen en daar- '°°r is dit ongeluk, hetwelk zioh aanvan- :°hjk zoo ernstig liet aanzien, gelukkig zoo lood afgeloopen. hle geredden werden ondergebracht bij mwonciiden en van droge klecren en liet- fcen verder voor hen noodig was, voor- lEJen. üc politie had uitstekend gezorgd voor rdo aan den wal. Do auto was 's avonds om lialfnegen ge licht. -^In de Stedelijke Werkinrichting zijn 45 April tot 1 Mei opgenomen: 331 j e wassen1 personen en 91 kinderen; totaal personen. heer H. van Batenburg, alhier, komt v'7 °P de aanbeveling voor leeraar in I 'teïien aan de II. B. S. te Nijmegen. a.M", do Leidscho Spaarbank wérd ïn f 1°7 f 161,584.78 en terugbetaald Shn'16uwe inleggers werden PIsSeklénde"i353' t2r^' met 8S inIe^era tinto' AnriTf9o-o'^ni„inleeeers bedroes Kj - 'u ni 11 _ó,3o7.79. LEIDSGHE SCHOUWBURG. „DE DUIVEL". Van Molnar's voortreffelijke „De Duivel", werd hier gisteravond een tweede opvoe ring gegeven. Hoe goed de eerste vertooning in den smaak is gevallen, mag wel worden opge maakt uit den zeer goed beletten schouw- '»urg. In het parterre was nauwelijks een le dige stoel te bespeuren, de baignoire was mede goed bezet, de loge genoot voor den Zondagavond druk bezoek en als altijd op dien avond, was 't bovenin vrij vol. Er was misschien ook nog een andere reuen voor sommigen om „De Duivel" nog maals te gaan zien. Over het stuk behoeven we niet meer te spreken. Evenzoo is 't niet noodig over het meerendeel der optredenden veel te zeg gen. Verkade was als de duivel, weer even voortreffelijk als den vorigen keer; beter dikwijls, en hetzelfde moet gezegd van Mien Duymaer van Twist in haar rol van Jolanthe. Die twee gaven groot spel. 't Was heel jammer dat Enny Vrede met eon zware ver koudheid behept was. Met haar stem kon ze Seiden Mizzi nu niet die teekening geven al6 Djj de vorige vertolking. Dirk Verbeek kon ons ook ditmaal niet voldoen. Hij had dezelfde koelheid behouden en het contrast van den schilder Hans met Jolanthe, is door het uitnemend spel van Mien Duypaer van Twist, wel wat al te groot Eugëne Gilhuys speelde de knecht oven weinig opvallend als den vorigen keer. Een verdienste, want daardoor bljjft de aandacht geconcentreerd op de hoofdpersonen. Twee rollen waren anders bezet. Dommels- huizen had van La C.hapelle, den rjjken graanhandelaar overgenomen. Hij slaagde er minder in, dan zijn voorganger, om dezen man zoo uit te beelden, dat men gevoelt te doen te hebben met een man, die geen vermoeden heeft van alles wat z'ch met en om zijn vrouw afspeelt. Hij was to wei nig een sul, nog veel te pienter. Do andere wijziging bracht ons het de buut hier ter stede van een pas aan Ver- kade's gezelschap verbonden actrice. De rol, die Annie van Ees hier eerder gaf, de vrouw, die door Jolantho bestemd was om met Hans to trouwen, werd gespeeld door Ellen Russe, achter wolk pseudoniem zich een veel in Leiden bekende dame verschuilt. Voor Ellen Russe is dit debuut in Leiden zeer zeker een succes geweest. Het schouw burgbestuur had de vriendelijke attentie haar een bloemstuk te vereeren. Stellig gelooven we, van deze actrice mooi woik te mogen verwachten. Ze was hier een bekoorlijke E!sa, dio weloverwogen spel gaf. Ze beweegt zich gemakkelijk en haar actie was levendig. Haar dictie was goed, alleen een beetje meer kracht is gewenscht. Beni ge routine zal haar wel brengen tot een goed resultaat. Jammer dat het seizoen zoo ver gevor derd is, de kans om Ellen Russe nog eenige ïnalen te zien, is daardoor zeer gering. Maar we hopen haar ook in andere creaties hier nog te zien. Ellen Russe mag piet dit voorloopig resultaat ten volle tevreden zijn. Een Veertigjarig Feest. Voor den lieer Jac. Ankerna was 'het Zaterdag een heuglijke dag, daar hij vóór veertig jaar in betrekking kwam bij den heer F. H. de Keuning, grossier in zeep, soda, zout, enz., alhier. Door de drukte op dien dag, kon toen dit feit niet feestelijk gevierd worden, en daarom was overeenge komen dit op Zondag te doen. Te twaalf uien, werd de jubilaris met zijn echtgenoote afgehaald per rijtuig van hun woning in de Bakkersteeg en werd hun ten huize van den patroon een keu rige ontvangst b6reid. Door de dochters van den patroon ont vangen, werd de jubilaris in den huiselijken kring, door den heer De Keuning hartelijk toegesproken, waarbij hij Ankerna harte lijk gelukwenschte, en den wenscli uitsprak nog vele jaren met vrouw en kinderen ge lukkig to mogen leven en hoopte, dat hij het 50-jarig jubileum ook' nog zou mogen beleven. Hierna overhandigde hij li&nï een enve loppe met jnlioud. Namens de getrouwde kinderen, werd heni mede een enveloppe met inhoud overhandigd en de ongehuwde kinderen gaven hem een prachtigen s toel. Nog ontving hjj eenige te legrammen en oen aantal kaartjes. Ankerna dankte voor de hem betoonde hulde. RIJKSPOSTSPAARBANK. Aan liet postkantoor te Leiden en de daaronder ressorteerende hulppostkantoren, werd gedurende do maand April 1915, in gelegd f 53307.711/2. Terugbetaald do som van f 58845.731/2. Het laatste door dat kantoor uilgegeven boekje draagt het nummer 39171. Z. K. II. do Prins is hedennamiddag te lialftwee per auto onze gemeente doorge reden van den Rijnsburgerweg over Bree- straat en Hoogewoerd naar den Hoogen Rijndijk. .1-, r|| l-Mei-lletoogingcn. Do 1-Mei-betoogers hebben het Xn terdag goed getroffen. In de middagvergadering in Zomerz.org" zinspeelde de spreekster, m j. Greeneweg, er reeds op, hoe de natuur den betoogers mee was. Dit kwam vooral te pas bij den optocht, die van zes tot acht uren gehouden werd. Er namen 23 organisa ties, voor het meerendeel aangesloten bij den L.B.B., met een 19-tal vaandels aan deel. „Morgenrood" ging den stoet vooraf en op do tonen der muziek, marcheerden de deelnemers tustig voort, voorafgegaan cn gevolgd door belangstel enifen en nieuwsgie rigen, de voorgeschreven route volgend. De optocht had een zeer ordelijk verloop. Bereden politie was niet op de been, een aantal agenten, onder leiding van den hoofd inspecteur, den heer Pronk, en den inspec teur, den heer Duval, handhaafden de orde, zonder moeite. Hier en daar hoorde men, als tegcndenionstratie, een „Weg met de so cialen!" opklinken, doch daar bleef het bij. Won raakt aan den 1-Mei-optocht gewend. Tegen halfnegen werd voor „Zomerzorg" de stoet weder ontbonden, de vaandels en doeken kregen hun oude plaats in de zaal, talrijke lampions, alle vuurrood, in den tuin cn vooral om de muziektent heen aange bracht, verspreidden een rood schijnsel, de kleur van dan avond, zoowel als van den dag- Het liep er vol. Aan den ingang werden er 1500 toegangskaarten verkocht, dia meest al op hoeden en petten werden gedragen. De voorzitter van den Leidsehen Bestuur- dersbond, opende met een kort woord de avondbijeenüomst en bracht ook een woord van hulde aan de politie, voor haar goede regeling, zich er in verheugend, dat deze ditmaal geen bereden politie had doen op treden, waarom het niet minder ordelijk gegaan was dan vorige jaren. „De Stem des Volks," die van het po dium zong, en „Morgenrood", dat zich van de muziektent uit, in den tuin liet hcoren, konden door al de talrijke aanwezigen wor den genoten. Voor wien zich niet een goede plaats in de zaal had kunnen veroveren, was het minder gemakkelijk den spreker, den heer A. \V. Heykoop, uit Rotterdam, te volgen en te genieten van de verdienste lijke voordracht van den declamator J. Sternheim, uit Amsterdam. De heer Heykoop, de beteekenis van den 1-Mei-dag besprekend, mede in verband met don weieldkrijg, toonde daarbij tot de lin- kergroep van de S.-D. A.-P. te behooren, zich niet stellend op het standpunt ran de meerderheid op het laatste Congres. Ook hij gal de schuld van den oorlog aan hot kapitalisme en meende, dat alleen het socialisme den vrede kon brengen, waar om hij op aansluiting bij de partij aandrong. In het café Bamberger, aan de Lam mermarkt, hield de kleinere groep der S.D.P. haar avondvergadering. Ook hier predomi neerde de roo'de kleur. Achter op het po dium pTijkte op een wit doek de leus: Pro- leiariërs aller Landen, vereenigt u! De roode vaan der afdeeling, was uitge hangen op het podium zelf en de banier van „De Jonge Zaaier" stond er voor ge plaatst. Verder ook hier roode tulpen in kwistigen overvloed. Ruim een honderd be zoekers vulden het zaaltje, waaronder voor al het jonger deel s'. -rk was vertegenwoor digd. Dr. Knuttel opende te ruim lialfnegen de bijeenkomst met een uiting van tevredenheid, dat de krachtproef, zoo noemde hij deze afzonderlijke betooging welgeslaagd w as. Hij beredeneerde dat. rekening houdend met do deelnemende vereeniging, het bezoek hier beter was dan in „Zomerzorg." Samenwerking met de na'ionalistische ar beiderspartij, was niet meer mogelijk, in den mond der S.-D. A.-P., is streven naar wereldvrede een misleidende leus en niets meer. Met het 1-Mei-Comité was. door diens zonderlinge houding, samenwerking cok on mogelijk cn zoo v de S.D.P. op zich zelf aangewezen en zij had het voorrecht van avond dr. A. Pannekoek, den eigenlijken stich ter der afd. Leiden van d9 S.-D. A.-P. voor zich te zien optreden. Het socialistisch zangkoor zette de feest viering in, waarna dr. Pannekoek sprak over: „Internationale solidariteit en wereld vrede", waarbij hij aanving met de made- deeling, dat 26 jaar geleden, op het Socia listisch Congres te Parijs, tot de viering van den 1-Mei-dag werd besloten tot verkrij ging van den wettelijk geregelden acht uren-dag. Voorts schilderde hij den zoor bijzondei en toestand, waaronder deze. dag nu wordt gevierd, 0111 ten s'.otle van zijn Standpunt de oorzaken van dezen oorlog te schetsen en aan te geven op welke wijze mon tot den duurzamen vrede kan komen. .Vioolmuziek, solo- en koorgezang wissel den eikander vervolgens af en het was al vTrj laat, toen dr. Knuttel met een op wekkend woord de vergadering sloot. De derde in den Bond der 1-Meidag-vier- ders, de Vrije Socialisten, of, zooals de heer Knuttel ze noemde, de syndicalisten, hadden hun bijeenkomst in „Do Graanbeurs". Ook hier ontbrak' de roode Kleur niet, In het rood was geen climax aan te wijzen, in den toon der sprekers echter wel. In kracht termen bleken de sprekers dezer verga dering, het van de andere te winnen. Het aantal bezoekers zal ongeveer zoo groot geweest zijn als bij de S.D.P.-ers. Zij zaten in de groote zaal der „Graanbeurs" alleen wat ruimer, eigenlijk al te ruim. De kwart voor negenen opende de heer Van Duuren, de bijeenkomst, waarna de de heer Vonk, uit Den Haag, geen onbe- kendo in dezen kring, verschillendo ver zen voordroeg. De werkstaking, Het einde der werkstaking, Eén van Mei en Brand in de mijn. Hierna kwam de heer B. Lansink Jr. aan het woord, die de algemeene werksta king aanprees, als het middel voor het pro letariaat, om een einde te maken aan de kapitalistische heerschappij en dus ook aan het militarisme met den oorlog in haar gevolg. De heer M. te Slaa, uit Amsterdam, sprak over: Internationale verbroedering en den wereldvrede. Vooral deze s.preker was nog al kras in zijn uitingen, wanneer hij kritiek uitoefende op de bestaande toestanden. Mili tarisme, alcoholisme en godsdienst, werden door hem geschetst als de grootste vijan den der menschheid. De voorzitter sloot tegen elf uren deze vergadering, die evenals de twee andere, een ordelijk verloop had. Een Zilveren Jubileum. Het feit, dat de heer A. Oemstra met 1 Mei een kwart-eeuw als kellner aan de studentensociëteit „Mlnerva" was verbonden, is voor hem een feest geworden. Nadat hij met een landauer van zijn wo ning aan het Rapenburg was gehaaid door de heeren Doorenbosch, Van Assendeift, De Koning en Welderïnk van der Hoop. naar „Minerva", werd hem een schitterende ova tie bereid. Veel bloemen, liet Collegium, oud-collegium, patroon, collega's en mede- feestgeneoten, wachtten hem op. Daarna werd zijn echtgenoote afgehaald. De jubilaris werd toegesproken door de heeren Van Regtcfèn Limpurg, De Bruijn van Melis en Ma riek erken. Van Biemen en uit naam der collega's, die hem respectie velijk aanboden, naméns de commissi» en oud-commissie een gouden Waltbam-horlo- ge, namens het collegium een enveloppe met inhoud, van de collega's bij monde van den heer Ammerlaan een fauteuil, ein delijk van den patroon het diploma in eiken houten lijst met bijbehoorende gouden me daille, een bloemstuk en enveloppe met in- houd. Verder ontving de jubilaris talrijke blij ken van vriendschap en waardeering. o.a. van twee oud-presidenten, de heeren Vlie- lander Hein en jhr. Van Tets, een krans. De jubilaris dankte voor de hem betoon de hulde. De feestdag werd besloten met een gezamenlijk diner. Op aarde is niets bestendig, dus cok Die', de bestemming der gebouwen. Ook hier is wisseling aan de orde van den dag. De heer H. J. de Heider maakte van een burger villa aan de Heerenstraat een cafc. De aan dacht eener commissie voor vrijkarbeid viel op het ruime gebouw, deze kocht het per ceel en richtte het iu tot- wijkgebouw. De caféhouder zocht rond in de stad. Zijn aandacht viel op perecc-1 49 Koordeinde, waar van ouds c? sigarcnhandel van de fir ma Jung en Blanken was gevestigd, cn hij bracht de localiteit in orde voor een café bil- lard, dat hij, omdat liet dicht bij de geboor teplaats van onzen grootsten schilder is ge legen, „Rembrandt.'' doopt». Het café-res taurant mag er wezen. Hot- ziet er van binnen licel aarclig uit. Van drag is he ge opend en toen we een kijkje namen, bleek het ons dat er dadelijk vele klanten binnen wipten, en men vond het er recht gezellig, waartoe met de localiteit de vriendelijke bediening bijdraagt-. \m\ en Oerieü. ÜIT ONZE STAD. S T E U K C 0 31 T E LEID E N. Oorlogstoestand 191-1. In <ïe afgeloopen week meld den zich om steun aan 11 pers. Maakt met het totaal der vorige week ad 3147 315S pers. Tot 24 Apr. waren behandeld 2391 aanvr. In de afgeloopen week kwa men in behandeling r 11 2402 aanvr. Afgew. waren tot 24. April 646 pers. In do afgeloopen week 12 653 pers. UITVOER VA.N ERWTEN. De minister van Landbouw, Nijverheid ei Handel brengt ter kennis, dat het in de be doeling ligt eerlang vergunning te vcrleo nen voor den uitvoer van beperkte hoe veelheden groene erwten in verschillende soorten. Aanvragen daartoe kunnen niet in over weging worden genomen, alvorens de aan de vergunning te verbinden voorwaarden zullen zijn bekend gemaakt. UITVOER VAN STROO. De minister van Landbouw Nijverheid en Handel brengt ter kennis, dat. vergun ning z-al worden gegeven voor den uitvoer van boperkte hoeveelheden stroo. Aanvra gen daartoe dienen tot genoemden minis ter gericht te worden, doch kunnen alleen in overweging worden genomen, nadat van d-e commissie tot voorziening van stroo aan. de stroocartonfabrieken een verklaring is ontvangen, dat de aanvrager na 1 Mei 1915 aan een door genoemde commissie aan t-o wijzen stroocart-onfabrick heeft geleverd een hoeveelheid stroo overeenkomende met) minstens 2/3 van de hoeveelheid waarvoor vergunning tot uitvoer is aangevraagd. VERLOVEN LAXDBOÜWARBEIDERS. Do opperbevelhebber van land- cn zee macht hoeft op verlangen van den Minister van Oorlog beiiaald, dat de gemobiliseerde arbeiders van industrie en landbouw, dio levensmiddelen ten gebruik© van hun ge zinnen verbouwen, in deze maand het reeds vóór Pinksteren verlengde verlof aan ócn stuk zullen genieten, verlengd met ócn dag, voor den 15den Mei. De verloven der overige gemobiliseerden zullen zich daarnaar regelen. Het gevolg daarvan is, dat de lcleine land bezitters, bovenbedoeld, 5 dagen tijcl heb ben om hun grond te bewerken, EEN LOSGESLAGEN DUITSCHE BAL- LON IN ZEELAND GEDAALD. Zondagmorgen dreef een Duitsche tedlon boven Zeeuwsch-Vlaanderen. Hij werd hevig door Nederlandsen© militairen beseho'en en is tusschen Draaibrug en Aardenburg ge daald. Er waren geen passagiers in. 1 TWEE DUITSCHE VLIEGERS GERED. liet van Vlissingen uitgaand stoomschip American" heeft vijf mijl bewesten he!: licht schip ,,Noordhinder'' twee Duiische vliegers uit het water gehaald en op bedoeld licht schip gebracht. Het vliegtuig is gezonken.' De vliegers zullen door een vaartuig vaa het loodswezen te Vlissingen worden afge-, haald. .,j DE BELGISCHE SCHEPEN IN ONS j LAND. Op last van do militaire autoriteiten zijn thans allo Belgische fachepon, die te VIL- sir.gen en Middelburg lagen, Uslia'.ve do' stoomschepen, naar elders gesleept of zul-' len dit binnen enkele dagen worden gedaan, yee! schepen zijn naar Zieriksee gebracht, SCHADEVERGOEDING AAN NEDER- j .O LANDSCHE TREILERS. Een Wolfl-telegram van uit Hamburg meldt niet-officieel: In de zitting van liet Prisengerichl eisch- te do reederij ran de op 21 Januari in do Noordzee aangehouden, maar op 25 Ja nuari weer vrijgelaten Nederlandse-ie v:s- schersstcomboot .Bertha Elizabeth" schade vergoeding voor 58 verloren vischuren, tot een bedrag van SS5 'gulden. Het prijsge- recht besliste, dat de reederij recht bnd c-p een schadevergoeding Van 565 gulden, benevens 4 proc. rente sedert 1 Februari 1915. V.'cgens het opbrengen van de Nederiand- sche treilers „Sydney Albert" cn „Pieter Jan", waren eveneens eischen tot schade vergoeding ingediend. Aan do reederij van' de ..Sydney Albert" werd 6en schadever- goeding ran 4258. aan die van de „Pieter 1 Jan" een van 3598 gulden toegekend. In rake den opgebrachten Nederlandschen treiler „Haverkamp", werd de eiseh afge-j wezen, daar er. voldoende redenen voor da -opbrenging waren. i jsl GEEN KERMIS OP TEXEL'. Do vice-admiraal te Helder heeft aan het gemeentebestuur ran Texel te kennen gogo- ven, dat, met het oog op den eiscli van gestrenge handhaving van tucht in het gar-'' iiizoen to Den Helder, dit jaar geen toestem." w.ing tot het houden van kennis gegeven' kan worden. De Raad van Texel zal hierin in e«n volgende zitting een besluit nemen.1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 1