Nederland en ile Oorlog. "Vi'IjjcLag; O April. (£;eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Eon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Officieel® Kennisgevingen. 1481. Onder onze Vroede Vaderen. UIT 0^IS LAND. N°. 16906 A», 1915. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DEB ADYEKTENTIEN: Van 1—8 regels fl.05. Iedere regel meer /0.171. - Kleine adyertentian van 30 woorden 40 Cento contantelk tiental woorden meer 10 Cento. Voor het incaooeeren wordt /"0.05 berekend. - Bewijsnnmmer 6 Conto. PRIJS DEZER COURAUT: Voor Leiden per 3 maanden /"1.30j per week. I f 0,09. Buiten. Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. j 0.10. Iranco per post 1.65. lo 2o. 5 o BUITENGEWONE SCHOOL YOOR LAGER ONDERWIJS. Burgemeester en Wethouders van Leiden Brengen ter algemeene kennis dat tot het aangeven van leerlingen, voor plaatsing op de buitengewone school voor Lager Onderwijs, dit jaar gelegenheid gegeven wordt van den 13cn tot en met den 19on April a.s. dat deze school bestemd is voor kin deren, ingezetenen der gemeente Leiden, en voor kinderen van ambte naren, in dienst der gemeente Leiden aan wie een bepaald domicilie bui- ton de gemeente is voorgeschreven of aan wie toestemming is verleend, om buiten de gemeente te wonen die door weinig aanleg niet in staat zijn het onderwijs aan een gewone school voor Lager Onderwijs te volgen, ter wijl verwacht mag worden, dat het onderwijs aan een buitengewone school met beknopt leerplan en kleine klas sen (ten hoogste 16 leerlingen) voor hen vruchtdragend zal zijn 3o. dat kinderen, die voor plaatsing op deze school in aanmerking kunnen komen, gedurende tenminste één jaar een gewone school voor Lager Onder wijs moeten bezocht hebben, tenzij hun Ooilege van deze bepaling ont heffing verleent; 4o dat ouders of verzorgers, die hun schoolgaande kinderen liever op deze school zouden willen pla&tsen, zich daartoe kunnen aanmelden bij het Hoofd der school, waar de kinderen thans geplaatst zijn, voor zooveel be treft de openbare scholen van den 13e® tot en met den 19en April c.k., in de schoollokalen, dagelijks, uitge zonderd des Zondags, des voormid dags van halfnegen tot halftien en des namiddags van half twee tot halfdrie; dat, desgewenscht, die aanmelding ook kan geschieden bij het Hoofd der buitengewone school voor Lager On derwijs, eveneens van den 13en tot en met den 19en April a.s., dagelijks, uit gezonderd des Zondags, des vooraid- dags van halfnegen tot halftien en des namiddags van halftwee tot ha-lfdrie; dat het bedrag van het verschuldigde schoolgeld, voor het bezoeken der bui tengewone school Voor Lager Onder wijs, voor zooveel betreft de leerlin gen, afkomstig van de openbare lagere scholen der le, 2c en 3e klasse te Leiden, overeenkomt met dat, hetwelk voor die leerlingen verschuldigd zoude zijn, indien zij op die scholen waren gebleven, terwijl dat bedrag voor leerlingen, die, vóór hun toelating tot de buitengewone school voor Lager Onderwijs, op geen dier openbare lagere scholen waren geplaatst, door hun College wordt vastgesteld, naar donzelfden maatstaf als voor de leer lingen, afkomstig van de openbare lagere scholen in deze gemeente dat kinderen van onvermogenden ge heel kosteloos het ouderwijs aan deze school kunnen olgen dat nadere inlichtingen worden ver strekt' door het Hoofd der buitenge wone school voor Lager Onderwijs, op de dagen on uren hierboven, onder 5o„ vermeld. Burgemeester en Wethouders voornoemd. N. O. DE GIJSELAAE, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. I Leiden, 9 April 1915. DIRECTE BELAS7INCEN. Do Burgreiueeslcr van Leiden brentrl ter alpe- moeno kennis, dat aan den Ontvanger dei Direoto Belastmgren is ter hand posteld het kohier der Personeele belasting No. 3 van den dienst 1915. executoir verklaard den 7en April j.l. on her innert voorts den belanghebbenden aan hun ver plichting om den aanslag op don bij de Wet be paalden voet le voldoer^ Do Burgemeester voornoemd, T N. O. DE GLTSELAAR. Leiden, den 9crt April 1915. Ons Telefoonnummer voor Ad ver te ntiën is Op Brieven schrijft men alléén: j^ei^§?^._Oa^blad^ Leijlen. 6o 7o 8o Do bekende circulaire van minister Pos- thuma heeft begrijpelijkerwijs heel wat ver wachtingen opgewekt. De pennen van de besturen van werklieden- en beambtenver- eenigingen zijn vaardig geworden tot het schrijven van verzoekschriften aan de ge meenteraden, om in den door den Minister vcorgestelden zin, maatregelen te nemen, nl. om levensmiddelen beschikbaar te stel len, tegen prijzen, overeenkomende met (lie van vóór de mobilasitie. Ook in deze ge- tmeente is de stroom dezer adressen losge komen. Dat men echter met het in-toepas- sing-brengen van zoodanige maatregelen niet met een vloek en een zucht klaar ie, heeft de voorzitter gisteren duidelijk gemaakt, toon hy uitvoerig méedeelde, wat er nu de ver schijning van do ministerieel© circulaire door hem en do hoofden van andere gemeenten, benevens door den Amsterdamschen wethou der Wibaut, is gedaan. Er is met den Mi nister getelegrafeerd, gecorrespondeerd en geconfereerd uit den treure en het bleek, dat de Leidsche burgemeester daarbij mede 'een leidende rol heeft gespeeld. Een en andet heeft er ongetwijfeld toe bijgedra gen, dat het los daarheen geworpen idee van den Minister, nader is gebracht tot een voor verwezenlijking vatbaar denkbeeld. De gemeentebesturen van Leiden, Enschedé, en Groningen, hebben, evenals die van Amster dam, Den Haag en Rotterdam, den Minister in overweging" gegeven als algemeenen maat regel, echter uitgaande van het Rijk, alleen de broodprijzen terug te brengen tot den stand van vóór 1 Augustus, wat, al zullen 'de kosten niet gering zijn, gemakkelijk uit voerbaar is, omdat de Regeering do meel- voorraden in handen heeft. De verlaging der meel- en broodprijzen, zal ean yermeer- I derd gebruik daarvan ten gevolge hebbon, wat het debiet van andere levensmiddelen I zal doen afnemen en op de prijzen er van drukken, zoodat ook deze vermoedelijk zul len verlaagd worden. Vergeleken bij do en orme Jcosten, uit den oorlogstoestand voort vloeiend, zullen de uitgaven, aan den maat regel te besteden, toch nog niet eens veel bet-eekenen. Het bedrag is zelfs vrij nauw keurig na te gaan. JEen en ander heeft de -Voorzitter gis teren in den aanvang der zitting den luis terenden Raad op zijn gewone gemoede lijke -wijze bevattelijk uiteengezet en daar bij bleek, dat hy zelf in de ontwikkeling van 's Ministers vaag denkbeeld tot een practisc-h uitvoerbaar plan een niet onbe langrijk aandeel heeft gehad. De heer Sijtsma, zoover hy in deze moei lijke materie zich een oordeel durfde aan matigen, meende ook, dat de weg, door 'de burgemeesters den Minister aangewezen, de juiste was en zeide, onder algemeen© instemming van don Raad den Voorzitter dank voor hetgeen hij in dezen had ge daan. Do Voorzitter zelf meende, dat men met eenig vertrouwen kon afwaohten het geen de Minister nu zal doen. Zoodra noo dig, zou hij den Raad bijeenroepen, zy het misschien in spoedvergadering. Het was nu niet meer noodig do adres sen, op dit onderwerp betrekking hebben de, fc>,m praeadvies, in handen van B. en W. te stellen. Meerdere verzoeken zijn ook niet meer noodig. Wij weten nu, dat B. en W., den ernst van de omstandigheden be seffend, diligent zyn. Ongetwijfeld hebben bovenstaande inlich tingen ook invloed gehad op do beschik king, genomen op de verzoeken van de zijde der werklieden en beambten in dienst der gemeente, om hun gedurende den oor logstoestand een duurtetoeskig toe te ken nen, en is men daarom zonder eenig tegen stribbelen met het afwijzend praeadvies van B. en W. meegegaan. 't Is toch ook Waar, zooals B. en W. in 'dit pTaeadvies zeggen, dat personen in open karen dienst, al lijden ook zy onder de bui tengewone tijdsomstandigheden, nog altyd minder zwaar worden getroffen dan vele anderen, wier inkomsten zijn achteruitge gaan of geheel zyn opgehouden, terwijl zy eveneens getroffen worden door de alge meene stijging van do prijzen der eerste levensbehoeften. Wanneer .straks, wat wij zeer waarschijn lijk achten, de algemeene maatregelen wor den getroffen, dio dan natuurlijk ook voor do personen in openbaren dienst gelden, zou liet geen zin hebben, dat voor de werklie den en beambten, in dienst der gemeente, nog bovendien een toeslag op het loon werd verstrekt. De afdeeling Leiden van den Alg. Ned. Anibt.-Bcnd, wilde ook den toeslag zien toe gekend aan hen, wier inkomen de f 1000 nabij kwam. Hoeveel belastingschuldigen, die het thans ook zwaar te verantwoorden hebben en die minder dan 1' 1000 inkomen hebben, zouden daartoe langs ïndirecten weg niet hebben moeten bijdragen? En de tijden zijn er naar, om' thans zoo veel mogelijk er voor te waken, dat de lasten meer werden verzwaard, dan de uiter ste noodzakelijkheid gebiedt. Met deze gedachte voor oogen, hadden wii ook verwacht, dat de voorstellen van B. en W.f om1 thans, met ingang van 1 Juli a. s.jao£ wel, tot ver hooding der salarissen van de leeraren van het gymnasium en de Hoogero Burgerschool voor Jongens over te. gaan, niet zouden zijn aangenomen. Er behoorde, zoo zeide wethouder Van der Lip, moed too voor B. en W„ om in deza omstandigheden met-een zoodanig voor stel to komen, en wij gelooven het graag. Tegen een verhooging op zichzelf had niemand bezwaar, mot het oog op do be langen van het' onderwijs. De meening, die, zooals werd herinnerd, door curatoren in do eersto plaats was vooropgezet, dat de salarieering in verband met den stand en den levensstandaard dei' leeraren niet voldoende geacht moet worden werd door de verde digers niet vastgehouden. En prof. Heeres èn ir.r. Van der Lip, onscheidenlyk lid der Commissie van Toezicht van het M. O. en van curatoren van het gymnasium, heb ben do voorstellen verdedigd uitsluitend met De Voorzitter^ die zich eveneens een warm voorstander toonde; legde daarop nog in het bijzonder den nadruk. Nu is het waar, dat in verschillende andero gemeenten, on geveer met Leiden overeenkomende, de sala rissen hooger zijn en dat zal ongetwijfeld invloed hebben op het getal en het gehalte van do sollicitanten, maar is de nood in dat opzicht zóó hoog gestegen, dat, sprjt de zware tijden en de moeilijke financieele om standigheden, waarin de gemeente verkeert, het voorstel cr nu reeds moest doorgaan? De voorstanders van uitstel betwistten' het. Do heer Vergouwen poogde het geheele voorstel tot nader orde op ie bergen. De he er en Fokker, Botermans ©n Sijtsma wilden de regeling wel aannemen. Sollicitanten en toekomstige sollicitanten konden dan daar uit zien, welke bezoldiging hun in de toe komst wacht, doch de in-werking-treding doen plaats hebben op een nader door den Raad te bepalen datum. Tegenover dit voorstel stonden, zoo- al3 wethouder Van Hamel deed uitkomen, do voorstanders wel niet zoo vijandig als tegenover het van de baan af voeren, zoo als do heer Vergouwen wilde, maar zij ble ven het toch ook bestrijden. De motie-Vergouwen verkreeg, hoe ook verdedigd door den voorsteller, slechts zes stemmen. De stemming over het amendement-Fok ker c.s. werd met meerdere spanning ge volgd. Het viel met slechts twee stemmen. Do heer Corts, die het laatst stemde, had de ©ogenblikkelijke beslissing in han den en hij deed de schaal ten gunste der voorstanders van de onmiddellijk© invoering overslaan. Het is geen partijstemming ge weest. De .heeren IV an der Eist en Van der Pot werden den vrijzinnig deraocratischen voorstellers ontrouw.' Daarentegen volgden 'de unie-liberalen Van Gruting en Zwiers ditmaal hun voorman, prof. Heeres, niet; de heer De Boer was de eenigo vrrj-liberaal, die met het amendement meeging, en de Katholieke wethouder Bots bleef homogeen met liet college van B. en W. tegenover zyn partijgenooten. Eerlijk gezegd hadden wij den uitslag anders verwacht. Men had, met de in-wrerking-treding aan zich to houden, ook meer gehandeld in den geest van het overgroot deel der burgerij. Over do regeling zelf is niet veel te doen geweest. De heeren Vergouwen en Sijtsma hebben op enkele leemten gewezen. Waar om bijv. de leeraren in hot teekenen en in de igymnastiek van deze regeling .werden uitgesloten en of het personeel der H. B. S. voor Meisjes vergeten zijn. De wethou der van Onderwijs en de Voorzitter heb ben de heeren echter kunnen bevredigen. De heeren Carpentier Ailing en Hoogen- boom deden nog een poging den rector en den directeur van de H. B. S. vroeger in het genot van het maximum-salaris te stel len, zoo, dat prof. Heeres een oogenblik on der de bekoring van het amendement kwam. Do heer Vergouwen, en later met meer nadruk do Voorzitter, deden uitkomen, dat het nu toch den schijn kreeg, dat men niet uitsluitend de belangen van het onderwijs, maar wel die van de personen der betrok ken leeraren op het oog had. En daar ging het immers niet om. Dit betoog vond prof. II. zoo overtuigend, dat hij zijn steun aan het amendement onttrok, dat dan ook niet eens in stemming kwam. De óverige punten der agenda geven ons geen aanleiding tot eenige nadere beschou wing. Men zie daarvoor het verslag. LEIDEN, 9 APRIL. Heropening der Veemarkt. Heden hadden zes neringdoenden op Beestenmarkt en Nieuwe Beestenmarkt de vlag uitgehangen uit erkentelijkheid voor en blijdschap over de heropening der Veemarkt. Hot is te verwonderen, dat niet meer zakenme-nschen in de omgeving der markt die toch ontegenzeglijk in de acht we ken, dat de markt gesloten is geweest, veel schade hebben geleden dit, zeer zeker ook door kooplieden en boeren ge waardeerd, goede voorbeeld hebben ge volgd. De bezoekers dor markt hadden dan nog beter kunnen zien, dat hun tegenwoordigheid op hoogen prijs wordt ingesteld. Uilvoering door Voogdijkinderen. Zeer velen waren gisteravond opgeko men naar de Pieterskerk, om er bij te wonen de uitvoering van de kindercanta te „Michiel Adriaansz. de Ruyter" door de voogdijkind-eren van „Voordorp", te Leiderdorp, stichting van de Diaconie der Ned.-Herv. Gem. te Leiden. Deze uitvoering geschiedde ten voordeele van het Steuncomité alhier en zou plaats hebben onder leiding van den directeur van het Kinderhuis, ds. Kramer, maar deze was ziek en kon dus aan dit voorne men geen gevolg geven. Zijn plaats wer l nu ingenomen door den heer Noordanus, directeur van de Harmonie „Leiderdorp", welke zoo welwillend was voor de bege leiding te zorgen. Als solisten traden op mevr. Blokpoel en de heer Uhl, uit Den Haag, de heer Van Bemmel en de jongenheer Warringa, van Leiden. Voor de uitvoerenden was onder het orgel een flink podium aangebracht. Velen van de hoorderessen en hoor ders, onder wie ook onze burgemeester en de verpleegden uit het Weeshuis aan de Hoogl. Kerkgr., zullen reedis te voren deze welbekende cantate hebben hooren uitvoerenwaarschijnlijk echter niet in een zoo groot gebouw als de Pieterskerk welwillend voor deze gelegenheid af gestaan ,door de Gem. Commissie en ook niet met begeleiding van een zoo goed bèzet orkest. Wij kunnen onomwonden getuigen, dat met groote aandacht is geluisterd en dat de uitvoering een zeer goeden indruk heeft gemaakt; verder dat men nu en dan zelfs met bewondering werd vervuld voor hetgeen deze kinderen geleerd had den en voor hem, die hun zangonderwijs gaf; dat vooral de solo-zang van moeder en vader De Ruyter zeer goed voldeed dat men den vrijmoedigen Michiel gaarne hoorde, al blèek het nu en dan, dat hij een zware taak te vervullen had, en dat heb niemand verbaasde, dat „de Barre Bruinvisch" bij het lenteweer van thans niet kon beschikken over een geluid, vol komen geschikt om in een kerk te zin gen. Ook over het orkest zal men voldaan geweest zijn. Wij hoorden over een en ander veel tevred-enlieidsbetuigingen Op liet voorbeeld van den burgemees ter werden de coupletten van het „Wil helmus" in den tekst door allen staande aangehoord. Ds. Schokking, die het samenzijn had geopend, sloot het ook. In zijn slotwoor 1 bracht hij allen, die dezen avond moge lijk hadden gemaakt, dank. In de consistorie werd mevr. Blokpoel een bouquet aangeboden. De collecte aan de uitgangen voor „Voordorp" bracht ruim 65 gulden op. Het resultaat voor het Steuncomité ver melden wij zoodra men liet ons bericht. Mr. F. L. Dee, vroeger te Leiuen, 13 geplaatst by den Raad van Justitie te Batavia. Bij Kon. beshiit is, met ingang van 1 Mei benoemd tot directeur van" de Rijks werkinrichting voor vrouwen alhier, de heer F. N. Ledy, thans directeur van het Huis van Bewaring te Almelo. Mej. J. J. M. G. Soh o oude rgangal* hier, is to Rotterdam geslaagd voor het examen nuttige handwerken. DIT ONZE STAD. COLLECTE EEN DUBBELTJE OF EEN CENT. Deze oollecte heeft deze week ODerehiacht f 323.0iy2. VERDACHTMAKINGEN. We lezen in de „Tel.": „De Duitsche regeering heeft nog altijd niet geantwoord op het verzoek om inlich tingen, door ons gouvernement tot haar gericht in zake het wederrechtelijk in den grond boren van het Nederlandsche stoonr- schip „Medea". Blijkbaar is men te Ber lijn met het geval verlegen en hoopt men, dat langzamerhand de verontwaardiging, die dit incident bij ons te lande verwekt heeft, zal kalmeeren. Om dit in de hand te wer ken, tracht de Duitsche pers het gebeurde zoo onschuldig mogelijk voor te stellen cn schrikt daarbij voor geen leugens terug. Do Amsterdamsclie correspondent van do ,,Kölnische Zeitung" durft zelfs verklaren, dat de lading der „Medea" niet uitsluitend uit sinaasappelen best one), maar dat het schip ook' lood en pyriet aan boord Kadv Dit zou uit de scheepspapieren van het ge zonken schip blijken. i) .Wij hebben ons tot de directie van d^ Kon. Ned. Stoomboot-Maatschappy, de eige-. naresse van de „Medea" gewend èn ge vraagd, wat er van de bewering der „Köl- nische Zeitung" waar was. De directie ant woordde ons, dat zij do mededeeling van het Duitsche blad slechts als een kwaadaardigen leugen, die geheel voor rekening van den schrijver blijft, kon kwalificeeren. Indien dus inderdaad uit 0e scheepspapieren van de „Medea" mocht blyken, dat het schip; lood en pyriet aan boord had, dan kan men slechts aannemen, 0at deze, na in Duitsche handen to zyn gekomen, vervalscfit werden. Wij merken op, dat het niet de eerste» maal is, dat de „Kölnische Zeitung" door onware beschuldigingen onze scheepvaart tracht verdacht te maken. Zooals men zich zal herinneren, heeft het blad vroeger ge meld, dat van Engelsche zijde pogingen gedaan waren oriï een Nederlandsch gezag voerder over te halen zyn schip in zee te laten zinken en vervolgens verzekeren, dat ^difc schip door Duitschers in den grond geboord was. Verder wist hetzelfde blad te berichten, dat de Engelsche regeering beproefd zou hebben door financieele aan biedingen cp de directie van de maat schappij „Zeeland" invloed uit te oefenen, ten einde haar, toen het verkeer met Enge land gestaakt was, te bewegen den dienst to herstellen. Béide berichten werden in de Nederlandsche pers van do meest gezag hebbende zyden tegengesproken, maar te Keulen nam men daarvan geen nota. Men zou verwachten, dab een DuitscK orgaan, dat dikwijls door de Duitsche re geering als spreekbuis gebruikt wordt, zich van verdachtmakingen en onwaarheden zou onthouden. Wie echter gedurende de laatste maanden de Duitsche officieuze pers ge volgd heeft, zal hebben opgemerkt, dat juist de tot deze categorie behoorendo bladen in het belang van de Duitsche zaak, heb met de waarheid niet zoo nauw nemen." DE VERJAARDAG VAN KONING ALBERT. Terr eere van Z. M. Koning Albert, die gbfcerem zijn dOsten verjaardag herdacht, wapperde van do Belgische Legatie aan. don Vijverberg te 's-Gravenhage de Belgi sche driekleur. In het gesantscha.psgebouw lag een lijst vam gelukwenseh ter teekening, die reeds 's morgens zoor vele namen droeg. Ook van verschillende gebouwen in Den Haag, waar comité'3 zoteion, in verband staande met de Belgische ar-ngelegenhe- don, woei de Belgische vlag. Des morgens te halftien werd in de kerlc van het klooster Groenensteioi aan den Loosduinsohen/wog, waar de Be-lgischo uit gewekenen den laatste® tijd geregeld gods dienstige samenkomsten hou don, eeu plech tige Mis met groot ceremonieel ge cel o breerd door den weleerwaarden heer Ba- rette aalmoezenier van de Belgische vluch telingen in Den Haag. Daarna, volgde een plechtig Te Deura met gebed, door dein heer Brayneeels, ge machtigde van kardinaal Mercier voo-r Ne derland. Behalve voor Z. M. Koning Al- bert word ook gebeden voor H. M. Konin gin Wilhelmina. Het orgel deed achtereenvolgens hooren: do ton-em der Braban^omne, het Wilhelmus en (bij het heengaan) van een Belgisch volkslied: „Naar wijd en zijd". Dezo kerkdienst was zeer druk bezocht. Zij werd o.a. bijgewoond door Z. Ex. den Belgischen minister van Kunsten en We tenschappen, den heer Prosper Poullet; generaal Dessinden Belgischen gezant baron Fallon, den Lcgatieraad Prins de Ligne, don len secretaris graaf d'Oultre- mont en het lid cler Belgische Tweede Ka mer, den heer Van do Cauwela-ert In dein namiddag werd door de in Den Haag vertoevende Belgen aan Koning Albert ec-n telegram van gelukwenseh ge zonden. ■Maandag 12 April dés avonds te 8 uur, zal door do daar ter stede aanwezige Bei- go voorts de verjaardag van hun koning nog feestelijk worden herdacht in de zaal van het Kon. Zool. Bot. G-onootsohap. Ook te Vlesingen is de verjaardag van koning Albert op luisterrijke wijze -ge vierd door een feest in de Belgische lood- son-societeit, een plechtig Te Deum in do R.-K. kerk, een kinderfeest, terwijl in het Grand Hotel een concert plaats had, waar op ook redevoeringen in het Fransch en het Vlaamsoh werden uitgesproken. Daar het dragen va-n kleuren van vreemde na tionaliteiten en het uitsteken van vlaggen, andere- dan do Nederlandsche door den tsrritorialen bevelhebber verboden is, kon den de Belgen niet op deze wijze uiting ge ven aan hun verknochtheid aan hun dappe ren koning. Oak in Amsterdam is de veertigste ver jaardag van den Belgischen koning her dacht. In groote getale waren de Belgen: naar café Paviljoen gestroomd, waar drie zalen nog to klein bleken voor zoo'n op komst.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 1