flo. f(TS73 Zaterdag; 37 Februari. Tweede Blad. 1915, Officies!® Kennisgeving. Brieven van een Leidenaar. „Dure Roomboter!" P. de Gruyter Zoon. Persoverzicht. tpqgn Besmetting Tweede Kamer. tz- HERSTEMMING kamer VAN KOOPHANDEL EN FASRJEKEN. Burgemeester on Wethouder.* van Leiden; Oelet, oi> art. 12. 13o lid van hot Koninklijk Be,iuit van 4 Mei 1896 (.Staatsblad No. 76). tot «uitstelling van een algemeen reglement voor flc Kamers van Koophandel rn Fabrieken; Brengen ter kennis van belanghebbenden, dat 'i herstemming ter verkiezing van vier leuen n do Knnior van Koophandel en fabrieken deze gemeente, om af te treden op 1 Januari 7 en "die ter verkiezing vau twoo iaden dier Kamer, om af te treden op 1 Januari 1919, zullon _iij.-• hebben in oen der vertrekken van het Luihuid op Dinsdag don 2en Maart a.s., dos namiddags van tw*3 tot vier tiron. Pc »n alphabotlscho volgorde opgemaakte lijs ten van candidaten luiden als volgt: VIER LEDEN (Aftreding 1 Januari 1917). A. COUVEÉ P d7.n. .T. HERINGA. F. M. A. PIEC'K. Th. VAN BAVENSTEYN Wzn. A. L. REIMERINGER M. H. W. A VAN BOS8UM DU CHATTEL J. P. VEEGOUWEN. M. II. VAN WAVEKEN. TWEE LEOEN (Aftredlns 1 Januari 1919). J. EOTfi. B. J. II HAITINK. A MULDER W. F. YEUUEI.T VAN WIJK. Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. C. DE OIJSELAAE. Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. I.ciden, 24 Februari 1915. J)XX Er wordt over geen enkele instelling in ize stad meer geschreven en gesproken dan over het Steuncomité Oorlogstoe stand 191-J. Er zal nu langzamerhand wel emand meer in Leiden zijn, of hij weet dat zulk ten comité bestaat, wat zijn doel ]s en hoe het dit doel tracht te bereiken, ïïet. ,,Le.<lseh Dagblad" heeft tot de ver breiding tan de kennis over de werking dit Comité zeker niet het minst bij gedragen. Het moge eenigszins eentonig worden, steeds weer op hetzelfde te ba rtieren en te liooren hameren, wanneer daarmee het algemeen belang wordt ge diend, 'moeten we er in berusten -en het zelfs goedvinden. ■Kerst hebben wij liooren redetwisten de' samenstelling en de werkwijze [van het Comité. Daar zijn we al lang over heer. Wij zijn nu gekomen tot den l'l van waardeeren. Onbekend maakt onbemind, en dat in alle kringen thans het Steuncomité wordt ezen, komt hier vandaan, dat men hei goede werk, hetwelk het doet, heeft lecren kennen. Mcuschen, die liun medemenschen wil len helpen en weldoen; hebben Iceren in zien, dat- ze het best doen de bemiddeling jian ons Comité in to roepen. De minderbedeelden, die door de tijds omstandigheden gedrukt worden cn links oa rechts hebben moeten uitzien naar hulp on steun, om het hoofd boven te houden, genieten ondersteuning en voelen zich dankbaar. Neringdoenden e-n eigenaren van werkmanswoningen vooral, hebben een bijzondere reden, om met. de oprich ting en organisatie van het Steuncomité tevreden te zijn. De verleende steun aan honderden stadgenooten wordt geregeld in levensmiddelen omgezet en voorkomt voor een deel, dat er, zooals andere win ters, bij den kruidenier, den bakker en hij Avien al niet meer, schulden wor den gemaakt. Do huiseigenaren hebben ten bijzondere reden om ingenomen te zijn met het Steuncomité. Mede door de uivoering van huurbons, werkt het de geregelde betaling van de huishuur zeer in de hand en dit is van meer bcteekenis, fik men bedenkt, dat het er in het begin van den oorlogstoestand met de liuur- echt voorstond en men den in- df ik kreeg, dat de eigenaren van huizen tovt v.eëkhuren, er vooral onder zouden 'lij'! on. IAlles te zarncn bewijst wel, dat er re- pvn genoeg is voor dc populariteit, waar- ln> evenals waarschijnlijk andere steun- pmité's elders, het Leidsch Comité zich [verheugen mag ]Maar air er één zaak is, die aan betui gingen van sympathie niet genoeg heeft, jk" is het een lichaam, dat juist zijn "etéckenis ontleent aan stoffelijke onder kenning. h'at moet geld hebben, geld, dat in de e°ivte plaats inoet komen van hen, die •"érvloed hebben. Daarom heb ik meer clan eens er op aangedrongen, dat zij, jte veel bezitten, zich nu recht mild zul- en tooner. en wanneer men eens nagaat, *t er hier in do laatste maanden is JJe€'n verzameld, niet alleen voor het _k'uncomité, maar ook voor de Belgische ^,u'hteliugen, de gemobiliseerden en au- tle,L dan moeten we dankbaar zijn. )jc-h waar de toestanden zich besten- 't(rb daar dient herhaaldelijk te wo den nib0,011 en daaraan ni",et ieder, die er -'r eenigszins too in staat is, meedoen. in<b Taakf 0p s^e^s een nan go namen Wi'S waunecr ik in de opgaven van jh-ij-'i.tearic°mité de wekelijkschc of maan- ■tescho bijdragen van een groep kleine gen zouden veel talrijker zijn, als er on der de verschillende groepen personen werden grvonden, die het initiatief tot een inzameling namen. En ook hier zou blijken, dat vele klein tjes, ongemerkt bijeen gebracht, nog een aardig bedrag kunnen vormen. Daarom juich ik het ook van harte toe, dat er een 6ub-Cornité is gevormd, be staande uit vrouwen van allo gezindten, dat wil trachten door wekelijksche col lecten v.an tien en één cent de algemeene deelneming voor het Steuncomité te be\orderen. Daarom juich ik het ook tan harte Do schen komen, die er zich van bewust wor den, dat ze elke week minstens een dub beltje vooi het mooie doel, dat het Steun comité beoogt, nl. dat niemand in Leiden ten gevolge van den oorlogstoestand ge brek lijdt, behooren af te zonderen. Na tuurlijk mogen ze wel een hoogere taxe stellen; het voornaamste is echteidar ze geen enkele week overslaan. Daarnaast stel ik mij groepen voor en daarbij denk ik aan het dienstpersoneel en de kiaderen des huizes, die voor het minst een bijdrage van cén cent offeren, misschien een snoepcent, het doet er niet toe. Als de overtuiging bij dc knapen en meisjes bijgebracht kan worden, dat ze hun snoepcenten nooit beter kunnen be steden, dan is het genoeg. Ik zal mij niet aan berekeningen en voor spellingen wagon, maar mij dunkt dat men op deze wijze in een stad van 60,000 in woners wökelijks Avel f 200 a f 300 bijeen brengt. Daarmede kunnen mogeiijk een 40-tal gezinnen voor gebrek Avorden be waard en wat nog van grootero beteekeuis is: het mooie beginsel van allen voor één en één voor allen, vindt daardoor ruime toepassing; het besef van onderlinge ver antwoordelijkheid wordt cr door gewekt. Dat is niet om te zetten in klinkende munt, doch heeft ontegenzeglijk ook grocte waarde voor maatschappij en sa menleving, vooral in dezen tijd. Jonge meisjes hebben zich bereid ver klaard elke Avcek weer, zoolang het noo- dig i3 en de offervaardigheid blijft be staan, te collecte eren en dragen op deze wijze bij tot het wol slagen van liet mooie plan dat ook in andere plaatsen reeds met aanvankelijk goeden uitslag in toepassing wordt gebracht. Ik acht het niet onnoodig om le waar schuwen tegen de bekende sieAir di& geldt bij andere op gezette tijden gehouden col lecte voor de armen der Kerk, waarbij men dikwijls meent te kunnen volstaan met i liet afdrogen van een enkele klei- I ne gift, soms zonder medeweten van ande ren door een dienstbode in de schaal ge daan. Iedere huisgenoot, de kinderen en dienstboden meegeteld, moeten aan deze dubbeltjes-en-cent-collccte meedoen en er oen eer in stellen dat zij met hun pen ningske ook geregeld kunnen bijdragen aan de uitvoering van het mooie werk, door het Steuncomité verricht en dat ze het niet meer behoeven over te laten aan hen die af en toe ccn couvert aan den penningmeester ter beschikking kunnen stellen. Eerstdaags zal dc eerste collecte worden aangekondigd. Ieder Leidsoh ingezetene groot en klein, oud en jong, werke er toe mede haar te doen slagen en ijvere er voor dat elke week Aveer de belangstelling er voor stijgende blijft. Juist die telkens wederkcerende kleine bijdragen tot een niet, onbeduidend lie- drag aangegroeid, zulleneen .prikkelende, uitwerking hebben op ben die Areel bezitten en dezen zullen meer nog dan vroeger, de 1 verplichting gevoelen véél te ge,ven. I Zoo zullen we door aller samenwerking, i 'tzij dc oorlogstoestand kort, (wat Avij j hopen), of lang duurt (wat wij vrcezen), het spook van armoede cn gebrek buiten de poorten onzer 6tad houden. RECLAMES, a 40 Cent per Regel. fc,*btenn aven of werklieden lee3. Die bijdra R Et'LA UI E 40 Cents per regel. 1816 84 is thans de gegronde klacht van iedere huismoeder. Het antwoord is: Koopt uitsluitend De Gruyter's hoogfijne Melange a 60. 50. 45 en 40 ct. of Planten boter a 50 en 45 cL per pond en U zult in ieder opzicht voldaan zijn. Alleen verkrijgbaar in de bekende winkels van Let op den reclamocoupon in onza volgende annoncel E or marnint-Ta bietten B vernietigen de bacteriën van verkoudheid, influenza. =«»8lne. roodvonk enz. In mond en keel en beschermen 1206 10 GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS. Gcopends 'amorjons, tod 9—12 en des mlddnys -an 2—5 uur. 8tad9timmorwerf. Tefephoon No. 127. AANVRAAC VAN WERKZOEKENDEN. I Klerk, 48 Timmerlieden, 8 Opperlieden, 13 Stucadoors, 24 Metselaars, 2 Voepers, 4 Steen houwers. <!0 Schilders, 1 Behanger, 6 Meubelma kers, 1 Konspakhuisknecht, 1 Stoffeerder, 3 Sto kers, 2 Mach.-bankwerkers. 2 Yoorslaanders, 3 Smeden, 3 Grof-bankwerkers, 1 Eleotricien, 1 Blikslager, Loodgieters, 20 Typografen, 7 Kleer makers, 2 Bakkers, 1 Huisknecht. 3 Sohippere, 18 Grondwerkers, 8 Bloemisten. 3 Warmoeziers, 19 Loopknechten, 3 Loopjongens, 70 losse Werk lieden. AFD. VROUWEN. Volkshuis. Tolephoon No. 1477, Geopend i van 9—12 uur. II Dienstboden. 15 Werksters, 2 Huishoud sters, 11 Naaisters, 2 Confeotlenaaisters, 1 Wnsch- vroim, 1 Winkeljuffrouw, 17 Fabrieksarbeidsters, 70 Toxtielaibeidsters, 14 Vrouwen (allerlei). Over het bioscoopgevaar zegt do heer S. de Jong Eznvoorzitter der door het RoUerdamsehe gemeentebestuur inge stelde Bioscoop-commissie, In „DE STAN DAARD" o. m. „We hebben hier In Rotterdam een bios coop verordening (ook in meerdere plaatsea van ons land zjjn er, ik noem Utrecht, Leiden, waar zo 1 Mei in werking treedt), die zeer gunstig werkt. Ik kan dit van zeer nabij beoordeelen. Toen de door B en W. benoemde com missie haar taak aanvaardde, zag ze zich voor groote moeilijkheden geplaatst in ver band met de keuring. De commissie nam voorloopig als maatstaf aan een drietal punten, waarop films onvoor waardelijk zouden wórden afgekeurd. Dit aan tal is in de praktik nu reeds tot een nohttai geklommeD, en is voor toeneming vatbaar, omdat de filmfabrikanten vindingrijk zijn in de voorstellingen. Onderg. wil hier dat acht tal punten even releveeren, die de commissie van keuring zich nu als norm gesteld beelt. Zy keurt af fl'ms: a. Uit sexueel (moreel) oogpunt; b. waarin spel (spot) gedreven wordt met het liuw&iyk, echtbreuk; c. gauwdiovery, die tot misdaad leiden kand kwajongensstreken, die ge lukken, en waarop dan nog dikwyis een bo- looning voigt, waarin het kwaad gekroond wordt; e. die sensationeel de zenuwen te veel spannen en prikkelen; f. die de godsdienstige begrippen van andersdenkenden zouden kwet sen; g. die bekend maken met de techniek van bet mishijf; en h. moord en doodslag en zelfmoord, op verschillende wyzon ge pleegd. Uit deze opsomming blykt, dat de boven aangehaalde zinsnede niet in al haar omvang op Rotterdam van toepassing 13. Sedert September 1918, dus nu ongeveer anderhalf jaar, is de commissie in actie. In dien tfid heeft zy plm. 450 films geheel afgekeurd, die dus niet onder de oogen van de jeugd benoden de 16 jaar z(jn geweest; voorts heeft z(1 in plm. 220 films een of meer dere coupures aangebracht. Ik weet hot, we z(jn nog lang niet waar we wezen moeten op dit gebied, maar heb goede begin is er, dat mag niet ontkend. Het wokelyksche keureu der films ia eeu reuzenarbeid, doch de commissie wei kt mot ambitie op dit terrein, omdat zij overtuigd is, dat zy tot een zegen, tot een grooten zegen kan zijn voor het opkomend geslacht. Het resultaat van haar arbeid kan uit den aard der zaak niet in cijfers worden omgezet." Uit het buitenland komen gegevens van dergo'.yken arbeid. Zoo verielt de heer G. A. Redford, vroeger tooneelconsor ia Engeland, in nu voorzitter van de „British Board of Film Censors'*, dat gedurende het jaar 1914 een lengte van 6,881.814 voet (d i. 2,098,892 meter ongeveer) aan ^llma langa het oog der cenaoren rolde. De Ijverige bioscoopbezoekers zagen 62S2 films, 148 daarvan worden als onopvoedkundig afge keurd en wel omdat de volgende dingen er In werden vertoond: "Wreedheid jegens dieren; oneerbiedige be handeling van heilige zaken; hevige dronko- manstafereelenlichtzinnige voorstelling van begrafenis- en doodsbedtafereelende loopbaan van beruchte misdadigers; do „werkwijze" van misdadigere; taferelen, waardoor een blaam werd geworpen op bekende persoonlijkheden; iiseiyke moordon, zelfmoorden, verworging- scsnos en bloedoaden; executies; de ultwor- king van vitriool-aanslagen; voorvalleo, die het publiek eon angst op het l]jf kunnen jagen, of een paniek gedurende don oorlog veroorzaken; geschiedenissen, met iets onzede lijks er in. In 13 gevallen moest opvoering van de film geheel verboden worden; in vele andere geval len werd de vertooning toegelaten, nadat er belangrijke stukken geschrapt waren om aan de bozwaren te gemoet te komen. Ten slotte zegt de heer Bedford nog het een en ander over de z g. „Eugenic plays", het best te vertalen door „films ter bevordering van de lichamelijke en geestelijke verbetering van de soort." begrypen best, dat de bioscoop uit stekend kan weiken als propagandist, maar bet schijnt ons toe, dat een wetenschap als de bovengenoemde, die ongetwyfeld in de laat ste jaren groote belangrykheïd heeft gekre gen, er een Is, die alleen op bevredigende wyze gedoceerd kan worden vaa bevoegde zyde, door vakmenschen. Aldus de Engel6che censor. In een „STANDAARD" driestar betoogt dr. Kuyrer, dat op SPOEDIGER AFLOS SING DER LEEKING van f 275 mi hoen, dan thans is vastgesteld, moet worden aan gedrongen. Dr. Kuyper wil bui'en beschouwing laten de mogelijkheid van een nieuwe leening in het najaar eu ook van het geval, dat w(J nog in den oorlog zouden worden betrokken. Hy neemt „nu alleen het gehoopte geval, dat de vrede ons na niet al te langen tyd Ran ons zelf hergeeft". En dan schrijft hy: Voor dit geval nu bevalen we van meet af aan het zoo spoedig mogeiyk ons onthef fen van onzen schuldenlast Niet natuuriyk reeds d9n dag na de vredesluiling. Dan toch kan de geldmarkt zich nog niet hersteld hebben. Maar is het weer vrede, en leeft de Beurs met iets van de oude kracht weer op, zoodat we weer In normalen toestand ver- keeren, dan schynt aflossing opeens zeer ern stig geraden, niet het minst om don zwaren druk van de vele millioenen, die nu op ons budget drukt, sr hos eer hoe beter weer af te nemen. Heffing in December was ongerffmd, doch alsdan zal heffing zeer vermoedelijk het alge meen aangogrepon redmiddel zyn. Keert toch d9 vrede terug, dan zal er in de groote huishouding van den Btaat zooveel schade zyn in te halen en veel achterstalligs zyn by te passen, dat de te zware rente- druk er af zal moeten. En wat nog veel sterker spreekt, na de sluiting van den vrede zullen er twee Staats belangen zyn, die zeer groofe offér3 van het Ryk zullen vragen, ton eerste het sociale vraagstuk, dat niet langer op afdoening wach ten kan, en daarnaast, de Defensie, die alsdan eischen zal stellen, die, komt er geen ont lasting van rentodruk, niet voor doorzetting vatbaar zullen biyken. Neemt men nu die drie saam: lo. het in halen van de op grond van bezuiniging uit gestelde uitgave voor den gewonen dienst; 2o. de afdoening van de sociale kwestie; en 3o. de nieuwe regoling van de defensie te land en te water, voor hier en voor de ko loniën, dan komt men tot zoo beduidende butgetverhooglng, dat, wat mr. Treub ook in zyn nieuwe plannon toovereu moge, echter gebieden zal op snellere afdoening van de de nu gesloten leening af te gaan. Zitting va, a gister en. Bij de voortgezette behandeling van liet wetsontwerp tot verhooging v^u Hoofdstuk X der Staalsbegro-ofing 1911 (Economische maatregelen) acht de hoer TYDEMAN het oog-eablik, om het algemeen beleid der Re geering tegenover dc.u economisch en toe stand te bespreken, nog met gekomen. Wc zijn nog midden ia de crisis e-n de maat regelen kunnen nog jederom dag wijziging vragen. Hij is het dan ook niet eens met- die leden, die als het ware oen overleg van dag tot dlag niet. do Kamer wenschen. Dit zou zeer nadoolijp: zijn yoor dc* noodige snelheid vau handelen. Spr. brengt voorts de Regeering buide voor haar energie en d door haar bij haar op treden betoonde objectiviteit on onpartijdig heid. Zoodra do spanning eenigermlate vermin dert, moot do Regiering zich zoovéél mogelijk terugtrekken binnen het terrein harer ge wone werkzaamheden. En hot verheugd spr., dat de Regeering dio moening deelt, Ten aanzien van don in het a,an de orde zijnde wetsontwerp voorkomenden post van 2'/o niilliöén als nadcelig saldo van den aan koop en verkoop van door de Regeering aan gevoerd graan en iav-l vraagt spr. zich af, of de Rekenkamer dit wel zal kunnen, ver evenen, daar verevenen alleen mogelijk is van pesten, die op (le wettelijk vastgestelde begroeting berusten, en men liier te doen heeft met een post, die feitelijk niets anders is dan een rekeningsaldo. Beter zou liet daarom zijn voor dit, bijzondere geval een afzonderlijke materieel© controle aan de Re kenkamer op te dragen. Een uitvoerverbod van varkensvleesch be schouwt spr. als een tiveesnijdend zwaard, waarmede men zeer voorzichtig moet zijn. Dat evenwel een uit voorverbod op den duur het midd' l zal m-oeton zijn oni tot prijs\rcr- lagiug te komen, staat bij hem vast. Met de belangen der fokkers behoeft niet to zeer rekening te worden gehouden, waar het cou volksvoedscl betreft; echter moet oen uit voerverbod niet de fokkerij doen stagneeren; dit zou een groot nadeel zijn. Deze kwestie' wordt geheel beheerscht door de vraag, hoe het staat met den aanvoer en de distributie van maïs. Daarom vraagt spr. hoe het hier mede staat en welke de vooruitzichten dien aangaande zijn, De heer SPIEKMAN schat het aantal oor- lcgvSwerkloozen op 60.000. Dat de Regc-ering in den aanvang wel e?ns mistastte ter zako van de leniging van den nood, door werk loosheid ontslaan, acht hij begrijpelijk, even zeer als dat zij bii die zorg een ruim ge bruik maakte van liet particulier initiatief, dat zich zoo loffelijk heeft laten gelden, vooral door de medewerking der arbeids organisaties, waaroiu spr. zijn leedwezen uit spreekt over hetgeen minister Treiib ten ongunste van de controle van de zijde dier erganisaties heeft gezegd. De Regeering moet zicb haar verantwoordelijkheid bewust zijn ten aanzien van liet feit, dak waar bii zeer velen zelfs nog geen vermindering van uitgaven merkbaar is, 60,000 ménschen, dte onschuldig .zijn aan den oorlog, tot liet j>eil van gebrek lijden worden neergedrukt. Uit verschillende verklaringen van de Regee ring en van hot Kon. Nat. Steuncomité mocht dan ook worden afgeleid, dat de door het. Steuncomité ondersteunden op hun ge wone- bestaanspeü zouden worden gehand haafd. Hiermede nu is de bestaand© toe stand in strijd, vooral, daar ook "de inwo ners van Nederland lang niet zooveel bij dragen, als zij wi'l zouden kunnen; zoodat bijv. in Den Haag, ite rijkste stad van ons land, allerlei kuusljcs moeten worden uii.gedacht om dc middelen la vinden voor het onderhoud vau 3000. werkloozc.n. Mou moet daarom weten, dit men bij de Regee- ring kan aankloppen als liet particulier iui- tiatief te kort schiet. M n moet den ge zinnen ecu uitkeering geven, overeenkomstig liet gemiddelde loon vau een arbeidersgezin, cn er moet voor gezorgd, dat de bij werk- lecsheidskassm aangeslotenen niet in ir do Steuiuiniiés beluaw en le gaan. Nog wij-t spr. op d- ongelijke, ed der uit- kecringen in verschillend© gemeenten, waar bij hij vooral doet uitkomen, dat de uitkee ring in gr o ite planteen «ver 't algemeen naar verhouding veel geringer is dan in kleinere; terwijl hij. lr-l afkeurt, dat. terwijl de vakvereenigingen zieli ook ter beschik king stellen der gewone s; eiincorait "s. deze zich meer cn meer wenden lot de armen zorg. Ock ten aanzi-n der huurbons dien! d-e Regeering tu - lo-nte-id te komen daar huiseigenaren door h l ioeh eis dien yau da geheele huren, do bedoeling der bons niet tot haar recht docu komen. De lieer BRU.M.MELK VMP vraagt, v. tr om de steuncomités niet m-eer hun inlieh- lingcn vragen bij de kerkelijke diaconiêëu, die goed op de hoogt - zijn van den -toostend der gezinnen. De heer K LEER F. KOPER klaagt, dat, waar van den te Amsterdam verleend'-n steun V* deel van overheidswege wordl ver schaft, de ondersteunden toch zijn overge leverd aan de willekeur van - lag© parti culieren. Wat nog erger is, doordat deze particulieren niet voor huu teek b.-r-k:iul zijn. Bovendien keurt spr. het af, dat in Ara*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 5