asüJiiEaf. ;auws Tuinzadan T. F. VLIELAND H IMIIII Eerste Kanrsr. Tweede Kamer. kik merken Banden. bij hst Volkshuis. Openbare Varkooping, H N.V. Houthandel v. h. J. J. v. Hosken Zn., gj Lil m LEIDEN-s-GRA VEN li AGE. Verzendt Uw Bestelgoedzendlngen voor 's-Gravenhage tram, verirek Noordeinde. 1477 30 IIIIP* BOO Rijwielen COHEN's Rijwiel-Comp., Haarl.str. 172, Tel. Int. 442. ^J.l.CREilHIQNi'f j 1. G. - Aalmarkt 25. RUSSIA HAARWATER. IVlaison SI38M-B&S08FJ, Y© &Mi£sea3 Mmwraagsf s T© fe@@pi Wed. J. STEENHAUER Zo®, Vergadering van gisteren. Aan do orde is de behandeling der be groeting van Curasao. De lieer KRAUS is na zijn bezoek aan Curasao tot do meening gekomen, dat ten aanzien van de haven te Oura^ao de He- geering zich voorloopig zal kunnen bepa len tot de voltooiing der werken, thans onder handen. Door de bemoeiingen van den heer Henrique* hoeft do hoed en indus trie in de kolonie een voel kooger vlucht kunnen nemen Eij waarschuwt d.iarom tegen gevaarlijke proefnemingen, vooral met het oog op het in de Tweed® Kamer geopperde denkbeeld om van de hoodon- industrie een coöperatief bodrijf te maken. Naar aanleiding van uitspraken, het vo rige jaar in de Tweede Kamer gedaan, als zou de bijzondere school in d© kolonie in het geheel niet deug-tn en de openbar» worden verwaarloosd, heeft spr. daarnaar onderzocht. Zijn indruk is niet in overeen stemming met di© uitspraken. Op de Bovenwindsch» eilanden wenscht spr. het Engelsch als volketaal beschouwd te zien. Do heer VAN DER HOEVEN betoogt-, dat do instelling van een pensioenfonds voor de ambtenaren der kolonie, door prof. dr. P. van Geer, aangeprezen in een rap port aan de Regeering, niet in alle op zichten aanbeveling verdient. Hij protes teert tegen de uitlating, in het- rapport voorkomende, dat, zoolang er wettelijke regeling van het levensverzekeringsbcdrijf ontbreekt, den bij een particuliere Haat- schappij verzekerden ambtenaren de zeker heid ontbreekt, dat het verzekerd bedrag inderdaad na hun dood zal worden uitbe taald. Minister PLEYTE merkt op, dat in de eersto plaats de kolonie zelf moet beslis sen inzake een pensioenfonds voor haar ambtenaren. Het rapport van dr. Van Geer zal dan ook naar den Gouverneur worden gezonden met verzoek voorstellen te doen. Daarbij zullen ook de bezwaren van den heer Van der Hoeven worden overgebracht. Bevordering der hoed en vlechting zal ze ker de aandacht blijven vragen In hoever re het bedrijf coöperatief zal bchooreir te worden geregeld, kan Z.Exc. nog niet zeg gen. Wat bet onderwijs aangaat steeds wordt getracht zoo bekwaam mogelijke onderwij zers naar Curasao uit te zenden. De begrooting wordt zonder stemming aangenomen. Hoofdstuk XI (Koloniën) komt aan de orde. Do heer COLIJN is genoodzaakt te spre ken over een politieke kwestie, omdat de Minister door een handeling zijnerzijds dreigt het politieke bestand te vei breken. Het i3 niet betamelijk te achten, dat do Minister wenscht over te gaan tot een wij ziging in de subsidieregeling voor het bij zonder onderwijs in Indië. De Minister ver wondert zich ten onrechte over de thans gevoerde oppositie. Het vorig jaar is men in de Tweede Kamer niet verder geko men dan tot bespreking van het beginsel. Iets anders evenwel is de uitwerking van dat beginsel. Verschillende sprekers en ook de Minister zelf gaven blijk, dat zij verwachtten, dat nog nader op de kwestie zou moeten worden teruggekomen. Ook in den lande bestond die opvatting. En nu is spr. nog altijd van 'meening, dat de Minis ter er niet in geslaagd is precies te zeg gen, hoeverre de vrijheidsbeperking voor het bijzonder onderwijs zal gaan. Men kent het eindstation niet, waar heen de Minister voeren wil, en de gevol gen der getroffen regeling zijn niet te over zien voor de Zending en voor het onderwijs. V andaar dat spr. dezo zaak niet zoo maar zonder meer kan laten doorgaan, en dat hij het uitstel vraagt-, dat noodig is om de kwestie rustig te overwegen, in het belang der zoo hoog noodigc overeenstem mingen en waartegen zich geen enkel be zwaar verzet. Heb zou niets anders zijn dan de handhaving van het status quo be treffende een liberale schoolpolitiek, daar de tot dusver geldende regeling ingevoerd is door minister Van Ecu ten. De heer VAN DEN BERG wenscht aan het betoog van den heer Colijn nog iets to© te voegen. Hij meent, dat de houding der Rcgeering voortspruit uit vrees, om de Mohammeda nen op Java te ontstemmen. En dat niet tegenstaande die vrees voor haar niet schijnt te gcldea ten aanzien der Moham medanen buiten Java. Ook thans weer lijkt her, alsof de Nedèrlandsche Regeer mg zich schaamt voor den christelijken godsdienst. Wellicht onbewust laat de Minister zicii leiden door een overblijfsel van de oude overdreven vrees voor Moharamedaansqh fanatisme. Spr. betoogt voorts, dat het besluit van den Gouverneur-Generaal, hetwelk aan in- landsche beambten toestaat in dienst Üe Europecsche kfeeding te dragen, strijdig is met de bepaling van het Algemeen Politie- en Straf reglement. De heer CREMER is nu nog evenzeer als tijdens zijn Ministerschap overtuigd, dat Indië alleen is vooruit te brengen, door samenwerking van alle partijen en welwillende samenwerking. Spr. is van meening, dat er geen bezwaar bestaat tegen het besluit van den Gouverneur-Generaal, waarbij aan de biljetten der JavascheBank de hoedanigheid van wettig betaalmiddel werd toegekend, mits er voor worde ge zorgd, dat de ordonnantie door een wet wordt bekrachtig Niet onwaarschijnlijk acht spr. het, dat het noodig kan worden het bankbiljet in Indië definitief in te voeren. En hij voor zich zou daartegen geen bezwaar hebben. Doch dan moeten zoowel het biljet als het octrooi wettelijk worden goedgekeurd. Minister PLEYTE verklaart zich be reid, met den Gouverneur-Generaal nader te overleggen, omtrent de door den heer Van den Berg ter sprake gebrachte klee- dingkwestie. Wat de bankbiljetten betreft, wijst Z.Exc er op, dat de Indische Muntwet zich uitsluitend bepaalt tot een regeling van het metalen ruilmiddel, doch zich niet uit strekt tot de vraag, welke ruilmiddelen in het algemeen als wettige betaalmiddelen zijn te beschouwen. Naar aanleiding der rede van den heer Colijn, zal Z.Exc. nog eens trachten, kort en bondig te zeggen, hoe hij ten aanzkap der ter sprake gebrachte kwesties staat. Na behandeling der Indischs Begrooting voor 1914 in de Tweede Kamer, had Z.Exc. de overtuiging, 'dat men op grond del' facultaticfsteiling tot overeenstemming was gekomen en dat men een regeling had besproken. En het komt hem voor, dat nagenoeg de geheele Kamer alleen de heer-en Van Deventer en Tydeman wilden verder gaan dan spr. er evenzoo ever dacht. Dit klemt te meer, waar dr Kuyper zich in de Eerste Kamer tevreden ver klaarde met het standpunt van den Minis ter en professor Van Oppenrooy zulks later eveneens deed. Daarom is hef onbillijk, spr. te verwij ten, dat hij uit de tegenwoordige omstan digheden publieke munt zou trachten te slaan. De oorspronkelijke subsidieregeling was overgenomen uit een concept, door de Zen ding zelf aan den Gouverneur-Generaal aangeboden. Terwijl, wat de bestaande scholen betreft, deze uit de ordonnantie van 1S06 konden weten, dat er nader nog andere eischen voor subsidie konden wor den gesteld. Nog eens zegt spr., dat hij aan het bij zonder onderwjjs volledige! vrijheid 1 wil laten, mits het goed onderwijs geeft. De facultatiefstelling wenscht Z.Exc. voor alle scholen te jdoen gelden. En uitstel der gehcele y.ootbereide regeling is onmo gelijk. De heer COLIJN is teleurgesteld tdóotr! het antwoord 'des Ministers. Nooit is ge bleken, zegt spr., dat de facultatiefstelling voor alle scholen zou gelden, terwijl met de nadere voorwaarden van 1903 natuur lijk alleen worden bedoeld, de materieels voorwaarden. Spreker .dien; een motie in, waarbij pis de wensch der Kamer wondt uitgesproken, dat de regeling voorshands met zal worden ingevoerd. De heer CREMER zou hef beneden de waardigheid der Kamer achten, als zij een motie aannam, waarvan het zeer onzeker, is, of zij effect zal hebben, daar de Mi-, nister deze hier veilig naast zich kan neer* leggen. De Minister merkt op, dat het niet on mogelijk is, dat de betreffende ordonnan tie reads in het Indische Staatsblad staat als wanneer het eenvoudig mogelijk zou zijn, aan de motie gevolg te geven. De heer COLIJN zegt, dat de motie geen oordeel inhoudt over de regeling. De heer REEKERS merkt op, dat het niet in strijd is met de waardigheid ider Kamer, een oordcel uit te spreken en zou het beter vinden, als dc Minister het tap- port der pacificatie-commissie afwachtte. De heer VAN LAMS WEERDE betoogt eveneens, dat het niet in strijd is met de waardigheid der Kamer, om over de motie te stemmen. De MINISTER antwoordt 'den heer Ree- kers, dat 'de pacificatie-commissie het In dische onderwijs niet bestrijkt. De motie wordt aangenomen met 22 te gen 15 stemmen (rechts tegen links). Hoofdstuk 11, Koloniën, wordt zonder stemming goedgekeurd, waarna de verga dering uiteengaat tot nader bijeenroeping. .Vergadering van Dinsdag. De VOORZITTER stelt voor, verschil lende wetsontwerpen Dinsdag in de afd. te doen onderzoeken. Aldus besloten. De VOORZITTER stelt vervolgens vcor Donderdagochtend óp te maken een voor dracht van drie personen, voor de benoe ming van een lid van den Hoogen Raad, ten einde die aan H. M. de Jvoningin aan te bieden. Aldus besloten. Op voorstel van den Voorzitten wordt dan in behandeling genomen: I. Wetsontwerp tot goedkeuring van het op 30 Mei 1914 in Den Haag gesloten verdrag tusschen Nederland en Duitsch- land, tot aanvulling* van het op 27 Aug. 1907 gesloten verdrag, betreffende onge- vallen-vcrzekering. De heer KOOLEN betoogt, dat de Re- gecring beter had gedaan, rondweg te er kennen, dat in dit niet zeer fraai specimen van wetgevir.V]? 'een leemte voorkomt, die dient te worden aangevuld. Spr. wijst op de juridische bezwaren voor een Duitsche onderneming van publieke vermakelijkheid^ die in Nederland komt werken. Dc heer DUYS zou wenschen, dat de buitenlanders, idio hier werken,- met de Nederlanders gelijk worden gesteld voor de Ne'derlandsche ongevallenwet en de Ne derlanders, die in Düifschland weaken, ge lijk gesteld worden met de Duïtschcrs ten aanzien van de 'Duitsche Ongevallenwet. Nog wijst spr. er op, dat 'de Duitsche On gevallen* et niet zoo ver gaat als de Ndder? landsche. f De Minister van Financiën, TREUB, beantwoordt beide sprekers. Hij deel: mejde, dat het doel van het ontwerp, geen ander is, dan ongedaan te maken een ongewenschte interpretatie vaïi den Raad van Beroep. Na repliek van den heer KOOLEN, wordt het ontwerp z. h. s. aangenomen. II. Wetsontwerp tot goedkeuring van het den 20 sten Maart 1914 te Bern ,on'd er tee kend Protocol,- toegevoegd aan de herzien® Bcrner Conventie, ter bescherming van let terkundige en kunstwerken, Üen 13den Nov. 1908 te Berlijn gesloten. III. Wetsontwerp tot vermindering van het recht van overgang .bij overlijden van onroerend goed. IV. Wetsontwerp tot tijdelijke afwijking van de wet van 28 Aug. 1851, laatstelijk gewijzigd bij 1de wet van 3 Aug. 1914. Z. h. s. aangenomen. V. Wetsontwerp tot verklaring van het algemeen nut der onteigening van eigen dommen, noodig voor en ten behoeve ran het aanleggen van een verkeersweg tus schen de Jonker-Frans-straat en de C00L- vest, te Rotterdam. De heer VAN DOORN aarzelde tegen dit ontwerp op te komen, doch heeft verschillende bezwaren. Spr. betwijfelt, of de werkloozen met dit ontwerp w.oïjden ge holpen. Spr. krijgt den indruk, clat de Regeering het ontwerp in eenigszins zenuvr- achtigen toestand samenstelde. Hoe komt men, vraagt spr., tot de bepaling van da schadeloosstelling? De rechtbank zal de tegenpartij toch willen hooren. Uit eigen wetenschap kan de rechtbank niet beslissen. Men krijgt dan Üus te doen met tweeërlei deskundigen. Het komt spr. voor, dat in dit schijnbaar onschuldige wets ontwerp eenige voetangels en klemmen liggen. De heer VAN DER MOLEN geeft in overweging de beraadslagingen te schorr sen in de gegeven omstandigheden. De Minister van Binnenland se he Zaken beantwoordt de sprekers. Plet bestuur van Rotterdam heeft er op gewezen, dat te Rotterdam nog een groote werkloosheid heerscht. I nidi en de werk loosheid niet meer zoo groot is als vroeger, is dat een gevolg van het feit, dat van overheidswege werken als deze woeden ter hand genomen. Het geldt hier niet een voorloopige onteigening, doch een voorloo- pige in-bezit-stelling en met artikel 151 der Grondwet hebben we hier niet te doen. Het geldt een globale schatting en aan den rechter kan worden overgelaten ze eenigszins royaal te schatten, desnoods met behulp van een deskundige. Spr. wijst er op, dat de perceelen reeds vroeger zijn aangewezen. Men meene niet, dat we hier alleen te doen hebben met leen Rotter- damsch belang. Deze verkorte onteigening- zal leiden tot tal van werken tot bestrijd ding van werkloosheid. Daarom beveelt spr. het ontwerp warm aan. In een uitvoerige repliek' verklaart die heer VAN DQORN zich bij het ontweip te zullen neerleggen. Na repliek van den heer ,VAN DER MOLEN, worden de algemeen© beraad slagingen gesloten. Bij art. 3 verdedigt de heer BICHON VAN IJSSELMONDE zijn amendement, om de aankondiging dezer onteigeningniet in dagbladen, doch alleen in de y,Staats- courant" te publiceeren. De heer TYDEMAN is bereid, deze wet te steunen, zelfs indien niet ware te wach ten een veelvuldige toepassing van verkorte onteigening. De vereenvoudigingen zijn z.i. toe te juichen, mits er worde gezorgd, dat men tegen overrompelingen beveiligd is. Door publicatie alleen in de ^Staatscou rant" adht spr. dat gevaar grooter. DaaTn om zal spr. tegen het amendement stem men. De MINISTER meent dat het boowaar geen 6teek houdt. Spr. zal zich geen par tij stellen en de Kamer beslisse do zaak. De he»er Bichon meent, dat de „Staats courant" moet worden gelezen, doch dat is eon fictieze wordt weinig goleaen, in tegenstelling met do locale bladen. De heer TYDEMAN stelt bij amende ment voor publicatie in do „StwatscouJ rant" on in oen of meer dagbladen. Do hoor DE SAVORNIN LOHMAIJ verdedigt hot amondcment-Bic-hon. Men publioe9ro in een blad, dat boven alle partijen staat. Spr. is niet zoo uto-' pisiisoh als de hsor Bichon, om te meo- nan, dat eon ieder zich op de „Staatscou rant" zal abonneeren, doch de bladen zul len de anno-noo overnemen. Do MINISTER neemt liet amendement Tydeman ovar. Yan do Commissie van Rapporteurs blijkt .do minderheid voor, de meerderheid tegen het amendemenLBichon. Het ontwcrp-Bidion wordt vervolgens mot 43 tegen 29 stemmen verworpen. Nadat d» MINISTER bij art 5 nog eeni- g« vragen van den heer YAN DOORN heeft beantwoord, wordt het ontwerp zonder hoofdelijk» stemming aangenomen. YI. Wetsontwerp tot wijziging van art. 276 vaa hot B. W. en van daarmede ver- b&n/i houdond artikel van dab wetboek cn van het Wetboek van Burgerlijke Rechts vordering. De hoor MENDELS had gewenseht, dat de Minister ook nog andere verbeterin gen had aangebracht in de echtscheidings- prooedureten einde te voorkomen, dat d» man het geheele proces illusoir maakt (»b n.l. zijn woonplaats onbekend is). Yoor hot overigo kan spr. zich met liet ontwerp veroenigen. Spr. dringt er voorts op aan, de gehcele materie van het echtsclieidings- proces, zoowel materieel als formeel te herzien D» MINISTER VAN JUSTITIE cnbkent niet, dat de wijziging, door de.i heer Men- dels bepleit, hoe wenschelijk misschien ook, lag buiten heb kader dezer wijziging. Wat «en algemeen© herziening betreft van aozo uiterst kies oh© materie, spr. hoopt, dat liet hem gegeven moge zijn, in deze nog iets te doen. De hc»r SCHIM VAN DER LOEFF ver dedigt zijn amendement, bepalende dab worde voorgeschreven, dat de openbaar making van echtscheiding en scheiding van tafel en bed in plaats van 3 maal in een dagblad (veelal gratis) éénmail in de „Staatscourant" zal worden voorgeschre ven. Voor de couranten worden die meer cn meer voorkomende gratis advertenties een last. En voor do betalende adverten ties wordt veelal moedwillig uitgekozen een zeer weinig gelecen blad in een ver afgelegen kleine gemeente. Tevens wordt heb belang van de „Staatscourant" op die wijze bevorderd. Do heer MENDELS dringt aan op do instelling van een centraal echtscheiaings- etambook voor het göheelo land. Heb amendement van den vorigen spr. komt eenigszins aan' de bezwaren tegemoet, doch niet voldoende. Do heer MENDELS betoogt voorts, dat het voldoende 13 als wordt medegedeeld, dat een huwelijk wordt ontbonden. Waar om het ontbonden wordt gaat het publiek niet aan. Vooral bij vrouwen komt het meermalen als v.raak voor, dat. de reden van de echtscheiding wordt medegedeeld. Spr.'s amendement maakt-, dat tegen die publicatie van dc reien der ee'rk: e- ding kan worden opgetreden. Do heer VAN SASSE VAN IJSSELT bestrijd het amendement-Schim van der Loeff. Z.i. diende de rechter de dagbladen te kiezen, waarin do echtscheiding zal wor den bekend gemaakt en zeker zal hij dan de meest gelce.cn kiezen. Voorts bestreed spr. ook het amondement-Mendels Donderdag half twaalf voortzetting. FAILLISSEMENTEN. A. do Yissor, landbouwer, to Terneuzon (Bonto* poldor). J. W. Graftdijlr. houthandelaar, to Eoog-aani dc-Zaan. L. Kat, timmerman, to Purmerland, gemeent» Hpondam. E. Weijl, koopman in goud on zilyer, Amsterdam* STERDS INT VOORRAAD: Dunlop, een jaar garantie f 6 50 Bates lïiindcii7.— Bates üollandia5.60 Cnmbrid6 Edintiurg4.60 Kampioen, 9 m. garantie. 4. Verona, 6 3.60 Binnonbandon vanaf f1.50 en hooger EEN GROOTE SORTEERING: Bmcekksjspera, Rsjtuiaien, en CradsrdesSeej, enz. gifCy- ZrE ETALAGE. 2de-Iianfls Rijwielen vanaf f so. Groote Verhuur-Inrichting. Éel 1640 40 op do Stadewer/, aan het Gagewa- ter to Leiden, op Vrijdag 19 Fe bruari 1915, des voorin. t» 10 urm, door den Deurwaarder H. VAN DER WOUDE, te Leiden, van buiten ge bruik eeetelie voorwerpen, als: '3'we© HrandUpwiteM, partijen begoten en Geslagen FSaat- ISaer, Vijlen, Schoppen, l>„jge Tonnen, en een massa i.raiid- lïOGfc. 1810 12 717 12 IJl Inlichtingen zij a in het wachtlokaal aldaar de bekomen. WJj geven voor Reclame ©US zoo goed als Cadeau 509 ElSj- wieSesn. Om U op geon dwaalspoor te laten brengen, mak on wij er op attont dat hot de welbokendo ILeger-Eisjivie.lera zyo. De werkeiyke waaide dezer Rfjwielon Is f 67.50, nu koston ze voor Reclame nietsbaast, want wy garau<te9ron zo schriftelijk en wel voor 80 maanden, zeer sierRjk, prachtig golakt, bies over liet geheele rijwiel, alle deelen op k«psr vernikkeld, dus roesten geheel uitgesloten, trapas 6tofviy gemaakt; dit rijwiel behoeft U sl«chts éóumaal per jaar schoon te makenwaarde f 67.50 nu f 28.50, 2^ jaar garantio. Verder vindt U bjj ons de grootste en mooiste sorteering in alle soorten Eajwlcl©ia. Handelaars korting. 1458 40 Aan de Nederlandsche Fabriek van Werktuigen en Spoorwegmateriaal «o fitsawlepiSaïss, kunnen dlatSeSljjEi worden geplaatst: D&AA!£&$. Sollicitatiebrieven te zenden aan „Werkspoor" Amsterdam, afd. Personeel. 1537 20 LEIDEN. SalieUste constructie. Eenvoudigste behandeling. Laagste prijzen. 1322 17 lsto. Doet het uitvallen der haren ophouden. 2de. Verwijdert de lastige hoofdroos. 3Je. Voorkomt het onaangename janken der hoofdhuid. 4de. Beschut door zijn antiseptische working don haarbodem togon alle ziökten. 534 15 5do. Kost slechts 35 Cts. To ILelilon btl to ESaarlfeias, jn hot midden der stadeen WIK&Ef/ËUlS, waarin sinds jaren e«n handel in Tabak en Sieren wordt uitgeoefend. Huurprijs i V.— per week. Direct te aan vaarden. Brlavon ondor letter K a/d. Bookh. ANTON B03SE, Haarlem. 1506 9 een flinke WerSc-Tweode-5Beï«ï, goad loon. Brlevon met opgave van laatsten on tegenwoordtgon dienst en leeftijd onder letter T aan VAN ZWICHT's Boekhandel, Breestr. 126. 1526 7 Inkoop van nette HeerenkSseding en fitank>vau-Leeiii»^!)i'icljeH voor Goud, Zilver en Naaimachines, tevens Tronw en Golegenkeids- ÉiostoEïos to haar. 2322a 6 K. HEMERIK, Apothokors(l«k II. een groote partfl beste Grcningor vcröchgekalltlo Eoeioia, ook eonigo mot Haft. 4816a 10 J. VERSSOOG, Haarlomnsiorweg; 43, Leiden. AAM I>S5ü» IIASE>EL, Ambtenaren en Particu lieren wordt geld verstrekt op billijke voorwaarden met en zonder borg, geen kor ting of koateu Toorait. Br. Bur. v. d. Blad No. 286S. 8 (ilaiidanciaksrsslcsg 4 li:j ilea te?. Prima adres voor zéés- Fa-me H ATUÜS30T EJB, Goudscbe Leidsche en veïie Edammerkaas. 1376 8 voorbanden. 1295 30 Firma A. J. WIJXNOBEL. Nieuwe Siijn 50. Telefoona. 824. ADRES V00E ERWTEN - BOONEN - VOUEEZADEN. l maciünebüüw. eicciTatechnieis j, -dn^ElüEsj iC-iS0iimr staal-en suicoiobisikiw.j fO fi&Üno'er dire cl ProoKctnjRg's ktslenloos. Directeur H.Hoepke. jLlg'smsen Plaatst ASIf^FTSa.ÈEa zoDder nrijsverhooginj in alle Couranten, oak in het Leidsch UagtaSaslL Gehe inhouding verzekerd. 783 2d

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 6