Gemengd Nieuws.
Ingezonden.
Vragen en Antwoorden.
FEUILLETON.
Sterke Bande».
teventneelc vrede ssluiting, die opgedrongen
kan worden door militaristen. Spr. voor
zich meent,- dat men als resultaat van den,
.ocrlog niet met beslistheid van overwin
naar of overwonnene zal kunnen spreken.
Maar hoe zal dan de volksstemming in de
.verschillende landen ten opzichte van het
militarisme zijn? Men moet dan oppas
sen, dat ons niet een vrede op het lfjf valt,
idie in zich de kiein van nieuwen strijd
bevat. Wat moet men dan doen? Demon
straties houden? Het gewicht van demon
straties onderschat spr. niet, maar toch
beteekenen ze niet datgene, wat ze zouden
moeten beduiden als daar een krachtig
willende eensgezinde meening achterstond.
Spr. ziet meer heil in den politicken strijd
en parlementaire actie. Naast de actie der
diplomatieke vredesonderhandelingen zou
spr. wenschen de bijeenroeping van een
Europecsch Parlementair Congres, waar
heen elk parlement een officic-clc delegatie
uit ziin midden zou kunnen zenden, om
te beraadslagen over de bovengestelde
eischen, opdat in elk parlement deze
«eischen weder tegenover de Regeering zou
den kunnen worden verdedigd.
Bij deze beweging kan men den burger
lijken pacifisten vragen of zij daaraan wen
schen mede te werken. Zij kunnen dit, om
dat zij hun afkeer tegen den oorlog met
de socialisten gemeen hebben.
Mocht dit voorstel in ons Parlement wor
den ingediend, dan zal over degenen, die
zich daartegen verzetten, bij de eerstvol
gende verkiezingen een scherp gericht wor
den gehouden. Aan hetgeen spr. hierbo
ven solvetste, zullen de socialistische par
tijen in de neutrale landen haar aandacht
hebben te wijden. Laat de sociaal-demo-
era tie dit met alle kracht doen, opdat men
nimmer de sociaal-democratie zal kunnen
verwijten, dat zij schuldig staat aan een
yolgenden oorlog".
Spr. besprak daarna het zitting-nemen
van enkele partijgenootcn in den Anti-
Oor log-Ra ad. Spr. werd ook aangezocht
daarin zitting te nemen, doch hij heeft
'daarvoor bedankt, niet om principieele
redenen, maar omdat spr. veel ander werk
te doen heeft. Spr., die op ander terrein
.voor den vrede werkt, ziet in zijn werk dit
terrein van arbeid.
Spr. is er beu van, dat in sommige
afdeelingen moties worden aangenomen,
waarin men de kracht van zijn revolutio
naire gezindheid en steile moties neerlegt
en waarin het zitting-nemen van partijge-
nooten in den Anti-Oorlog-Raad. wordt af
gekeurd. Bovendien getuigen deze moties
en opvattingen van een totaal gemis van
goed begrip en van een juiste beoordee
ling der bestaande machtsverhoudingen.
Spr. maakt zich niet erg druk over het al
of niet zitting hebben van partijgenooten
in den A.-O.-Raad en hij keurt het af, dat
daarover zoo'n strijd van voor of tegen
wordt gemaakt. Mr. Troelstra ried zijn
auditorium aan, zich daarover niet druk te
maken.
Vervolgens maakte mr. Troelstra nog
enkele opmerkingen over het voeren van
den klassen strijd. Thans is het eerste, waar 4
op het oog gericht dient te zijnde vrede.
Na den oorlog treedt de normale klassen
strijd weder in werking.
Iaï het slot van zijn rede legde mr.
ïroelstra nog eens den nadruk op de taak,
die door de geschiedenis op de schouders
der sociaaldemocratie is gelegd.
Daarbij ried spr. aan om geen gehoor
te geven aan pogingen, die de eenheid in
'de partij zonden kunnen schaden.
Mr. Troelstra eindigde zijn luid toe
gejuichte rede met den kreet: „Oorlog aan
den oorlog."
De heer V. de Visser, uit Den Ha^g,
trad met den spreker in debat. Mr. Troel-
Stra repliceerde.
H. M. de Koningin heeft een bijdrage
geschonken tot leniging van den eersten
nood der gezinnen van de slachtoffers bij
het vergaan van het visschers vaartuig „Sch.
392", welke gezinnen hulp behoeven.
Van H. M. de Koningin is voor het Vis-
schers-weduwen- en weezenfonds te Vlaar-
dingen een gift van f 100 ontvangen, terwijl
door H. M. uit het Sophiafonds, ingesteld
door H. K. H. Groothertogin Sophia van
Saxen Weimar, f 50 aan dat fonds werd ge
schonken.
Hethaddc a a n d a o li t getrokken
van bewoners van de Nicuwehaven te
Gouda, dat het huis, bewoond door den
letterzetter R. en diens gezin, bestaande uit
vrouw en drie kinderen van 8, 3 en 2 jaar,
sinds twee dagen gesloten bleef, zonder (hit
iemand zich vertoonde of toegang tot de
woning kon krijgen. De hulp der politie
werd ingeroepen en deze verschafte zich
daarop toegang tot de woning. D'aar ble-ek,
dat het geheele gezin zich in huis bevond,
de man liep in de kamer en deed ©enigszins
verdwaasd, de vrouw lag met haar drie
kinderen te bed bewusteloos door de ver
stikkende lucht van een pct-roleumtoest-el,
dat in de kamer stond te walmen. Allen
hadden roet op het gezicht.
Terstond werd medische hulp ingeroepen
en mocht het vrij spoedig gelukken de kin
deren toe bewustzijn te brengen, die daar
op door de buren werden opgenomen. De
vrouw werd bewusteloos per brancard naar
het ziekenhuis overgebracht. Ook de man
werd op last van den geneesheer per„ rij
tuig naar het ziekenhuis overgebracht, ten
einde daar te worden geobserveerd.
De politie heeft naar dit vrij raadselach
tig geval een onderzoek ingesteld. Bij het
geheele gezin is door den geneeskundige
vergiftiging door kooloxyde geconstateerd.
Of de oorzaak daarvan onat-tentie is, dan
wel een ziektetoestand of erger, zal de po
litie trachten tot klaarheid te brengen. Dat
armoede in deze een rol zou spelen, moet
als uitgesloten worden beschouwd.
Bij afwezigheid van cle bewo
ners te Rotterdam is ingebroken bij dè fa
milie Dijkxhoorn aan de Van-Oldenbarne-
veld-straat. Er is veel tafelzilver en eenig
geld gestolen.
Bij den heer H. Veder aan den Westzee
dijk is, terwijl de familie in een andere
kamer dineerde, aan de voorzijde een raam
opengeschoven en werden verschillende
sieraden en kostbaarheden ontvreemd.
In October j.l. werd bij de wed. P. V.,
aan den Spiegelnisserweg te Rotterdam,
ingebroken en een ijzeren geldkist met. f 400
ontvreemd. Thans is in de Spiegelnisser-
wetering do ledige geldkist teruggevonden.
D© postdiefstal te Amsterdam
Nader meldt men uit Amsterdam omtrent
den postdiefstal, dat blijkens het politie
rapport de trommel f 6000 en een aange-
teekend stuk van f 400 bevatte. De postzak
hield 44 aangeteekende stukken in. De da
der is nog niet gevat.
De gestolen poet-trommel ia terecht.ze
is Donderdagmiddag gevonden in een trap
portaal van het perceel Elandsgracht 82.
Er zat niets meer in. Er zijn de volgende
postzendingen uit vermist
Eén aangeteekend© brief met f 690 naar
Amsterdam uit Utrecht verzondeneen
aangoteekende brief, verzonden uit Assen,
inhoudende ƒ400; voorts 80,000 aan bank
papier en een bedrag aan zilver.
Van den nog niet opgespoord en dader
wordt het volgende signalement gegeven:
Klein van gestalte, tamelijk gezet, bol
bleek gezicht, lichtblond haar, hebbende
vermoedelijk een kleinen, blonden knevel,
heeft oen net voorkomen en is van 28- k
30-jarigen leeftijd. Hij is gekleed in grijze
pantalon, bestellers-tenue, had een oude
uniform aan, doch droeg geen bestellers
plaat. Het moet iemand zijn, 'goed op de
hoogte van den dienst der posterijen.
De in de Rijksvischhallen to
IJmuiden aangevoerde viseh heeft van Ja
nuari tot en met November van dit jaar
ƒ6,450,318 opgebracht of ƒ422,857 minder
dan in eenzelfde tijdvak van het vorig jaar.
Een huisknecht, wonende to
3 Buesum, heeft ten nadeele van zijn heer te
rersum een belangrijken diefstal ge
pleegd van tafelzilver en kToeding. Het ta
felzilver is, behoudens twee groote zilve
ren vorken, gemerkt B., in de gemeente
lijke bank-van-leening te Amsterdam terug
gevonden.
In den middag van 11 December 1914 is
hij uit zijn dienst verdwenen. Zijn vrouw
liet hij te Bussum achter Op 12 December
j.l. zond verdachte over de post aan den be
stolene van uit Rotterdam een enveloppe,
inhoudende de beleenbriefjes van het door
hem ontvreemde tafelzilver. Op den rug
dier enveloppe stond vermeld ss. „Timo
rante".
De commissaris van politie te Hilversum
verzoekt aanhouding en voorgeleiding van
den verdachte. Een portret van hem is ver
spreid en op aanvrage wordt- een exemplaar
daarvan ter inzage gezonden
In Friesland is op hot land ij s
al schaatsen gereden.
Een meisje vermist. In den
avond van 29 November, ongeveer 8 uren,
heeft Nelly Ansink, in dienst bij mevr. II.,
Keizersgracht 120, te Amsterdam, in rnoe-
delooze stemming haar dienst verlaten om
een paar brieven te posten, en sinds dien
tijd niet- teruggekeerd.
Signalement: Slank gebouwd, haar en
wenkbrauwen blond, oogen blauw, gezicht
vol, knap uiterlijk, gekleed in blauw che
viot rok met wit wollen blouse met roede
zijde afgezet,, vermoedelijk grijze doek,
'bruine rijg laarsjes. Haar ouders verzoeken
inlichtingen of opsporing aan H. J. Ansink
te Aalten of bij die politie tc Amsterdam.
In een gecombineerde verga de
ring van Tuinders deed de C'oop. Tuinde rs-
verecniging „Kennemerland", te Heems
kerk, de medcdeeling, dat haar ontvang
sten alleen aan aardbeien dit jaar ƒ100,000
'minder bedroegen dan het \brig jaar.
Stoomschepen.
STOOMVAART-MIJ. NEDERLAND.
„Billiton", vuil Amsterdam iistar Baltimore,
vertrok 23 Dee. van Port Talbot; Flo res ver
trok 25 Deo. van Amsterdam naar Santos; „Kam-
bang-aii" (uitreis) passeerde 25 Dec. Pantellariu;
„Boeton", van Cardiff naar Brazilip, passeerde
25 Dec. Fernando Noronha; „Grotnis" (uitreis)
vertrok 25 Dec. van Londen; ..koningin der Ne
derlanden" (uitreis) vertrok 25 Dec. van Suez;
„Oranje" (thuisreis) passeerde 25 Dcc. Perir»
..Prinses Juliana" (thuisxei- kan volgens ontvan
gen draadloos telegram, 2S Dcc. tc Londen worden
verwacht; ..Rembrandt" (thuisreis) vertrok 25
Dec. van Singapore; „Boepat" (thuisreis) vertrok
25 Dec. vair Padaug; „Vondel" (uitreis) amy.
25 Dec. te Sa,bang.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
„Bengalen", van Liverpool naar. Londen, pas
seerde 26 Dec. Lizard; „Dcli" (uitreis) vertrok 25
Dec. van Lissabon; „Gorontalo" (uitreis) arriv.
25 Dcc. te Paiiang; „Kawi" (thuisreis) vertrok'
25 Dec van Port-Said„Merauke" (thuisreis» ver
trok 25 Dcc. van Padang; „Medan" vertrok 24
Dec. van Botterdam naar Java; „Tambora" ar
riv. 25 Dec. van Java te Botterdam: ..Madioen"
(thuisreis) urriv. 26 Deo. te .Suez; „Ophir" ver
trok 27 Dec. van Botterdam naar Batavia;
„Djebres" vertrok 22 Dec van New-York naar
Botterdam; „Goentoer" (uitreis) passeerde 24 Dec.
Sagres.
KON. WEST-IND. MAILDIENST.
„Lodewijk \an Nassau", van de Plata Rivier
naar Amsterdam, vertrok 27 Dec. van Las Palnias;
..Oranje Naaeau" arriv. 27 Dec. van Suriname
te Amsterdam; „Prins Frederik Hendrik" arriv,
27 Dee. van Amsterdam te Paramaribo; „Jan
van Nassau", van de Plata B-ivier naar Amster
dam, passeerde 24 Dec. Fernando NoronUa;
„Prins der Nederlanden" arriv. Dcc. van West-
Indié te Ncw-York„Vulcauus" vertrok 24 Deo.
van Amsterdam naar Colon,
HOLLAND-AMERIKA LIJN.
„Laura", naar New-Yorlr, vertrok 23 Dec- van
Ponta Delgada; „Sloterdiik" vertrok 23 Dec. van
Boston naar Philadelphia, „Themlsto" van Bot
terdam naar Baltimore, vertrok Dcc. van
Port Talbot; „Vcendijk" arriv. 23 Dcc. van Bot
terdam te New Orleans; „Roislieini" arriv. 25
Dec. van Botterdam te New-YorkMarken",
van Botterdam naar New-York, arriv. 25 Dec. te
Port Talbot: „Maartensdijk" arriv. 24 Dec. van
Ncw-York te Botterdam: „Soinnielsdijk" arriv.
24 Deo van New-York ui den N.-Waterweg,; „An-
dijk". van New Orleans naar Botterdam, pas
seerde 24 Dec. Prawlepoint; „Elizabeth" vertrok
24 Deo. van New-York naar Botterdam; „Hek-na"
vertrok 24 Dec. van Philadelphia naar Botter
dam; „Noordwijk", van Botterdam naar Balti
more. vertrok 23 Dec. van Queenstown„Rijn
dam" arriv. 24 Dcc. van Botterdam te Ncw-York;
„Dania" vertrok 24 Dec. van Philadelphia naar
Botterdam, „Kat end recht" arriv. 26 Dcc. van
Botterdam tc New-York; „Noordc-rdijlc". van Ncw-
York naar Rotterdam, passeerde 25 Dcc. Prawle
point; „Somtnerstad". van Botterdam naar New-
York. passeerde 25 Dec, Prawlepoint.
KON. HOLL. LLOYD.
„Tubantia" (thuisreis) is 25 Dec. Dungeuos* ge
passeerd; „Amsteüanri" (uitreis) arriv. 22 Dcc.
te Buenos-Ay res„Ifollandia" (uitreis) vertrok 23
Dec. van Lissabon.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN.
ONDERTROUWD: P Wakka, jm 27 j.. en A.
B-iebcek, jd. 25 j. W, F. Hanno, jm. 25 j., en
0. de Meij, id 2ö j R. Schat*, jm. 26 j., en
P. G Zandvliet, jd 19 j. G. van Oostenbrugge,
jm. 31 j.. en J. G. Onderwater, jd. 34 j. J.
Fakkel, jm. 23 j.. en N. Planjer, jd. 22 j.
J. II. Josemané, w. 54 j., en A Wintliorat, w.
45 j. A. J. PlaltceL jm. 26 j.. en J. M. Over-
\liet, jd. 23 j.
BEZORGING
„L E I I) S 0 II D A G B L A D'\
Wij zijn er natuurlijk zeer op
gesteld, dat al onze Abonnés het
„Leidsch Dagblad" des avonds op tijd
en geregeld ontvangen. Laat men
vooral direct klagen, indien dit niet
het geval is.
V(floten aan Militairen.
Geachte liedactie.
Beleefd verzoek ik U het onderstaande
te willen plaatsen.
Naar aanleiding van de Vraag in Uw
Blad van 23 Dec., van den Koopman
in Brandstoffen, aardappelen en groenten,
of hij niet vrij van dienst of verplaatsing
naar Leiden kan krijgen, en voor het daar
opvolgend Antwoord, dab' aan zijn geval
niet veel te doen is, daar zooveel honderden
andere dienstplichtigen als hij, in gelijke
omstandigheden verkeeren, kan ik niet na
laten eenige m.i. onrechtvaardig toege
stane militaire verloven in het Bloenibol-
lendistrict te vermelden, vertrouwende, dab
deze regels onder de oogen van rechtvaar
digen mogen komen.
In het Bloembollendistrict is aan eenige
Reizigers .of Firmanten onbepaald verlof
toegestaan om hun zaken in Amerika be
behartigen, niettegenstaande dezelfde per
sonen zr?ej goed plaatsvervangers voor hun
werkzaamheden kpnden stellen.
Mij is o.a. een geval bekend van iemand,
wien ook onbepaald verlof is verleend om
voor zaken naar Amerika te gaan, niette
genstaande de betreffende persoon zeer
goed vervangen kon worden; zijn vader en
nog een paar broers van hem, die ook op
Amerika reizen, tevens een reiziger in die
zaak, konden zonder twijfel die reis wel
vervangen.
Ook wanneer deze laatsten er nieb wa
ren, ziin nog genoeg reizigers in.het Bloem
bollen distri et te vinden, die als plaatsver
vanger konden gebruikt worde". En zoo
zullen er zeker nog veel meer gevallen te
vermelden z>jn.
Is het nu rechtvaardig aan één verlof to
geven en den ander niet?
Vel»? arme huisvaders en kostwinners ver
keeren in veel slechtere condities en aan
hen wordt nie-te toegestaan.
Waar blijven gelijkheid en rechtvaardig
heid
Mijn dank voor de plaatsing.
Hoogachtend,
X.
Vrachtrijders.
Mijnheer de RedacteurI
Wel Wal. spant het o.r in onze dagen
met den o. .log. Ja! maar dat niet alleen,
neen: maar met die vrachtrijders, cl och ik
bc-n tc voorbarig, cn vraag niet eens lvlcofd
eenige ruimte in on? Dagblad. Doch excuus,
Heer Redacteur, cn ik hoop, dat U mij eenige
ruimto voor dit ingezonden stukje in Uw
blad wilt schenken Bij voorbaat Inijn be
leefde dank. Nu ter zake.
Maar wat is het met die vrachtrijders?
Wel, er zijn in onze stad zeker zéér voel
tmenschen, (ja!, ik zou haast uitdrukken alle
rnaar» die, van hun rente op overgespaard
duitje leven, want die wacht rijders, die heb
ben het toch maar gedaan. Rustig pp de
Hoogstraat, en meer plaatsen in onze stad,
stonden daar eenig? vrachtrijderswagens,
vooral na den middag, cn, menig zakenman
wais maar weder blij, dat hij er weder eon
nieuwen bode za.g verschijnen. Want zij ko
men immers van buiten, en halen dan hier
wat vracht vandaan; soms zooveel, dat zij
hel niet laden kunnen. Doch zakenmenschen
blij, and©ren niet, want die denken (zou ik
haast zoggen) niets anders als op middelen
om die Vrachtrijders tc verjagen.
Dat is niet wnar, zegt er iemand, doch ik
zeg van wel, Hoer Redacteur, want. eerst
op de Hoogstraat, doch neen, dat werd niet
meer geduld, doch daar viel veel voor be
zeggen, en in hot belang der vrachtrijders
was ook e?n andere plaats zeer noodïg. En
wel om die rede, dat het er des zomers voel
te h-cet cn tc zonnig was on <1© wielen, enz,
te veel uitdroogden. Doch nu dacht onze
overheid oen goede plaats uit, de Hoogland-
schc Iverkgracht, wel wat mooi breed, lang,
onder de boomen, luidden in de stad, ja, wij
hadden al gezegd: ..Wat staan zc hier mooi;
kom wij zullen hen ts hulp kom'en, en in
het gebrek door verplaatsing, was ontslaan
voor de boden te voorzien. Het kostte wel
wat, maar dat komt wel goed.
Maar' Wat hoerde ik nu? Welf Welf
Nauwelijks staan daar die boden wagens, of
el" komt oen verzoek in (volgens de IkkIcq)
om van daar verplaatst tc worpen naar ccn
ander gedeelte van do stad. Ik dacht direct:
da.!, is zeker iemand, die zijn koetjes op droog 1
hc-efl; nu, ik vind het heel goed, dat zulke'
lieden meer genieten dan iemand, die voor
zijn dagelijksch brood moet zwoegen; maar
niet tc ver moot liet gaan, en daarom hoop
ik, wanneer er nu geklaagd wordt-, dat onze
'goede Gemeenteraad or geen ooren naar heeft
en wel om die reden, dat er de boden en
het neringdoende publiek en zij mede zijn
ingenomen, en v;y zouden haast vragen: Is
het niet lx ter, (lat nu alle boden naar de
Hcoglandsche Kerkgrficht verplaatst wor
den? Ik beloof U, Heer Redacteur, het 2011
een gemak zijn voor die nienschen, die pakjes
moeten verzeilden, want nu komt liet voor,
dat bijv. Mi.ua komt: Ik moet bode die of
die hebben, dat zij hoort uit den mond van
van den lx.de Maar, kind, u moet naar de
Visohinaikt (van af de Hooglandschc Kerk-
graclrO (lat is- dan een heel eind, voorname
lijk als het el-n op het vuur is gezet.
Doch ik meel eindigen, want ik zou. te
veel vergen van Uw geduld1). Eén verzoolc
zou ik nog willen doen. Allen, die zaken
doen en dezulken, die de vrachtrijders van
11 code hebben, doen dit: teekent te zamen een
brief met een verzoek, om alle boden wagens
op de 11' glandsclie Kerkgracht geplaatst
te krijgen en ook de boden, liet is in hun
aller belang.
Nu, voor ditmaal genoeg, Mijnheer de
Redacteur. Misschien kom ik later nog wel
eens met een verzoek terug.
U dank zeggende voor de verleende ruimte
in Uw blad, teeken ik mij,
Hoogachtend,
Een Bevvoncr van de
II 0 o g 1 a n d s c li e K c r k g r a c k t.
[Van onze plaatsruimte. Geduld hebben
wij verbazend veel. Rcd.l.
Vraag; Als ik een rekening betaal bo
ven de 10 gulden voor geleverd© goederen,
heb ik dan recht op procenten Is er in de
wet ook een artikel, dat dat aanwijst?
Antwoord: Een wettelijk recht op
korting van rekening bestaat niet. Het is
echter bij vele leveranciers gewoonte voor
contante betaling eenige korting toe to
staan. Een vaste regel bestaat echter ook
daarvoor niet.
V raag: Zou u mij kunnen zeggen, wan
neer de door den minister toegezegde ver
hooging ingaat? Plaatsen w&als Enschede
en Haarlem en veel omliggende gemeenten
genieten die al reeds laiig^r dan een maand.
In Leiden is het nog maar 60 cent voor
jonggehuwden en in andere plaatsen 90
cent.
Antwoord: U bedoelt zeker de ver
goeding voor do gemobiliseerden Infor
meer! daarvoor aan het bureau voor Mi
litaire Zaken ten Stadhuize. Daar kan men
u het best inlichten.
Vraag: Ik ben in dienst, va-n de
lichting 1913 en wegens de mobilisatie op
geroepen. Zou ik nu kunnen trouwenden
krijgt mijn vrouw dan vergoeding? Zoo ja,
hoeveel bedraagt dat?
Antwoord: Trouwen moogt u gerust
en uw vrouw krijgt na het huwelijk ook
vergoeding. Het bedrag kunnen we u niet
precies noemen.
Vraag: Kunt u mij mededeelen, of er
in Berlijn een Kring of Vereeniging van
Hollanders bestaat, en wie de voorzitter
daarvan is?
Antwoord: Zulk een vereeniging be
staat inderdaad in Berlijn. In het begin,
van den oorlog heeft deze zelfs nog van zich
doen hooren. Wij kennen den naam van den
voorzitter niet. Als u een brief adresseert
aan liet bestuur der Vereeniging van Hol
landers in Berlijn, zal deze wel terecht ko
men, tenzij hij door (ben censor wordt opge
houden.
Vraag. Ik heb een zoontje, dat' met
Februari 13 jaar wordt, en nog niet de
school doorloopen heeft. Mag hij er dan af,
of moet hij wachten totdat de halfjaarlijk-
sche cursus afgeloopen is?
Antwoord: Hij moet den cursus eerst
doorloopen. U zult dus den knaap tot Juni
nloeten laten schoolgaan.
15)
,,Ik heb voorheen wel een doel gehad,
maar dat bestaat nu niet meer", z^ide
hij ten laatste op een doffen toon en voort
durend strak voor zich uitziende.
Maar plotseling begon hij de kamer op
*n neer te stappen. Na een paar maal
tondgeloopen te hebben, keek hij voor
zichtig door de beide deuren naar de ka
mer van den kapitein en naar de eetka
mer, om er zich van 1© verzekeren, dat
daar geen luisteraars waren; en toen ging
hij naar het venster, waarvoor Martha
gezeten was, terug.
„Kunt u het begrijpenHij hield
op; trok uit een pot op de vensterbank
het bloem stokje, dat tot steun der fraaie
plant had moeten dienen, om dit in zeer
kleine stukjes te breken, terwijl zijn ont
roering hem zoo sterk overmeesterde, dat
hij tevergeefs trachtte zijn gelaatsspieren
en zijn stem in bedwang te houden.
,,Wat zou ik niet kunnen begrijpen?"
herhaalde hij.
,,Nu, jaHij zag haar aarzelend
aan en zeide .toen met een onzekere, nog
bevende stem
,,U kunt het zeker niet begrijpen, dat
ik mij wel eens heb verbeeld het tot iets
degelijks, tot iets grootsch te zullen bren
gen? Ik was een arrnc misdeelde, die bij
zonder weinig had, wat mij in de wereld
vooruit kon helpen, noch talenten, noch
uitejlijk, noch innemende manieren. Maar
dat kwam er niet op aan, dacht ik. Mijn
muzikale aanleg was ook niet buitenge
woon. Maar dat deed er ook niet toe. Ik
zou toch een groot man worden. Ik zou
het een of ander bijzonders doen, dat goel
en van groote waarde was en dat mij be
roemd maken ken, zoodat de wereld op
merkzaam zou worden op mijn persoon cn
werk. Ik maakte mijzelf namelijk wijs,
dat ik in het bezit was van een kracht,
die niemand anders had, een goddelijke
kracht, die wonderen zon kunnen doen".
Hij zweeg even en het spotzieke, bittere
lachje, dat Martha maar al te goed kend;,
speelde weder op zijn gelaat, terwijl bij
de stukjes van den gebroken bloemstok
op de naaitafel uitstrooide.
,,\Veet u welk een landsman ik ben?"
vroeg hij opeens.
Daarmede had zij zich waarlijk nog niet
beziggehouden, met dat gewichtige vraag
stuk.
Ik veronderstel, dat Skane uw geboorte
plaats is, omdat daar uw ouders gevestigd
waren".
Hij lachte.
,,Maar", vervolgde zij, ,,dat zal toch
wel niet het geval zijn, want je brouwt
niet".
,,Jawelik ben in Skane geboren. Ik was
ruim twintig jaar oud, toen ik hier kwam
en een erger dialect dan mijn taaltje toen
was, zou rnijn bezwaarlijk hebben kunnen
vinden. Toch kon niemand er meer hinder
van hebben dan ik. Na een poos kwam
ik op het denkbeeld, of .k dat niet zou
kunnen overwinnen. Ik was er eigenzinnig
op uit om de zuivere klanken te zoeken;
ik bewerkte do „bijgeluidjes" uit al1©
macht. Ten laatste gelukte het vrij wel,
die er onder te krijgen. En dat gaf mij
juist aanleiding om over de in mij slui- j
merende kracht te denken. Mijn ontwik
keling op muzikaal gebied was tc laat
aangevangen, om het daarin tot een hoog
te te kunnen brengen zooals die door
kunstenaars van beroep geëischt kan wor
den, hetzij op de viool, hetzij op de
pianoen mijn zangstem was ook niet de
moeite waard om er over te spreken.
Maar al bezat ik nu zelf geen instrument
tot mijn beschikking, toch zou ik misschien
iets kunnen doen om anderen te helpen
bij de ontwikkeling van de hun geschon
ken middelen. Vooral had ik hierbij het
oug op den zajjg.
Ik wilde onderwijzer worden. Maar na
dat ik mijn cursus op de muziekschool
had geëindigd, ging ik mijn eigen weg op
en trachtte ik langzamerhand een nieuwe
methode van mijn vinding in toepassing
te brengen. Mijn moeite om het dialect
af te leeren had mij op verschillende wij
zen van klankvorming, doen letten. Ik
hoorde muziek binnen in mij en ten laat
ste leerde ik de juiste geluiden vinden,
orn die aan der dag to brengen. Ik vleide
mij den geest der tonen te hebben ge
vonden en dien met zichtbare lichamelijke
banden te hebben gevangen. Ik meende
nieuwe, onfeilbare wetten te hebben ont
dekt, om naar mijn eigen goeddunken
klanken te kunnen vormon on deze hel
der of gedempt, lieflijk, plechtig, over
weldigend te kunnen makenze af te
rondenze te laten wegsmelten of uitzet
ten. En ik was er stellig van overtuigd,
dat ik, als ik die wetten goed kende,
dan ook alles, wat ik maar wilde, te voor
schijn zoil kunnen lolcken bij degenen, die
met goede instrumenten gezegend waren.
O, als u eens wist hoe trotsch ik in
dien tijd was en hoe licht het- leven mij
toen tegenlachte
Wederom zweeg hij.
Martha's naaiwerk was op haar schoot
gegleden. Zij had er geen steek meer aan
gedaan van het oogenblik af, dat hij be
gonnen was te spreken. Haar oogen had
den onafgewend alle wisselende uitdruk
kingen op zijn gelaat gevolgd en de on
rustige, zenuwachtige gebaren, die hij bij
zijn woorden maakte.
Van zijn kant had hij haar ook geen
minuut uit het oog verloren. Blijkbaar
was hij er niet aan gewoon zijn hart voor
iemand te openen en aan een medemensch
zijn vol vertrouwen te schenken. Hij was
aarzelende begonnen. Men kon nooit we
ten hoe zij dit zou opnemen. Maar hoe
langer hij haar in de oogen zag en daarin
het oprecht verlangen, om hem te kunnen
verstaan en zich in zijn toestand te ver
plaatsen, las, des te vrijmoediger werd
hij en des te gemakkelijker vloeiden de
woorden van zijn lippen.
Toen hij nu zweeg, sprak zij ook niet,
maar .wachtte geduldig wat hij verder
zeggen zou, zonder hem te haastenwant
zij begreep, dat nu het ergste komen
(moest.
,,En toen begon ik met mijn metbode
proefnemingen ie doen", vervolgde hij.
,,Ik vond, dat deze vrij goed gingen, te
rekenen naar de moeilijkheden, welke
overwonnen moesten worden. Het wae na
tuurlijk lang niet gemakkelijk leerlingen
te krijgen met stemmen, waar iets van te
maken vielen had iemand bij toeval een
mooie stem, dan was zijn opvatting der
muziek zóó min, dat zulk een leerling al
bijzonder weinig aanmoedigend was. In
de scholen durfde ik mijn nieuwe leerwijs
vooral niet tc snel in toepassing brengen,
uit. vrees mijn betrekking te zullen verlie
zen. Ik had reeds genoegzaam opgemerkt,
dat de minste afwijking van den ouden
sleurgang daar ongunstig werd opgeno
men en mijrf eigenlijk arbeidsveld lag toch
ook elders.
Omstreeks anderhalf jaar geleden ont
dekte ik bij een van de schoolkinderen,
aan wie ik zangles gaf, een zeldzaam
fraaie stem en daarbij een ongewoon ster
ken aanleg voor muziek. Dit was. bij een
meisje van vijftien of zestien jaar, de doch
ter van een winkelier. Zoowel in de school
als bij haar thuis had men er op gelet,
dat. zij zulk een mooie stem had, en er was
ook reeds over gesproken haar in de ge
legenheid te stellen die te ontwikkelen.
Men hoopte bij eenige vermogende per
sonen belangstelling voor haar op te wek
ken, want de ouders konden geen bijzon
dere lessen betalenhet scheen wel, dat
dft plan met welslagen bekroond zou
worden.
Toen kwam ik op den inval mijn dien
sten als 'zangonderwijzer aan te bieden,
en wel kosteloos. Natuurlijk zou het vóór
mij een belangrijke aanbeveling zijn, ala
ik iets van haar kon maken, en d aan
beveling was voor mij meer waard dan
eenige betaling.
(Wordt vervolgd).
