Zaterdag IS I">eceniL>ei*. A«. 1ST4. (Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit DRIE Bladen. Eerste Blad. S i NeMand en de Sorlog. UIT ONS LAND. Uit de Omsfreksai. ffo. 16810 PIIIJS DER ADVERTENTIEN: Van 1—6 regels ƒ1.05. Iedore regel meer 0.17£. Kleine advertentiën van 30 woorden 40 Gents oontant; elk tiental woorden meer 10 Gents. Voor het incasseeren wordt ƒ0.05 berekend. Bewijsnummer 5 Gents. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden ƒ1.30; per week. Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. Franco per post 0.09. 0.10. 1.65. LEIDEN, 12 DECEMBER. Naar het „Weekblad voor de Vrijzin nige Hervormden" meldt, is, in de plaats van prof. Lake, van hier vertrokken, prof. Groenowegen, leider van do Vrijzinnig-Chris telijke Sludenten.vcrocniging alliier gewor den. Het aantal leden bedraagt nu ongeveer tachtig. Te Amsterdam is voor het examen Viije. on orde-oefeningen geslaagd mej. J. G. Plomp, alhier. Uit het Voorloopig Verslag omtrent liet Waterstaatslioofdstuk blijkt, dat werd gevraagd, of het wel uoodig is op den weg van Den Haag naar Leiden zoovele boomen om to trekken. Men meende, dat door be- porking van het aantal oen aanmerkelijke be sparing van uitgaven ware te verkrijgen. AOADEMIENIEUW8. Leiden. Geslaagd is voor het candi- daats-examen in de Noderl. letteren de heer H. Krekel; voor het candidaats-examen in do Godgeleerdheid, tweede gedeelte, de heer J, A. Verhoog. Bij beschikking van den Minister van Binnenlandsche Zaken, is, voor het tijdvak van 1 Jan. tot en met 31 Dec. 1915, be noemd tot conservator bij het natuurkundig laboratorium en lyibinet aan do Rijksuni versiteit, dr. C. A. Orommelin. Hanfkrhnpnpn Bretel|e8- Nieuw® Run 46- lldllUobllUoilpll, H A TIMMERMAN, Hofl AGENDA VAN DE WEER. Zaterdag Leldsoha Schouwburg. Uitvoering Maataoliapplj v. Toonkunst. HaLfacht. Zomerzorg. Oezell. Propaganda-Avond. Ned. Vereenig. Afsoh. Alkohol. Dranken (afd. Leiden). Halfaeht. Nutsgebouw Ledenvergadering Volknbond togen Drankmisbruik (aid. Leiden), 'e Middags kwart over vier. Zondag: Leidsohe Schouwburg. „Kot Offerlam", Kiaolifc. 8 uur. 't Posthof. Optreden Baughton Paulus. 8 uur. Maandag: Léld8che Schouwburg. Tournée Adr. Dhayrmond. „Pédora". 8 uur. Loiddoho Volkshuis. Voordraoht v. d. heer P. O. Hooks. llalfnogon. Wassenaar. Ned.-ITerv. Korlc. Christ. Jongel. Ver. Dient den lieer mot Blijdsohap". Spreken 1)8. J. O. Klomp. Ilalfacht. Dinsdag: Graanbeurs. Builengew. Vergadering: Vereenig. Koffiehuis-, Restauranthouders en Slijters, 'e Mid dags 2 uur. Zomerzorg. Algeni. I.edenvergadering 3-October- Vereenigiug. ifalfnegen. Vergulden Turk. Jaarvergadering Leidéolie Bierhaudelaren on Minêraalwaterfabrikanton- vereeuiging. 8 uur. Llsse. Onfé „De Nachtegaal". Lezing Vereonig. Kftutoor- ori Handelsbedienden.' Spreker! de hoer J. B. A. Sasyo (Haarlem). 8 uur. Woensdag i Nutsgebouw. Algem. Vergadering Vereeniging Bevordering Bouw Werkmanswoningen, 's Middags kwart over vier uur. Leldaohe ScJiouwburg. „Fanny's Eerste Too- noelstuk. 8 uur. Den Burcht. TJltvoeriDg Burger-Zangsohooi O, B. Duyster. Halfaeht. Kerkgebouw Remoustr. gemeente. Voordraoht van den heer Ds. A. D. Wempe (Dou Haag). 8 uur. VrUtlag: Amsterdam. Kantoor Koizoragraoht 391. Ver gadering 8toomboot-Maat9ohai»plJ „Oarsjcne", a-Morgens 11 uur eu HalttwaalL Dagelijks Bioscope Variété Théator, Stationsweg. 7 uur. Familie Blosooop, Haarlemmerstraat 62. 7 uur. (Zaterdagmiddag Matinee, 2 uur). IndeSled. Werklur* opk«uodi«b: datum. 6 Dec. 18 DAGEN. Tolw. p»r«. JU». 4 «ren. H Zondag 32 u 46 Maandag 46 9 12 55 Dinsdag. 51 68 Woonsdag. 49 10 by Dondsrdag 50 12 68 Vryda? 49 9 58 Xatardagr 48 9 67 FI6T6EN KUNNEN NIET IN ONZE VC&TI8ULE WORDEN TOECELATEN, MAAR MEN VINDT BUITEN ONS CEBOUW FIETSREKKEN «ET KETTINC EN SLOT Ru HET BINNENKOMEN WAARSCHUW MEN DEN PORTIER EN BIJ HET WECCAAN VRAACT ■EN HET SLOT TE WILLEN OPENEN UIT ONZE STAD. De Oorlog on (lo Arbeidersbeweging. Gisteravond zou voor de afd. Leiden der S. 1). ,A. P. in „DeGraanbeurs" de heer Dijkgraaf, uit Schoonhoven, optreden. Er waren vrij wat belangstellenden opgekomen, waaronder ook een aantal militairen. Het zal een teleurstelling geweest toen, toen de secretaris der afd., do heer Van Steylen, kwam meedeelen, dat de spreker wegens on gesteldheid verhinderd was. Men wild© de aanwezigen echter niet ongetroost laten heengaan, to meer, omdat do afdeeling ge durende vier maanden in het openbaar niets van zich -hooren liet. Daarom verklaarde de voorzitter der afd., mr. D. A. van Eek, zich bereid als spr. in to vallen. Het onderwerp, waarmede deze optrad, was: De oorlog en de arbeiders beweging. Vooraf verontschuldigde hij het bestuur voor het lange stilzwijgen. Men had wel de geregelde wekclijkscho bijeenkomsten gehou den, doch op verzoek van het partij-bestuur had men overal de ftctie beperkt en zelfs de uitgave van' het par tij blaadje tijdelijk gestaakt, alles om de centrale organisatie op do been te houden. Hij beantwoordde daarna twee vragen: lo. Welke houding moet do arbeidersbeweging aannemen, zoolang de oorlogstoestand voor- duurt 2o. Hoe moet in het algemeen do arbei dersklasse staan tegenover den oorlog? Do eerste vraag werd door hem in dien zin beantwoord, dat men op het gebied der coöperatie van de vakbeweging en van do politiek gewoon door moest gaan. Het be stendigen van den Godsvrede is slechts in het nadeel der arbeidersklasse, die door den oorlogstoestand het zwaarst wordt gedrukt, hot meest lijdt. In dit verband laakte hij do schrielheid der vergoodingen aan de ge- mobiliscerden en de werkloozen. In kot antwoord op do tweede vraag deed epr. uitkomen, dat de oorlog en het mili tairisme één uitwas is van het kapitalisme en daarom alloen reeds moet de S. D. A. P. er zich tegen verklaren. De houding der sociaal-democraten, met name in Duitschland, is voor hom een teleurstelling geweest. Onder applaus der vergadering bracht hij huldo aan don ouden Liebknecht, die het sociaal-democratisch standpunt zuiver heeft gehandhaafd. Ons past echter een zacht oor deel zoolang wij den toestand niet volledig kennen. En aan do sociaal-democraten der neutrale Staten zal de taak zijn weggelegd, om na den oorlog don internationalen band tusschcn do sociaal-democraten weder aaneen te hechten. Aan het debat werd deelgenomen door dr. Knuttel ©n den heer Akkerman, die hun beginselen tegenover dio van den heer Van Eek stelden. Do lieer Knuttel constateerde, dat wat het geen do lieer Van Eek had gezegd, een doorloopend aanklacht tegen de S. D. A. P. was, doch eischto dan ook, dat de hoer Van Eek daaruit do consequenties trok, door de partij den rug to© te keeron. .Do heer Akkerman huldigde het beginsel: geen staat, geen staatsmacht, geen leger. Do heer Van Eclc beantwoordde de debaters uitvoerig. f 100.008 VAN H. M. DE KONINCIN VOOR HET KON. NAT. STEUNCOMITÉ. H. M. de Koningin heeft nogmaals een gift tor beschikking gesteld van het Ko ninklijk Nationaal Steuncomité. Ditmaal van 100,000. UITVOERVERBOD VAN WOLLEN LOMPEN. Bij Kon. besluit van 0 Dec. is, met in gang van 11 Dec. de uitvoer van wollen lompen verboden. TEGEN OE WERKLOOSHEID. Het Staatsbosohbeheer laat tegenwoordig ter voorkoming van werkloosheid op Texel, buitengewonen arbeid verrichten. Ook ver scheidene vissohera doen aan deze werk zaamheden mede. CEMEENTEBONS VAN ROTTERDAM. Van de uitgegeven gemeentebons zijn nog in omloop1486 stuks van 2.50 en 3585 stuks van f 1. Volgens de op die biljetten voorkomende mededeeling kunnen zij vóór of op 31 dezer worden ingewisseld bij den gemeente-ont vanger. Nk dien datum zijn zij vervallen en waardeloos. DE WESTLANDSCHE TUINDERS. Naar do „N. R. Ct." verneemt, heeft. liet. hoofdbestuur van de Vereeniging- Westk-nd besloten aan den minister van Oorlog to verzoeken de onder de wapenen staande Wcstlandsche tuinders, hoofden van een be drijf, voor het aanstaande teeltjaa-r een verlof te verleenen van 4 dagen per week gedurende 8 achtereenvolgende weken, ten einde hen in staat te stellen de hoofdza ken voor de teelt zelf te regelen Door het internationaal vredescomité, welks adres voorloopig is bij den heer C. F. J. Brands, Heerengracht 521, is aan H. M. de Koningin een adres gezonden, waarin gewaagd wordt van de ellende door den oorlog teweeg gebracht, ook in Nederland. „In naam van de heilige rechten der volke ren, in naam van de cultuur en der me-nsch- heid" wordt H. M. gesmeekt bij de regee ring der oorlogvooredne mogendheden haar Koninklijke bemiddeling te willen aanbie den tot het houden van een vredesconferen tie of al die maatregelen te nemen, die Hare Majesteit noodig mocht oordeelen voor de totstandkoming van een voor allen strij denden eervollen vrede Onder verwijzing naar dit adres is aan verschillende persorganen en invloedrijke perscmen in de Europeesche Staten een in de taal van het land gesteld geschrift ge zonden, waarin verzocht wordt een zoo krachtige vredesbeweging te organiseeren, dat do regeeringeu ten slotte er acht op mosten slaan. Dan is, zoo wordt geschreven, voor do Ko ningin van Nederland het oogenblik geko men do verschillende mogendheden te ver zoeken over vrede of wapenstilstand to on derhandelen. EEN DUITSCH SCHIP OP DE SCHELDE AANCEHOUDEN. Men meldt uit Hansweert: Hier arriveerde een der Duitsohe booten, wier machines te Antwerpen vernield wer den. Het is een boot van do Neptun-lijn. Zij wordt gosleept. Door de Nederlandsöho monitor „Friso" werd zij tegengehouden en geïnterneerd. Zouden de Duitschers al hun schepen zoo in veiligheid willen brengen 1 Vermoedelijk steunt deze aanhouding op de arbt. 2122 van het verdrag nopens de rechten en plionten van onzijdige mogend heden bij den oorlog ter zee. BIVAKMUTSEN VOOR SOLDATEN. Het hoofdcomité van Nederlandsche vrou wen voor het breien van bivakmutsen voor soldaten ontving van H. M. de Koningin de vereerende uitnoodiging om te willen trachten alsnog eenigo duizenden bivak mutsen voor het leger te doen aanmaken en uitreikon. Ter bevordering van dat doel en ter bestrijding van de daaraan verbonden kosten schonk Hare Majesteit een bijdrage van 500. Met groote erkentelijkheid heeft het hoofdcomibó ach bereid verklaard, om aan de bedoelingen van II. M. to voldoen. Het was reeds werkzaam in den door H. M. ge- wonsohten zin. Er ontbreken nog vele dui zenden bivakmutsen om de militairen die er een nutig gebruik van kunnen maken van een exemplaar te kunnen voorzien. Het hoofdcomité vertrouwt dat d© vrouwen en meisjes die zoo algemeen in den lande een willig oor leenden aan zijn» „Oproep" en die er toe bijdroegen dat reeds meer dan 36,000 bivakmutsen door zijn tüsschenkomst aan het leger konden worden uitgereikt, door de hooge waardeering van zijn en haar stre ven van de zijde onzer Koningin opnieuw zullen worden opgewekb en aangespoord om ook verder met het hoofdcooiité samen te werken. Tal van dankbetuigingen worden door het hoofdcomité van commandanten van deta chementen, grens- en kustwachten, enz. uit alle deelen des lands ontvangen, die getui gen hoezeer de ontvangst der bivakmutsen door de militairen wordt gewaardeerd en hoezeer dio voorwerpen voorzien in een al gemeen© behoefte voor onze troepen be velde enz. EEN TEGENSPRAAK. Luitenant Goblijn meldt aan het „TXtr. Dbl.", dat heb bericht, als zou hij ontslag genomen hebben uit 's lands dienst en naar Londen vertrokken zijn, om als vlieger bij het Engclsohe legor dienst to nomen, van a. tot 7. verzonnen is. SCHILDWACHT AANCEVALLEN. Uit Harderwijk wordt gemeld: Op 9 De cember ongeveer 7 uur 's avonds stond een van de posten bij den uitgang van do ach- terwacht van het interneeringsdepót in het kamp te Harderwijk op post, toen hij meer dere malen Belgische geïnterneerden heen en weer zag loopen in het kamp langs de ijzerdraadversperring. Op eens zag hij op den Boschwcg een persoon loopen die in een zijner handen een voorwerp hield. Door den post aangeroepen, gaf hij geen antwoord en bleef staan. De post waarschuwde den ne- venpost door to roepen: „geeft acht". Toen de post zijn geweer vaardig wilde maken, kreeg hij plotseling van achteren een steek, waarop hij zijwaarts een sprong maakt© om te zien wie hem van achteren had aange vallen. En nu ontving hij van voren een slag op het hoofd, waardoor hij half bewusteloos op den grond neerviel. Op hetzelfde oogen blik schoot hij zijo geweer af. Kort daarop stond hij weder op en schoot hij eenige ma len zijn geweer af in de nchitng waar hij dacht dat de aanranders wegliepen. Dp hot schieten snelden de nevenposten toe, die mede zageu, dat er twee personen hard weg liepen. De steek, blijkbaar met een mes toege bracht, veroorzaakte geen verwonding, maar de stnee is door de kleeren gegaan. EEN WA ARSCH UW INC. Men meldt uit Oldenzaal aan de „Tel." als oen bewijs, hoe men in Duitschland be vreesd is voor de uitlatingen van vreem delingen. Gistermiddag arriveerde te Oldenzaal een Hollander uit Duitschland, die nauwelijks uit den trein gestapt-, zijn hart- lucht gaf aan een kring nieuwsgierigen over de be handeling daar ondervonden. Genoemde reiziger had to Osnabrüok overnacht en 's morgens nauwelijks in den trein gezeten begaven zioh ook in denzelfden coupé twee heeren in politiek, dio al3 be wijs, dat ze tot de politie behoorden, hun penning toonden en om papieren vroegen. Het bleek onzen Hollander al ras, det van zijn hotel uit de politic gewaarschuwd wasden avond te voren, onder gasten ge zeten, had men hem naar zijn.oordeel over den oorlog gevraagd en onder bescheiden termen o. a. ook gezegd, dat- het- vooral do Engelschen waren, die den Duitschers bij de Yser zooveel tegenstand boden. De papieren werden in orde bevonden, doch weder overhandigd met de waarschu wing, zioh niet meer onjuist over den oor log uit te laten. EEN ROTTERDAMMER IN GEVANGENSCHAP. Dezer dagen keerde uit Duitschlfvnd te rug de procuratiehouder oener bekende fir ma te Rotterdam. Terug niet van een plei- ziorreis. Voor zaken vertrokken, zegt het- „Itot-t. Nwsbl." was hij, nauwelijks over do grens, ingepikt, verdacht van spionnage of zoo iets. En hoe hij ook protesteerde, hoe hij zich beriep op zijn papieren, het doe-l zijner reis, heb hielp ditmaal niets, hij moest meeen hij ging mee, er zat niets an ders o-p. Zoo kwam hij terecht in het gevangenen kamp te Wezel, en, na daar een paar dagen te hebben vertoefd, in het nog secuurder© gevangenenkamp van Paderborn. Daar scheen men het besto met- hem voor te hebben. Bewegen behoefd o hij zioh niet. Kon hij haast niet. Vanwege de hem toe gemeten ruimte. Zienderoogen nam hij in welgedaanheid toe. Hij werd al dikker en dikker. TeD gevolge van de weinige beweging, enden slechten stoelgang. Het is een raar praatje in een krant. Maar om dien stoolgang ging het. Do man deed zijn best, verwijderde zioh als hij maar eenigen aandrang besperde. Maarsuces bleef uit., Intussohen wekten do vóo'rtclurócde be zoeken aan d© plaats, waar zélfs" de keizer te voet moet komen, de achterdocht op van den bewakingsdienst. En telkens als hij weer ging, kreeg hij nu een soldaat mee, bajonet op het geweer. Dio de waoht betrok voor heb huisje. Het huisje, dat als heb spreken kon, zou kunnen vertellen van de benauwde oogenblikken van onzen stadgenoot. Vijf minuten duurde heb verblijf al ga-uw. Maar den eohildwa-cht scheen elke mi nuut een eeuwigheid. En telkens klonk het barsoh Sincl Sie nun noch nicht fertigt Ja, soforb! klonk dan heb antwoord, maar dat soforb was niet van heeler harto. Dat hoorde de schildwacht ook wel. Die deed daji do deur open, dreigend, met de punt van de bajonet. En onverrichterzake maak to dan onze stadgenoot zijn toilet maar weer in orde en kwam naar buiten. Hij zat niet op zijn ge mak op dat gemak. Ook het scheren was een penitentie, Dat geschiedde door een man, dio twaalf jaar in de gevangenis had doorgebracht. Wegens moord. Als deze barbier met hot- geopend scheermes op onzen landsman toe trad, dan stond heb angstzweet- al op zijn gelaat. Dat scheren was een beproeving. Want hoelicht kon de booswicht het me» dwars op zijn gorgel zetten eu doorjapen De booswicht, die immers reeds een moord begaan had. En di© voor meerdere moorden nog best in staat- scheen te worden geacht-, want heb scheren geschiedde al mede onder toezicht van ecu soldaat met do bajonet op heb ge weer. Van een soldaat, die in opdracht had, tel kens, als onze gevangene heb gelaat was schoon geschrapt, heb scheermes van den barbier in ontvangst- te nemen en to zor gen, dat er geen ongelukken mee gebeur den. Nooit heeft onze Rotterdammer de groeikracht van zijn baard meer betreurd. En nooit ging hij met. meer tegenzin naar den baardschrapper. Gélukkig is er aan zijn lijden nu een cini gekomen. Een Rótte rda-iusch politie-inspec- teur heeft zijn verblijfplaats weten uit to vinden en de noodige documenten voor zijn invrijheidstelling weten te verkrijgen. Maar naar Duitschland gaat de procuratie houder eerst weer, als de oorlog voorbij is. Hij heeft er schoon genoeg van EEN SPION? De reizigers, die gisteren uit de richting Wcsel na-ar ons land vertrokken, hadden vóór Emmerik een oponthoud van ruim e-en half uur, omdat, naar het gerucht ging, een spion in den trein zat. De officier, dio met het onderzoek was belast, had een por tret- in handen van een heer, die inderdaad in den trein bleek te zitten en nu werd ge arresteerd. SMOKKELEN. Door de douanen to Winterswijk wordt sedert goruimen tijd iedere goederenwagen naar Duitschland onderzocht, om te zien of zióh daarin ook voor uitvoer verboden ar tikelen bevinden. Donderdag werd dienten gevolge beslag gelegd op een paar ledige meubelwagens, die van Den Haag naar Dusseldorf waren teruggezonden en een hoeveelheid koffieboonen en erwten bleken te bevatten. Door do grenswacht te Weert zijn aan gehouden een dozijn koeien, die bestemd waren om naar België te worden vervoerd. Her' ridolijk worden door de grenswacht ailleil 'voor den uitvoer verboden goederen benaderd. BELGISCH SPOORWEGPERSONEEL. Op verzoek van de Engelscko spoorweg maatschappij zullen do naar Nederland uit geweken Belgische spoorwegemployés naar Engeland vertrekken om daar op de spocr- wege-n dienst te doen. Dit vertrek is bepaald "op 22 Dec. Heden vertrokken reeds een honderdtal. Wie aan het verzoek van de Engelschen geen gevolg geeft, zal van de Belgische spoorwegmaatschappij geen sala ris meer ontvangen. KATWIJK AAN DEN RIJN. De Tuinbouw vereeniging „Katwjjlc oil Omstreken," heeft besloten, in het vervolg maar één veiling van tuinbouwproducten te houden ca wel des Donderdags. KATWÏJIv-AAN-ZEE. Wij vernemen, dat ook dc heer D. Swanenburg als kerkvoogd van de Ned.- H-erv. Kerk heeft bedankt. In het Militair Tehuis, aan de Voor straat, werd gisteravond door ds. J. J. ïmpeta, Gercf. pred. alhier, een lezing ge houden voor de militairen, over „Juliaan de Afvallige." Het cadeau van de Kat wij kers, ccri massief zilveren, gedreven bloembak, met dito blad, geschonken bij de herdenking van hj;t' 40-jarig ambtsfeest van nu wijlen burgemeester T. A. O. de Ridder, is deze week overgegaan in handen, van den heer N. Parlevliet, alhier. Het bevreemdde ve len, dat dc familie dit stuk niet kocht als aandenken. Op verzoek van den burgemeester, heeft zich in de beide Katwijken een da mes-comité gevormd, dat gelden zal inza-; melen, om den militairen op de forten,- aan de grenzen en aan de kust een Kerst feest te bereiden. Naar wij vernemen hééft het qomité te Katvvijk-aan-Zec ruim f 45 kunnen afdragen. NORDWIJKERHOUT. De Tuindersbond „Eensgezindheid", alhier, heeft zich gewend t-ot de Rcgee- ring om een voorschot van f7000 Hier door zou menige arme tuinder in staat zijn met een voorschot zich in het voorjaar 1915 te voorzien van piest, zaad, werk krachten, enz. VOORSCHOTEN. Door de Orth. Kicsvcreen. ^,Gïj zult mijne getuigen zijn," zijn in haar gister avond gehouden vergadering, tot can-dida- ten gesteld voor de verkiezing van drie notabelen der Ned.-Herv. Kerk, dc hce-? ren J. v. d. Marei, Th. J. Broers en A. W. Kwak. De candidate!! van de Vrijzinnige Kies- vereeniging „Het Evangelie," zijn de hee ren J. v. d. Marei, Jac. y. Santen en P. jk JB akker. ZOETERWOUDE. Dc burgemeester laat lijsten c.rcu- leeren, waarop nien kan inteekènen voor vaste wekelijksclie bijdragen,'ten bate der Belgische .vluchtelingen op „Oud-RaacU wijk."-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 1