Hederiansl en de Oorlng.
Eerste Blad. A0. 1914.
§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nomrner bestaat uit
DRIE Bladen.
N<>. 16304
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regels /"1.05. Iedere regel meer f0.17L Klein® edvertentiên
van 30 woorden 40 Cents contant; elk tiental woorden meer 10 Cents.
Voor het incasseeren wordt /"0.05 berekend. Bewijsnummer 5 Oents.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 1.30; per weekf 0.09.
Binten Leiden en waar agenten gevestigd sijn per week. 0 0.10.
franco per post1.65.
St.-NICOLA AS
EN DE MILITAIREN.
Eon onbekende heeft allo soldaten alhier
heden aangenaam verrast door elk hunner
ten gesohenke te geven oen banketstaaf van
een half pond.
Voor bet Kon. Nat. Steuncomité.
Door do manschappen van het 4de reg.
inf. 3de bat. 3do comp. (Stadszaal) is ge
stort ten bate van het Koninklijk Nationaal
Steuncomité f 8.01V£.
Maatschappij der Ncd. Letterkunde.
Onder voorzit terschap van den heer F.
J. M. Sberclc werd gisteravond in het Niits-
gebouw alhier de maande!ijkschc vergadoring
van deze Maatschappij gehouden.
Na ©enige mededeelingen door hot bestuur,
hield dr. W. Meyer, uit Den Haag, de
uitnemende Spinozalcenncr, een voordracht
over Spinoza en de Rascncreutzors".
Spr. begon met ccn verhaal omtrent den
■weg, waarlangs hij tot zijn studie der Rosen-
crcutzers gekomen was. In Spinoza's zoowel
als in Descartes' leven deden zich vele duis
tere punteu voor, die ten slotte alleen met
behulp van do kennis der Rcsencreutzers
opgehelderd konden worden en toen dit ge
lukt was, had hij zijn kennis van Spinoza
en Descartes weer aangewend om zoo goed
als het ging, enkele verborgenheden dor
fraters Rosencreutzers toe te lichten.
Him streven en richting werd daarop breed
voerig geschetst, de mythe zoowel als de
liistori© van deze sect© nagegaan, alsmïdo
him verwantschap met de vrijmetselarij in
korte trekken aan gedui d.
Ten slotte trachtte spr. zooveel mogelijk
hun hoofddeukbeel uiteen te zdl$ü, om het
daarna te vergelijken met hetstelsel van
Spinoza, dat te groot voor zijn -tijd, eerst
in het begin der 19do eeuw Icon begrepen
worden, toen het als 't ware qöniéuw ont
dekt werd in de kringen van Huitschlamds
beroemde geleerden cn letterkundigen, waar
onder Lessing en Goethe als vrijmetselaars
bekend stonden.
Do voordracht werd met aandacht ge
volgd en de voorzitter was de tolk der
vergadering, toen hij den spr. hartelijk
dankte.
Het gisteravond aan „Het N. v. d. D."
ontleende bericht omtrent kapitein Duymaer
van Twist neemt „Het Vad." absoluut on-
juist. Do heer Duymaer van Twist, zou,
om tot majoor bevorderd te kunnen worden,
nog eerst ccn jaar actief als kapitein moe
ten dienen en dus reeds Januari j.L naar het
leger hebben moeten tomgkoorsn. Naar het
blad verneemt, heeft hij dit toen niet ge
daan, cn eigen wens oh prijs gegeven aan
den aandrang van zijn partijgenoot-en, die het
district Steen wijk toen niet in gevaar wil
den brengen. De heor Duymaer van Twist
loan dus, gegeven zijn nummer 5 op de rang
lijst voor majoor, niet meer den yereischbra
tijd vinden om te dienen, die onmisbaar is
tot het verkrijgen van den hoogeren rang,
fcn zal dan ook eerlang1 den dienst verlaten.
Heden slaagde mej. O. Heine voor hert
einddiploma (piano-onderwijs) aan het Kon,
Conservatorium to 's-Gravenhage.
Uit de volledige naamlijst van geslaag
den bij do examens in boekhouden en han
delscorrespondentie voor de praktijk, van-
wiego de Vcreeniging van Leeraren in hot
Boekhouden in Oot.-Nov, gehouden, blijkt,
dat o.a. geslaagd zijn voor boekhouden (644
Candida bon) do heereu T, Bakker, H. J. G.
Boter mans, W. J. J. de Haan, J. F. Ha-
mann en L. H. J. van Sonderen, allen van
hier,
Twee militairen van Katwijk-Binnen
tochten hier ter otedo hagelpatronen, om
dezo te gebruiken op een geleend jachtge
weer en zoo te gaan stroopen. Zij kozen
daartoo uit ©en avond, toon hert maantje
helder scheen. Zij zouden hazen schieten l
Nauwelijks waren zij echter in den „Pol
der" achter Van der Gugben te Katwijk,
°f zij bemerkt-en onraad.
Een der twee sprong over een sloot, maar
h® gelijk gooide de ander het geladen ge
weer over. Een schot ging af on de gehoelo
lading hagel kreeg eerstgenoemde in de
<"J en het zitvlak. Hij werd vervoerd eerst
naar het gymnasium te Katwijk, daarna
het Militair Hospitaal alhier. Daar
kgb nu de jager 1
KideSted. Werklor. kfijna opgenomen:
datom.
DAQStf.
▼olw.
ki*.
M".
4«r»n.
29 Nov.
7.®ndag
87
17
54
80
1 Dec.
Maaudag
57
20
77
Dinsdag
55
20
75
Woensdag.
53
15
68
Donderdag
55
17
72
Vri|daj{
55
16
71
XaUrdag
52
17
69
DE ONGEREGELDHEDEN IN HET
BELCISCHE INTERN EER INCSKAMP TE ZEIST.
Men schrijft uit Amersfoort aan do
„Tel.":
Ik heb gisteravond nog een bezoek ge
bracht aan het interneeringskamp te Zeist,
en nog enkele indrukken kunnen opvangen
van Nederlandsche militairen, die getuige
geweest waren van het gebeurde in den
morgen.
Van die indrukken zijn wel enkele nog
het weergeven waard
Maar hoe komt het toch, zoo vroegen
we een onderofficier, dat er twéémaal ge
vuurd werd? Een eerste salvo, dat laat
zich verklaren, maar dan zullen toch wel
de oproerlingen uiteengestoven zijn als
een vlucht musschen.
Dat deden ze ook. Ze vluchtten in alle
richtingensommigen lieten zich zelfs plat
op den grond vallen. Dat er dan nog eens
geschoten werd, kan volgens mij, wel aan
een misverstand to wijten zijn.
Aan een misverstand
Ik stond er vlak bij, en ik stel mo
zoo voor, dat ze allemaal een beetje den
kop kwijt waren op dat oogenblik. 't Is
toch geen kleinigheid, voor den eersten
keer van je leven op menschen te moeten
schieten. Het was er 'n leven als 'n oor
deel, dat kunt u begrijpen, en nu stel ik
me zeer goed voor, dat de luitenant den
tweeden keer „af!" geroepen heeft, en
dat de manschappen „aanl" verstaan
hebben.
Dat zal het onderzoek natuurlijk wel
uitwijzen, want ditt tenminsto kan de lui
tenant precies weten. Maarhoe ver
klaart u, dat zoovele manschappen gedood
zijn?Gewoonlijk wordt in dergelijke
omstandigheden toch op de beenen aan
gelegd
Dat zal hier ook wel gedaan geweest
zijn, maar nu heb ik zeer goed gezien,
dat, bij het bevel „vuur!" vele Belgen zich
gebukt hebben, cn die zullen wel in het
bovenlijf de kogels, hebben ontvangen, die
voor hun beenen waren bestemd.
Dat is ten minste een verklaring
En dan veronderstel ik ook, dat me
nig soldaat, of in zijn ontroering, of met
opzet te hoog heeft gemikt, anders zou
den toch niet zooveel kogels verdwaald
zijn geraakt en soldaten gaan treffen, die
een heel eind daar vandaan zaten b.v.
dien ongelukkigen kleermaker en die
met heel het geval niets uitstaande had
den.
En wat dunkt u over de aanleiden-
de oorzaken van het geval?
Het is zeker, dat de Belgen méér dan
ééne grief hadden, die niet zonder grond
was. Zoo alvast het feit, dat ze hun vrouw
cn kinderen niet konden zien dan onder
den blooten hemel in regen en kou, en
dat die vrouwen wol eens een paar uren
buiten moesten wachten tot haar eohtge-
noot bij haar werd toegelaten. Dat is ons
ook wel eens in het hart gegaan. Maar ze
ker waren onder hen ook kwade koppen.
Eq de historie van die cantine?
ik begrijp ook niet-, waarom de
Belgische jongens daar zooveel méér moes
ten betalen dan wijMaar, dat was
toch nog geen reden om den boel daar
kort en klein te slaan.
Men meldt uit Amersfoort aan do ,,N.
Cts":
Wij kunnen thans de namen van de Bel
gen, die bij het verzet in het interneerings
kamp gedood of gewond zijn, mededeeion.
Onmiddellijk overleden zes militairen, na
melijk Pierre Desmet, 2e linieregiment uit
Buggenhout; Gaston Bontemps, genio Mo
lenbeek (17 jaar oud); Joseph Richard
Boeykens, 4e liniereg. uit Antwerpen; C'a-
mile do Vrieze, 9o liniereg. Brussel; Joseph
do Mayer, genietroepen, Willebroech; Fran
cois Ceuppens, genietroepen, Ixelles.
Aan de bekomen verwondingen zijn twee
6oldaben in den afgoloopon nacht overleden.
Hun namen zijn: Honoré Clemens, van hot
9e linioreg. uit Corbeek, en Phillipe Haerdt,
4e liniereg. uit Antwerpen
Yan de 18 gewonden, wier namen hier
volgen, is intusschen nog één overleden.
Hét zijn: E. Tegers, 6e liniereg., Alphons
Giesbergen, 2o liniereg., Marcel Janssen,
genietroepen, Francois van Loo, 6e linie
reg. uit Brussel, Paul van Gendt, onder
officier 7e liniereg., Yan Dyk, genietroe
pen, Ocbave Sotoyer, korporaal bij de griiio-
troepcm, Maurice Aibrocht, 2e liniereg. uit
Gent, Albert Plas, 2e liniereg. Brussel,
Arthur Willem,et, 7o liniereg. Waevre,
Benois van Mol, genietroepen Willebroeck,
(Poter Wyns, 4e liniereg. Worchthcm, Guii-
lot Joos, 6e liniereg. Antwerpen, Sdmond
de Clocdt, 2e liniereg. uit Hulstcamp, Mau
rice Marcel, 6e liniereg. Schoorbeek, Gusta
vo de Looze, 3o linierog. Doornik, Joseph
Uitonhove, pontonnier uit Schoorbeek, Dé-
siré Desmot, 6e liniereg. uit Aalst.
Heb stoffelijk, overschot dei' aclvb Belgi-
öche militairen dio gedood zijn, zou heden
middag om half één ter aarde besteld wor
den op de R.-K. begraafplaats to Soest.
OORLOCSLEENiHC.
De Yereeniging van Huiseigenaren „On
derling Belang" aan den Linker-Moasocver
to Rotterdam zegt in een adres aan de
Tweede Kamer, dat zij, die thans genood
zaakt worden hun woningen te leveren met
een verlies van meer dan 50 pCt., billijker
wijze hiervoor een equivalent behooren te
vinden, door vrijgesteld t* worden van de
lasten, die de voorgestelde leening zal ver
oorzaken.
CEEN OPLEIDING VOOR
MILICIEN-RESERVE-OFFICIER.
17e Minister van Oorlog brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat van de lichting
1915 geen miliciens zuilen worden aangewe
zen voor de opleiding tot reserve-officier,
herkomstig uit de militie.
U ITVOERVERBOD DEN HELDER en TEXEL.
De commandant der Stelling van Den
Helder maakt bekend, dat het verbod van
uitvoer uit de gemeente Den Helder met
dc volgende artikelen wordt uitgebreid
Maïs, peulvruchten, stroo, spek, paar
den en varkens, zoodat tot nadere aankon
diging de uitvoer zonder vooraf bekomen
vergunning, uit deze gemeente verboden
is, van:
tarwe, rogge, gerst, haver, rijst en rijs-
temeel, meel, rundvee, hooi, maïs, peul
vruchten, stroo, spek, paarden en var
kens.
Dezelfde commandant, belast met de
uitoefening in de gemeente Texel van bet
militair gezag, maakt, na gepleegd over
leg met het gemeentebestuur, bekend, dat
tot nadere aankondiging de uitvoer zon
der vooraf bekomen vergunning van on
derstaande artikelen uit deze gemeente is
verboden, te weten: tarwe, rogge, gerst,
haver, meel.
NEDERLANDERS VRIJCELATEN.
De vier Hollandsche schippers, die do
vorige week to Antwerpen, wegens het
varen op oen verboden plaats, gevangen
genomen werden, zijn eenige dagen, ieder
in een cel, vastgehouden.
Na hen eenige malen verhoord te hebben,
hoeft het legerbestuur hen thans weer vrij
gelaten.
BIVAKMUTSEN.
De „Oproep" aan. (de Nederlandsche
vrouwen, om voor onze soldaten bivakmut
sen te breien, is bekroond met een schit
terend succes. Het juiste aantal dier mut-
sen, welke ter beschikking van het hoofd
comité worden gesteld, is nog niet te be
palen; waarschijnlijk zal het meer dan
35000 stuks zijn.
Reeds aan ongeveer 20.000 stuks is een
bestemming gegeven. Groote hoeveelheden
worden deze week verzonden cn kunnen
dan dadelijk aan de militairen worden
uitgereikt. Vele grens- en kustwachten, ook
andere bcwakingstrocpen en fortbezettin.
gen, zullen op St.-Nicolaas-avond „gebi-
vakmutst" dienst kunnen doen. Sommige
afdeelingen zijn er reeds van voorzien.
Men bedenke echter, dat waar uit
zooveel honderden gemeenten, een zóó
enorm groot aantal bivakmutsen moet wor
den verdeeld over de talrijke detachemen
ten en afdeelingen, die cr gebruik van
zullen maken het hoofdcomité onmoge
lijk allen en iedereen te gelijk kan helpen.
Dames die dringende brieven schrijven,
omdat haar mutsen nog niet z ijn opgc-
vraagd, mogen zich niet ongerust maken
'dat haar breiwerk wordt vergeten, ook al
wordt 't een paar dagen later.
STROOZAKKEN VOOR DE MILITAIREN.
Men verzoekt den volgenden oproep aan
alle vrouwen cn meisjes in geheel Nederr
land, te plaatsen.
Onze militairen aan de grenzen hebben
behoefte aan stroozakken.
Velen liggen op enkel stroo, hetgeen voor
'den duur van slechts eenige weken niet
zoo erg zou zijn; nu echter deze toestand
nog wellicht zeer lang zal duren, is het
noodig, dat wij ieder van hen, om zoo te
zeggen een eigen ligging verschaffen. Ze
verlangen daar heel erg naar.
Dus, vrouwen van Nederland, opl voor
onze trouwe bewakers aan de grenzen, geeft
zoo spoedig mogelijk gehoor aan dezen
oproep welke ongetwijfeld in ieders
bereik ligt opdat binnen den kortst
mogelijken tijd, b. v. veertien dagen, over
een voldoend aantal zakken kan worden
beschikt.
ANTWERPSCH CENTRAAL BUREAU VOOR
VLUCHTELINCEN.
In een porsgesprek met een vertegen
woordiger van het Nederlandseh Corres
pondentie-Bureau voor Dagbladen, deelde
do heer W. A. van der Veen, voorzitter van
de Nederlandsche afdeeling van het uit
voerend comité van het Antwerpsch Cen
traal Bureau voor Vluchtelingen o. ui. het
volgende mode
Onze arbeid in België groeide aan, wij
ordenden en voegden earn on en voelden in
al onzen arbeid de heerlijke opgewektheid,
die uitgaat van oen eensgezind samenwer
ken tot een duidelijk en telkens weer tot
ons hart sprekend doel.
Een moeilijkheid, do moeilijkheid natuur
lijk is onze geringe kracht en de weinige
middelen tegenover de kolossale ellende,
die dagelijks is vermeerderd, en wij gevoe
len telkens en telkens den schrijnenden
nood van dit arme geteisterde land.
De toestanden zijn to Antwerpen sedert
het bombardement er weliswaar niet op
verminderd, maar toch ook weinig op voor
uitgegaan.
De bevelen dor Duitseho overheid hebben
gewonnen in aironding, beslistheid en be
tere aanpassing aan de militaire begrippen.
Het verkeer met Nederland is aan stren
gere controle onderworpen, briefwisseling,
anders dan voor noodzakelijke dingen en
dan door middel van de commandantuur,
is verboden. De oorlogsschatting is opge
legd, onder protest aanvaard en de eerste
termijnen zijn betaald.
Of men er in slagen zal het geheel te
voldoen, wordt door velen betwijfeld en
het is zeer zeker een taak, die de krach
ten van de geniale en loyale mannen, dio
het stadsbestuur in handen hebben, tot het
uiterste zal beproeven.
Heb verkeer per automobiel in België is
vrijwel onmogelijk, bohalve in hoog noo-
digo gevallen. Per rijtuig, per boot en te
voet gaat het. Met een rijwiel moot men
wel voorzien zijn van zeer goede papieren.
De levensmiddelen worden schaarscher en
de burgemeesters der grooto gemeenten,
die de enorme getallen werk-, dak- en broo-
deloozen hebben, te voeden, zien met be
zorgdheid do toekomst, tegemoet.
Een nog moeilijker probleem is do
schaars£>hheid aan geld en ik ka-n niet na
laten, hier nog eens mijn diepe verachting
uit te spreken voor de mannen, die als ware
roofvogels groote hoeveelheden Marken op
kochten cn die in België invoerden, om te
profiteeren van den in Bclgic gestelden
koers van 1.25 fr, waar ze in Nederland
voor 1.14 fr. de Mark konden koopen.
In Antwerpen zelf is nog steeds overvloed
voor wie geld heeft, enkele artikelen, zoo
als havermout, zijn uitverkocht. Vleesch,
melk, boter, eieren, visch is overal fce krij
gen. Komt men echter op het. platteland,
dan is de toestand ernstiger.
Brandstof ontbreekt-, medicijnen zijn af
wezig, allerlei hulpbenoodigdheden brengen
door afwezigheid, den eenzamen platte
lander in ongelegenheid.
Toch zijn de toestanden donkerder dan
wij hoopten cn wel voornamelijk, doordat
de fabrieken en industrieën niet weer aan
den gang zijn gekomen.
Kolen en grondstoffen werden in beslag
genomen of konden niet worden aangovoerd
en dc velen, die uit Nederland zijn terug
gekomen, in de hoop weder aan den arbeid
te gaan, kwamen ontmoedigd on mismoedig
onze hulp inroepen om onderstand of wol
reiskosten naar hun familie terug
Om het platteland te helpen, heeft zich
nu een comiteit gevormd, dat aanvankelijk
in do provincie Antwerpen optredend, zich
hoopt uit te breiden, nadat de middelen
dat veroorloven.
In vele plaatsen zijn de landbouwgereed
schappen afwezig. Hoofddoel zal wel zijn do
productie van tarwe. Yan beet-worteloul-
tuur ia natuurlijk geen sprake.
Van belang is het, dat de voedingsraid-
delen voor den veestapel aanwezig blijven
of wel bijgebracht worden, veel hooi en
stroo is weg en veel waarmede men andera
voerde, is door het moeilijke transport niet
te krijgen.
Bijzondere ellonde heorscht rondom Ant
werpen bij de Rupel en het land van Waes j
wel is daar oen vrij dicht opeengepakte be
volking uit dfo minder bevoorrechte klasse,
hoofdzakelijk hun bestaan vinden do in
steen- en andere fabrieken.
Nog ontving de heer Van der Veen een
schrijven van den burgcmeest-or van Leu
ven, waarvan het laatste gedeolto voor
openbaarmaking geschikt is, om oen in
zicht te geven in den toestand aldaar. Dit
gedeelte luidt
„Het niet. in braud gestoken gedeelte van
onze stad is bewoonbaar geworden, maar
de levensmiddelen zijn er niet. overvloedig,
nog minder do kleeren, dekens en bedde-
goed, die stelselmatig verscheidene keeren
beschadigd zijn. Het aantal onzer wcrkloo-
zen is ontzettend, 6lcchts do molens en do
brouwerijen houden hun personeel.
De ellende in de geheole streek is af
schuwelijk en do middelen om den nood te
lenigen (financieel© en andere) zijn bola-
chelijk in vergelijking van do uitgestrekt
heid van de ramp cn ten gevolge van de
moeilijkheden, die zich eiken dag voordoen,
als: moeilijke en herhaaldelijk onderbroken
verkecrsrniddolon, onzekerheid omtrent
den toestand dor banken, die ai de kapita
len vasthouden, enz.
Brand of plundering hebben zooveel wo
ningen verwoest, dat wij alleen die perso
nen kunnen aanraden hier terug te komen,
die middelen van bestaan hebben. Dege
nen, die reeds vóór den oorlog in beschei
den positie leefden en wier kleine handel
verwoest of wier betrekking vervallen is,
kunnen hier slechts do grootste en volko
men ellende vinden.
Van het westelijk oorlogsterreiu zijn slechts
een paar officieel© Fransche gegevens voor
handen cn dan een enkel bericht van den
„Matin"-correspondent, waarin, ovenals uit
do communiqués, blijkt, dat het den Fran-
Franschen in den ELzas niet slecht gaat.
Het Franscho communiqué van gistermid
dag drie uur meldt, dat in België bij tus-
schenpoozcn een vrij hevige kanonnade plaats
vend in het gebied tusschen den spoorweg
YporenRousselaere e.n den weg Bekelaere
Passchcndaele, waar do vijandelijke infante
rie terrein trachtte te winnen, ochter zonder
succes.
Van do Sonimo tot in de Argonuen is het
oveiT het geheele front kalm.
In de Argonnen werden verscheidene aan
vallen der Duitsclic infanterie afgeslagen,
voornamelijk bij Lacorne. -ten noordwesten
van het bc.sch van Lagrurie.
Eenige kanennades hadden plaats in de
Woevro en in Lotharingen.
Do Franscho legatie te 's-Gravenhage heeft
in aansluiting op 't communiqué van Donder
dagavond elf uur een telegram ontvangen,
waarin wordt gezegd, dat do Franschen op
den rechteroever van de Moezel Lc Menil
cp 4 kilometers ten noordoosten van Pont
a Mousson bezet hebben.
In do Vogezen hebben do troepen op
scliitterendo wijze Tèto de Faux (ten zuiden
van het dorp jBouhormul-Diedelshausen) ge
ne men, hetwelk een belangrijk punt vormt
dat den heuvelkam aan de grens beheersckfc
cn den Duitschers tot observatiepost diende.
Terwijl zij voortgaan met in den Elzos ter
rein te winnen, hebben wij het station van
Burnhaupt bezet en vasten voet verkregen
op de lijn Asp achPont AspachBurnhaupt,
ten zuid-oosten van Thann.
Do „Maling-correspondent te Montbéliard
schrijft, dat de Franschen in den laatsten
tijd belangrijke vorderingen in den Elzaa
hebben gemaakt. De Duitsehcrs moesten Sep-
pois, Moos, en Bisel ontruimen. Ten gevolge
van hot succes onzer troepen in den Oppar
Elzas, hebben de post-autoriteiten te Bazol
aan hot. publiek bekend gemaakt, dat de
pestdienst naar Thann, AlUdrch cn Gebwcilei
niet langer gewaarborgd kan worden.
Een Belgisch Militairen Dokter aan
*t Woord.
Em Belgische militairen dokter, die na de
overgave van Antwerpen met- collega's en
hulppersoneel in het militair hospitaal der
Marialoi bleef bij een 250-tal zwaar gekwet
st© soldaten, die men niet kon vervoeren, heeft
een en ander van zijn wedervaren verteld.
Dezo dokter heeft Antwerpen dm 23stcn
November verlaten en keert naar :t front, aan
do Yser terug.
Dö dokter was zeer verontwaardigd over
't optreden der Duitschers in genoemd hospi
taal. IIij vorkl ardo het volgende, niet volle
toestemming het le publiceeren
,.'s Maandags na dc overgavo kwameu dp
DuiLechers allerlei kleederen, voor onze ge
kwetsten liestemd, weghalen; ook de inst.ru-
nroütein, uitgezonderd het allcrnoodigste (1©
strict necessaire"). Ze requireerden de kost-
baarsl» medicijnen, als grooto hoeveelheden
alpcol y ode.
\Vo kregen zes Duitseho dekters cn een
hulppeascuecl, dat niets uitvoerde cn wijn
clrcrik, voor do zieken bestemd.
Het voedsel dcT zieken was on voldoende.
Drio Duitseho ge wouden, dia in zaal II lagen,
vioegcii om elders en niet ino:.r met dc Bel
gen veiplccgd te worden, omdat do voeding
daat ontoereikend was.
Dïiè wekcu na do vergave vervoerden do
Duitschers zwaar gewonde Belgen, die eigen-
Ij lc mei y-ervóerd konden worden wegens hun
wenden
Op 12 November weigerden zj den toegang
tot 't hospitaal aan een moeder, wier zoon
op sterven lag.
Wij, dokiers, moesten onzen degen afgeven.
Vier soldalon, bajonet op 't geweer, kwamen
bij mij in de kamer, om dat wapen to cisehen.
Den 23ston November werden wij ontboden
in do Kommandantur. De generaal ontving
ons barsch, ons overwonnenen, dio toch tot
't laatst© too onzen plicht deden, overwon
nenen. zonder strijders te zjn, ons, die ook
Duitech© goWoüdcn hadden verpleegd. Hij
kondigde ons aan, dat dokters cn hulpperso
neel naar IleidèlhcrgJnooSten vertrekken, om
zoogenaamd Belgische of ficieren t© verplegen.
Een en veertig apothekers cn dokters zijn.
op 24 November vertrokken.
Ik had er geen zin in, hen te vergezellen,
In buTgerkloeding bon ik met pen vriend
vertrokken, door do Kempen naar Nederland
cn keer nu naar 't front terug."
Dezo dokter, die dus wel gelegenheid had,
om iu die vjf weken tijd het moraal dep,
Duitschersna to gaan, zei, dat na do over
gave do Duitschers vol idealen waren. Parijs,
Londen, 't Zou slechte een militaire wande*
liug zjn. Nu is dio moraal ganseh anders.;
Hij verzekerde, dat tal van soldateu gedeser*
to<*rd warci^ 1 u
