N°. 15801
Woensdag 2 December.
Derde Blad. A®. 1914.
Persoverzicht.
Ingezonden.
h
Pil
II
!f*
Hs
Ingezonden.
LEIDSCH
DAGBLAD
Hot morgen verschijnend nummer bevat bijna
uitsluitend foto's betrekking hebbende op den
Ëuropeoschen oorlog, door Correspondenten ge
nomen, als
De Afrikaanscho vijand van do Engelschen.
De beroemde Lakenhal to Yperen. Heb slijpen
van do bajonetten. Belgische artillerie, rijden-
flo door do kolenvelden bij Nieuwpoort. Scherf
ran een 42 oil. granaat. Foto's van vorscliillen-
do Belgische en Duitsohe projectielen. Een
E03tal afbeeldingen van de verwoestingen t-o
Beyghem in België. Vier kiekjes van do ver
woestingen to Capello au Eois in België. In
terieur en Tabernakel van de Kerk te Nieuwen-
rode. Franscho troepen gereed om naar het
front bij Nieuwpoort te vertrekken. De Koning
on Koningm van Engeland bezoeken do Indische
soldaten in het hospitaal New Forest. Een
Èngelsch eskader met vliegmachines ou luchtschip
Kruist aan do Belgische kust. Duitsclie soldaten
«naken eeu Belgische sneeuwpop. Bij Dirmuiden.
Do loopgraven to Moytto in België. Belgische
kinderen goede maatjes met de ingekwartierde
Duitsohe soldaten. Do telegraaflijn tusschcn
Ostende en Brussel wordt- door do Duit-sobers her
steld. Maaltijd in de sneeuw. Een terugblik
op den FransohDuitschen oorlog van 1870—'71:
Generaal ChanzyCavaleriegovooht tusschen
uhlanen en spahis; In den winternacht- na het
geveobt; Gewonden aan bet spoorwegstation te
Maiuz: Een aardappel-krijgsman in der. val.
Ruiterfeest in de manègo der artillerie-kazorno to
Haarlem. To Calais: Een met machiuogoweer
gewapende vliegmaohlne, gereed om op to stijgen.
In „DE VRIJZINNIG-DEMOCRAAT"
schrijft dr. Bos
Ilot 1 o e ui ngsontwcrp is in de af-
deolingen onderzocht. Op uitdrukkelijk ver
zoek van de Beroering werd het ontwerp
vooraan op do agenda geplaatst. Br schijnt
geen tijd to verliezen. Het vcorloopig ver
slag ino3t mot grooten spoed worden goread
gemaakt.
Is or zoo grooto haast bij 't werk?
De Rogeering wtil natuurlijk gaarne in
liet laatst van December do inschrijving
op do loening openen. Aanvang Januari is
voor dergelijke operatio in don regel een
geschikte tijd. Of hot nu in dezen tijd wol
veel uitmaakt of de leening een maand
eerder of later wordt uitgebracht, is zeer
twijfelachtig. Bolcgging in buitenlandseho
fondsen vindt, nu do Beurs gesloten is,
niet plaats. Inkomende- gelden worden in
particuliere kassen opgehoopt, of- bij de Ban
ken, maar naar hot buitenLand gaat daar
van weinig of niets.
Tem hoogsto zullen gomoenben of provin
cies in deze, dagen ©enige milliosnen Ico
nen, maar geschiedt dit. dan ontlast dat in
den regal nog meer do Nederlandse]»© Bank
dan wanneer de leening door h^t Rijk ge-
scliiodt op de bekende voorwaarden.
Voor hot slagen van de leening, waaraan
niemand twijfolt bij deze sclilifctorendo voor
waarden voor den geldbelegger, is dus een
uitstel van oen paar maanden allerminst
van beteèkenis, moent do schrijver.
Ia hvt dan zóó dringend noodig voor do
Nodorlandscho Bank Zal deze in ongele
genheid komen, wanneer definitieve voorzie
ning 'in hot gohecle bedrag nog wat uit
blijft?
Raadplegen wij maar eens weer do week
staten, waaraan in dit blad do laatste
weken reeds herhaaldelijk aandacht is go-
wijd. Volgens dcoi weekstaat van 21 Nov. is
de toestand van do Batik al weer, evenals
in de vorige weken, gunstiger geworden.
Het beschikbaar metaajsaldo klom van
70,88"3,631.85Vi ia do vorige weck tot
77,913,6-14.50; dus moer dan een rnillioen.
Hot kredictgevc.nd vermogen van do Bank
van 384,418,150 tot 389,568,220.
Hot „II andclsblad" v.an 24 NoV.
ftchrij ft
„Dat de ontspanning geleidelijk voort
gang maakt, kan joch ter duidelijk blijken
uit oen vergelijking met de cijfers van 3
October j.l., toon dc totale portefeuille met
ban bedrag van f 181.56 miliiocn vrijwel
bven hoog was als thans, maar toen de
fcchatkis tpromesscnwelke hieronder loog re
pen zijn, f 63.5 rnillioen bedroegen."
Thans zijn die promossen, welke rockt-
tednoeks bij do Banjk zijn gebracht, f 77.5
riillioeu, dus f 14 rnillioen moer. Het
blijkt dus steeds weer, wat ilc reeds vooir
«enige weken solinoef, dat do vermindering
dör krediotbchoefto van particulieren meer
dan gorioeg opweegt tegen de toeneming der
krediet behoeften van den Staat.
Natuurlijk zal niemand daaruit afleiden,
dat het niet verstandig zou zijn, een groo-
ter bed ra.g van de vlottende schuld bij par-
tieujieren onder to brengen, ten einde de
Bank zóó grooto kracht te geven, dat, aks
oonniaal do oo'rl-og voorbij is, en er grootere
trediet vraag yan particulieren komt, dezo
ben voUo cn overvloedig kan worden be
vredigd op gunstige voorwaarden en niet
©deriuvoering der aobcmalo dekkLngsvoor-
iï!j£ ^aar no*? eens: Is er haast?
Hot antwoord is: Noenl
Berst, nu begint, blijkens den wassen don
■aroom van adressen, in wrsohillondo la
gen hot besef door te dringen wat de
openten be teekenon voor degenen, die nu
a ovor de onbillijke werking van do
j^oaeeie belasting terecht klagen, voor
hao^'Va'Lr hypotheek belaste liuisrigo-
tacefcT i!° 20 P0*061^ grondbelasting
Yan rf a^en' voor den middenstand, die
ri1^ OP de minder gegoeden yer-
Bl"l van koopkracht vlreest.
hieruit niet Vm duidelijk^ dat
doze definitieve regeling niet behoort te
werden tot stand gebracht in een tijd,
waarin het fol uitbreken van geschillen moet
werden vermeden
„HET HUISGEZIN" zegt:
In deze maand moet de Staatsbe-
grooting worden behandeld.
Op den voor Kerstmis beschikbaren tijd
wordt ten slotte nog beslag gelegd door de
oorlogsleening, hot ontwerp-Mendels en
andere voorzieningen.
De tijd voor de Staatsbegrooting ia dus
zeer krap afgepast.
Meet men naar den omvang der tot dus
ver gewisselde stukken den duur der open
bare beraadslaging en af, dan komt men
vóór Kerstmis op geen voeten of vademen
na klaar.
Do gewisselde stukken staan in het tee-
ken der echb-Nederlandsoho breedsprakig
heid.
Men kan de zaken kort zeggen, men kan
onbelangrijke en minder belangrijke opmer
kingen voor zich houden.
Dat alles kan buiten het Nederlandsehe
Parlement.
Het Nederlandsehe Parlement vergeet
niets, zelfs geen punt op een i.
En zoo bezitten onze parlementaire schrif
turen een welverdienden roep van ongeniet-
baarheid.
Het belangrijke, wat er is, do hoofdza
ken, verdrinken in een zee van onbedui
dendheid.
Zal men bij het openbaar debat het bij
het sectie-onderzoek betredenplatge
treden pad blijven bewandelen?
Weer honderduit oreeren over allerlei
zaken, welke op het oogenblik niemand in
teresseeren 1
Voor de kiezers hoeft men ditmaal niet
te spreken. Dit voorwendsel of veront
schuldiging ontvalt.
Maar waarvoor zal men dan zijn mede
leden, de Ministers, het volk ophouden?
Er zijn ernstiger dingen aan de orde, de
aandacht wordt door gewichtiger onderwer
pen getrokken dan door de traag en sloom
gaande woordenzee onzer Kamer.
Al wat bijzaak is late men rusten. En bij
de hoofdzaken betrachte men bondigheid
en vermijd© herhalingen.
Zóó kan de Kamer in dezen oorlogstijd
haar reputatie verbeteren.
Onder het opschrift Bedenkelijk
driestart „DE STANDAARD":
Voor kort wezen wo op het gevaar, dat
ons, onder de gegeven omstandigheden, in
een kabinetsorisis bedreigen zou.
Niet, dat wo er zelf aan geloofden, doch
waar zulk gevaar ook maar schijnt te
schuilen, kan de waarschuwing nooit mis
plaatst zijn.
En al gelooven we geen woord van wat
in niet zoo kleinen kring ten cLefaveure
van dr. Bos wordt trondverteld, een oog in
't zeil kan took zijn nut hebben.
Reeds wezen we er op, hoe in alle door
den huidigen oorlog met financieelen over
last bedrukte landen, zonder iemands op-
pesifcks, schier zonder critiek, leening is
voorgesteld, of roods 'tot leening is over
gegaan en dat het daarom zoo exceptio
neel pretentieus staat, dat hier to lando
tegen het plan, om een leening te sluiten,
zulk oen storm wordt opgezet.
Ware die storm nu voldoende uit finan
cieel© motieven to verklaren, zoo kon men
dit nog laten doorgaan.
Maar dit juist is bijna niet te gelooven,
Dr. Bos zal tooh niet pretcndceTen, dat hij
alle Europeesche financieel© genieën de
lcof afsteekt. Het kon toch niet bij hem
c-pkomen, te beweTen, dat hij alleen in heel
Europa de finandieelc wijsheid in pacht
hoeft. En zonder iets aan zijn verdiensten
bn bekwaamheden te kort te doen, ja, veel-
ber genegen om die met exponent te sie-
ïen, kan het toch in niemand opkomen, in
hem den Ueber-financier te begroeten, dia
hoog hoven heel het korps van Europa's
gtddsdhcppeïs uitsteekt.
Het doet daarom zoo zonderling aan, dat
br van zijp hand niet een critiek kwam,
die haar goede zrijde kan hebbanmaar dat,
ondbr zijn bezieling, een viorkant-opponoe-
iendo critiek thans reeds van drie kanten
te gelijk het leeningsplan zoer beslist poogt
af te breken.
Daar zit, zegt dan Wie nadenkt zoo licht,
daar zit iets achter.
Wat?
Ja, dat spreekt men dm liefst plot zoo
openlijk uit.
Alleen Vraagt men dan, of wol zoover de
tijd achter ons ligt, t-oen dr. Bos moest
terugtreden, omdat nir. Troelslra niet naar
zijn pijpen wilde dansen, en of thans deze
twee phenomenal© Kamerleden hot niet
toerend eens zijn geworden.
Ons dunkt, zelfs de verkeerde schijn had
hictr moeten zijn gemeden.
En dit had gekund.
Wat toch zou belet hebben', dat dr. Bos,
juist met het oog op Juli 1913, ditmaal de
critiek op het Regeerings-voorstel aan zijn
altoos- gereeden confrater uit Deventer had
overgelaten
Of wio voelt niet, dat, zoo de Ivamer de
fout beging, om dit onbesuisde'denkbeeld
van leen heffing, dat licht eon anti-Euro-
pcesch. karakter erlangde, in de politieks
balans omhoog en do leening naar omlaag
te doen gaan, er vanzelf gebeuren, jZO.u, wo.t
thans niet gebeuren mag.
G ©mobiliseerden cn Huiseigenaren.
Geachte Redactiet
Lang hebben wij gewacht, eer wij do klachten
onzer onder do wapenen geroepen medearbei
ders ten opzichte der huiseigenaren publiek maak
ten, zoodat het wel leek, of, waar uit ander©
plaatsen huurbonsgeschicdeiiisscn mot een aan
kleve van dien aan do ordo van den dag wa
ren, de Leidscho huiseigenaren van oen mensch-
lievender slag waren dan elders.
Nu echter de houding van huiseigenaren een
ernstiger karakter gaat aannemen, achten wij
het zaak, daarover eonig licht te doen vallen,
tcncindo een ieder in do gelegenheid te stel
len over deze gedragingen oen oordcol te vellen,
We willen ons voor dit oogenblik bepalen
tot mededoeling van de daden van een huis
eigenaar alhier, teneinde een flauw beeld to
geven van wat nu reeds plaats grijpt, en waar
tegen we een protest willen doen hooren.
Toen de mobilisatie begon, deelde die huis
eigenaar, volgens de getuigenissen van verschil
lende zijner huurders, mode, dat hij, zoolang
do mobilisatie zou duren, de huur met f 0.25
per week zou verminderen.
Dat was ©en der goede werken van de zon
huiseigenaar, waarvan de belooning zeker niet
zou uitblijven- Dezo rol van ,,do goede rent
meester" ging, toen de mobilisatie langer duux-
do dan verwacht was, dezen waarschijnlijk on
rustige nachten bezorgen, vooral, toen sommige
gezinnen, dio vroeger een inkomen hadden van f 12
tob f 15 per week, nu met f 4.20 of f 5.60 per
woek moesten rondkomen, de huurbetaling eens
oversloegen.
Begrijpelijk toch is, dat de vrouwen niet
andera konden do on, dan waar zij vroe
ger van een inkomen van plhn. f 14 per week
f 2.50 huishuur betaalden, nu zij in de 10 da
gen veel minder ontvingen dan vroeger per week,
eens in de 10 dagen een weckhuishuur betalen.
Het gevolg daarvan was, dat, waar per maand
driemaal uilkeering plaats had, driemaal de
huur werd betaald eu dus .per maand één week
schuld werd gemaakt, zoodot bijv. twee gezin
nen in de Hedusastraat een hüishuurschuld heb
ben van pl.m. f 14.
Daar kreeg de huiseigenaar in de gaten dat
de onvermoeide pogingen der vakvereenigmgenS
om de Rijks vergoedingen' verhoogd te krijgen,
een gunstig resultaat zouden opleveren en do
vergoedingen, mot het oog op de duurdere win
termaanden wat omhoog zouden gaan.
Dat buitenkansje kon „de goede rentmeester,"
zich niet laten ontglippen en fluks werd den
huurders aangezegd, dat de huurvermindering
was vervallen en de weken huLshuurschuld voor
het volle bedrag werd berekend en met
f 0-25 per woek moest worden ingehaald.
Er moest dus voortaan f2.75 huishuur wor
den betaald, in plaats van f2.25. Hok Steun
comité deed eveneens den mcnschen aanzeggen
dat voortaan de toeslag zou ophouden.
"Wat was nu het financieel resultaat der ver
hooging der Rijksvergoeding, welke werd gege
ven met hlet oog op de wintermaanden
Laten we on3 even bepalen tot de twee gezin
nen in de Medusastraat on oven aangeven den
financieelen toestand voor cn na do verhooging.
Het door ons geschatte bedrag voor noodzake
lijke levensbenoodigdheden, putten wo uit do ar-
boidersbudgeta uit het Rapport der S. D. Studio
club, welke in 1912 het licht zag. We hebben
het percentage voor voedsel, kloeding, vuur en
licht daarin vervat, voor onze berekening ge
bruikt, zoodab deze bedragen in werkelijkheid
moeten worden verhoogd met de prijsverhooging
der laatste jaren.
(Zie onderstaande Tabel).
We zien hieruit, dat het inhouden van den
toeslag van het Steuncomité volkomen neutra
liseert de verhooging der Rijksvergoeding, zelfs
den toostend nog slechter maakt.
Als dan do huiseigenaar eventjes nog een roof
tocht komt houden op de ellende van die gezin
nen, dan meenen we, dat daartegen een krach
tig protest dient te worden uitgebracht.
Ieder zal ons toestemmen, dat in die gezinnen
gebrek voor do deux staat, dat er voor do vrou
wen geen andere weg open staat dan schulden
maken. Als zij dan eens ia de maand ecD weck
huishuur .schuld maken, dan komt de huiseige
naar en zegt: Nu voortaan f 9.50 meer betalen
per weck, eveneens betalon do reeds verschenen
weken de 25 cts^ welke reeds op de huur ver
minderd waren.
Als dan do vrouwen zeggen Waarde heer, eerst-
voedsel voor de kiuderen, en don do huisheer,
dan stuurt hij don deurwaarder en daagt hen
voor den kantonrechter. Ook die deurwaarders
kosten moeten de vrouwen betelen. Vooruit maar,
denkt die heer, or is nog meer uit te halen,
zet do perspomp er maar op. De vrees onder den
blooten hemel terecht te komen, zal do vrouwen
wel dwingen haar kteeren naar do Bank-van-
Leening te brengen, om don huiseigenaar te
voldoen.
Ook in de Waaidstraafc iiceft zich dezelfde
geschiedenis bij miliciens afgespoeld cn is de deur
waarder gestuurd. Even wol, hier was nog mensch-
lievendhcid genoeg, om do vrouw den road to
geven, bij familie in to gaan met haar drie kin
deren. Het huisraad zou wol in een schuur worden
opgeborgen- En als do vrouw mededeelde-, dat
broers cn zusters allen een te groot gezin had
den en yader reeds tien weken zonder werk
was, kreeg zij don raad, dan maar oen afge
keurde gemeentewoning te vragen ©f..;. te
betalen.
Geachte Redactbe, do ttoos, dat meerdere huis
eigenaren dit schandelijk voorbocld zullen vol
gen, noopten ons togen do zo handelwijze to pro
testeeren.
Dankend voor do plaatsing,
P. 5. BOMLT,
Secr. L. B B.
d
73 £J
0oo -
2^3
g a
•-.-a q
«*3 o-q
(4
H
O
H
|S
w
ail
^eiji
o ti
a
d
J3
O
a*»*
H
O cj
ssS
»T3 £3
<51
«3 tS
o q
-a t "3
a 2
>°r
ie Gezin
voor
do Yerhooglng-
1
10.—
4.90
250
7.40
2.85
4.55
6.20
lo
na
1
10.—
7.-
7-
5.55
565
6.20
2«
voor
tt
2
11.68
5.60
250
8 JO
285
6.25
8.40
2e
na
M '44
2
11.68
7.-!
e-.—s
7.-
5.55
5.65
6.40
BINNENLAND.
Een wotsontaverp bij de Tweedo Kamer
ingediend tot regeling van de ontvangsten
ea uitgaven van het pensioenfond» voor do
gom e enbe-aiabtenar en voor 1915.
Te Delft had gasternamiddag do offi
cieel© opening plaata van do nieuwe Am
bachtsschool. Voorloopig zullen 25 leerlin
gen do lessen aan die instelling volgon.
Een wetsontwerp is bij de Tweede Ka
mer ingediend tot verhooging van een aau-
tal posten op de Waterataatsbegrooting
voor 1913, waartegenover een gelijke ver
mindering wordt voorgesteld op andero ar
tikelen, zoodat het eindcijfer met verandert.
Uit de toelichting eiijkt o.a., dat do kosten
van opruiming van het wra-k van do East-
well" bij IJ muiden 281,000 toedragen. De
lading, bestaande uit rijst, bracht 100,000
op.
De president-commissaris van de Haag-
sche Tram, ror. Van Houten, heeft aan het
Boe. dem. raadslid Harms een uitvoerigen
open brief gericht, naar aanleiding van
Harms' redevoering in do Raadszitting van
2G October, in verband met de tramstaking.
Mr. Van Houten goot dit stuk in zoodanigen
vorm, dat het den heer Harnis aanleiding
zou kunnen geven, hem als president-com
missaris van de Haagsche Tram strafrechte
lijk te vervolgen, waarmede mr. Van
Houten beoogt openbare behandeling dezer
gcheele zaak to verkrijgen.
Door het hoofdbestuur van den Volks
bond togen Drankmisbruik is tot de Tweede
Kamer een adres gericht, waarin het., op
grond van de noodzakelijkheid, om in de
tegenwoordige langzame en omslachtige be
rechting van „kleine zaken", verandering .to
brengen, verzoekt te willen bevorderen, dab
in ons land worde ingevoerd„kort en snel
recht".
Do gewone audiëntie van de Ministers
van Binneniandsclio Zaken en van Justitie
zullen Zaterdag 6 December a.s. niet plaats
hebben.
GEMENGD NIEUWS.
Mof de bo© to a der Mij. „Zeeland",
te Vlissingen, zija gedurende November naar
Engeland vervoerd 21.251 passagiers, legen
13.936 gedurende dezelfde maand van 1913.
Een onbekend geblevon man, die
Zaterdag to Edo uit den trein stapte, welke
te 1 u. 53 min. uit do richting Arnhem daar
aankwam, nam uit het. bagagenet de handlasch
van een medereiziger mede. Na zijn vertrek,"
toen do trein reeds weder in beweging was,
werd de diefstal ontdekt. In de tasch bovond
zich een waarde van ruim f 399.
Een dringend tel c gr a ra. Tij
dens een Raadsvergadering ie Nieuwendam,
kwam, naar ,.Hot N. v. d. D." meldt, dé
telegrambesteller binnen taefc do boodschap:
„Burgemeester, oen dringend telegram, voor
den Gemeenteraad".
De voorzitter las heb o-nmiddellijk voor.
Het luidde als volgt:
„Do hoeren van den Gemeenteraad wor
den uitgonoodagd, na afloop der vergadering
een bezoek aam do klufb van liet Molenpad
bo brongen. In de volgend© vergadering kun-
zij dan over hun bevinding een besluit no
men. indien zij heb zonder hun nek to
broken er af brengen.
Een bewoner van hot Molenpad."
Dankbare soldaten. Een dame
uit de buurt van Arnhem had eenigc hon
derdtallen pokrraoffen voor de militairen
bijeengebracht en gaf die ten geschenke aan
een compagnie, gelegerd in den omtrek. Op
oen goeden dag klinkt militaire muziek in
do nabijheid- van de woning dor geefstetr.
En als do dam© zioh naar heb venster be
geeft, ziet zij! de geheel© Compagnie met
verheugd© gezichten do gepolsmoft© handen
in do hoogt© houdende om te tonnen welk
eon dankbaar gebruik van haar doelmatig
geschenk werd gemaakt.
Dc workman. J. D., wonondo aan liet
Achterom to Dolft, had verleden week do on
voorzichtigheid oen puistje in deu nek open te
krabbenten gevolge daarvan Ls hij thans, on
der vreesol ij ko pijnon, aan bloedvergiftiging be»
zwekooj - ■- -1-i a—i-
Waar gaat het heen?
Mijnheer de Redacteur!
Mag ik het wagen om knapperen onder do
midden.stande.rs te vragen „4Y aar gaat het hoen
Gaat het Rijk geld leenen voorpOt.
en rente cn aflossing bekostigen uit extra-bo-
1 as ting
Goeffc Engeland 31/2 pCfc. ea bespaart daar
door meerderen druk op den middenstand, waar-,
om geeft ons land een zooveel hoogcr koers?.
Ik goioof vast, dat ik liet licèlcmaal inio heb
met hetgeen, ik tot nu loc gedacht heb, n.l.
dat de maatschappij niet kan bestaan zonder ons,
middenstanders. Ik was i n die rnecning nogal
versterkt, toen ik las, dat ergens in België heel
dringend verzocht werd, dat vooral de mid
denstanders zouden terugkeeren," daar zij de
genen waren, die leven cn beweging in do ge
stoorde maatschappij konden terugbrengen. Ik
werd werkelijk gestijfd in mijn verbeelding: dat
wij", zwoegers, het rad aan liet- dra-aten hielden.-
Ik moendo zóó"Wij gebruiken het geld van den
kapitalist- tegen kleine of lage rente meer, wij
verwerken dat met veel risico cn roet behulp
van do arbeiders, tegen „gom lage loon ca" en
„geen lage stemmen" meer, wij kampten cn
kampten, daar kwam de verschrikking cn dui
zenden onder ons zijn geslagen tot bloedens
toet Wij weten, dat. er onder ons talloozen zijn,
die van „Klok" cn „Uitspanning" geen nota
namen. „Werken" was het wachtwoord, om zich
staando te houden Wij pruttelen als dc over
heid, om des werk maas wil, ook aan „ons wer-
ken" paal ca perk ging stellen.
Zullen wij nu vallen, bij honderden of duizen
den? Worden wij geholpen? Wie? Die de hard--
sto klappen kregen? Och wal! Of die het toch
nog wol klaar konden spelen Ik woot niet- Of
dio op kruiwagens gereden worden? Dat lijkt*
nog zoo n kwaad middel niet. Of blijkt bij hulp-
vcrleenen, dat dc bruUlon het derde deel der
wereld krijgen?
Maar nu. Nu wo geslagen zijn, zoo velen, nu
onzo eerlijkheid, dio jaren lang niots te wen*
schen overliet, tegenover meerderen oen tintje,
een verdacht kleurtje moet krijgen, nu
wat gaat er nu gebeuren? Waar gaat. het nu
heen? Gaat men nu van hoogcr hand ccn kar
wats maken, om ons, middenstanders, zwaarsö
getroffenen, nog eens terdege over te striemen,
zóó, dat wo geen moed meer zullen hebben om
den arbeid, dien wo toonden lief te hebben,,
tc kunnen hervatten als de redder
uit zooveel leed, zooveel zorg en schuld, waar
we, zoniLer deze toostanden, buiten gebleven war
ren Och, ik begrijp het zeker verkoerrl, want
zóó kan hel, dunkt me, niet waar zijn. Gij, die'
moer verstand en doorzicht hebt dan. ik, help
mo dan eens uit dozen- droom
lk droomde dat ik zeer rijk was. Ik had hy
potheken op landerijen, tuinderijen, huizen; ja,
had zolfs geld geleend aan ccn zakenman.netj©
onder twee borgen. Och, ik had dezen laats ten
daarmee uit de „prutsen" geholpen voor 5 pCt
Mijn andere schatten waren geplaatst, ui j'arcn
lier, tegen 4'A en 4L/2 pCt. 't Was goed ge
gaan, altijd en met alten; maar nu, mot do
mobilisatie, Zou het nu verkeerd loópen Och, die
hoeren, ja, 't is waar, die hadden maar veertien
dagen de koorts gehad, toen was hun werkelijk
do kop ingenepen, maar al heel spoedig zet-to
de een zijn borst vooruit cn de andor pochte:
„Ik wou, dat het altijd maar mobilisatie wast""
Dus met die boeren zou hel wol losloopen. Maar
do tuinders, 't Was mis met mijn rente; ik kon
het op mijn duimpje uitrekenen. Waar zou die
bollcnkwecker zijn interest vandaan halen? En
de huisjesbaas, hoelang klaagde die al gcon steen
cn been ten opzichte van do huishuur En de
zakenman had al ver terug uitstel gevraagd^
En ia mijn droom hot onnoozole hoopje guldens
beschouwend, dat van zooveel kapitaal maar bin-
nenkwam, werd ik woedend cn ik zei„Jij
boeren, jij bent niet geslagen, dat weet ik, en
daarom kunnen jullie mijn geld houden;" maar
Jullie, tuinders, moet zorgoa, dab ik ovor drie
maanden mijn gold weerom heb;" „hoor eens,,
huisjesbaas, daar kan ik me niet aan storen;
binnon een weck kunt gij do opzegging der liy-,
potheken verwachten!"
Ik za g aan de gezichten wel, dat het niet
naar den zin was, cn één stotterde: „Mijnheer^
ik heb toch altijd betaald, 't Is toch zoo'n on
gelukkige tijd en gij kurit toch uw geld niet in
do kast laten liggen cn moeb het- dan toch weer
bij een ander uitzetten en dio kan ook ongeluk
kig worden door zoo iets, en..,." „Schei uil-,
schei uit," riep ik, ik wil nergens moer van
welen, mijn hccle kapitaal gaat naar den,
Minister voor 5 pG't.Dat is tien per duizend
mécr dan ik ooit getrokken heb; daarbij, het
staat- zoo vast als ccn rots iu zee! Aflossing^
cn rente op de minuut af!
En do notaris had schikwat kreeg hij het
druk! En do vrouw on do kiuderen van den
kweckcr schreidenmaar dat kan ilc ine toch
niet aantrekken. Ik word er jaarlijks duizend
gulden rijker door! En de huisjesbaas vloekte!
En toon ik hem lachend .vertelde; dab hij door
lioogero belasting zou helpen zorgen voor aflos
sing cn rente van mijn kapitaal, dat ik nu
van hom opvorderde, t-oen stiet hij ccn vrees©-
lijko vcrwenschiag uit. Edoch, zaken gaan vóór
cn ik schreef in alle haast in op do vrijwillig©
oorlogsleening ad 5 pCt.
Wie overtuigt mij, dat er geen werkelijkheid
geboren kan worden uit mijn droom? CJij, dia
dat alles veel beter begrijpen, en doorzien kunt
dan ik, vertel cn leg eens uit, dat door die
leening geen nieuwe cn onrechtvaardige slag zaJ
neerkomen op het hoofd van zooveel zwaar ge
troffenen, die hierdoor geheel bewusteloos zul,
len tor aarde storten!
Dankend voor do toegcslane ruimt»,
j_ j Een getroffen m i d d e a.
2l~\L: I J
