Nederland en de Oorlog. :1 De Eurojieesche Oorlog. N«. 16790 Doiulerdag; Id IVoyeinber. >14. I§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (gon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. UIT ONS LAND. In liet Westen. LEIDSCH DAGBLAD PBIJS DER A_D YERTENTIEN Van 1—8 regels ƒ1.05. Iedere regel meor ƒ0.174* Kleine advertentiën tan 30 woorden 40 Oents oontant; elk tiental woorden meer 10 Oents. Voor het incasseeren wordt 0.05 berekend. Bewijsnummer 5 Oents. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden ƒ1.30; per week. 0.09. Binten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. 0.10, Franco per post1-65. LEIDEN, 19 NOVEMBER. Do studente D. en de leeraar O. E. H. v. H. van hier, wier opsporing was ver- tocht, zijn te Hastings (do bekende bad plaats aan de Engolache kust) gearresteerd, omdat zij zich niet als vreemdelingen had den doen inschrijven. De chief-constable verklaarde, dat hij het meisje zou terug geven aan haar vrienden, die uit Holland onderweg waren. De heer J. Y. S., reeder te Maassluis, heeft Woensdag ll November, des avonds, aan het postkantoor te Maassluis een brief gepost, gericht aan de N. V. Nettenfabriek voorheen Jaeger, alhier, inhoudende een ohèque van aanzienlijke waarde, betaalbaar bij de Rotterdamache Bankvereeniging te Rotterdam. Deze brief is tot lieden niet ter bestemming aagenkomen. Bestond aanvankelijk het voornemen om het 20-jarig bosbaan van do afd. Leiden van den Ned. R..-K. Volksbond luisterrijk te vieren, thans is besloten dit niet te doen met bet oog op de tijdsomstandigheden. Wij ontvingen heden voor Mietje: van mevrouw J. B., „volgens belofte", 2.50; van mevrouw 17 1.van mevrouw V. 10. Wij droegen heden aan de commissie, die zich daartoe beschikbaar stelde, voorloopig 100 afvan G. L. ƒ0.50; van N. N. ƒ0.25; opgehaald door N. N. en raej B. ƒ19.10. AOADEMIENIEUWS. Leiden. Geslaagd zijn voor het candidaats-examen in de rechtswetenschap de heeren J. J. B. Bosch van Rosenthal en O. L. van Heijst. Leiden. Bij beschikking van den Minis ter van Binnenlandse he Zaken, is te rekenen van 25 October 1914, aan Z. G. Hooger- beüde, op zijn verzoek, eervol ontslag ver leend als assistent in het ziekenhuis (af- doeling oogheelkunde) aan de Rijksuniversi teit en is bij beschikking van denzelfden minister te rekenen van 1 November 1914, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend aan H. A. J. Muller, als assistent in het zie kenhuis (afdeeling verloskunde) aan do R jjksuni versi toi t. AGENDA VAN DE WEEK. Donderdag! Leldsoho Schouwburg. Oonoert Violiste Kathloen Pnrlow. 8 uur. Zomerzorg. Conoert Opera Solisten Ensemble. 0 uur. Oo3terkerk. Zendingabidstond. Spreken Wol- Eerw. Heer B. Tuinatra (Boskoop). 8 uur. Pnlel. Middelstegraobt. Spreker: Da. M. T. Grio- koD (Delft). 8 uur. Don Burcht, lo Oonoert Fanfarecorps 2e Batal jon infanterie te Leidon. Zoven uur. Vrijdag: Loidscho 8ohouwburg. Dorde gewoon Oonoort Maatschappij voor Toonknnst door „Hot "'"ollandsoh KwLntot, Den Haag. 8 uur. Openbare Leeszaal, Breoatraat 27. Algem. Leden- Tergadoring. 'o Middags halfvljf. Zaterdag: Leldsoho Schouwburg. Derde gowoon Oonoert Maatsohappij Toor Toonkunst door „Het Hollandsoh Kwintet, Den Haag. 8 uur Nutsgebouw. Leldsoho Kunat-Yereeniglng. Voor dracht met lichtbeelden door Dr. Jan Kalf. 8 uur. Zondag: Leideohe Schouwburg. „Napoleon's Vlucht van Elba". Hlster. Drama. 8 uur. 't Postkof. Duo Frank jn. 8 uur. Dagelijks: Biosoope Variété Théater. Stationsweg, f nnr. Familie Bioscoop. Haarlemmerstraat 62. 8 uur. (Zaterdagmiddag. Motinée. 2 uur). Elaagsche Rechtbank. Uitspraken. De rechtbank veroordeelde heden: P. W. R. en D. K., te Leiden, terzake Van wederspannigheid, tot f 14 boete subs. 14 dagen hechtenis en 14 dagen gevange nisstraf. H. J. S., te Leiden, ter zake van be moediging van een ambtenaar, tot f 12 boete, «ubs. 8 dagen. W. P. H., te Noord wij k, ter zake van "weerspannigheid tot f 10 boete subs. 10 dagen hechtenis [VV. P. L.t te Leiden, ter zake van j&ishandeling, tot f 6 boete, subs. 6 dagen hechtenis. Th. M. P., te Leiden, ter zake van todsliandoling, tot 14 dagen gevangenisstraf. L. v. d. W., te Rijswijk, ter zake van Kashandeling, tot f 5 boete, aubs. 5 dagen hechtenis. De minderjarigen A'. P. M. en G. J. M., J® N o o r d w ij k, ter zake van diefstal, tot 6 boete subs. 6 dagen en f 5 boete sub*. week tuchtschool. Vrijgesproken werd B. v. L., te IN ONZE STAD. ONTWIKKELING EN ONTSPANNINQ VOOR DEMOBILISEERDEN. Yoor de geheel gevulde Nutszaol op liet Steeuschuur hield jhr. prof. mr. dr. Van Eysiuga gisteravond zijn eerste der drie aangekondigde voordrachten over Oorlogs recht. De aandacht van het auditorium, waaron der een viertal officieren, was van het begin tot het einde groot. De tweede voordracht zal plaata hebben op Woensdag 2 en de derde op Woensdag 9 December a.s. VERBOD VAN BROOO-UITVOER. Naar aanleiding van het verbod van uit voer van brood door de militaire autoriteit té Maastricht, wordt nog het volgende ge meld De regeering heeft wel den uitvoer van graan en meel verboden, docht niet van brood. Brood immers, is geen product, dat zich leent voor uitvoer op groote schaal. Het. was daarom niet noodig of weDschelijk, een verbod van uitvoer van brood uit te vaardi ge dat het geheele land betrof. Maar in sommige der in staat van beleg verklaarde grensplaatsen, waar groote hoeveelheden I brood werden uitgevoerd, bleek gevaar te ontstaan voor broodgebrek. Toch heeft de militaire autoriteit inge volge art. 35 op den Staat van Oorlog en Beleg van 23 Mei 1899, Staatsblad no. 128, o.m. de bevoegdheid, het vervoer van le vensmiddelen uit het in staat van beleg verklaarde gebied, te beletten. Zoo is dus in een aantal grensplaatsen, waar deze uit voer groote afmetingen aannam, door de militaire autoriteit ter plaatse, den uitvoer van brood verboden, o.a. te Aalten en Win terswijk, en laatstelijk ook in Maastricht. Men heeft bier dus te doen met maatrege len, welke een zuiver plaatselijk karakter dragen. UITVOERVERBOD VAN KOPERLECEERINCEN. GEEN VERSTOKEN BLIJVEN VAN VERLOF ALS STRAF. Naar ,,Heb Volk" verneemt, is dezer dagen door den opperbevelhebber van Land- en Zeemacht in zake de landmacht de volgende order uitgereikt: Mij is gebleken, dat bij de verschillende korpsen van de gemobiliseerde troepen der landmacht verschil in opvatting be staat, of aan zware straffen al of niet het verstoken blijven van verlof gedurende een zekeren tijd behoort verbonden te worden. Ik wensch in het midden te laten, of het in normale omstandigheden wenschelijk of noodzakelijk is, gevolgen te verbinden aan een reeds ondergane strafdoch onder de tegenwoordige omstandigheden acht ik het in geen geval gewenscht, om dergelij ke, z.g. onthouding van gunsten toe te pa-ssen, e-n wel omdat de thans verleen le normale verloven zijn voorgeschreven in het belang van de dienstplichtigen, ten einde hen geen maanden lang uit hun be drijf en hun gezin afwezig te doen zijn, en alzoo do economische gevolgen van den gemobiliseerden staat zooveel doenlijk is, te beperken. Mitsdien noodig ik de betrokken auto riteiten uit, om in verband met deze op vatting bevelen te geren. HET INTERN. SOCIALISTISCH BUREAU. Bij Kon. Besl. van 17 Nov. is bepaald, dat met ingang van 17 Nov. de uitvoer van koperlegeeringen ia verboden. NEDERLANDSCH OPTREDEN IN ZAKE DE BELEMMERING VAH HANDEL, ENZ. Heb in de „Frankf. Zt-g." van 16 dezer opgenomen telegram uit Christiania betref fende de door de drie Skandinavisohe rij ken bij de oorlogvoerende regeeringen ge dane demarches in zake de belemmering van den handel en de scheepvaart der neu trale landen, vermeldde als reden waarom de N ederlandsche regeering niet te gelijker tijd een soortgelijke demarohe heeft ge daan, de omstandigheid, dat deze reeda vroeger haar bezwaren over die belemme ring had kenbaar gemaakt. Van bevoegde zijde vernemen wij, dat ■deze mededeeling juist is. Inderdaad heeft onze regeering sedert het begin van den oorlog de bedenkingen, die uit een volken rechtelijk oogpunt zijn gerezen tegen de decreten en algemeene maatregelen raken de den handel en de scheepvaart der onzij dige mogendheden, achtereenvolgens onder de aandacht der betrokken regeeringen ge bracht, laatstelijk naar aanleiding van het jongste Britsohe decreet nopens do behan deling van voorwaardelijke contrabande en vau den maatregel door de Britsohe admi raliteit genomen tot feitelijke afsluiting van do Noordzee. Anderzijds heeft onze regeering telkens wanneer zij een bepaalde handeling eoner oorlogvoerende mogendheid ten opzichte van den handel of de scheepvaart van Nederland in strijd achtte met het volken recht, tegen zoodanige onrechtmatige han delingen bezwaar gemaakt. VERDACHT VAN SPIONACE. De kustwacht te Delfzijl heeft, naar de ,,N. R. Ct." meldt, Maandag een Duit- scher aangehouden, verdacht van spiona ge. Na verhoor ia deze in bewaring ge steld. GEÏNTERNEERDE OFFICIEREN. Bij het interneeringsdepöt te Bergen, bij Alkmaar, worden twee Duitsche officieren vermist, aan wie eenige vrijheid van be weging was verleend, nadat zij zich op eerewoord verbonden hadden niet te zul len ontvluchten. ONBEPAALO VERLOF. Het internationaal Soc. Bureau zal te 's-Gravenhage worden gevestigd. Van de Belgische leden van heb Int. Nat. Soc. Bureau zal alleen de heer Camile Huysmana te 'a-Gravenhage werkzaam zijn, daar de heer Van der Velde als minister in H&vre moet verboeven en de heer Louis Bertrand, die ala wethouder van Schaer- beek de Bpeoiaie zorg voor de volksvoeding op zich heeft genomen aldaar moest ver toeven. De heer Anseele, waarnemend bur gemeester van Gent, kan uit hoofde zijner fuct.ie de stad niet verlaten. Do Hollandsche leden van het bureau mr. Troelstra en de heer Van Kol en tijdelijk ook de heer Albarda, zijn den heer Huys mana toegevoegd. Het bureau wordt gevestigd in de There- eiastraat 49 boven het het bureau van den anbi-oorlograad. De heer Huysmana heeft zich naar België begeven en zal ach over eenige dagen in Den Haag vestigen. Het Belgische administratieperaoneel van het bureau komt eveneens mede. LICHTINC 1915. Op 15 December a. (voor de provincie Drente op 16 December a. s.) zullen worden ingölijfd de dienstplichten gen der lichting 1915. die toegewezen ziin aan het eerste ba taljon van elk der regimenten grenadiers, jagers en infanterie, met uitzondering even wel van hen, van wie op grond van het door hen genoten onderwijs kan worden ver wacht, dat zij de geschiktheid bezitten om in opleiding te worden genomen voor den rang van officier. Alleen om zeer gewichtige redenen waar. onder in dezen flrtudiebeiangen kunnen wor den gerekend kan aan den in te lijven dienstplichtigen uitstel van eerste oefening worden verleend, indien zij daartoe alsnog ten spoedigste zelf hun verlangen bij (onge zegeld) verzoekschrift aan den Minister van Oorlog te kennen goven, met overlegging van eon deugdelijk bewijsstuk omtrent het werkelijk bestaan vau da redenen der a&n- vrago. De dienstplichtigen zullen echter reke ning moeten houden met de mogelijkheid, dat het uitstel wordt ingetrokken, zoodra de omstandigheden daartoe aanleiding mochten geven. DE EFFECTENHANDEL. Het grootste deel van het personeel der Ned. Tramweg-Maatschappij, dat onder de wapenen was geroepen, is met onbe paald verlof op sijn standlpoatson terug gekeerd. Hot is gebleken, dat er in verband met het onlangs op last van den minister van Landbouw, Nijverheid en Handel uitge vaardigd verbod van handelaren in effec ten op de koopmansbeurs te Amsteidam in de betrokken kringen eenige onzeker heid bestaat omtrent de bedoelingen van den minister o.a. met betrekking tot de bij sommige effectenkantoren bestaande gewoonte van het rondzenden van circu laires, opgaven bevattende van te koop gevraagde en te koop aangeboden effeo- ten, somtijds met opgaaf van koersen. Naar gemeld wordt, is de minister van oordeel, dat het tegengaan van eiken han del in effecten niet mogelijk en ook niet gewenscht is en ook het verspreiden van circulaires als bovenbedoeld vrij dient te blijven, te meer, waar die verspreiding per post zonder bijzondere wettelijke maatre gelen ook niet zou kunnen worden tegen gegaan. De minister beoogt Blecht-s tegen te gaan den openbaren handel in effecten, waar die min of meer het karakter aanneemt van een officieus© beurs. Dit is trouwens reeds medegedeeld in de onlangs aan de Staten-Generaal aangeboden nota betref fende den economischou toestand. AVONTUUR VAN EEN NEDERLANOER IN BELCIE. Een lid van het Steunoomitó Breda, ge boren Hollander, zoo juist uit Autwerpou teruggekeerd, vertelt ons van zijn terugreis on aanhouding het volgende-: ..Tijdens mijn reis en mijn verblijf in Ant werpen waren mij een viertal brieven over handigd om in Holland te posten, en wel één voor Engeland, één voor Hamburg, één voor Ginneken en één voor Breda. Hot waren gesloten enveloppen, waarvan mij den inhoud onbekend was. „Maandag 16 Nov., ging ik om 1.5 uur van den Ijskelder per tram naar Wuesb-Wezel, alwaar ik zonder eenige moeilijkheid mot mijn pas doorkwam. „Ongelukkigerwijze had de stoomtram van Holland vertraging, waardoor <Ie te Wuest-Wezel aanwezige Duitsche officier meer tijd had om verschillende personen te visiteeren. „Zoo moest ik ook in de bekende kamer komen, waar men mij vroeg of ik soms brie ven had. De meegenomen bescheiden wer den geopend. De officier verstond echter niet voldoende Fransch en Engelsch om den inhoud te kunnen beoordeel on. Hij wees mij echter op het verbod om brieven naar of uit België mee te nemen, geopende zoowel als geslotene. Mij werd verboden naar Hol land door te reizen. Onder geleide vau een Duitsch soldaat, moest ik per tram terug tot aan den weg, die naar Oalmpthoub leidt. Daar uitgestapt, moesten wij 9:7 K.M. loo- pen en werden toon, circa 5 uur 'a middags, overgeleverd aan den commandant te Oalmpthoub. „Zoodra deze inzage genomen had van den begeleidenden brief van don officier te Wuest-Wezel, alsmede van de brieven, die aan mijn zorg waren toevertrouwd, voegde hij mij toe: „Sie eind arestiert, und ioh muss Sie nach Antwerpen führen lassen 1" „ïd de eerste kwartieren was 't mij niet mogelijk me mondeling daartegen te ver zotten, daar me zwijgen gelast werd. „Er deden zich echter mooilijkheden voor met transport, daar de machine van den trein, die me naar AuJ-werpen moest bren gen, stuk was. Deze tijdwinst gaf inij gele genheid, nadat de Oberleutnant tot kalmte waa gekomen, mijn onschuld te bepleiten, waarin ik zeer vriendelijk bijgestaan word door twee andere Duitsche militairen. „Een en ander had ten gevolge, dat ik omstreeks 8 uur in vrijheid werd gesteld, tegen belofte mijnerzijds, dat ik in Neder land het verbod der Duitschers om brieven geopende, zoowel als geslotene in of uit België te vervoeren zou verspreiden. „Toen ik vrijgelaten werd, reed er geen trein meer, wel zou er om 12 uur nog een rijden, doch die werd afgelast. „Des anderen daagB kon ik eerst in den middag van Oalmpthoub naar Esschen ver trekken." EEN MOEILIJKE EN GEVAARLIJKE TOCHT VAN BRUSSEL NAAR MAASTRICHT. Hoe moeilijk het is voor de loden van de burgerwacht te Brussel om over de grenzen des rijks te geraken en welke listen daartoe soma te baat genomen worden, bewezen twee Brusselsche advocaten, die den weg van daar naar Maastricht geheel te voet aflegden. Ze waren gekleed als boeren met blauwe kielen aan, petten op, klompen aan de voet-en, een mand met kool bij zich en elk voorzien van een schop. In een witte kool, die ze uitgehold hadden, bewaarden ze hun papieren en wat ze aan gold bij zich hadden. Telkens als een patrouille kwam, gingen ze aan den kant van den weg io het land en deden of ze aan het spitten waren. Nu eens slapende onder den blooben hemel, dan weer eens in oen boerderij, hebben ze langs allerlei kronkelpaadjes, zonder voor zien te zdjn geweest van een pos, de Ne- derlamdsche grens weten te bereiken en zijn thans veilig. UITBREIDINC VAN DEN TREINENLOOP. De ,,N. Ct." verneemt, dat met ingang van 1 December a.s. de treinenloop weer uitbreiding zal ondergaan, zoowel bij 'e S. 8., H. 8. H., als N. 0. S. Welken aard do uitbreidingen zullen hebben ia nog niet bekend, evenwel kan nu reeds medege deeld worden, dat de buitenlandsche ver bindingen geen aandeel in de uitbreiding zullen hebben. SIEB KONING. Onze landgenoot 8. Kouiug, die in dienst is gegaan als aviateur bij heb Fraasche le ger, sohrijft d.d. 11 November aan de „Tel." dab hij een nieuw toestel heeft, ge kregen, waarmee hij weer naar heb front is getrokken, in de hoop, zich te kunnen onderscheiden „9HR APNELL". Werd onlangs gemeld, dat een kind „Mobilia" is gedoopt, een pasgeboren Belg te Niéuw-Amsterdam (Dr.) ontving den naam,Shrapnell"l Over den toestand in het westen zijn we heel gauw uitgepraat. Van die zijde is er buitengewoon weinig nieuws. Het Fransche communiqué van gistermiddag zegt: De dag van gisteren had hetzelfde ver loop als den vorigen dag. In Elzas hebben drie Duitsche landweer-bataljons, die naar de streek van St. Marie-aux-Mines (Mav- kirch) gezonden waren, zich terug moeten trekken, daar zij de helft van hun effectief verloren hadden. Voor do zooveelsto maal duiken weer de berichten op, dat een gunstige beslissing voor de bondgenooten nabij is. Een zeer hooggeplaatst militair zou zich in dien geest te Veurne liebben uitgelaten tegen een cor respondent van de Temps". Op het noor delijk deel van het front was die zege voor de bondgenooten te verwachten. We hebben niet veel vertrouwen in die ontboezeming, ook al komen Engelscho bladen met berichten in denzelfden geest. De correspondent van de „Times" in We8t-Vlaanderen zegt, dat de algemeene toestand voor de bondgenooten goed is tus- schen Nieuw poort en Dixmuiden en dat een terugtocht van den vijand nu nog slechte een kwestie van tijd is. De inundaties, die Maandag werden uitgebreid, bedreigen do positie der Dnit-schers te Dixmuiden zeer. Het geheele gebied van Dixmuiden, Oost- kerke, Kaeskerke is nu overstroomd en eon voorwaartsche beweging van den vijand meb Dixmuiden als spil zou nu een gevaarlijke onderneming zijn. De correspondent van de „Daily News" seint dab de Duitsche aanvallen gebroken zijn, de linie bij Yperen is ondoordringbaar en de weg naar Calais is niet meer open en zal ongetwijfeld niet meer kunnen worden geforceerd. De bondgenooten zijn dan ook vol vertrouwen, de kritieke toestand is voorbij. De Ellende vau het Slachtveld. De correspondent van de „Tel." geeft thans een blik op de ellenden van het slagveld. Hjj sednt over den strijd aan 'do Ysetr, tusschen Dixmuiden en Nieinv- poort o. m. Tusschen beide steden staat de streek blank, terwijl nu, begunstigd door de re gens, ook een vlakte ten zuiden van Dix muiden, langs de Yser en het kanaal, on der water is gezet. Daar ligt ook de oude,' uitgestrekte kreek De Blankaart, met haar, moerassige oevers en drassige omgeving. Aan beide zijden wordt er veel geleden. In tal van loopg'raven staan de mannen tot over de knieën in het water. Een Bel gisch soldaat schroef me, dat er buiten gewone gehardheid noodig was. Zijn brief was in de loopgraaf opgesteld, „terwijl de Duitschers ons even rust laten," meld de hij, maar, voegde hij er bij, „de krach tige hulp der bondgenooten moedigt ons zeer aan." Dit klinkt dus wel heel ver schillend met berichten, die ik in een Duitsch blad las, als zou er wrijving zijn tusschen Belgen en Engelschen. De Bel gen doen nu zelfs aanvallen van uit bootjes. Wij spraken reeds over de 'dapperheid van de 11e en 2e regimenten infanterie. De „Moniteur beige" meldt nu: „Bij ko ninklijk besluit van den 27en October, tot belooning' van schitterende daden gedu rende den veldtocht, vooral te Dixmui den betoond, worden de 11e en 2e re gimenten infanterie gedecoreerd met 't kruis van ridder van de Leopoldsorde. Hun vaandels zullen de militaire decoratie dra gen." Dezelfde onderscheiding viel het 7e regiment ten deel, tot belooning van zijn heldhaftig gedrag iu het vuur gedurende de dagen van 18 tot 23 October. De kor poraals De Buck en Meeus, van dit 7e regiment, zijn tot ridders der Leopolds orde benoeemd, wegens hun bewonderen s- vvaardigen moed en eerlijke toewijding, be wezen toen zij op den tegenoverges telden oever van de Yser, ondanks een zeer he vig artillerie- en infanterievuur, veertig mannen haalden, waaronder vijftien ge wonden en een zoer ernstig getroffen offi cier. Zeven Belgische officieren, die op Nedcrlana.sch grondgebied geweken zijn, zonder door de gebeurtenissen daartoe ge- dwongeh te wezen, zijn bij besluit van 5 November, van de lijst der gedecoreerden geschrapt. De Vluchtelingen in Zeeuwsch-Vlaandercn. Tal vau bemiddelde vluchtelingen uit Vlaamsche steden, dio zich nabij de grens ophielden, hopend spoedig te kunnen terug- keeren, trekken nu verder Nederland in, naar Middelburg of naar Holland. Gisteren kwam te Sluis een afgevaardigde van den lord-mayor vau Londen, om bij de de burgemeesters vaar Sluis, Oostburg en Breskens de mogelijkheid te onderzoekon behoeftige vhichteliugeD naar Engeland to lokken en ze aldaar tegen 't loon van den Britechon arbeider werk te bezorgen. Hij

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 1