I
Nederland en de Oorlog.
Üe turojiBBÊChs Oorlog.
N*. 16786
Zaterdag 14 November.
Tweede Blad.
Au. 1914.
Brieven van een Leidenaar.
Binnenland.
PERSOVERZICHT.
LEIDSCH
M&BLAD
DVI.
De uilslag van do laatste verkiezing voor
de Kamer van Koophandel en Fabrieken,
waarbij een tweetal van de vier aftredende
leden dezer Kamer wie, dat zal nog
de herstemming uitmakeD heeft moeten
plaats maken voor nieuwelingen, heeft plot
seling deze instelling in de belangstelling
van het Leidschc publick doen tijzen.
Het is mij uit verschillende gesprekken
en vragen, tot mij persoonlijk gericht, ge
bleken, dat vele Leidcnaars, nu ja, wel
wisten, dat er een Kamer van Koophandel"
bestaat, vanwege do lengte wordt „Fa
briekenmeestal weggelaten dat er af en
loc iets van in het „Leidsch Dagblad" komt,
maar wat die instclliug eigenlijk bctoekent,
wat haar voornaamste werkkring is, hoe zij
lot stand komt, daarover heerscht bij velen
nog onwetendheid en misverstand, cn: on
bekend maakt onbemind.
De menschcn, die mij gevraagd hebben mijn
oordeel over deze verkiezing tc zoggen,
moet ik teleurstellen. Ik heb daarover mijn
meening, zooals ieder ander; maar bij dc
mededeeliug daarvan zou allicht de politiek
om dón hoek komen kijken en daarvoor wil
ik wak- n. vooral in onzen tijd, nu dc be
hoefte aan eenheid grootcr is dan ooit te
voren. Ik zal dus ditmaal alleen trachten
do weetgierigheid tc bevredigen van hen,
die zakelijke inlichtingen hebben verlangd.
De Kamer van Koophandel cu Fabrieken
is een vau hoogerhaud bij de wet voorge
schreven lichaam, in gemeenten boven een
bepaald zielental.
Kiezers zijn zij, die aan li?t hoofd staan,
bestuurder of medebestuurder zijn, vau een
inlichting van handel, nijverheid of bedrijf.
Wie als kiezer op dc lijst, weusc-ht te wor
den geplaatst, moet zich bij B. en W. aan
melden, welk colloge. vóór 15 Juli van ellc
jaar de voorioopige kiezerslijst vaststelt, en
welke lijst vervolgens oni advies naai' do
Kamol' van K. cn F. zelve gaat, waarna
B. on W. de lijst definitief vaststellen. Het
aantal kiezers bedraagt voor Leiden thans
ïuira 400. Dit getal zal zeke.r nog wel
voor vermeerdering- vatbaar zijn, wanneer
allen, die er voor in aanmerking kunnen
komen zich daarvoor aanmelden. Do boven
vermeld' onbekendheid met de instelling is
van li-i gering aantal kiezers wellicht de
oorzaak.
De voornaamste werkzaamheden dor Ka
mer best an n uit het opmaken van een ver
slag over den Handel en de Nijverheid in
de gemeente, dat elk jaar wordt gepubli-
oeerd; het uitbrengen van adviezen aan het
gemeentebestuur en do Hooge Begeering,
gevraagd of ongevraagdhet zenden of
steunen van adressen aan verschillende open
bare iiclmmeu, in verband met de belan
gen van handel en nijverheid.
De invloed van sommige Kamers, voor
namelijk in groot-c handelssteden, is niet.
gering. Mot betrekking tot liet. ontwerp-
tariefwet van minister Kolkman heeft bijv.
de Kamer te Botterdam, waarin dc eerste
mannen op het gebied van handel eu nijver
heid zitten, veel vau zich doen spieken. De
adviezen van deze en andere Kamers wor
den bij de Begeering en de Staten-Generaal
dan ook niet licht geteld.
kien ziet: liet is geheel ten ourochtc, dat
wij, Leidenaars, ons zoo weinig aan ds
Kamer gelegen laten liggen. Vermoedelijk
heeft zij daaraan echter zelf mede schuld.
Terwijl de vergaderingen der Kamers, an
andere groote plaatsen althans, iu het open
baar worden gehouden, waardoor decou
ranten wel zorgen dat er aan het verhan
delde publiciteit wordt gegeven, hebben hier
de vergaderingen cu comité plaats eii g^ceft
ide secretaris er bij gelegenheid een kort
verslag van, dat uit den aard dor zaak
minder actueel is, minder critiek uitlokt,
dan wanneer do verschillende verslaggeyers
heet van de naald over het verhandelde
verslag zouden geven.
Missel lie n dat het nieuwe bloed, hetwelk
nu in de Leidsche Kamer Icomt, daarin ver
andering zal brengen, wat 'ik zou toejuichen.
De kosten der Kamer komen voor reke
ning van de gemeente. De begroeting over
1915 wijst, evenals vroegere jaren, een be
drag van f 650 daarvoor aan. Het werkelijk
bedrag der rekening was in 1913 een boel je
hcogcr
De Kamer is thans nog samengesteld als
vclgt: W. F. Verhcy van Wijk, voorzit
ter; B. J. II. Haifcink, vice.voorzitterA.
Couvéc P Jzn., J. II ai'te velt Azn., mr. E
Th. L. Iloogenstraateii, A. de Koster Jr.,
Aug. L. Beimeringer, \Y. A. van Bossurn
du Chattel cu M. H. van Waveren, terwijl
sinds jaren als secretaris fuug ert mr. J.
II. Goudsmit. Do secretaris is geen li l der
Kamer en ontvangt voor zijn werkzaam
heden een vergoeding.
Do vergaderingen, die, zooals ik l>oven
zoidc, moi openbaar zijn, worden in een
der vertrekken van het Stadhuis gehouden.
Er wordt in het laatste jaarverslag niet
vermeld hoe vaak dï Kamer in 1913 ver
gader.I heeft. Afgaande op de iu liet „Leidsch
Dagblad verschenen verslagen, vermoed ik,
dat liet hoogstens achtmaal gebeurd zal zijn.
O. m. werd op verzoek van B. en Wi.
van Leiden een advies uitgebracht over do
vraag of do aanwezigheid van loggers en
bommen in de Siugclgraehlon voor handel
en industrie van ccnig belang' kon worden
geacht cn het oordeel der Kamer medege
deeld omtrent een verzoek van do verecni-
Sjng „De Proeftuin,", te Lisse, om een jaar-
lijksoho subsidie van de gemeente Leiden
daarvoor, terwijl een verzoek van de afd.
Leiden van den Najtionalen Bond van Han
dcis- en Kantoorbedienden „Mercurius", om
medewerking voor de oprichting van een
Kamer van Arbeid voor het Handelserediet.
en Verzekeringswezen in Leiden, van de
hand werd gewezen; voornamelijk, zooals
in een schrijven aan genoemde afdecling
werd bericht, omdat van een bepaald uitge-
drukt-cn wil daartoe van de zijde der pa
troons tot op het oogenblik geen sprake is
geweest.
Do genoemde werkzaamheden der Kamer,
uit liet verslag over 1913 opgevischt, geven
reeds zoo ongeveer een denkbeeld van het
geen waarover de arbeid der Kamer zich
beweegt.
Belangstellenden kunnen nu al zoowat
weten wat de Kamer van K. cu F. is- en
waar het terrein vau haar verrichtingen ligt.
Wanneer mijn Brief er toe heeft kunnen
bijdragen, dat debelangstelling voor dc in
stelling in broeder kringen grootcr is ge-
worden, dan zal ik mij daarover verheugen.
Handel en nijverheid in den meest uit-gc-
breiden zin, zijn ook voor onze - gemeente
een belangrijke factor. Een lichaam, dat do
belangen daarvan geacht wordt te "behar
tigen, mag niet onbekeul zijn. Haar werk
moet worden gekend, nagegaan, gewaardeerd
of gccriliseerd. Dit zal voor haar een prik
kel zijn tot activiteit in het betrachten van
haar plicht en dat zal op zijn beurt weder
zijn in het belang van onze gemeente en
haar burgers.
Mr. Van Leeuwen, dc nieuwe vice-
president van den Raad van State, is 54
jaar oud, en kwam reeds op achtjarigen
leeftijd van Socrabaja, waar hij geboren
is, naar Nederland, waar hij sindsdien zijn
geheele leven heeft doorgebracht.
Van 1901—1909 is mr. Van Leeuwen bur
gemeester van Amsterdam geweest, van
19091911 lid van de Eerste Kamer, van
1911 tot nu Commissaris der Koningin in
Noord-Holland.
Nu de tegenwoordige Commissaris der
Koningin in Noord-Holland met 16 Decem
ber a.s. het vice-presidentschap van den
Baad van State aanvaardt, moet er een
nieuwe Commissaris worden benoemd.
Naar men verneemt, moet de Begeer in g
van plan zijn de benoeming van don opvol
ger van mr. Van- Leeuwen spoedig te doen
geschieden'.-en zou als ernstige candidant
voor het gouverneurschap in aanmerking
komen jhr. mr. J. W. G. Boreel van Hoge-
1 an den, thans lid van het Collego van Ged.
van Noord-Holland.
Wegens het aanzienlijk tekort aan
jiuropeanoD bij het Ned.-Indisch leger wor
den er krachtige pogingen aangewend tot
bevordering van de werving, mede in ver
band met de heerschende werkloosheid.
Het aanvangsuur der vergadering, van
de Eerste Kamer op Woensdag 19 dezer, is
nader bepaald op des namiddags twee uren
in plaats van halftwee
Benoemd is tot rechter in de arron-
dissements-rcchtbank te Tiel mr. A. S.
Iiueh, thans substituut-griffier bij de arr.
rechtbank te 's-Gravenhage.
Benoemd is tot notaris binnen het ar
rondissement Dordrecht, ter standplaats
öliedrecht cle heer J. IV. van Bockel, caai-
didaat-nótaris aldaar.
Verkoop van Fries'ch vee in Enge
land. Het ,,Hbld." ontleent aan een
Engelseli blad eemge bijzonderheden om
trent den verkoop van vee, die dezer dagen
met verlof van 'mr. Trèvor Willianis, presi
dent van de Kritisch Holstein Gattlo
Society" te ByfleetTheeft plaats gehad. Er
werden verkocht 59 stuks vee, met bijzonde
re toestemming van de Regeering ingevoerd
en drie maanden geleden uit Nederland
aangekomen. De Vereeniging had dc bees
ten uit Holland, voor verkoop aan haar
leden, laten overkomen.
De fokkers en bewonderaars van het
Friosche ras betaalden de hoogst mogelijke
prijzen en boden met merkwaardige hard
nekkigheid tegen elkaar op. Het vee bestond
hoofdzakelijk'uit stieren, twee waren kalve
ren; de vaarzen waren nog zeer jong. On
geveer 300 menschcn waren aanwezig.
Daar de prijzen, in Holland betaald, do
onkosten van het vervoer en de quarantai
ne in den catalogus opgegeven waren, kon
men gemakkelijk uitrekenen, dat de Ver
eeniging door dón verkoop een winst maak
te van 10,000 pond.
De hoogste prjjs, welke voor een stier
betaald werd, was ongeveer f 7000. Twee
maal werd dit bedrag voor een stier gege-
ven en wel voor „Robert", die heb eigendom
werd van Messrs. Dedenham, en voor
„Yme", die door kolonel Harrison gekocht
werd.
Onder de verkochte stieren en vaarzen
waren Frits", „Mietje", „Cerea", „Ver
wachting", „Bravo". „Dirkje", „Zwaifr-
kop", „Froukjo", „Sietske", „Jcltje", enz.
Do 39 stieren werden voor ruim 10,000
pond verkocht de 20 vaarzen voor 4800 pond.
In het geheel bracht de verkoop ongeveer
15,000 pond op. De gemiddelde prijs, voor
een stier betaald, was 257 pond, voor een
vaars 2-14 poind.
MAASSTRICHT.
Men meldt uit Maastricht vaa 1L Nov.
aan 'het „Hbld.":
Onze stad, de - Zuidelijkste in Limburg
aan de Belgische grens, die in de laatste
jaren eenigszins haar Belgisch karakter was
gaan verliezen, in zoovcrris dat de straat
namen, die vroeger ia het Nedciiandsch en
Fransch aan de hoeken der straten prijkten,
dat nu nog slechts in onze moedertaal dom,
heeft nu tijdens den oorlog, weer haar B.l-
giscli kleed aangetrokken. Zoo heeft reeds
een der eerste dagen het café ..Ratskeller"
zijn gevel opgeschilderd en is herdoopt in
„Café Beige".
Wc hebben liier maar één stedelijk dag
blad, nl. do „Limburger Koerier". Hoeveel
Franscho er den la als ten tijd verschenen zijn,
is niet te zeggen, wel een bewijs, dat er
een groot aantal Belgen hi?r verblijf
houden.
Aan liet Belgische consulaat is liet den
gcheelén dag zóó druk, dat het voor vreem
delingen wel lijkt, of er steeds een volks
oploop is. Men heeft zelfs een hulpgebouw
moeten inrichten en daartoe is lijdelijk afge
staan het door het Bijk aangekochte perceel
tot vergrooting van het terrein voor het
nieuwe postkantoor. Aan dc ramen van het
consulaat allerlei mededeelingen. Zoo, een
lijst van personen, voor wie telegrammen
zijn binnengcloopen. Een, waarbij beleend
wordt gemaakt, dat. de consul van Portugal
zich belast mét het behartig.n der belan
gen van de hier aanwezige Bussen. Verder,
dat uitbetalingen aan vrouwen van in liet
leger zijnde., militairen na deze week alleen
geschieden, wanneer die vrouwen op Nedcr
landsch grondgebied wonen. Dan. dat be
talingen alleen geschieden aan miliciens, die
vóór 23 October ingeschreven waren'.
Dat men zoo langzamerhand' weet, wat
do Belgen noodig hebben en hier komen
halen, kan men ook op alle winkelramen
lezen. Lev ure (gist), saandoux (reuzel), graisse
dc boeuf, savon. cafés torrefies zijn opschrif
ten niet alleen iu kruideniers., slagers- of
bakkerswinkels. Maar 2Cowal iedereen han
delt in die artikelen. Nu hft geen auto's
zijn worden hel grooteverhuiswagens, ge
trokken 'ellc door 4 paarden, die de goederen
weghalen. Drie daarvan zag ik gisteren
voor d;; poort van een groote firma volladen-"
en ik hoorde, dat daar door een Belgischen
grootindustrieel voor frs. 50,000 ongebrande
koffie gekocht was. Dat was allemaal voor
het kol end is Ir iet. Op de verhuisw.agcns.las
ik La Louvióre. Vandaag zag ik er uit
Brussel. Dal de bedrijvigheid buitengewoon
groot is, spreekt vanzelf. En nu de Mans-
brug slechts van één kant tegelijk mag be
reden worden, moet er telkens gewacht wor
den en ziet men niet zelden de voertuigen
teen straat- lang achter elkaar post vatton.
Duizenden Belgen hebben zich hier tijdelijk
metterwoon gevestigd eu legio is het aantal
Belgische mannen- dat hiel* rondloopt.
BELC1SCHE VLUCHTEL1NCEN VOOR
OLOENBROEK.
De regeeri ngsecttn mi ss ar is in het Vlucht
oord Legerplaats bij Oldebrock. dr. Hendrik
Muller bericht, dat zij. die trots zijn her
haalde verzoeken voortgaan met vluchtelin
gen naar dat vluchtoord te zenden zonder
verlof van den minister van binneiilandsche'
zaken, zich bloot stellen dan afwijzing dier
vluchtelingen.
Voor Is wijst hii, naar aanleiding der tal-
looze bij hem inkomende navragen betref
fende de aanwezigheid in het vluchtoord van
bepaalde militairen, er op, dat "Oldeb'rosk
ii og geen in tern ee rings kamp is en'-dab ook
in het nieuwe vluchtelingen-kamp, dat te
Nuns peet wordt gebouwd eri onder zijn bi-
velen zal staan, geen militairen zullen wor
den opgenomen.
DUURTE VAN PETROLEUM.
Men schrijft van den Gelderschon Ach
terhoek, dat in vele Duiteche grensplaat
sen zoo'n groot gebrek aan petroleum be
staat, dat deze op sommige plaatsen voor
60 cent per liter verkocht wordt.
DE TELEFOONDIENST EN DE OORLOC.
Ook dc telefoondienst te Amsterdam
heeft, te lijden van den druk der tijdsom
standigheden. In de laatste weken hebben
ongeveer 1400 abonné's daar ter stede hun
abonnement opgezegd.
AMERIKAANSOHE STEUN VOOR DE BELGEN.
Het stoomschip „Potsdam" op weg van
New-York naar Botterdam heeft vijf groo
te kisten mede genomen met kleedingstuk-
ken voor dc Belgische vluchtelingen in Ne
derland. Door tusschenkomst van het Ame-
rikaansch gezantschap in Den Haag zullen
de kleeron onder de behoeftigen worden
verdeeld.
Bovendien hebben burgers te Philadel
phia per „Thclma", den 12dcn vertrokken,
een lading levensmiddelen gezonden be
stemd voor het. Steuncomité in België.
Tevens zijn door de zorgen van den ge
zant van Botterdam in twee treinen naar
Luik en Brussel afgezonden 2500 ton le
vensmiddelen, dio gisteren in genoemde
Belgische steden zijn aangekomen, bege
leid door den militairen attaché bij de
Amerikaansch-e legatie, kapitein Sunder
land, die met de regeling der verdeeling
belast i».
,,D e Standaard" schrijft:
De Eerste Kamer is tegen 18 No
vember bijeengeroepen, in hoofdzaak voor
de Indischo Begroeting, die anders pas eind
December in deze Kam -i aan de orde placht)
te komen, maar toch ook voor dc behande
ling van tal van minder omvangrijke ont
werpen, en daaronder weer het ontwerp-
Inkom sten belasting.
Toch zou het ons bevreemden, zoo de Ka
mer thans dit ontwerp aanpakte.
Dit ontwerp toch past tuans niet meer op
den toestand.
Het was door mr. Kolkman ontworpen,
cu door mr. Bertling gemoderaieerd, beide
malen met het oog op onze normale verhou
dingen maar verkreeg thans een geheel
ander karakter.
Thans hebben we ook voor de inkomsten
een ontwerp van noode, dat klopt op den
toestand eu zich geleidelijk in laat voe
gen in de reeks van belu-stingontwerpen,
die ons te wachten staan. Het schiet thans
ten eenenmale te kort om ori3 uit den nood
te lielpen. Het zou nu slechts één der vele
ontwerpen zijn die de schatkist moeten
stijven. En dan is heb toch beter, al deze
ontwerpen als één geheel te overzien.
Niet, dit behoeft wel nauwelijks gezegd,
alsof hetzij de inkomsten, hetzij de vermo
gens schotvrij kunnen blijven. Veeleer staat
reeds nu wel vast, dat ze er nog harder aan
zullen moeten gelooven. Maar dan zij in do
geheele belastingverhooging althans één
't geheel leidende gedachte cn poge men niet
een ontwerp door te zetten, dat, opgemaakt-
om te passen in een geheel ander kader, nu
eon vreemde eend in de bijt zou worden.
„D e N e d e r 1 a n d r" acht- bet noodig
in dezen tij cl, nu zulke zware offers van ons
volk gevraagd zullen worden, er e-ens op
tc wijzen, dat onze w elvaar t, waarvan
men in het buitenland zoo beogen dunk
heeft wij heetcn toch „stcinreichc Hol
lander" en in het binnenland eigenlijk
niet- minder, gelijk vooral in het onafluui-
kelijkheidsjaar sterk uitkwam, sedert lang
aan het tanen is.
Vólgens gegevens uit dc Novemberafle
vering van „Vragen van den Dag
bedraagt:
lo. De bevolking van Groot-Britannic
46,000,000 /Leien en het nationaal vermogen
300 milliard, dus per hoofd der bevolking
ƒ6500. De Nationale Schuld bedraagt daar
8'/-j milliard, of per hoofd der bevolking
185.
2o De bevolking van Duitsckhuul
66,000,000 millioen zielen, en het nationaal
vermogen 210 milliard, dus per hoofd dei-
bevolking pl.m. ƒ3000. De Nationale Schuld
bedraagt 3 milliard, dus per hoofd der be
volking pl.m. 50.
3o. De bevolking van Oostenrijk-Honga
rije bedraagt 51,000,000 zielen, het Natio
naal vermogen 100 milliard, dus per hoofd
der bevolking pl.m. 2000. Do Nationale
Schuld bedraagt. 9.6 milliard of per hoofd
der bevolking pl.m. ƒ190
4o. De bevolking van Frankrijk bedraagt
39,000,000 zielen, het- Nationaal Vermogen
210 milliard, dus per hoofd der bevolking
pl.m. ƒ5100. De Nationale Schuld bedraagt
16 milliard, dus per hoofd der bevolking
pkm. f 400.
5o. De bevolking van België bedroeg vóór
den oorlog 7,000,000 zielen, het Nationaal
Vermogen CO milliard, diLs per hoofd der
bevolking pl.m. ƒ8500; de Nationale Schuld
bedroeg 1.7 milliard, clus per hoofd der
bevolking pl.m .ƒ245.
In dé bijdrage in „Vragen van den
Dag" worden deze gegevens voor Neder
land niet opgenomen zij zijn de volgende
Iu Nederland bedraagt de bevolking pl.m.
6,000,000 zielen, heb Nationaal Vermogen
ruim 7l/(> milliard, dus per hoofd dor bevol
king 1300de Nationale Schuld, reëel,
bijna "8*40 millioen, of per hoofd der bevol
king pl.m. f 140.
Nu worden omtrent ons land wel hooge re
cijfers gegeven sommigen schatten het na
tionaal vermogen zelfs op 14V2 milliard
maar ook als dit cijfer juist ware, bedroeg
het vermogen per hoofd der bevolking nog
niet meer dan 2400.
In 1903 waren cle uitgaven 163,833.734.36
de ontvangsten waren omstreeks 3'A mil
lioen meer. Daarentegen werd, vóór er van
lager opbrengst, door den oorlog sprake
was, voor het loopende jaar geraamd, dat
do uitgaven cle ontvangsten overschrijden
inet 25 millioen.
Zoo was dus, zegt ,,De Nederlander", de
toestand in ons land reeds zorgvol vóór
het uitbreken van den oorlog. En dat die
nog veel zarglijker zal worden door don
oorlog, behoeft geen betoog.
GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS.
Geopend: 's morgens van 9—12 en
's nüildags van 2—5 uor.
AANVRAAC VAN WERKZOEKENDEN.
4 Klerken., 55 Timmerlieden, 31 Metselaars, 2 Voe
ger.-. 21 Schilders, 3 Bellange:.-. 11 Meubelmakers,
3 Grof-bunkwoLkere, 6 Yoorslaanders, 2 Rijwiel
reparateurs, 2 Smeden. 2 Loodgieters, 1 Kappers
bediende. 18 Typografen, 4 Kleermakers, 3 Mak
kers, 11 Sigarenmakers, 1 Schipper, 6 Grondwer
kers. 2 Bloemisten, 2 Wurmoeziers, 5 Jongens
(allerlei), 18 Loopknechts, 65 losse Werklieden,
185 Mannon (allerlei), 6 Dienstboden onder 18 .iu'ir,
4 Dieustb. boven. 18 jaar, 2 Wasohvrouwen. 25 Naai
sters, 20 Werksters, 2 Winkeljuffrouwen, 1 Kinder
juffrouw, ISO .Vrouwen (allerlei).
Dc Duitschers in Engeland.
Een Duitecher thans in Engeland woon
achtig schrijft aan het Persbureau Vaz
Dia-s
Ik kan U melden dat wij Duitschers hici
zeer vriendelijk en welwillend behandeld
worden, zoowel door de Engelsche autori
teiten als door cle burgers en ik betreur het
claaroin des tc meer, in de couranten te le
zen, dat in Diutschland zooveel onvare be
richten verbreid worden, waarin het tegen
deel wordt beweerd.
Het is waar, dat er eenige opstootjes zijn.
geweest tegen sommige Duitsche winkels in
een van de armste buitenwijken, maar dat
is van geen beteekenis in vergelijking van
het groot- aantal Duitsche winkels in Lon
den. De ordeverstoorders zijn zwaar ge
straft geworden. De eenige maatregel, clia
Kier tegen de Dnitschers en Oostenrijkera
is genomen bestaat hierin, dat zij zich bij
cle politie moeten laten inschrijven; zij
hebben vergunning om zich binnen een
kring van 5 Engelsche mijlen van hun huis
te verwijderen en voor grooterc afstanden
worden speciale vergunningen verstrekt,
die gemakkelijk verkregen kunnen worden.
Ik zelf bijv. woon meer dan 5 mijlen van
de City en ik heb van de politie een ver
gunning verkregen, die mij in staat stelt ei
ken dag naar mijn zaken te gaan zonder
eenige moeite of last te ondervinden, pre
cies alsof er geen oorlog was.
Verder zijn alle lieden van militairen
leeftijd n.l. van 184ö jaar onlangs geïn
terneerd geworden in concentratiekampen,
waar zij zeer goed behandeld worden. In
liet begin waren natuurlijk de toebereidse
len om zooveel monschen opeens te 'huis-
"vestón,"hief geheel volledige en or zijn mis
schien gevallen voorgekomen, waarbij som
migen het hard te verantwoorden hebben
gehad, maar dat is nu verbeterd eu de men-
schen zijn zeer te vreden.
Er zijn een groot aantal onverstandige
Duitschers en Oostenrijkers geweest, die
zich niet gehouden hebben aan de bepaling
der politie 0111 zich te laten inschrijven, of
die cle betreffende wetten hebben overtre
den door wapens, ammunitie, fotografietoe-
-s teil en enz. te verbergen, on U kunt natuur
lijk gemakkelijk begrijpen dat deze voor
hun overtreding gestraft zijn. Als men ziet
in deze moeilijke tijden tegen de v. ":en van
het lancl verzet.'clan moet men ook maar cle
gevolgen dragen, die daaruit voortvloeien.
Het is daarom zeer te betréuren dat in do
Duitsche bladen zulke onware berichten
zijn verschenen over de zoogenaamde slech
te behandeling van de Duitschers in dab
land, die, ik herhaal het, absoluut onwaar
zijnhet tegendeel 4s waar; de grootst mo
gelijke welwillendheid is gedurende dez*
ongelukkige crisis betoond, tegenover allo
Duitschers, die hier wonen, dio de wetten
van het lancl eerbiedigen.
Ik zelf, en alle Duitschers die ik hier ken,
kunnen getuigen omtrent dc groote wel
willendheid door do Engelsche autoritri
ten te-genover ons be too pel on ik kan verder
bevestigen dat onze Engelsche vrienden ons
alle mogelijke vriendelijkheden hebben be-
~w07.cn eu ons steeds hebben geholpen waar
mijn familie of ik hun hulp slecht* inrie
pen.
De Strijd om oen Duitsebc Vliegmachine.
Uit Bordeaux wordt aan cle „Temps"
heb volgend spannend relaas vau een ge
vecht tusschen twee Duitsche vlieger-lui
tenants en een Franscho patrouille, mede
gedeeld.
Een paar dagen geleden, tegen negen uur
in den avond, meldden de wachtposten bij
Argues do daling van een tweedekker in
de moerassen ten Oost-en van het kasteel.
Onmiddellijk trok een patrouille op do
aangewezen plek af, en deze vindt inder
daad een Duitsche vliegmachine, clio zich
vrij diep in do modder had vastgewerkt.
Van den bestuurder en den waarnemer
■echter goen spoor. Men moest clus een
drijfjacht ondernemen,- want de vluchte
lingen konden onmogelijk ver weg zijn, in
deze duisternis en een hun onbekende land
streek.
De patrouille, samengesteld uit de solda
ten Burel, Dubos, Tessier, Chevalier eu
Groleau, begon zorgvuldig dc omstreken to
doorzoeken. Plotseling hoorde Groleau op
den straatweg een verdacht geluid uit den
greppel komen hij, naderde zachtjes en
zag hoe een vage gedaante zich plat op den
buik wierp. Hij brac-ht dadelijk zijn geweer
in.den aanslag en uitte een krachtig: „Qui
vivel" Als door een veer bewogen, spron
gen twee mannen op, dio riepen„Niot
schieten, wij geven ons over
Het bleken dc twoo verongelukte vliegers
to zijn. „Steek jc handen op!" beval Gro
leau. De Duitschers gehoorzaamden.
Burel en Dubos, bajonet op 't geweer,
plaatsten zich nu aan weerszijden van do
gevangenen, en Groleau achter hen. Che
valier en Tessier volgden op een 20 paa
afstand, waarna het troepje den weg naar
cle wachtpost insloeg.
Nauwelijks had men een zestigtal meter
gemarcheerd of de twee Duitschers keerden
zich plotseling om, op een vooruit afge
sproken teeken, grepen de twee soldaten!
