Nsdsriand bh ris Oorlog. N». 16779 Vrijdag 6 November. A°. 1914. (§eze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (§pn- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. UIT G^ZE STAD. UIT ONS LAfêD. Dfi Europeescha QorSon. Van Nieuwpoort tot Belfort. LEIDSC DA&B PRIJS DER AJDVERTENTIEN [Van 16 regels /"LOB. Iedere regel meer fO.llk. Kleine advertentiën van 30 woorden 40 Oents contant; elk tientalwoorden meer 10 Oents. |Yoor het incasseeren wordt f0.05 berekend. Bewijsnummer 5 Oents. prijs dezer courant: Voor Leiden per 3 maanden 1.30; per week. 0.09. Binten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. 0.10. Franco per post 1.65. POST-ABONNE'S. Wij ontvangen nog steeds klachten van Abonné's, die het „Leidsch Dag blad" per post ontvangen, dat het Blad eerst den volgenden dag wordt besteld. Wij verklaren er niets meer a te kunnen doen. Noch klachten I aan het postkantoor, nooh brieven aan f Jioogere autoriteiten brengen eenige verbetering. LEIDEN, 6 NOVEMBER. De. verceniging ;,Stanfriés", een ge nschap van uit Friesland afkomstige Lei- lenaars, hield gisteravond op de bovenzaal ran i,In den Vergulden Turk" haar eerste interwrgadering. In deze zeer goed be- >chtc vergadering werd o.a. het jaarver- dag" 1913/1914 uitgebracht, waaruit de a'oote activiteit der Vereeniging bleek. Ge kegeld wierden maatvdelijksche bijeen kom sten in j.In den Vergulden Turk" ge.hou- len, waarin Friesclie liederen werden ge dongen, mede dooi een zangkoortje, voor- lrachten en lezingen gehouden en in het ilgemeen de herinnering aan Friesland en Friesche zeden verlevendigd. Een bui tengewone avond werd in ,,De Graanbcurs" [gehouden, waarin een Friescli tooneelstuk werd opgevoerd. Deze avond slaagde uit nemend'. De rekening" en verantwoording van den 'Sk&thalder (penningmeester) wees een klein batig saldo aan. Tot bestuursleden werden herbenoemd de heeren Sijtsma, an As- Iperen, Joustra en mej. Oly. L Ondanks den oorlogstoestand werd be sloten niet alleen de gewone maandelijk iche vergaderingente houden, maar ook ijeen buitengewonen avond voor te berei- jlden. Men hoopt ook de alhier uit Fries land aanwezige militairen aan deze bijeen komsten te verbinden. Als toegift werden ten slotte oen tsv>ee- ital voordrachten gehouden. Beroepen is bij de Geref. Gem. al hier (Nieuwe Rijn) ds. Fraanjc, te Rot terdam. De „Sts.-Crt." beval de akten van le> Leidsche Coöp. Broodbakkcrij- en Ver- .bruiksver. „Vooruit." Wij ontvingen heden voor „Mietje" van N.N. f 1 en van O. W. J. f 1. Gistermiddag kwam op de Hooigracht een 80-jarige juffrouw door een duizeling te vallen. Zij bezeerde daardoor haar rech terarm. Per politie-brancard werd zij naar haar woning gebracht, waar geneeskundi ge hulp werd ingeroepen. POLITIE. Gisteravond is door de politie onbeheerd' aangetroffen op de Haven een bok met ïorens. Inlichtingen aan het Commissariaat van Politie. 8 P O R T. Voor Zondag staat op dc agenda: De voetbalwedstrijden (N. V. B.) Ajax—Quick II te Leiden. V. IT. C.De Sportman te Rijswijk. De voetbalwedstrijden (L. V. B.) L. V. V.—Beresteijn te Voorschoten. L. F. O.-D. L. V. to Leiden. Alphen IIL. F. C. II to Alphon. Norvicus IL. V. V. II te Noordwijk. De Sportman IILieso te Leiden. Lisse IIDe Sportman III be Leidea. Do korfbalwedstrijden. VitesseH. S. V. te Leiden. Fluks II—Vitesse II te Leidon. AGENDA VAN DE WEEK. Vrijdag: Melksalou ,,De Toekomst". Opriohtitv Debattfr"- Oiub. 8 uur. Zondag: H Poathof. Duo Swartvorrer. Concert K. K. B Uur. Oafd Haat'woer. Concert na 6 uur. Dagelijks: Bioscope Variété Thé&ter. Stationsweg. T uur. Familie Bioscoop. Haarlemmerstraat 52. 8 uur. Katerdaemiddag. Matinée. 2 uur). gemeentelijke arbeidsbeurs. M Klerken. 1 Klerk (Vronwelljke). 1 Railleer. iimmerllederi. 25 Jleteeloara. 2 Toseerj, 21 Schil- »»rs. 5 Behangers, 11 Moubolmakers. 4 Stokers, I T>i.00.r,4,,RRnder3' 1 Grot-bankwerker*. 1 Smid, LT ^uwlel-ropnratours, J Bovenwerkere, 2 Loodgle* pWrs, 25 Tyjiografon, 4 Kleormnlcers, 3 Bakkers, ftigarenmakera, 6 Bloemisten, 7 Grondwerkers, iL/arr?iei'3' 12 hoopkneohtd, 16 Jongens (aller- Bahbelanrakoker. 60 losae WerkUodon, 180 5 nu°n (ftUerlei), 10 Dienstboden beneden 18 Jaar. tJnoastbodcn boven 18 Jaar. 4 VVftsohvrouwen, rKln^j1^8' 18 Winkeljuffrouw, kinderjuffrouw, lio Vrouwen (allerlei), Voor de Militairen. In „Zomerzorg" heeft gisteravond een deel van do Leidsche soldaten zich tveei* goed geamuseerd of beter gezegd: weer kunstgenot gesmaakt. Zij hebben andermaal aandachtig geluisterd en telkens, vooral aan het slot, met applaus bedankt. Te kwart over zevenen zou begonnen wor den met het concert, maar een paar minuten werd gewacht of er misschien nog een hoofd officier zou komen, om blijk te geven van zijn belangstelling in hetgeen den manschap- pon zou aangeboden worden en al was he* maar een poosje getuige te zijn van het uitnemend gedrag en de dankbaarheid der soldaten, die alles, wat gedaan wordt om hun den tijd te korten en hen voor ver- \g te bewaren, op hoogen prijs stellen. Men werd echter weer teleurgesteld en begon, pauzeerde, zette voort en eindigde alzoo maar zonder het zoo vurig gewenschte hooge bezoek. Luitenant Van der Poel had dezen avond georganiseerd en hij had eenige Haagsche dames en heeren, mevr. H. J. Chergacniw- Witsem, pianiste, mej. L. de Groot, violiste, mej. Antoinette Claessen, solo-zangeres, mej. B. J. A. van Vloten, pianiste, den heer A. TJijfceiibogaart, cellist, en den heer Bret- tanl, declamator, bereid gevonden zich hier zonder eenige vergoeding te doen hooren. Jammer, dat de declamator verhinderd was. Er zijn inderdaad zeer goede muziek- en zangnummers gegeven ook extra. Samenspel en solo-voordrachten vielen alle zeer in den smaak. Vooral de zangeres had groot succes. Luitenant De Lange dankte, namens de militairen, allen voor heb aangebodene. Onder die allen waren ook begrepen de exploitant van „Zomerzorg", en de heer. Valk, voor het gratis afstaan van de zaal en den Bechstsimvleugel. Voor het Steuncomité. Door den penningmeester van de afdee- ling Leiden van den Bond van Ned. Ond. is als tweede bijdragen in de kas van het plaatselijk steuncomité gestort f 105.35. Dc Mohammedanen in Ncil.-Iiidië. De verscheidene millioenen groofce J.o- hammedaansche bevolking van Neder- landsch-Oost>-Indié legt een volkomen onver schilligheid aan den dag ten opzichte van het optreden van Turkije. Er zijn eenige pro-Turksche Arabieren, maar men verwacht, dat dezen verstandig genoeg zullen zijn om de Nederlandsche neutraliteit te eerbiedigen. Uitvoer von Vee. „Het Volk" meldt, dat het Kamerlid Schaper minister Treub schriftelijk de vraag heeft gesteld, waarom de uitvoer van vee, in het bijzonder van varkens, niet verboden wordt. De Maxiiuum-Boterprijs. De minister van Landbouw, Nijverheid en Handel ad interim heeft den maximum- boterprijs voor bimnenlandsch verbruik voor den verkoop en gros gedurende dc maand November 1914 bepaald op 4 1.45 per K. G. Voor kleinere verpakkingen wordt deze prijs verhoogd met de gebruikelijke verhoo gingen. De detail-prijs van boter wordt per K. G. in maximum bepaald op 20 cents boven den vorengenoemden en gros prijs. Voor speciaal verpakte boter kan een ver hoogde prijs worden toegestaan in overleg met het Rijks- Centraal bureau voor den uitvoer van boter, Buitenhof 42A, 's-Gra- venhage. Mijnengevaar in «le Noordzee. Te IJmuidën is in ontredderden staat binnengesleept de logger „Flevo I", Vlaai- dingen 132, die nabij Lowestoft een mijn in het net heeft gekregen, welke bij de pogingen van den schipper en den stuui'- ma-n, om deze af te snijden, is gesprongen. Beide mannen werden overboord geslin gerd en zijn verdronken. Van de overige equipage werden enkelen zwaar gewond. Te Vlaardingen is binnengekomen het loggersohip VI. 120 „Noordzee", schipper Oornelis Overduin, van de reederij wed. C. van der Toorn Jz., te Scheveningen, waar van de schipper rapporteerde, dat op 52 gr. 35' N. B. een viertal mijnen in zijn vleet terecht kwam, die ontploften, waar door de goheele vloot verloren ging. In 'fc geheel zag hij wel een 15 mijnen. Italiaansche laster tegen Nederland. De „Leeuw. C't." verneemt dat het Ne derlandsche gezantschap te Rome het vol gend protest in het Giornale d'Italia heeft doen opnemeoi De legatie, evenals alle in Italië verblij vende Nederlandei's, zijn pijnlijk getroffen door een brief van uw spccLalen corres pondent signor Gino Galta-Bedolo, geda teerd Holland October, en gepubliceerd in het Giornale d'Italia van Zondag -25 October 1914, no. 29-1, bladzijde 3. Het gcheele Nederlajidsche volk is er fcrotsch op te hebben kunnen bijdragen, om het lij-den te verlichten van een aantal van meer dan 300,000 personen, een dienst, wel ke de pers van alle Nederland omringende landen op zijn juiste waarde heeft weten te schatten on waarvan de vele telegrammen van dankbetuiging van de Belgische vluch telingen aan H. M. de Koningin en aan de Nederlandsche regeering de bewijzen zijn. Uw correspondent maakt in zijn brief toe spelingen, die naar het ons toeschijnt de vreeselijkste beschuldigingen tegen Holland zouden zijn. De legatie, gezien de feiten, doet bij de zen ee-n beroep op uw gevoel van billijkheid en verwerpt, boven alles met verontwaardi ging de beschuldiging, dat het Nederland sche volk, gedreven door een laag gevoel van naijver op den handel, met vreugde het ongelukkige lot van Antwerpen en haar bewoners ziet. Integendeel bewijst alles de ongegrond heid van een dergelijke beschuldiging en nooit is er zoo spontane kracht en zoo'n algemeene bijval gezien om de lijdende moïischheid te helpen als de laatste weken in Nederland. De Gcrcf. Kerken en de Oorlog. In de te 's-Gravenhage gehouden Synode der Gereformeerde Kerken is naar do „N-cd." meldt d<e volgende verklaring aangenomen „De Gereformeerde Kerken in Neder land, in Synode vergaderd te 's-Gvavcn- hagé, in een tijd, waarin een verschrik-' Lelijke oorlog de volken van Europa teis tert, „overwegende, dat deze oorlog over de volken van Europa zoo namelooze gees telijke en stoffelijke ellende uitstort, als misschien geen te voren, „overwegende, dat hij onberekenbare schade toebrengt aan den naam, den in vloed en de verbreiding van het chris-» tendom, „overwegende, dat hij tusschen volken, die krachtens afkomst, beschaving en be lijdenis bij elkaar behooren, een verwijde ring brengc," die samenwerking voor lan gen tijd onmogelijk zal maken. „overwegende, dat de verhoudingen tus schen de volken evenzeer als die tusschen personen behooren te rusten op de door het christendom beleden heilige beginselen der Goddelijke wet, „en, schoon niet tredende in een speciale beoordecling van de motieven, die eenige Tegeering tot deelneming aan dezen oor log" hebben bewogen, met smart consta- teerende, dat in dezen oorlog krachten werken, die rechtstreeks ingaan tegen de Goddeliike wet, en dat in dezen scluikke- 1 ij ken krijg met alle ellenden daaraan ver bonden, te zien is een oordeel Gods over het verlaten' van Zijn heiligen wil, „overtuigd, dat voor het behoud der vol ken geen andere weg is dan de terugkeer tot het Evangelie van Christus, den Heere, „bidden God, die alle dingen legeert en uit het kwade liet goede kan doen voort komen, dat het Hem moge behagen de harten van overheden en volken te nei gen tot verootmoediging, en dat Hij in Zijne ontferming welhaast zulk ceu vrede schenkc, als Zijn Naam ter eer, Zijn ko ninklijk tot zegen en den volken tot heil verstrekken kan, „en wekken alle kerken op om .gezamen lijk en krachtiger dan tot dusverre te plei ten voor liet herstel- en behoud van den vrede in den weg van het recht." Vluchtelingen 1c Bcrgcn-op-Zooiii. Te J3crgcn-op Zoom is men nu in een ander stadium gekomen, wat de vluchte lingen betreft Het aantal is wel aanzien lijk verminderd, maar bedraagt toch nog pl m. 15.000. Daarvan zijn er door de regeering pl. m. 10.000 .ondergebracht in twee kampen. Zij wonen daar en worden er van het hoogst noodige voedsel voorzien, van meer ook niet. Het is zeker een noodmaatregel ge weest, dien men moest nemen. Er moét daar-om in berust worden, hoewel een be zoek aan de kampen en in de tenten zeker niet leidt tot instemming met dat besluit. Men zou gaarne den ouden van dagen, den kraamvrouwen met hun kindertjes van nog geen week, den zwakken mannen, vrou wen en kinderen een beter tehuis en be ter voedsel geven. ITet comité hoopt van harte, dat de vluchtelingen spoedig allen naar hun bind en woonplaats zullen kunnen terugkgeren. Amerika li sell e Giften voor de Vluchtelingen. De Amerikaansche gezant dr. Van Dyke ontving van het Roode Kruis in Amerika f 25000 tot ondersteuning van de Belgische uitgewekenen in Nederland. Bovendien zonden Amerikaansche vrien den den gezant een bedrag van f 10.000, hetwelk hij overmaakte aan het Centrale Comité van steun te Amsterdam. Dc Eugclsche Gcinlcmccrden. De „Prov. Gron. Ct." meldt, dat de mi nister van oorlog bepaald heeft, dat de Engelsche geïnterneerden., thans te Gro ningen, naar een andere plaats, waar schijnlijk Assen, zullen verhuizen. Dc Geïnterneerden in Gaasterlaiid. De commandant) van het interne er ings- kamp Ga-asterland, heeft- alle fietsen van geïhterne<" en in beslag genomen, en opge zonden n. het centraal depót. Ook door geïnterneerden gehuurde fietsen worden in beslag genomen. Een en ander staat in verband niet het veelvuldig probeeren om per fiets te ont vluchten. Strandvonderij- De „N. R. Ct." deelt mede. dat de minis ter van Landbouw, Nijverheid en Han'del aan de burgemeesters-strandvonders, door tusschenkomst van de commissarissen der Koningin in de provinciën, onder meer heeft doen mcdedeelen, dat zijn ambtge noot van buitenlandsclie zaken het, na overleg met den mini 1 er van Marine en den opperbevelhebber van land- en zee macht, wenschelijk acht, dat als volgt zal worden gehandeld ten aanzien van dc op 'de Nederlandsche kusten aangespoelde of in open zee onbeheerd drijvende gevonden voorwerpen, afkomstig van de gezonken Engelsche kruisers „Aboukir." „Cicssy"- cn „Hogue," alsmede van andere oorlogs bodems van in oorlog" zijnde mogendheden. In het algemeen kunnen alle voorwier pen, welke tot den inventaris van genoem de of andere vreemde oorlogsschepen heb ben behoord, evenals torpedo's en mijnen, eerst na afloop van den oorlog worden te ruggegeven. In verband hiermede zullen de bedoelde voorwerpen door de burgemeesters-strand vonders tegen re^u zijn af te dragen aan den directeur der naastbijgelegen rijkswerf. De voorwerpen daarentegen, welke het persoonlijk eigendom waren van dc opva renden der met name genoemde drie krui sers, kunnen reeds thans aan den Brit- schen consul te Amsterdam worden ter hand gesteld. Van ieder der twee soorten van voois werpen zal de burgemeester-strandvonder een afzonderlijke lijst, met opgaaf van de namen en adressen der personen, die de bewuste voorwerpen hebben gewondm of aangebracht hebben te maken, opdat die consul in staat zij, te voldoen aan de op dracht van zijn regeering tot uitkéering' van een b'eloouing. De in de beide laatste zinsneden aan gewezen wijze van handelen, dient ook te worden gevolgd, ten aanzien van dergelijke voorwerpen van de opvarenden van andere vreemde oorlogsschepen der oorlogvoeren den, met dien verstande, dat de ter hand stelling dan meet plaats hebben aan den betrokken consulairen ambtenaar. BINNENLAND. Door den voorzitter, den heer K. ter Laan, werd in de vergadering van den Zaandamschen Raad medegedeeld, dat aan het einde van deze maand een samenkomst zal plaat-s hebben van dc besturen der Zaan- sche gemeenten, om van gedachten te wis selen omtrent het plan van een elect-rische tram voor de Zaanstreek in verbinding met- Amsterdam. TWEEDE KAMER. Vergadering van Donderdaguamiddag te vier uren. Regeling van Werkzaamheden. De VOORZITTER deelt mode, dat de Centrale sectie besloten heeft om nog in de afdeelingen te onderzoeken, doch nog niet vóór Dinsdag a.s., het wetsontwerp betref fende tijdelijke heffing van uibvoerrechtou en de wijziging van de Weduwenwot ten behoeve van Rijks werklied en. Aldus werd besloten. De VOORZITTER zegt nog, dat waar schijnlijk binnen eenigen tijd een openbare vergadering zal plaats hebben doch dat hij den dag daarvan nog niet kan medcdeelen, evenmin kan zeggen welke wetsontwerpen dan aan de orde zullen komen. De vergadering wordt hierna gesloten. Do Administratie verzoekt Oopieën voor Advertentie» vóór 12 uur te doen bezorgen. NA DIEN TIJD is moa niet zeker dat- opname ia heb nummer van dien dag knu geschieden. Zou er nu binnenkort eens iets gebeuren dat aanleiding geeft tot de ontboezeming 't schiet toch op? Joffre, die niet veel belooft en niet veel zegt wekt- deze verwachting bij ons op. Hij heeft in een telegram aan grootvorst Nikolaas, waarin hij dezen gelukwensoht met de voorspoedige krijgsverrichtingen der Russische troepen, gezegd, dat op het wes telijk oorlogsterrein, naar hij hoopt, bin nenkort een beslissend succes voor de troe pen der bondgenooten zal zijn verkregen. Er wordt, vooral bij dc Noordzeekust hard genoeg gewerkt om een resultaat te be reiken. De Engelsche en Fransche vliegers verkennen het geheele terrein tot zelfs bij de Nederlandsche grens. Waar veel Duitscho troepen bij elkaar zijn, werpen die aviatcurs veel bommen. Het laatst is het station te Brugge aan do beurt geweest. De Belgische legatie deelt mede, dab se dert 31 October de Duitschc aanvallen ge staakt zijn op het front van het- Belgische leger, dat op dien datum tc Ramscapelle aanvallend optrad. Den lsten en 2den dezei I hebben de Duitschers, na een volkomen ne derlaag to .hebben geleden, den linkeroever van do User ontruimd met achterlating vau hun dooden, hun gewonden en hun wa pens en zich teruggetrokken naar het oos ten. Volgens de krijgsgevangenen hebben 2 legercorpsen 30,000 man verloren, waarvan 10,000 gesneuveld zijn. Onze bondgenooten nemen het offensief op de rechterzijde van de Belgische stellingen. Daar het Duitscho legerbestuur in Brugge vóór 6 November 70,000 K.G. vleesch van do bevolking heeft geëischb, trachten vele Bolgen uit de omstreken van Brugge hun vee in veiligheid te brengen op Neder- landsch grondgebied, zoodat hier en in Sluis weer eon massa vee aankomt, dat voor spot prijzen wordt verkocht. Het aantal vluch telingen neemt- weder toe. Iedere kar voert weer tal van menschen uit Brugge aan, die deels hier blijven, deels verder trekken De bekende oorlogscorrespondent Dono- hoe van de „Daily C-hron." beschrijft den verschrikkelijken toestand der Duitschers in België. Hij zegt: Honderden soldaten zijn gek geworden door de dagen en nach ten, die zij' zonder rust doorbrachten, koud, hongerig, met hun doode kameraden in do nabijheid cn de Britsche scherpschutters op driehonderd meters afstand Hij zag Duitsche gevangenen, die weinig meer op menschelijke wezens geleken, vuil, met ver wilderde gezichten, lange baarden en grijs haar, zelfs bij jonge mannen. De Engel ;chen kwamen bij Yperen in loopgraven vol doode Duitschers, die daar dagen gelegen hadden. Het Fransche communiqué van gister- namiddag 3 uur luidt: Op onzen linkervleugel heeft de strijd macht cler geallieerden eenig terrein ge wonnen ten Oosten van Nieuwpoort en op den rechteroever Aan de Yser. Van Dixmujden tot aan de Leie zijn gisteren op verscheidene punten, hoewei met minder hevigheid, nieuwe aanrallea door de Duitschers on lernomen. Vooral wat de actie der infanterie be treft zijn de FranschEngelsche linies op geen enkel punt teruggeweken en onze troepen, overgegaan t-ot het offensief, heb ben in verscheidene richtingen aanmerke lijk terrein gewonnen. In de streek van Roye zijn wij Lo Quesnoyen-Santerre blijven bezetten en hebben wij merkbare vorderingen ge- rnnakt in de richting van Audéchy. In het centrum, tusschen de Oise cn do Moezel is een hernieuwde activiteit der Duitschers merkbaar, welke vooral door de artillerie aan den dag gelegd wordt. Aanvallen op verschillende punten van ons front zijn tenslotte afgeslagen na een strijd, die den geheelen dag duurde. Het sluiten der grens bij Knocke en Westkapelle geschiedt om spionage tegen te gaan. De Duitschers houden hun ver richtingen langs dc kust geheim. De grach ten, overdag in dc duinen gedolven, wer den in den nacht weer gesloten. Het volk meende, dat er lijken van Duitsche solda ten begraven werden. Dit klinkt onwaar schijnlijk, daar 't slagveld minstens 30 K.M. van daar verwijderd is. Anderen spreken van ondermijning met dynamiet. Intusschen wordt men niet bij die werken of op den zeedijk toegelaten. Do huizen in de nabijheid zijn ontruimd. Sensatiebe- richten, als de totale ontruiming van Hcyst ou Blankenberge, zijn uit de lucht gegrepen. Alken de woningen bij den dijk moesten verlaten worden. Zoo kan men evenmin van een exodus te Ostende pre ken. Ogtendc is nog steeds in Duitsche handen. Ook loopen er geruchten, dat de Duitschers onderzeeërs naar de haven van l Zoebrugge brengen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 1