Nederland en de Oorlog. Oe Europeesche Oorlog. N». 16769 Maandag 26 October. A0. 1914. geze fëourant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Officieele Kennisgeving. UIT ONZE STAD. j Door milicien-korporaals en stukrijders der Bde batterij 2de rpg. vcld-artillcrie alhier, jis f 14.20 aan het Kon. Nat. Steuncomité afgedragen. UIT ONS LAND. De Strijd bij de Noordzeekust LEIDSCH PRIJS DER AD VERTENTIEN Van 1—6 regels /"1.05. Iedere regel meer f0.l7£. Qrootere letters naar [plaatsruimte. - Kleine edvortentiën Tan 30 woorden 40 Oents contantelk 'tiental woorden meer 10 Oents. Voor het inoasseeren wordt ƒ0.05 berekend* PRUS DEZER (JOU It A NT: Voor Leiden per 3 maandeD f 1.30per week. f 0.09. BciteD Leiden en waar agenten gevestigd gijn per week. 9 0.10. Franco per post L65. l)c Dienstregeling LeidenUtrecht t. v., Zaterdag in ons blad opgenomen, 1 vang! aan 1 NOVEMBER a. s. ISINTI N O. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter algeuieene kennis dat bot inentingsbureau in Let Sl-ElisabethsboC aan de Oude Vest, tot na- dero aankondiging gesloten zul zijn. Burgemeester en Wetbouders voornoemd, N. C. DE GIJSELA AU, Burgemeester. VAN STEIJEN. Secretaris. Leiden, 26 October 1914. LEIDEN, 20 OCTOBER. De heer E. J. Blekkink, hoofd een er Bchool alhier, komt voor op de voordracht fooi hoofd te Amsterdam. I In het Militair Tehuis aan den Morsch- !weg trad voor cle militairen op als spreker de heer Eggink, zendeling, niet verlof uit Sumatra. Ned. Oost Indié. I Hij schetste het leven der nafcakkers, Waaronder hij dertien jaren arbeidde. In een leerrijk overzicht werden achter- 'ejnvolgens gerekend het Bataksche volk in zijri afkomst, zijn oorlogen, zijn gods dienst, /.ijn volksbestaan, zijn huwelijk, enz., enz. Het was een aangename, opwekkende avond, waarbij veel bijzonderheden gehoord werden over dat gedeelte van onzen archi pel dat onder Neerlandsch bestuur zoo zeer gezegend is geworden. I In het'BToscope-thëater aan den Sta tionsweg worden behalve films, die droevig of opgewekt stemmen, aldoor tafereelen (Vertoond, welbo met den groote-n oorlog in vVerband^StHan, Thans krijgt men er o.m. een goeden kijk op dc behandeling van gewon den. Onder groote belangstelling had heden morgen op „ïthijnhof" de begrafenis plaats van wijlen den heer P. J. Weijenbergh, dir. van de stoomboot-maatschappij „Carsjens". Veel bloemstukken dekten de baar. Er werd aan de geopende groove gesproken namens commissarissen en namens het personeel. Een zoon des overledenen dankte voor de bewezen eer. Hedenmiddag halfeen geraakte eon met paard bespannen mestwagen in de Haarlemmervaart, ter hoogte van de Mus- Bchenbroelafcraa-t. Het paard was geschrok ken voor een stil staande auto. waardoor bet een zijsprong maakte met het bekende gevolg. Paard en wagen werden door de omstanders op het droge gebracht. Voor liet Kou. Nat. Steuncomité. Namens manschappen 4<le re.g. int. 3de bat. Ekle comp. alhier, is aan jhu\ Van Doom [be 's-G ravenhage gezonden de som van 'f 8.79AA'. ten bate van het. Kon. Nat. Steun comité. Steuncomité Oorlogstoestand 1914. personen. T" de afpeloopen week meldden Mflcli om 9tenii aan 47 ■biaakt met liet totaal der vo- opgraaf ad 1381 Been totaal van 1428 Tot 17 Oct. j.l. waren behandeld 1194 In de nfu'eloopen week k\ amcu opiuenw m behandeling 48 Totaal 1242 Afgewezen waren lot 17 Oot jl. 278 m in de afgeloopen week 5 Totaal afgewezen 283 ÏCerwij] om verschillende redenen tot op beden werden afgevoerd 219 peraonen. aanvragen. aanvragen, aanvragen. aanvragen. rapporten. Onrustige Vluchtelingen. Gisteravond is liet in de fabriek van de firma Zaalberg alhier al zeer onrustig toe gegaan, zóó zelfs, dat de politie heeft moeten ïngrijpen. Tiet was reeds tegen middernacht en lo hoer Zaalborg is nog van zijn buiten Gegstgccst moe-ten komen, om maatregelen lei treffen. Do oorzaak was hierin gelegon, dat een wed.al, oen echtpaar. ;,gravcment ému", té wel sterk onder den indruk thuis Icwam. Er was een gebod van „zoo laat thuis", maar daar hadden ze zich even min aam gehouden. Uit deze onregelmatigheid kwam eenige verbolgenheid, wat aangroeide tot heftige twisten tusschcn de geïnterneerden. Ondank is s werelds loon, zegt een oud spreekwoordde heer Zaadberg, die reeds zooveel deed voor de in zijn inrichting on dergebrachte menschen, voelt zich nu ook gedwongen andere maatregelen te nemen. Hedenmorgen worden de voornaamste luid ruchtiger in handen dor overheid gesteld, en vermoedelijk zullen langzamerhand allen, moeten volgen. „Het is nu weer mooi geweest"In nood verdragen do menschen elkander wel, maar is hot leed vergeten, dan is Leiden in last". Comité voor Belgische en andere Vluchtelingen. Opgave van ingekomen giften, loopend van 18 tot en met 25 October. Collecte O. L. S. 1ste kl. voor jongens ƒ7,60, nog ontvangen van dezelfde 0.55; mevr. U. 2.50; firma Vr. Dr. ƒ25; mevr. Kr. ƒ10; ds. K. Valkenburg 23.17tt> S. J. I. P. 10 mevr. Z. 10 gedeelte per soneel Amer. Petr. Cy f 4.50; werklieden grofsmederij ƒ25; Zoete Toko ƒ3; 2de Bat. ode Comp. 4de Beg. Inf. ƒ5.28; H. W. S. ƒ15; ds. Sm., Hazerswoude, 25; personeel T. Dr. 15.75; gecollecteerd door Janne- ke van Sp. ƒ3.10; heer en mevr. M.Iv. ƒ10; mevr. A. v. d. V. 20; dr. L. ƒ10; mej. J. H. II. ƒ3; Nieuwe bijdrage van de zelfde ƒ5; prof. dr. N. ƒ10; prof. nir. v. E. ƒ10; door tusschenkomst van Pater Z., gecollecteerd te Ter Aar 894.50perso neel firma W. ƒ25; diverse giften ƒ15.50; N.N. 20; postwissel XX. ƒ2; „Leidsch Dagblad" ƒ70.191/;; minder personeel der firma F. P. ƒ6.66; dc wekelijksche bijdrage van v. U. ƒ1; mevr. d. V. ƒ1; dames M. ƒ1; dr. M. J. 2 x 15 de maan del ijksche bijdrage van dr. d. B. G. 10. Totaal 1330.31. Vorige opgave ƒ15,941.45. Totaal generaal 17,271.76, alsmede cenige Belgi sche centen. Nog valt in dank te vermelden de ont vangst van een partij dekens aangeboden door de firma B. M. B. Zn. alsmede van een hoeveelheid tabak en sigaren door cle firma W. Van het toegezegde bedrag blijft nog te ontvangen 400 voor toezending waarvan zich aanbevolen houdt de Penningmeester, Iv. H. KORFF. Witte Singel 15. Nog geen Tarwebloem. Het bericht in eenige bladen opgenomen over het verlof geven aan de meelfabrikan ten tot het malen van tarwebloem, is alsnog voorbarig. Graan voor <le Regeering. Het van Wilmington en New Orleans te Botterdam aangekomen stoomschip „Gor- redijk", dat vijf dagen te Falmouth heeft gelegen, heeft een groote partij graan voor de regeering aan boord. Het Grieksche stoomschip „India" is 3 dezer met een lading graan (ongeveer 4500 ton) voor de Nederlandsche regeering van de Platarivièr naar Rotterdam vertrokken. Het Bloembol 1 cn-syndicaat. Het „Weekblad voor Bloembollencultuur" doelt mede, dat thans de gevolgtrekking mag worden gemaakt, dat spoedige tot standkoming van het Bloembollen-syndicaat niet te verwachten is. De pogingen om bloembollenkweekors en -handelaars aan een collectief voorsohot te helpen, zijn tot dusver afgestuit, op het vinden van een go- schikten grondslag voor den noodigen waar borg. Bovendien is de toestand in het vak veel verbeterd. Geen Onderzoek van Verlofgangers. Overwegende, dat het in verband met de huidige bijzondere tijdsomstandighe den wensclielijk en raadzaam is, dat in -lit jaar geen verlofgangers van de militie te land of der landweer meer worden onder worpen aan het in art. 92 der Militiewet en in art. 29 der Landweerwet vermei le onderzoek, is bij kon. besluit bepaald, dat dit onderzoek in den verderen loop van 191-1 achterwege wordt gelaten. ïïcl Tntcrnalionalc Socialistische Bureau naar Amsterdam. Volgens de „Vorwarts" is het zoo goed als zeker, dat het internationale socialisti sche bureau naar Amsterdam wordt ver plaatst. Het Mijnengevaar. Het te IJmuiden van Londen binnenge komen stoomschip Lap wing" meldt, tus schen den mond van de Theems en het Maas-vuurschip twee drijvende mijnen ge passeerd te zijn, welke zeer gevaarlijk voor de scheepvaart ronddreven. De ka pitein liet het stoomschip ten anker gaan en wachtte het stoomschip „Maasstroom" op, dat eveneens van Londen naar Botter dam bestemd was. De gezagvoerder van de Lapwing" rapporteerde het gebeurde toen aan den kapitein van de „Maasstroom", waarna beide zeer voorzichtig gezamenlijk naar IJmuiden zijn gestoomd. Stoomtram Weert—Maeseyek. We meldden reeds dat de Duitschers toe stemming hadden verleend tot hervatting van den tramdienst WeertMaeseyek. De directie heeft toen een tram laten loopen vanaf Weert, doch te Maeseyek aangeko men, werd de tram aangehouden. nollamlsclic Auto's. Van 24 dezer af mogen Hollandsche auto's de Belgische grens niet passeeren zonder pas, afgegeven door een Neiler- landsch inspecteur der directe belastingen. Deze pas is dan slechts enkele dagen gel dig. Begrafenis Belgisch Militair. Op het katholieke .kerkhof te Middelburg is met militaire eer ën onder groote deel neming begraven de in liet gasthuis aldaar overleden Belgische militair Arthur Del- dine. Aan het graf "werd gesproken door een wapenbroeder en door een Nederla.nd- schen officier. Een Belgische luitenant be dankte. Gewonde Belgische Militairen. Te Vlissingcn zijn tot heden ongeveer 700 gewonde militairen aangekomen, die onder leiding van de doktoren Colder en Van Maa- nen door de transportcolonne der vereeni- ging Eerste hulp bij Ongelukken naar de ziekeninrichtingen te Vlissingcn en Middel burg zijn vervoerd. Velen er van zijn alweer na-ar Botterdam geëvacueerd. Dc Eugelschc Geïnterneerden. Men schrijft ons uit Groningen: Hoewel de geïnterneerde Engelschen hst uitstekend maken en zich zeer waard-ecrend uitlaten ov*er de belia.ride.ling door hen ondervonden v'an de zijde eter autoriteiten en ook van' den kant der Groningers, zoo zijn ze allen, zonder onderscheid, zeer sle.cht te spreken ov'er den Engelschen censor. Deze tooh springt, allerwonderlijkst om met. hun par ticuliere briev'en. Het is voor de Engclscbe scldaten natuurlijk een behoefte om dikwijls naar huis te schrijven, en heuseh, er staan in die familieberichten geen staatsgeheimen! Maarde moesten dier brieven bereiken den geadresseerden nooit. En dus krijgen do afzenders geen antwoordzij maken zicli ongerust en hoos en zijn ontevreden. Sedert, echter Vier voetbal terreinen tot hun beschikking zijn gesteld, trachten zij hun leed te vergeten door de Hollandsche clubs „Forward" en „Be Quick" alle goals af te nemen. Men hoopt, dat het gebouw, dat voor 'de elect,rische tentoonstelling zou dien -u moeten, ter beschikking gesteld kan worden v'an de Engelsehen. ten einde daarin voor drachten en ook godsdienstige samenkomsten te houden. Doze laatste zouden dan geleid worden door Rev". Haworth Coryton, uit Botterdam. De soldaten krijgen per dag "10 cents, do onderofficieren 25 cents. Dit geld wordt meörendeels verbruikt voor tabak, die natuurlijk zeer ia den smaak valt. De Belgische Vluchtelingen. Terugkeer Belgische VI nek telingen. De heeren Van der Molen cn Gerritsen, leden van de Tweede Kamer, zijn dezer da gen in Antwerpen, Mechelen, Leuven en Brussel geweest om zich persoonlijk op de hoogte te stellen van den toestand in die 6teden en in de omliggende dorpen en zoo mogelijk een antwoord to krijgen op de vraag, of het voor Belgische vluchtelingen nu reeds geraden is naar hun land terug te keeren. Ze hebben zich daartoe in verbin ding gesteld zoowel met militair© als met burgerlijke autoriteiten en in alle plaatsen gesproken met teruggekeerde vluchtelingen en onveranderlijk was het advies van allen terugkeeren. Nog steeds nicer Vluchtelingen. Men schrijft uit Koewacht. Zaterdagavond is hier weer een groot aantal vluchtelingen uit Lokeren aangeko men. Het waren meest jonge mannen, die verklaarden, dat bekend was gemaakt, dat allo mannelijke personen van 18 tot 45 jaar zich moesten gereed houden. Den geheel en dag heeft men hier gisteren uit de richting Eecloo zwaar geschut gehoord. Brief van Kardinaal Mercicr. Kardinaal Mercier heeft den volgenden brief aan deu aartsbisschop van Utrecht ge zonden Excellentie. Onze priesters en geloovigou, bij het te rugkeeren in hun woonstode, kunnen met niet genoeg lof spreken over de milde ont vangst vanwege het Nederlandsche volk. Dank de hulp der Komiteiten, overal op gericht, ontfnoetten zij in inrichtingen van allenei aard en privaat-woningen de gulste gastvrijheid. Door haar warmen toeroep tot de bevolking gericht, verdient de pers een diepgevoelclen dank. In écu woord, komt het gansche Nederlandsche volk, zon der onderscheid van meening of godsdienst, een hartelijke hulde toe. Te midden der hartverscheurende smart van het afscheid was het voor ons vadnliufe een machtige troost, te vernemen, hoe edel moedig onze zoo diepbedroefde bevolking ia Nederland onthaald werd. XVij betuigen aan het volk van Nederland onze welgemeende dankbaarheid. Hoewel die verhevene houding in ons geen verwondering verwekte, daar do sympathie van Nederland voor België hier algemeenbekend stond heeft niettemin het Nederlandsche volk door zijn liefdadig heid een nieuwen Intel op onze e wonde ring verworven. Zegene God onze Noorderbroeders voor hun milddadigheid tegenover oD/e medebur gers Moge een zoo bewonderenswaardige, zielegrootheid op uw en ons volk Godes milden zegen, die ons op dit oogenblik zoo onontbeerlijk is, overvloedig doen neder dalen Gelief, Excellentie, de uiting mijner eer biedige en broederlijke verkleefdheid te aan vaarden. w. g. D. Kard. Mercior, Aartsb. vat» Mechelen. Ecu Zweed over den Steun der Vluchtelingen. „Göteborgs Aftonbladet" bevat het ver haal van den heer Olsson, een Zweed, over de vlucht uit Antwerpen. Met vrouw en schoonzuster en dochter deden zij te voet de reis naar cle Nederlandsche grens en hadden evenals hun toehtgenooten veel van clen honger te lijden, maar vertelt hij bij de grens verandert de toestand De Nederlandsche soldaten ontvangen le vluchtelingen grootsch. Zij bieden hun \ol- op eten en drinken aan. Ook de burger lijke bevolking toont de grootste welwil lendheid. Men zou haast niet gelooven, zegt cle heer Olsson, dat er in cle wereld zooveel goedheid bestaat. Vele boeren reden er met hun wagens op uit om vluchtelingen onderweg op te halen. Geld wilden zij er niet iv or aannme» Soldaten b len 'en bee Olson en de. ijn en voor den n&chr, hun kwartier aan. Den volgenden dag reed hij naar Bergen-op-Zooni. Hij vertelt hoe daar de kerk voor !e ontvangst der vluchtelingen werd ingericht cn ze ook in de huizen werden opgenomen. Op de heenreis naar Rotterdam stond de bevolking aan elk station niet eten en drinken, melk en beschuit voor de kinde ren. En alles om niet. In Rotterdam vond de familie Olsson weer vriendelijke opne ming in een gezin. Hij kon er niet over uit, zooveel goedheid er nog in de wereld bestaat. In andere Gothenburgsehc bladen zoo schrijft menons van ginds prijzen Zweedsche vluchtelingen eveneens de gast vrijheid van ons land. Bel g iscli e Staatsambten}» cc 11 't Ministerie van België heeft op een desbetreffende vraag van het Antwerpsch comité te Breda, omtrent terugkeer van spoor-, telegraaf- en telefoon-beambten, geantwoord, dat zij niet verplicht zijn in dienst te treden dan op uitdrukkelijk be vel van het. Belgische ministerie en dat hun jaarwedde tot dien doorgaat. Anwerpsehe Sladsbea inbt cn De gasmaatschappij te Antwerpen be veelt haar personeel terugkeer aan, met uitzondering van mannen, behoorende tot de klasse van 1914 tot 1S99. Belgische Coiffeurs (Patroons). Van den heer Bas, secretaris van den Antwerpsonen Coiffeurs-kring ontving het bestuur van den Ned. Bond tot Bev. van het vakonderwijs in liet Kap persbedrijf, bericht, dat. cle toestand 1e Antwerpen nu kalm is. Hij kan den patroons van cle hetere zaken aanbevelen terug te komen. De pa troons van cle volkszaken zullen veel klanten missen, waardoor zij, wat betreft hun be staan. aan meer risico zijn onderworpen. Coif feurs-gasten zullen nog moeilijk een betrek king kunnen vinden. Wanneer de patroons weer in de zaken terug zijn cn er is ook voor de gasten goede kans van terug te komen, dan zal dit spoedig worden gemeld. Coiffeurs-palroous en .gasten zullen goed 'doen hun tegenwoordig adres op te geven aan clen heer Rns, fcoiffeur) Jan van Lier- straat te Antwerpen. Tusschen Nieuwpoort en Bijseel is thans wel het. grootste gevecht uit den worstel strijd in het westeu gaande. In het overig© deel van het westelijk oorlogsterrein is-liet v rij kalm, dat wil zeggen, kómep geen Wij zigingen in de gevechtslink of groote ge vechten voor, maar aan het westelijkste uit einde van het westelijk front is het ccn eu al beweging. En voor zoover thans de berichten binnen komen zou men kunnen coneludeeren, dat het er voor de Duitschers lang niet rooskleurig uitziet. Aanvankelijk hebben ze nog succesje*» gehad, maar die zijn al weer te niet gedaan. Ze hebban de Vser overschreden, maar door het opdringen der geallieerden moesten ze haastig weer naar den rechteroever terug keeren. De militaire medewerker van dc „Times" bespreekt de poging van de Duitschers om den 1 iukervlongel der hondgenooten terug te dringen. Ilij acht liet zeker, dat de. keizer zijn troepen bevel heeft gegeven, Calais te vermeesteren, omdat hij zich voorstelt Enge land angst aan t* jagen en de onzijdige staten I te Tmponevren door het planten van cle Duit- i sche vlag op «Je zeekust van het Kanaal I over Dover. Over een dier onzijdige Stetén j heeft onlangs een gezant cynisch gezegd: ,,il j yvolera au secours du vainqueiu" (hij zal j den overwinnaar ter hulp snellen), cn onge twijfeld zou een succes als het beoogde wel ©enigen indruk maken. Bovendien hopen de Duitschers van de Fransehe en Belgische kust uit. met goed. j gevolg Engeland te kunnen bestoken, door i met kus that te rjjen dc vloot op een afstand te I houden cn van Ostende, Duinkerken Calais j en Boulpgne basissen voor de Duitse lie vloot I fee ra aken Voor de uitvoering van dit plan moet I echter eerst d©'Frauschc kust door hen ba- I zet zijn en het lijkt' er niet- veel op, dat heb j den Duitschers zal gelukken. Doch zeLfs als i dit het geval was', zouden de Duitschors j toch slechts kléin materieel, duikbooten on torpedobooten naar die havens kunnen bren- 5 gen. Zij zouden daarmee de Engelsche vloot i wol lastig kunnen vallen, maar ze geens/.ius I in gevaar brengen. i In een telegram uit Noord-Frankrijk aan cle „Dailj' News" meldt cle oorlogscorres pondent Tomlinson, dat cle positie der Duit schers onhoudbaar is. Dat de verbondenen er zich op het oogenblik mee tevreden stel- len, zich in hun posities te handhaven, bc- teekent voor degenen die de methoden van I onze legeraanvoerders kennen, volstrekt niet-, dat zij zouden twijfelen aan hun ver- mogen om voorwaarts te rukken. Wij (d. z. i dus cle. verbondenen) hebben allen tijd wij 1 kunnc-n ons veroorloven te wachten, terwijl I de Duitschc infanterie uit pure wanhoop, om den tijd, dien het snel ziet verloren j gaan, zich in massa tegen het gestadige j vuur werpt, dab uit onze verschansingen op i hen gericht wordt. En waarom zouden wij anders handelen? Hoe minder Duitschers er over blijven, langs lioe korter weg zij naar den lïijn zullen teruggaan. Ik schrijt dit niet uit gebrek aan waardeering voor de Duitschc militaire macht welke nog steeds zeer groot is. Doch de verbondenen hebben thans de macht des vijands gepeild. Het is op het oogenblik vooral het Duitsch© zware geschut dat verhindert, het gevechts- i terrein van heb Fransehe gebied over te bréngen na-ar het Belgische Ook belemmert de noodzakelijkheid om gevechten te> leve ren waarbij straalt voor straat in de dicht bewoonde nijverheidsstreek tusschen Bijssol en La Bass'ée moeten worden veroverd, een snel vooruitkomen De snelheid van beweging cn cle vurigheid der Duitsche troepen zijn aan het minderen. Het is dc waarheid, dat cle Belgen, Fran- schen en Britten niets liever willen dan in gevechten \an man tegen man de Duitschers met cle bajonet te lijf te gaan. Wanneer hun dat lykt, gebeurt altijd hetzelfde: de Duitschers gaan op len loop, aldus de „Dai ly New^"-correspondent. Het Verhaal van een Ooggetuige. Een ooggetuige, die langs de Belgische kust naar de Hollandsche grens terugkeer de en in cle gelegenheid was een voortreffe lijke» blik to werpc-n op den strijd die zich tusschen Nieuwpoort en West en cle afspeelt, meldt aün het „Vad." o. a. ,,.De duinen biecleu tusschen Westend en Nieuwpoort ccn prachtig© dekking aaji do Duitschc troepen, welke de Bondgenooton met zoo groote energie trachten terug te slaan. Deze duinen beschermen hen op vaak voortreffelijke wijzo tegen het vijandelijk© geschut en maken het voortellingen der Duitschc troepen gesteund door de lichte mitrailleuses, welke op en bij de duinen 'zijn opgesteld, nog mogelijk wanneer zelfa de andere omstandigheden den Duitschera ongunstig zijn. Door het op cle duinen op gestelde geschut is het van de landzijde af zoo goed als onmogelijk het optrekken dor Duitschers tegen te gaan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 1