Nederland en de Oorlog. fto. 16746 Dinsdag 39 September. A#. 1914. (Deze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Binnenland. UIT ONS LAND. PRIJS DER ADVERTENTIES: Van 16 regels /1.05. Iedere regel meer 0.17£. Grootere letters naaf plaatsruimte. Kleine advertentiën Tan 30 woorden 40 Oents contantelk tiental woorden meer 10 Oents. Voor het inoasBeeren wordt/" 0.05 berekend. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden f 1.30per week. f 0.09, Buiten Leiden eD waar agenten gevestigd aya per weok. if, 0.10. Franco per post1 1.65. LEIDSCUE SCHOUWBURG. „Dio Kiiioltönigin". George Okonkowski en Julius Freund zijn met hun „Die Ivinokönigin" er uitne mend in geslaagd om een operette saam te ètellen, die langen tijd de belangstelling gaande zal houden. En dat Gilbert muziek gemaakt heeft, dio direct populair moest .worden door het speel3che, het jolige in de wijsjes, ia niet andei's dan begrijpelijk. Daarvoor is zijn naam borg. Hoe lang hoort men niet reeds „In der Nacht", „Liebliche kleine Dingerchen" on „Amalia" zingen ot fluiten. „Die Kinokönigin" genoot dus reeds éen groote populariteit, niettegenstaande ze in Leiden haar opwachting nog niet had gemaakt. Aan het bezoek was het gisteren uitstekend te merken. De zaal was zeer goed bezet. Bovenin een paar rangen zelfs uitverkocht, het parterre goed gevuld en de baignoire eveneens. In dezen tijd op zich zelf reeds een succes voor de samenstellers der operette, maar ook en in niet min dere mate voor het operette-ensemble van George Braun. De uitstekende vertol king van „Die keusche Susanna" heeft het gevolg gehad, dat vele bezoekers van toen, inu weer waren verschenen. En grooter nog dan de vorige maal was ditmaal het succes van Braun en zijn mede spelenden. 1 Braun's opkomst gaf al oen salvo van toejuichingen. Dikwijls is dit bij open doek herhaald. Na de aardige duetten, de dito 'dansen zou men niet anders hebben kunnen verwachten. De afwikkeling van de allerdolste gege vens want waardevollen inhoud meot men nu eenmaal nooit bij operettes zoeken is op bijzonder aangename wijze tot stand ge bracht. 't Is van begin tot het einde lachen, lachen. Tal van aardige tooneeltjes zitten er in. Ze al opnoemen is onmogelijk. Zoo o. a. het duet van Clutterbuck en Delia, 'dat van Annie en Victor met de aardige Juplala het terzet van Delia, Billy en Bobbi, het tooneeltje van Victor met de „kleine Dingerchen", van Billy met do .trottoirbloempjes en vrouwelijke Heilsol daten. 't Liep alles als gesmeerd, al was de ruimte op liet toon eel wel eens wat to be knopt. De moderne operetten-schrijvers houden er nu eenmaal geen rekening mee, 'dat niet alle „Biihnen" zijn als die to Wee- ren en Berlijn. Niettegenstaande de voorstelling om half- acht begon, werdon toch nog ©enige coupu res aangebracht. Eenigo coupletten zijn hierbij gesneuveld. Het kwartet van Clut- iterbuck, Victor, Bobbi en Billy in het derde bedrijf moeston we geheel missen. Het ge mis van tekstboekjes behoefde ditmaal niet to worden gevoeld, zooals den vorigen keer, maar toch zou 't aanbeveling verdienen, dat de prijzen iets lager werden voor zoo'n wei nig" omvangrijk boekske. Dan zouden meer deren de geneuchten van het bezit van den tekst kunnen smaken. Het meeste succes hadden ditmaal wel Kalman Knaack en Marga Graf, maar ook Braun, Spielmann en Gerda Allen, een aardige verschijning op de planken mochten zich in een welverdiend succes verheugen. Nieuw was de verschijning van Henry Ben der, Bobbi Lopp wat we van hem te zien kregen, doet meer goeds verwachten. En nu nog iets, dat geheel buiten deze verdienstelijke vertooning staat. Onze schouwburg is weer decoratief rijk gewor den. De tijd van rust is weer gebruikt om verbeteringen en verfraaiingen aan te bren gen. Zoo is ook het orkest verbeterd. Hot voornaamste is evenwel de aanschaffing van nieuw decoratief. Daarvan hebben we gisteravond een straat kunnen aanschou wen eigenlijk een plein met daarop uit komende straten. De uitvoering van dezo doeken valt te roemen. Ze zijn in zachte, aangename kleuren uitgevoerd. De gevels der huizen behooren niet tot het gebruike lijke onmogelijke soort. De perspectief is uitstekend. De poort op het achterdoek en de daarachter geleken kerk werken hiertoe bij. 't Was wel jammer, dat van onze plaats gezien "tiet uitzicht werd geschonden door een niet bij dit decoratief behoorend poor tje, een stuk van vele vorige voorstellingen overbekend. Het schouwburgbestuur kan over deze aanwinst tevreden zijn. Dc collecte langs de huizen a thief j voor de scholen met den Bijbel te dezer4 stede, zal Donderdag" a. s. plaats hebben. Des avonds zal in den gcbuikclijken 'dank- ien bpdestond in de Pieterskerk optreden, ds. 'A. S. Talnïa'; van Bennebroek. Morgen hoopt J. N. de l'Ecluse den dag te herdenken, waarop hij vóór 25 jaren in dienst trad bij de firma Caron, Stations weg alhier. Het Comité alhier tok steunverleening aan de uitzending van verplegend perso neel en materiaal naar de peststrgken in Nederlandsoh-Indie heeft, blijkens ons toe gezonden mededeelingen een oproep ge richt bot do ingezetenen en vervolgens aan een zeshonderdtal ingezetenen circulaires, mot verzoek om steun, en daarbij inbeeken- biljetten ter inzonding bij den penning meester ingesloten.De damesleden van het comité hebben door bezoek bij verschillende ingezetenen het streven van het comité uit eengezet en tot het verleenen van steun aangespoord. Toon geacht kon worden, dat op de in- sohrijvingsbiljetten geen gelden meer zou den inkomen, is een groot aantal ingezete nen nog in do gelegenheid geweest van hun offervaardigheid te doen blijken door te teekenen op een aangeboden lijst of te storten in een bus. Zoo kon na aftrek der onkosten, aan het eere-comité te 's-Gra- venhage f 2130.82^ worden overgemaakt. LEIDSCHE BESTUURDERSBOND. Opgave van de week van 14 tot 19 Sept. 1911. Totaal Ledental 1729. Werklooze leden 116 Aantal kinderen be neden 16 jaar75 Loonverllos per week f 1593.70 Yereoedinff v. d. patroon f Uitkeering werkloozenkas 334.16 334.16 Loonverlies por week f 1059.54 Cedeel tel Ijk werkloo ze loden 297 Aantal minder werk uren per week 6150 Aantal kinderen bo den 16 jaar 400 Loonverlies per week f 1144.95s Vergoeding v. d. patroon Uitkeering werkloozenkas 338.62 388.62 Loonverlies per week 756.33® Aantal onder do wapenen2C5 Aantal kinderen be neden 16 jaar 266 Loonverlies per week f 3138.44 Vergoeding v. d. patroon f 417.09 Vergoeding van het Rijk 639.20 ..1056.29 Loonverlies per week 2082 13 Totaal loonverlies per week, waarbij betrok- ken 668 loden f 3698.02® AGENDA VAN DE WEEK. Woensdag: Voorschoten. Herv. Kerlc Bidstond, halfaoht. Zaterdag Leidsche Schouwburg. ..De Spnan3ohe Vlieg", Kluoht. en „De Armband". Tooneoispel. 8 uur. Zondag: 't Posthof. Dno Matron. 8 u u r. Dagelijks: Bioscope Variété Théater. Stationsweg. 7 nuf. (Zaterdag- en Woensdagmiddag. Matlnéo 2 uur.) GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS. Geopend's morgens van 9—12 en 's middags van 2—5 uur. AANVRAAC VAN WERKZOEKENDEN. 3 Klerken, 2 Reizigers, 36 Timmerlieden. 14 Met selaars, 3 Voegers. 4 Behangers, 14 Schilders, 14 Meubelmakers, 3 Stokers, 10 Smeden. 1 Blik slager, 65 Typografen. 16 Kleermakers. 38 Siga renmakers, 4 Schippers, 7 Bloemisten, 7 "Warmoe- ziors, 10 Grondwerkers, 8 Loopknechts. 38 Jon-^ geus (allerlei), 2 Rijwielreparateurs, 1 Mach. mon teur, 1 Typogr. mach. zetter, 8 Voorslaanders, 1 Babbelaarskoker, 140 losse Werkliedon, 160 Man nen allerlei, 3 Waschv rouwen. 35 Naaisters, 30 Werkdters. 22 Dienstboden, 1 Baker. 1 Winkel juffrouw, 4 Strijksters, 150 Vrouwen (allerlei). De heer H. L. Dijks, bureelchef t»eï griffie van 4iet Gerechtshof te 's-Graven- hage, 'die no. 1 was geplaatst op de voor dracht aan H. M. de Koningin voor deur waarder bij dat college, heeft verzocht voor een benoeming niet in aanmerking te ko men. De gewone audiëntie van den Minister van Koloniën zal Donderdag 1 October niot plaats hebben en die van den Minister van Marine Vrijdag 2 October niet. De Raad van Purmerend heeft beslo ten de aanstaande groote najaarsmarkten wèl, doch de daaraan verbonden najaars kermis niet te doen doorgaan. Naar men verneemt hebben B. en W. van Don Haag na raadpleging der com missie van advies, ecnig uitstel verleend aan de H. T. M. voor cle indiening aan hun collego van het door haar toegezegd ont- werp-reglemont op de arbeidsvoorwaarden van het personeel. Dit uitstel hangt samen met do ernstige ongesteldheid van den pre sident-commissaris der Maatschappij, mr. D. van Houten, die bij de laatste bespre kingen niet tegenwoordig heeft kunnen zijn en wiens medewerking vereischt is voor het nemen van de noodige beslissingen. AOADEMIENIEÜWS. Leiden. Geslaagd is voor het cafidi- daatsexamen in de rechtswetenschap mej, A. H. Pott. Groningen. Bevorderd is tot doctor in de rechtwetenschap, op Stellingen, de heer S. P. O. L. Meijer Wiersma, geb. te Groningen. IN ONZE STAD. Voor dc Militairen. In de „Graanbcurs". „De Graanbeura" was gisteravond bijna vol militairen. Door het vierde reg. infan terie derde bataljon, eerste compagnie, was een avond op touw gezet. Bedoeld was een gezellige avond en dit doel is bereikt, dank zij den pachter van het gebouw, den heer Backer, de opbredeX'ion en den pianist den heer Dee. Op goede muziek werden do aanwezigen onthaald door een mandoline-gezelschap j veel genoegen verschaften hun de heeren De Haas en Van der Linden met voor drachten en bewondering hadden zij voor eenige acrobaten, op wie zolfs de directie van „Scala" trotsch zou zijn, en die best wat méér hadden kunnen geven. De gezelligheid duurde van zeven uren tot halftien. Toen werd van het tooneel bekend gemaakt, na dankbetuigingen van allen, die daarvoor in aanmerking kwamen, dat een dorgelijke avond, misschien met eenigo afwisseling, in 't laatst dezer week of in 't begin der volgende andermaal zou worden aangeboden. Er zou dan meer pu bliciteit aan worden gegeven dan nu was geschied, waardoor misschien nog meer manschappen van de gelegenheid zouden kunnen profiteeren. Vroolijk en vlug ging het toen naar de plaatsen, waar de lange veeren waohtten. x Het in gevaar brengen van onze Onzijdigheid. Artikel 100 van het wetboek yan straf recht luidt: „Met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren wordt gestraft: lo. hij die, ingeval van een oorlog, waar in Nederland niet betrokken is, opzettelijk eenige handeling verricht, waardoor de on zijdigheid van den staat wordt in gevaar gebracht, of eenig bijzonder voorschrift tot handhaving der onzijdigheid van regee- ringswege gegeven en bekend gemaakt, op zettelijk overtreedt; 2o. hij die, in tijd van oorlog, eenig voor schrift van regeenngswege in het belang der veiligheid van den staat gegeven en 'bekend gemaakt, opzettelijk overtreedt."- Op grond van dit artikel is dezer dagen op last der justitie te Amsterdam door de politie in twee gevallen opgetreden. Het eerste geval betrof de „Illustration", en wel de nummers van 8 Augustus en 29 Augustus. In het nummer van 8 Augustus kwam hot bekende kaartje voor, waarop door middel van een pijltje geheel ten on rechte was aangegeven, alsof de Duitschers bij hun aanval op Luik, bij Eysden over Ne derlands gebied zouden zijn getrokken. Het nummer van 29 Augustus bevatte een teekening van George Scott, voorstellende een Duitsch soldaat, met den voet op het lichaam eener vrouw, brandende huizen op den achtergrond, en het onderschrift: „Leur fa^on de faire la guerre" („Hun manier van oorlogvoeren"). Deze beide nummers zijn door de Am- sterdamscho justitie aan de politie toege zonden len einde, op grond van het boven genoemd© artikel, daarover de leden der firma Meulenhoff en Cie. alhier te hooren, welke firma, zooals met weet tijdelijk do „Ilustration" (ook de bewuste nummers) hier te lande heeft laten nadrukken, om dat uit Frankrijk geen exemplaren de fir ma bereikten. Het tweede geval betreft een plaat van Louis Raemaekers, voorkomende in „De Telegraaf", van 23 Sept., avondblad, en voorstellende twee steenen beelden, van da kathedraal van Reims, tusschen welke 'n Duitsch soldaat geknield ligt. Het opschrift luidde: „Als de steenen spreken I" en het onderschrift: „Deze was 't die ons schond I" In dit geval is door de politie proces verbaal opgemaakt. Gistermiddag is, naar wij in de „Tel." lezen, ook het cliché van de plaat in beslag genomen. Dat de Amsterdamsche politie ook zelf standig waakt tegen alles, wat onze onzij digheid in gevaar kan brengen, blijkt o. a. hier uit, dat aan een winkelier in de Nieuwe Hoogstraat gisteravond werd aangezegd om het- onderschrift van een plaat, voorstellen de het 42 o. M. kanon, welk onderschrift luidde: „Het moordkanon der Duitschers", te verwijderen. - Eu op verzoek der politie is onlangs een einde gemaakt aan het openliik uitstallen van een groote kleurige plaat, in België ge drukt, met een aanschouwelijke voorstel ling van de gruwelen yan den oorlog in België. Kinderarbeid bij den Aardappel- en Bletenoogst. De minister van bljmenlandache zaken heeft., zoó meldt „Het Volk", tot de arton- dissements-schoolopzieners de volgende aanschrijving gericht: „De minister van landbouw, nijverheid en handel vestigt mijn aandacht op de waar schijnlijkheid, dat vele landbouwers bij den aanstaanden aardappel- en bietenoogst ter vervanging van de onder de wapenen ge roepen mannen, op ruime schaal zullen trachten gebruik te maken van kinderar beid, in plaats van iu het tekort aan ar beidskrachten te voorzien door het aanne men van personen, dio in andere bedrijven werkloos geworden zijn. Ten einde nu eenerzijds aan deze personen zoo min mogelijk de gelegenheid te ontne men een daggeld te verdienen, zoodat zij niet of in geringer aantal ia de gegeven omstandigheden voor onderstand in aan merking moeten worden gebracht, en met het oog anderzijds op de gezondheid der kinderen, die in een ongunstig jaargetijde een overmatigen arbeid zouden hebben te verrichten, heb ik de eer u te verzoeken, er in de eerstvolgende weken streng voor te waken, dat geen landbouwverloven worden toegestaan dan die uit hoofde van art. 14 der Leerplichtwet bepaald niet geweigerd mo gen worden. Mosselen nis Tolksvoedsel. Gistermorgen is door den afslager van de vischmarkt, den heer de By te Rotter dam georganiseerde verkoop van mosselen aangevangen. Doordat er dien morgen vroeg nog: al wat visch aan den afslag was, meldden zich niet voel vi$chvrouwen voor don mosselenver koop aan. Haar plaatsen werden dadelijk ingenomen door een 20-tal werkloozen, die gaarne met dezen handel wilden beproeven iets te verdienen. Zoo reden er over negenen een dertig wagens do vischmarkt uit, elke wagen be laden met 1 A 2 balen mosselen. Iedere ver koopster of verkooper kreeg een met de Btadskleur geverfden emmer, die, geheel gevuld, een inhoud heeft van K.G. De koo- per van mosselen ontving een vanwege de Algemeene Commissie tot Steun verspreid biljet, waarop de verschiHendo wijzen, waarop mosselen toebereid moeten worden, waren vermeld. De verkoop liep al dadelijk heel vlot. Er waren verkoopsters of verkoopers, die reeds na ruim een uur „los" waren en zich bij <len heer De By aanmeldden om nieuwen voorraad. Spoorwegverbinding met Duitschlaud. Men meldt uit Winterswijk: Met ingang van heden zal hier weer een vaste dienstregeling voor de Duitsclie goe derentreinen in werking treden. De treinen zullen binnen komen tusschen 's-morgens 5 uur en middernacht. Hierdoor zal het personeel der douane (fok weer nachtdienst moeten hebben. Naar door een der Duitsche ambtenaren daar, ter plaatse werd medegedeeld,- be staat het voornemen met ingang van 15 October, het y.FriedcnsfahrpLan" in wer king te stellen. Op een enkele uitzonde, ring na is het machinepersoncel, dat se dert het uitbreken van den oorlog hoofd zakelijk te Wesel g'estationneerd was, weer geheel naar hier teruggekeerd. Op het tra- ject .WeselWinterswijk, waarlangs tot dusverre geen goederentrein ging, zullen nu dagelijks twee freincn loopen. Het personenvervoer blijft voorloopig van Winterswijk uit nog gestremd. Verloven Ambtenaren der Posterijen. Een aantal ambtenaren der posterijen en telegrafie heeft zich tot den directeur- generaal van dit dienstvak gericht,- met het verzoek vergoeding te mogen ontvan gen van het derven der verlofdagen m 1914. Dat zich thans omstandigheden voor. doen,- die het geven der, normale verloven belemmeren, wordt ten zeerste betreurd, maar verwacht werd, dat de ambtenaren het derven van verlof als-een noodzake lijkheid zouden aanvaarden. De directeur-generaal der P. en T. vindt het pijnlijk te moeten ervaren, dat vele ambtenaren hierin weer een welkome gele genheid meenen te zien, om van de admini- stratle. wat geld los te krijgen. Waar mo gelijk, zal het reglementaire verlof nog wor. den verleend,- doch vergoeding wegens niet genoten verlof is buitengesloten, terwijl overbrenging van het tekort in dit jaar op het volgend jaar,- op practische bezwa- ren zal stuiten. Voor Vluchtelingen. Tn yel'band met de instelling van een commissie Voor, vluchtelingen, heeft de minister van binnenlandschc zaken, door tusschenkomsf van dé commissarissen der Koningin,- aan de burgemeesters verzocht, tg yvillen mededeelen,- of in hun gemeente eén Viereeniging tot bevordering van vreem delingenverkeer bestaat, onder opgave van den naam en het adres van den voorzitter/ Weer terecht. DL Naganf; priester <en lccraar tc Rol- cl ltd,- die sedert de Verwoesting van Leu- Ven vefmist werd,- is teruggekeerd. Hij was als krijgsgevangen^ naar Munster ge!- bracht, Vaeantlckaarten voor Militairen. Do directie der H. IJ. S. M. heeft be paald, dat na 30 dezer, wanneer do vacan- tiekaarten feitelijk niet meer geldig zijn, do- ze nog mogen worden verstrekt aan alle ia uniform gokleede militairen, zoowel hoo- gere als minderen, tegen den vasl gestelden prijs van f4, f3, f2 voor resp. Ie, 2e en 3de kktssev Een verdwenen Reserve-Officier. Mr. P. 3. Gerlings, die begin Mei met de Noorderzon uit Almelo verdween, kor^ daarna werd ontslagen als ambtenaar van het Openbaar Ministerie bij de kantonge rechten. m liet arrondissement Almelo en in staat van faillissement werd verklaard^ wordt thans als reserve eerste.luitenant van het 12de bataljon landweerinfantcrie door den burgemeester van Almelo opgeroepen om 10 October onder de wapenen te kom men. j Herlevend bedrijf. Aan de werf Conrad te Haarlem waar sedert eenigen tijd maar vijf dagen werd gewerkt, wordt, meldt „Het Yolk", te beginnen met deze week weer volle weken gearbeider is weer zooveel werk, dafc dit noodig blijkt. Frnnschcn op weg naar Huls. Zondagmorgen arriveerden uit HannoVéf, to OLdenzaal 103 Fransche heeren en da mes die, aldaar sedert het uitbreken van den oorlog waren gevangen gehouden. Zij werden begeleid door een Duitsch Rijks.» rechercheur. Ze deelden mede, dat zij, tóev - de oorlog tusschen Duitschlaud en Frank: rijk uitbrak, met vacantie te Metz vertoef*' den, van waar zij gevankelijk naar Hanno. v er werden overgebracht, waar zij op eigen kosten werden gevangen gehouden. Onge. veer een maand geleden was hun vergun-» ning verleend, via Keulen naar Frankrijk' terug te keeren, doch toen zij in genoemde plaats aankwamen, waren zij opnieuw naar Hannover teruggevoerd. Sedert was dé Amerikaanscho consul aldaar in liuu be lang werkzaam geweest; hij had hun pas sen verschaft en weten te verkrijgen, dat; zij thans naar Nederland mochten afrei-, zen, uitgezonderd verschillende jonge man nen onder hen. Zij vertrokken allen naar Den Haag, om daar de bemiddeling van den Franschen gezant voor de verdere reis in te roepen. Een verdwaald Duitsch Soldaat aan (1e grens. Aan een der Nederlandsche grensposten in Limburg heeft zich aangemeld een Duit sche militaire wielrijder, een landweerman, die van zijn troepen was afgedwaald pn reeds twee Idagen door Noord.België zwierf. Hij werd achtervolgd door vier Bel gische burgers en daarom gaf hfj zich aan onze post aan de grens gevangen. De vier Belgische burgers, die hem volgden, bleken evenwel niet gewapend te zijn. De Duitscber, vertelde eerst in Lotharingen te hebben gestaan, maar vandaar de vorige week met een bataljon naar België te zijn teruggezonden, alwaar hij reeds bij de stel- ling Antwerpen in het vuur was geweest. Een Militair schouwspel in het Stadion. Over enkele weken zal men getuige kun« nen zijn van een feest, als in ons land, nog niet heeft plaats gehad. Eenige Am- steidammers Ihebben het plan opgevat ir het Stadion een groot militair artistiek schouwspel tc ontwerpen. Zij zijn met hun plannen gegaan naar eenige invloedrijke personen,- en het gevolg daarvan is ge weest, dat het l'eest kan plaats hebben.' De bedoeling is een grootsche militaire demonstratie te houden op artistieke ba sis geschoeid. Dc commissie, die zich daar toe gevormd heeft, bestaat uit de heeren: P. van der Meyden, kapitein van het In-, dische leger, voorzitter; G. van Weerden- burg, vice-voorzitter en penningmeester; N. H. Wolf, redacteur van het weekblad ,,Do Kunst," algemeen secretaris; Henry En gelen, artistiek leider; F. Carton, technisch! leider; Pi-et van der Hem, kunstschilder,' artistiek adviseur. Het programma, dat in hoofdnummers reeds is samengesteld, zal worden uitge-' voerd door ongeveer 1000 militairen. De commissie krijgt de beschikking over een 120-tal [militaire wielrijders,- een 200-tal paarden,- kanonnen enz., die alle aan 'do uitvoering der verschillende nummers zul len 'medewerken. Ook een groot aantal artistcn en dames hebben hun medewer king toegezegd. 1 De opbrengst Van dit feest is eensdeels bestemd voor het Amsterdamsch Militair Ondersteuningsfonds,- anderdeels voor een artisten-ondersteuningscomité. De commissie heeft van hei bestuur van het Stadion geheel belangeloos de beschikt king over dit terrein verkregen. De datum van bet feest is vastgestel( op Zondag 18 October.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 1