De Europeesche flor.og.
Dc Bom t© Maastricht*
De Britsche gezant in Den Haag heeft
in opdracht van zijn regeering ter kennis
van de( Nederlandsche regeering ge
bracht, dat op 22 dezer een Britsch vlieg
tuig bij een verkenningstocht naar
Duitsch grondgebied een bom heeft verlo
ren, terwijl tengevolge van mist de be
manning gedurende l£ uur geen plaats heeft
kunnen bepalen en zich daarom niet be
wust is, over Xederlandsch grondgebied to
hebben gevlogen.
Aangezien het echter, mede in verband
met de omstandigheid, dat scherven van
de. op denzelden dag te Maastricht neer
gekomen bom op Britschen oorsprong
duiden, waarschijnlijk is, dat deze door
bedoeld vliegtuig is verloren, heeft de Brit
sche regeering in die onderstelling haar
oprecht en ernstig leedwezen aan onze
regeering doen betuigen over het onop
zettelijk vliegen boven N derl. grond
gebied en over het plaats gegrepen heb
bend ongevalzij verheugt zich er over,
dat geen verlies van menschenlevens is te
betreuren geweest. Zij heeft tevens ver
goeding van de veroorzaakte ma-terieele
schade aangeboden.
Gebrek aan Meel.
In de gemeente Velsen doet zich een nij
pend gebrek aan meel gevoelen, zoodat de
bakkers binnen enkele dagen het bedrijf
moeten staken als de uitvoer uit Amsterdam
verboden blijft.
De burgemeester had reeds een samen
komst met de bakkerspatroons, ten einde
maatregelen tot voorkoming van dit onge
rief te bespreken.
BINNENLAND.
Bij Kon. besluit is aan L. A* baron van
Ittersum, op zijn verzoek, met ingang van
2 Januari 1915, eervol ontslag verleend als
notaris te Vianen.
B. en W. van Heemstede stellen den
Raad voor een geldleening aan te gaan
gToot f 20.000, tegen parikoers en een rente
van ten hoogste 7 pCt. 's jaars en met
jaarlijksche aflossingen van f1000.
B. en W. van Deventer zijn voor
nemens,- binnenkort bij den Raad een voor
stel in te dienen tot den aanleg van een
groot wandelpark, op lipt terrein van de
prise d'eau dpr waterleiding. Het ontwerp
is gemaakt door den tuinarchitect den hepr
L'. A. Springer, te Haarlem. De kosten
worden geraamd op f 30.000.
Met het oog op de an dezen tijd heer*
schende werkloosheid, ligt bet in de be
doeling, liet werk zoo spoedig mogelijk
te doen uitvoeren.
S P O R T.
W e d s t r ij d e n v a n Zondag.
Onder gewone omstandigheden zouden
morgen de competities van den „N. V. B."
zijn aangevangen, nadat de vorige Zon
dagen ^an September besteed zouden ge
weest zijn aan de bekerwedstrijden. Waar
schijnlijk zullen de noodcompetities 4 Oc
tober een aanvang nemen en 'benutten nu
de Leidsche elftallen den vrijen Zondag
nog om zich wat meer strijdvaardig te
maken.
„Ajax" maakt er dit jaar allen ernst van
en krijgt weer een eerste klasser op be
zoek, nl. ,,H. B. S.", dat vrijwel zijn ge-
heele eerste elftal bij elkander heeft kun
nen houden, zoodat „Ajax" zeker morgen
pen goede oefening zal krijgen. Maar het
-„Ajax"-elftal heeft versterking gekregen
door Wijnveldt in de verdediging en Ver
sluis in de voorhoede, zoodat het toch een
aardige strijd kan worden.
•„De Sportman" speelt thuis tegen een
elftal van fatet 28e landweerbataljon van
Noord wijk en ook „L. V. V." krijgt mili
tairen op bezoek uit Leiden.
BLITENLANDSCHE BERICHTEN.
Dc Verkiezingen in Zweden.
Van de 230 zetels in de Tweede Kamer
van den Rijksdag waren er aan het begin
der week 188 bezet. Gekozen waren er
koen 75 leden der rechterzijde, 46 der lin
kerzijde en 67 socialisten. Op de rechter-
terzijde waren 280,000 stemmen uitge
bracht, d. i. 19,000 minder dan in het
voorjaar; op de linkerzijde 163,000 stem
men, d. i. 40,000 minder, op de socialisten
203,000, d. i. 27,000 meer.
Rekening houdende met de bezetting
van de nog open plaatsen in de oude Ka
mer, komt men tot de slotsom, dat in de
nieuwe Kanier de socialisten het tal
rijkst zullen zijn. Staaff, de oud-miniater
en leider van de linkerzijde, heeft reeds in
een politiek© rede gezegd, dat op de soci
alisten de VfeOplichting zali berusten een
ministerie te vormen, en dat ministerie
met de woorden die Braning, de leider
der sociasten, in 1911 ten opzichte van
een liberaal ministerie gebruikte de
„welwillende onzijdigheid" van de libera
len tcve gezegd.
Branting antwoordt daarop in Socialde-
mokraten, dat de socialisten de belofte
van een meer bindende samenwerking ver
langen. Over het geheel is de sociaal
democratische pers tegen een ministerie
uit de partij, en aangezien de linkerzijde
ret zwakste is, kan het er zoo zegt een
telegram uit Stockholm van komen, dat
ha, de verkiezing het nu rittende ministe
rie van landsverdediging zal plaats ma
ken voor een zuiver ministerie van rechts,
misschien onder leiding van Trygger, lid
tad do Eerste Kamer.
AGENDA VAN DE WEEK.
Zondagi
PoBthof. Trio Modern. 8 nor;
Maandag:
^^jdeohe Schouwburg. -„Die Elno-Königln"
Dagelijks:
Bioeoope Variété Théater. Stationsweg, Tuur,
(Zaterdag- en TVoensdagmiddag, Matinée 8 uur.)
Het vernietigen der Engeische
Oorlogsschepen.
De Engeische admiraliteit heeft een ver
klaring gegeven over het zinken van dc drie
kruisers in de Noordzee.
Dit feit zal een geweldige vérandering
brengen in de gedragslijn, tot nu door de
Britsche oorlogsschepen gevolgd, bij de
redding van overlevenden van zinkende
schepen.
Het zinken van de „Aboukir" is alleen
een toeval geweest tijdens een onderzoe
kingstocht, maar de „Hogue" en de „Cres-
6y" zijn gezonken, omdat ze gestopt hebben
om menschen te redden. Het natuurlijk ge-
\oel van menschelijkheid in dit geval ge
toond heeft aldus tot zware verliezen ge
leid, welke voorkomen zouden zijn geweest,
wanneer men zich strikt had gehouden aan
krijgskundige overwegingen.
Deze vergissing is te vergeven onder de
omstandigheden van de moderne oorlog
voering, maar de admiraliteit verklaart,
dat. het noodzakelijk is voor de toekomst
deze gedragslijn voor Britsche oorlógssche-
peïi vast te stellen wanneer .een schip
averij krijgt door een mijn of bloot staat
aan een 'onderzeeschen aanval, moet het
ontredderde schip op zijn eigen hulpmidde
len zijn aangewezen, ten minste als het
groote oorlogsbodems betreft.
Geen daad van menschlievendheid, 't zij
voor vriend of vijand, mag de voorzorgen
die in den. oorlog geboden zijn, uit het oog
doen verliezen en geen maatregelen van
redding mogen worden genomen, als ze den
militairen t-oestand kunnen schaden. De
kléine oorlogsbodems moeten echter zoo
spoedig mogelijk worden opgeroepen om
beschadigde schepen te hulp te komen.
De verklaring zegt voorts, dat het ver
lies van bijna- zestig officieren en 1400 man
niet zoo'n verbittering zou hebben gewekt,
als het veroorzaakt ware door kanonvuur in
een open gevecht, maar het is buitengewoon
te betreureD onder deze omstandigheden.
Ofschoon de opwinding van het gevecht
bij den ondergang der drie kruise^ geheel
ontbrak, is voorbeeldige tucht -en een ver
blijdende moed en zelfopoffering getoond
door de geheele. bemanning.
Afgezien van het verlies der manschap
pen, is het verlies der kruisers van weinig
betteekènis voor de vloot, daar zij behoorden
tot de reeds verouderde schepen.
De admiraliteit brengt warme hulde aan
de 'Nederlandsche schepen „Flora" en „Ti
tan7', waarop de Engeische schipbreukelin
gent zeer hartelijk zijn ontvangen, gevoed
en gekleed.
Dc houding van Italië.
De militaire medewerker van de „Times"
maakt d© houding van Italië tot onderwerp
varu zijn overzicht van 23 September, en ver
klaart o.a., na er op te hebben gewezen, dat
de geallieerden vertrouwen stellen dn h'un
stérkte, in de rechtvaardigheid hunner zaak
en in. de eindelijk© overwinning daarvan, en
geep enkelen staat tegen zijn zin in het
geschil wensche te betrekken:
„Wij kunnen echter onze' oogen niet slui
ten voor de z-eer krachtige beweging in Italië,
tén gunste der geallieerdenWel zou het
velctn Italianen onaangenaam zijn, partij te
kiezen tegen mogendheden, waarmede zij ge
durende lange jaren een gemeenschappelijke
politiek hebben gevoerd, maar voor de meer
derheid van het Italiaansolie volk is het
duidelijk geworden, dat zijn levensbelangen
gemoeid zijn met de besprekingen, die na
den oorlog zullen plaats vinden.
De .overwinnaars, wie zij ook zijn mogen,
zullen millioenen mannen in het veld hebben,
én rij zullen in staat zijn heen te loopen over
de gevoelens van alle staten, die hen niet
tobben bij^esta an. Ér zal een ontzaglijk groot
aantal monden opengehouden moeien worden
bij hét sluiten van den vrede, en natuurlijk
zullpn de staten, die het- juk van den oorlog
hebben moéten torsen, het eerst voldaan
worden.
In 1670 kreeg Italië gelegenheid, het schier
eiland tot een ©enig, groot rijk te maken,
maar nog is Italië niet- geheel herboren en
iedere Italiaan ziet in, dat thans de kans
geboden is, om Cavour's grootsch werk ie
voleindigen.
Dpitschland en Oostenrijk hébben volstrekt
geen rekening gehouden met Italië's belan
gen, toen zij dezen oorlog op touw zetten,
en dientengevolge hebben zij dat land vrij
heid gelaten, om zijn belangen te bescher
men, zoo goed als het dat vermocht.
En ofschoon nog veel Italianen geneigd zijn
om jaan Duitschland's zijde te blijven, kan
nieniand van hen verwachten, dat zij de
levensbelangen .van Italië zullen opofferen
aan sentimenteel© overwegingen.
Nu de Oostenrijksche zeemacht een quan
tity négligéable is geworden, doet de ongun
stige vorm van Italië zijn onevenredige lengte
met de geweldige kustlijn niets meer tér
zaké. En als Italië aan den strijd mocht
deelnemen, kan het de verdediging zijner
kusten zoo goed 'als geheel verwaarlooaen.
Het kan zijn geheele landmacht in het Noor
den concerntreeren en zijn troepen aan de
Fransche grens zou het evéneens terug kun
nen trekken.
Italië (36 millioan inwoners), kan 1,100,000
goedgeoefendé soldaten in het veld brengen,
waarvan 515,000 van hé' s'aand leger, 215,000
van de mobiele militie en 310,000 van de
landweer. Voor actieve operaties kan hét
dadelijk 700,000 man opbrc-ngen, n.l. 544
bataljons infanterie, 180 eskadrons cavalerie
én 360 batterij-en.
De mobilisatie gaat tamelijk snel in Kaar
werk en zou thans nog vlugger gaan, daar
do reserve-lichtingen reeds onder de wapenen
zijn.
De veld.artillerie heeft Deport-kanonnen,
kaliber 75 m.m., terwijl er overvloedig zware
kanonnen, bolegeriDgsstukken en zeer zware
kust batterij en voorhanden zijn. De infanterie
gebruikt het Man n 1 i c h e r. C ar can o- ge w eer.
Van Zwitserland tot de Juliaanse he Alpen
volgt de Oo0t^nrijkscRIteli9<inBche grej^ 4©
bergkammen op een hoogte van 7000 tot
10,000 voet. Behalve het dal van den Adigo,
zijn er weinig gelegenheden voor het over
brengen van zeer groote legerafdelingen over
dit gedeelte der grens. Tusschen dc Juliaan-
schc Alpen en de Adviatische zee verandert
de natuur de grens. De bergen worden voort
durend lager cn. niets verhindert hier de
bewegingen van een lang front, over den
Tagliam.ento naar het Oosten.
Tyrol steekt als een bastion vooruit in de
Lombardijsch-Vonetiaansche vlakte. Op •haar
westelijken vleugel looien slechts drie wegen
over de grens, maar de Oostelijke zijde is
gemakkelijker begaanbaar en liet breed© dal
van den Adigo voert in" noordelijke richting
in het hart van Tyrol,
Over de Carnische Alpen loopt geen enkel©
weg, die geschikt is voor vervoer per as. Een
bergachtig terrein. 30 mijlen breed, scheidt
de grens van de Venetiaansche vlakte. De
Oostenrijkers hebben uit gebergte zwaar ver
sterkt met forten, die alle pantserkoepels,
met 6 a 12 kanonnen voorzien, bezitten, be
nevens middelsoort houwitsers, gepantserde
uitkijktorens, machtige zoeklichten en sein-
inrichlingen. Bovendien heeft Tyrol een
groep fortificaties te Riva, ren te Franzens-
feste en een sterke vesting 1© Trente, die
als de sleutel van Tyrol is tc beschouwen.
Het opbrengen van Schepen.
De „Times" wijst er op, dat het opbren
gen van Duitschc schepen ook Engeische
I belangen ernstig dreigt te schaden. Er zijn
tot nu toe ea. 200 Duitsche schepen opge
bracht, terwijl 150 in neutrale havens toe
vlucht hebben gezocht. Bijna al deze schepen
hebben echter Engeische ladingen aan boord.
Zoo zijn te Kaapstad Duitsche schepen in
beslag genomen, die op weg waren, van de
Vereenigde Staten naar Australië, waarheen
zij vóór rekening van Engeische firma's
vrachten vervoerden. Niet alleen heeft men
in Australië gebrek aan deze goederen, doch
door het uitDÜjven der artikelen dreigt de
afzetmarkt verloren te gaan. Zoo worden
voorts te Gibraltar Duitsche schepen vast
gehouden, welke uit de Vereenigde Staten
naar Britsch-indie voeren, eveneens met la
dingen die voor een groot deel voor neu
trale of Engeische rekening verzonden wa
ren en waaraan men te Gibraltar niet de
minste behoefte heeft. Bovendien zijn vele
van deze goederen aan bederf onderhevig.
Het blad dringt er daarom op aan, dat
deze schepen öf dadelijk verkocht zullen
worden en dan door de nieuwe eigenaars
met c e lading naar de plaats van bestem
ming zullen worden gezonden öf wel dat men
ze daaTheen zal laten vertrekken en ter
plaatse van aankomst zal verkoopen. In
eerstgenoemd geval zouden de nieuwe
eigenaars reeds dadelijk zeker zijn van een
loonende reis. Wat den verkoop der buitge
maakte schepen betreft, moet rekening wor
den gehouden met het feit, dat met het oog
op de desorganisatie der vrachtemparkt
thans wel geen hooge prijzen te maken
zullen "zijn. De regeering dient Engel eh©
reeders in staat te stellen de schepen op
gunstige voorwaarden aan te koopen.
Wat Duitsche schepen aangaat, die in
neutrale havens zijn bihnengeloopen, deze
zullen gedurende den geheelcn duur van den
oorlog liggelden hebben te betalen, waarme
de aanzienlijke bedragen gemoeid kunnen
zijn. Aan de Engeische consuls is order ge
geven de belangen van Britsche eigenaars
der vracht te'besehermen, opdat voorkomen
worde, dat hun goederen voor de betaling
der havengelden worden verkocht.
Een Soldatenbrief.
Aan èen door een Duitsch soldaat van
het 74ste infanterie-regiment, tiende corps,
nan zijn vrouw geschreven brief is het vol
gende ontleend
Ik heb eenige dagen doorgebracht die
met elke verbeelding spotten. Ik had niet
gedacht, dat een mensch zoo iets kon door
staan. Geen seconde is voorbijgegaan dat
mijn leven niet in gevaar was, en toch heb
ik niet het minste letsel bekomen. Het was
vreeselijk, het was gruwelijk. Maar ik ben
gered voor jou en ons geluk, en ik begin
weer moed te krijgen, al ben ik nog zeer
onder den indruk. God geve dat ik je wel
dra mag terugzien en dat de gruwel spoe
dig voorbij is. Niemand van ons kan iets
meer doen, de menschelijke kracht is uit
geput. Ik zal trachten je iets te vertellen
Op 5 September werd bericht, dat de
vijand een positie innam bij St. Prix (noord
oostelijk van Parijs). Het tiende corps dat
een buitengewoon snelle marsch verrichtte,
viel natuurlijk Zondag aan. Sterke hellin
gen voerden naar hoogten die door een aan
zienlijke macht werden bezet. Met onze
zwakke afdeelingen van het 74ste en 41ste
regiment bereikten we de kam en kregen
lievig artillerievuur, dat ons wegmaaide.
Echter we kwamen in St. Prix. Nauwelijks
waren we hier of werden begroet met hevig
geschutvuur en een felle fusillade van de
vijandèlijke infanterie. Onze kolonel werd
zwaar gewond —r hij was al do derde, dien
wij hadden. Veertien man werden rondom
mij gedoodOp 7, 8 en 9 September wa
ren we voortdurend onder granaat- en kar
tetsvuur en leden we zware verliezen. Ik
was in een huis, dat herhaaldelijk geraakt
werd,
Hoe vaak dacht ik aan jou en wat ik heb
geleden in dien vreeselijken slag, kan je je
niet voorstellen, deze zware artillerie werd
gebruikt voor het. beleg van Maubcugej
wij hadden haar dringend noodig, want de
vijand hadzijn zware kanonnen in stel
ling en beschoot ons hevig. Vier dagen lang
was ik onder artillerievuur het is als de
hel, maar dan nog duizendmaal erger. In
den nacht van den 9den werd last gegeven
tot den terugtocht, daar het waanzin zou
zijn onze stelling met onze weinige mannen
t© houden en we den volgenden dag een
vreeselijke nederlaag konden verwachten.
De Eerste en Dorde legers konden niet
met ons aanvallen, daar wij te veel voor
waarts waren gerukt.
Het moreel was geheel en al gebroken.
Ondanks ongehoorde offers,hadden we niets
bereikt. Ik begrijp niet hoe ons leger, na
drie groote slagen zeer verzwakt, tegen
een stelling werd gezonden, die de vijand
sedert drb .wek$n had voorbereid, maar
natuurlijk ik weet niets van de bedoeling
van onze chefs.Zij zeggen dat niets ver
loren is.' In een woord, wij trokken terug
op Cormontreuil en Reims in geforceerde
marschen dag en nacht. Wij hooren dat
dezo legers zich zullen verschansen cn rus
ten en dan op nieuw zich opmaken voor de
zegevierende opmarsch naar Parijs. Het
was geen nederlaag, maar alleen een stra
tegische terugtocht. Ik heb vertrouwen in
onze aanvoerders, dat alles goed zal gaan.
Ons eerste bataljon, dat heel dapper heeft
gevochten, is van 1200 man tot 194man
verminderd. Die cijfers spreken voor zich
zelf.
Uit een Correspondentie.
Allen, rijken en armed, voelen zich broe
ders. Ik dacht daaraan nog gisteren, toen
ik aan een klein station buiten Angers ge
tuige was van het voorbijrijden van treinen
met. gewonden. Ei* was daar een groot©
menigte belangstellenden, alleen gekomen
om die brave jongens moed in te spreken,
en ieder had wat meegebracht, dc armsten
kwamen aandragen met een paar sigaretten,
die zij voor tien" oentimen gekocht hadden.
Het had iets van eon feast Vrouwen brach
ten wijn, Icoek, melk en andere versnape
ringen mee, en daaronder zag ik een lief
oud moedertje, die ©en grooten schotel
droeg, waarin een heerlijke geurige konij
nenragout dampte.
Allons! jongens, riep ze met een vroo-
lijk maar trillend stemmetje. Allons, het
is mijn laatste konijntje, ik heb het voor
jullie geslacht. Houdt je keteltjes bij!
Werklieden en landarbeiders deelden
handdrukken uit, die met een kleine gift in
geld of een pijp of een pakje tabak gepaard
gingen; kinderen rijkten vruchten; ik heb
er een gezien, die aan een soldaat zijn bo
terham, met confituren dik bestreken, toe
stak en hij schaamde zich er over, dat hij
er a.l in gebeten had. Het was een schouw
spel, zoo echt populair, zoo mooi mensche-
lijk, zoo aandoenlijk als ik het nog nooit
heb bijgewoond. Waarlijk, d© oorlog hééft
ook zijn goede, zijn verheven zijde; en ik
denk aan den brief van een knappen, ont
wikkelden werkman, nu korporaal bij de
genie, die bezig is met het slaan van brug
gen: over de Moezel onder het vuur van den
vjja.nd. Doze brief werd mij ter lezing ge
geven, ik schrijf 'er de volgende begeeste
rende woorden uit ovor: „Het kauon kan
donderen, de kogels regenen, de mitrail
leurs hun schroot uitbraken, de mannen
vallen en de lijkkisten in d© Lobharingsche
aard© verzinkenslechts hebben dc oogen
zicli to vestigen op d© drie kleuren van
vlammende zijd© en ik geloof, dat men zich
in stukken zou laten hakken voor dab woord
„Frankrijk", dat ieder oogenblik op onze
gloeiende lippen komt..
En dan welk ©en geluk, wolk een droom,
die zoo volkomen vereeniging van alle har
ten ito beloven,.ma zich onderilng in ons lieve
land te hebben verscheurd over vraagstuk
ken, die op dit oogenblik zoo laag zijn neer
gehaald, zoo laag, dat men elkaar weder
kerig aanziet met schaamte en verbazing,
dat men zich ooit met zulk© onzinnigheden
heeft kunnen bezig houden.
Beklaag mij dus niet. Vloek den oorlog
niet meer. Men zal in Frankrijk nooit ge
noog kennen den onmetelijken dienst., dien
de Germaansóhe Imperator ons heeft be
wezen."
Ik geloof, dat hij gerust kan zijn de brave
soldaat die dit schreef. Want na dezen
oorlog zal er vrede warden gema-akt, vrede
overal; niet alleen onder dit volk, dat niets
liever dan den vrede had willen bewaren,
maar ook in het buitenland, waar met de
zelfde onverzettelijke gestrengheid de ont
wapening zal worden voorgeschreven als in
Frankrijk zelf.
Duitschc Propaganda.
Reizigers, door Duitschland naar ons va
derland gekomen, gewagen van de ontzag
lijke propaganda door de Duitschers onder
de doortrekkenden gemaakt.
Aan ieder 6fcation worden aan de vreem
delingen exemplaren van de plaatselijke
bladen cn Duitsche witboeken gegeven, een
speciale dienst is georganiseerd om vooral
de reizende Amerikanen te bewerken.
In Heidelberg bijv. stapten eenige Duit
sche heeren in, die tot Niederlahnstein in
den trein bleven en zwaar boomden over de
leugenachtige berichten in de neutrale lan
den van Engeische en Fransche zijde ver
spreid. De telegraafkabel met de Vereenig
de Staten was door de Engelschen vernield
om het naar Amerika seinen van de ware
Duitsche berichten tegen to gaan.
Het verzoek aan Amerikanen en Neder
landers wa6, om dat alles zooveel mogelijk
in hun landen te verspreiden en er bij te
voegen, dat het geheele Duitsche volk den
strijd wil voortzetten tot 'n eervollen vrede,
die voor tientallen van jaren wordt verze
kerd, is bereikt.
Onder de reizigers waren er, die de
schending der Belgische neutraliteit ter
sprake brachten, de neutraliteit, toch ook
door den Duitschen keizer gewaarborgd.
Daarvan hadden de propagandisten niet
terug.
Dc Russen in Galicic.
De Russische legatie to 's-Gravenhage
heeft het volgende bericht ontvangen no
pens de krijgsverrichtingen op heb Galici-
sche gevechtsterrein. De Russische troe
pen hebben de versterkte stelling van
Falstijn, Chirew on Ustrzyki genomen,
daardoor de nadering van de versterkte
plaats Przemysl van de zuidzijde dékkende.
Aan de noordzijde zijn eveneens genomen
de forten in de streek van Radino, met
het geschut waarmee zij bewapend waren,
liet garnizoen van Przemysl heeft Médica
(in den oostolijken sector) ontruimd en is
op de fortenliniën teruggedrongen.
De bevolking van Krakau vlucht in de
richting van Wecnen.
Do groote generale staf deelt dd. 23
dezer mede: In West-Galicië is met ge-
vochten. Het Oostenrijksche leger, van
Khyrow teruggeworpen, zet rijn terug
tocht voort.!
Amerika cn ile Oorlog.
De Londensche correspondent van de
„Tel." schrijft:
Wij hebben het. geluk gehad met een be-,
keud Amerikaansche politicus te spreken
over do gevoelens en 't belang van Amerika!
in den' tegenwoordigen oorlog. Volgens de-'
zen hooggeplaatsten persoon zijn de gevoe
lens in Noord-Amerika trouw aan Engeland.
De taal, het verleden, de intieme en harte
lijke betrekkingen tusschen de beide naties
zijn banden, te krechtig, om ooit dc Ver-
eenigdo Staten een vermindering van 't En
geische prestige in de wereld te doen ac
cepteeren. Aan den anderen kant is het La-
tijnsche Amerika hartstochtelijk gehecht aan
Frankrijk, welks prestige, moreel zoowel
als intellectueel, een beslist© fascinatie uit
oefent op de geesten. Engeland vindt ook
groote sympathie onder de Zuid-Araerikaan-
schë naties, die zoo trotsch en begeeng naar
vrijheid zijn en die nooit de schuld van
dankbaarheid vergeten tegenover de Engei
sche politiek, die geïnspecteerd door Can
ning, zoo beslissend heeft bijgedragen tot
hun onafhankelijkheid als natie.
Van een standpunt van belang beschouwd
is 't natuurlijk, dat Amerika in dit enorm©
conflict een volmaakte neutraliteit wil bé- 1
trachten. De Vereenigde Staten hebben ©en
zeer belangrijke bevolking, en in allie Zuid-
Amerikaansche staten zijn talrijke Duitsche
kolonies. De betrekkingen tusschen Duitsch-
land en die landen zijn zeer uitgebreid.
Maar ©en definitieve overwinning van
Duitschlajid zou een feit zijn, dat ernstig i
de aandacht van Amerika zou trekken. In
derdaad heeft Duitschland altijd getracht
om de actie der Vereenigde Staten in Ame
rika tegen to werken. Overal, in Venezuela,
en laatst nog in Mexico en Haïti, heeft het»
getracht zijn standpunt tegenover dat van
de regeering der Vereenigde Staten te stel---A
len. In 't geval van een groot Duitsch suc
ces, en van een overwinning overal der
Duitsche hegemonie in Europa, zou de paD-
Germaansche geest een nog grootere ex-1
pa-nsie in de geheele wereld zoeken, en na-1
tuurlijk zou zich dan voor Zuid-Amerika het
.perspectief openen van 't Duitsch gevaar.
Sedert lang richten dc pan-Germanen hun
blikken op de zuidelijke provincies van Bra
zilië}, waar duizenden Duitechers zijn geves
tigd. Op sommige geografrische kaarten
wordt die streek van Brazilië al aangeduid l
met. „Antarctisch Duitschland"! Het staat
eenter vast, dat het nationale gevoel, zier
krachtig in Brazilië, nooit de bezetting van
ook maar het kleinste deel van 't Braziliaan-
schö grondgebied door een vreemde natie
zou .gedoogen. Maar bovendien, elke Duit
sche poging om eemg gebied in Amerika
te bezetten, zou direct de Monroe-leer nood
lottig in beweging zetten, die zoowel voor
de Ver. Staten als voor geheel Amerika
geldt, en die de fondamenteele basis hunner
politiek is. Het is om deze reden dat een
overwinning van Duitschland in Europa uiet
zonder gewettigde vrees zou worden aange-
rieni dooi de volken van Amerika.
Dc eerste Oorlogstentoonstelling.
Op 1 October, zoo wordt uit Leipzig aan
het „Berl. Tageblatt" berioht, zal de eer
ste Duitsche oorlogstentoonstelling in de
„Bugra" geopend worden. De tentoonstel
ling loopt natuurlijk over den tegenwoor
digen oorlog. Er zullen boeken, brochures,
aanplakbiljetten, kaarten van het oorlogs-1
terrein, postkaarten en andere drukwerken.-'
op den oorlog betrekking hebbende, te zien.
zijn. Een hoofdrol zullen de bladen spelen.
Niet alleen Duitsche, maar ook die der
neutrale staten en zoo mogelijk ook bladotf
uit de vijandelijke landen zullen in de
mee£t mogelijke verscheidenheid worden
tentoongesteld.
Hët zal echter geen zuiver grafische ton-
toonstelling ziin, want ook uniformen,
Duitsdhe en andere wapens en munitie zul*'
len een plaats krijgen in de expositie. En"
ten slotte zal de noodige plaats worden
ingeruimd voor het postwezen, dat in den'
huidigen oorlog zulk een belangrijke en
moeilijke rol heeft vervuld.
Gevangenschap en Handel.
Het kamp der gevangenen te Esztergom,
in Oostennjk-Hongarije is met ijzer draad
afgefzötj daarbuiten wandelen schildwach:
ten én gendarmen terwijl daarbinnen onder
officieren voor de handhaving van de orde
zorgen. In het midden van 't kamp zijn de
tenten; sedert eenige dagen niet meer vol
doende voor alle gevangenen, weshalve
een afdeeling der gevangenen, onder leiding
van eenige onderofficieren bezig was houten
barafkken te timmeren. Met de gevangenen
mag worden gesproken, mits men op een
afstand van twee pas van de omrastering
blijve. De Joodsche soldaten uit Polen drin
gen naar voren, zoodra zij iemand zien aan
kom pn; ongevraagd vertellen zij in gebroken
Duitsch dat zij op de Oostenrijksche en I-Ion-
gaarsche soldaten niet hebben geschoten
maar zich dadelijk hebben overgegeven. Het
zijn groote mooie kerels, breed gebouwd, en
met een frisch en gezond uiterlijk. Later vra
gen zij om een sigaar, en willen zij zaken
gaan doen. Unii'ormknoopen met den dub
belen Russischen adelaar, schouderbedek
kingen met de nummers van 't regiment er
op gestikt, veldflesschen, een broodzak,
kortom met alles wat zij en hun lotgenoo-
ten bij zich hebben, willen zij handel drij
ven; Russisch papiergeld, waarop met pot
lood geschreven: „kamp bij Esztergom",
tegen goudgeld als souvenir inwisselen.
Het is de vraag of deze Joden werkelijk niet
hebben gevochten dan wel of hun vertelsels
geen leugens zijn om beter zaken te kunnen
doen.
Stoomschepen.
STOOMVAART-MIJ. NEDERLAND.
.JTaneean" (uitreis) vortrolc 24 Sept. van Sues;
..Oranje" (thuisreis) arriv. 24 Sept. in Sandown
Bay„Rembrandt" (thuisreis) vertrok 24 Sept. var
Porl-Said.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
„Ophir (uitreis) passeerde 24 Sept. Porim
KON. WEST-IND. MAILDIENST.
„"Niokerlo" vertrok 25 Sept. van Amsterdam Dy
Suriname; .Prins Hauritu" arriv. 25 Sopt. vat
Paramaribo to Amsterdam.
HOLL AND-AMER IK A LIJN.
„Noordordijk" van Baltimore naar Rott^rdaifr
passeerde 25 Sept. Lizard; „Zaandijk"- arrivw M
Sept. van Savannah te Baltimore.
