Nederland en de Oorlog.
N\ 16719
Vrijdag 38 Augustus».
Tweede Blad. A0. S914.
Onder onze Vroede Vaderen.
IDSCH
Hoewel de wereldmisère zich het vreese-
iijkst afteekent daar, waar de oorlog d©
velden bloed kleurt-, zijn de economi
sche gevolgen ook wel degelijk merkbaar
waar thans nog betrekkelijke rust heerscht.
Wie dit nog niet zou hebben gevoeld, zal
het hebben moeten bemerkt, toen hij gister
avond het verslag van den Gemeenteraad
in ons blad la9. Op enkele besluiten na
werd de geheele zitting er door in beslag
genomen.
De Voorzitter zette dezen toon in, met
zijn openingsrede, die in gewone tijden na
tuurlijk niet zou gehouden zijn, waarin hij
den toestand schetste en er op wees wat er
gedaan wordt om den nood te lenigen. Met
lof maakte hij gewag van den arbeid van
heb Steuncomité, dat hij in alle opzichten
hij de burgerij aanbeval, prees het werk van
Arbeidsbeurs en werkloozenfonds, roemde
de ontvangst der militairen door de burge
rij en somde ten slotte de maatregelen op,
dio gemeentelijke autoriteiben op verzoek
van de Regeering of eigener beweging had
genomen en vond voor zijn gemoedelijk
woord, dat uiteraard geen nieuwe lichtpun
ten kon openen, hartelijke teekenen van in
stemming.
Gaarne werd B. on W., voor wie het
gewenscht ia voor verschillende doeleinden
dadelijk de noodige geldmiddelen te kunnen
beschikken, een crediet van Ï70.0CO ver
leend. Heb bedrag zal menigeen nog wel
meegevallen zijn, als men weet, dat bijv. ia
Amsterdam een half millioen voor dezelf
de doeleinden werd genoteerd. Maar wie zal
zeggen, dab het daarbij zal blijven! Men
mag echter, niet vergeten, dat vele uitga
ven slechts bij wijze van voorschot voor het
Rijk geschieden, die later dan ook weder
worden gerestitueerd.
- De reeks van adressen en adhaesiebetui-
gingen op adressen was zoo groot, dat wij
niet zullen beproeven er een opsomming van
te geven. De workliedenvereenigingen wa
ren daarbij het sterkst vertegenwoordigd.
Het is de klasse, die het minst weerstands
vermogen, en als de nood dreigt, het eerst
liulp noodig heeft, en deze zoeken gaat
bij de naastbijzijnde overheid, d. i. heb
gemeentebestuur.
De Voorzitter kon medodeelen, dat som
mige adressen zoo vlug in elkaar waren ge
zet, dat niet eens de betrokken vereemgin-
gen er in gekend waren. Voorzitter en secre
taris hadden het maar opgekoapt. Groot
'effect sorteeren dergelijke adressen dan
ook niet. De Raad weet ze op de rechte
waarde te schatten. Het is dikwijls jammer
van de zegelkoste-n, die er aan besteed wor
den.
Over de verschillèncJc punten der agenda
is zeer weinig gepraat, en cok wij zullen,
met verwijzing naar het verslag vau giste
ren, er niet veel van zeggen.
Van buiten af hoorden wij de opmerking,
dat heb een eigenaardigen indruk maakt
van de overhêid tob het publiek de verma
ning te hooren richten: „Laat alles zoo
veel mogelijk op de gewone wijze funct.ion-
neeren", terwijl men zelf voorgenomen wer
ken uitstelt of opschort, zooals door B. en
W. dan ook was voorgesteld den bouw van
teen nieuw paviljoen bij het gesticht Ende-
'geesb niet te doen plaats hebben, waarmede
de Raad gisteren volkomen accoord ging.
Men moet echter niet vergeten, dat cle uit
voering van zulk een werk op het oogen-
blik groot-e moeilijkheid zou hebben mee
gebracht. De daarvoor benoodigde hard
steen zou uit België moeten komen, waar
van thans allerminst sprake is. Wij noemen
dit slechts als voorbeeld. Het- zou zeer de
vraag zijn of er bij do aanbesteding voor dit
werk zich gegadigden zouden opdoen en was
dit wel het geval, dan zou de inschrijvings
som ongetwijfeld enorm hoog zijn. En voor
uitvoering in eigen beheer leent zulk een
werk zich om straks genoemde redeuen ook
niet. Bovendien, de houten hulppaviljoen3
rijn er voor. Deze kunnen nog best eenigen
tijd dienst doen. Men bezuinigt alzoo voor
,do eerste jaren een bedrag van ƒ75,000.
De Bond van Ned. Gemeentewerklieden,
afd. Leiden, die in plaats van S5«- pG't. heb
volle bedrag van het loon aan de gezinnen
van gemeentewerklieden, waarvan het lioofcl
of de kostwinner militaire plichten vervult,
wilde toegekend zien en het bedrag van
35 pCt., dat aan ongehuwde werklieden,
niet-kostwinners naar rato verhoogd, kreeg
riet alleen nul op het request, doch bo
vendien een schrobbeen ng van B. en W.
toe, terwijl zij er gisteren ook niet geheel
zonder kleerscheuren afkwamen.
De militieplichtigc in gemeentedienst heeft,
bok als hij 85 pCt. van zijn loon ontvangt, al
reeds zoo'n groot en voorsprong op den sol
daat uit een particuliere betrekking, tot
landsdienst geroepen, dat veeleer dank
baarheid hem moest bezielen, dan de lust om
nog meer te vragen.
De heer Fokker wilde trachten te waken,
dat do ongehuwde militair-gemeentewerkman,
riet-kostwinner, aan wien 35 pCt. van het
loon wordt uitgekeerd, dit niet zal beschou
wen als een zakduitje, maar hem de ver
plichting opgelegd wordt, daarvan vergoeding
te geven aan de menschcn, waarbij hij in
woont. 1 ;>-:*! *1$
Do Voorzitter zcide naiuurlijlc, dat hier
van een verplichten van B. en \Y, geen sprake
kan zijn. Zij kunnen alleen er op wijzen
■Wij gelooven echter, dat de gevallen, dat de
gehuwde gemeentewerkman commensaal is,
zëer sporadisch voorkomen. De mc'csten zullen
inwonen bij liuja ouder* en wij twijfelen
niet of de vergoeding zal wel in diens han
den komen.
Met betrekking tot de gemeente-beambten
en -ambtenaren bestond nog zoodanige rege
ling niet. Daartoe is nu besloten. Do bepa
lingen, ook daarbij gemaakt, dat indien, wat
nog niet onmogelijk is, vanwege het minis
terie van oorlog, vergoeding wordt gegeven,
clczQ op het bedrag door de gemeente ver
strekt, zal worden gekort.
Het verzoek van den Leidsclien Bes hui r-
dersbond, oni van gemeenlewego do bij het
iWerkloozenfonds aangeslolaa vakvereenigin-
gen in alaat te stellen in deze bijzondere
tijden aan haar verplichtingen le voldoen,
zou zeer waarschijnlijk van de hand zijn
gewezen, ware niet eon circulair© van mi
nister Treub, aan de Burgemeesters, nog juist
bijtijds gekomen. Het bestuur van het gemeen
telijk Werkloozenfonds had in een niet van
bijzondere liefde voor de werkloozonkassen
getuigend praeadvies aangeraden het verzoek
at' te wijzen en B. on W. sloten zonder nade
re mohveering zich daarbij aan. Als do werk-
Icozenkassen uitgeput waren, zouden dus de
werklooze leden er van een beroep moeten
deen op steuncomité's of liefJadigheidsinstel-
lingen.
Minister Treub wensoht dit na óverleg
met den Werkloozeiuaad niet. Volgens heni
moet de vakvereeniging blijven do trechter,
waardoor hulp aan haar leden moet worden
verleend. In de kosten, die voor de gemeente
daaruit voortvloeien, zal hot R.ijk zoo noo-
dig 50 pCt. vergoeden.
Dit gaf een wending aan het lot van het
verzoek en reeds in zijn rode zoide do Voor-
zifter een nader voorstel toe.
Den verzoek van hetzelfde comité, om van
gemeentewege met schoolvoouing te begin
nen, ward met stillo trom af gecommandeerd.
IJ et leek ons ook al te voorbarig. VVij heb
ben immers een vereeniging voor School-
kinder voeding'' en eorst als deze blijk geeft
haar laak niet naar behooren aan te kunnen,
zou een verzoek als dit in overweging kun
nen worden genomen. Wij hadden oen korte
verklaring van den heer De Boer, die be
stuurslid van Schoolkindervoeding" is, ver
wacht, dat het bestuur diligent is. Dit ware
het beste antwoord op het verzoek geweest.
WÜ kunnen echter ook zonder deze verklaring
wel zeggen, dat inderdaad „Schoolkindervoe-
ding" diligent is.
Het slot dër vergadering was gewijd aan
teem tweetal interpellaties van den heer
Sijtsma. De door liera gestelde vragen heeft
men in Üfct verslag van gisteren kunnen
lezen, alsmede heb antwoord daarop van de
zijde van B. en Wi. Men zal uit een publi
catie in. dit nummer kunnen lozen, hoe voor-
loopig het onderwijs wordt geregeld. Het
blijft behelpen. Hot bevredigde den inter-
pellanl. niet, dat slechts vier scholen succes
sieve! ijk zullen worden ontruimd. Gaarne zou
hij h;bben gezien, dat alle schoolgebouwen
aan hun bestemming werden teruggegeven,
wat. echter onmogelijk was, volgens den wet
houder Fisoher, en daarmede houdt immers
alles op.
Het denkbeeld van dsn heer Sijtsma. óm
door werkverschaffing, met name door uit
voering van buitengewone werken in eig©n
beheer te voorzien in de dreigende werk
loosheid, word in beginsel door B. en W.
wol mooi gevonden, doch practiscli zou het
to voel bezwaren ontmoeten. Héndier be
zwaren was de voorbereiding, daarvoor noo-
dig, welk bezwaar vooral door den wethouder
Fisoher, in verband met deu houw van
werkmanswoningen te berde werd gebraoht;
Oen ander bezwaar, zeker van moer gewicht,,
door 'dven burgemeester genoemd, was, dat
vele werklieden-fabrieksarbeiders niet ge
schikt zouden z'iin voor arbeid, welke van
hen gevraagd zou worden. .Wij erkennen do
betrekkelijke waarde dezer bezwaren, maar:
buitengewone tijden eisehen buitengewone
maatregelen.
Wanneer men eens allo bezwaren, die öok
waren in te brengen geweest tegen de maat
regelen, door do Regeering in de eerste
tijden van do crisis genomen, broed had uit
gemeten, wie weet of dan ook niet veel,
waarvoor wij nu dankbaar zijn, ware achter
wege gebleven.
Zeker behoort tot zoodanige bezwaren ook
wat door den heer A. Mulder werd opgemerkt^
nl. dat men er aan moet denken, dat een
volgend jaar de belasting enorm zal stijgen.
Noodlijdenden móeten ten slotte geholpen
worden. Anders wordt de zaak, wanneer men
zich op het optimistisch standjmnt yan den
heer Zwiers plaatst, ook voor een .deel inge
nomen door den Voorzitter, dat de toestand
nog niet zoo onrustbarend is. Het aantal
werkloozen, ingeschreven aan de Arbeids
beurs is dit ecu juiste maatstaf? be
droeg 1100, waaronder 250 die nog enkele
dagen werken, en liet aantal werklooze bouw
vakarbeiders is nu niet grooter dan in nor
male tijden des winters.
Wij hopen niets vuriger dan dat. (je op
timisten gelijk zullen krijgen, doch vreezen.
Wij staan zeer vermoedelijk nog aan het
begin.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN.
De te Weenen verschijnende bladen
cleelen mede, dat koning Carol van Rje-
meniö ernstig ongesteld is.
In Albanië schijnt 't afgeloopen te
zijn met de regeeririg van Wilhelm von
Wied. Te Durazzo is 't een vreesejijke
toestand. De bevolking komt er van hon
ger om. Het koninklijk gezin is dan ook
vertrokken en te Bari gelan 1. 't Is alleen
niet duidelijk of de mbret meegekomen is
of niet.
De Visselicrij op de Noordzee.
Men schrijft ons: 1
Van de haringvisselferij zijn gisteren bin
nengekomen de ,,K.W. 5" cu do ,,1C.W. 83".
Eerstgenoemd schip heeft vau een oorlogs
toestand niets gemerkt. Wol was liet op
gevallen, dat de Engelse Ha visschers, die men
tegenkwam, de Hollandsok© zeelieden niet
wilden praaien. Was de reis niet. „uit"- g-e-
v/eest, de „K.W. 5" was nog in zee ge
bleven.
Andere ervaringen deed de „K.W. 83" óp.
Dit vaartuig zag op zekeren avond .een 50-
tal Engelsohe oorlogsschepen uit het westen
kcin.cn, die oostwaarts lcoer3 zetten.
Onmiddellijk salueerde de schippór met
onze driekleur ©n de Engelsehen salueerden
terug. Zjj lieten on3 vaartuigje ongemoeid.
Twen dagen later, maar nu later op den dag
kwam hetzelfde eskader weder ferUlf. Het
Zoeklicht werd op ons gericht en ons nummer
opgenomen.
Het is een verrukkelijk gezicht de sche
pen met zoekliolit de zee af t© .zien zoeken.
Dit licht is zeer sterk en draagt Ver. Toen
do oorlogsschepen dioktbij kwamen, salueer
den ze zelf het ©erst on de Hollanders beant
woordden. Last hadden we niets en ook do
„K.Wi, 83" móest naar hu 13. Op d© Noordzee
(merkt men niets van den strijd. Wel als
men Noordelijker dan 55° komt. Daar i* het
niet geheel zuiver.
Schreven wij gisteren, dat vaartuigen van
de Katwijksohe vloot zouden uitgaan, tot op
heden zijn do vaartuigen wel geladen, maar
nog niet naar zeo vertrokken, l_.
Dc Zilverbons.
Er zijn maatregel-en getroffen clat de
zilverbons van vijf gulden, welke terug
vloeien in de rijkskassen, niet zonder
noodzaak wedor worden uitgegeven. Mede
za-1 er voor Worden zorg gedragen da-fc de
zilverbons, welke door hun formaat aan
spoedige slijtage en vervuiling onderhevig
zijn, worden ingetrokken zoodra zij voor
verdere ciroulatie ongeschikt blijken,
Slccnkolcuinvoer uit Dirilschlaml.
Naar do. „N. Ct." verneemt, zijn do 100
wagons steenkolen, welke thans dagelijks uit
Duitschland ons land worden ingevoerd,
uitsluitend bestemd voor do spoorwegen.
Ds. A. S. Talma.
Naar wij uit cle beste bron vernemen, is
het bericht onjuist, clat de oud-minister
Talma als veldprediker zal optreden. Wel
zal hij nu en dan voor do militairen een
godsdienstoefening leiden, wat natuurlijk
heel iets anders is. We gelooveu, dat dege
ne, die het foutieve bericht het eerst in de
wereld zond, er niet aan gedacht heeft, dat
een veldprediker in staat moet zijn zoo uoo-
dig de snelste bewegingen van bet leger
mede te maken; hij moet dus een uitste
kend ruiter of fietsrijder zijn. En welke on
schatbare qualiteiten deze oud-minister ook
bezit, de paardrijkunst of fietskunst ia hij,
naar we vernemen, niet deelachtig.
(„Yad.)
Viij vervoer verlof Soldaten.
Naar de „Tijd" verneemt is men aan het
departement van oorlog druk bezig om cle
maatregelen voor te bereiden, die noodig
zijn, om den miliciens en lanclweerlieden,
die prijs stellen op het een- of tweemaal 24
uur verlof, ook vrij vervoer op de spoor
wegen te verzekeren, voor zoover zij in de
kosten niet zelf kunnen voorzien.
Burgerwerkliedcn bij het Leger.
Do Min. van Oorlog heeft bepaald, dat
indien in verband met de mobilisatie van
het leger burger werklieden in vasten
dienst bij de korpsen of inrichtingen van
do landmacht zijn ontslagen of hun do
clionsb is opgezegd, dat ontslag of die
dienstopzegging moet worden ingetrokken.
Do vorenbedoelde werklieden moeten
ter plaatse in het militaire belang worden
gebezigd zooveel mogelijk in het vak waarin
zij werkzaam waren, of zoo daartoe de ge
legenheid ontbreekt, evenals do z,g.n. bur-
gercorveeërs, tot liet reinigen en onder
houden van de militaire gebouwen. Ook
kunnen zij worden belast met. de bewaking
van zoodanige, tijdelijk niet in gebruik zijn
de, gebouwen.
Chauffeurs in Militairen Dienst.
Ten einde over technisch personeel te
beschikken voor het toezicht op den dienst
der chauffeurs van de gevorderde automo
bielen bij heb gemobiliseerde leger, is bij
Kon. Besluit o.a. bepaald:
Aan personen, niet behoorenclo tot de
land- of zeemacht, kan worden vergund,
zich voor een door clen Minister van Oor
log te bepalen tijcl te verbinden als tech
nisch opzichter op den dienst der chauf
feurs van de gevorderde automobielen bij
het gemobiliseerde leger.
De bedoelde personen dragen tijdens den
duur van hun verbintenis het ken- of on-
derscheidingsteeken, vastgesteld voor den
landstorm.
Voor eiken clag, "dat het Rijk over hen
als technisch opzichter beschikt, wordt
hun een daggeld uitgekeerd van 10, ten
einde geheel in de kosten van eigen on
derhoud te kunnen voorzien.
Een Voorzorgsmaatregel.
Ta Roosendaal i3 een kennisgeving aan
geplakt, waarop ©en verzoek van den burgo.
meester gedrukt was, dat do ingezetenen uit-
noodigd© de vuurwapenen en patronen ia to
leveren. .Wanneer cl© normale rechtsverhou
dingen weer zijn ingetreden, kunnen de wa
pens cu de patronen weer afgehaald worden.
Zooaio vanzelf spreekt moet deze maat
regel als een voorzorg be-sckouwd worden.
Belgische Vluchtelingen.
Hcfc Steuncomité voor Belgische" vluchte
lingen te Maastricht had aan baron Fallou
to 's-Oravealiaga gevraagd of liet niet moge
lijk zou ziju van den Belgischen staat ga
rantie te ontvangen voor heb Belgische bank
papier. Vole vluahtelingen hebben papiergeld,
dooie kunnen het Jiier" niet - gewisseld krijgen.
Tkan3 ia bericht ontvangen; dat de Belgische
staat aan d© Nederlaadsch© regeering do
Vaarde van de bankbiljetten garandeert.
Hiervan is kennis gegevea aan de bankiers,
zoodat d© uitgeweken. Belgen zich ruimer
zullen kunqen bewegen.
Te Maastricht verschijnt dagelijks een oor
logsbulletin in de Fransche taal ten be
hoeve van de Belgische vluchtelingen aldaar,
van wie velen al een paar wekeq laug geen
ooi log nieuws hebben gelezen, j
G ei ut erneerden Paarden.
Ia do gebouwen van da wee Conrad to
Haarlem zijn eau.©n-voorlig paarden gestald
van buiteiilaiidsohe militairen, die op Hol-
landsoh grondgebied geïnterneerd zijn.
Het Hoefijzerverhond in dienst
van het Roodc Kruis. e
Bij het bestuur van het Hoefijzer verbond
kwam uit verschillende plaateen reeds een
bedrag in vau 6972.561-» ten behoeve van
heb hoofdcomité van het Rood© Kruis.
Gevolgen van den Oorlog.
De vereeniging „Kouinginnedag" te
Haarlem heeft beslot-en den feestdag dit
jaar niet to vielen en heb beschikbare kas
geld, ruim duizend gulden, te schenken
aan het steuncomité.
De kermis te Tiel, welke gehouden zou
worden van 19 tot en m?eb 26 October, zal
niet doorgaan.
De Anarchisten en dc Oorlog.
Te Amsterdam is onder leiding van den
heer Dorneia Nie-uwenhui© een openbare
vergadering gehouden van -den 60ciaal-an-
archistisohe actie, waarin de anarchisten
hun 6 tand punt- bepaalden in zake de huidi
ge crisis.
De heer Rijnders zette uiteen, hoe de
anarchisten staan tegenover het „vader
land" en do „nationaliteit". Hij wees
voorts op de houding, aan te neaien bij een
eventueelen aanval van een vreemde mo
gendheid.
Na e enige gedachten wisseling werd
met algemeene stemmen een resolutie aan
genomen, waarin o.a. gezegd worclt, dab de
oorlog het gevolg is van het kapitalisme en
mogelijk gemaakt wordt- door het milita
risme.
De resolutie geeft verder te kennen, dat
onder een andere regeering de pro
letarische strijd bemoeilijkt, maar ook be
vorderd en in geen geval gestuit kan wor
den
overwegende eindelijk, dat het naar de
grenzen gaan, onder welk voorwendsel dan
ook, ons voortaan zou verbieden, tegen el-
ken vorm van soldaterij to age eren
dat do strijd tegen heb militairisme het
zwaartsfc weegt
verklaart zich ten slotte bereid, om te
gen elke economisch'5» en politiek© onder
drukking eu voor vrijheid en welvaart on
verzwakt te willen voortgaan znet- de oude,
beproefde middelen, doch protesteert te
gen het vergieten van eiken droppel
bloed, daarbij aan eiken kameraad over
latend naar omstandigheden te handelen."
De Reis van de .Prins der
Nederlanden".
Het stoomschip „Prins der Nederlanden"
van de Stoomvaart-maatschappij „Neder
land", dat reeds Maandagochtend te Am
sterdam verwacht werd, arriveerde, gelijk
we meldden, eerst gisterochtend omstreeks
negen uur to dezer stede.
De gezagvoerder, de heer Yerateegh, xleel-
do aan het „Hbld." liet volgeude mede:
Het- stoomschip arriveerde den 16en
Augustus te Genua, waar zich een groot aan
tal Nederlanders bevonden, meest toeristen,
die naar hun vaderland wilden terugkee-
ren
Om ze te kunnen huisvesten, werden aan
boord van de „Prins der Nederlanden" de
hutten en verblijven van koks, hofmeesters
en Javaansche bedienden ontruimd ea tob
zeer comfortabele slaapgelegenheden inge
richt. Het verdreven civiele personeel werd
zoolang ondergebracht, in de militaire ver
blijven en het voorruim. Op deze wijze kon
nog aan ongeveer 120 passagiers een plaats
verschaft worden, waarna men to 8 uur
's namiddags onder groote belangstelling
vertrok, met bestemming naar Lissabon.
Het totaal aantal passagiers bedroeg toen
•171 met een equipage van 200 koppen.
Te Lissabon arriveerde men den 20stcn
Augustus te 11 uur 's voormiddags. Daar
werden enkele pa-ssagiers ontscheept on
werd de reis te 2 uur 'a nam. vervolgd.
Den 22stcn Augustus te 5 uur nam. werd
heb schip aangehouden door den Franschcn
kruiser .Surcoui". Deze kruiser zond
sloep bemand met eenige matrozen en twea
officieren deze laatsteu stelden een onder
zoek in omtrent de lading en passagiers.
De lading bestond uit Indische producten,
zoóals koffie, thee, rijst, mais enz., welke ais
contrabande werden beschouwd.
Na een oponthoud van ruim zes-êJi-een-hali-
uur werd den heer Versteegh, gezagvoerder
aan boord van de „Prins der Nederlanden",
gelast op te st-oomen naar Brest, om daar
do genoemde lading te lossen.
Aangezien door het opkomen van een
diivken mist het bij elkander blijven der sche
pen gevaar zou kunnen opleveren, besloot
de commandant der „Surcouf" de „Prins
der Nederlanden" naar Hdvre tc zenden.
Gedurende de reis naar deze plaats werd
heb schip nog aangehouden door de vol
gend© Fransche oorlogsschepen: „Lavoi
sier", „Francis Gamier", „Fauconnea-u"
en „Cerbères", welke voortdurend hun ka<
nonne-n ja zelfs hun t-orpedo's op de „Piiua
der Nederlanden" gericht hielden.
Na aankomst te Hdvre bleek geen dei
autoriteiten met het geval in kennis te zijn
gesteld cn moe-st de „Prins der Nederlan
clen" gedurende clen nacht op de reede vau
Hdvre vertoeven.
Den volgenden dag te ongeveer 11 uur
voormiddags kreeg da „Prins cler Neder
landen" bericht, op te stoom en naar de ha
ven. Het schip lag te 1 uur 's namiddags ge
meerd aan de kacl-e, onder strenge bewa
king van een dertigtal Fransche soldaten.
Door tusschenkomsb van den consul en
■den agent werd alles in 't- reine gebracht en
aan de „Prins der Nederlanden" veroor
loofd te 10 uur 's avonds te vertrekken naar
Amsterdam.
Zeer groot was de vreugde der passagie?©
toen dit bericht aa~n boord bekend wercl ge
maakt. Ze zongen uit blijdschap het Ne-
derlandsche volkslied.
De reis na-ar IJmuiden wercl, uitgezonderd
een kort oponthoud door het- Engelscha
oorlogsvaartuig „Cerberus", zonder verdere
avonturen volbracht, zoodat men de haven
in clen morgen van clen 23stcn kón binncn-
stoomen.
De heer "Versteegh verzekerde ons nog,
dat in do Noordzeo geen last van drijvende
mijnen werd ondervonden.
B1MNENLAND.
In Den Haag is op ruim 69-iarigea"
leeftijd overleden d© heer R. Bloembergen
Ezn., ljd van de Eerste Kamer. De oMsla-
pene, die tot de liberale partij behoorde,
was oenige jaren lid van cle Prov. Staten
van Friesland, die hem iu 1907 naar cl©
Eerste Kamer afvaardigden. De lieer Bloem
bergen werd te Leeuwarden geboren, waar
hij pedert 1861 werkzaam was op het ban
kierskantoor A. Bloembergen Zonen, waar.
van hij laatstelijk gedelegeerd commissaris
was. Ook vau verschillencle andere fioan-
cie-sla instellingen' was hij commissaris, iteb
ridderkruis Vau den Nol. Leeuw cn het
officierskruis der Oranje.Nassau-orde sierden
zijn borst.
De ter.aarde-bestelli-ng. is bepaald .op o s.
Zaterdag te 'één uur van het sterfhuis naar
Eik ten-Duinen.
Mot- 1 September e.k. treedt in werking-
de verordening tot wijziging der algenieeua
X olï tie-verordening voor 's-Graven bag©,
waarin onder meer wordt bepaald, clat liet
op straffe van een geldboete tot f25 verm»,
eten is, zteh in of op een tramrijtuig iï be
vinden met- onbeschermde hoedepenuen.
Do H. T. M. zal a-an de conducteurs boel©.
P'in;be5ohermers verstrekken, die zij legen
belaliug van 5 o-ents aan het trammend
publiek mogen verkoopen.
De werkzaamheden aan het monument
voor prof. Van 't Hoff iu bet plantsoen
voor cle hoogere burgerschool aan 'den
's-Gravenclijkwftl te Rotterdam, zijn naar
de „N. R. C't." mededeelt tijdelijk ge
staakt. Het voor het- gedenktceken benoo
digde graniet is niet aanwezig, terwijl het
beeld zich op dit oogenblik in Brussel be
vindt.
B. en \Vvan Amsterdam stellen den
Raad voor hen te ma- htigen voor cle ge
meente aan te koopen de perceelen FI.ec-
reDgraeht 196/202 tegen den prijs van f 2iO/'O
ten einde iu dit gebouw cle bureaux der ge-
meentewaterleicliijg te vestigen.
KUNST. LETTEREN. ENZ.,
De Me imagers.
I-Iei'log Bernhard van Saksen.MciuLugcn
heeft alle leden van het Meininger hof
theater eu 'het Meininger orkest eervol ont
slagen, mol. uitzondering van clen hofiheater-
directeur Osmarr -en clou hof theaterregisseur
Nachbaur, die '9 herlogs vader, her log
Geörg, nog kort voor zijn dood, voor levens
lang aangesteld had.
Wat- het- tooneel aangaat, raken d»xir
deze handeling alleen 39 acieurs en act 1 i -m
buiten engagement, behalve nog do leden
van het technisch personeel. Waar zullen
allen in dezen oorlogstijd een nieuwe ver
bintenis kunnen sluiten 'f Geeu wonder, dat
cnckr de tooneelarliesten 011 de technici
gToote verslagenheid heerseht, ©n niet mm-
cler onder de orkestleden.
.Het onislag van zoo velen is des tc pijn
lijker. omdat liet gegeven is, zoo kort pa
den dood van hertog Georg. dis zoowol
dooi' het, tooneelgezelsehap als hot orkest, de
kunst door geheel cle weivld oen nieuwen
weg hoeft gewezen. Het ontslag dor arties
ten luidt de dooddetek óv r het- beroemd*
M-.'iiiinger Hoftheater." (,,N. v. d. D.")
