DE «TCMNTG'S N°. 16683 "Vrijdag Juli. Tweed© JBlad. A0. 1914. De Staking van hst Haagsche Trampersoneel. DSALDEKS'CaCAO Ingezonden, LEIDSCH DAGBLAD Onderhoud van den Burgemeester met de Stakingsleiders. Omtrent het onderhoud, dat de afgevaar digden der drie organisaties met B. en W. hebben gehad, wordt gemeld De burgemeester deed mededeeling van de correspondentie der H. T. M., die hij officieel wenschte te doen, alhoewel ze reecls tengevolge van de raadsvergadering bekend is. Het schrijven van het stakings- comitó met zijn eischen, achtte de burge meester thans niet opportuun, daar dit aanneemt een stadium van bemiddeling, waarin mén nog niet verkeert. Het co mité stemde dit toe, maar merkte op, dab bemiddeling evenals staking-, slechts mid del, maar geen doel is. Het gaat om de concrete eischen. De vage toezeggingen der directie laten even goed ruimte voor ver slechtering, als voor verbetering en kun nen daarom niet leiden tot beëindiging van het conflict. Het comité verzocht den bur gemeester aan de H. T. M. nadere preei- seering harer toezeggingen te willen vra gen. De burgemeester meende en het was ook de meening van de wethouders, dat wel degelijk verbetering voor het personeel zal verkregen worden. Dezen indruk had men uit de besprekin gen met de directie gekregen. Het comité wil gaarne die verbeteringen beoordeelen. Indien het de H. T. M. ernst is, 't conflict spoedig op te lossen, dat zij dan overleg plego. Het comité is daartoe omtrent alle punten bereid. De burgemeester meende, om misverstand te voorkomen, te moeten opmerken, dat hij den indruk had gekregen, dat de directie niet ongenegen-is, met haar personeel overleg te plegen. Het comité vroeg: En met de organisaties 1 De "burge meester verklaarde, dit niet te weten. Nadat nog enkele besprekingen omtrent enkele onderdeden hadden plaats geha was de conferentie geëindigd De afge vaardigden stemden in den loop der be sprekingen er in toe, dat van het schrijven aan B. en W. een afschrift aan cle H, T. M. gezonden zal worden. Be Tramdienst, In den loop van den dag ging bet publiek gisteren weer gebruik maken van do tram ook van de Delftscho stoomtram* waar Woensdag slechts een bedrag van niet meer dan zeven gulden ontvangen was. Met zeven wagens word op lijn 6 gereden. Heden zou lijn 8 te 9 uur den dienst aan vangen op dezelfde wijze als gister, n. 1. met 7 motorwagens met aanhangwagens. Verder ligt het in de bedoeling lijn 13 naa-r het Frankenslag, die gedeeltelijk ook over lijn 8 loopt-, te 12 uur eveneens met 7 mo-totrwagens, don dienst te doen aanvan gen en de stoomtram naar Delft te 9 uur. J)e Dienst op Lijn 8. De wagens waren bemand door gewapen de marechaussees en agenten van politie, verdeeld over de voor- en achterbaioons van de motorwagens en van de open aan hangwagens. De manschappen der marechaussee wer den voor het vertrek krachtig geïnstrueerd door hun chef, den kapitein Bauduin, die ze nadrukkelijk waarschuwde bij eventueele ongeregeldheden zich slechts in de aller uiterste noodzakelijkheid van de vuurwape nen te bedienen. De eerste wagen werd gevolgd door den hoofdcommissaris van politie, den heer tVerstecg, in automobiel, den chef de re cherche, den heer Aaltsz, en den heer Van Tarel, hoofdinspecteur van politie. Vooral bij do verschillende plaatsen, ,waa-r gestopt werd, maar overigens ook overal waar de tram passeerde, werden alle wielrijders, ook zij, die klaarblijkelijk niet tob de posters bekooren, genoodzaakt af te stappen, en mochten eerst doorrijden, nadat de wagen uit het gezicht was. De volgende trams vertrokken gewoon van de standplaats Gevers-Deynootplein vóór het Kurhaus. Als de trams in sommige stadsgedeelten kwamen, bleef een piket marechaussee van 4 of 5 man a-chter den wagen aanrijden, tot- dab een volgend piket de geleiding over nam. - Zoodoende werden verschillende wegge deelten bestreken door galoppeerde mare chaussees, die bij het minste of geringste, dat zou gebeuren, tot optroden gereed wa ren. Ook de rijksveldwachb nam hier en daar aan de route-beveiliging deel. Bij de etand- en stopplaatsen werd ook streng gehandhaafd heb verbod van samen scholen. Er mocht zich niemand, die er niet noodig had, in den omtrek ophouden, voor al geen groepjes. Er werd geen kreet langs den weg ge hoord en er was, in de ochtenduren althans, geen sprake van een herhaling der intimi- datiopogingen van de eerste dagen dor sta king. Hier en daar liepen posters, die namen noteerden van personen op do tram dienst doende. Dc Avonddrlikte. Gisteravond was heit veel roeriger op het Plein dan Woensdag. Met den maatregel om opgeschoten jon gens, die relletjes maken, op to pakkon en naar het bureau te brengen, is ook nu voort gegaan. Tegen half tien waren een vijftien tal jongens in arrest. Onder de gearresteerde jongens was een 14-jarige knaap, die een scherp geslepen schroevendraaier bij zich had, naar hij ver klaarde mot die bedoeling om daarmede dc paarden te steken. Een marechaussee; die buiten dienst over he>t Plein kwam, zag zich weldra omringd door een opdringende menigte, zoodat de ter plaatso aanwezige politie tusschenbeide moest komen. Hot- is op dit uur nog niet te zeggen of het zonder een krachtig politieoptreden zal afloopen. Nadat een 25-tal^'ongens, maar ook eonige volwassen porsonen, sommigen geboeid, naar het bureau aan de Nieuwe Haven waren overgebracht, werd het op heb Plein hoe langer hoe rustiger en te halfelf kon de gereed gehouden politiemacht in rukken. Vergadering der Slakera met linn Vrouwen. Iü het gebouw van den R..K. Volksbond had gisteravond bovenstaande vergadering pl aats. De voorzitter, de heer Van Delft, deed mededeeling van het resultaat van het on derhoud met den burgemeester. Elders in dit blad kan men dit uitvoerig vindon. Het bleek, zeide spr. o. m., dat de directie wel met het personeel, doch niet met de organisaties wil onderhandelen. De directie zal nog dichter tot ons moeten Icomen, zei spr. en hij hoopte, dat de eens gezindheid blijven zal, dan zal men na eenige dagen wel weder iets verder zijn. Do laatste troef is door do directie uitgespeeld. Ze heeft n.l. aaji pen aantal be-stuurders en conducteurs boricht, dat ze 17 Juli per auto zullen worden afgehaald, (gefluit).. Redo Van der Voort van Zijp. De eerste spreker, de voorzitter van de anti-xevolutionaire Tweede Kamerolub, de heer Van dor Voort van Zijp, herinnert aan een poging; drie jaar geleien door hem met den heer Wesscling ondernomen, om de organisaties erkend te krijgen. Dat be zoek was oen teleurstelling en reels toen vreesde spr., dat het te eoniger tijd tot een uitbarsting zou komen. Zelfs nu nog weigert de directie de orga nisaties ta erkennen. Blijf staan, zegt spr., want het is niet onmogelijk, dat wc nog niet met de laatste troef vun de directie to doen hebben. Spr. hoopt, dat de stakers ook van de zijde der christenen sbeun zullen ontvangen voor hun rechtvaardigen strijd. Hij had on- getoekendo brieven ontvangen, waarin elke staking uit den boozo genoemd wordt. Die opvattingen bestrijdt spr. Wenschelijk acht spr. het, de pogingen van den burgemees ter aan te grijpen. Dat het den burgemeester ernst is gelooft spr., doch van de directie gelooft hij dat niet. (Langdurig applaus). Rod* Hoejenbos. De tweede spreker, de heer Hoejenbos, soc-dem. lid van den gemeenteraad, noemt deze staking sympathiek als weinig. De ge- heele plaatselijke pors koos partij voor de stakers, met uitzondering van de „Nieuwe Courant". Doch die telt niet mee. Aan den heer Van tder Voort van Zijp brengt spr. hulde. In de pers tracht men nu tweespalt in de geledoren dor stakers te stichten. Spr. en de volgende spreker, de lieer Wiesseliug, zal opkomen tegen pater Weijors, die in ,,Do Tijd" de B—K. leiders dezer staking bestrijdt. Pater Weijera is echter niet, als de heer Van der Voort van Zijp met de directiel in aanraking geweest. De gemeenteraad heeft in zijn meerderheid mede. schuld aan den .huldigen toestand. Elk jaar hebben Tct Laan, Wisseling, Treub er op gewezen, dat het hier komen moest tot een botsing als in 1903. De heer Moltmakor vraagt even het woord en deelt modo, dat een dertigtal oudo strijders besloten hebben geen gevolg to gaven aan de uitnoodiging van de directie. Die dertig man komen hier. (Langdurig en daverend applaus, en gezwaai met hoeden). De voorzitter hoopt, dat do auto's voor do deuren zullen blijven staan tot ze zijn verroest. (Applaus). Do hoer Hoejenbos vervolgt zijn rede. Betör dan allo applaus is do komst van dio dér tig mannen, die geaarzeld hadden zich bij de staking aan to sluiten. Spr. treedt in oon uitvoerig overzicht van hetgeen er in den raad gebeurd en niet ge beurd is. Spr. heeft weinig respect voor de schrij vers van ongctoekende brieven, die niet eens voor hun naam durven uitkomen. Spr. doet voorlezing van eenige ongeteakende scheld brieven. (Groots verontwaardiging). En dan spreekt men nog wol van terrorisme van de zijde van hot persoueelZal do heer Van Houten als eerlijk man nu ook zulke brieven afkeuren? Spr. komt vervolgens tot het verhandeld'® in den gemeenteraad. Dc burgemeester was vol lof over den brief van do tramdiHeotw. Spr. verwacht van den heer Van Kante- beek, dat hij in een volgend* vergadering met dfenzelfden lof over hét schrijven der organisaties zal spreken. Het door d« ^ireotto voorgestelde ia voor het personeel onaan nemelijk- Indien het Woensdag tot een be sluit zou zijn gekomen, vreest spr., dat in den raid tot groepsvertegenwoordiging zou zijn besloten. Dat (lo sympathie van het publiek vexlo- ren zou gaan, vreest spr. niet. Met geen van haar schijn-hervormingen hoeft de di rectie het publiek aan haar zijde gekregen. Rede Wesscling. Do heer W-esselïng, B..K. gemeenteraads lid, verklaart, dat de zaak or schitterend voor staat. Do directie van de H. T. M. heeft tal van fouten begaan. De grootste is wel, dat do directie verlenging van concessie vraagt. Do eivaring der laatste dagen heeft geloerd, dat de concessie geen dag mag worden verlengd. Do Katholieken hebben zich in dozen strijd ten minste even goed gehouden als do andere richtingen. In deze dagen een uitstel te ver- leenen tot October is niet mogelijk. We rpoeten eerst weten, wat wé aam de directie hebben, voor we weer 18 p'Cfc. gaan vei*-' dienen. De in uitzicht- gestelde groepsvertegon- woordiging kan niet worden aanvaard, en do vrije organisatie dient nu to worden er kend. Als do heer Hoejenbos Katholiek was, zou hij zich om dat stuk van pater Weyers- niet druk maken. Om zijn houding van 1903 is 'die naar een kleine pastorie verplaatst. Of *hij nu naar een nog kleinere zal gaan, is spr. onbekend. Pator Weyers begrijpt de zaak niet. Een oom van den directeur der tram, mr. SUpriaan Luïscius, geeft in een in gezonden stuk als zijn mooning, (lat liet nu inet de staking maar moet uit zijn, en eenige lieden uit het personeel maar eens naar de directie moeten gaan. (Gelach). De directie, zegt de schr., kan het langer vol houden dan het personeel. Dat moot blijken, zegt spr. En dan. raadt hy het personeel toe te geven, wil het niet in zijn ongeluk loopen. (Gelach). Onderhandelen, zegt spr., graag, maar op den voet van volkomen gelijkheid, door deze mannen (spr. wijst naar het stakingscomité). (Applaus). We zullen d-en stryd winnen ten koste van alles. De voorzitter deelt mede, dat hét gold voor do eerste uitkeering er is. Spr. maant allen aan vanmorgen halfzeven hier te zijn en sluit do verrgadering. Dienstorder. Do Haagscho Tramweg-Maatschappij heeft do volgende dienstorder uitgevaar digd De directie der Haagsche Tramweg-Maat schappij mankt hiermede bekend, dat het ontslagen personeel in de gelegenheid zal worden gesteld om het loon van 9 tot en met 11 Juli aan de remise, Laan van Me er- dervoort, in ontvangst te nemen, tegeai in levering van uniform, geldtasch en verdere onder hun berusting zijnde goederen, waar onder ook de oouponboekjes, en wel in de hierna vermelde volgorde: Zij, wier geslachtsnamen aanvangen met een der letters van A tot en mot K, op Maandag 20 Juli van 105 uur. Zij wier geslachtsnamen aanvangen met een der letters van L tot en met Z op Dins dag 21 Juli van 105 uur. Korte Mededeelingen. Een niet heel verstandige daad in deze woelige dagen in de residentie deden een drietal onderwijzers van buiten gisteren. Met 40 kiuderon namén ze plaats in een open bijwagen in de richting Scheveningen. Er komt veel financieel© steun binnen voor de stakers. De „Residentiebode" spreekt het gerucht tegen, dat verschiliinde hooggeplaatste ka tholieke geestelijken geldsommen aanzien lijke bedragen werden zelfs genoemd voor de weerstandskas vau het stakende perso neel zouden beschikbaar gesteld hebben. Gistermorgen wisten de posters een vier tal Brabanders, die per spoor waren aan gekomen, en dienst wilden nemen bij de H. T. M. te bewegen naar hun woonplaats terug te keeren. De posters zetten hen den stand van zaken uiteen en boden hun reisgeld. Slechts één van het viertal nam het geld voor de terugreis aan. Het bestuur van de Ned. Ver. van Chr. Kontoor- en Handelsbedienden heeft een adres aan de H. T. M. gericht in den geest van dat van den Ned. Pu-K. Bond van Han dels-, Kantoor- en Winkelbedienden, waar in geprotesteerd wordt tegen het gebruik van kantoorbedienden als oouducteur. „Het Volk" deelt nog mee, dat haar van betrouwbare zijde verzekerd werd, dat gis termorgen te kwart voor tien op Plein 1813 'n 20 25 marechaussee stonden aangetre den, In groepjes van vijf werden ze toege sproken door een der aanwezige kapiteins eai hun gezegd dat zo zich in groepjes van vijf stadswoarts hadden to begeven en bij voorkomende gelegenheid niet meer in do lucht moesten schieten, doch wachten tot het uiterste oogenblik, maar dan raak had den t» schieten. De Pers over dc Raadsvergadering. Aan de persuitiatingen van gisteren moe ten we hier nog een tweetal toevoegen. „Het Handelsblad". Over do Raadsvergadering schrijft, de Hoefijzer-correspondent van het „Hbld." o. m. het volgende „Met de Raadsvergadering is het cloor een gelukkig toeval wonderwel afgeloopen, namelijk doordien de burgemeester in staat was tot het doen va-Q een mededeeling, die zelfs onzen praatvaardigen Raad althans in meerderheid deed beseffen dab ditmaal hot oogenblik voor schoone redevoeringen nog niet was gekomen. „Wat de mededeeling zelf belangt, zij was in zooverre verblijdend, als daaruit bleek dab de tramdirectio inderdaad, gelijk wij als onze verwachting uitspraken, niet onverzettelijk is gebleven, en in het alge meen belang zich bereid heeft verklaard tot nieuwe concessies. Het is natuurlijk jammer dat de directie niet aanstonds dit standpunt heeft ingenomen. Maar anders- zijds verdient zij lof omdat eij niet ge schroomd heeft haar ongelijk in deze met terdaad to erkennen en een overwinning op zichzelf te behalen. „Door deze verandering van houding is nu althans de allereerste voorwaarde voor <lo mogelijkheid van een oplossing geopend. Maar echter ook nog neit. En wij zouden willen waarschuwen tegen al te veel opti misme. Ten eerste omdat van de stakers kwalijk verwacht kan worden dat zij nu reeds het werk zullen hervatten zoolang nog niet eens de hoofdpunten van de toe gezegde arbeidsregeling zijn vastgesteld, en ten tweede omdat zich nu ongetwijfeld de moeilijkheid zal voordoen van het al of niet erkennen der vakorganisatie. Zoolang de tramdirectie met B. en W. te doen heeft, bestaat die moeilijkheid nog niet. Doch er zal spoedig een oogenblik moeten komen, waarop hetzij rechtstreeks, hetzij middellijk, partijen met elkaar in verband worden gebracht. En wie zal dan aan de zijde der stakers als hun vertegen woordiger optreden 1 Wij willen op deze netelige vraag nu niet verder ingaan, daar ook de pers thans onzes inziens groote so berheid dient te betrachten. Wij hopen ech ter, dat vooral de wederzijdscho partijen dien plicht van soberheid niet zullen verza ken." „Hot Volk". In „Het "Volk" wordt op twee plaatsen gesproken over de raadsvergadering. Over het bezetten van een gedeelte der publieke tribune door rechercheurs, zegt de over zichtschrijver „Wat daar vóór den aanvang der zitting vertoond werd, wekte onwillekeurig de her innering aan de zitting van de Tweede Ka mer, waarbij de minister-president Heems kerk Azn. de publieke tribune had bezet met weesmeisjes. Op de heele eerste rij zaten thans.rr... rechercheurs van politie, onder bewaking van een inspecteur. Wat de burgemeester dan wel verwachtte, dat hij dezen maatregel meende niet te kunnen ontberen! Of vond hij dat hij de publieke tribune van een officieele omlijsting moest voorzien 1 Dit willen we er van zeggen, dat het ons niet de meest geeigencle wijze toe- lijkt, om het prestige der gemeentelijke volksvertegenwoordiging te verhoogen". De redactie zelf wijdt een hoofd-artikel aan deze kwestie onder het opschrift „Ver raad!" Daarin lezen we o.m. „De mededeelingen, die burgemeester Van Karnebeek gisteren in den Haagschen gemeenteraad deed omtrent zijn onderhan delingen met de directie der iramwegmaat- scliappij, hebben bedenkelijk veel overeen komst met verraad. Bemiddeling cloor B. en W. is door de directie tot tweemaal toe afgewezen. Maar B. en W. bleken toch voor iets te gebruiken. Wij vreezen, dat de naam van dat iets moet heetensamen spanning. Samenspanning van B. en W. en directie, om de staking te doen mislukken. Samenspanning, om de directie aan de overwinning te helpen. Bij wijze van doekje voor het bloeden verklaart de tram-directie zich bereid, voor 1 October aan B. en W. over te leggen een concept-regeling ten aanzien van groepsvertegenwoordiging, scheidsgerecht voor zware straffen, mini mum loonen en verlofdagen. „Vóór 1 October, een concept-regeling. B. en W. stellen zicli- toch niet voor, dat de staking tot October zal durenEn dan nog eerst een conceptTregelingHoe lang de definitieve regeling daarna nog zal uit blijven, men vrage het aan Mr. D. van Houten, die voldingend heeft bewezen, een uitnemend advocaat te zijn. „Maar liet ergste komt nog. Die concept regeling zal blijkbaar uitermate onvoldoen de zijnniet eeii3 van den arbeidsduur wordt er in melding gemaakt. Om van an dere leemten maar niet te gewagen. Daar entegen wordt wel gesproken van groeps vertegenwoordiging. In het licht der ge schiedenis, die deze instellingen in Neder land achter den rug hebben, kan hierin niet anders worden gerien, dan een wei- overlegde aanslag op het coalitie-recht, een poging, om de vakvereenigingsvrijheid van het personeel op zij te zetten. Het re sultaat is allerjammerlijkst geweest voor alle autoriteiten, die hun toevlucht ertoe namen. Niet anders dan beschaming heb ben zij geoogst. Dat de groepsvertegen woordiging bij de Haagste tram een vroo- lijker lot zou hebben dan die bij' do spoor wegen of bij de Post, er is geen enkele reden om het te gelooven. Maar het feit, dat B. en W. met deze directie overeenko men dat er een groepsvertegenwoordiging zal worden ingevoerd dat is het, waar tegen wij opkomen met alle krachthet is een aanslag op de vrijheid van organisatie van het personeel. Niet aan de directie, niet aan B. en W., aan het personeel zelf staat het, te beoordeelen op welke wijze het zich het best organiseert, om zich een menschwaardig bestaan te verzekeren". En aan het slot van dit artikel lezen we „Het eenige resultaat dat de heer Van Karnebeek bereikt, is dat de stakers de sympathie en den steun der burgerij verlie zen. Wanneer het om arbeidersbelangen gaat, troost de burgerij zich gaarne met een woord, al is het nog zoo hol. Reeds bemerkt men aan ingezonden stukken in de kranten, dat de burgerij kentert. Hotel- en caféhouders voelen de gevolgen van de staking in hun zak, en verklaren het ge bruiken van vele bedden en vele consump ties in hun gelegenheden tot algemeen be lang. Het bourgeois-egoïsrae ontwaakt. Heb zal niet lang duren, of het overgroote deel der bourgeoisie zegt tot de stakersgij krijgt het nu immers goed daar zullen B. en W. voor zorgen. Gaat dus weer aan het werk, bedien ons weer zooals wij mogen verlangen „Er is een kantje aan deze heele zaak, dat herinnert aan 1903. Indien de burge meester van Den Haag er niet op gesteld is, een Kuyper-tje in miniatuur te worden, en zich de verachting op den hals te halen van al wat in de arbeidersklasse streeft naar verheffing, vrage hij zich af, of hij is op den goeden weg!" 9804 80 irv bussen en pakjes 9803 1l Firma Th.AASimonis.OEM HAAG FabrieK en Magazijn van ZIEKEWADEN5 - ZIEKESTOELEN CLOSET- ROL-en DRAAGSTOELEN 4 'h 4322 5 Het Fietspad op den Haagweg. Mijnheer de Redacteur Toen ik een paar dagen geleden van oen fietstochtje terug-keerde naar Leiden, was ik no_g maar even o*p het nieuwe, breedo •rijwielpad aan „De Vink/.' toen rakelings en met groote vaart, zonder te signaleercn, een motorfiets langs mij heen stoot'. Mijn ach tor aankomende metgezel had „zijn hart vastgehouden/' toen hij den dollen rijder zag voorbijhollen. Een onwillekeurige zwen king met mijn fiets op liet ci'itieke oogen blik gedaa.li, zou voldoende zijn geweest om groote ongelukken te veroorzaken. Do mo torrijder vloog voort op het droge en tot pulver gereden grindpad, langs de geheel© haan een wolk van stof achterlatend, waarin wandelaars. Jkindêrwa^ns. enz. nog slechts wazig zichtbaar bleven. Dichter bij Leiden gekomen, kwamen nogmaals twee tuffende vehikels met niet minder snelle vaart vau tegengestelde richting, natuurlijk; ook weer contrarie werkend met een stofzuiger. Nu geloof ik wel. dat deze rijders op gwo vérboden terrein waren, want hun vervoer middel is ook een rijwiel, al hoeft liet een verhouding tot een gewone fiets, door zijn logheid en kracht nis een nijlpaard staat tot een pony; doch is het wel billijk, dat zij dat fiets- en wandelpad berijden en dus voor velen onveilig en ongenietbaar maken Ik wilde door dit korte schrijven de aan dacht op dit verkeerd en mij dunkt ook niet "bedoeld gebruik van dit keurige pad vesti gen, opdat -motorrijders het aan bescheidener gebruikers zouden overlaten, of te wel, dat er weldra een bordje op geplaatst worde: Verboden voor m o t or f ietse n. Dankend voor do plaatsruimte, heb ik de oei' te zijn, Uw dw. C v. d. GRAAF/F. Leiden, 16 Juli 191L

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 5