Zaterdag 3© Februari.
Tweede Blad. A0. 1914.
PERSOVERZICHT.
Kunst, letteren, enz.
Ingezonden.
N<>. 16568.
Over heb voorstel van minister Treub, om
bedeelden van de o u d e r d o m s-
rente uit te sluiten, schrijft „De W erk-
ai a n s b o d e" van het Alg. Ned. Werklie
denverbond:
Wat nu oogiensahijnlijk zoo hard gelijkt,
is dit werkelijk niet. Men kon in de laatste
weken zoo dikwerf lezen, dat in de verschil
lende kerkelijke armhuizen, de renten,
door den Staat betaald aan de 70-jarigen,
vervallen aan de kassen, terwijl de stum
per van zijn bezit een dubbeltje of ten hoog
ste een kwartje wordt toegekend. Kijk,
als do weggeworpen, uitgeknepen citroen
nog op die manier rendabel wordt gemaakt
ten koste van de Staatskas, dan gevoelen
wij met den Minister er wel wat voor, dab
men hen uitsluit-. Maar de Minister vergeet,
dab de mensehen onderstand vroegen, te-en
zij niets hadden, en daarom mag hij daaraan
niet verbinden, dat zij daarom ook nu geen
recht zouden hebben op datgene, wat hun
toegekend wordt als een tekort aan'ontvan
gen loon. De Minister vergeet, dat vele be
deelden er niet toe zouden zijn overgegaan
zioh te wenden tot eenig .armbestuur, in
dien zij zich ook maar eenigszins hadden
'kunnen helpen, en dan zouden wij zeggen,
dat de wet aan hen, die onderstand lieblu-n
van een instelling van weldadigheid en zich
nu door toekenning van de ouderdomsrente
zouden willen losmaken van die mstcUi.ug,
daartoe de gelegenheid moest geven.
Indien wo maar een oogenblik konden ge-
looven, dat door het stijven der kassen van
de liefdadigheidsinstellingen de verpleeg
den het beter zouden krijgen, wij zouden,
aanbevelen, verzet je met man en macht
tegen de uitsluiting van de bedeelden. Maar
het zal in die Godshuizen nog wel zoo zijn,
als verteld wordt door liet Diakenhuisman
netje, in de Camera Obscura" van Hïlcie-
brand, dat do regenten in de slachtmaand
smulden, terwijl de verpleegden getrakteerd
werden op gehakt. Hoe verzetten wij ons
niet tegen de Rijkssubsidies voor heb bij
zonder onderwijs, waarvan zoo'n groot deel
niet terecht komt, waarvoor heb bestemd
i3. En als men tegenover het toekomsti
ge volk zoo weinig geweten betoont, denkt
men dan. dat het afgecjouwde meer interes
seert? Ach, men moet dat gezien hebben,
om daarvoor nog vertrouwen in al die ar-
men verzorgers te hebben.
Maar zooals wij zegden, do Minister
moesb do gelegenheid opc-nen aan hen, die
zich van zoo'n kerkelijke installing willen
losmaken, recht te geven op do ouderdoms
rente, dh-n worden die instellingen vanzelf
ontlast,
In „Do Vooruitgang" lezen wij
over den schoolvredo:
De Bijzondere school zal, als 't moge
lijk is, met do Openbare gelijkgesteld wor
den.
'b Idee is mooi.
Tegen de groota kosten ziet menigeen
echter nogal op. Want de gelijkstelling is
een operatio, die geld kost. Dab loopt in
do millioonende heele jeneverbelas
ting gaat er wel me-o weg I
Geen wonder dus, dab men op middelen
zint om de kosten zooveel mogelijk to be
perken, zonder clab heb onderwijs er scha
bij lijdt.
Een loffelijk doel
Er is reeds één middel aan cle hand ge
daan, dab ons wezenlijk niet zoo kwaad
voorkomt.
Men stelt namelijk voor, do verschillen
de scholen of schooltjes onder één dak te
brengen.
Dab spaart vrij wat bouwkosten uit.
Wij hebben over dab voorstel eens nage
dacht en het ook een weinig uitgewerkt,
en nu willen we graag vertellen, tob
welke slotsom wc gokomen zijn.
Zie hier dan.
In een dorp bestaat thans niets dan een
Openbare school met ruim 240 leerlingen.
Ze is zes klassig, telt 6 lokalen en ook
hooft ze 6 leerkrachten. Do inrichting is
dus zoo goed als men maar wenschen
kan.
Nu breekt echter de schoolvrede uit.
In het dorp wonen Roomschen, Gerefor
meerden, Israëlietan, Doopsgezinden, Or
thodox-Hervormden en Modernen.
Tob" nog toe gingen de kinderen samen
baar dezelfde school, maar dat behoeft nu
biet langer zoo to blijven wegens den
ichoolvrede.
Elk geloof verlangt zijn eigen school en
®ijn eigen onderwijzers.
Eu ze krijgen die, omdat het vrede is.
Er wordt besloten tab uitbreiding van
do bestaando 6chool voor de 6 „geloo-
ven".
Elk geloof" heeft 40 kinderen tab zijn
»>last".
Daarvoor zijn 2 lokalen noodig, ieder
biet- een hoofd en een onderwijzer.
Bijgevolg krijgt het dorp in 'b vervolg
hoofden, 6 onderwijzers en in 'fc geheel
12 schoollokalen.
Er moetan dus nog 6 lokalen bijgebouwd
Vorden, dan zijn do landers onder dak
♦n hun geloof is meteen geborgen.
Maar nu de 6 hoofden
Oni de „goedkoopte" en ook om den
▼rede te bevorderen i3 het wenschelijk, dat
jtak de G hoofden met hun gezinnen, violen
huisorgels, citers, pia-no's en alles, wat lic-
I^lijlc is en wel luidt, onder één en hetzelf-
dak gebracht worden.
j. bestaande onderwijzorswoning moet
«us - uitgebreid worden. Elk ge-
Wn h recht op eigen voorkamer, eigen
keuken, eigen kelder, eigen studeerver
trek, eigen schuurtje, cn die alle dienen
voor de collega's ontoegankelijk gemaakt
te worden, evengoed als de slaapkamers,
om den wille van den vredo natuurlijk.
Bovendien moet clko woning een eigen
ingang hebben, omdat een gemeenschap
pelijke gang voor den vredo niet bevorde-
lijk is. Dat leert do ondervindingDo u i t-
gang kan echter wel gemeenschappelijk
zijnals de 6 gezinnen toevallig te. gelijk
naar buiten gaan, komen zo dadelijk in do
ruimte.
Aan hot schoolplein moet ook de noo-
digo zorg besteed worden, 't Moet door
schuttingen van minstaus 2 M. hoogte in 6
precies gelijke dee-len verdeeld, ieder deel
met een scbilderhuisjo voor den wachthou-
denden onderwijzer. Pettan, ballen, hoepels
klompen en aanverwante artikelen, die on
der 't epel over de schutting vliegen, wor
den in beslag genomen en later verkocht,
ten bate van den Staat, die den schoolvre
de heeft gebracht.
Hot hulppersoneel aan do 6 scholen be
staat of geheel uit mannen, óf geheel uit
vrouwen. Met onderling goedvinden kan
het ook gemengd zijn, maar dan van ieder
precies de helft, om den vrede niet ta ver
storen.
Do inrichting van het onderwijs is vrij,
maar de oene school mag de andero niet
hinderen. Daarom is heb wenschelijk, dat
in allo 12 lokalen op denzelfden tijd ge
zongen wordt. Dan hebben de naastbij wo
nende buren er ook wat aan.
Do verdere regeling mogen wij aan cle
mannen van 't vak "overlaten.
Nu bestaat natuurlijk do mogelijkheid,'
dat in dat dorp een der 6 geloovcn hard
achteruit gaat. Stel bijv., dat de Gerefor
meerden geleidelijk tot» do Roomsche Kerk
overgaan. Hoe moet het dan met de beide
Geref. lokalen Wel, dat isheelemaal geen
bezwaar: die beide lokalen werden met de
2 andere Roomsche veree-nigd, zoodat de
Roomsche school nu 4 lokalen telt. De bei-
do Gereformeerde onderwijzers worden
natuurlijk ook overgenomen met alle lus
ten en lasten, servituten en zwarigheden.
Zoo iets gebeurd in vredestijd wel meer.
Er zijn natuurlijk nog heel veel andeva
dingen te regelen. Maar dat komt later.
Als do hoofdzaken in orde zijn, volgen de
kleinigheden vanzelf.
Onder den titel Prioriteit dries tart
,,D e Standaard":
In zake do o n d o r w ij s-c o m m i s s i e
is het een primordiale vraag, of het Grond
wetsartikel om zal gaan, al dan niet.
Dab is geeu bijzaak. Niet iets, waarover
men later eens kan napraten, maar heb eer
ste hoofdpunt, waarop alios aankomt.
Immers, wordt dit punt niet, eer men met
de details begint, uitgemaakt, dan spreekt
het vanzelf, dab al wat men uitdenkt en
vorzint, zich zal moeten aanpa-ssen aan
artikel 192, gelijk het thans luidt. En slaat
me»n dien dwaalweg in, dan natuurlijk is
alle po^ng, /om tot oplossing van het groo
ta geding te geraken, volstrekt ijdel en kan
het van rechts nooit tob vrede komen.
Het is juist, dat men niet behoeft te be
ginnen met. een nieuw artikel 1°° v#»/R.
gcoren, doch wat vast moet staan, is, dat men
bij het ontwerpen van zijn detanregeling
in niets aan het huidige Grondwetsartikel
gebonden is.
Klaar en duidelijk moet men van rechts
tegenover links hebben uitgemaakt, dat het
tegenwoordig artikel 192 geen leiddraad
van overleg mag of kan zijn, en dat, al laat
men voorshands artikel 192, wat de nieuwe
redactie botreft, nog rusten in geen geval
het nu vigeer en do artikel beletten of ver
hinderen kan, dab men voorstelt, benleit en
zoo mogelijk triomfeeren doet, wat er lijn
recht mee strijdt.
Gewono regel is, dat men eerst uitwijst,
wat in do Grondwet zal komen te staan, en
daarna eerst hotgeen in do Grondwet staat,
in organieke wet gaat uitwerken. Zoo is heb
met onze Kieswet, met onze Gemeentewet,
niet onzo Provinciale wet, en met onze On
derwijswet toegegaan. En stellig gaat het
veiligst, wio ook nu dezen vanzelf aangewe
zen weg betreedt.
Maar we geven, too, men kan ook omge
keerd eerst eens beproeven, om het over do
details eena ta worden, wijl men dan uit de
algomeeno phrase nader komt aan de con-
croto formuleering. Doch dit is alleen toe
laatbaar onder het dubbele bodingTon
eerste wat wo reeds noemden, dat vóór alle
verdere duscussio zij uitgemaakt, dat hot
tegenwoordig Grondwetsartikel heb ta ont
werpen project niet. bindton dan ten an
dero, dab heb project eersb zijn definitief
karakter erl&nge,, nadat do nieuwe lezing
van art. 192 vast staal-.
In de série „Van Rechts on Links" van
de Hollandia-Drukkerij te Baarn, behandelt
D. Reiman ,,Do Kleurloozo Middenstof, ge
organiseerd in do Staatspartij tot Beharti
ging van de Belangen van het Nederland-
echo Volk".
Eon nieuwe serie zal verschijnen„Onze
Groota Mannen", waarin als eerste num
mer gegevou is „Vondel'van de hand
van G. F. Haspels. In do*e serie zal o.m.
prof. mr. J. F.. Heeres schrijven over Jan
Pietersz. Koen, prof. dr. J. A. O. van
Leeuwen over Erasmus en prof. dr. B. J.
H. Ovink over Sninoza.
Huisbezoeken Plaatselijke Keuze.
Geachte Redactie I
In het „L. D." van verL Vrijdag heb ik
U om plaatsruimte gevraagd, naar aanlei
ding van. een vraag, voorkomende in de ru
briek Vragen en Antwoorden. De steller van
die vraag had een onzer huisbezoekero bij
zich gehad, die hem zou hebben gezegd, cLat
het petitionnement beoogde, „om de ver
gunningen ook onder cle verordening op de
9-uur-sl uiting te betrekken." Wij vroegen
toen in Uw blad of de inzender van die vraag
ons nadere inlichtingen zou willen geven al
was heb alleen zijn adres, opclh.t dan een.
onderzoek kon worden ingesteld, en den be-
treffenden huisbezoeker ondervragen. Aan
ons verzoek is tot op heden niet voldaan.
Als heb den inzender ernst was met 't geen
hij te berde braoht, hopen wij zeer, dat hij
alsnog nadere inlichtingen wil geven aan
mijn adres. Ieder kan begrijpen, dat deze
zaak voor ons van groot gewicht is, want
men moet weten, dat onze huisbezoekers
betrouwbaar zijn.
Met dank voor de plaatsruimte,
Hoogachtend, Uw dw. dn.
J. W. J. TOE WATER.
Seer. Com. P. P. K.
Leiden, 26 Febr. 1914.
8a fl aria regeling der Leiilsche
GJeaiaeeas te* Ambtenaren.
Do gewijzigde verordening voor cle Se
cretarie-ambtenaren is aangenomen zonder
noemenswaardige op- of aanmerkingen der
Raadsleden. Voor een deel bracht deze wij
ziging een groota tevredenheid (klerken,
adjunct-commiezxm. en commiezen 2de kl.)
Of dit ook bij de commiezen lsta klasse het
gova-I is, valt te betwijfelen. Maar goed, de
verordening is vastgesteld en kan ik zonder
van wangunst besohuldigd te worden vrij
solirijven.
Do gewijzigde verordening toetsende en
met den bestaancien toestand eenigszina op
de hoogte zijnde, moet ik toch wel vragen
Was het zoo beslist üQpdig, dnt er verhoo-
gingen werden gegeven-van f200 en f 300,
en ambtenaren met een' salarisregeliug van
f 1100 tot f 13Ö0 te brengen op f 1100 tot
f 1700?
Ofschoon nu wetende, dat onze Secrotau
rie-ambtenaren niets van een rechtspositie
willen weten en invoering van 'n Engelschen
Zaterdag pok op hen schijnt af ta stuiten,
waaruit de gevolgtrekking is te maken, dat
ze niet onder zulke ongunstige arbeids
voorwaarden werken, kan ik bovenstaande
vraag niet anders dan volmondig beantwoor
den met:
Ja, het wae beslist noodig! De salarissen
waren te laag, doch dan zijn er nog vele
andere ambtenaren, die ook beslist te l.aag
bezoldigd worden. Groote ontstemming is
er dan ook ontstaan bij de ambtenaren,
verbonden aan andere takken van dienst.
Verleden jaar moesten de ambtenaren
van Gemeentewerken en Bouw. en Wo
ningtoezicht zich tevreden stellen, met een
verhooging van f 100, terwijl de zeer onbil
lijke saiarisregeling bleef bestaan.
De salarissen van de ambtenaren bij al de
takken van dienst in deze gemeente zijn
buitengewoon laag. Dat» zal tari duide
lijkste blijken uit een onderzoek, zoo dit juist
wordt ingesteld. Een onderzoek naar heb
te verrichten werk en niet alleen afgaande
op eventuoele titulatuur.
Een vergelijking van den titel „bevol-
kingsagent", zonder me ei', gaat niet op;
vergelijk eens het door lien ta verrichten
werk hier of elders.
Waarom de ambtenaren ter Secretarie
zooveel voorrechten?
Daar om de 2 jaren f 100 verhooging tot
een salaris van f 1300 is bereikt, waarom
moeten clan de ambtenaren bij andere tak
ken van dienst 3 of meer ja-ren wachten op
een verhooging van f 100 of 2elfs minder?
Is vermeerdering van kennis en algemeene
ontwikkeling alleen voor de ambtenaren ter
secretarie noodig gebleken
Waarom wordt het salaris van een ambte
naar ter Secretarie, ongetrouwd of ge
trouwd, verhoogd, omdat bij er niet van kan
rondkomen, terwijl clib niet geschiedt bij de
andere takken van da e net?
Waarom moeten cle adj, -commiezen uit
andere kringen komen dan de bovolkings-
agonteneen adjunct-commies en een com
mies 2de kl. (nu commies) zijn toch ook
buurtoomniissaris (bevolldngs-agent) ge
weest?
Waarom, ja waarom?
Door de nu vastgestelde salarisregeling en
haar anotiveering is er dan ook een groot
arbeidsveld open gekomen .voor de ambte
naren individueol of hun vereenigingen.
Een algeheels herziening van de «salaris
sen bij al cle overige takken van dienst kan
dan ook niet uitblijven en is ook niet meer
dan billijk.
Mijn vraag is nu:
Zullen B. en W. nu bij den Raad ook voor
hen met voorstellen komen om hun salarissen
doeltreffend te verbeteren evenals voor een
groot deel der Secretarie-amhtonaren?
Of zullen zij moeten wachten en ten slotte
vragen om een behoorlijk bestaan?
Z
Leiden, 27 Febr. 1914,
BIHNEKLAHSJ.
Ned. Ver. van Kaashandelaren.
Deze Vereeniging zal 5 Maart e.k. te
Gouda haar 14do alg. vergadering hou
den.
Aan het verslag van den secretaris, den
heer Th. G. G Va-lette, te VGravenhage,
is het volgende ontleend
Aan de inzendingen voor de „Nationale
en International© Landbouwtentoonstel
ling" heeft onze Vereeniging deelgenomen
met een oolleetie volvette kaas in diverse
verpakkingen, waarover van verschillende
zijden met waardeering werd gesproken.
Onze „Stand" genoot de eer van een be
zoek van H. M. de Koningin en van H, M.
de Koningin-Moeder, waarbij de voorzit
ter aan de HH. MM. de noodige inlichtin
gen mocht verstrekken.
Naar aanleiding van het adres aari den
Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel omtrent liet gebruik van sal
peter bij de bereiding van kaas en de na-
deelige gevolgen daarvan, ontvingen wij
de mondelinge toezegging van den direc
teur-generaal van den Landbouw van een
grondig onderzoek, doch hebben daarom
trent nog niets naders vernomen.
Het aantal onderzoekingen, door den
heer L. G. G. Douves Dekkfer, te Bode
graven, voor cle leden onzer Vereeniging
van kaas op vetgehalte in de drogo sto^
bedroeg 53.
In de algemeene vergadering van 13
Maart 1913 werd besloten tot het» invoe
ren van een handelsmerk voor volvette
kaas ten gobruiko van cle leden der Ver
eeniging op een nader door het» bestuur
te bepalen tijdstip. Met het oog op het
nieuwe Rijksmerk voor volvette kaas heeft
het bestuur gemeend te moeten afwachten
in hoever dit succes zal hebben, alvorens
tot het gebruik van een eigen etiket, onzer
Vereeniging over te gaan.
In Juni 1913 werden door den voorzitter
cn den vice-voorzitter besprekingen gehou
den met den directeur-generaal van den
Landbouw, daarna is het nieuwe Rijks-
merk door den Minister vastgesteld en
zijn de voorschriften voor het gebruik voor
do kaasbereiders en de contrólestations
goedgekeurd Met ingang va,n het nieuwe
seizoen 1914 zal het nieuwe Rijlcsmerk in
gebruik worden genomen.
Op 1 Augustus 1913 bedroeg het aantal'
leden bij het Kaascontrölesfcation Zuid-
Holland aangesloten 48. Een nieuw kaas-
centróle-station is te Utrecht opgericht.
Gedurende de laatste maanden keofb
het bestuur zich vooral beziggehouden
met een herziening van het inkoop-regle
ment. Heb blijft af te wachten welke hou
ding de belanghebbenden van boide zijden
ten opzichte van dit reglement zullen aan
nemen.
Het ledental der Vereeniging vermin'
derde in den loop van het jaar van 165
gewone en 8 buitengewone t-ot 1-31 gewono
en 7 buitengewone.
Blijkens de rekening en verantwoording
van den penningmeester bedroeg het batig
saldo op 31 Dcc. 1913 603.30$.
„Pensloenzwendel."
In het weekblad „De Fakkel" van 16
Januari j.l. kwam onder het opschrift „Pon-
sioenzwendel" een verhaal voor betreffen
de beweerde onrechtmatige toeeigening van
de uitkeering ex art. 369 der Invaliditeits
wet.
Naar aanleiding hiervan heeft het Ka
merlid Duys de volgende schriftelijke vraag
ingediend
ls do Minister van Landbouw,, Nijverheid
en Handel bereid een onderzoek in ta stel
len of de beweringen van de redactie van
dat blad al of niet waarheid bevatten en
van dat onderzoek de resultaten aan de
Kamer mede te deelen?
Hierop heeft de Minister schriftelijk go-
antwoord
Het artikel in het blad „De Fakkel"
noemt geen namen, doch heeft waarschijn
lijk op het oog Hendrikus van Aspert-, wo
nende te Essen, aan wien krachtens art.
369 Invaliditeitswet een rente wercl toege
kend, en den burgemeester van heb dorp
Geffen.
Het bestuur der Rijksverzekeringsbank
heeft in laatstgenoemde plaats door oen
hoofdambtenaar der Bank een onderzoek
doen instellen.
Uit dat onderzoek is gebleken, dab de
rente te recht aan V an Aspert is toegekend.
KSjksïiiengsteiikeiirflMg te ïilaarlem
Bij deze keuring werden slechts 14 heng
sten goedgekeurd. 13 waren wegens ver
schillende redenen niet ter keuring aanwe
zig, terwijl er niet minder clan 15 werden
afgekeurd of aangehouden.
De navolgende hengsten werden goedge
keurd: Fit, eigen. A. Roodenburg; Cicero
III en Asmar, eigen. Vereen. „Vooruit"
Primus eigen. Vereen. „Sloterwog"; Nel-
sou XI, eigen, als voren; Bravo, eigen,
K. Los, allen te Haarlemmermeer; Kasimir
en Taquiu, eigen. J. Koperdraat te Miu-
derberg; Paul, eigen. Vereen. „Ons Be
lang" te Anna Paulowna; Elegant A, eigen.
Gebr. v. 'Gulpen te Spaarndam; Braban-
con ducat, eigen. IC. Burkli to Houtrijk
cn Polanen; Mentor, eigen. K. do Vries
te Sloterdijk; Monb d'or de Kield recht,
eig. Van Doorslaer te Wolferthem en N, N.
eigen. A. Biesheuvel to Houfcrakpolder.
Er was zeer veel belangstelling voor de-
keuring.
Rede van Mr. P. J. Trnclstra
t© 's-<Uravenhage.
Voor de Federatie 's-Graverihage der
S.-D. A.-P. is mr. P. J. Troelstra opge
treden met het onderwerp: „De politieke
toestand en de S.-D. A.-P.". In den breedo
heeft hij ook nu weer heb extra-parlemen
tair kabinet als heb beste onder dé tegen
woordige omstandigheden verdedigd.
O. m. zeide mr. Troelstra, dat liet school-
vraagstuk door een vrijzinnig-socialistisch
kabinet niet ten einde kan worden ge
bracht, wat wel een extra-parlementair ka
binet kan doen.
De heer Troelstra, na de pauze zijn rede
vervolgend, besprak de naast© toekomst.
Het is nog niet gezegd, dat het plan tot
invoering van algemeen kiesrecht voet
stoots onverwacht zal worden verwezen
lijkt. Er kunnen intrigues, politieke verwik
kelingen komen, waardoor de levensdraad
van dit kabinet wordt afgesneden. En daar
geen ander kabinet uit de linkorpartijen
gereed zou staan een nieuwe regeering te
vormen, zouden we wellicht krijgen Kamer
ontbinding. Ook kunpen op den bodem van
algemeen kiesrecht nog uitsluitingen worden
genoemd, waartegen partij dient te worden
gekozen. Ook kan de Eerste Kamer een
ontwerp verwerpen. In die Kamer zetelt
een vrij sterke rechtsche meerderheid, en
de Frov. Staten, die. haar kiezen, kunnen
niet worden ontbonden. Wat hebben we
nu van deze Kamer te wachten in verband
mot het program der regeering? Spr. nu
i3 voor do houding der Eerste Kamer niet
zoo ongerust. Dat regeeringslichaam bezit
niet voldoende autoriteit om te kunnen
ingaan tegen een regeering om wenschen,
die in de verkiezingsdagen een meerder
heid verkregen, tegen te houden. De Eer
ste Kamer zit niet genoeg onder den in
vloed van het volk om democratisch ta zijn,
doch om dezelfde reden zal ze niet ingaan
tegen een politieke noodzakelijkheid voort
spruitend uit hetgeen jarenlang in het hart
des volks groeit.
Het is waar, do groot© bolleboos dr. Kuy
per heeft er zitting genomen, doch do Eer
ste Kamer'eden hebben het nooit erg op dr.
Kuyper b.grepen gehad. Ook i3 dr. Kuy
per er niet populairder op geworden. Spre
ker denkt hier niet aan feiten uit het
persoonlijk leven van dr. Kuyper doch aan
bokkesprongen van den laatsten tijd, die
maken, dab de vraag rijst of de uitdrukking
seniele aftakeling niet op hem van toepas
sing is geworden, fcipr. denkt aan het plot
seling opofferen van het Tarief cn zijn
plotselinge zwenking tot deelneming aan
do pacificatie-commissie op onderwijsge
bied. Zijn autoriteit als aanvoerder tegen
iets, dat zioh ala een volksbeweging mani
festeerde, zal de Eerste Kamer wel niet
willen aanvaarden. Gevaarlijk hier acht
spr. de oppositie van den heer Regout, die
reeds verklaarde tegen het genoemde voor
8tel te zullen stammen.
De breede massa- der arbeiders, of ze
links of rechts staan, gevoelen de nood
zakelijkheid van dat pensioen en indien de
heer I^egout do Eerste Kamer kon bewe
gen het te verwerpen, kon een dan volgen
de verkiezing wel eens leelijk afloopen voor
degenen, die zo noodzakelijk maakten.
De lieer Troelstra besprak ook het ont.-
werp-ouderdomsverzekering, dat hem niet
tevreden kan stellen, vooral ten opzichte
van de uitsluiting der bedeelden. Van soc.-
dem. kaut zal een voorstel tot verbetering
komen. Voor die bepaling neemt geen en-
kei persorgaan van links het op.
Bij heb bespreken van het militaire vraag
stuk zeide de heer Troelstra:
De minister van Oorlog blijkt een tweede
Colijn cn de minister van Marino denkt
aan een Dreadnought. Do hoer Do Jong,
die graag zou willen als hij maar mocht,
zegt: ter wille van de Concentratie stem
ik voor Oorlog. Zoo ook de heer Marchant.
Onder de huidige politieke constellatie is
die houding ta begrijpen. Men zegtwas gi.i
maar in de regeering opgetreden, dan zou
geen Dreadnought op stapel zijn gezet.
Spr. herinnert echter aan het aanbod der
S.-D. A.-P. om zelfs voor de Oorlogsbe-
grootingen te stemmen, mits ze niet hooger
zouden worden. Doch dat moest worden
geweigerd, omdat zekere elementen in do
Concentratie een groote rol spelen. De
nieuwe Dreadnought en do nieuwe miilioe-
nen zouden ook met soc.-dem. ministers
zijn voorgesteld. Dan had mén de soc.-
dem. verdacht gemaakt (1 u id a p p 1 a u e).
En waven de soc.-dem. ministers uit- cta
regeoring getreden, dan had men gezegd:
nu laten ze algemeen kiesrecht en staats
pensioen in den steek. Spr. prijst, nog den
heer Lely vergeleken hij den heer R-egont
ten aanzien van zijn overleg met de post-
organ isaties.
Doch de heer Rambonnet is oorzaak, dat
hij zich niet meer kan warm maken. De
heer Rambonnet schijnt zich als een Mes
sias te beschouwen, om den geest op de
vloot ta verbeteren. Doch de beer Rambon
net is liberaal. Hij wil het vereenigingsreehb
eerbiedigen, maar op zijn schepen wil hij
van den Bond niets hooren. Nu moeten
die schepelingen lange reizen maken en
waar kunnen ze hun krantjes anders ont
vangen dan aan boovd. Spr. vreest, dat de
heer Rambonnet den geest op de vloot
niet verbetert en een gevaarlijk spel speelt.
Deze minister wil wetenschappelijk® pro
paganda maken tegen het socialism® (G ev
il ach). Geen vlootnrcdikant, als da vori
ge regecriag bracht, en waarvan Janmaat