Zaterdag 3© Februari. Tweede Blad. A0. 1914. PERSOVERZICHT. Kunst, letteren, enz. Ingezonden. N<>. 16568. Over heb voorstel van minister Treub, om bedeelden van de o u d e r d o m s- rente uit te sluiten, schrijft „De W erk- ai a n s b o d e" van het Alg. Ned. Werklie denverbond: Wat nu oogiensahijnlijk zoo hard gelijkt, is dit werkelijk niet. Men kon in de laatste weken zoo dikwerf lezen, dat in de verschil lende kerkelijke armhuizen, de renten, door den Staat betaald aan de 70-jarigen, vervallen aan de kassen, terwijl de stum per van zijn bezit een dubbeltje of ten hoog ste een kwartje wordt toegekend. Kijk, als do weggeworpen, uitgeknepen citroen nog op die manier rendabel wordt gemaakt ten koste van de Staatskas, dan gevoelen wij met den Minister er wel wat voor, dab men hen uitsluit-. Maar de Minister vergeet, dab de mensehen onderstand vroegen, te-en zij niets hadden, en daarom mag hij daaraan niet verbinden, dat zij daarom ook nu geen recht zouden hebben op datgene, wat hun toegekend wordt als een tekort aan'ontvan gen loon. De Minister vergeet, dat vele be deelden er niet toe zouden zijn overgegaan zioh te wenden tot eenig .armbestuur, in dien zij zich ook maar eenigszins hadden 'kunnen helpen, en dan zouden wij zeggen, dat de wet aan hen, die onderstand lieblu-n van een instelling van weldadigheid en zich nu door toekenning van de ouderdomsrente zouden willen losmaken van die mstcUi.ug, daartoe de gelegenheid moest geven. Indien wo maar een oogenblik konden ge- looven, dat door het stijven der kassen van de liefdadigheidsinstellingen de verpleeg den het beter zouden krijgen, wij zouden, aanbevelen, verzet je met man en macht tegen de uitsluiting van de bedeelden. Maar het zal in die Godshuizen nog wel zoo zijn, als verteld wordt door liet Diakenhuisman netje, in de Camera Obscura" van Hïlcie- brand, dat do regenten in de slachtmaand smulden, terwijl de verpleegden getrakteerd werden op gehakt. Hoe verzetten wij ons niet tegen de Rijkssubsidies voor heb bij zonder onderwijs, waarvan zoo'n groot deel niet terecht komt, waarvoor heb bestemd i3. En als men tegenover het toekomsti ge volk zoo weinig geweten betoont, denkt men dan. dat het afgecjouwde meer interes seert? Ach, men moet dat gezien hebben, om daarvoor nog vertrouwen in al die ar- men verzorgers te hebben. Maar zooals wij zegden, do Minister moesb do gelegenheid opc-nen aan hen, die zich van zoo'n kerkelijke installing willen losmaken, recht te geven op do ouderdoms rente, dh-n worden die instellingen vanzelf ontlast, In „Do Vooruitgang" lezen wij over den schoolvredo: De Bijzondere school zal, als 't moge lijk is, met do Openbare gelijkgesteld wor den. 'b Idee is mooi. Tegen de groota kosten ziet menigeen echter nogal op. Want de gelijkstelling is een operatio, die geld kost. Dab loopt in do millioonende heele jeneverbelas ting gaat er wel me-o weg I Geen wonder dus, dab men op middelen zint om de kosten zooveel mogelijk to be perken, zonder clab heb onderwijs er scha bij lijdt. Een loffelijk doel Er is reeds één middel aan cle hand ge daan, dab ons wezenlijk niet zoo kwaad voorkomt. Men stelt namelijk voor, do verschillen de scholen of schooltjes onder één dak te brengen. Dab spaart vrij wat bouwkosten uit. Wij hebben over dab voorstel eens nage dacht en het ook een weinig uitgewerkt, en nu willen we graag vertellen, tob welke slotsom wc gokomen zijn. Zie hier dan. In een dorp bestaat thans niets dan een Openbare school met ruim 240 leerlingen. Ze is zes klassig, telt 6 lokalen en ook hooft ze 6 leerkrachten. Do inrichting is dus zoo goed als men maar wenschen kan. Nu breekt echter de schoolvrede uit. In het dorp wonen Roomschen, Gerefor meerden, Israëlietan, Doopsgezinden, Or thodox-Hervormden en Modernen. Tob" nog toe gingen de kinderen samen baar dezelfde school, maar dat behoeft nu biet langer zoo to blijven wegens den ichoolvrede. Elk geloof verlangt zijn eigen school en ®ijn eigen onderwijzers. Eu ze krijgen die, omdat het vrede is. Er wordt besloten tab uitbreiding van do bestaando 6chool voor de 6 „geloo- ven". Elk geloof" heeft 40 kinderen tab zijn »>last". Daarvoor zijn 2 lokalen noodig, ieder biet- een hoofd en een onderwijzer. Bijgevolg krijgt het dorp in 'b vervolg hoofden, 6 onderwijzers en in 'fc geheel 12 schoollokalen. Er moetan dus nog 6 lokalen bijgebouwd Vorden, dan zijn do landers onder dak ♦n hun geloof is meteen geborgen. Maar nu de 6 hoofden Oni de „goedkoopte" en ook om den ▼rede te bevorderen i3 het wenschelijk, dat jtak de G hoofden met hun gezinnen, violen huisorgels, citers, pia-no's en alles, wat lic- I^lijlc is en wel luidt, onder één en hetzelf- dak gebracht worden. j. bestaande onderwijzorswoning moet «us - uitgebreid worden. Elk ge- Wn h recht op eigen voorkamer, eigen keuken, eigen kelder, eigen studeerver trek, eigen schuurtje, cn die alle dienen voor de collega's ontoegankelijk gemaakt te worden, evengoed als de slaapkamers, om den wille van den vredo natuurlijk. Bovendien moet clko woning een eigen ingang hebben, omdat een gemeenschap pelijke gang voor den vredo niet bevorde- lijk is. Dat leert do ondervindingDo u i t- gang kan echter wel gemeenschappelijk zijnals de 6 gezinnen toevallig te. gelijk naar buiten gaan, komen zo dadelijk in do ruimte. Aan hot schoolplein moet ook de noo- digo zorg besteed worden, 't Moet door schuttingen van minstaus 2 M. hoogte in 6 precies gelijke dee-len verdeeld, ieder deel met een scbilderhuisjo voor den wachthou- denden onderwijzer. Pettan, ballen, hoepels klompen en aanverwante artikelen, die on der 't epel over de schutting vliegen, wor den in beslag genomen en later verkocht, ten bate van den Staat, die den schoolvre de heeft gebracht. Hot hulppersoneel aan do 6 scholen be staat of geheel uit mannen, óf geheel uit vrouwen. Met onderling goedvinden kan het ook gemengd zijn, maar dan van ieder precies de helft, om den vrede niet ta ver storen. Do inrichting van het onderwijs is vrij, maar de oene school mag de andero niet hinderen. Daarom is heb wenschelijk, dat in allo 12 lokalen op denzelfden tijd ge zongen wordt. Dan hebben de naastbij wo nende buren er ook wat aan. Do verdere regeling mogen wij aan cle mannen van 't vak "overlaten. Nu bestaat natuurlijk do mogelijkheid,' dat in dat dorp een der 6 geloovcn hard achteruit gaat. Stel bijv., dat de Gerefor meerden geleidelijk tot» do Roomsche Kerk overgaan. Hoe moet het dan met de beide Geref. lokalen Wel, dat isheelemaal geen bezwaar: die beide lokalen werden met de 2 andere Roomsche veree-nigd, zoodat de Roomsche school nu 4 lokalen telt. De bei- do Gereformeerde onderwijzers worden natuurlijk ook overgenomen met alle lus ten en lasten, servituten en zwarigheden. Zoo iets gebeurd in vredestijd wel meer. Er zijn natuurlijk nog heel veel andeva dingen te regelen. Maar dat komt later. Als do hoofdzaken in orde zijn, volgen de kleinigheden vanzelf. Onder den titel Prioriteit dries tart ,,D e Standaard": In zake do o n d o r w ij s-c o m m i s s i e is het een primordiale vraag, of het Grond wetsartikel om zal gaan, al dan niet. Dab is geeu bijzaak. Niet iets, waarover men later eens kan napraten, maar heb eer ste hoofdpunt, waarop alios aankomt. Immers, wordt dit punt niet, eer men met de details begint, uitgemaakt, dan spreekt het vanzelf, dab al wat men uitdenkt en vorzint, zich zal moeten aanpa-ssen aan artikel 192, gelijk het thans luidt. En slaat me»n dien dwaalweg in, dan natuurlijk is alle po^ng, /om tot oplossing van het groo ta geding te geraken, volstrekt ijdel en kan het van rechts nooit tob vrede komen. Het is juist, dat men niet behoeft te be ginnen met. een nieuw artikel 1°° v#»/R. gcoren, doch wat vast moet staan, is, dat men bij het ontwerpen van zijn detanregeling in niets aan het huidige Grondwetsartikel gebonden is. Klaar en duidelijk moet men van rechts tegenover links hebben uitgemaakt, dat het tegenwoordig artikel 192 geen leiddraad van overleg mag of kan zijn, en dat, al laat men voorshands artikel 192, wat de nieuwe redactie botreft, nog rusten in geen geval het nu vigeer en do artikel beletten of ver hinderen kan, dab men voorstelt, benleit en zoo mogelijk triomfeeren doet, wat er lijn recht mee strijdt. Gewono regel is, dat men eerst uitwijst, wat in do Grondwet zal komen te staan, en daarna eerst hotgeen in do Grondwet staat, in organieke wet gaat uitwerken. Zoo is heb met onze Kieswet, met onze Gemeentewet, niet onzo Provinciale wet, en met onze On derwijswet toegegaan. En stellig gaat het veiligst, wio ook nu dezen vanzelf aangewe zen weg betreedt. Maar we geven, too, men kan ook omge keerd eerst eens beproeven, om het over do details eena ta worden, wijl men dan uit de algomeeno phrase nader komt aan de con- croto formuleering. Doch dit is alleen toe laatbaar onder het dubbele bodingTon eerste wat wo reeds noemden, dat vóór alle verdere duscussio zij uitgemaakt, dat hot tegenwoordig Grondwetsartikel heb ta ont werpen project niet. bindton dan ten an dero, dab heb project eersb zijn definitief karakter erl&nge,, nadat do nieuwe lezing van art. 192 vast staal-. In de série „Van Rechts on Links" van de Hollandia-Drukkerij te Baarn, behandelt D. Reiman ,,Do Kleurloozo Middenstof, ge organiseerd in do Staatspartij tot Beharti ging van de Belangen van het Nederland- echo Volk". Eon nieuwe serie zal verschijnen„Onze Groota Mannen", waarin als eerste num mer gegevou is „Vondel'van de hand van G. F. Haspels. In do*e serie zal o.m. prof. mr. J. F.. Heeres schrijven over Jan Pietersz. Koen, prof. dr. J. A. O. van Leeuwen over Erasmus en prof. dr. B. J. H. Ovink over Sninoza. Huisbezoeken Plaatselijke Keuze. Geachte Redactie I In het „L. D." van verL Vrijdag heb ik U om plaatsruimte gevraagd, naar aanlei ding van. een vraag, voorkomende in de ru briek Vragen en Antwoorden. De steller van die vraag had een onzer huisbezoekero bij zich gehad, die hem zou hebben gezegd, cLat het petitionnement beoogde, „om de ver gunningen ook onder cle verordening op de 9-uur-sl uiting te betrekken." Wij vroegen toen in Uw blad of de inzender van die vraag ons nadere inlichtingen zou willen geven al was heb alleen zijn adres, opclh.t dan een. onderzoek kon worden ingesteld, en den be- treffenden huisbezoeker ondervragen. Aan ons verzoek is tot op heden niet voldaan. Als heb den inzender ernst was met 't geen hij te berde braoht, hopen wij zeer, dat hij alsnog nadere inlichtingen wil geven aan mijn adres. Ieder kan begrijpen, dat deze zaak voor ons van groot gewicht is, want men moet weten, dat onze huisbezoekers betrouwbaar zijn. Met dank voor de plaatsruimte, Hoogachtend, Uw dw. dn. J. W. J. TOE WATER. Seer. Com. P. P. K. Leiden, 26 Febr. 1914. 8a fl aria regeling der Leiilsche GJeaiaeeas te* Ambtenaren. Do gewijzigde verordening voor cle Se cretarie-ambtenaren is aangenomen zonder noemenswaardige op- of aanmerkingen der Raadsleden. Voor een deel bracht deze wij ziging een groota tevredenheid (klerken, adjunct-commiezxm. en commiezen 2de kl.) Of dit ook bij de commiezen lsta klasse het gova-I is, valt te betwijfelen. Maar goed, de verordening is vastgesteld en kan ik zonder van wangunst besohuldigd te worden vrij solirijven. Do gewijzigde verordening toetsende en met den bestaancien toestand eenigszina op de hoogte zijnde, moet ik toch wel vragen Was het zoo beslist üQpdig, dnt er verhoo- gingen werden gegeven-van f200 en f 300, en ambtenaren met een' salarisregeliug van f 1100 tot f 13Ö0 te brengen op f 1100 tot f 1700? Ofschoon nu wetende, dat onze Secrotau rie-ambtenaren niets van een rechtspositie willen weten en invoering van 'n Engelschen Zaterdag pok op hen schijnt af ta stuiten, waaruit de gevolgtrekking is te maken, dat ze niet onder zulke ongunstige arbeids voorwaarden werken, kan ik bovenstaande vraag niet anders dan volmondig beantwoor den met: Ja, het wae beslist noodig! De salarissen waren te laag, doch dan zijn er nog vele andere ambtenaren, die ook beslist te l.aag bezoldigd worden. Groote ontstemming is er dan ook ontstaan bij de ambtenaren, verbonden aan andere takken van dienst. Verleden jaar moesten de ambtenaren van Gemeentewerken en Bouw. en Wo ningtoezicht zich tevreden stellen, met een verhooging van f 100, terwijl de zeer onbil lijke saiarisregeling bleef bestaan. De salarissen van de ambtenaren bij al de takken van dienst in deze gemeente zijn buitengewoon laag. Dat» zal tari duide lijkste blijken uit een onderzoek, zoo dit juist wordt ingesteld. Een onderzoek naar heb te verrichten werk en niet alleen afgaande op eventuoele titulatuur. Een vergelijking van den titel „bevol- kingsagent", zonder me ei', gaat niet op; vergelijk eens het door lien ta verrichten werk hier of elders. Waarom de ambtenaren ter Secretarie zooveel voorrechten? Daar om de 2 jaren f 100 verhooging tot een salaris van f 1300 is bereikt, waarom moeten clan de ambtenaren bij andere tak ken van dienst 3 of meer ja-ren wachten op een verhooging van f 100 of 2elfs minder? Is vermeerdering van kennis en algemeene ontwikkeling alleen voor de ambtenaren ter secretarie noodig gebleken Waarom wordt het salaris van een ambte naar ter Secretarie, ongetrouwd of ge trouwd, verhoogd, omdat bij er niet van kan rondkomen, terwijl clib niet geschiedt bij de andere takken van da e net? Waarom moeten cle adj, -commiezen uit andere kringen komen dan de bovolkings- agonteneen adjunct-commies en een com mies 2de kl. (nu commies) zijn toch ook buurtoomniissaris (bevolldngs-agent) ge weest? Waarom, ja waarom? Door de nu vastgestelde salarisregeling en haar anotiveering is er dan ook een groot arbeidsveld open gekomen .voor de ambte naren individueol of hun vereenigingen. Een algeheels herziening van de «salaris sen bij al cle overige takken van dienst kan dan ook niet uitblijven en is ook niet meer dan billijk. Mijn vraag is nu: Zullen B. en W. nu bij den Raad ook voor hen met voorstellen komen om hun salarissen doeltreffend te verbeteren evenals voor een groot deel der Secretarie-amhtonaren? Of zullen zij moeten wachten en ten slotte vragen om een behoorlijk bestaan? Z Leiden, 27 Febr. 1914, BIHNEKLAHSJ. Ned. Ver. van Kaashandelaren. Deze Vereeniging zal 5 Maart e.k. te Gouda haar 14do alg. vergadering hou den. Aan het verslag van den secretaris, den heer Th. G. G Va-lette, te VGravenhage, is het volgende ontleend Aan de inzendingen voor de „Nationale en International© Landbouwtentoonstel ling" heeft onze Vereeniging deelgenomen met een oolleetie volvette kaas in diverse verpakkingen, waarover van verschillende zijden met waardeering werd gesproken. Onze „Stand" genoot de eer van een be zoek van H. M. de Koningin en van H, M. de Koningin-Moeder, waarbij de voorzit ter aan de HH. MM. de noodige inlichtin gen mocht verstrekken. Naar aanleiding van het adres aari den Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel omtrent liet gebruik van sal peter bij de bereiding van kaas en de na- deelige gevolgen daarvan, ontvingen wij de mondelinge toezegging van den direc teur-generaal van den Landbouw van een grondig onderzoek, doch hebben daarom trent nog niets naders vernomen. Het aantal onderzoekingen, door den heer L. G. G. Douves Dekkfer, te Bode graven, voor cle leden onzer Vereeniging van kaas op vetgehalte in de drogo sto^ bedroeg 53. In de algemeene vergadering van 13 Maart 1913 werd besloten tot het» invoe ren van een handelsmerk voor volvette kaas ten gobruiko van cle leden der Ver eeniging op een nader door het» bestuur te bepalen tijdstip. Met het oog op het nieuwe Rijksmerk voor volvette kaas heeft het bestuur gemeend te moeten afwachten in hoever dit succes zal hebben, alvorens tot het gebruik van een eigen etiket, onzer Vereeniging over te gaan. In Juni 1913 werden door den voorzitter cn den vice-voorzitter besprekingen gehou den met den directeur-generaal van den Landbouw, daarna is het nieuwe Rijks- merk door den Minister vastgesteld en zijn de voorschriften voor het gebruik voor do kaasbereiders en de contrólestations goedgekeurd Met ingang va,n het nieuwe seizoen 1914 zal het nieuwe Rijlcsmerk in gebruik worden genomen. Op 1 Augustus 1913 bedroeg het aantal' leden bij het Kaascontrölesfcation Zuid- Holland aangesloten 48. Een nieuw kaas- centróle-station is te Utrecht opgericht. Gedurende de laatste maanden keofb het bestuur zich vooral beziggehouden met een herziening van het inkoop-regle ment. Heb blijft af te wachten welke hou ding de belanghebbenden van boide zijden ten opzichte van dit reglement zullen aan nemen. Het ledental der Vereeniging vermin' derde in den loop van het jaar van 165 gewone en 8 buitengewone t-ot 1-31 gewono en 7 buitengewone. Blijkens de rekening en verantwoording van den penningmeester bedroeg het batig saldo op 31 Dcc. 1913 603.30$. „Pensloenzwendel." In het weekblad „De Fakkel" van 16 Januari j.l. kwam onder het opschrift „Pon- sioenzwendel" een verhaal voor betreffen de beweerde onrechtmatige toeeigening van de uitkeering ex art. 369 der Invaliditeits wet. Naar aanleiding hiervan heeft het Ka merlid Duys de volgende schriftelijke vraag ingediend ls do Minister van Landbouw,, Nijverheid en Handel bereid een onderzoek in ta stel len of de beweringen van de redactie van dat blad al of niet waarheid bevatten en van dat onderzoek de resultaten aan de Kamer mede te deelen? Hierop heeft de Minister schriftelijk go- antwoord Het artikel in het blad „De Fakkel" noemt geen namen, doch heeft waarschijn lijk op het oog Hendrikus van Aspert-, wo nende te Essen, aan wien krachtens art. 369 Invaliditeitswet een rente wercl toege kend, en den burgemeester van heb dorp Geffen. Het bestuur der Rijksverzekeringsbank heeft in laatstgenoemde plaats door oen hoofdambtenaar der Bank een onderzoek doen instellen. Uit dat onderzoek is gebleken, dab de rente te recht aan V an Aspert is toegekend. KSjksïiiengsteiikeiirflMg te ïilaarlem Bij deze keuring werden slechts 14 heng sten goedgekeurd. 13 waren wegens ver schillende redenen niet ter keuring aanwe zig, terwijl er niet minder clan 15 werden afgekeurd of aangehouden. De navolgende hengsten werden goedge keurd: Fit, eigen. A. Roodenburg; Cicero III en Asmar, eigen. Vereen. „Vooruit" Primus eigen. Vereen. „Sloterwog"; Nel- sou XI, eigen, als voren; Bravo, eigen, K. Los, allen te Haarlemmermeer; Kasimir en Taquiu, eigen. J. Koperdraat te Miu- derberg; Paul, eigen. Vereen. „Ons Be lang" te Anna Paulowna; Elegant A, eigen. Gebr. v. 'Gulpen te Spaarndam; Braban- con ducat, eigen. IC. Burkli to Houtrijk cn Polanen; Mentor, eigen. K. do Vries te Sloterdijk; Monb d'or de Kield recht, eig. Van Doorslaer te Wolferthem en N, N. eigen. A. Biesheuvel to Houfcrakpolder. Er was zeer veel belangstelling voor de- keuring. Rede van Mr. P. J. Trnclstra t© 's-<Uravenhage. Voor de Federatie 's-Graverihage der S.-D. A.-P. is mr. P. J. Troelstra opge treden met het onderwerp: „De politieke toestand en de S.-D. A.-P.". In den breedo heeft hij ook nu weer heb extra-parlemen tair kabinet als heb beste onder dé tegen woordige omstandigheden verdedigd. O. m. zeide mr. Troelstra, dat liet school- vraagstuk door een vrijzinnig-socialistisch kabinet niet ten einde kan worden ge bracht, wat wel een extra-parlementair ka binet kan doen. De heer Troelstra, na de pauze zijn rede vervolgend, besprak de naast© toekomst. Het is nog niet gezegd, dat het plan tot invoering van algemeen kiesrecht voet stoots onverwacht zal worden verwezen lijkt. Er kunnen intrigues, politieke verwik kelingen komen, waardoor de levensdraad van dit kabinet wordt afgesneden. En daar geen ander kabinet uit de linkorpartijen gereed zou staan een nieuwe regeering te vormen, zouden we wellicht krijgen Kamer ontbinding. Ook kunpen op den bodem van algemeen kiesrecht nog uitsluitingen worden genoemd, waartegen partij dient te worden gekozen. Ook kan de Eerste Kamer een ontwerp verwerpen. In die Kamer zetelt een vrij sterke rechtsche meerderheid, en de Frov. Staten, die. haar kiezen, kunnen niet worden ontbonden. Wat hebben we nu van deze Kamer te wachten in verband mot het program der regeering? Spr. nu i3 voor do houding der Eerste Kamer niet zoo ongerust. Dat regeeringslichaam bezit niet voldoende autoriteit om te kunnen ingaan tegen een regeering om wenschen, die in de verkiezingsdagen een meerder heid verkregen, tegen te houden. De Eer ste Kamer zit niet genoeg onder den in vloed van het volk om democratisch ta zijn, doch om dezelfde reden zal ze niet ingaan tegen een politieke noodzakelijkheid voort spruitend uit hetgeen jarenlang in het hart des volks groeit. Het is waar, do groot© bolleboos dr. Kuy per heeft er zitting genomen, doch do Eer ste Kamer'eden hebben het nooit erg op dr. Kuyper b.grepen gehad. Ook i3 dr. Kuy per er niet populairder op geworden. Spre ker denkt hier niet aan feiten uit het persoonlijk leven van dr. Kuyper doch aan bokkesprongen van den laatsten tijd, die maken, dab de vraag rijst of de uitdrukking seniele aftakeling niet op hem van toepas sing is geworden, fcipr. denkt aan het plot seling opofferen van het Tarief cn zijn plotselinge zwenking tot deelneming aan do pacificatie-commissie op onderwijsge bied. Zijn autoriteit als aanvoerder tegen iets, dat zioh ala een volksbeweging mani festeerde, zal de Eerste Kamer wel niet willen aanvaarden. Gevaarlijk hier acht spr. de oppositie van den heer Regout, die reeds verklaarde tegen het genoemde voor 8tel te zullen stammen. De breede massa- der arbeiders, of ze links of rechts staan, gevoelen de nood zakelijkheid van dat pensioen en indien de heer I^egout do Eerste Kamer kon bewe gen het te verwerpen, kon een dan volgen de verkiezing wel eens leelijk afloopen voor degenen, die zo noodzakelijk maakten. De lieer Troelstra besprak ook het ont.- werp-ouderdomsverzekering, dat hem niet tevreden kan stellen, vooral ten opzichte van de uitsluiting der bedeelden. Van soc.- dem. kaut zal een voorstel tot verbetering komen. Voor die bepaling neemt geen en- kei persorgaan van links het op. Bij heb bespreken van het militaire vraag stuk zeide de heer Troelstra: De minister van Oorlog blijkt een tweede Colijn cn de minister van Marino denkt aan een Dreadnought. Do hoer Do Jong, die graag zou willen als hij maar mocht, zegt: ter wille van de Concentratie stem ik voor Oorlog. Zoo ook de heer Marchant. Onder de huidige politieke constellatie is die houding ta begrijpen. Men zegtwas gi.i maar in de regeering opgetreden, dan zou geen Dreadnought op stapel zijn gezet. Spr. herinnert echter aan het aanbod der S.-D. A.-P. om zelfs voor de Oorlogsbe- grootingen te stemmen, mits ze niet hooger zouden worden. Doch dat moest worden geweigerd, omdat zekere elementen in do Concentratie een groote rol spelen. De nieuwe Dreadnought en do nieuwe miilioe- nen zouden ook met soc.-dem. ministers zijn voorgesteld. Dan had mén de soc.- dem. verdacht gemaakt (1 u id a p p 1 a u e). En waven de soc.-dem. ministers uit- cta regeoring getreden, dan had men gezegd: nu laten ze algemeen kiesrecht en staats pensioen in den steek. Spr. prijst, nog den heer Lely vergeleken hij den heer R-egont ten aanzien van zijn overleg met de post- organ isaties. Doch de heer Rambonnet is oorzaak, dat hij zich niet meer kan warm maken. De heer Rambonnet schijnt zich als een Mes sias te beschouwen, om den geest op de vloot ta verbeteren. Doch de beer Rambon net is liberaal. Hij wil het vereenigingsreehb eerbiedigen, maar op zijn schepen wil hij van den Bond niets hooren. Nu moeten die schepelingen lange reizen maken en waar kunnen ze hun krantjes anders ont vangen dan aan boovd. Spr. vreest, dat de heer Rambonnet den geest op de vloot niet verbetert en een gevaarlijk spel speelt. Deze minister wil wetenschappelijk® pro paganda maken tegen het socialism® (G ev il ach). Geen vlootnrcdikant, als da vori ge regecriag bracht, en waarvan Janmaat

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 1