N#. 16554. Woensdag 11 Februari. A0. 1914. (Dezs (Scurant wordt dagelijksmet uitzondering van <Epn- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit DRIE Biaden Eerste Blad. Offieieeio Kennisgeving. üit de Omstreken PRIJS DKR ADVERTENTIEN: Van 16 regels /1.05. Ieüere regel meer f 0.174. Grootere letters naar plaatsruimte. Kleine tdvertentiën van 30 woorden 40 Oentscontant;elk tiental woorden meer 10 Oonts. Voor het incasseeren wordt/" 0.05 berekend. PRIJS DEZER OOURAL'T: Voor Leiden per week 9 Oents; per 3 maanden 1,10. Bulten Leidon, per looper en waar agenten gevestigd zijn 1.30. Franco per postp 1.65. DRANKWET. Burgemeester en Wethouders van Lei- don; Gelet op art. 12 der Drankwet; Brengen ter algemeene kennis dat door H. STEKWEG, wed. C. VOORBIJ, wonende te Leiden, een verzoekschrift bij de Gedeputeerde Staten dezer provincio is ingediend, om vergunning voor verkoop vsn sterken drank in hot klein, uitsluitend aan logeergasten, in de bovenvoorkamer van het perceel Nieuwe Beestenmarkt No. 21. Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. O. DE GIJSELA AR, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris leiden, 11 Februari 1914. Gezondheidscommissie. Gisteravond werd ten Raadhuize de jaar- lijksche openbare vergadering gehouden van de Leidsche Gezondheidgcommisssie, welke werd geleid door den voorzitter, prof. dr. L. van Itallie. Uit het aldaar vastgesteld verslag over de bevindingen en handelingen der Com missie over het jaar 1913 ontloeneu wij liet volgende: Personalia. In de vacature, ont staan dooThet overlijden van het lid dr. G. M.Kruimel, werd voorzien door de benoe ming van dr. H. J. M. Boonacker. Het aftreden van den secretaris, den heer J. Pohlmann, deed een vacature ont staan, waarin werd voorzien door de be noeming van den heer W. C. de Graaff. Huishoudelijke zaken. De gewo ne vergaderingen hadden zooveel mogelijk plaats op den eersten Woensdag van elke maand. In het jaar 1913 werden gehouden: één openbare, één buitengewone en negen gewone vergaderingen. Prof. dr. D. A. de Jong vertegenwoordigde de Gezondheids- commisssie op het Congress voor openbare gezondheidsregeling. De begrooting over 1913 sluit in ont vangsten en uitgaven met een bedrag van f1115. De bijdrage der gemeente is alzoo op f715 gesteld, terwijl door het Rijk f400 wordt bijgedragen in het salaris van den secretaris. Behalve het salaris van den secretaris bedroegen de uitgaven over 1913 f 360.82. Sterfte. Het sterftecijfer per 1000 in woners heeft 11.45 bedragen, tegen 10.63 in 1912. In de overige voorafgaande jaren was dit cijfer echter hooger, zoodat de toestand in het algemeen gunstig kan wor den genoemd. Overleden zijn 117 kinderen beneden het jaar. De aangiften van levend geborenen bedroegen 1548, hetgeen een sterftecijfer oplevert van 75.58 per 1000 levend aan- gegevenen. De Commissie blijft van meening, dat Ide sterfte van kinderen beneden het eerste levensjaar in deze gemeente nog belangrijk zal kunnen worden verminderd; zij kon echter, zeer tot haar leedwezen, geen on derzoek naar de oorzaken dier sterfte in stellen, hetgeen, zooals vanzelf spreekt, in de allereerste plaats noodzakelijk is, wil men met juistheid de middelen kunnen aangeven, welke hier ter verbetering zul len moeten dienen. De som toch van f400, door haar tot dit doel noodig geacht, ont moette van de zijde van B. en Ws. ernstige bezwarenzij meenden, dat, daargelaten tnog of dit onderzoek niet van meer alge meen we tens chappélijk e n aard moet wor den geacht en zich meer op een ander terrein beweegt, dan dat, waarover de Ge zondheidscommissie haar zorgen moet uit strekken, de vraag rijst of het lage cijfer der zuigelingensterfte in deze ge meente, vergeleken met dat in an dere gemeenten, en de pvocentsge- wijs gestadigde daling er van, het in te stel len onderzoek voor deze gemeente wel zoo bepaald noodig maakt en of dat onderzoek, vooral met het oog op de financiën dezer gemeente, de daaraan verbonden, niet on belangrijke, kosten wel wettigt, .Volkshuisvesting. Het vraagstuk der volkshuisvesting hangt niet alleen sa men met het doen opruimen der tot be woning ongeschikte percoelen, maar in niet mindere mate met den daardoor noodza kelijk geworden bijbouw. Tal van woningen kwamen voor onbe- Nvoonbaarverklaring in aanmerking en over Verschillende dier woningen werd met B, _Ws. geconfereerd. Uit hetgeen hieromtrent in het verslag .Wordt genoemd, blijkt, dat de volkshuis- Vesting hier en daar zeer veel te wenschen Overlaat. Woningnood maakte B. en Ws. ■echter huiverig altijd met het ^d,vies (der Commissie mos te gaaft. In de Commissie kwam in verband hier mede bij herhaling ter sprake de noodza kelijkheid om zoo spoedig mogelijk tot nieuwbouw over te gaan. Een delegatie uit de Commissie heeft een onderhoud gehad met den Wethou der van Fabricage, waarbij bleek,- dat ook deze van de noodzakelijkheid overtuigd was, dat hier moest worden ingegrepen. Nog kwam voor advies in een tot het Gemeentebestuur door de vereeniging ,,De Eendracht" gericht verzoek, om een voor schot ten behoeve van den bouw van een 47-tal arbeiderswoningen aan de Schelpen- kade, de 3:October-straat en de Magdalena- Mo ons straat. In verband met een uitvoerig rapport, door de sub-commissie voor de woningen uitgebracht, besloot men de aandacht van B. en Ws. te vestigen op eenige leemten en gebreken, welke de ingediende plan nen aankleefden. Fabrieken en werkplaatsen. Een zeer ernstige klacht aangaande den zeer vervuilden staat, waarin een hier ter stede gevestigde zuurkoolfa- briek verkeerde, bereikte de Commissie, die ter plaatse eèn onderzoek instelde. Het betrof de zuurkoolfabriek gelegen aan de Langegracht, alhier, van den heer IJ. van Duyn, te R ij n s b u r g. Bij dit onderzoek bleek, dat de vaten met behulp van het zeer vervuilde grachtwater worden „gereinigd", dat de bodem der werkplaats, noch van een steenen, noch van een houten vloer is voorzien, maar bestaat uit aarde, welke in modder is ver anderd, dat de kool tijdens de bereiding met de bloote voeten wordt gestampt, waarbij de vverkliëden zich niet ontzien, blootvoets door de modder loopencle, de straat op te gaan, om daarna met onge- reinigde voeten hun arbeid te hervatten; dat de kleeding dier arbeiders uk zin delijkheidsoogpunt alles te wenschen over laat en dat.de geheele inrichting een zeer v.uilen indruk maakt. Bovendien bleek uit een mededeelimg, ons verstrekt, dat een persoon met ette rende voet- en beenwonden -aan de boven nader beschreven bereiding had deelge-i nomen, en dat door de omwonenden, te recht trouwens, geklaagd wordt over stank en onreinheid,, door deze zuurkoolfabriek veroorzaakt. Dat een verordening* of wijziging* eener bestaande verordening noodig is om zulke feiten te voorkomen, blijkt hieruit, dat de Inspecteur der Volksgezondheid berichtte, dat ook, hij evenals de Commissie mach teloos tegenover deze kwestie staat. Besmettelijke ziekten. Fcbris typhoïdca: 13 gevallen met 3 sterfgeval len; onder deze gévallen, is één afkom stig uit Zoeterwoude. Roodvonk: 30 gevallen met 2 sterfge vallen; onder deze gevallen is één afkom stig uit Maastricht, één uit Oegstgeest en één uit Katwijk aan den Rijn. Diphtheritis84 gevallen met 6 sterfge vallen; onder deze gevallen waren er acht afkomstig uit Warmond, twee uit Lisse, twee uit Noordwjjkerliout, één uit Katwijk- aan-Zee en één uit Wassenaar. Daar in het begin van het jaar der Ge zondheidscommissie gebleken was, dat ver schillende huizen niet werden voorzien van het kenmerk, bedoeld in art. 20 der Wet van 4 December 1872 (Sts. BI. 134) en ook niet werden ontsmet, bovendien kin deren niet van de scholen werden terug gehouden, terwijl, naar het scheen, dit alles achterwege bleef, omdat de patiën ten uit de bedoelde huizen ter verpleging tiaar het Academisch Ziekenhuis werden gezonden, vond zij aanleiding deze feiten ter kennis te brengen aan den Burge meester van Leiden. De Gezondheidscommissie ontving hier op bericht, dat maatregelen zouden ge nomen worden om dit alles in het ver volg te voorkomen. Andere ziekten. MazelenIn het afgeloopen jaar, en wel in de tweede helft daarvan, openbaarde zich hier ter stede mazelen-epidemie van vrij ernstig karak ter, welke de Commissie aanleiding gaf B. en Ws. te advisêeren tot een tijdelijke sluiting* der bewaarscholen in de Van-der- Werf-straat en in de Groenesteeg* over te gaan. Eenzelfde advies werd gericht tot het bestuur der Christelijke bewaarschool aan den Ouden Rijn, doch bleek hier, bij een nader onderzoek, dat het aantal gevallen en de aard daarvan niet zoodanig waren, dat tot een sluiting* behoefde te worden overgegaan. In den loop van 1914 hoopt de Com- missie een ontwerp-verordening tot wering en beteugeling der mazelen te Leiden aan B. en Ws. aan te bieden. Tuberculose. In het afgeloopen jaar zijn dus voorgekomen 97 sterfgevallen aan tuberculose, hetgeen beteekent 0.16 pCt. der totale gemiddelde bevolking. Ook dit jaar trad de Vereeniging tot be strijding .van, tuberculose .weder tnef energie op£ j j j i; IJ U -I i J J i_i. liiefdadigheidsconccrt. Een aantal jongedames hadden zich gis teravond in dienst gesteld van de welda digheid, om, ton voordeel®der R.-K. va- cantickolonies, een concert te geven. Eenige dier jonge dames verkochten tekst boekjes, en vier talentvolle damesAnnette Rietmeyer, sopraan; Joanna Kortmann, alt; Jacoba Craamer, piano; en Hanna Beekhuis, accompagnatrice, waren voort durend bezig om ons een aangenamen avond vol afwisseling te bezorgen, bijge staan door een goedklinkenden vleugel, die zijn naam niet in het tekstboekje had ver meld, doch die den naam „Sbeiaway" droeg. Deze vleugel werd omlijst door een groenend bosch, dat beschouwd kon wor den als zinnebeeld van de zomergenoegens der vakantiekolonies. Van de solisten noemen wij in de eerste plaats Jacoba Craamer, die als componiste, soliste en begeleidster optrad. Als com poniste één derde van het uitgevoerde programma droeg haar naam heeft zij veel belangstelling opgewekt; vooral in de „Impromptu", die flink gecomponeerd is en doet denken aan niemand minder dan aan Schumann en Brahms. De Etude-Ca price is méér Caprice dan Etude, klinkt vlot en is niet te zwaar gedacht. Van het viertal liederen zal „Üit Bloemenstad" zijn weg zeker vinden. „Abendlied" klinkt wat de druk bewerkt voor een slaapliedje; in „Très-douc-ement" trof de aardige be werking der piano-partij. Als soliste heeft Jacoba Craamer geboeid door zeer muzi kaal'spel; hiermede is genoeg gezegd; en als accompagnatrice van haar liederen, die zij uk 't hoofd speelde, volgde zij keurig en rustig. Van die rust kan Hanna Beekhuis nog wat overnemenoverigenss liet zij zich kennen als een goed onderlegde pianiste, door accuraat en duidelijk gerythmeerd spel. Zoo gaarne hadden wij mej. Beekhuis als soliste willen hooren; er was wel ge legenheid voor geweest, omdat het concert tijdig geëindigd was. Mej. Beekhuis ac compagneerde de duetten, die door Annette Rietbergen en door onze bekende stadge noot® Joanna Kortmann gezongen werden. De stemmen klonken goed te z.amcn. Van de mooie duetten van Henschel hebben wij door'steeds binnenkomend publiek niet ge noeg kunnen genieten, gelukkig wel van die van Schumann, vooral van Fleer Jesus heeft een Hof ken", waarin het altgeluid van mej. Kortmann met de mooie midden tonen uitkwam tegen het heldere, zuivere sopraangeluid van Annette Rietbergen. In Tournemire's „Nuit d'Etoiles" konden wij zijn Psalm herkennen. „Die Schwestern" waren het in het begin oneens met haar kunstzuster aan het-klavier; evenwel werd de eenheid spoedig hersteld.. Nog hoorden wij mej. Rietbergen liede ren van Brahms en van Pfitzr.er zingen; vooral „Gretel" trof door schalksohe voor dracht. Joanna Kortmann was de vertolk ster van Jacoba Craamers liederen; voor haar vol geluid was de zaal haast te klein. Het talrijk publiek toonde zich dankbaar. Aan mej. Craamer werd een fraaie bloem tuil aangeboden. Zij heeft zich na de aan bieding echter niet meer vertoond. Verordening op de Winkelsluiting. Gisteravond zijn weer twee winkeliers bekeurd voor het overtreden dezer veror dening: de een wegens het werkzaam heb ben van een bediende na negen uren en de ander een kapper voor het na half tien nog aanwezig hebben van een klant. Stel je voor, dat iemand vóór negen uren een kaperssalon binnentreedt, met het doel zijn haren korter te laten maken; dat de kapper denkt vóór halltien met de hoofdbewerking klaar te zullen zijndat het blijkt, dat de kapper zich heeft mis rekent. Danmoet mijnheer half of driekant geknipt of met onopgemaakt hoofd de deur uit, de straat op, misschien naar een voorstelling of een bal. Een 77-jarig gepensionneerd O.-I. militair, genaamd D., die op de Hooge- woerd een zolderkamertje bewoonde als kostganger, is gisteravond uit zijn bed op het hoofd gevallen. Zijn hospes, die den val hoorde, ging naar boven om te kijken en vond zijn kostganger met een hoofd wonde in bed. De oud-gediende vertelde hem zijn wedervaren. Een uurtje later ging mijnheer van be neden nog eens poolshoogte nemen en vond den gepensionneerde levenloos te bed. Dr. Boonacker constateerde bloeduit storting in de hersenen. Woensdag 18 Febr. 's avonds ora 1\ uur, geeft do Leidsche studenten-tooneel- vereeniging D. E. D. I. L., in den Leidschon Schouwburg, een wcldadigheichvoorsteh ling ten bate van „Ziekensteun." Opgevoerd zal worden ,,'t Poortje" of ,,de duivel in Kruimelburg", blijspel in 5 bedrijven en een voorspel van Fred. v. Eeden. Gisteravond heeft prof. dr. A. J. P. van den Broek, van hier, in een der boven zalen van Boneski, te Rotterdam, voor le den en genoodigden van het Rottcrdamsch Natuurkundig Genootschap een lezing ge houden over onze tegenwoordige kennis omtrent den prae-historischeo menscli. Een zesjarig knaapje werd gistermid dag door eigen onvoorzichtigheid in de Pelikaanstraat alhier met een handwagen aangereden, waardoor heb viel, en een bloedende hoofdwonde bekwam. Na ver bonden to zijn kon het kind huiswaarts keeren. HILLEGOM. Gisteravond heeft de afdeeling Hille- gom van den uond voor Staatspensionnee- ring een jaarvergadering gehóuden. Meegedeeld werd, dat.de secretaris zijn taak verkeerd heeft opgevat en deswegen is geschorst. Om die reden kon er geen jaarverslag voorgelezen worden. De rekening sloot met een batig saldo van ruim f 8. De heeren Paase en Terwoerd werden benoemd tot bestuursleden. Do heer W. Prins, van Bennebroek, vroo- lijkte den avond op met èenigo voordrach ten. De vereeniging tot bevordering der pluimveefokkerij en tamme konijnenteelt „Door Veredeling Verbetering", alhier, heeft op een druk bezochte ledenvergade ring meegedeeld, dat de tentoonstelling een batig saldo van ruim f 25 heeft opge leverd. Voorts werd besloten de veiling in het vervolg des Maandagsavonds te houden en entkele fokrammen aan te schaffen. Ook bestaat het voornemen een paar lezingen te laten houden. Op verzoek is eervol ontslagen de hulp telefoniste mej. G. J. E. Baum, al hier. HOOFDDORP. Op hot adres van bewoners van 'den IJ weg", gericht aan de Directie der H. S. M., om den eersten trein naar Haarlem des morgens ook te doen stoppen arm de halte „IJweg" is gunstig beschikt en reeds in werking getreden; Een mooi succes dus. KATWIJK. Naar wij vernemen zal 't kamp in. den „Koestal" van 515 Mei door mili tairen worden betrokken. KATWIJK-AAN-ZEE. In 't verslag van de uitvoering der zangvereëniging „Hallelujah" alhier, komt o.m. voor, dat de zang vereeniging te Alien a. d. Rijn weldra ook een uitvoering geeft met Katwijk als contra-beleefdheid. Hier achter had een moeten komen, dewijl 't alleen een onderstelling inhield. We mel den dit om misverstand te voorkomen. KOUDEKERK. De heer Henri Dekking uit Rotter dam trad gisteravond voor ons Nutsdepar- temeht op in Café Van Eg mond. Voor de pauze gaf hij een stuk van den Noor-, scben schrijver Bjömsön „Bovenmenschc- lijke kracht", 't welk meesterlijk werd ver tolkt, en allen van begin tot eind boeide behalve enkele jongelui, die geen ernst van luim kunnende onderscheiden, den spreker zeer hinderden door afen toe te lachen. Na een vermaning van den voorzitter, kwam dit niet meer voor. Na de pauze kwamen nog een paar lui mige stukjes „Een souper" en „De getem de feeks", van Shakespeare, die de lach spieren in beweging brachten. Ten slotte dankte de voorzitter den ge- vierden spreker en riep hem een tot weer, ziens toe. LISSE. Gisteravond werd in de concertzaal van het Hotel „de Witte Zwaan" een liefdadig- hei dec oneer t gegeven ten bate van het „Yin- centdushuis" alhier. Evenals verleden jaar, was ook ditmaal het concert weer georgani seerd door mej. Mien Driessen, sopraan-zan geres te Leiden. Welwillende medewerking werd verleend door de dames Corrie van der Laan, piano en Ali de Vos, declamatie, beiden te Leiden, mej. Annie Jeureen, vio loncel en den heer Joh. Ots, beiden te Haarlem, alsmede den heer J. Sevenstern, fluitist uit Den Haag. Het met zorg samengestelde programma bevatte een achttal nummers, -welke alle onberispelijk wenden uitgevoerd. Door een der bestuurd-eren der „Yincentins-vereeni- ging", den heer Spendel te Leiden, werd in korte woorden hartelijken dank betuigd, Aan de bovengenoemde dames en heeren voor hun bela-nglooze medewerking aan dit- concert, alsmede aan de offervaardigheid van Lisse's ingezetenen voor den grooten financieëlen steun in deze betoond, en ten alotfce aan allen die op eenigerlei wijze had den medegewerkt voor heb welslagen van dezo avond. Hij sprak tevens den wensch uit, dat het goede doel een aansporing mooht zijn, om hun. vereeniging in de zware zorgen voor heb „Yincenthishuis", ook in het vervolg te blijven steunen, zooals zij thans geeteund wordt. Wij voor ons, wij beschouwen dit concert ais in elk opzicht goed geslaagd, en hopen, diat dit ook een volgend jaar weer het geval zal zijn. NOORD WJK. Gisteravond had in de grootc zaal van café „Het Fortuin" de eerste der drio feestavonden van het „St.-Jeroensgilde" plaats. Zooals alle jaren bestaan die feest avonden, clie altijd tijd gegeven w orden in den vastenavpndtijd in een uitvoering door „Utile Dulci", tooneelafdceling van het „Sinü.-Jeroensgilde". Op de toegangs kaarten stond vermeld, dat de uitvoering om zes uur zou beginnen, maar dat vonden de leclen toch zeker wel wat erg vroeg. Men begon dan ook eerst om zeven uur, wat niet bepaald prettig was voor hen, die er om zes uur al waren. Nadat de voorzitter van liet „St.-Jcroens- gildc", de heer C. J.L. v. d. Meèr, allen welkom had gehceten, en op verzoek van Utile Dulci" een kort overzicht had ge geven van het op te voeren stuk begon do- uitvoering. Opgevoerd werd„Aan God en Koning trouw", drama in 3 bedrijven van dr. J. E. H. Menten. Het stuk speelfc in de Vendée ten tijde van de Franseho "Revolutie. Het stuk, dat hier en daar nog al zwaar dramatisch is, was om daar mee te beginnen verdienstelijk aange kleed. Het eerste bedrijf speelde op do binnenplaats van een slot, 't tweede in een sombere gerechtszaal, en het derde in heb huis van den burgercommissaris te Nan tes. Expresselijk voor dit stuk vervaardigd® coulissen en schermen deden den vervaar diger eer aan. Ook de kostuums geleverd door den lieer G v. d. Heijden, waren in stijl en heel mooi. Kapper Van der Heij den had voorts dc grime goed verzorgd, zöoals we dat trouwens van hem gewoon zijn. Yele der rollen werden goed ge speeld. Do Prins van LusignanGuido, da zoon van eerstgenoemde^ Yvon, Carrier en niet het muist Mortiout,- werden goed vertolkt. De kinderrollen brachten als altijd aar dige soni3 aangrijpende tafereelen. 't Was een drama met nogal veel zang, maar dia zang had beter gekund. Dat- is trouwens moeilijk. Dc kinderstemmetjes klonken echter in sommige gezange-n goed, en da tenor, die achter de schermen soms solo's zong, was best De regisseur, kapelaan Sentenie, heeft ongetwijfeld zwaar werk gehad. De pauzes werden aangevuld met goeda pianomuziek van den heer W. Bemclmart. Tot slot gaf één der leden van „Utila Dulci" nog een leuk „toetje", zeker, om tc voorkomen, dat de menschen in te zwaar dramatische stemming naar huis gingen. Na het gezamenlijk zingen van het „St.- Jerocnsgilde"liod ging men huiswaarts, ou- getwijfeld in dc overtuiging, dat „Utilo Dulci" weer zijn beste beentje had voorge zet-. OUDE W ETE RING. Gisteravond, bijna middernacht, is| liier bij dc invaart van dc Wetering, eei\ van dc bekende zandbakken gezonken. Tor voorkoming van ongelukken heeft men da.4 delijk een lantaarn op de gezonken bak g'c-t hangen. Het vaartuig, dat op con voor dé scheepvaart lastige plaats ligt, zal zooj spoedig* mogelijk gelicht worden, VALKENBURG. Een goede vangst. Door de politie, Mul der van hier, Van der Burgt, rijksveldwach ter te Rijnsburg en Spaargaren, onbezoldigd rijksveldwachter te Oegstgeest-, werden Maandagavond, omstreeks tien .uren, dn® beruchte stroepers: Do H., De V., en De V., uit. Leiden, terwijl zij met een groot© zegen in den Rijn, onder deze gemeente, aan het visschen wareu, op heeterdaad betrapt. Na groot- verzet werd het vischwant in beslag genomen en vervolging blijft-natuurlijk niét uit. Daar de beide laatstgenoemden weigerden hun naam op te geven, werden zij, na eerst in heb arrestantenlokaal te zijn opgesloten udiav 'piep® aojsaouio^.xuq nop joo.v zij naam en woonplaats noemden. WOUBRUGGE. Het fanfarekorps „Harmonie", alhier, gaf iu de zaal van heb „Oudo Rechthuis" haar gewone jaarlijksche uitvoering. De voorzitter, do heer Boclioven, sprak een kort inleidend woord en wees op da met Kersttijd zoo uitnemend geslaagd® uitvoering van het corps. Toen was het lokaal overvol, thans bleven tal van plaat sen onbezet; toen scheen het verboden sterken drank te tappen, thans was blijk baar dat- verbod niet gedaan. Met een flinken militairen marsch ving Jt instrumentale gedeelte van het program aan. Met lof mogen wij ook gewagen van eeni paar Ouvertures, n.l. „Catharina" en „Op jacht", welke o.i. zeer goed werden uitge voerd. Heb samenspel, het klankgehalte en

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 1