N®. 16527. Zaterdag lO .Taimnri. A0. 1914. (§êze <Qov.ra.nt wordt dagelijks, met uitzondering van gon- en feestdagen, uitgegeven. f 1.10. 1.30. 1.65. Sï' Dit nommer bestaat uit VIJF Bladen Eerste Blad. üit de Omstreken. I'RTJS 1)ER ADVERTENTIEN: Van Iu rogeh ,'1.05. Iedere regel meer 0.17£. - Brootere letters naar plaatsruimte. - Kleine tdvertentiën tan 30 .woorden 40Gents contantélk tiental woordon meer 10 Oenta. - Voor het inoasaeoren wordt f 0.05 beiokend. PRIJS DEZER COIIRANTi Vopr LeideD per week 9 Oenta i per 3 maanden Buiten Leiden, per loopor en waar agenten^ gevestigd eijz» Franco per post Leiden, >0 Januari. 3 October-Vereen icing. De.tijd schijnt voorbij, dat de verga deringen van üc 3-October-vcreeniging in een halt uur kunnen afloopen, zooals vroeger bet geval placht to zijn, als er althans geen feestplannen. werden be sproken. Hoewel de vergadering gisteravond slecht bezocht was 25 van de 2595 leden waren slechts aanwezig hoeft zij tot ongeveer lialfelf geduurd. Bij afwezigheid van den voorzitter, den heer N. Brouwer, werd de vergadering eleid door den vice-voorzitter, den heer Draayer. Na de lezing der uitvoerige notulen door den secretaris, den hoer F. Drics- son, werd reeds dad-ljk een opmerking gemaakt door den heer Woyl, niet over, maar naar aanleiding der notulen. Hij wilde een andere methode invoeren voor liet benoemen van bestuurde en, we ke thans worden gekozen door de leden uit dubbeltallen, door het bestuur voorge dragen. Dit noemde hij een stelsel van co .ptatie. Hierna word door den heer Van Ros- sum du Chattel, namens de Commissie van Controle, verslag uitgebracht over de rekening en verantwoording van den penningmeester. Deze rekening was in volmaakte oide bevonden en het voorstel gedaan den pennirmmoester voor het ge houden beheer dunk te zeggen, doch de commissie veroorloofde zien enkele op merkingen. Zoo was uit de ontvangen contributie niet het aantal leden op te maken, cn evenmin uit de ontvangsten aan toegangsbewijzen, het aantal ver kochte kaarten. Verder kwam de com missie den post muziek ad f 518.S0 waar van f225 aan hét Sted. Muziekkorps, Wel wat hoog voor. Ook de heer Van Romburgli wilde in verhand met de geldmiddelen nog iels zeggen, doch de voorzitter achlte het beter dat aan het einde der vergadering te doen. De penningmeester gaf daarna eenige cijfers van de rekening. De ontvangsten hebben bedragen f 6276,40, waaronder L2G90 aan contri buties, f 1013.80 voor de uitvoering in do Gehoorzaal, f 857 aan k aartcri verkoop bij het Avondfeest en f 1000 subsidie der gemeente. De uitgaven beliepen f 6755.75'/..; hier van was uitgegeven voor de uitdeeling f 1805.c3 voo Ik t mid Jagfeest f 468.80 voor het avondfeest op hel "land f926.90. Het nadeelig saldo bedroeg alzoo f479.35'/,. Wanneer men bedenkt dat het nadee lig saldo in 1912 f1298 bedroeg, dan mag 1913 een goed jaar genoemd wor den.- Daarop was het woord aan den secre taris den heer F. Driessen, voor het uitbrengen van het jaarverslag. Even keurig als uitvoerig schetste hij de ge schiedenis der vereeniging over het af- geloopen jaar, waarvan de feestviering op 3 October een ruim deel opcischle. Aan het slot rechtvaardigde hij liet be stuur met betrekking tot de huldiging van „Litteris Sacrum," en „All Right" in het vuurwerk door voornamelijk uit de geschiedenis der vereeniging te rcle- veeren wat dez" vooral aan „All Right" te danken heeft gehad. Het aantal leden bedroeg 2595, waar onder 60 donateurs. Tot bestuursleden werden herbenoemd dc lieeren F. Driessen, Iv Levic en W. Pera, resp. 23, 18 en 17 van de 25 uit gebrachte stemmen. Hierna bracht de voorzitter ter tafel "en voorstel tot wijziging van art. 8 in dien zin, dat het aanLaf bestuursleden uians uit acht personen bestaande, on voorstel van liet bestuur nog met een ine kan worden vermeerderd. Uit de toelichting door het bestuur op dit voorstel gegeven, bleek, dat enke len der ouderen onder 't tegenwoordige bestuur voornemens zijn hun laak eer lang aan jongere krachten over te laten. Het bestuur achtte hot echter goed, dat de jonge leden eerst ecnigen tijd door 'le ouderen werden voorgelicht. Over dit voorstel en in verband daarmede over het hij den aanvang geopperde denkbeeld om de leden meer zeggingschap in de lienoeinin" van het besluur te geven, ontwikkelden zich uitvoerige besprekin gen. waaraan een groot aantal leden deelnam. .Met dc voorgestelde wijzi ging was men het vrijwel allen eens, doch mep had liever gezien, dat hc' bestuur hel. u\ do oproeping tot de ver gadenpn had vermeld. Mede daarom wenscl'ten sommigen uitstel van behan deling, totdat men wellicht ook het denk- bceld-Wéyl, in een voorste! be'ichaamd, in behandeling kan nemen, welk denk beeld echter voor- en tegenstanders had. Nadat dc heer Pera van de bestuurs tafel het voorstel tot reglementswijziging nog had verdedigd, werd de wijziging niet groote meerderheid aangenomen. Bij de rondvraag bracht de heer Van Romburgh de geld middelen nog eens op het tapijt. Hij deed uitkomen dat de vas te haten, subsidie der gemeente en con tributie der loden, zoo ongeveer opwe gen tegen de uilgaven voor de uitdee ling en voor het avondfeest noodig. Op die wijze moet het middagfeest afhangen van toevallige haten, wat z. i. niet aangaat, le mevr omdat voor de middagviering-steeds minder deelneming verwacht kan worden van de stedelijke veroemgingen. Ilij \Tilde bezuiniging zoeken in in krimping der bedeeling, ook door stren gere controle. De heer. Pera zag den toestand niet zoo donker in. De 25-jarige herdenking bracht, zeer veel extra kosten mee en mon lieeft hei oen paar feestvieringen met het weer slecht getroffen. Er mag echter gerust elk jaar worden gerekend op inkomsten aan enlroe's. De heer Hans-elaar drong aan op spoedigrr innen der contributie. Men zou daardoor veel mevr renle kunnen kwee ken. Do penningmeester wees op de groote moeilijkheid om de contributie van bijna 3000 leden binnen te krijgen. De lieer Den Hollander gaf een anaere methode van inning aan de hand,, die voortaan zal worden gevolgd, nu tevens eèn nieuwe bode is opgetreden. Hij wilde tevens trachten, door een extra bijdrage der deden, het nadeelig saldo te dcklcen. De lieer Weyers herinnerde er aan, dat 3 October, (lit jaar op een Zaterdag valt en wilde nu da feestviering uit stellen lot Maandag. Zaterdag is ®on on geschikte dag voor de winkeliers. Dc secretaris meende dat juist Zaterdag eèn geschikte dag zou zijn, omdat er dan toch reeds veel vreemdelingen in de stad ko men. De lieer De Koning daarentegen was ook tegen de Zaterdag. Mede met liet oog op het personeel, sluiten de winke liers meerendccls op den dag der feest viering; dat zou op Zaterdag niet kun nen. De heer Van Rossum du Chattel is daarentegen voor de viering op Zaterdag. Zijn ervaring is, dat er dan meer wordt verkocht. De heer Steenbergen merktop, dat het personeel dor fabrieken reeds des Zaterdags een halven dag vrij wordt ge geven. Als men oen paar dagen later feestviert, zullen de 'fabrikanten liefst niet weer vrijaf geven. Het bestuur zal een cn ander nader overwegen. De heer Brouwer kwam ten slotte nog eens terug op de bijzondere hulde door hot bestuur gebracht aan „All Right" en „Litleris Sacrum." De laatste "had dit verdiend, niet echter „All Right." Daarmede heeft men de andere medewer kende vereenigingen geprikkeld en ont stemd. Hij sprak daarover zijn afkeuring uit, welke hij ook na de verdediging van den secretaris handhaafde. Ook drong hij aan op oen andere rege ling van den kaartenverkoop. Laat men deze veel vroeger verkrijgbaar stollen. Zooals het nu is toegegaan is liet on houdbaar. Er zouden "ongelukken ge beuren. Dc secretaris merkte hiertegen op, dat dc kaarten niet'eerder verkrijgbaar kun nen worden gesteld, dan wanneer het programma is verschenen cii dat heeft altijd op het nippertje plaats. De voorzitter sloot daarna met de ver zekering, dat het bestuur een en ander ernstig zal overwegen op de vergade ring. De heer G. ïtoyer, med. eand. alhier, ia gekozen tot voorzitter "van de Ned. (Jhr. Stuclenten-Vereeniging. Do 'ldo infantcrie-brigade van hier zal, onder leiding van kolonel W. S. N. van Bo-kom Maas, van 11 tot 2S September oefeningen houden in de legerplaats bij Zeist. Gisteravond hield de afd. Leiden van den Ned. Bond \an Bockverkoopersbedien- den haar jaarvergadering in Hotel ..Plaats ltoyal". Besloten werd het nieuw te kiezen be stuur voorloopig slechts uit drie leden to doen bestaan. Gekozen werden de lieeren L. Wegerif, J. B. J. Ratte en G. .T. van der Linden, respectievelijk als voorzitter, penningmeester en secretaris-bibliothecaris. In beginsel werd nog besloten tot liet voe ren van een krachtdadige actie ter ver grooting van liet ledenaantal en het hou den van een prepaganda-avond in het ko men Ie voorjaar. l>e brag nan <le Donkersteen. De brua aan de Donkersteeg veie lezers zullen het nog wel nooit bemerkt hebben is eén draaibrug, d. w. z. dat ieder, die hij dag 5 cents en 's avonds 10 cents betaald, Iran eischen, dat de gemeente Leiden de beide brugldappen doet omhoog draaien.pardon,, doet omhoog werken. Zoo gebeurde het, dat Woensdagmor gen een schuit met spiering jn den Ouden Rijn arriveerde, welxs wijdge- bfoektc schippers voor hun 5 centen met hun hooggemastcn bolter opening van de brug vroegen om door te varen naar de Aalmarkt. Twee brugwachters kwamen, verroeste. Stangen gingen in opengewipte klepgaatjfis, brugwachters draaiden, al maar door, de brug bleef, zooals ze wasdicht. Na lang wach ten kwam een schuitje met twee stads- s.meden om te herstellen liet draaiwerk onder de brug. Brugwachters opnieuw aan het draaien, de smeden m< t handspaken mee werkend, ging werkelijk de eene klep omhoog. De andere klep kon niet, tegen gehouden doör een pas aangebrachte re paratieplank toen deze half losgewerkt was/slaagde de Volondamscbc spiering- handel er in hun schip door liet nauwe gaatje te werkende gemeente Leiden had 5 centsverdiend! Donderdagavond omstreeks 8 uren, toen de spiering was uitverkocht, wilden de Volendammers weer huis toe't Was avond, dus offerden ze 10 cents om de brug aan de Donkersteeg te doen openen. Twee brugwachters kwamen, enz. enz. Dc brug bleef dicht. 't Werd tien uren. „Drie man in een bpot" kwamen, karweiden hij 't schijn sel van een kaarslauip aan 't draaiwerk, kjomrncn toén op de brug. Brugwachters- (drie man sterk) aan 't draaien, de smeden, met handspaken meewerkend, in t zware dreunslagen het bruggedek rammeiend't werd half twaalf, en de brug bleef dicht. Met het middernachtelijk uur ben ik naar bed gegaan eu Vernam den volgen den morgen, dat do brug om 2 uren was opengekomen. Vrijdagmiddag kwam een stadstimmer man om te vernieuwen een plank, die door de handspaken was stukgewron gen, maar wat zou datde gemeente Leiden had nu toch 10 centsver diend! Zou 't niet in 't belang van het ver keer, en van de belastingbetalers zijn als aan de Donkersteeg een vlakke, vaste brug kwam? maatschappij «Ier Nederlnixluclic Letterkunde. Gisteravond hield de Maatschappij der Nederlandscho Letterkunde in het Nuts- gebouw alhier onder voorzitterschap van dr. G. J. Boekenoogei) haar maandelijk- sclie vergadering, waarin als spreker op trad prof. dr. W. Martin uit Den Haag, die een voordracht hield over Oud-Hol- landsche portretten en portretgroepen. Het gesprokene had voornamelijk ten doel een karakteristiek te geven van wat dc Hollandsche school in haar bloeitijd op het gebied der portretkunst heeft voort gebracht. Bijna geen volk kan zich beroe men op zooveel uitnemende portretschil ders als het onze. En op drieverschillende punten heb ben onze meesters het hoogste bereikt n.l. in het geven van goed gecartocrdo por tretten (Mierevelt e. a.), in het individueel realisme van den kunstenaar. (Hals en zijn school) en in het individueel geïdealiseer de (Rembrandt), dat de laatste tot zijn uiterste consequentie heeft doogevoerd in zijn Joodsoh bruidje. Ook verschilden de schilders in het weergeven van een gelijkenis, waarbij het subjectieve op den voorgrond treed. Por tretten van Hals hadden altijd iets vroo- lijks, die van Dou iets weemoedigs. Een kenmerk van de Nederlandsche portretkunst uit dc 17de eeuw was het streven naar een plastische weergave. „Vooral goed gelijkend" was de eisch cn slaagde dc schilders daarin niet, dan weigerde men ook toen reeds te betalen en vroeg zelfs voorschotten terug. Naast den eisch van plastische tveergavo ontstond later een voorliefde voor geïdeali seerde portretten met daaraan verbon den allegorieën. Zoo vertelde spr. o.a van een herbergier, die zich en zijn vrouw als Bcipio en Pallas liet afbeelden. Ook dc portretgroepen werden door den spr. op dezelfde anntrekkclijke wijze be handeld, terwijl een cn ander met talrijke lichtbeelden werd verduidelijkt. De lieer B. II. Jansen hoopt 15 Janu ari a.s. to herdenken, dat hij veertig jaar bij de gemoente in betrekking is en op 23 Februari, dat hij 35 jaar claviger ia vau het gymnasium. ALLIANCE! E'IÏAN^AISE. Conférence JTean Charcot. Bijzonder genoten hebben de ledonder Alliance framjaise door de voordracht van den beroemden Znidpoolreiziger. Een geheel nieuw gebied werd hun daar opengelegd en als 't ware door hen ge ëxploreerd aan de hand van den ervaren ontdekkingsreiziger. Eenvoudig, maar stijlvol was 7,ijn woordenkeus. Daar, waar hij woorden van lof en waardee ring liet hooren, waren die gewijd aan mannen als Scott Amundsen, Dc Gerla- che, aan den staf van wetenschappelijke mannen, die hem vergezelden op zijn schip .do „Pourquoi pas?" Overigens geen zweem van vertoon. Met den een voud, grooten mannen eigen, verhaalde hij van zijn avonturen, van de gevaren, die hij had doorstaan, van de grootsch- heid der woeste, maagdelijke natuur. Dc uitstekend geslaagde doekprojec ties, die elkaar als 't ware elke minuut afwisselden, verhoogden het genot'van het luisteren. Ware do man, die dat alles heeft geleid, niet daar voor ons in leven den lijve, had hij ons te voren niet ge zegd, dat allen heelhuids teruggekeerd, waren, we zouden ons hart heblKn vast gehouden, toen wij het schip, zelfs na dat het zware averij had lieloopen. door de ijsmassa's zagen doorbreken, dc ge weldige schotsen trachtende te verplet teren onder zijn gewicht, en dan weer ge heel ingesloten door de reuzen-ijsvelden, die dreigend op het schip toeschoven, het w^rloos gevangen hielden en het elk oogenblik als met een lichte aanra king dreigden te kraken als een nolc- dop. Geen rees bekroop deze mannen. Onzeker dikwijls van den weg, te midden van zware nevelen, die elk "uitzicht be lemmerden, onder grimmige koude, die de ledematen verstijfden, drongen zij steads voorwaarts, steeds goedsmoeds en vol vertrouwen, gesteund door 'de groot- sche gedachte, die hen-dreven, bef-dank beeld te werken voor de wetenschap, de eer en het vaderland. Wij allen, die daar aanwezig waren, hebben nog al die bijzonder fraaie en scherpe lichtbeelden voor dc oogen. We bereikten in gedachten niet den heer Charcot Deception eiland en do prach tige Lockroy-baai, we zien de boot do gevaarlijke wateren lusseh-n den Palmer- arehipel en Grakanland doorvaren onder hogen van ijs, waarvan een enkel stuk losgelaten het schip zoude varsplinte ren. Wc ontdokten met hem Loubel- en Fallières-land, zelfs als een voorspelling en gunstig voorteeken Póincaré-Ianl. Vooral dc dierenwereld liieM onze aan dacht gespannen. IIoc alleraardigst wa ren de toto's niet met de waggelende vet ganzen, waarmee do 1-edcn der expeditie op goeden voet leefden, met de zeehon den, die hen onbevreesd lieten naderen en waarvan zij het jong opnamen en streelden. Geheel stemde men in met het woord van hulde, door den president van het comité aan dón hear Charcot gebracht, lioogelijk voldaan als men was over 'deze zeer leerrijke en zeer aangename confé rence. De afd. van cien Raad van State voor de geschillen van bestuur behandelde o.a, de bezwaren tegen de door het Departe ment van Oorlog voorgenomen oprichting van een patronenbergplaat-s op een ge deelte van een terrein, behoorende tot de Doeleukazerne alhier, ingebracht door een 7-tal eigenaars en bewoners van huizen, ge legen in de onmiddellijke nabijheid van be doelde bergplaats, oj) grond van vrees voor gevaar voor hun woningen. Blijkens het hieromtrent door Staatsraad mr. Heemskerk uitgebracht verslag advi seerde de commissie uit Gedeputeerde Sta ten, bij welke de bezwaren werden inge- gebracht, tot ongegrondverklaring daar van. Namens den Minister van Oorlog werden nader inlichtingen verstrekt. De Koninklijke beslissing wordt later medlegedeeld. ABBENES. Hier is men bezig met het rooien van het Heye-plantsocn. Reeds vele boomen der mooie lanen zijn gerooid en de rest zal spoedig volgen. Dan zal ons lieve dorpje, dat zich tot nog toe verheugen mocht in het bezit van een heerlijke wandeling met keurige boombeplanting, al even arm zijn aan boom en struik als do rest van de Meer. Waar nu de laneu zijn, zal dan vlakke bouwgrond wezen, en te midden daarvan zal de groene heuvel liggen met het Heye- graf. 't Is toch wel jammer, dat het kleine beetje natuurschoon, hetwelk Haarlemmer meer bezit, zoo verdwijnen moet. BODEGRAVEN. In de tweede openbare vergadering van het Nutsdepartement, alhier, trad als spreker op rnr. A. W. Kamp, die eenige voordrachten ten beste gaf, voor het meo- rcndeel komische, lii het weergeven van komische scènes heeft mr. Kamp het ver gebracht. Het publiek genoot dan o^k door te luisteren naar do uitstekend© voordracht van de velschillend© numinera van het programma HAARLEMMERMEER. Het bestuur dor afd. van ,,Het Witt© Kruis" heeft besloten, op een algemeen© vergadering, in het begin va Februari to houden, aan de leden voor te stellen de ter reinen, door de gemeente" beschikbaar ge steld van een gebouw voor wijkverpleging te Hoofddorp en Nieuw-Yennep, to aan vaarden Reeds zijn de bouwplannen in een commissie uit het bestuur en den burge meester, met den gemeente architect Ge vers, besproken. Deze plannen zullen door den heer Gevers worden uitgewerkt. Fen andere commissie uit- het bestuur met den burgemeester belasten zich met bet ont werpen van reglementen en statuten in zake wijkverpleging, zoodat er met ijver aan het tot-stand-komen wordt gewerkt, waardoor het mogelijk zal zijn, dat iri do Februari-veygadering volledige plannen en ontwerpen ter tafel komen HILLEGOm Voor het Dep. Hillegam van 't Nuf» heeft gisteravond gesproken ds. Piepma, van Edam. Do voordracht was getiteld: „Iets van cn over Oscar Wilde", den En- gelschen letterkundige. Vóór de pauze schetste spr. het veelbe wogen leven van dezen grooten schrijver; n ade pauze droeg hij eeri stuk van hem voor. Dc toehoorders hebben veel genoten. De eerste Hillegomsche tentoonstel ling van konijnen en Pluimvee, enz. der vereeniging „Door Veredeling Verbete ring—is gistermiddag alhier geopend. De geheele zaal van Flora" is met dieren be zet; het podiu ii is in beslag genomen voor do opluistering. De jury, bestaande uit do heeren L. v. d. Post cn J. P. Boom Jr., deed de volgende uitspraakW. F. Dau deij, a lhier, ƒ7.50, J. van Donselaar, to Heemstede, gr. zilv. medaille W F. Dau- deij gr. verg. zilv. med. J. van Donse laar zilv. med. A. Beket, te Haarlem, zilv. mer. Mej. Pennings, te Nieuw-Ve.n.- nep, zilv med. J~. J. Philips, te Haarlem, zilv. med. W. F. Daudeij zilv. ined. J. Hartman, van hier. gr. br. med. P. Baarn, van hier, br. med. L. Verpoor- ten, te Haarlem, br. med- H. Berkhout, van hier, gr. br. med. voorts werden nog eerste, tweede derde- prijzen en eerv. ver meldingen uitgereikt. De tentoonstelling is nog heden en mor gen geopend en verdient een druk be zoek. Zij is bijzonder interessant voor dez© gemeente De bevolking van deze gemeente is in 1913 van 8514 zielen vermeerderd tot 8791 zielen. Het aantal geboorten was 294, levenloos aangegevenen 19, er overleden 92 inzetenen, 5-1 huwelijken werden geslo ten, en 1 echtscheiding werd uitgespro ken. HOOFDDORP. In het begin clcr volgende maand zal hier een A.-R. landdag worden gehouden. Als sprekers uilen optreden de oud-mi nister mr. Th. Heemskerk en prof. Diepen horst. HAZERSWOUDE. Do algemccno ledcnver^adorfnr; van „Onderling Hulpbetoon" werd gehouden in „SaJvatori," onder het vouizni. r-e.uip van den lieer J. Gaarkeuken. De notulen van den héér J. Dekker werden onder dankbetuiging goedgekeurd. Uil de reke ning van den penningmeester, den heer A. Oüartel. bleek, dat de ontvangsten bedroegen f 1532.77. Aan ziekengeld was uitgekeerd f 685,60 en de totale uitgaven bedroegen f826.94. Er was dus een batig saldo van "f705,83. Op voorstel van het bestuur wordt be sloten de vergoeding van den penning meester op f 15 's jaars te stellen. Op voorstel van den voorzitter worot lves.o- ten.een adres van rouwbeklag te zenden aan mevrouw Bruyn De Vries, wegens het overlijden van haar echtgenoot, on zen beminden' oud-burgerheester. Wegéns periodieke aftreding van do heeren' J. Gaarkeuken, II. Muller en het bedanken van den heer A. QuarteJL werd tot stemming overgegaan. Van de 07 uit bracht© stemmen verkregen de hoeren A< Heesterman 52, II. Muller SS en A. Qiiartel 60, terwijl de 'voorzitter slechts 39 stemmen op zicii vereenigdc, zoodat die, na gedurende 39 jaar dc vereeniging gepresideerd te hebben, .thans den voor zittershamer in andere handen moest overgeven'. Na een kort woord van den voorzit-, ter over „Ondank is 's werelds loon", sloot deze do vergadering. Staande dc bijeenkomst traden nog drie nieuwe leden tot de vereeniging toe, die thans uit 167. leden bestaal..

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1914 | | pagina 1