Eetbare oliën.
Hoe uien den eed aflegt.
-
len vroegen hun ontslag. Maar de ongeluk-
i kige prefect gehoorzaamde. Hjj kreeg met
moeite een woning op een aistand van de
plaats. Het was een oude burcht, die niet
al te veel had geleden van den oorlog,
maar toch nauwelijks bewoonbaar kon
heeten. Een paar van de trouw gebleven
ambtenaren werden óf door den pas
toor opgenomen óf betrokken een boe
renschuur. En zij waren genoodzaakt een
Te Deum te zingen ter eere van den kei
zer, die zulke groote plannen met do Ven
dee had.
De ingenieur Cormier kreeg bevel om
de stad te bouwen. Hij zag groote dingen.
Zijn stad zou minstens zestig duizend in
woners tellen. La Roche had er maar drie
duizend, maar dat hinderde niet; de an
deren zouden wel komen. En zoo begon
Cormier met het uitwerken van zijn plan
nen op het papier. Hij teekende een bou
levard, vier duizend meters lang en twee
en dertig breed. Vervolgens een groote
markt, ruim genoeg voor twintig duizend
menschen; vier breede straten in de rich
ting van de windstreken en daartusschen
e >n aantal andere, minstens twaalf meters
breed. Het terrein binnen de aan te leg
gen boulevards werd Staatseigendom ver
klaard. Men had op het papier een
plein voor do prefectuur, een ander, dat
Place Circulaire heette. De heer Cormier
had voor alles gezorgd. Hij zond zijn
teekening naar de Tuilerieën. Z-j maakte
den besten indruk, wat te verwachten was,
want de ontwerper had er zijn best op
gedaan en niets is verleidelijker dan een
mooi bewerkt bouwplan. Napoleon zag
reeds de nieuwe stad verrijzen. Zij zou
zijn naam dragen: Napoleon-Vcodée I
Maar zij bestond nog niet en al de heer
lijkheden. door Cormier geschetst, moes
ten 'nog komen. De Place Circulaire was
voorloopig n)g grasland. Omtrent duizend
arbeiders waren van alle kanten toege
stroomd, om werk te zoeken maar dat ge
tal was nog niet voldoende. De plek,
waar eenc de groote markt zou zijn, werd
uitgegraven-; men vond er zandsteen. En
de Keizer zond telkens bevelen om tot
spoed aan te manen .Maar men vorderde
niet veel. Het weer was regenachtig, het
'klimaat over het geheel vochtig en dc
grond nat. Men had den bouw van de on
derdeden aanbesteedzij moesten binnen
drie jaar gereed zijn met hun pronkge
bouwen. Men begon houten loodsen te
timmeren. De toekomstige stad maakt een
treurige#indrukzij bestaat gedeeltelijk uit
.stroohutten, waa-in de arbeiders een on
derkomen vinden. Men heeft kazernen ge
bouwd maar zij zijn zoo ongezond, dat zij
weer gesloopt worden. De rechtbank van
liet departement is naar La Roche over
gebracht de rechters wonen bij elkander
■in een half verwoest huis. De ontvanger
'van registratie kan zijn boeken niet ber
gen en een inspecteur woont in een hut.
•Er zal een grootsch stadhuis gebouwd
worden, maar de gemeenteraad verga
dert vooreerst in een kleine kamer. Een
indrukwekkende kathedraal is ontwor
pen, maar de Keizer verleent slechts een
crediet van driehonderd duizend francs,
waarmee men niet veel kan beginnen.
Ambtenaren, die men van buiten naar
Napoleon-Yendée zond en in een stad met
zulk een naam een dorado hoopten te vin-
den, werden bitter teleurgesteld. Zij
smeekten soms om een nachtverblijf en
waren ten slotte genoodzaakt tenten op
te slaan. Er was besloten tot den bouw
'tod een groot hotel. Het zou Hotel Xm-
périal heeten en het kwam wezenlijk ook
klaar. M'aar de bepaling was gemaakt, dat
de hotelhouder de zes <cn twintig bedden
van zijn ten slotte niet- zeer groote
•inrichting, moest bewaren voor doortrek-
kenden, zoodat de ingezeten en" daarvan
geen gebruik konden maken.
De bouwplannen van den Keizer zijn in
één opzicht ueer merkwaardig. Zij bewij
zen, dat zelfs een man van genie, die zich
gewoonlijk niet verliest in ijdcle droomen,
zich toch soms ver van de werkelijkheid
beweegt. De Keizer geloofde aan ,,zijn"
stadhij geloofde daaraan, omdat men
hem mooie *plai.neu had vertoond en hij
daarvoor tien millioen francs had uitgege
ven. Hij had minstens twintigmaal zooveel
moeten geven om zulke plannen te verwe
zenlijken Groot was zijn teleurstelling,
toen hij eindelijk de nieuwe stad bezocht.
Dat gebeurde den Ssten Augustus 1808.
Napoleon kwam te Napoleon 's morgens
elf uren aan. Hij zag zoo iets als een enor
me werf en opslagplaats; men had zijn
best gedaan om de poelen en de hutten
achter schuttingen te doen verdwijnen,
maar in zulke dingen liet Napoleon zich
niet bedriegen. Hij was \voedend. De Ven-
dée was bevredigd en de Yendecërs hadden
den Keizer, aan wien zij ten slotte een
vrijgevig bestuur dankten, hartelijk toe
gejuicht., maar zijn stemming was totaal
bedorven.
De ongelukkige Cormier moest erge din
gen hooren. Hij werd onmiddellijk afgezet.
De gemeenteraad wilde den Keizer een
diner aanbieden, maar hij luisterde niet
naar de nederige verontschuldigingen en
vertrok spoedig weer.
La Roche is La Roche gebleven. Er is
een boulevard er zijn straten naar de kei
zerlijke plannen. Maar de stad ziet er uit
als een dwerg in de kleeren van een reus.
Men heeft toch op de groote markt een
standbeeld opgericht voor Napoleonhet
staat daar eenzaam en verlaten als eens
de Keizer op St.-Helena.
In Oostenrijk is een commissie bezig een
Codex alimentarius" samen te stellen.
Omtrent eetbare oliën zegt heb juist uit
gekomen ontwerp van dien Codex het vol
gende
Naar gelang van haar gebruik, kan men
de eetbare oliën onderscheiden in sla-olie
(tafelolie), kook- en bakoliën bakkerij
oliën e,n oliën voor de conserven-industrie.
Zeer hoogc cisehen ten opzichte van smaak,
geur en uiterlijk worden er gesteld aan de
tafeloliën, wijl deze in ruawen toestand wor
den gebruikt. Men verlangt van deze
oliën, dat zij er klaar uitzien. Bij bak- en
brandoliën heeft men veelal niet gaarne,
dat ze in de pan te sterk schuimen. De
oliën, die in de bakkerij wel worden ge
bruikt in de plaats van boter en margarine,
kunnen gevoeglijk een zekere hoeveelheid
vaste triglyseriden bevatten, wijl men van
deze oliën niet verlangt, dat zij klaar en
helder zijn. Oliën voor tafelgebruik en
voor do conserven-industrie, bijvoorbeeld
die voor de bereiding van ingelegde sar-
dinen, moeten daarentegen zoo klaar zijn
als maar mogelijk is. Heb kleuren en aro-
matiseeren van eetbare oliën door ver
menging van daarvoor geschikte oliën is
geoorloofd, indien deze producten in het
verkeer worden gebracht onder benamin
gen, die hun wafcm aard te kennen geven.
Kunstmatig-C' kleuren met teervervcn en
dergelijke of toevoeging van kunstmatige
riekstoffen (zooals vluchtige vetzuren,
aldehyde en dergelijke) moet geacht wor
den in strijd te zijn met de gebruiken van
den soliden handel.
Yan de vervalsching van eetbare oliën
zegt het ontwerp o.a., dat olijfolie niet zel
den vermengd wordt met andere eet
bare oliën en dan niettemin nog als zui
vere olijfolie in den handel wordt gebracht.
Het komt ook voor, dat onvermengde se
samolie, katoenpitolie en grondnotenolie
als olijfolie wordt verkocht. Dit is onge
oorloofd. Mengsels van olijfolie met ande
re, d. i. niet uit olijven gewonnen oliën,
beliooren ook niet te worden verkocht on
der phantasienamen, die aan zuivere olijf
olie deen denken, of den naam behelzen
van een landstreek, die bekend is als pro
ductiegebied van zuivere olijfolie.
Voorts vestigt hel ontwe"; er de aan
dacht op, dat soms nieuwe olie-pri duclen
iü den handel worden gebracht, waarvan de
onschadelijkheid nog niet door grondig on-
deKzoek is vastgesteld. Ook is toe te zien
op olie met een bedorven, schimmeligen
of anderzins onaangenamen smaak of geur,
doch daarbij dient rekening te worden ge-
h 'uden niet de zeer uiteenloopei.de i Jaat-
seluke opvattingen dienaangaande. Verder
weert dc solide koopman geëxtraheerde
olie, wier smaak of geur de aanwezigheid
van sporen van het gebezigde extractie-}
miclclcl verraadt, alsook sterk ranzisre
oliën, dat zijn zulke, die meer dan 6 pCb.
vrije vetzuren (ais oliezuur berekend) be
vatten voorts oliën met een gehalte aa i,
minerale zuren, alkaliën, lbod of zinkzo i-,
ten, en zulke met merkbare hoe verheden!
(meer dan 0 5 gram por 100 Kilo) koper-;
verbindingen, en eindelijk ook oliën metj
meer dan 2 pGt. onverzeepbare minerale,
oliën.
Schadelijk voor dc gezondheid zijn, be-,
halve bepaaüd vergiftige oliën, zulke, dio
alkaliën, zeepen, minerale zuren, metaal-
deelen en mineralen olie bevatten. Als be
dorven zijn aan te merken in ontbinding)
verkeerende, schimmelige, sterk ranzige-
oliën en waar, die gewonnen is door ex--
tractie en onvoldoende is gereinigd. Ver-
valscht is cle olie als er kunstmatige kleur-(
middelen of kunstmatige geurmiddelcn aam
zijn toegevoegd, of als zij vermengd is mebl
vreemde olie zonder dat dit uit den naa-ni
als anderszins voldoende blijkt.
(.,Ned. Gross.")
De eeds-aflegging in Spaanscihe gerecht
zalen gaat zeer samengesteld in haar werk.
De getuige valt op zijn rechter-knie en
legt zijn hand op een open bijbel. Dan
vraagt men hem: Zijt ge bereid bij God en
de heilige evangelien te zweren, dat ge op de
vragen, die u gesteld zullen worden, de
waarheid zult arntwoorden 1 waarop de ge
tuige antwoordt: Dat zweer ik. Dan wordt'
den getuige toegevoegd: Zoo ge de waar
heid spreökt zal God-u daarvoor beloonen.'
Indien ge niet de waarheid zegt, zult ge'
uw zonden boeten.
In Franeche gerechtzalen hangt aan der,,
wand, boven den zetel van den president,
een crucifix. Indien de getuige zweert, heft
hij zijn rechterhand omhoog en wijst daar-,
mee naar het kruisbeeld.
Wordt de eed afgelegd voor een Schot-
schc rechtbank, zoo voegt de getuige aan de
Engelsohe eedsformule nog toe: Zooa>l<5 ik
ooik God antwoorden zal op den jongsten
gerechtsdag.
In Italië ligt voor de getuigen een open
bijbel. De eedsformule is zeer eenvoudig.
Mon belooft de waarheid te zeggen en niets'
meer dan de waarheid.
In België zegt de getuige: Zoo helpe mij
God en al Zijn heiligen.
Heel plechtig heeft de eedsaflegging irn
Oostenrijk plaats. Aan beide zijdeD van een-
crucifix branden kaarsen. Voor het kruis
beeld staand zegt de getuige: Ik zweer bij»
God den Almachtige en Alwetende, dat ik
op alle vragen, die men mij stallen zal, de
geheele waarheid zal antwoorden.
Een diepen indruk laat de eedsaflegging
in de Noorweegsohe rechtszaal na. De duim:
en de beide voorste vingers worden opg»e-j
heven ale een 6ymbool van de driecenheid.
Dan snree-kt hij een lange formule uit, ein
digend met: Indien ik een valsohen eed af
leg, mogen mij al mijn goederen ontnomen
worden en ikzelf in de hel bestraft worden.'
De Mohammedaan zweert bij den Koran.
Langzaam buigt hij het bovenlijf, tot- zijn
voorhoofd het voor hem openliggende Ko-
ranboek beroert.
Moet een Ghinees zweren alles te zeggen
wat hij weet, zoo moet een gerechtsdienaar,»
die voor hem /*tnat, een haan onthoofden,,
een schoteltje breken of een brandend lichtl
uitblazen. Deze ceremoniën kondigen aan,-
welk lot zijn lichaam en ziel t? wachten,
staat, wanneer zijn verklaring niet de waar-!
heid is.
In het Londensohe East End, waar een
groote kolonie van Chineezcn woont, komt
een dergelijk© eedsaflegging vrij vaak voor.,
Betreedt een zoon van het Hemeleche Rijk
het getuigenpodinm, zoo zendt men spoe>
dig een gerechtsdienaar naar den naostb-L
zijnden aardewerk winkel. Geeft de getuigd
d.e voorkeur aan het uitblazen van een k ,ar^
zoo staat men zijn wensöh toe. Het doodlen'
van een haan is echter in de Engelsche ge
rechtzaal niet geoorloofd.
