Brieven van een Leidenaar.
Buitenlandseh Overzicht.
Leidsene Schouwburg.
ingezonden.
N<\ 16483.
Zatei'dni»- 15 November.
"Vierde Blacl. A<>. 1913.
CCCCLVIII.
Wanneer op een roeiweclstrijd „Njord"
pet een mooien prijs thuiskomt, als een
Leidsehe voetbalclub ergens een zege be
haalt, dan raken de sportmenscben in ex
tase en zelfs de anderen juichen ten slotte
pee om de overwinning, die door stadge
noten werd verkregen. Er straalt iets
vaD den roem der overwinnaars op de me
deburgers af. Daarvoor leven wij dan ook
een eeuw van sport.'Doch zelfs als wij
dit, bedenken, dan doet het nog wel een
eetje wonderlik aan, dat men zoowat
niets hoort van de groote ouderscheiding,
elke deze weck een Leidsch professor te
beurt is gevallen.
Men weet, wat ik bedoel. In de
Zweedsche hoofdstad Stockholm is eon
Academie van Wetenschappen, die door
een vermogend vereerder der weten
schap in staat is gesteld, elk jaar
aan één -ot meer geleerden der wereld
een groote geldsom, ditmaal 197.000 fres.
toe te kannen voor hun onderzoekingen,
ontdekkingen, uitvindingen of scheppin
gen op eenigerlei gebied van wetenschap
of kunst. Deze onderscheiding, die uit
den aard-maar aan enkele zeer, zeer hoog
staande mannen of vrouwen kan worden
toegekend, heet naar den naam van den
man, die daartoe de Academie van We
tenschappen te Stockholm in staat stelde,
Nobel-prijs.
Die Nobelprijs nu, het Leidsch Dag
blad" deelde het als een heuglijk bericht
Dinsdagmorgen onmiddellijk per bulletin
mee, is toegekend aan onzen stadgenoot
prof. Kamerlingh Oimes. Het stond, zoo
hoorde ik reeds vroeger, vrijwel vast, dat
prof. Kamerlingh Onnes, wiens naam aan
het z.g. heliurn is verbonden en die door
zijn ondcVzoekingen op het- gebied der la
gere temperaturen een wereldnaam als ge
leerde heeft verkregen, te eeniger tijd
oor deze onderscheiding in aanmerking
zou komenmaar dit neemt niet weg, dat
wij ons innig 'mogen verheugen, dat deze
eer liem'nu reeds ten deel viel.
Het dóet ons goed, als wij liooren of
lezen, dat van onze Universiteit oudtijds
een roep van geleerdheid uitging en zij
eeri Európeesche vermaardheid had. Wan
neer er 'namen van beroemde hoogleera
ren, die" t-ot verhooging van dien roem
hebben bijgedragen, worden genoemd, dan
«ren wij graag hun nagedachtenis. En
jouden wij er ons dan niet in verheugen,
dat een tijd- en stadgenoot, die onder ons
leeft en werkt, op deze wijze wordt uit
geroepen tot een der eersten onder de
annen der wetenschap van ons geslacht?
Ook van den roem, op hem neergedaald,
straalt iets af op ons en wij mogen er
trotsch op zijn, dat hij in ons midden
woont.
In wetenschappelijke kringen, waar men
de beteekenis van prof. K. O.-onderzoe
kingen en ontdekkingen kent en waar
deert, zal er wel over deze onderscheiding
geschreven en gesproken worden, doch
mij dunkt dat ook aan onze gewone bur
gers deze gebeurtenis" niet zoo goed als
onopgemerkt mag voorbij gaan. Het is
een goed volk, dat zijn groote mannen en
vrouwen eert en wij behoeven daarmede
liict te wacliteu totdat zij niet meer in ons
midden zijn.
Daarom meende ik over deze onder
scheiding niet te mogen zwijgen in mijn
wekelijkschen orief en ik wensch den hoog
leeraar zelf en mijn Leidschen medebur
gers er hartelijk geluk mee.
Wanneet ik, van dit onderwerp afstap
pend, overga nog iets te zeggen van de
onafhankelijkhcidsviering op a.s. Woens
dag, dan zal men bij eenig nadenken, mij
niet kunnen verwijten dat ik van den hak
op den tak 6pring.
Het verheugt mij, dat, zooale uit het
feestprogramma, dat nu zeker wel in veler
handen zal-zijn, blijkt, aan het verlangen van
een deel der Lei denaars is voldaan en er van
feestviering ook iets naar buiten zal spre
ken. Groepen uit de burgerij, waartoe ik
zeker ook een groot deel onzer arbeidersbe
volking mag rekenen en niet enkel het deel,
dat in de Stadszaal Donderdagavond door
een spreker met den naam bourgeoisie"
werd aangeduid, begeerden een optocht, en
hebben de feestcommissie haar medewer
king aangeboden, welke niets liever wilde
dan zoowelen mogelijk van het feest te doen
profiteeren, natuurlijk gaarne is aanvaard.
Ik zal hier niet naplei ten tegeft Jietgeen
teen der voormannen van d e A.-P.
over deze feestviering heeft gezegd^ ^In é&i
opzicht sluit ik mij graag bij hem aan, ala
hij n. 1. waarschuwt om niet i^iérend en
«waaiend langs de straat allerlei flauwe^
einlooze deunen uit te galmen en Öranje-
of welk© andere bitter te drinken. Voor zoo
iets houde men zioh te hoog. Maar overigens
geloof ik, dat ook al voelt men met dien re
denaar niet veel voor de beteekenis van het
Wt, dat wordt herdacht, een dag van alge-
tneene ontspanning, van iets meer en iets
anders d&n het loop en in den eentonigen
tredmolen van ons dagelij ksoh bestaan, toch'
'Oog niet zoo voetstoots moet worden ver
oordeeld. Trouwens, wij leven nog wel voor
zoover in een vrij land, dat ieder, die niet
Oleedoen wjl, thuis kan blijven, de stacl uit
gaan, of, wat men anders wil. Maar laat
Olen dan ook zooveel eerbied voor de vrij
heid hebben van een ander om zonder leede
oogen mensohen, die wel reden tot feestvie
ren meen en te hebben, dat genot te gunnen.
Verder zou ik hun, die met kennelijk genoe
gen hebben geluisterd naar de geschiedbe-
schrijving van 1813 en vervolgens door den
heer Kleerekooper, toch aanraden onpartij-
digheidshalve ook eens te luisteren naar
hetgeen Woensdagmiddag prof. Blok en
prof. Knappert daarvan vertellen. Ook ik
denk dat te doen.
Voor het overige hoop ik, dat het weer
den feestvierenden gunstig mag wezen en
wensch ik allen, die in alle oprechtheid opge
wekt willen feestvieren, van harte veel ge
noegen, dat geeai bitteren nasmaak zal heb
ben, en daartoe lean ieder zelf het best mee-
merken.
Onze telegrammen vertelden gisteren van
een te verwachten, echtscheiding in
het Zweedsohe Vorsten h.u is.
Reeds sedert drie jaar moet de verhouding
van prins Wilhelm en prinses Maria Pa-w-
lowski te wensch hebben gelaten. De prin
ses, -van Russisohe afkomst, zou bijzondere
genegenheid gevoelen voor den Russischen
attaché. Een paar maanden reeds leven de
prins en de prinses gescheiden. De laatste
vertoeft met haar vader, grootvorst Alexan-
drowitsoh te Parijs.
De „Daily Mail" geeft nadere bijzonder
heden. De spionnage-affaire die een poosje
geleden in Zweden ontdekt weid, zou er ook
mee in verband staan.
De Russische militaire attaché Affano-
witsch moet zich zeer gecompromitteerd ge
voelen door het gebeurde. Voor hem is 't
ook onaangenaam daar volgens de bewerin
gen de Zweedsche regeering te St.-Peters
burg zijn terugroeping heeft geëischt. Hier
van wil de Russisohe regeering niets weten,
omdat geen feiten zijn genoemd, die de
sohuld van den attaché bewijzen.
In Stockholm Sseft men er toen het zwij
gen maar toe gedaan. Tegen zoo'n machti
gen buur doet men niet veel en er was nog
een a.ndere oorzaak ook. n. 1. dat in de spion-
nagezaak darnee uit de hoogste klingen be
trokken zijn.
Het Griekschc parlement heeft zijn zit
tingen hervat. En zooals gebruikelijk is,
heoft de koning in de ecste zitting een
troonrede gehouden. In deze troonrede
wordt dank gebracht aan de natie, die een
roem r ij ke bladzijde heeft toege
voegd aan de geschiedenis van
Grieken la.ud, „De oorlog der be
vrijding van de Balkanvolkcn kon",
zoo zeide de koning, „helaas niet ein
digen met een vredelievende scheidsrechte-
lijke uitspraak, daar een der bondgenooten
zich het leeuwenaandeel van de vruchten
der gemeenschappelijke overwinning wilde
toeëigenen. Mijn regeering deed al wat zij
kon om een conflict tusschen de bondgenoo
ten over de verdeeling van den buit te ver
hoeden, maar verzuimde tevens t iets, dat
strekken kon om het land in diplomatiek
en militair opzicht in staat te stellen aan
een nieuwen oorlog het hoofd te kunnen
bieden. Onze nauwe samenwerking met Ser
vië en Montenegro en de medewerking van
Roemenië hadden ten gevolge, dat het ver
drag van Boekarest kon worden gesloten,
een vordrag, dat een feitelijk evenwicht in
het leven riep in hét Balkan-schiereiland
en daarvan den grondslag vormt. Het ver
zekert de vreedzame ontwikkeling van de
volken door een krachtige samenwerking
van de staten, die bijdroegen tot de tot
standkoming. De nieuwe grenzen zijn nog
niet definitief vastgesteld.
De conferentie van Londen liet aan de
groote mogendheden de taak over om de
zuidelijke grens van Albanië vast te stellen
en te beslissen over de toekomst van de
eilanden in de Egeïsche zee, behalve Kreta.
Ik hoop, dat deze kwestie zoo spoedig mo
gelijk geregeld zullen zijn, daar dit er toe
zal bijdragen om den vrede in het Oosten
nog meer te bevestigen. Het volk mag
trotsch zijn op hetgeen tot stand is gebracht
on het heeft het recht, de toekomst tege
moet te zien met gerechtvaardigd vertrou
wen in zijn eigen kracht. Gij zult nu de uit
gestrekte, vruohtbare gebieden moeten or-
ganiseeren en tot ontwikkeling brengen,
die bij het koninkrijk gevoegd zijn. Gij zult
moeten voortgaan met de binnenlandschê
hervormingen, die door den oorlog in den
Balkan plotseling onderbroken zijn. De
regeering zal u voor dit doel een reeks voor
etellen doen, en bovendien andere voorstel
len tot regeling van de kosten van den
oorlog, ten bate van de invaliden en van
de^. gezinnen, die beroofd werden van hun
a kostwinner, omtrent de organisatie van
r"d% nieuwe provincies en uitbreiding van
de legermacht in verhouding tot zijn nieuwe
hulpbronnen en zijn veranderde behoef
ten."
Men zal wel belangstellend zijn eens iets
te vernemen over den toestand in
Portugal na de laatste royalisti
sche relletjes. Eenige dagen is er niet de
minste tijding geweest en door de samen
zweringen, die elkaar steeds met korte
tusschenpoozen opvolgen is er belangstel
ling genoeg voor deze jongste Europee-
eche republiek.
De Lissabonsche correspondent van de
„Frankf. Zt.g." heeft den minister-presi
dent Costa eens geïnterviewd. De pre
mier was nogal goed over den gang van
zaken te spreken. De periode van geweld
dadige monarchistische aanslagen achtte
hij voorbij, wül de aanloggers nu voldoen
de weten dat*fce niets hebben in te bren
gen.
Nu de zaken zoo geloopen zijn, heeft de
regeering geen bezwaar tegén amnestie-
verleening aan vele gearresteerde rebel
len.
Met de republiek gaat het best, oordeelt
Costa. De aanstaande verkiezingen .zullen
dab z. i. bewijzen. Er is niet zooveel
strijd tusschen de republikeinen, als men
in bet buitenland meent. Buiten Portugal
let men bij het bespreken der toestanden
niet op zeden en gewoonten in het land,
die maken dat krachtig optreden wel eens
noodzakelijk is.
In het leger stelt de regeering volko
men vertrouwen, en dat dit gewettigd is,
blijkt, zegt Costa, uit het feit dat de offi
cieren, die zich bij den laatsten aanslag
gecompromiteerd hebben, lieden zijn zon-
der^ eenig moreel gezag over hun men-
schen.
Ten slotte wees de minister-president
op de wijze waarop de regeering de syn
dicalistische beweging wist meester te
blijven.
President Wilson heeft eens precies ver
teld, hoe de Vereenigde Staten te
genover Mexico denken te handelen.
Tot nu toe wist niemand daar iets van.
Natuurlijk verlangt men allereerst, dat
Huerta met zijn geheelen aanhang van het
tooneel zal verdwijnen. Om dat te bereiken
zal Amerika veel op het spel zetten. Zelfs
is het geneigd Mexico.binnen te rukken.
Een der fhaatregelen om het verlangde
resultaat te bereiken zal ook zijn dit is
reeds gemeld in financieel opzicht invloed
uitoefenen op de 'Méxicaansche regeering.
Krijgt Huerta geen geld, dan gaat z'n re
geering bankroet. Daarvoor zullen de
vreemde geldschieters worden bewerkt.
En zijn-die geldmannen niet geneigd de
Yereenigde Staten hulp te bieden, dan zal
eenvoudig tot een blokkade der havens wor
den overgegaan. Dan verdwijnen de doua
nerechten en wapens zullen or op den koop
toe niet kunnen worden ingevoerd
Wanneer men er in geslaagd is, de regee
ring van Huerta ton val te brengen, zal
'men pogen te bewerken, dat een voor de
twee partijen aanneembare persoonlijkheid
het vóorloopig presidentschap onder pro
tectoraat der Yereenigde Staten op zich
neemt.
President Wilson verlangt, dat een alge-
meene verkiezing zal plaats vinden en dat
een nieuw parlement tegelijk met den pre
sident wordt gekozen.
Allo buitenlandsche mogendheden zul
len in geval van een interventie er van
onderricht worden, dat niets d3 regeering
der Yereenigde Staten er toe zal brengen,
haar grondgebied uit te breiden.
Yan haast wil Wilson niet weten. Kalm
aan en dan gaa«* 't ook.
De correspondent van de New-York
Herald" te Mexico City geeft zijn meening
over de blokkade te kennen. Die kan wel
'eeris kwesties met het buitenland geven,
gelooft hij, want de buitenlanders hebben
hun kapitaal in alle voorname farms en
fabrieken gestoken. De mijnindustrie zou
ook veel schade ondervinden, want er zou
geen dynamiet in het land kunnen komen
en het Fransch, Engelsch en ook Amerï-
kaansch kapitaal zou er ernstig verlies door
lijden.
KORTE BERICHTEN.
Inzake het plan van een kanaal van
Óen Rijn naar Zee, op Duitsch grondgio
bied, ion de verbinding van de Wescr met
den Eemsmond, zijn op aanvraag der regie
ring door vele bestuurscolleges, o. a. oqk!
de spoorwegdirocties, rapporten uitgebracht.
De kwesties zullen nu van technische, eco
nomische en financieel© zijde nader worden
onderzocht. Men ziet het, van de baan is
de zaak nog niet.
Op de beurs te Parijs liepen geruchten,
dat het tusschen Frankrijk en Duitschland
niet geheel in orde is. Er zouden moeilijk
heden gerezen zijn over Marokko en den
Congo. Gelukkig blijkt dit bericht'absoluut
onjuist en is 't niet anders dan een beurs-
manoeuvre. o
Men weet, dat de socialistische Rijks
dagafgevaardigde dr. Liebknecht door de
regeering niet geaccepteerd werd als lid
der commissie tot onderzoek der legcrlever-
anties. De sociaal-democratische fractie
heeft besloten in deze commissie geen zit
ting te nemen Noske heeft re^ds bedankt
maar over de kwestie in den Rijksdag te
interpelleeren.
De sociaal-democraten zullen in den
Duitschen Rijksdag interpelleeren over het
gebeurdo te Zabern. Ook de Centrumleden
zullen inlichtingen vragen over do verwij
dering tusschen de Fransche en Duitsehe
bevolking in Elzas-Lotharingen.
In Duitschland wordt een heftige agita
tie gievoerd tegen de Staatskerk. He£ aan
tal van li-en dio zich afscheiden, neemt liand
over hand toe. Vergaderingen zijn aan da
orde van den dag en in Berlijn alleen zijn
28 bureaux om de menschcn behulpzaam te
zijn bij de formaliteiten aan het uittreden
verbonden.
De Russaochc troonopvolger zal een
kuur doormaken te Ilelouan, öp den rech
teroever van den Nijl, veertien mijlen ten
zuiden van Cairo. In alle stilte zijn er de
toebereidselen gemaakt voor het aanstaand
verblijf van den tsarewitseh.
In Griekenland is de demobilisatie van
negen lichtingen gelast.
Onder de Servische troepen te Prisj-
tina, Uskub en Dibra heerscht ontstem
ming. Men wenscht eindelijk eens naar huis
te kunnen gaan. Er zijn ongeregeldheden
voorgekomen en daarom zijn dertig per
cent der reservisten naar huis gezonden en
zullen de troepen bij gedeelten, drie maan
den verlof krijgen.
De Grieken moeten^ naar herhaalde
lijk door de Bulgaren beweerd wordt, zeer
ruw tegen hun gevangenen zijn opgetreden.
Ze zouden n. 1. tachtig geboeide Bulgaar-
sohe soldaten, die met het stoomschip „Pe-
lops" naar Saloniki werden vervoerd, over
boord hebben geworpen. Elf gevangenen
zijn bovendien voor de oogen der passagiei'3
doodgemarteld.
De verkiezingscampagne voor het bur
gemeesterschap van Groot-New-York heeft
voor de Tammany mannen, die indertijd
gouverneur Sulzer deden vervolgen, onaan
gename gevolgen. Er zijn bij die gelegenheid
onthullingen gedaan over hun eigen prak
tijken en de advocaat-generaal zal een ver
volging doen instellen.
In Texas hebben 2500 machinisten,
stokers en conducteurs van de „Southern
Pacific Railroad" den arbeid gestaakt.
Yijf stakingsleiders zijn te Wellington
gevangen genomen, onder wie de voorzit
ter van het Werkliedenverbond. Tc Auck
land werd ook een stakingsleider gearres
teerd, doch die is tegen borgtocht vrijge
laten.
Te Cholet heeft het vergiftig-
de bruilofsmaal nog meer slachtoffers ge-
eischt. Er zijn nu reeds tien personen ge
storven. De oorzaak der vergiftiging zit in
het nuttigen van bitterkoekjes met room.
Het gerucht gaat, dat men hier te doen
heeft met een wraakneming cn dat opzet
telijk de room vergiftigd is. Heb geneeskun
dig onderzoek heeft uitgemaakt, dat alle
personen onder typhus-verschijnselen zijn
overleden.
In de nabijheid van het op kor
ten afstand van Rijssel gelegen Lozennes,
heeft men op een mesthoop liet lijk gevon
den van een twintigjarigen taxi-chauffeur,
Delabarre genaamd. De ongelukkige was
met vijf revolverschoten afgemaakt. Zijn
wageh werd 's middags te Roubais terugge
vonden. Een onmiddellijk ingesteld onder
zoek heeft uitgewezen, dat 's nachts om vier
uren een onbekend individu plaats geno
men heeft in Delabarre's taxi. Het vermoe
den is gerezen, dat men hier te doen heeft
met een wraakneming. Zooals men weet
wordt er op de F#ransch-Belgische grens den
laatsten tijd veel gesmokkeld, waarbij ge
bruik wordt gemaakt van auto'sde doua
nebeambten hebben reeds ijzeren kettingen,,
voorzien van prikkels, aangeschaft om deze
over den weg te leggen, zoodat de punten
de banden beschadigen en de smokkelende
automobilisten gedwongen werden te stop
pen. Delabarre heeft dezer dagen aan de
justitie gegevens verstrekt, welke geleid
hebben tot de arrestatie van een tabak-
smokkelaar. Waarschijnlijk heeft de onge
lukkige deze daad met den dood moeten be-
koopen.
O phetmarktpleinteDittfurt
in Beieren, heeft 'n hevige vechtpartij plaats
geha/d tusechen een dertigtal jonge boeren.
De heetgebakerde jongelui maakten onmid
dellijk gebruik van hun messen en een voor
bijganger, die absoluut niets met den twist
ha<d uit te staan, werd door een messteek
in heb hart gedood. Ofbchoon de vechtersba
zen hun vergissing wel bemerkten, zette zij
hun strijd met zulk een hevigheid voort, dat
nog vier personen doodelijk gewond werden,
bovendien liepen een twaalftal anderen ge
vaarlijke kwetsuren op. Na afloop van den
strijd geleek het marktplein wel een slag
veld; overal lagen wapens, messen, hoed-en,
enz. terwijl de grond met groote bloedplas
sen bedekt was. Tal van arrestaties hadden
plaats.
Een familiedrama, dat zich
in het kleine plaatsje St.-Georges bij Luik
afgespeeld heeft, verwekt wegen-, de per
soonlijkheid van dsn dader groot opzien.
Een aldaar wonend notaris heeft zijn vrouw
en schoonmoeder uit woede dat zij hem we
gens zijn slechten levenswandel met de kin
deren verla,ton had en naar haar moeder ge
vlucht was, levensgevaarlijk gewond.
Later wordt gemeld, d t de notaris éven
voor zijn arrestatie getracht heeft zich met
sublimaat te vergiftigen, wat hem echter
niet gelukt was. De toestand van de gewon
de vrouw' is ernstig, zij moet binnenkort een
operatie aan het hoofd ondergaan. De toe
stand van haar moeder is bevredigend.
Bij Clauton, inden staat
Alabama, is een trein van de Central
Georgia-spoor vol passagiers door een via
duct-brug gevallen. De reizigers gingen
naai' de kermis te Eufaula. Er zijn twin
tig personen gedood" en 250 gekwetst.
Geheel New-York lioudt zich
op het oogenblik bezig met het bericht, dat
Yinccnt Astor verloofd is. De jonge dame,
die het hart van den jeugdigen rnillionair
gestolen heeft, is zekere miss Helen Dins-
more Huntington. Het huwelijk zal in de
lente van het volgende jaar te Staatsburg
gesloten worden.
Te Londen heerscht in erge
mate de roodvonk. Er zijn er naar schatting
op het oogonblik niet minder dan 3600 ge
vallen, een getal dat na 1906 nooit bereikt
is. Ook dyphterie en typhus komen veel
voor. Aan deze ziekten samen zij'n er niet
minder dan twee duizend lijders.
„Op Hoop van Zegen."
Hoc dikwijls is dit meesterwerk' van
Heyermans hier reeds gegeven En toch weet
't nog altijd good bezette zalen te trokken.
Gisteravond was het bovenin vol. Parterre-
twee was cvonoens uitverkocht en ware or
geen Toonkimst.eonoert geweest, onwaar
schijnlijk zou het niet zijn, dat 'tgêheel© par
terre vol zou zijn en. de baignoire goed be
zet. Nu was 't met deze beide rangen matig.
Loge oudergewoonte leeg.
Toch zou Heyermans goed doen voorlcopig
in Leiden niet meer te komen met dit spel-
van-dozee. Niet ieder ziet met genoegen
een tweede en derde opvoering' van oen
tooneelspel, ook a.l behoort het tot liet best©
uit onzo tooneelliteratuur.
In Maart j.l. is ,,Op Hoop van Zogen"
ook gegeven. De rollen waren toen ©enigs
zins anders bezet dan ditmaal. Do voorstel
ling van gisteravond stond hooger dan do
vorige. Zelfs in de kleine rolleu hadden
wo ditmaal beproefde krachten Esther d©
BoerVan Rijk natuurlijk als Kniertje Dat
is niet andere meer denkbaar En met och
zelfde succes als de vorige keer speeldo
Julia Cuypcrs de vissohersdeern Jo, Betsy
de VriesVan Berkel de readers vrouw, W^l.
lem van der Veer den visscher Geert, J-.n
-Buderman don leader Bos en Adolf Bouw
meester het diakenhuismannetje Ivobus.
Beter voldeed Henriëlte van ICuyk als Cle
mentine Bos. Haar spel was in het derde
bedrijf, in de woning van Knier, de vorige
maal de zwakke plek, meer natuurlijk in toon
daardoor aan la'acht. Hesje van Rijk speelde
hier voor de eerste maal als Hesje Rijken
Van Rijk. De jolige visschersvrouw was mo
gelijk nog joliger geworden.
Barend Vermecx werd gespoeld door Frits
Bouwmeester. Was Maurils de Vries voldoen
de, Frits Bouwmeester overtreft hom verre.
Het oogenblik dat hij de hut insluipt, eu
zijn imooder smeekt hem te- verbergen en dat
hij Jiorb daarop door de veldwachters wordt
gehaald was een staaltje van groot talent.
Het krachtig applaus was welverdiend.
Bouwmeester (heeft Barend op treffende wijze
uitgebeeld.
Do «scheepstimmerman was in goede handen
hij Brandenburg als geknipt voor deze
rol Johan Schmidt gaf treffend het dia
kenhuismannetje Daantje, al had hij er tocli
niet locn type van gemaakt zooals Speoht
deed. Ook Jaap van der Poli is als de boek
houder miet wat Hissink was. Groot waren
deze verschillen evenwel niet. Van Staal-
duynen rwas niets veranderd; nog in geen
enkel opzicht een zeerob geworden, maar
een (heel goedo ruil was ook al weer dat
A larie jFaassen Afariet je speelde en Truus
Post vissck-ersvtouwtje Truus. Wat heeft
hierdoor het derde bedrijf gewonnen. Do smet
jes waren zoo klein, dat men wel mag zeg
gen (ditmaal oen superieure voorstelling van
„Op Hoop van Zogen" to hebben gohad.
't Was /een wondermooie avond.
Geachte Heer Redacteur
Naar aanleiding van het ingezonden stuk
van„een abonné, die graag eens naar don
schouwburg gaat, enz." verzoek ik U be
leefd, in Uw geacht blad, opname van het
o. s. Voor de voorstelling van „Mijlpalen"
op 17 Nov. a.s., door de N.V „Het Too
neel", Directeur Willem Royaards, in den
schouwburg k costi te geven, werden de
prijzen, evenals bij andere belangrijke ver
tooningen, gesteldals door Uw abonné
genoemd, verhoogd met 5 pCt. auteursrech
ten. (Dat nu de schouwburgdirectie deze
prijzen nog eens verhoogd met ƒ0.20 be-
spreekgold en ƒ0.10 vestiaire geld, valt niet
te verwijten aan de Directie van de N.V.
„Het Tooneel" Deze gelden komen, even
als programmaverkoop, geheel ten bate van
den schouwburg en vloeien dus niet in do
kas van ons ondernemen.)
Wanneer Uw abonné eens een kijkje gaat
nemen in Buitenlandsche Schouwburgen,
zal hij moeten erkennen, dat onze toegangs
prijzen verre staan beneden de daar gel
dende/ terwijl toch de vertooningen, door
ons gezelschap gegeven, niet behoeven on
der te doen voor die in het Buitehland, ja
daar zelfs somtijds boven staan.
Wanneer Uw abonné bekend was met de
enorme kosten verbonden aan het bezorgen
van voorstellingen -als „Aïijlpalen", zou hij
zeer zeker het. wettigen, wanneer nog zelfs
hooger prijzen werden genomen te Leiden.
De parterreplaatscn te Amsterdam kosten
óók ƒ1.50, daar echter begint parterre
eerst na negen rijen stalles a ƒ3, en drie
rijen parket k f 2, zoodat men hier voor een
pl'aats zaal' op de dertiende rij ƒ1.50 plus
5 pCt. gem. bel. plus 5 pCt. auteursrechten
plus 10 et. bespreekgeld, dus 1 75 betaald.
Te Leiden warden de opvoeringen gegeven
geheel gelijk aan hier, terwijl het spelen
ten uwent voir ons door reis.verblijf én
vervoer van bagage cn décors, met grootere
kosten gepaard gaat.
Mocht het geschrijf van Uw abonné het
onverwachte gevolg hebben, dat de voor
stellingen van de N.V. „Heb Tooneel" min
der goed worden bezocht, dan zou de Heer
Royaards, zeer tot zijn spijt, cr verder van
moeten afzien, Leiden met zijn gezelschap
te bezoeken. Het vertrouwen van den Heer
Royaards in het Lcidsche schouwburgbezoe
kend publiek, hetwelk de vertooningen van
ons ondernemen op prijs stelt, is echter zóó
groot, dat hij overtuigd is tot dien maatre
gel niet te hoeven over te gaan.
Alet beleefde dankzegging voor de plaat*
sing van het bovenstaande,
Hoogachtend,
N.V# „Het Tooneel", dir. ROYAARD9L
