Sigarenmagazijn P. J. A. DE WIJS,
MAISON DE BLANC,
Het is onbegrijpelijk
HL I
Maarsmanssteeg 25. Telephn. 1244.
Kindermantels, Jurkjes,
Schortjes, Hoedjes, Mutsjes.
VERBANDOURSUS.
GROOTE KEUZE
Complete Luiermanduitzetten.
Hollandsch
Vocaalkwartet.
No. 16453.
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag* 11 October. Tweede Blad.
Anno 1913
Ingezonden.
Finaneieeie Causerie.
Uit de Rechtzaal.
Tweeae Kamer.
Modelkamers van Gegarneerde
Wiegen Isfe Etage.
BILLIJKE PRIJZEN.
STEEDS NOUVEAUTÉS.
Men begrijpe
Ankerplaten,
Bede.
Maatschappij tier Ned. Letterkunde.
De eerste maandelijkscho vergadering van de
Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde,
'die gisteravond in het Nutsgébouw alliier
werd gehouden, was in dc eerste plaats ge
wijd aan de verkiezing van een voorzitter
ten van de leden in de vaste commission.
Tot voorzitter werd benoemd dr. O. J- Boe:
kenoogen, te Leiden. Tot leden dor Commissie
yotsr Geschied- en Oudheidkunde de hoeren
prof. A. H. C. Hensen, te Warmond, en
dr P. C. Molhuysen, in D?n Haag: en tot
leden der Commissie voor Taal- en Letter
kunde de heeren prof. dr. D. C. Hesselmg,
alliier, en prof. dr. J. te Winkel, te Am
sterdam en tot leden der Bibliotheek-com
missie de hoeren prof. dr. P. J. Blok en
dr. G. J. Boekenoogen.
Hi-rna hield prof. dr. J. Verdam een
voordracht over: De handschriften van
den Spiegel van 's menschen Behoudenisse."
Hij besprak twee Middel-Nederlandsche
handschriften, waarvan het ocne zich W'
vindt in de stedelijke boekerij van Haarlem
ten thans tijdelijk met al de andere Coste-
riana overgebracht is naar het nieuwe Frans-
Hals-nniseum aldaar. Het is ©cu proza tekst
van 1464 en dus merkwaardig genoeg
jonger dan oude drukken van denzelfden
tekst. Het tweede berust in het Britschj
Muséum en bevat een berijmde bewerking van
denz-.lfden Latijnschen tekst: een photogra
phist-he reproductie daarvan is vervaardigd
voor do boekerij van de Maatschappij der Ned.
Letterkunde. Het handschrift is hoogstwaar
schijnlijk uit het begin der 15do eeuw en'
Jian onmogelijk van M'aérlant zijn, zooaïs
gemeend werd door de heeren Gailliard en
De Flou. die ef gedeelten uit medegedeeld.,
hebben in de verslagen der Koninklijke
Vlaamsche Academie. Prof. Verdam vertelde
het een en ander over den inhoud: een op
somming van Oud-test amen tische feiten en
gebeurtenissen, die op Nieuw-testamentische
worden tcégepast of als do voorspelling daar
van worden voorgesteld; hij toonde het
Vlaamsche karakter aan der taal van het
Briteche handschrift en deelde er uit mode
hetgeen voor onze keunis van het Middel-
Nederlandsch van belang mag worden geacht.
In het Haarlemsch handschrift zijn geen
miniaturen, wel daarentegen in het Londen-
scbe (van de kleuren is, helaas, in de photo-
gtraphische reproductie niets te zien), liet welk
in dezen overeenkomt met de cude Latijnsche
Middcl-Ncderlandschc drukken, die een groot
aantal houtsneden bevatten, voor het grootste
deel dezelfde voorstelling gevonden, doch in
bijzonderheden verschillend bewerkt. Uit de
vergelijking van do miniaturen met. do hout
sneden is zonder twijfel voor de Middel
eeuw schc kunst een en ander te loeren, doch
deze zaak moest hij 'aldus besloot spr.
als niet tot zijn bevoegdheid behoorenden
aan liet onderzoek der deskundigen overlaten.
Hierna deed prof. dr. D. C., Hosseling,
hooglet raar te Leiden, eenige nted ddoelin gen
over het Yersey Dutch.
In' do staten New-Yersey en New-York
worden nog enkelo honderden bejaarde men-
sehen gevonden, die een Nederiandsch spre
ken, dat in rechte lijn afstamt van de taal
der gere-te kolonisten. Vóór 50 jaar weïdJ
die taal nog algemeen gesproken, ook door
Fronsclicn, Duitschérs en Engclsehen, die
zich in het land hadden gevestigd. De lieer
Dyucloy Prince, professor aan do Columbia-
.Univexnty, heeft een korte beschrijving ge
geven van de spraakkunst en 't vooabularium
van dit Yersey Dutch en een paai* korte telc-
Bten gepubliceerd. Spr. behandelde die tek-
Bteu en vergelijkt de taal er vali mot het
'Afi ika-ansch. Hij komt tot de slotsom, dat
öe eigenaardigheden van" het wegstervend
idioom op herkomst nit het zuidelijk deel
van ons vaderland wijzen en dat de geringe
graad van veranderinghoewel de vestiging
der Hollanders in Amerika ouder is dan
die in Zuid-Afrika verklaard wordt door
minder nauwe aanraking met een haven
en slaventaal als liet Maleisch-Portugeesch
om het Zuidelijk halfrond.
Mijnheer de Eed acteur 1
Vergun mij voor onderstaand een plaatsje
in uw veelgelezen blad. Bij voorbaat mijn
dank.
Reeds lang had ik uitgezien naar plannen
van feestviering in November in onze goedo
stad en ik meende een goeden geest daarvoor
te constatoeren bij de gehouden vóórl'eesteh
der militairen, waarin door de burgerij met
een voor Leiden ongekend enthusiasme werd
deelgenomen. Aangenaam was ik dus heden
avond verrast onder het hoofd „Het onaf-
hankclijkhoidsfcest te Leiden" hieromtrent
nader te worden ingelicht. Mijn aangename
verrassing veranderde echter dra in verwon
dering. Het woerd „feest" lijkt mij n.l. een
parodie op het programma. Beter ware liet
geweest er boven te zetten: „Stemmige her
denking', want stemmig is het programma
stelligof liet echter stemming en wèl feest
stemming in de toch al niet uitgelaten Lei
den aren zal verwekken, meen ik to moeten
betwijfelen.
Onwillekeurig dacht ik bij mezelf: Zit er
in het Comité soms een „Jant.je-van-Leiden"-
of idem'goest? Ieder, die in Leiden feesten
heeft meegemaakt, zal met mij toestemmen,
dat een dergelijke manier van feestvieren
noodzakelijk op een totaal fiasco moet uit-
loopen. Op het 1ste punt na toch zal steeds
een bepaalde categorie kunnen profitecren,
en ik meen te moeten betwijfelen, dat dit
do bedoeling zal zijn. Waair blijven de» lief
hebbers voor een vereeniging tot hetorga
niseerden van volksfeesten
Indertijd meen ik, dat Uw Redactie het
initiatief heeft genomen tot oprichting en
ik kan me niet indenken, dat een dergelijk
plan in een stad als de onze zou moeten
mislukken door weinig belangstelling. In
de hoop, dat bovenstaande regelen de com
missie tot andere gedachten mógen brengen
(wanneer hiernaar érnstig wordt gestreefd,
laat de tijd het nog wel toe), teeken ik,
Hoogachtend,
R. H. v. P.
Leiden, 10 Oct. 1913.
Met uitzondering van enkele Scheepvaart-
Petrol aum- en. C uit u u r aan de el en zijn vrij
wel alle fondsen op een lager koerspeil aan
geland dan yerleden week. Te verwonderen
valt dit geenszins; tot op zekere hoogte ie
't 'n zich langzamerhand aanpassen aan den
duur deren rentevoet, die den levensstand
aard heeft verhoogd en die nu eenmaal
edscht dat het rentegenot hooger wordt, wat
zioh uib in lagere koersen. Nieuwe leeningon
komen er te kust en te keur, de een al aan
trekkelijker dan de andere; 't natuurlijk ge
volg is. depreciatie van bestaande fondsen.
Petroleumwaarden, met name de Russi
sche soorten, hadden een veelbewogen
markt. De staking op de terreinen in den
Caucasus heeft de petrol-eumprijzen doen j
rijzen tot 't ongekend hooge niveau van 60
kopeken per pud. Intusschen is de prijs, se
dert de staking weer tot 't verleden behoort,
tot 42 kopeken gedaald, nadat hij zelfs één
oogenblik tot 30 kopeken terugviel. De nog
zeer hooge prijs heeft de fantasie der spe
culatie danig geprikkeld; van die opwinding
heeft men gebruik gemaakt om onze markt
te verrijken met twee nieuwe ondernemin
gen, de Russian General Oil en de North
Caucasian Oilfields. Aan de eerste viel een
buitengewoon gunstig onthaal ten deel en de
emittentin waren zoo handig den inschrijvers
onmiddellijk in de gelegenheid te stellen een
mooiste winst te maken. Kort na dé intro
ductie, welke tegen 2271- pCt. plaats had,
volgde een rijzing tot boven 240 pCt. Toen
kwam 't bericht, dat de Maatschappij 500.000
pond St. aandeden, welke nog in porte
feuille waren, had overgedaan tegen 200 pCt.
aan een syndicaat van Russische Bankon,
tegen overdracht, van 10.000 aandeélen No
bele a 1000 Rbl. per stuk. Deze aandeel-en
noteerden intusschen Teedö 1100 Rbl. op 't
oog leek dit een mooie transactie, doch voor
den nuchteren toeschouwer was ze nu niet
aanstonds aanleiding om de aandeelen T-*.-
sian General spotgoedkoop te achten, te
meer daar de Nobels alras-tot 10J0 teruglie
pen. Voor de 500.0V) p. St. kreeg de Russian
trouwens slechts 200 pCt. In de North Cau
casian Oilfields was aanvankelijk weinig te
doen. Zij kwamen hier op 244 pCt. en hepen
den eersten dag tot 239 pCt. terug. Op ma
nipulaties via Parijs konden zij zich gedu
rende de week tot 284 pCt. verheffenwaar
na zij weer reageerden tot .208 pCt.
Zooals wij reeds in een vorig artikel be
toogden is Jt verschijnsel van deze nieuwe
meteoren aan den petrolèumhcniel een ver
dacht teeken. Het wil zeggen, dat de insi
ders 't moment gekomen achten, om de
goegemeente gelukkig te maken met pa
pier, dat zij op deze prijzen graag kwijt
zijn. De petroleum-industrie is over 'h al
gemeen aan grove wisselingen onderhevig.
Maar bovenal geldt dit ten opzichte van
't bedrijf in Rusland. Het Hollandsche pu
bliek kan daarvan meepraten en heeft
reeds een slordige duit verloren aan Russian
Petrojeum, Bibï Eybat en Bchibaiefts.
Moesten wij een keus doen, dan zouden
wij de 6pCt. Debentures der Russian Petro
leum prefereeren. Want als de industrie
wérkelijk goed gaat en heeft kunnen pro-
fiteeren van de hooge prijzen, dan moeten
deze debentures toch wel in de allereerste
plaats daarvan den gimstigcu invloed on
dervinden. Men kan ze koópen tegen circa
82 pCt., inclusief 3} jaar achterstallige ren
te. Want de.6p(Jt. is cumulatief sedert 1
Mei 1910 en de rente-betaling wordt ver
plichtend op i Mei 1914. Feitelijk kosten
ze dus 61 pCt., met een goede kans op spoe
dige aflossing a pari. Bovendien hebben
ze een eerste verband op alle bezittingen
der Maatschappij, die m 1910 drastisch werd
gereorganiseerd.
Behoudens de geldmarkt waren er tal
van andere redenen, dien den Koersval ter
beurze in de hand werkten. Eerstens na
tuurlijk de flauwe Anierikaansche mark
ten, die, nu de tarief wet eindelijk aange
nomen en in werking gejreden is, maar
al 'te'gevoelig blijken voor 't wegvallen, van
den beschermenden muur. Vandaar dat de
industrieele aandeelen, Steels cn Amalga-
mateas, vooraan staan bij de daling. Men
is bevreesd voor buitenlandsche concurren
tie en een teruggaande conjunctuur. Voor
alsnog is de invloed op de spoorwegmarkt
niet groot geweest, behoudens dan op
Union9, doch als straks de ongunstige ont-
vangstcijfers, waarvan de Union en de
Southern Pacific al voorbeelden te zien
gaven, doorkomen, zullen ook de 6poorweg-
aandeelen wel een daling moeten onder
gaan.
De koper-statistiek over September wees
intusschen een verderen teruggang van den
voorraad aan
Een ander storm centrum L de Parijsehe.
markt. Men is daar druk bezig om alles te
spuien en de Franschman doet zoo iets al
tijd op groote schaal. Als hij koopt kent
zijn optimisme geen grenzen, als hij ver
koopt overdrijft hij in andere richting.
Vooral Braziliaansche fondsen moeten 't
ontgelden, nu steeds meer blijkt, dat de da
ling van de twee stapelartike-en van deze
Republiek, koffie en rubber, een min of
meer ernstige finaneieeie en economische
crisis veroorzaakt. Dan komt daar nog bij,
dat Zuid-Amerika momenteel in kwaden
reuk staat. Met Mexico wil 't nog allesbe
halve vlotten en de allerlaatste berichten
wijzen er zelfs op, dat 't regime Huerta,
zal moeten capitulceren. Daar Huerta, bij
vele gebreken, dc reputatie had van een
krachtig man te zijn, zou de toch reeds ver
warde toestand in totale anarchie gaan Ver-
keeren, zoodat men daarna slechts heil zou
kunnen verwachten van een interventie
Van de zijde van de Vereenigde Staten van
Noord-Amerika. Wellicht is dat nog wel 't
beste wat er zou kunnen gebeuren voor de
zoo gedupeerde bezitters van Mexicaansche
fondsen. De onverkwikkelijke geschiedenis
van de Cuban Ports Company, wier conces
sies door den nieuwen President van de
Republiek Cuba eenvoudig ongeldig zijn
verklaard, als zijnde verkregen ónder diens
voorganger onder valsche praemissen,
werpt weer eens een nieuw licht op Zuid-
Amerikaaneche betrouwbaarheid en draagt
het- zijné ertoe bij, om dezè klasse-fondsen
onder een schaduw te plaatsen.
Dc geldmarkt is wel een ietsje makkelij
ker, doch de bankstaat onzer Centrale
wordt nog iedere week ongunstiger. Er
schijnen hier vrij aanzienlijke hausseposities
tc bestaan in de Amerikaansche markt. In
dien de daling verder doorgaat zal men
waarschijnlijk wel hier on daar tot realisatie
overgaan en kan er dan uit dien hoofde wel
eenige verlichting intreden.
W.
aan een Bank-van-Leening te Amsterdam
f30 willen geven, doch de jongen vond
f 16 voldoende.
De officier van justitie vroeg wegens
heling, veroordeeling tot 1 jaar gevange
nisstraf, onder aftrek der preventieve
hechtenis, ingegaan 29 Augustus.
Beklaagde staat zeer ongunstig bekend,
en wordt verdacht van tal van diefstallen.
De toegevoegde verdediger, mr. P. Lose-
caat Vermeer, riep de clementie der recht
bank in.
ingetrokken wetsontwerpen.
De Minister van Justitie heeft aan de
Tweede Kamer medegedeeld, dat door hem
worden ingetrokken de volgende wetsont
werpen
lo .aanvulling en wijziging van de be
palingen in het Burgerlijk Wetboek en in
het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvorde
ring, betreffende echtscheiding en ontbin
ding des huwelijks na de scheiding van
tafel en bed, aangeboden bij Koninklijke
boodschap van 25 Juli 1912;
2o. wijziging der Wetboeken van Straf
recht en van Strafvordering ter bespoedi
ging van de afdoening en ter vereenvou
diging van de berechte strafzaken, die tot
do kennisneming van den kantonrechter
behooren, aangeboden bij Koninklijke bood
schap van 2 Mei 1907.
Ilaarlemsche Kechtbank.
Een ruit stuk.
Tegen den 19-jarigen Arie de N., te
L i s s e, is een week gevangenisstraf ge-
eiseht, omdat hij in het café Van Zoelen,
aldaar, een ruit had stukgeslagen.
De veldwachter als getuige gehoord
verklaarde: Beklaagde is een opschep
per eerste klasse".
Het O. M. meende, dat het niet aanging
beklaagden, die door hen aangerichte
schade vergoeden, vrij te laten, anders zou
iemand met een dikke portemonnaie ergens
gerust den boel kort en klein kunnen slaan.
Ter waarschuwing achtte hij een flinke
straf.
R ij w i e 1 d i e v e n.
Nadat met gesloten deuren was behan
deld de zaak tegen een jongen beneden
18 jaar, beklaagd wegens diefstal van rij
wielen, had zich te verantwoorden de 19-
jarige P. W., te Hill ego m. Deze nam
op zich, rijwielen, door zijn makker gesto
len, te beleenen op 6 en op 20 Augustus
tot de jongen eèn rijwiel voor een woning
te Heemstede staande had bemachtigd,
ging er toen mee naar Amsterdam, en
deelde daarna de opbrengst, ouder aftrek
der reiskosten.
Ook de beleenbriefjes werden verhan
deld.
Het jonge mensch bleek reeds vier maan
den gevangenisstraf wegens diefstal te
hebben ondergaan.
Op een der gestolen rijwielen had men
Legerzaksn.
Herhalingsoefeningen in 1914.
,,De Avp." weet mee te deelen, dat in
1914 bij het leger de navolgende lichtin
gen groot-verlofgangers der militie voor
herhalingsoefeningen onder de wapenen
zullen worden geroepen
Infanterie, wielrijders, hospitaalsoldaten
en mitrailleursafdeelingen lichting 1907 en
1908 der Iste en Ilde divisie (waartoe be
hooren regiment grenadiers en jagers, 2de,
3de, 4de, 6de, 10de, 13de, 14de, 15de, 17de
en 21ste reg. infanterie) voor 11 dagen.
De lichtingen 1907 en 1908 der 11de er
IVde divisie (waartoe behooren de lste, 5de,
7de, 8ste, 9de, 11de, 12de, 16de, 18de, 19de,
20ste en 22ste regimenten infanterie), ko
men niet onder de wapenen. Lichting 1909
en 1910 voor 26 dagen.
Cavalerielichting 1911 voor 20 dagen.
Veld-artillerielichting 1909 en 1911 voor
27 dagen.
Rijdende artillerielichting 1911 voor 27
dagen.
Vesting-artillerie lichting 1907 voor 11
dagen lichting 1908 voor 20 dagen lich
ting 1911 voor 27 dagen.
Korps Pontonnierslichting 1907 voor
11 dagen lichting 1908 voor 11 dagen lich
ting 1909 voor 26 dagen lichting 1911 voor
26 dagen.
Pant9erfort-artillerielichting 1909 voor
20 dagen lichting 1911 voor 27 dagen.
Torpedisten lichting 1910 voor 19 dagen.
Genietroepen lichting 1907 voor 11 da
gen lichting 1908 voor II dagen lichting
1911 voor 26 dagen. Van de lichtingen 1910
en 1912 elk 25 milicien-telegrafisten voor
20 dagen.
Draadloozc telegrafie.
Volgens ,,De Avondpost" zal ten behoeve
van het veldleger in 1914 worden overge
gaan tot het aanschaffen van een station
voor draadlooze telegrafie
De kosten worden geschat op pl.m.
f 24,000.
dat U onbekend zoude zijn, met de kwaliteit der Hoil. Tlieeverbruik
Vereeniging;. Beter Thee is niet te koop, tegen engroepriJzen van
60 110 cents per 6 on«. Neemt proef en U zult volkomen tevreden z\jn.
Alleen verkrijgbaar bij: Firma J. II. DIJKHUIS, Hoogstraat 6 4017 14
Hooijewoepd 8, LEIOEN. Telefoonn. 335.
De Sigaren in dit Magazijn verkrijgbaar worden alle met
de hand vervaardigd, munten uit door geurige mélange,
branden en trekken gemakkelijk. 4038 L'O
sbm a ea 4023 76
'Volgens list hsdnndsagSth' ttanripuntl
3 - b r0 s To n ds r v i rid f? I ij j< j
jriicldfil vootvley
jföqing vannp®an Mp1
het enorm groote belang der geheel nieuwe en eigenaardige uitwerking van
het echte mondwater Odol: terwijl alle overige mond en tandreinigings
middelen slechts gedurende de weinige oogenblikken, dat men den mond
reinigt, werken kunnen, werkt het echte Odol uren lang antiseptisch na,
zelfs lang nog, nadat men de tanden er mede gereinigd heeft.
Odo! dringt in de holle kiezen, en in de slijmvliezen van het tand-
vleesch, die het om zoo te zeggen verzadigt, en die antiseptische voorraad,
die het hier achterlaat, blijft uren lang nawerken.
Deze voortdurende werking, door geen enkel praeparaat bezeten, is
het, welke dengene, die dagelijks Odol gebruikt, de zekerheid geeft, dat
zijn mond stellig beveiligd is tegen de werking der bederfkweekers en
gistingsstoffen, welke de tanden verwoesten.
Men wachte zich intusschen voor namaak. Onderden naam Odol worden
talrijke waardelooze, ja dikwijls zelfs schadelijke namaaksels in doozen en
flesschen verkocht. Daarvoor zij men op zijn hoede. Het echte Odol wordt
alleen jjl flacons verkocht, als hier aafgebeeld. Gr.flaconsFl. I.—kl. 60ctS.
4083 188
Jos. E. Schilderman (««rstè tenor),
Henk van den Berg (tweede tenor),
Ant. J. Schumacher (bariton),
Gerard Giesen-Hoos (tweede tas).
Fianobagelaiding door Fr. Hasselaar.
Opnamen van dit kwartet
verkrijgbaar op de
Er wan ereia ecu
Dametje.
C. v. d. LINDEN.
S. v. MILLIGEN,
enz., enz.
Op aanvrage worden tekstboekjes
gratis verstrekt.
Verkrijgbaar a 1.50, uitsluitend
in de voornaamste Gramofoon-
winkels. 4022 30
Bij genoegzame deelname zullen
deze Maand en wel Dinsdag;
88 October, In het Gebouw der
Zita-Vereeniging de Cursussen aan
vangen als volgt:
Cursus A. Huishoudelijke Hygiëne
en Ziekenverpleging des Dinsdags
n. ra. te 3 uren (f IO.— per cursus).
Cursus B. Verbandleer des Dins-
dagavonda te 8 uren (h 10 Cent
per avond).
Cursus C. Eerste hulp by onge
lukken en Verbandleer, des Woens
dags n. m. te 3 uren (f 5.— per
oureue).
Men wordt beleefd verzocht zich
op te geven aan het Gebouw der
Vereeniging vóór 18 October.
4048 22 HET BE3TUUR.
