Ingezonden.
Burgerlijke Stand.
Financieels mededeelingen.
optimisme, dat al die dcor mij gelaakte toe
standen spoedig hier tot het verleden mogen
hehooren en gelijktijdig met het afsluiten
van de eeuw van onafhankelijkheid naar de
vorlies en winstrekening mogen overgebracht
worden.
SPECTATOR.
AKDftEW CARNEGIE.
Het is een wonderbaar leven, dat van den
Schotschen weversleerling, die tot milliar-
dair opklom. Zijn jongensjaren waren ja
ren van armoede. Den vader, die in liet
Sckotsche plaatsje Durnfermline eenige
handweefgetouwen bezat, ging het zoo
slecht, dat hem niets over bleef dan met
vrouw en kind naar Amerika te verhuizen.
Te Pittsburg werd de 11-jarige Andrew
in een spinnerij geplaatst, waar hij drie
gulden in de week verdiende. Hij klom wel
dra op tot machinewerker. Maar hij ont
worstelde zich weldra aan de banden van
het fabrieksleven, werd eerst bij de tele
grafie geplaatst en daarna beambte bij de
Pennsylvania-spoorwegmaatschappij.
Op een dag ried zijn chef hem aan 500
dollars in aandeelen van zekere onderne
ming te beleggen. Andrew bezat geen cent,
maar hij had Amerika gezien. Hij ging naar
huis en vertelde van de kan3, die hem werd
aangeboden. Zijn moeder kwam op den in
val het huis te verpanden en door deze wil
de speculatie kreeg Carnegie zijn eerste
winst in den zak. Van wie Andrew Carne
gie zijn financieel genie heeft, behoeft men,
na dit teekenend voorval, niet te vragen.
In een spoortrein ontmoette Carnegie
eenigen tijd later een reiziger, die hem een
model van een spoorwagen, den slaapwa
gen, liet zien. Die waren er toen nog niet.
Carnegie zag daar dadelijk onbegrensde
mogelijkheden in en richtte met zijn chef
een maatschappij op, om die uitvinding te
cxploitceren. Pullman kocht later deze on
derneming. Tijdens den burgeroorlog had
Carnegie troepen en proviandtransporten
in te richten. In die dagen deed hij zijn
weerzin tegen den oorlog op.
Op zijn 27ste jaar ging hij ,,in de olie".
Hij vond petroleumvelden waar, de olie
vanzelf uitkwam men had het goud maar
voor het opscheppen. Toen hij meende, ge
noeg petroleum geschopt te hebben, ver
kocht hij zijn zaak aan Rockefeller en wijd
de van nu aan zijn aandacht aan het ijzer.
Deze veranderingen geschiedden na dege
lijk overleg, nauwkeurige berekening en
niet dan nadat de sekure Schot bijna volko
men zekerheid had, dat zijn plan zou ge
lukken.
Toen hij reusachtige fabrieken opgericht
en alle houten bruggen van Amerika door
ijzeren vervangen had, kwam hem de Bes
semer methode ter oore. En nu ging zijn
heelo, met ijzer verdiende vermogen in het
staal. Dat was de schitterendste onderne
ming van zijn leven, die Pierpont Morgan
hem na 10, 20 jaren voor 1200 millioen af
kocht.
Toen Carnegie nog leerling was bij de tc-
lcgraafmaatschappij te Pittsburg, deed hij
eerlijk zijn best in dc telegraafpalen te Ice-
ren klimmen, doch hij slaagde daarin niet.
Hij kon het maar niet te pakken krijgen.
Er is meer geweest in het leven, dat deze
man niet kon. Dit moge troost geven aan
lien, die meenen, dat zij nooit iets zullen
bereiken, omdat zij iets niet kunnen. Zoo
heeft Carnegie in zijn jeugd ook niet inge
zien welk een vlucht de Amerikaansche
nijverheid en vooral ook de Amerikaansche
uitvoerhandel eenmaal zouden nemen. Hij
meende, dat Amerika niet met Engeland
zou kunnen concurreeren in dit opzicht. Van
huis uit conservatief zag hij in vele nieuwe
dingen een gevaar, het begin van een dé-
bacle. Maar de tijd gaf hem ongelijk, want
het is Cancgie zelf geweest, die met groot
gevolg concurrent werd van Engeland cn
de grootste uitvoerzaak had van Amerika.
Aan den anderen kant geeft de steeds
nog in bloei toenemende Engelsche handel
antwoord op de vroegere bewering van Car
negie, dat zij in verval zou geraken.
Toen hij al millionnair en staal-koning
was en bovendien warm republikein, wilde
hij in zijn oude vaderland, Engeland, den
radicalen geest wekken, welke in Amerika
zoozeer den toon aangeeft.
Hij kocht daar toen grootscheeps 18
Engelsche dagbladen aan en liet ze de Car-
negische ethiek verkondigen. Maar deze
speculatie mislukte.
De beste eigenschappen van Carnegie zijn
weleen verbazingwekkende beweeglijk
heid van geest, die onmiddellijk de geheele
situatie vat en de naastbijliggende mogelijk
heden er van doorzietvoorts een geniaal
organisatie talent en een voor niets terug-
deizende moed. Zijn opkomst valt met die
van Amerika samen.
Een ijzeren net omspande meer en meer
Amcrika's vruchtbaren bodem. Torenhuizen
rezen tot in dc wolken. En voor dat alles
was staal noodig, en nogmaals staal. En de
kort-gedrongen figuur van Carnegie lever
de het, met zijn eigen staalfabrieken, zijn
eigen kolenmijnen, zijn eigen ijzererts-ber
gen en zijn vloot van eigen stoomschepen.
Carnegie heeft, naar men weet, eenmaal
verklaardde man, die rijk sterft, sterft
in schande. Deze rijkaard is de verheerlij-
ker der armoede. Yan de armoede, zegt hij,
ftomt al het goedearmoede heeft goud in
icn mond 1
En zoo heeft hij er zich na zijn millioenen
met noesten arbeid verworven te hebben de
rest van zijn leven toe gezet ze weder op de
beste wijs uit, d. w. z. weg te geven. Tien
millioen schonk hij aan het pensioenfonds
van de Steeltrust, 2^ millioen voor boeke
rijen in zijn fabrieken, 12 voor het oprich
ten van 65 openbare bibliotheken in New-
York, 21 millioen voor zulke stichtingen in
andere Amerikaansche steden. Hij schonk
evenzeer geld aan 18 bibliotheken in Enge
land en 25 aan de hoogescholen van Schot
land.
Veel orgels heeft hij weggegeven, daar hij
zelf veel van muziek houdt en kinderlijk
vroom is. Een Zondag op Skibo Castle is
een dag van de meest Kanaansche rust.
Van imperialisme en expansie politiek is
Carnegie een hevig tegenstander; het Vre
despaleis is daar om dit te bewijzen. Hij
noemt zich bescheiden een beheerder zijner
milloenen ten bate van de menschheid, en
wil zelfs aan zijn eenige dochter geen groot
vermogen nalaten, dat haar slechts een last
zou opleggen. Zijn ideaal was tot dusver,
naar Sil Bara in de „N. Fr. Presse" (aan
wiens mededeelingen veel van het boven
staande is ontleend) schetst, een federatie
van Engelsch sprekende volken en van de
Engelsch-Amerikaansche Republiek hoopte
hij allen vrede en allen vooruitgang der
wereld.
Bij het vernemen der benoeming van
Carnegie tot grootkruis in de Oranje-Nas-
sauorde hebben velen zich afgevraagd, of
een burger van de Amerikaansche Unie,
welke Staatsinstellingen geen ridderorden
kent, wel gerechtigd was een vreemde de
coratie aan te nemen cn te dragen.
Dit is hem echter ten volle vergund, aan
gezien het verbod van decoratie alleen
geldt voor de ambtenaren in de Vereenig-
de Staten. Carnegie nu bekleedt geenerlei
ambt of staatsbetrekking.
D© Koninklijke Familie.
Het mooie Huis ten Bosch, dat daar, on
danks het vreemdelingenbezoek, gewoonlijk,
zoo eenzaam in een schilderachtigen hoek
van ,,Neerlands lustwarande" staat, is in de
laatste dagen het voorwerp van voortduren
de aandacht. De Koninklijke Familie logeert
er. En zeer velen tra-chfcen daarvan te profi
teered om Koningin, Prins en Prinsesje
eens te zien. Den ganschen dag door staan
er dikke rijen menschen. Staan? Neen. ook
zitten.
Men maakt het. er zich zoo gemakkelijk
mogelijk. Het breede plein voor het Huis
wordt schoon gehouden, marechaussees en
grenadiers houden 'er wacht, doch in het
gras en langs de laan, die op het plein uit
komt, zetten de menschen zich gemoedelijk
neer, gezellig in kringetjes, voorzien van
eetwaren zelfs, om geduldig te wachten tot
zij de Koninklijke familie kunnen zien. Veel
vreemdelingen, Engelsehen vooral, doen al
dus. 't Is inderdaad merkwaardig hoeveel
uren velen er voor over hebben, want de
kans op succes... is toch altijd onzeker.
Daarom is het jammer, dat de marechaus
sees soms geheel ongemotiveerd de men
schen verjagen uit het gra-s, waar zij op groo-
ten afstand van het Paleis, zoo geduldig
zitten te wachten. Vermakelijk is het vaak,
wanneer in de verte een hofrijtuig zichtbaar
wordt. Dan vliegt alles op en stormt naar
voren, om meestal te ontdekken, dat het
een rijtuig voor personeel is.
De Koningin ging in de laatste dagen
niet veel uit. Gistermiddag ontving het
Prinsesje kindervisite. Verscheidene kleine
meisjes, door een hof-auto afgehaald, kwa
men bij Haar spelen.
Zoo is het in deze dagen in den anders
stillen hoek hij het Huis ten Bosch een onge>-
wone en levendige drukte.
Een voortdurende pic-nlc.
En boven aan do groote trap, van uit de
breede vestibule, ziet de goud-gegalonneer
de lakei, die daar wandelt, ernstig en deftig
op de wachtende menschen schaar neer. En
de "wachters blijven wachten. Wanneer ze
uren gestaan en gezeten hebben, zonder re
sultaat, en ze zien achter de gordijnen, in
de groote, stille kamers, iets bewegen, dan
troosten zij zich met de gedachten, dat ->et
missohien de Koningin wel is geweest.
(„Tel.").
Een betoogïng; van vrouwen.
Op den eersten zittingsdag na dien van
de opening der Staten-Generaal zal er te
■"s-Gravenhage door vrouwen een betooging
worden gehouden.
Vrouwen zullen dan ernstig en zwijgend
staan op het Binnenhof of in den omtrek
daarvan met de leuze,,Wij vragen grond
wettelijke gelijkstelling voor man en
vrouw". De leden van de Tweede Kamer
zullen voorbijgaan en zij zullen in elk ge
val één oogenblik moeten denken aan
hun vrouwelijke landgenooten, die toch ook
Nederlanders zijn, als zij.
Zij zullen er één oogenblik aan moeten
denken, dat zij heentrekken naar het Bin
nenhof, om te beraadslagen over het wel
en wee van het Nederlandsche volk, ter
wijl zij daartoe van de grootste, van de
vrouwelijke helft, geen opdracht hebben. Zij
zullen er één oogenblik over moeten den
ken, als zij niet het- vaste voornemen hebben
een Grondwetsherziening tot stand te bren
gen, waarbij ook aan de vrouwen ten volle
recht wordt gedaan. Waarschijnlijk zelfs zal
hun belangstelling langer duren dan één
oogenbliker zal gesproken worden over
den ernstigen stoet van zwijgende vrouwen
en over hetgeen zij willen, over wat zij be
doelen met „grondwettelijke gelijkstelling".
Kiesrecht? Of nog meer? Dan zullen eron
der dc ernstigsten zijn, die eens nagaan,
wat de vrouw nog meer van Grondwets
herziening kan te wachten hebben en ze zul
len denken aanArt. 5 der Grondwet
„Ieder Nederlander is tot elke landsbedie
ning benoembaar". Dus ook vrouwen? Na
tuurlijk, want in Art. 80 en de andere arti
kelen, die op kiesrecht betrekking hebben
wordt immers telkens gezegd „mannelijke
ingezetenen, tevens Nederlanders". Als de
vrouwen niet tot de Nederlanders gerekend
worden, zou deze toevoeging overbodig zijn.
Maar i s de vrouw dan tot elke landsbe
diening benoembaar op dezelfde voorwaar
den als de man d. w. z. als ze de bekwaam
heid er toe bezit? Neen, zullen ze denken,
want enkele jaren geleden maakten we een
wet, waarbij vrouwen niet benoembaar wer
den verklaard tot burgemeester en tot ge
meente-secretaris wo laten toe, dat er op
willekeurige wijze wordt omgesprongen met
de vrouwen bij de „posterijen". Nu eens
mogen ze commies worden, in beperkt getal
(niet het vergelijkend examen beslist, maar
het man- of vrouw-zijn), dan weer niet
nu eens mogen ze huwen, dan weer niet. Do
betoogsters zullen dus willen, dat in art. 5
duidelijk wordt uitgesproken, dat vrouwen,
zoowel als mannen, benoembaar zijn, tot
elke landsbediening.
Dat is het voornaamste doel van de be
tooging de leden van de Tweede Kamer
aan het nadenken te brengen over wat zij
aan de vrouw schuldig zijn, als zij de Grond
wet gaan herzienonder de aandacht te
brengen, dat zij geen rust zullen verkrijgen,
als de vrouwen in zake kiesrecht niet gelijk
gesteld worden met de mannen, als zij geen
deugdelijke waarborgen voor haar burger
rechten verzekerd vinden in de Grondwet.
Mijnheer de Redacteur 1
Gaarne wensch ik voor onderstaande re
gelen eonige plaatsruimte in Uw ge oer d
blad. Bij voorbaat mijn dank.
Daar ik geregeld des namiddags den
Hoogen Rijndijk passeer en zoovelen met
mij, aoht ik mij verplicht een waarschu
wing tot het wielrijdend publiek te rich
ten, om, wanneeT het den Hoogen Rijndijk
passeert, aan de stopplaats van de electri-
sche tram aan de Rijndijkstraat maar op
ie houden met peddelen en maar tot voor
bij de Blok straat naast het stalen ros te
loop en, aangezien, wanneer men dit niet
doet, men gewis voorover in het slijk der
aarde kruipt, want of de bevoegde autori
teiten niet per rijwiel dezen weg passeeren
of ook maar afstappen, dat weet ik niet,
maar wel weet ik, dat de vorige en deze
week een wielrijder onder een rijtuig i6
terecht gekomen. Gelukkig kwamen zij met
den schrik vrij. Het stalen ros moest het
echter ontgelden.
En gistermiddag wederom een motor-
wielrijder, die met bebloede hand or af
kwam en tevens met defecten motor.
Ik hoop dan ook, dat. de bevoegde auto
riteiten den put dempen voordat, het kalf
verdrenken is cn de frissohe waterstroomen
uit den sproeiwagen voor dit gedeelte
miaar te temperen of op te doen houden,
aangezien de zon daar geen scha-de doet
en het wielriidende publiek daar dan ge
ruster kan peddelen.
Mijnheer dc Redacteur, nogmaals dan
kend voor de plaatsing, tee-ken ik
Hoogachtend.
CHR VAN DER PLUYM Jr.
"Leiden, 29 Aug. 1P13.
Gemeenteraad van Zegwaard.
Tegenwoordig alle loden.
In do eerste plaats wordt overgegaan tot
de installatie van liet nieuw gekozen lid,
den heer Jac. Vos. Nadat deze in handen
van den voorzitter de vereischte eeden heeft
afgelegd, wordt hij geluk gewensoht en
neemt hij zitting.
Ingekomen is oen schrijven van de com
missie vcor de onafhankolijkh-sidsfeestcn,
waarbij deze haar dank betuigt voor de ver
leende subsidie van f 200.
Voor het onderhoud van den Zcgwaairdschen
weg en voor het sohconhouden van de straten
hebben zich zeven gegadigden aangemeld.
Besloten wordt de benoeming aan te houden
tot eén .volgende vergadering en eerst eens
een prcef te nemén met de straatreiniging.
Verder is ingekomen een schrijven van den
heer D. Leeuwenburg, in Den Haag,'waarbij
deze verzocht om eervol ontslag als gemeenté-
opzichter. Met algcmeene stemmen wordt het
gevraagde ontslag verleend.
B. cn Ws. stellen voor het salaris to
brengen van f 80 op f 100, wat na eenige
discussie met algemeene stemmen wordt aan
genomen.
Hierna wordt tot gemeente.opzicliter be
neem d de heer G. J. van Kampen, alhier,
tevens gemeente.opzichter van Zeeterm-eer.
Alsnu wordt vastgesteld het kohier der
schoolgelden over het 2de kwartaal tot een
bedrag van f S5.95.
Thans is aan tfè orde de verbouwing van
de openbare school. De kosten daarvan zijn-
geraamd op f950 waardoor er ruimte komt
vcor 184 leerlingen. Met algemeene stemmen
werden B. cn Ws. gemachtigd tot uitvoering
van de werkzaamheden te doen overgaan.
Ook journalistiek
In eenige Japansche bladen was onlangs
een eenigszins zonderling bericht te lezen,
dat nu juist niet pleit voor de „verlicht
heid" van de moderne Japansche pers:
„•Jongstleden Maandag kwam, omstreeks
middernacht, een reusachtige schildpad uit
het land gekropen in de nabijheid van het
Keizerlijk Paleis te Hayama. Men ving het
dier, dat meer dan 7 voet lang was, en
ruim 200 pond woog. Het verschijnen van
dit geluk-aanbrengende dier, dat 10,000
jaar leeft, zal voor onzen Keizer ongetwij
feld een lang cn gelukkig leven beteeke-
nen. Men heeft het dier daarom vrijgela
ten."
Het instituut Pasteur.
Spoedig zal het 25 jaar geloden zijn, dat
te Parijs het Instituut Pasteur werd opge
richt. De stichting geschiedde op initiatief
van Louis Pasteur, den ontdekker van het
serum tegen hondsdolheid.
Deze grooto geest en waarachtige men-
schenvriend werd in 1822 te Dole geboren.
Zijn vader was een eenvoudig leerlooier,
die echter het vaste voornemen had, van
zijn zoon iets meer te maken. De kleine
Louis kreeg dan ook een uitstekende op
voeding, en reeds zeer vroeg bezocht hij
het College d'Arbois. Het. bleek spoedig,
dat Pasteur een buitengewone voorliefde
had voor de scheikunde. Het was dan ook
geen wonder, dat de jongeman spoedig een
scheikundige van naam was. Talrijk zijn
zijn vindingen.
Bij den leek is Pasteur het meest bekend
door zijn ontdekking van het serum tegen
hondsdolheid. In ISS0 maakte Pasteur voor
het eerst kennis met deze vreeselijke ziek
te. In het ziekenhuis te Trousseau stierf in
zijn tegenwoordigheid een kind aan honds
dolheid. Onmiddellijk kwam bij Pasteur
het denkbeeld op, tegen deze ziekte een se
rum te zoeken. De resultaten van zijn proef
neming- waren gunstig26 October 1885 kon
Pasteur aan de Académie des Sciences mee-
deelen, dat hij het serum tegen hondsdol
heid gevonden had.
In 1888 werd in de Rue Dutot te Parijs
het Instituut Pasteur opgericht, een monu
mentaal gebouw, 'Waarvoor het geld groo-
tendeela door particulieren bijeengebracht
werd. Hierin bevinden zich een uitstekend
laboratorium, een reusachtige bibliotheek,
waar bijna alles verzameld is, wat over bac
teriologie geschreven is, zalen van practi-
sche biologie, enz. Geleerden van alle na
tionaliteiten zijn in het Instituut werkzaam
geweest, zooals Roux, Metschnikoff, Du-
claux, e. a.
Van 1886 tot 1890 werden bijna 10,000
menschen ingeënt. Zij krijgen daar een on-
derhuidsche injectie met het serum. Slechts
0,97 pCt. der behandelde patiënten stierven.
Het Instituut Pasteur vond spoedig navol
ging. In vele landen zijn dergelijke inrich
tingen gesticht.
Pasteur, de groote weldoener der-mensch
heid, overleed in 1895. Hij werd met vor
stelijke eer begraven. Maar het mooiste
eerbewijs was toch wel "de uitroep van een
arme moeder, wier kind hij gered had
„On devrait réaffecter le Panthéon pour
lui c'était un saint".
l>e gevolgen der nationale''
politiek.
Be beruchte landraad Schönberg te Sonder-
burg, die verbiedt, dat Deenscho toeristen in
ztJn district aan wal stappen en daardoor
reeds tot verkoeling der betrekkingen tus-
schen Denemarken en Duitschiand en tot
diplomatieke verwikkelingen aanleiding gaf,
heeft een nog sterker staaltje uitgehaald.
Hy heeft den Noorweegschen luitenant der
marine Coucheron Amot, die in een vereeni-
ging te Sonderburg een lezing zou houden
over een algemeen onderwerp, het houden
dier lezing verboden en hem tevens uit zyn
district verbannen.
Waarom? „Daiüber schvreigt des Sangers
Höflichkeit l"
De heer Coucheron-Amot, die over dit
vorbanningsbesluit zeer verstoord is, is niet
alleen marine-olflcier in Noorwegen, maar
ook eigenaar van het eiland Beö in de
Komsdalfjord, een eiland, waar veel Duitsche
toeristen in de Noorsche wateren komen,
en dat zelfs eens door Keizer Wilhelm, als
gast van den heer Coucheron-Amot, werd
bezocht.
Het besluit van den landraad uit Sonder
burg heeft than luitenant Coucheron-Amot
tot het verbod geleid, om Duitschers, wie
dan ook, op zyn eiland toe te laten. Voor
alle Duitsche toeristen, schepen, zeiljachten,
en zelfe voor de barkassen der oorlogs
schepen is een verbod uitgevaardigd om in
een der drie havens van het eiland Beö aan
te leggen En bovendien heeft de heer
Coucheron-Amot alle zakeiyke betrekkingen
met Duitscho firma's of firma's die Duitsche
artikelen verkoopon, afgebroken.
Zoo dient de landraad lo Sondorburg, de
diGtator en vervolger van do niet Duitsche
toeristen, de Duitsche belangen!
Is de reispet practise!»?
Nog altijd Het meai aan stations, vooral
in het reissedzoen, de puffende zomerreizi-
ge<rs, di e in gewone tijden een deugdelijk en
hoed dragen, nu getooid met grijs- en
zwart- of bruin-kleurige reispetton. Zeker
is het, dat dit gemakkelijke en pra-ctische
hoofddeksel zelfs aan het gezicht van een
eenvoudig huisvader een zekeren zwier
en iets ondernemends geeft. Waarneer men
echter denkt zeer praetisoh te zijn, dan
vergist men zich danig, want in den zomer
is de wollen reispet bert meest onpraoti-
sohe hoofddeksel, dat men zich donken kan.
In Parijs toch heeft men ©en interessante
proef genomen; men heeft de temperatuur
onder de verschillende mannelijke hoofd
deksels vergeleken en wel op een warmen
zomerdag in de zon. Hierbij bleek, dat on
der den panamahoed een temperatuur van
43 gr. Celsius heerschte, d© vilten hoed ont
wikkelde een warmte van 47 gr., de hooge
hoed 49 gr., de stijve, zwarte 51 gr. on de
wollen reispet 53 gr.
Er blijkt dus uit, dat de wollen reispet
het warmste hoofddeksel is, dat welis
waar in den winter bij erge kou een heer
lijke beschutting is, maar juist gedurende
de zomerreis op mooie, warme dagen in
gesloten spoortrcinwagons het meest on
praktische en ongezondste is, dat men zich
denken kan.
Wat evenwel weer niet wesjneemt, dat
ze in den winter zeer voortreffelijk zijn en
verre te verkiezen boven menig ander
hoofddeksel, tenzij dit hoofddeksel een
bonte muts zij.
De kosten van liet Fanama-kanaal.
Begrootingen maken is altijd een moeilijk
en gevaarlijk werk. Wil men een juiste be-
grootirig maken, dein moet men niet alleen
deskundige zijn, zijn materie beheerschend,
maar moet men werkelijk een profetischen
kijk bezitten.
De kosten te schatten, die verbonden -rijn
aan den bouw van een huis, gaat nog. Maar
wanneer de kosten moeten worden geschat,
die verbonden zijn aan het uitvoeren van
een werk, dat jaren zal duren, kunnen zich
verschillende moeilijkheden voordoen. Dik
wijls moeten dan ook de ontwerpers van
groote werken er bij hun berekeningen met
de muts naar gooien.
Een der wisselvalligste bedrijven is het
uitvoeren van waterwerken. Een statistiek
van faillissementen toont duidelijk aan, dat
het over-den-kop-gaun van dergelijke aan
nemers bijna aan de orde van den dag is.
Hiertegenover staat, dat er ook wel eens
door hen enorme voordeelen verkregen wor
den. Men kan veelal de kosten 'niet over
zien men kan boffen, maar er kunnen zich
ook teleurstellingen voordoen.
Het graven van het Suez-kanaal is een
bof geweest. Aanvankelijk dacht men, dat
het Panamakanaal een nog veel mooiere
goudmijn zou worden. Maa-rde kosten
bleken 250 pCt. meer te bedragen dan ge
raamd was. De Amerikaansche Regeering
verzond dezer dagen aan de verschillende
dagbladen een persbericht, waarin alle cij
fers betreffende de kosten van het Panama
kanaal genoemd worden. Toen de Regee
ring in 1901 het kanaalwerk overnam,
raamde een commissie van „deskundige"
ingenieurs de kosten op 360 millioen gul
den. Vijf jaar later toog een nieuwe commis- i
sie aan het cijferen. Deze vond, dat er nog;
348 millioen bij moest. In 1908, toen de.
Amerikaansche Regeering meer gegevens
had, riep zij nogmaals een commissie bij
een, die vaststelde, dat het heele zaakj«
voor 440 millioen opgeknapt kon worden.
Volgens de jongste berekeningen, door de
♦Rekenkamer gecorrigeerd, zijn de kosten
van den eigenlijken kanaal-aanleg 469 mil
lioen geweest. De h> j r-r.fische maatregelen,
die men nceft m«-"tcn treffen, ten einde de
omgeving van het Panama-kanaal bewoc/i-
baar te maken, kostten 38 millioen. H it
aanleggen van een spoorbaan verslond f25
millioen. Maar dan komen er nog allerlei
andere kosten bij. Het totaal bedrag blijkt
derhalve te beloopen 875 millioen. Men
heeft zich dus honderden millioenen ver
gist.
De kosten zijn vooral zoo opgeloopen door
de stijging der loonen van de werklieden.
Trouwens, ook de honorariums der inge
nieurs zijn in snel tempo gestegen. Op de
oorspronkelijke begrooting trekt men voor
salaris voor de machinisten uit f 300 per
maand. In werkelijkheid moest een machi
nist een salaris hebben van ƒ525. Inge
nieurs dacht men voor f 9000 wel naar Pa
nama te kunnen lokken, maar zij lieten zich
voor geen minder bedrag dan f 18,000 ,cx-
ploitoeren". Aan zulke bedragen had zelfs
de meest fantastische Yankee niet durven
denken.
4_
HAARLEMMERMEER. Ondertrouwd: N.
H. Goossens en M A. Schouten.
B e v a i 1 e uE. Raume geb. Schutte Z. P.
Loidema Reb. Buis Z. A Visser geb. Roubos D.
Overleden: J. Vreeken 19 j. W. J.
Kruyswfik 62 j.
LISSE. G e b o r e n: Johances Wilhelmus, Z. van
H. Scholten en J. C. Smit Johanna Maria, D.
van C. Schrnma en P M. Brouwer. Simon
Johannes, Z. van P. v. d. Voort en LI. van Oosten.
Cornelia, D. van J. v. d Horst en W. v. d. Bijl.
Adrian i, D van S. EI. Slootbeek en A. van Stijn
Geh a w d: H. P. Epsknmp en G. Verboom
WOUBRUGGE. bevallen: M. Turk geb.
Pouw Z. Th. van Leeuwen geb. Van der M^erZ.
ZWAMMERDAM. Bevallen: K. de Bruijn
geb. Van der StarZ.D. van der Star geh. Jonge-
neel Z. C. Heemskerk geb. Heemskerk Z A.
Langbroek geb. Spruijt Z. W. van Vliet geb.
Boer Z.
Overleden: Th. W. van Dijk Z. 7 w. J. B.
A. Diekman 56 i.
ZOEl'ERMEER. 0 eboren: Jacoba Louisa, D.
van Tk. Kamps en LI. A. Kerklaan. Willem, Z.
van W. Bos en A, Poot. Martinus Comeli3,
Z. van L van dor Meer en P. 0. v. Dotp Moria
Heodrika, D. van N. J. Scbeffers en W. A Hulspas.
ZEGWAARD. Geb or on: Conelia Adrians,
D. van J. C. Westgeest en EI. M. v. d Poel.
Overleden: W. J. v. d. Goes 2 j. W. M.
Opdam 2 i.
Volgens het Weekblad van de Corn-
missisbank te Amsterdam, zijn in de
week. geëindigd 26 Aug., door tus-
schenkomst dier Bank verhandeld de
navolgende incourante en minder cou
rante fondsen:
A and Amstol Hotel- Maatschappij .110 pCt.
Aand. Amsterdamsche Chintnofabriok .1(30
Aand. Anistordamscho Exploitatie-Maatsch,
(R-Theater) li
Aand. Bouwondornoming Willemspark F-110
Aand. Fabriek van Vorbandstoffon v|h Uter-
muien Co 103
4pCt Obl. Gemeente Zeist (loenlog 1311) 93}a
pCt. Obl Gioot Hertogdom Oldenburg
(leoningl894) 8)
Pref aand. Hollandsche Cacao- en Chocolade
fabrieken vh Bensdorp Co. 45—47—50
4 pCt. Obl. Hollandsche Electtischo Spoorweg-
Maatschappij .90
Aand Landbouw Maatsch Tjisarooni 159 0
Aand. Maassluische Waterleiding-Maatsch. 41 0
Aand. Maatsch tot Expl. Yan Graansilo's en
Pakhuizen 60—55
Aand Maatsch. tot Expl. van het Cafó Rostau-
rant Parkzicht 45
Aand. Mijnbouw-Maatsch. Salida 63—6)—70
Aand Maatsch van Eigen Hulp" tot Ver
zekering togen Schade veroorzaakt
door Brand o1 door Diefstal mot
Buitenbraak (kleineCoupures) 50
4*£ pCt Obl. Exploitatie-Maatsch. Schovcningon 71
5 pCt. Obl. Nodeilandsch-Indische Cultuur-
Maatschappij 81
pCt Schuldbr. NodorJandscho Tiond-
Maatschappij 97
Aand. Nooid OostorlocaaBpoor weg-Maatsch. 103
Pref aand Ooster9cho Hypotheekbank 85
Aand. Petroleum-Maatsch. SaltcTeek 70
Aand RamoeniaCultuur-Maatech 200
Aand. Stoomboot-Maatscli. Hilliger9berg 10w
Aand. Yereenigd Bezit van Indische Fondsen 133
4 pCt. Obl. Zuid-Hollandsche Biorbrouworij-
Maatschappy 1X3
Oprichtersaandoelon Canadeesche Cultuur
maatschappij F 60
Oprichtersaandoölon Holland La Plata Land- on
Administratio-Maatsch. F 95—100—105—103
Oprichtersaandeolen JavascheCultuur-Maatsch. F 400
Oprichtersaandeelon Maatsch. tot oxploitatio
van het Caf6-Re3taurant Parkzicht F 25
Oprichtersaandeelon Suikeronderneming Poor-
woiedjo .F 27)^
Winstbewijzen SuikerCultuur-Maatsch. F 36J.£
Winstbewijzen Hollandsche Cacao- Chocolade-
fabrieken v|h Bensdorp Co. F 32
Bewijzen van doolger. Vereenigde Ameri-
kaanscho Fondson Kerkhoven o. s.
Eersto Serie (F 100)) F 19<)
Volgestorto polissen Eerste Nederlandsche
Maatsch tot Verzekering van Risico
in Loter||on F 43
De Amsterdamsch© Dears houdt
heden vacantiedag, zoodat de no«
teeriugen ontbreken*
Berichten over Rijnland'^ boezem,
gedurende de week van 20—26 Aug. 1913.
Stand van den boezem te Leiden.
Idem te Oadewetenng
Werking der stoomgemalen
Waterloozing langs natuurlijk, weg.
Waterinlating
Regenval in Mm. 3
20 Aug 21 Aug. 22 Aug. 23 Aug. 24 Aug. 25 Aug. 26 Aug.
66 64 66 63 62 60 60 om.— N.A.P*
63 62 61 60 60 58 58 em.—N.A.P*
ipaarudamu., Halfweg u., Goudau. Katwijk u.
Spaarndam u., Halfweg u., Gouda 19 u., Katw.jk 39 u«
Door de sluis te Gouda 293 u.
0.6
