Politieke Rede van Dr. D. BOS,
FERWERDA l TIEMAN
BADKOSTUMES
Tegenstanders
Brood
HONDERDEN GULDENS
DE GRACIEUSE.
De Goedkoope Rijwielhandel,
No. 163*S.
Buitenlandseh Overzicht.
Leidscbe Gbr. Oranje-Vereeniging.
ÖOHEPXiIESTIS MI3VBILEERIM, MODELKAMERS.
Kamer-, Kantoor- en Bootbetimmeringen.
voor Dames, Heeren en Kinderen, in Tricot,
Cheviot en Molton.
BADBROEKJES,
Firma ÖE PILSJE, Breestraat 93.
De TARIEFWET SCHftflöT den BURGER
Phofog^afl© F. Wm BE RAAB,
Hooigracht 86. Tel 1074 LEIDSN.
Is het meest bekend en goedkoopst Atelier hier ter stede.
SPECIALITEIT IN XINDEROPNAMSN.
NIEUW! NIEUW! NIEUW!
Te koop ofte huur gevraagd:
Wed. J. 8TEENHAUER Zonen,
Mandenmakerssteeg 4 bij den Waag.
Prima adres voor zéér
fijne NATUURBOTER,
Vrijzinnige Iiiesvereenigingen te Leiden.
Vrijdag* 6 Juni 8 uur, in de Stads-Gehoorzaal.
Vrij entrée. Gelegenheid tot debat.
P. R, ACTICUS.
Magazijn van Beproefde
VoorscMften
Haarlemmerstraat 73 A. LEIDEN.
A. V. HEERINGEN.
Aimo 1913
Hoe de mogendheden him taak van o r-
de- en rustherstellers te Skoe-
t a r i opvatten^ is tot nu toe niet gemeld.
Than9 vernemen we daaromtrent evenwel
iets door een correspondentie in de „Berl.
Lok. Anz." Daar lezen we namelijk:
,,De teedere loten van den jongen staat
Albanië worden nog steeds door zeemans
handen opgekweekt, en in de dagelijksche
conferenties, die de Engelsche admiraal
met de commandanten der mogendheden
lioudt, verder t-ot ontwikkeling gebracht.
Het stedelijk parlement te Skoetari houdt
echter thans zijn zittingen onder voorzitter
schap van den tot gouverneur benoemden
fregatkapitein von Klitzing.
;,In jaren en graad de jongste der bevel
hebbers, was hij de meest geschikte per
soon voor dezen post, wegens zijn talenken
nis'en zijn bekwaamheid om met menschen
van allerlei slag om te gaan. Hem is cm
jong Italiaansch officier toegevoegd, die in
opdracht heeft, er zioh ter plaatse van te
gaan overtuigen, dat de getroffen maatre
gelen ook werke^jk worden ten uitvoer ge
legd.
,,De bev >iking heeft zich reed? aan de
aanwezigheid der gewapende, Europeesche
macht ffeweni, en worden er td sdaden of
vergrijpen begaan, dan gaan wachtposten
en, patrouilles, als voorloopig eenig politië-
orgaan, tot de noodige arrestaties over.
,,De arrestanten beklagen zich intusschen
bitter over het feit, dat zij onder het nieu
we regime overdag hard moeten werken en
des nachts achter slot en grendel worden
opgesloten. Vroeger werd hun deze laatste
.krenking" bespaard, want als een Oos
terling sigarettentabak noodig heeft of trek
in koffie, dan moet hi; tooh over straat
kunnen gaan Voor kleine vergrijpen wordt
de straf opgelegd door den eersten officier
van- den Franschen kruiser. Zij varieert
dan van 1 tot 6 of 7 dagen gevangenis. Over
zwaardere misdrijven vonnist eei gerechts
hof van drie rechters.
,,Dc buitenste verdedigingswerken van
Skoetari zijn door de Montenegri.inèn ont
ruimd. Een Eng el scli officier drilt de pas
gevormde inlandsche politiemacht."
Met een enkel woord willen wc nog even
terugkomen op de vrijspraak van de
Hongaarsche afgevaardigde
Desy welke vrijspraak de oorzaak ?s ge
worden van de ontslagname van het kabi-
net-Lukacs. Na deze vrijspraak Desy
had Lukacs verweten om door middel van
het gunnen van leveranties voor den staat
geld te verkrijgen voor part'i doel eind en
kon het kabinet onmogelijk blijven.
In baar overwegingen bij de vrijspraak
van Desy zegt de rechtbank o m.De be
klaagde Desy heeft bewezen dat dc mi
nister-president bij het sluiten van contrac
ten met de TTngaroehe "Bank van deze
een som van meer dan 3 millioen kronen
heeft aangenomen. Het is niet toelaatbaar
■dat een minister een som gelds welke ook,
aanneemt van een onderneming die m
contractueele betrekking staat met den
staat, zelf indien de minister, gelijk hier
het geval is, voor r*?h zelf niet het minste
voerdeel uit een dergelijke schenking trekt
en zich ertoe bepaalt partij doeleinden te
begunstigen.
Op dien grond ziet de re-chtbank zich ge
noodzaakt te verklaren, dat de beleedigcle
uitdrukking, welke Desy gebruikt heeft,
niet strafbaar is.
In het vorig overzicht repten we nog van
het verlangen der Welfen om
Ernst August op den troon van Hannover
te zien. Het schijnt dat er eenige bladen
geweest zijn, die een zelfstandig Hannover
verwachten in verband met het huwelijk
van den prins. De „Nordd. Alg. Ztg", heeft
hen uit den droom geholpen. Het blad
noemt het denkbeeld, dat het huwelijk van
Keizers dochter van invloed zou kunnen
zijn op de toekomst - an de provincie Han
nover, volkomen ongegrond. Hannover is
een deel van Pruisen en zal dat blijven.
Met de regeling van do troonsopvolging
in Bruinswijk zal de Bondsraad zich waar
schijnlijk in den herfst van dit jaar b.zig
houden en onderzoeken, of er bedenkingen
zijn tegen de troonbestijging van prins
Ernst August.
Met Hannover heeftdit echter niets té
maken.
In Engeland heeft de commissie vanj
voorbereiding voor de derde
Haagsche vredesconferentie
haar taak beëindigd en Grey haar rapport
overhandigd. "We zullen hier niet alles op
sommen, wat Grey in ov weging wordt ge
geven, slechts een paar punten. Zoo
wenscht de commissie de herziening van
de vredesconventies met het doel om een
algemeene overeenkomst tot stand te bren
gén nopens verpFcht scheidsgericht. Het
feit dat er zoo vele onbeperkte verdragen
zijn gesloten toont aam dat vaststelling van
een algemeen verdrag mogelijk is.
Ook wordt in overweging gegeven een
voorstel om het zoogenaamde arbitrale ge
rechtshof in 't leven te roepen.
De commissie verlangt ook beperking van
oorlogstoerustingen en dan nog zeer be
grijpelijk in verband met de vrees voor
een luchtinvasie het verbod om van vlieg
tuigen en luchtschepen als oorlogswerktui
gen gebruik te maken, teneinde de ontwik-
kc .ng van een nieuwe Verschrikking voor
de beschaving te verhinderen.
In België hoeft de regeering ook al werk
om voldoende dubbeltjes bij elkaar te krij
gen. Et zullen nu een paar nieuwe belas
tingen bij komen.
De eene is een belasting op vreem
de vennootschappen, de andere op cine
matografische films. Die laatste
zal nog een lief duitje opbregen. Berekend
wordt dat hierdoor een kwart millioen
franos in de schatkist zal vloeien. Niefc-
vecl, wanneer men dat bij het totaal be
drag der rijksinkomsten vergelijkt, maar
toch- flink als men dat kleinere belastinkje
op zich zelf beschouwd.
Frankrijk verlangde ook meer geld en
het huis van afgevaardigden had reeds een
verhooging van eommigo successierechten
aangenomen. Maar nu komt het wetsont
werp bij den Senaat en d!it college, de def-
tigsten en Tijksten uit het land, moet daar
niets van hebben en verwerpt het voorstel
met 167 tegen 115 stemmen.
De staking der bakkersgezel
lente Parijs, die reeds lang aan het ver-
loopen was, is geëindigd. De gezellen
hebben de staking opgeheven.
De sub-oommissie van financiën uit den
Senaat der Vereenigde Staten heeft beslo
ten het recht van 20 ,pCt. ad valorem
op geslepen diamant te ver
minderen. Het xeoht van 10 pCt. zal
misschien hersteld worden, maar een ver
mindering op 15 pCt. is waarschijnlijker.
De beslissing van de sub-oommissie is het
gevolg van de zienswijze van talrijke im
porteurs, die verklaard: hebben dat een
recht van meer dan 10 pCt. de smokkelarij
in de hand werkt.
De Zuid-Afrikaansche Kamer heeft met
groote meerderheid) een voorstel van de
arbeiderspartij, tot invoering van den
wet tel ij ken achturig en a r-
b e i d s dl a g verworpen.
De Zuid-Afrikaansche Senaat heeft de
laatste drie dagen -beraadslaagd over het
rapport eener commissie, benoemd om een
onderzoek in te' stellen1 naar de mogelijk
heid tot vestiging van diamant-industrie
in Zuid-Afrika.
Zes amendementen zijn tijdens de be
spreking voorgesteld en bovendien een
motie ten gunste van het beginsel van
het rapport, hetwelk de ontwikkeling van
diamantindustrie in Zuid-Afrika wil verze
keren door 10 percent uitvoerrecht te hef
fen op ruwe diamant en door geschoolde
diamantbewerkers uit Europa te laten
komen.
Tijdens de bespreking gaf do meerder
heid) van den Senaat als haar oordeel te
kennen dat men om de industrie niet
te ontwrichten zich moet onthouden van
beslissende stappen, zoolang geen nadere
inlichtingen zijn ingewonnen..
Minister Malan ondersteunde deze ziens
wijze. Hij achtte het niet geraden op d)it
oogenblik een uitvoerrecht te heffen, het
welk het eoonomisch evenwicht zou kun
nen verstoren.
Daarna werd de bespreking verdaagd.
18X3-1913.
In de groote Stadszaal werd gisteravond
vanwege bovengenoemde Yereeniging een
openbare vergadering gehouden.
Het Chr. muziekgezelschap „Polyhymnia",
van hior, leidde de samenkomst in met het
ten gehoore brengen van een paar flink
klinkende nummers; daarna werd door de
vergaderden aangeheven onder begeleiding
Psalm 77 vers 7 vervolgens las de voor
zitter, ds. A. Roorda, voor Jozua 4 vers 1
tot en met 9. Toen heette de voorzitter al
len hartelijk welkom. Hij had gehoopt hier
meerderen bijeen te zullen zien, maar was
blijde, te kunnen begroeten degenen, die hij
zag. Hij vertrouwde, dat het hun, die wa
ren gekomen, niet berouwen zou hier te
zijn geweest en wees op hetgeen zoji ge
schieden: dat muziek zou worden ten ge
hoore gebracht en vooral, dat een rede zou
worden gehouden door ds. G. W. C. Vun-
derinkt van Haarlem; een rede, waarvan
het onderwerp is aangegeven door getal
len, die tot. ons spreken. Hij gaf het woord
toen aan den redenaar, die verzocht eerst
te zingen het eerste vers van het Wilhel
mus.
Wanneer wij dit zoo ziDgen, begon ds.
Vunderink toen ongeveer, gevoelen wij, dat
wij hier samenkomen als Nederlanders,, als
zonen en dochteren van een volk, gevoelend
een band, die ons vereenigt met het voor
geslacht en met het Huis van Oranje. Wij
komen dan ook hier niet alleen om feest te
vieren als Christenen, maar tevens als Ne
derlanders. Er zijn van die zwakke zielen,
die niet meer zingen het Wilhelmus
en bet Wien. Neerlandsch Bloed, die al-
leen', hard Ioópen otfi naar een bioscoop te
gaante veel in beslag genomen door het
lage, het platvloersche. Dan wordt arm het
leven, ledig het hart. Als het volk niet meer
in geestdrift kan ontvlammen voor nationa
le idealen, dan houdt een volk eigenlijk op
een volk te zijn, dan heeft het geen éigen
historie meer.
En komende tot behandeling van zijn on
derwerp „18131913" zei ds. V., dat 1813
tot ons spreekt van het herstel onzer onaf
hankelijkheid en van den terugkeer van het
geliefde Oranjehuis. Hij schetste den toe
stand van ons land onder Napoleon, hoe
de Marseillaise het Wilhelmus verdrong,
en wees er op hoe vlug de omwenteling
in 't leven van ons volk werd voltooidom
daarna te vragen waartoe moest wórden op
gewekt, tot juiohen en loven? en er, in 't
kort weergegeven, op te antwoordenZe
ker, maar achter dit herstel van het natio
nale leven van ons volk liet de verwoesting
er van door eigen sohuldachter den in
tocht van den eersten Oranjekoning ligt de
vlucht van den laatsten stadhouder. Elk
volk heeft van die bladzijden, waarover bet
zioh te schamen heeft. De geschiedenis uit
de laatste helft der achttiende eeuw is niet
verheffend en daardoor wordt het juichen
verminderd en worden wij gebracht tot de
erkentenis: Gods genade gaf ons Oranje
weer, maar daarachter ligt de zonde - --»
het volk.
Spreker stond stil bij den strijd in de.
Republiek tusschen Staats- en Prinsgozin-
den, bij de gesteldheid inzake den gods
dienstzin van het volk, bij de ondermij
ning van de grondslagen van het gezag;
toonde aan hoe Nederland Oranje verwierp
en partij koos voor vrijdenkers en Fransche
enc3rclopedistenhoe in stede van de begeer
de vrijheid Napoleons overheersching
kwam: een lijdensgeschiedenis. Verder hoe
door de verdrukking samenbinding ont
stond uit het kwade het goede voortsproot;
hoe Napoleon werd vernederd en de bevrij
ding voor ons land kwam, de profetie van
een nieuwe toekomst, als reeds meermalen,
wanneer Oranje weer hielp. Hij beschreef
daarna de moeilijke <aak van Willem I en
zijn mannen.
En nu zijn wij een eeuw verder zei spr.,
1913. Volk van Nederland, zie toe: God ze
gent u in Oranje. Zullen wij niet verstaan
dé les dor historie? Laat Oranje niet los.
Vernieuw het verbond. Wij willen met
Oranje staan en met Oranje vallen.
Zjj de grondtoon bij onze feestviering in
dit jaar: 't Is Oranje, 't Blijft Oranje,
't Is Oranje boven. Bewijzen wij aan Ko
ningin en Prinses hartelijke liefde en
groote irouwWij willen met en voor
Oranje leven; krachtig getuigen voor
Oranje tegen hen, die ook nu opstaan te
gen Oranje.
Maar bovenal jegens God hebben wij veel
goed te maken. De theorie der revolutie
wordt nog al te veel gehuldigd; in het
Koningschap gezien eon ornament. Weer
wordt ondermijnd de grondslag, waarop
het gezag moet rusten. Alles buige voor
Gad en houde vast aan het geloof. Wij
hebben 'n Koningschap bij d'e gratie Gods.
Wij willen Oranje vast houden, maar met
Oranje samen God vasthouden. Wat wij heb
ben, wat wij zijn als volk van Nederland
hebben wij alleen te danken aan God, die
ons beweldadigd en gezegend heeft en niet
gedaan naar onze zonden. God heeft ons
verlost en groot gemaakt
Gode alleen de eer, zij die samenvatting
van alles voor ons in dit feestjaar.
Spr. wekte ten slotte op tot liefde voor
het vaderland, zioh te voelen Nedlerlander
en Oranjeklant. Weest echte Nederlan
ders, vurige Oranjeklanten. God, Oranje
en Nederland behooren bij elkaar. Daarvan,
mag niets vallen. Van dlit drievoudig snoer
worde niets verbroken.
Telkenmale reeds had applaus geklon
ken en aan het slot dier rede volgde da
verende bijval.
Ds. Roorda sprak woorden van dank tot
den feestredenaar, tot hot muziekgezel
schap, dat zich nog eenige malen had doen
hooren en tot zijn directeur, den heer A.
Teljeur Jr., en eindigde met een toepasse
lijk slotwoord eii dankgebed).
Gemeenschappelijk waren nog een couplet
van het Wilhelmus en een paar verzen
van Da Costa's volkslied en ten slotte
Gfrzang 96 gezongen.
In do zaal had men zich kunnen aan
schaffen een nationalen feestbundel, welke
voortaan zal dienst doen op alle vergade-
ringen der Vereeniging.
De onafhankelijkheidsfeestvieringen van-*
wege deze Vereeniging zijn goed ingezet.-
Speciaal adres voor: Tapijten, Goedijnsto-ffeïi en EVIeubeien in OmsSe Stijlen
IN ZEER GROOTE WERSOHESOEBliiESQ. ESGEN K5EUSEL.FABR3EK.
BEGROOTINGEN GRATIS. BILLIJKE NOTEERINGEEV.
Badhanddoeken, Badlakens, Badschosnen.
7647 30
Dr. DE VRIJ, eclite Kinndrnppels. Origineels flacons 50 Cts.
Siroop van de monniken f 1. Snuguinose by .1 of 6 flac. f 1.20,
Slaappoeder tegen Maaskramp, Maagzuur, slechte Spijsvertering, 75 Cts.
„SANIITAS", Steenscbaar 1. 7660 8
KIEST op 17 Juni alleen
van de Tariefwet.
"door nieuw of verhoogd invoerrecht op huisraad,
als: stoelen, tafels, kasten, ledikanten, bedden, matras
sen, dekens, kachels, gordijnen, spiegels, lijsten, lam
pen, tapijtgoed, vloerzeil, matten, enz.
7649 40 Anti-Tarietwet-Comité.
5>maai Uur eigen Portret op één Briefkaart.
Deze alléén worden ook *a avonds gemaakt*
3 stuks 0.50. 6 stuks ƒ0.75.
Dagelijks geopend ook Zondags. Aanbevelend,
7*48 so F. W. DE RAAD,
Terstond te Huur,
op het moointe gedeelte van denWitten
Singel No. 47: eon modern ingericht
11 li IS met mooien Tuin, uitkomende
tot aan de Vaart, bev.zes kamers,
keuken, kelder, zolder, Voor onAchter-
balkon, enz. Huurprijs /"350 por
jaar met inbegrip van Duinwater. Te
bevragen: Woninggids Boommarkt 11
OU Haarlemmerstraat 269. 478a 10
7652 16
gesmeerd mei Anton Hunink's
leverpastei maakt een heerlijke
pikante boterham.
De pastei vervangt dus boter
en vleesch en ia veel fijner,
terwijl ze goedkooper zelfs is
dan de boter alleen.
25 cent per groot blik. Overal
verkrijgbaar. 7648 18
Anion Huninkj Deventer
Hofleverancier
sen Winkelhuis of een huis,
daartoe in te richten.
Br. Bur. v. d. BI. No. 7646. 6
Goudsche Leidsche en vette
Edammerkaas. 1376 9
Iiid van de Tweede Kamer der Staten-Gencraal,
Namens het Bestuur der 7519 63
Vrijzinnige Kie3vereeniging:
k. C. VISSER v. IJZEND00RN,
Voorzitter.
H. W. C. J. DE JONG,
Secretaris.
Unie-liberale Kiesv. „Thorbecke".
D. VAN GRUïlNG,
Onder Voorzitter.
J. A. V0LLGRAFF,
Secretaris.
VrOz.'Dem. Kiesv. „Vooruitgang":
W. k. VAN MAAREN,
Voorzitter.
J. C. VAN DER KAM,
Secretaris.
kan leder boaparen door wfja beleid
en practische kennis. 7616 36
voor de vervaardiging van Zeepen
Parfumerieën, Pasta's en Poeders,
Vruchtensappen, Likeuren, Bitters,
Chocolade, Suikerwerken, Kieuratof-
fen, Vlekkenwaters, Poetsmiddelen,
Roeken en Zouten van Voedings
middelen, Huisapotheek en tallooze
Recepten van allerlei aard. 1 DEEL,
204 Bladz. dik met Alphabetisch
Register, in netten, stevigen Pracht
band voor slechts f 1.25.
7Aft Poh kunt 89 ni8t Ter'
AUO U6K zinuen of het boek
gesft u raad. Hebt u vlekken uit te
maken, hetzy uit stoffen, marmer of
gravuren? Wilt u zomersproeten
water? Roest verwijderen, Blikwerk
als nieuw te maken, Vruchten in
maken, inleggen in zout of azijn, dit
alles en nog veel meer kost u geen
moeite, het boek wijst u den weg.
Verkrijgbaar bt) D. BOLLE, Hang
No. 98 b. d. Zoevlschmarkt, te Rot
terdam, en verdsr alom. Franco na
ontvangst Tan Postwissel groot 1.25,
waarop melden: Vraagbaak.
KÏJJfWIJJ
PBR FLBSCH PBB FLESCJI
WACHENHEIMER f 0.80 RUDESHEIMER f 1.30
NIERSTEINER „0.90 ELT VILLER „1.45
HOCHHEIMER 1.- LIEBFRA.UMILCH 1.60
MARCOBRUNNER „1.10 WINKLER-HASENSPRUNG 1.9.0
RAUENTHALER „1.20 RUDESHEIMER.-BERG „2.10
7323 50
77 Haarlemmerstraat, b(j het Volkshuis. Groots sorteering in 1ste
klasse Rijwielen, contant en op termijnbetaling. Onderdeelen en Banden
voor zeer lagen prijs. Emailleeren, Vernikkelen en Reparatiëa Tevens nog
eenige tweede-hands Rijwielen, zoo goed als nieuw, van af f 15.Groote
Verhuur-Inrichting. Agent der „WaerweU"-Rl)wielen en „Bates"-banden.
493a 20
Beleefd aanbevelend,
