Mantels,
Kostumes,
Blouses.
Japonstoffen,
Lingeries, 1
Gekl. Katoenen.
Prei IlllEUS»
A. M. VAN ZWICHT, Breestraat 126
VICHY
Boek- en Kunsthandel
Men zie de Etalage.
HOTEL INTERLAKEN - IfiTERLAHF
Heden: Luxe-Postpapier en Cartes de Correspondence.
SEIZOEN VAN 15 MEI TOT 30 SEPTEMBER
No. 16328.
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag* 17 Mei. Tweede Blad.
Anno 1013,
Uit de „Staatscourant".
Bljke so5*te3rmg. Oeregeld Nouveautés.
Uolland-Ganada Hypotheekbank.
a/i. Ê-ioheweg.
Grooten Tuin. Lift. Restaurant.
Gerenommeerde Keuken en Kelder.
Kamers vanaf 3 tot 5 Frs.
Pension vanaf 8.50 tot 12 Frs.
E. HiRSCHI, Eigenaar en Directeur.
Lezing van
Woensdag 21 SHei a. s.,
Tot 1 Juni zullen in gedeelten worden opgeruimd de navolgende Artikeler
Boekwerken en Prentenboeken (tegen den halven prijs) worden de geheele maand opgeruimd.
Vergelijkende Aardrijkskunde
f*
4*
Wereldberoemde Alkalische Bronnen vaneen FR ANSCHEN STAAT
Minerale Baden. Douches, Koolzuur- Heete lucht- en Stoombaden;
Zuurstof-Inhalatie; Massage; Electro-therapieMecanotherapie
SCHITTEREND CASINO
HOTELS EN PENSIONS van af 3 tot 10 gulden per dag. 9
hs
„Mathesis Scientiarum Genitrix."
(iris ter avond had in de Kleine Stadszaal
3.d 128ste al gemeen e vergadering plaats van
het Genootschap „Mathesis Scientiarum Go-
Pi trix", die behalve door het bestuur en
de leden van het Genootschap ook werd. bij
gewoond door den burgemeester en den wet
houder, .den heer J. A. Bots, bene
vens door den direotenr der Practische Am
bachtsschool en vertegenwoordigers van ver-
Bchillende vereenigingen.
Nadat de voorzitter, prof. dr. W. de Sit
ter, de vergadering had geopend, werd door
de oom missie voor het nazien der rekening
fen verantwoording over het afgeloopen jaar
bij monde van den heer Sypkons vers-lag
"uitgebracht, waaruit bleek, dat voor do afd.
A de inkomsten hebben bedragen f 18,189.75
met een nadeelig saldo van f 1101.92 en
voor de afdeeling B. Electro techniek
f 3988.-12, met een nadeelig saldo van
f 88.42.
Tot bestuursleden werden herbenoemd mjej.
A. G-roll en mr. H. A. Sypkons, terwijl in
d8 plaats der aftredende en niet-her kiesbare
leden, de heer-en J. van Dam en P. Hoogen-
boom, werden benoemd de heeren N. W-.
van Doasburgh en M. van Wamelen.
Hierna werden ook de leerlingen binnen
gelaten en hield de voorzitter de gebrui
kelijke rede, dia met "aandacht werd gevolgd
en herhaaldelijk werd. toegejuicht. Wij ont
leen en daaraan het volgende:
In het personeel der leeraren hebben dit
jaar nog al mutaties plaats gegrepen. Do
heer Kleinbentink zag zich door zijn benoe
ming tot assistent aan de Poli technische Hco-
gasehool genoopt ontslag to nemen. In zijn
plaats werd benoemd om do lessen in de con
structieleer te geven de heer Wolfensperger,
terwijl met den aanvang van den w-inter
cursus de hoer Wagner benoemd werd om
les te geven in de stoomwerktuigkunde. Na
het vertrok van den heer WolfenspergeP
'heeft de 'heer Wagner than3 ook de leasen
in do constructieleer op zich genomen.
In September verkreeg do h-oer Van den
Berge op zijn verzoek eervol ontslag we
gens lioogon ouderdom. In zijn plaats werd
benoemd do heer Cal jé. Door eenigo kleine
wijzigingen in de verdoel!ng der uren werd
bij deze gelegenheid tevens een verbetering
doorgevoerd, waaraan de behoefte reeds lang
geveeld was; het onderwijs in de wiskunde
in de lagere klassen werd nu n.l. geheel iu'
één hand gebracht. Heeds nu zijn de gun
stige gevolgen hiervan te bemerken, en de
toewijding, die de heer Caljé reeds getoond
heeft,, doet ons vertrouwen, dat het hem zal
gelukken dit onderwijs langzamerhand tot
een hooger peil op to voeren en liet te maken
tot een degelijben grondslag voor de daarop
.te baseeren studiën der hoogere klassen.
Om de lessen te geven, die door het op
treden als directeur van den heet Vermaas
waren opengevallen werd benoemd de heer
Otto. Niet lang na de zomervacantie werd
de hoer Tuyn ongesteld, in zijn lessen werd
tijdelijk voorzien door den heer Feenstr.a Kuy-
per. Tot onze groote spijt zag de heer Tuyn
zich genoodzaakt met ingang van 1 April
definitief ontslag aan te vragen, hetwelk hem
eervol verleend werd.
De lossen in de natuurkunde en de prao-
tische oefeningen zullen in het vervolg door
den heer Visser worden gegeven, terwijl de
lessen in do werktuigkunde gedurende den
zomercursus tijdelijk door den heer .Wagner
zullen worden waargenomen.
De heer L. Mak verkreeg op zijn verzoek
eervol ontslag wegens zijn vertrek naar
Zwolle. In zijn plaats werd de heer Steffe-
laar benoemd. Als assistent bij het werk
tuigkundig- en maohineteekenen, werd aange
steld de heer Eichhorn.
Tot amanuensis werd bonoemid de heer
Eswilder, die echter spoedig weer bedankte,
waarna benoemd werd de heer Vonders.
Nog een verandering in het loerarenperso-
neel moet vermeld: liet wegens het bereiken
van den 65-jarigen leeftijd aan den heer De
Vries verleend- eervol ontslag. De
heer Do Vries is wel is waar nog jong van
hart, en heeft in het afgeloopen jaar- zijn
jeugdigen ijver en veerkracht nog overtui
gend bewezen door het groote aandeel dat hij
had in da inriohting der nieuwe tooken-
zalon, maar het pensioenreglement is
onver bid-del ij k.
De zomercursus werd aangevangen met 437
leerlingen tegen 393 in het vorig jaar.
Voor hefc examen van leerling-monteur
slaagden 22, voor theoretisch-monteur 17,
voor hot eindexamen 5de klasse 39, voor
beschrijvende meetkunde en perspectief 11 en
vcor bouwkunde 3.
Dc uitgaven gaan steeds vcort aan te
groeien. Tegenover deze geleidelijke aangroei
ing van uitgaven staat wel een geleidelijke
toename der inkomsten aan schoolgelden,
maar deze is op verre na niet voldoende om!
het evenwicht te bewaren en moet dus van
tijd tot tijd door een sprongsgewijze aan-
greeding worden te hulp gekomen.
In het afgeloopen jaar heeft zulk een
sprong plaats gehad. De gemeente, het Rijk
en de Provincie willigden het verzoek tot
subeidieverhooging in.
Ten gevolge hiervan is het te verwachten,
dat het nadeelig saldo van de rekening,
dat in do laatste jaren'telkens aangroeide,
in de eerstvolgende jaren zal gaan afnemen;.
Vcorloopig is echter, door- de buitengewono
uitgaven voor de inrichting dor nieuwe tee
kenzalen bonoodigd,deze afname niet zoo
snel ais het bestuur gehoopt had.
Als geschenk ontving het Genootschap dit
jaar verschillende monsters van bouwmate
rialen van de firma's: Gebrs. van Hoeken
te Jutphaa-s, J. van Hulst te Harlingen,
Sclialy en Bjekker te Dordrecht, Steenfa
briek „Udenhout" voorheen Weyer .Co.
te Udenhout, Gebrs. Teeuwen te Tegelen,
N. V. Bouwmateria.lenha.ndel Steenoord",
voorheen Gebrs. Landuidt te 's-Gravenhage.
Verder van de firma Hartmann en Braun
te Frankfort a. d. Main een frequentiemeterr
met eikenhouten statief en een Ampèremeter.
De hartelijke dank van het Genootschap zij
den milden gevers gebracht.
Van oud-leerlingen ontving het f 50 om!
te voegen bij de rente van het fonds voor
het aanschaffen van studieboeken. Ook hier
voor onze hartelijke dank.
Ook deed de voorzitter ©enige mededee-
1 in gen uit het eerstdaags te verschijnen, rap
port van de commissie voor reorganisatie.
In de vroeger reeds gevestigde meening is
de commissie nog versterkt geworden, n.l.,
dat niet moet worden getracht in de plaats
van Mathesis een nieuwe instelling te schop
pen, hetzij dan een Middelbare Technische
school, hetzij iets anders, maar dat Mathesis,
dat door zijn voortdurenden en steeds toe-
ncmenden bloei toont overvloed van levens
kracht te bezitten en een plaats in te 'nemen
juist waar het noodig is, da-t Mathesis zijn
eigen karakter moet behouden en alleen in
dezelfde richting waarin het steeds zich heeft
ontwikkeld, moet voortgaan zich te ontwik
kelen.
In de voorstellen der Commissie zouden
dan ook de vijf eerste klas©en, op kleine
verbeteringen na, zooals die ook nu voort
durend als de gelegenheid ziob voordoet wor
den aangebracht, vrijwel onveranderd blij
ven. Alleen het teekenonderwijs zou 'waar
schijnlijk oen ©enigszins dieper gaande reor
ganisatie moeten ondergaan. Hierbij zou zich
dan aansluiten, behalve de reeds bestaande
cursus voor electrotechniek, een ouirsus in
bouwkunde en waarschijnlijk een cursus voor
waterbouwkunde. Bij het inrichten van het
programma voor het onderwijs in deze cur
sussen, waarvan de eerste in verband ge
bracht is piet het reeds bestaande diplomji
voor perspectief en beschrijvende meetkunde,
zoude het oog moeten worden gehouden op
de verschillende diploma's, die door de
Maatschappij tot bevordering der Bouwkunst
worden verleend, en op het examen voor op
zichter van den Rijkswaterstaat. Zij zouden,
evenals thans ook de cursus voor electro
techniek, met het voorafgaand onderwijs van
hl. S. G. een organisch geheel moeten vor
men, en geheel in hetzelfde karakter moe
ten blijven, dat ook bij den electroteohnischen
cursus tot zulke goede resultaten leidt.
Nadat de voorzitter nog enkele woor
den had gewijd aan de critiek, die de
heeren dr. Verkoeckx en Brückmann, die
als-gedelegeerden van de, afdeeling voor
Electrotechniek van het Kon. Nea. In
stituut van Ingenieurs de theoretische
monteurs-examens hebben bijgewoond,
waaruit bleek dat deze critiek welwillend
is geweest en ook voor het Genootschap
leerzaam, besloot de voorzitter met dank
betuiging aan directeur, leeraren en ver
der allen die aan den bloei der school
hebben medegewerkt.
Hierna had ae uitreiking der diploma's
en medailles plaats.
Bekroond werden: voor het tcekenen
van twee verschillende geveldoelen (ge
veltraveeën] volgens schetsteekening en
en het detailleeren der onderdooien vol
gens opgaaf.
Ie prijsJ. W. Lenoble. 2de pr.G.
van Egmond. 3e pr.J. van DisseL
Voor het opmeten en in teekening
brengen van de Schouw met een ge
deelte der wand betimmering en een
lichtkozijn met omtimmering iu de Com
missiekamer van het Raadhuis, met de
verticale horizontale doorsneden op
een schaal Vs der grootte. Eenige de
tails op ware grootte. Do teekeningen
in zwarte lijnen niet opwerken.
Ie prijs: F. W. A. L. Bosselaar. 2de
pr.Kr. A. de Haan. 3de pr.A. In 't IIol.
Een teekening in notiood naar een Ro-
maansche bladrank; (gipsmodel), opge
werkt met schaduwen op ware grootte.
lo prijs: Niet toegekend. 2de pr.A.
In 't Hol.
Voor het boetseeren van een ornament
volgens teekening in Iaat Grieksche stijl.
Ie prijsNiet toegekend. 2e pr.F.
W. A. L. Bosselaar.
Eervolle Vermeldingen ontvingen:
lste KlasseP. J. van Beelen, Th. van
den Burgh, J. Erades, II. G. Massaar, A.
Sommers.
2de Klasse: G. C. Anker, P. C. Bink,
\V. J. Bouman, W. de Graaf, C. A. J.
Pee tors.
3de Klasse: W. Boot, W. van Oosten,
Th. Verloop.
4de Klasse: K. J. van Dalsen, J. van
Dokkum, Th. van der Graaf, A. Hoogen-
doorn, J. Kraay, W. N. G. Platteeuw,
H. T. Sprey, L. Sprey, A. van Wijnen.
5de KlasseH. M. Bernsen, M. A. Huis
man, M. de Jong, J. L. H. van Kimme-
nsede, E. F. J. Langer, M. E. Zitman.
Gde Klasse: J. van Dissel, G. van
Egmond, A. In 't Hol, J. W. Lenoble.
Hierna werd de vergadering gesloten
en de tentoonstelling van werkstukken
en teekeningen in de groote zaal voor
geopend verklaard en door de aanwezi
gen bezichtigd. Zij biedt een duidelijk
beeld van hetgeen in het afgeloopen jaar
op .Mathesis is gedaan. Belangstellenden
kunnen wij een bezoek aanbevelen. Zij
is nog geopend van avond van 610 en
morgen, Zondag, van 124 uren.
Bii Kon. besluit is aan iiir. A. C. Lcei
wenburgh, op zijn verzoek, met ingang,
van 1 Juni, eervol ontslag verleend ala'
kantonrechter-plaatsvervaneer in het
kanton Hoorn, onder dankbetuiging;
is bevorderd tot officier in do orde
van Oranie-Nassau, met do zwaarden, de
majoor \V. Verhev. van het 2do reg.
vesting-artillerie;
is de Oostindiscbe ambtenaar met ver
lof J. B. G. van Slingerlandt, laatste
lijk assistent-resident van Grisce, opzijn
verzoek, wegens volbrachten diensttijd,
met ingang van 1 Juni, eervol uit 's lands
dienst ontslagen, onder toekenning van
van pensioen;
is de met verlof in Europa aanwezige
lste luit. der inf. van het leger in Neü.-
Indië J. A. Schippers, ter zake van een
lichaamsgebrek, niet ontstaan in cn door
den dienst, met ingang van 1 Juni eer
vol uit den militairen dienst ontslagen,
met toekennin» van pensioen;
is aan het lid. van den Baad van Ned.-
rndie A. J. baron Quarles de Quarles,
op zijn verzoek, met ingang van 2 Sep
tember 'a.s. eervol ontslag verleend uit
'slands dienst, onder dankbetuiging
is do klerk bij de Rijksverzekerings
bank J. H. Maan met ingang van 1G Mei
1913 benoemd tot adjunct-commies bij
het Departement van Koloniën.
l-ten .taking; van bariiier».
De New-Yoikseho kappeis hebben hot werk
neergelegd en de „Vereenlging van Inter
nationale arbeiders van de geheels wereta"
voizocht hun bolangen te behartigen. Hun
etschen zijn:
Een twaalf urige werkdag; vier uur
'e Zondags.
Elke week een vrgen dag.
VaBte klanten betalen 71 stuiver voor
sc'noron en een shilling voor haarsnijden.
Klanten, die ziobzelf schoren, betalen twee
shillings voor haarsnijden.
De stakers zeggen, dat zl) veertien uur por
dag hebben gewerkt, soms langer en dat een
vrije dag meer beschouwd werd ale een voor
recht dan als een recht. De gewon* pr'Ja
voor scheren was reeds 7J stuiver met 4}
stuiver fooi. Haarsnijden kostte gewoonlijk 1
shilling, soma 10 stuivers. Tot dusverre word
van personen, die zichzelf echeren nooit bij
zondere prijzen geêtscht, maar de haarkunet*
naara „tonsorial artista", zooals de Am»-
rikaanscbe uitdrukking luidt- bobben het altijd
beschouwd als in aanmerking komend 7<K»
een hooger tarief. Zondag was de staking iu»
goed ale algemeen, maar de toenemende ver
koop van veiltgheldschoermessen sedert
Woensdag is zeer ontmoedigend voor <f
barbiers en men verwacht dan ook een spód"
digs oplossing.
GEBRs. REINKE,
Botermarkt 5, 6, 7, 8.
's-GRAWERKASE, Koordeinde.
Directeuren; Mr. J. D. P. TEN B03CH, te 's-Gravenhage en
J. G. COSTER, te Winnipeg.
De Bank geeft 5 pCt. Pandbrieven uit in stukken van
f 1000.—f500.- en 1100. tegen den koers van 10Jè pCt.
Te 'e-Gravenhago; bl) de Heeren TELDER3 Co. en
ten kantore der Bank
Te Amsterdam: bij do Heeren KERKHOVEN Co.
Te Rotterdam: bU MARS. Co's Bank. 1152 3?!
Interlaken (Zwitserland).
6052 44
OP
des avonds HALFNEGEN, in het „Nutsgebouw" aan de Steenschuur.
Onderwerp; Het Openbaar Onderwijs en de
Verkiezingen.
Toegang vr(j. Gelegenheid let discussie.
HET COMITÉ.
Hiermede vervalt de mededeellng op de verspreide elr
enlaires, waarbij de Lezing op eeii vroegeren datum werd
aangekondigd. 6665 4,
Grooti Spruimii
6724 113
Vanouds Uric-en-ecn-Klelntje,
Ik woon hier midden in 't groen,
En kan niet beter wenschen,
Dan zegen van den Heer
En gunst van alle Henschen.
Engelenbrug bij L1SSE.
Handel in alles en nog wat en
beste Manufacturen. 386a 8
Door GEBROEDERS VAR DER HOEK te
Leiden is uitgegeven:
LEERBOEK
ma
van
Nederlandsen Oost-Indië.
(Hoofdzakelijk bewerkt ten dienste van
Hoogere Burgerscholen, Gymnasia
en Kweekeebool)
door 6716 20
Ch. F. H. BIJaOST,
Leeraar aan de Hooger* Burgerschool
met 6 jarigen cursus te Leiden.
Eet 10 Illustraties en 1 Kaart van India.
Prfls 14.50.
AAN DE LIJN PARIJS-LYON-MÊDITERRANÉE
5 UUR SPORENS VAN PARIJS, LUXE- EN RESTAURATIE RIJTUIGEN
Opera- en Tooneeluitvoeringen door artistèn der Groote Opera en
Comédie-Frangaise van Parijs; Concerten; Concours-Hippique, etc., etc.
■Setll. Brochures en Voll. Inlichtingen gratis op aanvrage bij het Hoofdagenlschap voor
Nederland. Obrechtstraat 31", UTRECHT.
I*»
co