Hollandsche suffragettes
omtrent 1800.
Romans met premies.
Du nieuwe sterrenwacht van de Uerlljnsche universiteit bij
Bnbelsberg,
In de nabyheid Tin Potadim, walker bouw zoo goad als gereod is, zoodat bat OTerbrangan
Tan dan inventaris uit bat oude gebouw te Berlijn in deu loop van den zomer kan
plaats babban.
iler volgenden triomfantelijk inleiden; na
hem kwamen op kleinen afstand zijn heer
pn meester, en Ina. Waarom het nog lan-,
ger te zwijgen?
Zij liepen arm in arm.
1 Zij hadden heel veel van gewicht met
|clkander te praten. Doch over de toekomst
praatten zij nog niet, tot deze plotseling
donker voor hen stond, in de gedaante van
den ouden Guatema, die dreigend op hen
toekwam.
„Mijn dochter!" schreeuwde hij, en hij
wilde Pedro te lijf.
Het was weder het ezeltje, dat als redder
in den nood optrad. Want, deed hij liet op
zettelijk, kwam het zonder opzet, wie zal
het zeggen?
Het ezeltje zetfe zich schrap op den nau-
wen weg tusschen de beide strijdenden in,
pn als er een gesprek te voeren was, moest
het over hèm heen. Van handtastelijkheden
kon zoo niets komen.
Eerst schreeuwde zich de oude Guatema
tnoe.
Vervolgens, ïoen hij hecsch was, moest
hjj zijn stem wel dempen, en onwillekeurig,-
daar hij zag, hoe knap er het paar uitzag,-
kiam hij een zachter toon aan. Zijn dochter
streelde hem de oude handIn haar don,
kere oogen waren tranen
De oude Guatema kon niet anders doen,-
liietwaar, dan zijn toestemming geven. En
's avonds kwam hij onverwachts bij den
ouden Castiliez, die hem op zijn beurt met
schreeuwen en krijschen, de hand dreigend
opgeheven, ontving.
Maar nadat Pedro en I-na aan de deur
.verschenen, het koppelend ezeltje tusschen
hen in, werd ook hij ontroerd, en hij noo-
'kligde den ouden Guatema uit, te gaan zit
ten. Op de houten tafel schoof Pedro be-:
hendig een spinnewcbomragde flesch
JCeres-wijn, en de zaak werd beklonken.
Men kan echter boosaardig zeggen, dat
het ezeltje het beste deel van dit heug
lijke feit heeft gekregen. Weinig werk bij
het jonge paar, en kostelijk voeder,
De beweging onder de Engelsche dames,
om te komen tot een politieke gelijkstel
ling met de mannen, is niet zoo nieuw, als
men wel geneigd is te denken. Dat leerde
pns een verslag van een vergadering der
Nieuwe .Vrouwen-Clubs, onder de zin
spreuk
Aan Vriendschap, Vrijheid, Vaderland
Heeft zich deez' Zustren kring verpand."
uit het tweede jaar der Bataafsche Vrij,
heid.
Het verslag is hier en daar niet van
geest ontbloot en moet blijkbaar dienen
als een bespotting der Bataafsche „burge
ressen," die, aangetast door de vrijheids--
koorts, gelijke rechten met de mannen
jvilden verkrijgen.
Eigenaardige liefhebberijen schenen de
j,Bataafsche Burgeressen" er op na te hou
den, waar onder de aangenomen voorstel
len voorkomt:
„dat de Leden geduurende den tyd haa-
ter Zittingen geen Graantjes mogen pik
ken, om voor te komen, dat men niet
slaaperig (zü), ja zegt daar men naderhand
zich bedagt heeft neen te moeten zeggen."
En de bekoorlijke ondeugden der schoo-
hc sekse waren ook toen reeds in de mode,
want aan het slot: „vrieg de Presidente
Se present zynd-. Leden haar woord van
eer af te zwygen; hetgeen zy zeiden nieit
na te kunnen komen, om dat wy van het
-Vrouwelyk geslagt, niet zwygen kunnen."
Den armen vooruitstrevenden Bataaf-,
schen burgeressen werd, evenals den En-
gelschen suffragattes van dezen tijd, geen
spot gespaard. Vandaar dit ironisch ver
slag, waaruit w\j het een en ander mede-
dcelen.
In de voorrede, waar uiteengezet wordt
het doel der opgerichte „Nieuwe Vrouwen-
Clubs," krijgen wij, arme mannen, eenige
vegen uit de pan.
„Welk een recht," zoo heet het, „be
twist de getrouwde Vrouwen en de lieve
Meisjens, om gezelschappen aan te leg
gen, en daar, in van nut te xxa> boe
big één dier bevallige Sexe heeft geen bly-
ken gegeven, dat zy zomwylen boven
het verstand en vernuft der Mannen uit
blinken, waarom zoude dan onze Ba
taafsche Vrouwtjens geen byeenkomsten
mogen hebben; daar de Mannen hunnen
Clubsen en Wykvergaderingcn bywoonen,
zoude wy Vrouwtjens'ge-en nuttige men-
bilen in de Maatschappy kunnen wiezen?
waarom ons geslacht dan zo geliefkoost
en bemind eil eil wat belief je?... het
is gelykheid, en van dat recht zullen wy
gebruik maaien, en uit dien hoofde is het
dan, dat wy goedgevonden hebben een
Vrouwen-Clubs op te richten, en van al het
verhandelde en de Notulen door den druk
publiek te maaien, daags na dat wy onzen
Zittingen zullen hebben gehouden.
„Wy vertrouwen, dat de vrouwelyke
Sexe" kruip nu in uw schulp, lezers
„geen minder, voordeel zal tragten te be-,
werken, zonder najaging van eigenbelang
als de Mannen want om eens op zyn
plat hollands te spreken, zyn 'er verschei
den van het mannelijken geslagt, die hard
schreeuwen, groote aanspraken doen, hoog
dravende voorstellen uitgeven, veel al uit
inzicht om een Ambtj-e te hebben, of in een
of ander, gewigtige Post gesteld te wor
den maar wy zullen onzen Clubs blyven
mainteneerien, en niet ais de Mannen die
verlaaten, zo dra zy zien dat die Post be
geven is, waar. na zy reikhalsen."
Da/t de dames verder nog heel wat van
zins waren, blijkt wel uit d>e aanspraak van
de Presidente
„om daax in onbeschroomd ieder na zyn
gezand verstand., het nut van het Vader
land te bevorderen, en met ter zyde stelling
van eigenbelang, de pooging der Braa-
ven te onderschraagen, en die der Intri
guant en en Aristocraaten tie verdelgen."
Dus met andere woorden: vrouwelijke:
gemeenteraadsleden, burgemeesters, presi
denten der eene en ondeelbare Bataaf,
sche Republiek.
Erg strijdlustig schijnen de dametjes ge-,
woest te zijn, waar sprake is van een ver
delging van Intriguanten en Aristocraaten.-
„De Burgeres se Egalité brengt in beden
king daar by een Decreet van de Provi-
sioneele Representanten van het Volk van
Holland, het dragen of pronken van Wa
penen voor de gevels der huizen en op
koetsen verboden is, daar aan door veele
Burgers is voldaan, doch niet met dat
gewenschte uitslag is uitgevallen, als men
zich verbeeld had, door dien veele de
Wapenen voor derzelver huizen hebben
laten blyven; maar alleen daar over of
om een kas hebben gemaakt, dus niet aan
de intentie van de Publicatie voldaan
of nu die trotsaards in verbeelding zyn,
dat 'er wed-er een omwending zal komen,
en dus dan met dezelve Wapens kunnen
pronken; dan of zy zulks ten spyt of ten
spot hebben gedaan, om te toonen, wy
hangen provisioneel een scherm 'er voor,
ES wagtsa naar gen «uder Bedjyf, guiten
wy daar laaten derhalven doen ik eert
voorstel om bv de Representanten te ver
zoeken, dat die hoogmoedige dc kassen,
zullen doen wegnemen en de Wapenen
geheel en al vernietigen, om alzo de trot;
sche teltenen Ait de wereld te bannen.
De Burgeresse Eenvouwig zeide dat dilj
voorstel geen kwaad koncle, en deed op
haar beurt, na dat zij het woord gevraag!
had, de volgende voordragt
Toen de Zon der Vryheid, uit liaare
Kimmen rees, en het Vaderland met haar
stTaalen koesterden, scheen het my voor te
komen, dat wij de nedrigstc, dc deftigste
en zedigste Vrienden van het heelal zou
de worden wie zich in de twee eerste
dagen vefstoudendc om zyn trots t-c doen
blyken, wierd als een Contra Revolutio
naire beschauwd, den eerien groettéaide den
ander, zonder onderscheid van grootheid
en middelen van bestaan, het wóórd Heer,
Juffrouw, Mevrouw, schéén voör eeuwig
aan de vergetelheid opgeofferd te zijn
het was alles de zuiverste Egalité dan
helaas, hoe ben ik bedrogen, reeds had
'er een Maand of twee, ons den rug toe
gekeerd, of weg was Egalité, en men hoord
en ziet weder als voorheen Mynheer en
Mevrouw ten voorschyn komen.
I-Iet is dan dat ik ter vernietiging van
alle onderscheiding die het Menschdom
onëer aan doen, en bloote titels zijn, die
den trots en hoogmoed in de wereld heeft
gebragt, om zich van anderen middelen
bedeelt tie onderscheiden, en dus zeer ge
schikt, om door eenige kleinighedens van
trap tot trap in het oude verval te komen,
dus voorstellende, om alle titels van Myn
heer, Mevrouw, Juffrouw en dergelyke op
Lyfstraffe wierden verbooden te noemen,
want neemt men het eene weg, dan moet;
het ander ook vernietigd."
Dan, helaas I in de eerste vergadering,
der Clubs kwam reeds aan het Écht wat!
snoode denkbeelden er in dien boezem van
eene der leden schuilden.
„De Burgeresse Groothart zeide dat hef
haar onverschillig was; maar dat men zich
toch door een bizonderen naam van een
Kruyers Vrouw moest onderscheiden, daar
het niet gelyk op stond, een Koopmans
Vrouw, die haar Man Municipaal eerst
daags konde worden, en een Schoenlap
pers Vrouw.
Waarop de Presidente rond vroeg of de
Vergadering niet oordeelde, deze als ean
onwaardig Lid uit de Vergadering te zet
ten, en in de Dagbladen en Nieuwspapiie,
ren, dit bekend te maaken.
Waarop nagedaanen rondvrage bleek,-
dat de Burgeresse Groothart, als een on
waardig Medelid wierd geroy&erd, en de
Vergadering uitgezet."
Dus eruit 1 eruit. Dat strookt echter niet'
bijzonder met wat wij hierboven aange
haald hebben: „om daar in (in die verga
dering) onbeschroomd, ieder na zijn ge
zond verstand, het nut. van höi Xtwteti
laad la b6vocdss8&e u.Liw_, i -i
Het verslag vervolgt: „Deze daad wierd
goedgekeurd, en dc Burgeresse Braafhart
zeide: indien men zoo voort gaat, zal men
verder komen als de Mannen, die daar in
siapper zyn en wel tevreedsn leven, zom-
migen wel te verstaan, als zij maar een
Graantje in hun Nornmer pikken."
„De Burgeresse Zcrghart stelde om alle
de Voorstellen, door de Mannen gedaan,
op nieuws dóór ons te doen, dat het zeer,
mooglyk is, dat de Muiiicipaliteit door
een Vrouwelijk oog nodi over tc haaien
is, en onzen Sexe- heeft noch al veel in
vloed om iets te verkrygen, dc knapste
en mooiste uit óns midden, moeten altoos
in die Commissie zijn."
Zooals altijd rekenen de slimme vrouw
tjes, op hun invloed op het hart dei man
nen.
Andere vrouwen-clubs, die eveneens
schijnen bestaan te hebben, blijken reêds
ver van den goeden weg te zijn afgeweken.
„De Presidente stelt voor een Brióf na
Vrouwen Clubs tc West-Zaandam te schry-
ven met kennisgeving van deze Vergade
ring, te gelijk verzoekende, dat zy leden
aldaar, zich meer tot nut van het \jjfBer-.
land beyveren, dan met Koek en Koffy,
te bemoeien, daar zyn dc Huizen' toe,
maar geen Clubs* daar vordert het Vader
land zaken voor het algemeen belang af
te doen. Goedgekeurt.
De Burgeresse Heldhaftig vroeg het
woord, en na het zelve verkregen tc heb
ben, zeide zy: dat zy in 's Lands Histo
riën gelezen had, dat wel een Kenau Has
selaar de Stad Haarlem bevrydde van het
Spaanschc Juk, dat een Tryn van Leemput
te Utrecht geen mindere krygsverrichtin-
gen had gedaan, welke naamen, zeide zy,
met gouden letteren tot aan het eindei
der wereld zullen pronken, dat de Fran-
schc Republiek mede voorname heldinne
had voortgekweekt, en by de Revolutie al
daar voorgevallen, blyken hadden gegeven
van hunnen moed en dapperheid dat zij
noodwendig oordeelde, daar het belang
van het Vaderland vorderde, dat tegen
alle aanvallen een geduchten magt zeer,
heilzaam was, om alhier een Corps ge
wapende Vrouwen op te richten, on'dcit
zodanige een discipline als het meeste met
de vrouwelijke Sexe overéénkwam dat
z\j voorstelden dat gemelde Corps, behal-
ven de Wapenen die de Vrouwen dragon,'
waar sommige Mannen de wonden in hum.
ne aangezigten dragen, noch zoude gear-;
meerd zijn met stok en besem zo om
te slaan, als om de gekwetsten weg t-e
veegen zy gaf verder in bedenking of
men niet aan de gewapende magt zoude
voordragen, dat het vrouwen Corps de
eersten moesten zyn om uit te trekken, dat
dan de mannen intusschen dc Parade
konde waarnemen, en hun goud en montee
in het veld niet zoude beschadigen,^ zij
bewees, dat by de overgaaf van Utrecht
geen een Vrouw was gaan defetecren;
maar dat verscheiden Mannen waren gèrc-
tireerd.;
Hier ovejr ontstonden veele zwaaiighe-
den, den een was er voor en den ander;
tegen, doch is een eindelijk by meerder
heid van stemmen, besloten het .Voorstel
goed te keuren."
Uit ,,Le Pélerila" is het volgend verhaal
tan Jeon Drault vertaald.
Men heeft zioh met reeht beklaagd over
de verwoestingen, door rooversgesohiedenia-
sén in de hersenen van jongelieden aange
richt. RooversgesohiedeniBsen dagteekenen
niet van gisteren, dit weten we; maar het
denkbeeld van een roover of van een moor
denaar te maken een uiterst sympathieken
held, en die rooft en moordt met een edele,
menschelijke en fil'anthropische bedoeling,
kwam niet op in het brein van de vroegere
romanschrijvers.
De nieuwe lectuur, welke, naar men tot
de ontdekking is gekomen, bij heele massa's
uit Duitsohland wordt ingevoerd, wat te
'zien is aan de schreeuwende kleuren van
haar afleveringen en aan de sierlijkheid en
asc de zuiverheid van haar stijl, heeft daar-
«qétffm altooa zorg gedragen tab den roo
ver te maken een dapperen, dolenden rid
der, en van den moordenaar een redder der
onderdrukten.
Die afleveringen in kwestie volmaken de
opvoeding van den jongen, vrijen burger,
door hem den soldaat te doen verachten en
den moordenaar te doen bewonderen. Een
van opze lezers heeft ons het proefstuk van
een nieuwe aflevering gezonden, hetwelk
de algemeene stemming er nog van ver
hoogt. Zijn held is een uiterst sympathieke,
afschuwelijke bandiet, en die met ongekend
meesterschap het opneemt voor orde en voor
veiligheid.
Die roman ,,voor de jeugd" wordt uitge
geven nVetp Vernies. Een van die premies is
een Browning, gelijk aan die, waarvan de
held, in het vuur van zijn heldendaden, zich
bedient. De andere premies bestaan uit val-
sche baarden, knevels, pruiken, waarvan de
modellen door afbeeldingen aangeduid wor
den. De prijzen zijn, naar verhouding, elke
ooncurrentie tartend.
Er zijn pruiken van straatboeven, van
soldaten, van monniken; baarden, gelijk
door de buitenlui gedragen, voor 2 francs.
Er zijn valsche neuzen van was (die uit zich
zelf goed kleven) voor 75 centimes Er zijn
maskers en domino's (heel di?nstig bij nach
telijke aanvallen) voor frano 1 50, en doo-
zen met acht verschillende vettige smeer
sels, om de gezichten onkenbaar tc maken
voor den prijs van franc 1.75.
Om korf te gaan voor een onbeduidenden
prijs kan de in vrijheid gestelde jeugdige
burger, zich vermaken, zich onderrichten,
en zelf de heldendaden van zijn geliefkoos-
den bandiet in beoefening brengen.
Er wordt geklaagd, dat het in de leer
gaan voor een vak niet meer beslaat. Dit
hangt .af van het vak. Want men heeft dit
weer in eere hersteld, voor het vak van
straatboef. Dit is, in het kort gezegd, een
leemte, die aangevuld is.
De strijd tegen plantenziekte en schade
lijke dieren in Amerika.
De /.Deutsche Obstbauzeitung" bevat van
F. Wickgraf, te Berlijn, een artikel over
bovengenoemd onderwerp. Aanleiding tot
di-t artikel was een mededeeling van het
Entomologisch Bureau van het Departe
ment van Landbouw in de Yereenigde .Sta
ten waarin door de heeren Howard en Fis-
ke een overzicht werd gegeven van den se
dert verscheidene jaren systematisch en
met groote energie en taaiheid gevoerclen
strijd tegen de voornaamste vijanden van de
ooftteelt en van andere cultures. In menig
opzicht kan Europa een voorbeeld nemen
aan het geen itn de Yer. Staten in deze rich
ting met Regeeriaigshulp is verricht.
Om een denkbeeld te verkrijgen van het
werk van liet Entomologisch Bureau, is het
reeds voldoende, een. blik te slaan op de
lijst der onderzoekers en op de verschillen
de takken van werkzaamheden. Aan het
hoofd staat dr. Howard. Zijn wetenschap
pelijke medewerkers worden over ver^chit-
lende afdeelingen verdeeld, n.l. ter bestrij
ding van schadelijke dieren op graanzol
ders, idem in bosschen, idem op zuidelijke
veldvruchten, idem op granen en ooft. Een
deskundige houdt zich uitsluitend bezig met
de ajüekten van bijen; een ander is uitslui
tend werkzaam om de verbreiding der mot
ten tegen te gaan, voor welk doel een para
sieten-laboratorium met talrijk personeel
ingericht is. Ook is een groot aantal des
kundigen bezig in de vrije natuur onderzoe
kingen te doen. Al deze instellingen zijn
door het Departement van Landbouw te
Washington in het leven geroepen.
Bovendien hebben de meeste Staten hun
eigen instituten voor akker-, ooft- en tuin
bouw, van wie o.a. dat van Californië be
kend is door do wijze, waarop het er in ge
slaagd is de meloenenteelt in Imperial Yal-
ley voor ondergang te behoeden. Daar wa
ren n.l. zeer talrijke velden met meloenen,
wier opbrengst millioenen gulden beliep.
Plotseling kwamen daar luizen in, die de
gcheele meloenenteelt schenen ten gronde
to zullen richten.
All® gewone middelon faalden. We! wis
ten de entomologen, dat het licvenheers-
beestje de hardnekkigste vijand van deze
luizen was, maar hoe dit in massa bij de|
meloenen te brengen? Daar werden in hetj
gebergte geneele kolonies van deze keversI
ontdekt, die daar in den herfst heentrok
ken voor hun winterslaap. Deze werden nil:
verzameld, in zakken gedaan en in koude;
vertrekken bewaard tot aan de maand Mei.-
In deze' koude temperatuur bleven zij in)
hun winterslaap. In Mei werden ze naar.
Sacramento verzonden en in hoeveelheden'
van 33,000 stuks per 10 acres aan belang
hebbenden kosteloos verstrekt. Een zending'
per trein naar Sacramento bevatte niet min
der dan 896 kisten mét 30 millioen kevers.i
Zij bestrijden de luizen voortreffelijk en zijn.
dus van onschatbare waarde voor de bezit-'
ters dpr meloenenvelden. In den herfst!
verhuizen zij weer naar het gebergte, wor
den daar weer gevangen, enz. Zoo gaat het'
jaar in, jaar uit. Do Deutsche Obstbau-,
zeitung'r vraagt, of niet iéts dergelijks be-'
proefd kon worden met de bestrijding van
de blbedluis in Duitschland, die zooveeli
schade aan de Duitsche ooftboomen veroor
zaakt.
Meer, zullen wij van het bovengenoemd;
artikel niet mededeelen Het was er ods
alleen om te doen, te doen zien hoe men in,
de Vereeniigde Staten in den strijd tegen de-
schadelijke dieren en insecten van echt;
Ameriknanschp" middelen gebruik maakt.'
(,,N"ed. Landb.-Weekbl.
Heeft de leeftijd der ouders invloed op
het karakter der kinderen?
Wij lezen in „Vox Medicorum":
A. Maxro, directeur van het.As.vl voor
Zwakzinnigen te Turijn, heeft onlange een
en ander meegedeeld omtrent de verhouding
tusschen den leeftijd der ouders bij de ge
boorte der kinderen en bet karakter \an
deze laatsten.
Marro constateerde, dat kinderen van jon
ge ouderB geen duidelijke begrippen van liet
mijn en dijn hebben, terwijl zij daarentegen
begaafd zijn met een buitengewoon ver
stand. Kiuderen'van bejaarde ouders hebben
een moordzuchtigcn aanleg; ook zijn onder
deze catpgorie veel idioten, zwakzinnigen en
gedegenereerden.
Vólgens Marro kan men op de scholen
den leeftijd der ouders uit het gedrag der
kinderen opmaken. De kinderen van jonge
ouders hebben minimum-cijfers voor gedrag,
terwijl zij een maximum-verstand bezitten!
Kinderen van ouders van meer gemiddel
den leeftijd gedragen zich uitstekend, ter
wijl hun verstandelijke aanleg vrij good is.
De kinderen echter van bejaarde ouders
zijn even dom als slecht van gedrag. Het
is dus verreweg het beste tot de tweede
categorie te behooren.
Bescherming van het inlandsche kind.
In Indië komen kinderniartelingcn niet
voor, meent men, omdat ieder da liefde
van inlanders voor kinderen kent; maar nu
en dan blijkt uit korte berichten, dat men
zich daarin vergist.
Inderdaad vergist men zioh en zeer sterk.
De straffen, die inlandsche vaders en voor
al moeders, hun kinderen laten ondergaan,
zijn dikwijls zeer barbaarsch. In Semarang
bond onlangs een Javaan in petroleum ge
drenkte lappen om het been van een kind
en stak die vervolgens in brand; in Soera
bajaixmd een inlandsche moeder haar kind
zóó vast aan den deurstijl, dat het stierf.
Een andere vrouw strafte haar dochtertje
door het gloeiende ijzers tegen het
lichaampje te drukken; nog een andere
sloeg het wonden met doornige takken en
wreef de open plekken S(n met lombok.
Van wat in Indië door jonge kinderen ge
leden w.vdt, komt veel minder naar buiten
dan in Europa, hier blijft het gemeenlijk
in kampong of dessa verborgen, maar een
Bond tot bescherming van jonge kinderen
zou hier zeer op zijn plaats z,ijn en veel on
verdiend leed kunnen voorkomen, zegt het
„Boer. NwrfjJA'ï