mm
ZONDAG5BIAD-»
IEID5CH DAGBIAD
'V
Zaterdag: 29 Maart.
Anno 1913.
ji;;;iji;;;i.i;;;i;i;.;jjij;;j;i;;;iii;.;i;j;;.,^a«K,.!
TXtXT
•••ii I p'-x-x-x-x-x-x-x-x-x-x-x-x-x-x-x-x-x''-:.! 1i;--*
DE SCHULD UIT DE LEVANT.
VAN HET
All I I i I I l I I I I lil
OORSPRONKELIJKE SCHETS DOOR
KEES DE WILDE.
(Nadruk verboden.)
Het is geschied in de zeventiende eeuw,
fen Wel in de ons allen bekende stad Z.
■Het is, tusschen haakjes gezegd, toch eigen
lijk een zonderling iets, dat velen onzer
auteurs zich zoo weinig met onze eigen roem-
'rijke geschiedenis bezig houden, en niet wat
meer snuffelen in oude papieren, waar zoo-
'veel te vinden is, dat hetvertellen meer
dan waard is.
In de stad Z. dan woonde een Fransehe
èpiigTantenfamilie, met name Duchatel. Zij
.hadden naar hun nieuwe vaderland uitste
kende relaties met Turkije medegebracht, en
jzij dreven een grooten handel op de Levant;
daar zij slechts met solide firma's handel
dreven,, behoefden zij nooit angstig te zijn,
lat hun geld niet zou binnenkomen, te meer,
omdat de firma's in Turkije ook steeds van
hen, wat betreft de toekomstige levering der
goederen, afhankelijk waren.
Alles was goed gegaan, en nooit was er
een kink in den kabel gekomen: het liep
Jzóó voorspoedig, dat mijnheer De Goede, een
der notabelen in het stadje, geen bezwaren
koesterde, zijn dochter Anna aan Pierre Du
chatel ten huwelijk te beloven.
De man, met wien het huis Duchatel het
meest zaken dreef, was een Portugeesch uit
gewekene, Bueno de Mesquita, die zich te
Saloniki had nedergezet. Het gebeurde meer
malen, dat de transacties liepen over dertig
a veertig duizend gulden, een voor dien tijd
reusachtige som; ja, in het voorjaar van 1657
was de Turksche firma den heer Duchatel
het luttele bedrag van vijf en zeventig dui
zend gulden schuldig! En ook in dat voor
jaar zou Pierre met de kleine Anna de
Goedé trouwen.
Het geld werd in Maart verwacht, dooli
in April was het er nog niet. Het huis
Duchatel, dat hecht stond, zou liet nog niet
aan contanten hebben ontbroken, wanneer
niet toevallig juist om denzelfden tijd Brake,
in Londen, van wien de Z.sche firma twin
tig duizend gulden moest hebben, zijn be
talingen had gestaakt, en het was gebleken,
dat er geen roode<duit van dit bedrag terecht
zou komen.
De oude heer Duchatel meende, dat, wat
den Turkschen schuldenaar betrof, deze het
jgeld zou hebben afgezonden, doch dat dit
ïop een of andere wijze was geroofd. Daar
{hij met den heer Bueno de Mesquita een
^contract had afgesloten, waarbij alle risico
vam geldafzending kwam voor rekening van
het Turksche huis, besloot hij, een blief te
«expedieeren met een Amstardamsch schip,
Jdat juist zeilensree voor de Levant klaarlag.
Vóór hij echter aan dit voornemen kon
voldoen, ging in het stadje Z. liet gerucht,
niemand wist, hoe het was ontstaan
•dat ook Bueno de Mesquita niet aan zijn
verplichtingen kon voldoen, en dat sj>oedig
!het huis Duchatel verloren zou zijn.
Zoodra de oude heer De Goede deze tijding
hoorde, begaf hij zich naar het buis yan
den heer Duchatel, en zeide hem, dat de
verloving van Pierre en Anna van dit
oogenblik verbroken was.
Tot goed begrip diene, dat een faillis
sement in die dagen als een soort misdaad
werd beschouwd, en niemand, die de hou
ding van den heer De Goede niet begreep
en niet billijkte. Pierre echter ging met
bleek gelaat langs den weg, en ook Anna
gevoelde zich eenzaam en ongelukkig. Zij
weende vele nachten, en op geen enkel feest
verscheen zij. Want haar Pierre had zij
oprecht lief, en zij meende, dat zij zonder
hem niet kon leven.
Onderwijl bereikte den heer Duchatel het
bericht, dat het Turksche huis inderdaad
gevallen was, en met moeite herstelde zich
de Hollandsche firma in zooverre van deu
slag, dat zij, aan haar verplichtingen vol-
doende, genoodzaakt was haar zaak op te
geven, en zich terug te trekken in een der
smalle steegjes van de stad, waar zij een
klein handeltje begon met het ternauwernood
te noemen rampzalig overschot van haar
geld.
Het zou nog slechter worden. Want als
het ongeluk eenmaal slaat, slaat het fel
en herhaaldelijk.
Nauwelijks was de firma Duchatel met
Pierre van het schouwtooneel verdwenen, of
er vestigde zich te Z. de heer Joncker de
Bijlevelt, uit Den Haag, die door zijn mo
derne kleeding en zijn galante houding, door
zijn correcte manieren de aandacht der wei
nig-gewende Z.sche jofferen wist te trekken.
Maarer was een maar
De Joncker de Bijlevelt was wel is waar
een rijk en keurig sinjeur, doch hij was
oud én een weinig versleten! Men merkte
'het maar al te goed aan hem, dat hij zich
in vroegere jaren de gunst van vele Haag-
sche en Parijsche dames had weten te ver
werven, en als men het een schoone te Z.
zou vragen, zou zij u eerlijk en blozend
hebben bekend, dat zij toch de voorkeur
schonk aan een mindex-wèlgemanierden, jon
gen man uit haar eigen stad!! Al had hij
ook maar de helft van het geld, waarover
de heer Joncker de Bijlevelt beschikte
Ging het Anna de Goede anders? Wei
neen! Het gevoel, dat haar de Haagsche
heer inboezemde, was welaan was
afkeer, en niets anders. Eenmaal, dat hij
haar kleine vingertjes kuste, trok zij ze
haastig terug, daar zij niets van hem wilde
weten. Eenmaal zelfs, toen zij vermoedde,
dat. hij op.haar wachtte, kwam zij opzette
lijk niet van haar kamer. En toch... Voor
haar had de oude galant de meeste atten
ties, en zijn laffe, flauwe glimlach vervolgde
haar.
In den zomer deed hij aanzoek om haar
hand. Haar ouders weigerden niet. Zij zou-
den eens met Anna praten! Zij waren zeer
vereerd. De cavalier kon gerust zijn; wat
hun betrof, zouden zij zeker accepteeren.
Voor Anna konden zij natuurlijk niet instaan,
doch hun best zouden zij doen bij het meisje
het verstand te doen spreken.
Anna zei echter „neen" en het bleef
„neen" tot het najaar.
Eindelijk waren haar ouders er in ge
slaagd bij haa,r h^t verstand te doen spreken,
en te wijzen op do vele geldelijke voordeelei,
die het huwelijk haar ten slotte zou bieden.
„Ja," zeide zij ten slotte flauwtjes.
De cavalier gaf haar een snoer paarlen,
die yan kleur nog bleeker waren dan haar
wangen
In het stadje Z. waren geen ongelukkiger
menschen dan Anna de Goede en Pierre!
Duchatel. Het ongeluk dreigde, onweerstaan
baar II
Eenmaal kwam hij haar, die als steeds
bewaakt werd door een soort van gezel
schapsjuffer, op straat tegen, en hoe ook'
de gezelschapsjuffrouw op andere oogen-
blikken in staat was voldoende toezicht t«J
houden, kon*, zij toen niet beletten, dat dei
blikken der beide vroeger verloofden elkandeaj
zochten, elkander vonden
En dien avond wachtte den heer Jonokeii
de Bijlevelt een niet al te vriendelijke ont
vangst.
In den herfst van datzelfde jaar zouden
Joncker de Bijlevelt en Anna de Goede trou^
wen. Alles was reeds voor de bruiloft gereed
gemaakt en eindelijk werd ook de datum'
vastgesteld midden October.
Heeds in de vroegte verdrong zich eeA
groote menigte om de kerk.
Men wist het, dat de heer Joncker de Bij^
levelt niets had gespaard, om zijn bruiloft
zoo rijk en kostbaar mogelijk te maken.
Men fluisterde, dat het jonge paar zou ko.
men aanrijden in een vergulde karos, rijk.
versierd, en men vertelde -eerbiedig, dat do
bruid een snoer paarlen droeg, waarvan niel
mand de waarde kon schatten.
Paardengetrappel
De stoet naderde.
De rijtuigen hielden voor de kerk stil.
Het orgel ruisclite.
Het bruidspaar trad de kerk binnen
Bijna op datzelfde oogenblik reed er een'
ruiter door de poort, hoog op zijn sohuim-
bedekt ros die den heer Duchatel wilde)
spreken. Hij was verbaasd, toen men hem!
naar de steeg verwees, waar deze woonde.
Hij zette zijn paard aan, en eenige minu
ten later kwam hij voor de woning van den
heer Duchatel, steeg af... trad het hujjj
binnen
'Nog eenige minuten.
Pierre stormde uit de steeg, reoht nato
de kerk, waar het paar zou worden ingeze
gend. Hij lette niet op de vertoogen van
den koster, rende het hooge gebouw binnen,
op de plaats toe, waar, aangedaan, de hoer
De Goede stond. En eensklaps riep hij hot
luide uit
„De vijf en zeventig duizend gulden zjjn
betaald."
Het effect dezer woorden was verrassend,
overstelpend.
De bruid wendde zich om, en riep luide;
„Pierre
Toen zonk zij onmachtig ter aarde, Ai*
daar zij het beslissend „ja" nog niet had ge
sproken, werd het huwelijk uitgesteld.
't Is steeds uitgesteld gebleven
Want eenige maanden later werd opnieuw;
een bruiloftsstoet geformeerd.
In de voorste koets zaten vroolijk, wel
tevreden, Pierre DuqhataJ. Anna de
Go§deU
