Ho.
IsESBSOH BA&B3L&3D, ^ss,ts2,djs,g> 1 XGXaart. Berde Blad.
iLiaiaa 1913.
Buitenlandsch Overzicht.
FEUILLETON.
Wraak.
We willen het ditmaal eerst hebben over
Rusland. Met Oostenrijk trekt het tsaren
rijk wel 't meeet de aandacht, want langen
.tijd heeft daar de mogelijkheid gezeten op
een Europeeeohen oorlog. Gelukkig is alles
tengoedegekeerdeniser een ont
spanning merkbaar; zoo zelfs, dat onze
telegrammen gisteren meldden het reeds
de beide rijken tot demobilisatie zullen
overgaan. Over het tijdstip hiervoor was
men het nog niet eens, maar daarover is
nu ook iets naders te zeggen
De Romanof-dynastie heeft driehonderd
'jaar geregeerd en de datum aan de
herinnering van dat feit zal vallen tus
schen 6 en 9 Maart. Voor den zesden
Maart zou de tsaar verlangen, dat met da
uitvoering er van begonnen werd.
,,D.© tsaar wil dien dag vieren door een
boodschap van blijdschap en geluk aan
zijn volk en door het afkondigen van een
omvangrijke amnestie," zoo heet het in
een officieele verklaring. Dat zijn de
iwoorden, doch het is zoo droevig dat juist
in Rusland heb verschil tusschen woorden
en daden zoo geweldig groot is. Wie ge
looft er nog ernstig in een omvangrijke
amnestie, wanneer men verneemt, dat d e
geheime politie weer aan :fc
■werk is g-togen. De eene huiszoeking
volgt op de andere. In Moskou vooral is
't sterk. Alleen in de wijk der textiel
arbeiders werd in veertig, woningen een
inval gedaan. Studenten, intellectueelen en
arbeiders genieten "weer de twijfelachti
ge eer een bezoek te ontvangen. Want
ieder weet, wat het wil zeggen, wanneer
de Russische geheime politie komt. Spre
ken we hier in ons land van ,,Ru6sisch",
dan geven wij daar nooit veel goeds mee te
kennen Of de bewijzen aanwezig zijn of
niet, komt er niet op aan, de gevangenis
is toch het eind. Nu weer wordt gezooht
"naar een organisatie-comité voor werksta
kingen. Dat is begrijpelijk alleen het mo
tief. Ook wordt er op gelet of iemand' aan
gesloten is bij de sociaal-democratische
partij en wordt dat bewijs gevonden, dan
is zonder pardon voor studenten en arbei
ders de gevangenis het eenige wat hun te
wachten staat. En vooreerst zullen zc dan
hun vrijheid wel niet terug erlangeo.
Wie verwacht nu veel van amnestie?
1 Maar dat is waar oolc, amnestie wordt
felechts verleend aan hen, die geen politieke
Vergrijpen hebben gedaan, 't Is misschien
jeom de deelnemers aan pagroms, de j oden
im oor den op gr.oote schaal, die niet
£00 gelukkig waron aan de justitie te ont
snappen, hun vrijheid terug te geven. Daar
tegen is nooit met voldoende kracht óp-
'getreden en dat verklaart de driestheid, waar-
;moe deBond der Echt-Russischo Mannen,
leen vereeniging van de laagste chauvinisten,
fcon groote moordpartij durft aan te bevelen.
[Want van die zijde komt steeds dé eerste
j?toöt.
In de ötraben van St.-Petersburg worden
openlijk prentkaarten verkocht, miefc een
Voorstelling van een ritueelen moord m. de
'gedrukte opwekking, om bij gelegenheid der
Romanof-feesten alle Joden' te vermoorden.
Gewetensvrijheid en .verdraagzaamheid zijn
in Nederland, helaas, nog steeds onbekend.
Daarvan weten de Finnen mee te praten.
jOp 't oogenblik zitten, de rechters van twe3
Rechtbanken en 23 leden van het gerechts
hof te Viborg in do Russische gevange-
ïiissenEn alle andcro Finsche rechters
idreigb eenzelfde lot. We zullen hieraan niets
toevoegen. De simpele vermelding van dit
ïeit zegt genoeg.
Zoo pas hadden we 't over huiszoekingen
te Moskou, doch ook elders hebben de Echt-
ïtussische Mannen daartoe weten aan te zet
ten. De Poolsche grondbezitters in Wolhy-
Jaië hebben ook van de invallen der geheime
politie last gehad. Op welke grond-en? Een
tier grootste grondbezitters had op z'n uit
gestrekte terreinen boschwachtors en jacht
opzieners aangesteld. Dit. kon niet in orde
fcijn, oordeelde men, daarvan moest de bedoe
ling zijn men lette op de dwaze redenoe-
Jring oen troepencorps op te richten en
£an bij een oorlog tusschen Rusland en Oos
tenrijk -een Poolschen opstand te beginnen;.
De huiszoeking kon hiervoor natuurlijk geen
bewijs leveren. Misschien dat 't ook van in
vloed kan zijn geweest, dat de graaf meer
conservatief dan Pool was. Het omgekeerde
zou waarschijnlijk noodlottig zijn geweest.
De s taki n gs b a ci 1 woedt weer.
Overal dreigt 't. In Hongarije een politieke
werkstaking, in België idem voor welke
staking ook hier te lamle wordt gewerkt
voor 't plaatsen van kinderen, iets wat thans
ook in het hoorden van Frankrijk wordt ge
daan r in Berlijn verwacht men een staking
in de mannenkléeding-industrie, nu de onder
handelingen tusschen werkgevers en werk
nemers geen resul taat opleverden. Deze -str ijd
zal zich misschien over geheel Duitsehlajid
uitbreiden.
We zijn er nog niet. In Londen dreigi
een bakkersstaking. De gezellen vragen een
kor teren werktijd, doch de patroons willen hier
niet op ingaan. De gedelegeerden der gezel
len-organisaties, die .zeven tot achtduizend
leden tellen, hebben thans besloten om 15
Maart in staking te gaan, tenzij alsnog de
eischen worden ingewilligd.
De legeruitbreiding in de verschillende
landen blijft een onderwerp van bespre
king. In België is daarmee verbonden de
strijd voor afzonderlijke Ylaamsche regi
menten.
Duitsohland heeft de Luxembur
gers wat verontrust. Die verkee-
ren in de vaste overtuiging, dat hun onzij
digheid, door de mo rondheden gewaar
borgd, niet kan worden geschonden en daar
houdt een geheel Duitsoh legerkorps n.l.
41^0 X) man van alle wapenen met 14,000
paarden, 2400 pontons en 160 stukken ge
schut een manoeuvre aan de Lüxemburg-
eohe grens, veronderstellende, dat een
vijandelijk leger door Luxemburg een in
val in Duitschland doet. De rustigé Luxem
burgei's weten nu, hoe haar neutraliteit
wordt beschouwd.
De Fransche Compagnie Générale du
Travail lieeft besloten in alle gemeenten
in het land een protest aan te plak
ken tegen de wederinvoering
van den 3-jarigen d i e n s 11 ij d. Het
stuk constateert, dat aan de spanning tus
schen de Duitsche en Fransche regeeringen
slechts een einde kan komen door toenade
ring tusschen de volkeren. Het manifest ein
digt aldus: „Proletariërs, herinnert u, dat
uw krachtig protest in de dagen van de
Agadir-quaestie de bloedige botsing voor
kwam tusschen het Duitsche en Fransche
volk. Arbeiders, verzet u tegen den drie
jarigen diensttijd, tegen nieuwe bewape
ning. Verklaart u afkeerig van het chau
vinisme en de vaderlandsliefde, die niet
belangeloos zijn."
In Engeland is weer een Duitsoh spion
aangehouden. De man had het vooral be
grepen op geheimen betreffende onder
zeeërs.
Er zijn tegenwoordig zoo wat spion
nen. Dit twijfelachtige beroep schijnt nog
al in de smaak te vallen.
In Italië is thans vastgesteld, hoeveel
kiezers er door de nieuwe wet zullen ko
men. Het aantal s t ij g t van 3,300,000
tot 6,600,000.
Bij dé Fransche Kamer is een wetsont
werp ingediend, waarin voorgesteld wordt
een nieuwe' b 0 lasting op auto
mobielen te treffen. De belasting zal
jaarlijks 50 tot 250 francs bedragen en
afhangen van het aantal pa-ardekrachten
der auto's.
In Venuzuela moet, naar uit New-
York wordt gemeld, een revolutie
zijn uitgebroken. Deze is ten voordeele van
Castro We hebben reeds iets meegedeeld
over de groote hoeveelheden wapenen, die
voor Castro;s aanhangers zijn aangekocht.
De toestand moet uiterst critiek zijn.
Dr. Woodrow Wilson, de nieuwgekozen
president van de Vereenigde Staten, heeft
de voorname kringen van Washington
thans reeds tegen zich in het harnas
gejaagd door te bedanken yoor het
hem aangeboden eere-H<lmaatschap van- die
zeer exclusieve Chevy Chase Club aldaar.
Al zijn voorgangers waren ëéreleden en de
nieuwe vice-president Marshall - is het
eveneens.
Men schrijft de weigering van Wilson toe
aan zijn afkeer van al te groote sociale af
scheiding, hij zelf heeft echter als Teden
opgegeven, dat hij vermoedt het gedurende
zijn ambtstijd te druk te zullen hebben om
deel te kunnen nemen aan de uitspannin
gen, die de club haar leden biedt. Mocht
hij het echter nóg noodig vinden lid te
worden, dan zal hij toetreden als gewoon
lid en ook als zoodanig contributie beta
len.
Een aantal andere voorname clubs, die
eveneens van plan waien Wilson het eere-
lidmaatschap aan te bieden, hebben dit
voorloopig maar uitgesteld, tot ^-"zeker
heid zullen hebben, dah dé president de
hem te bewijzen^vriendelijkheid werkelijk
op prijs stelt.
Tiliy Koenen.
Bijzonder aangenaam .was het hier we
der eens een zangeres van werkelijk veel
beteekenis" te hooren. Bewonderd hebben
wij haar, èri om haar" prachtig, omvangrijk
geluid èn om haar groote zeggingskracht
en uitnemende zangkunst, die haar in staat
stellen elk lied tot in alle détails goed,
verzorgd weer tc geven. Welk oen heldere,
duidelijke uitspraak; men behoeft werke
lijk, om de woorden te kunnen volgen, van
het tekstboekje bijna geen gebruik te
maken.
Of het er nu aan lag, dat het scherm
achter de zangereswerd neergelaten, zoo.
dat de groote open ruimte achter haar
wegviel, een maatregel, die ons zeer goed
voorkwam, of dat de zangeres beter ge
disponeerd was, of beide, zeker is, dat zij
ons veel meer boeide-dan de vorige maal,
dat wij haar hier te Leiden, hoorden. Ove
rigens bleek de Schouwburgzaal toch nog
niet geheel geschikt voor dit groote ge
luid; men zou wenschea haar in de groote
Gehoorzaal of in den Foyer te hooren, waar
zij haar groot talent eerst in vollen glans
en luister zou kunnen" doen uitkomen. Nu
klonken enkele phrasen wel eens wat hard,
o.a. in het tweede couplet van „Fragment
aus dem Aechylus" en in „Ungeduld"
doch daarentegen was haar mezza voce
subliem te noemen in dc liederen „die
Gestirne," „Waldesnacht," „Grablied fiir
die Mutter," en bovenal in „Lied der
Bra ut," dat wel een juweeltje van uitdruk
king was.
„Der Spielmann" en „Die bist die Ruh"
voldeden minder, zijnde het eerste te veel
op het effect en het tweede te vlak gezon
gen. „Der Hirt aüf dem Felsen"; een
lied, dat geheel berekend is op het effect
en dat daardoor niet hoog staat, liet even
wel niet na indruk tc"maken, omdat da
zangeres zoo uitnemend de kunst verstaat
dit effect op zijn voor<|eeligst te doen uit
komen. Hoog, van voorname voordracht
en stembuiging stonden weer „Fliigel" en
„Er- ist 's."
Het accompagnement was bij den heer
Wilhelm Scholz in goede handen. Bijzon
der fijngevoelig begeleidde hij „Bie Kar-
tenlegerin" en briljant „Caccilie" van
Strauss; met welk prachtig lied dc zan.
geres ons verraste door dit als toegift
te geven, waarvoor wij haar bijzonder er
kentelijk zijn.
De warme stemming vajn het' publiek
uitte zich in hartelijk applaus en verschei
dene terugroepingen.
Vrede door Recht.
Gisteravond hield dc afdeeling Leiden van
den Ned. Bond „Vrede door Recht" iu het
Nutsgebouw haar jaarlijkscho algemeeao ver
gadering, gevolgd door een ook voor belang
stellenden toegankelijke bijeenkomst; waarin
do heer E. -J. Blekkink, hoofd een -'lagere*
school; een voordracht hield over: „De Vre
desbeweging en do lagere school."
Mej. F..A. van Eek opende de vergadering
met te wijzen, in verband met do laatste
groote oorlogen, op liet groote warkr, dat
nog moet worden g*edaan. Hoewel liet leden
tal, thans- 132,-in Leiden steeds-stijgende
is,moet het- ..nog .veel groot-er worden.
Uit het jaarverslag bleek, dat er in 1912
nog al is gewerkt, o.a. werd op-eenelftal
scholen in deze gemeente de Vredesdag her
dacht.
Do kaé'wees bij een inkomen van f'209 ben
nadeelig saldo van f 7.40 aan.
Tot bestuursleden werden herbenoemd mej.
Anna van Beminelen, prof. A. W. Nieu-
wenhüis en dc heer H. W. Fischer, ter
wijl in.de plaats van mej. Bos, die bedankt
had, benoemd werd de heer E. J. Blekkink.
De presidente deed vervolgens eenige me-
dedeelmg, waaruit bleek, dat vanwege het
Hoofdbestuur hier een propaganda-comitc
was benoemd, bestaande gU mevrouw Nieu-
wenhuis en mej. Woltcrs en dat de afdee
ling voornemens is de. Vredesdag feestelijk
te "herdenken. Het bestuur is in onderhande
ling met .de vereeniging „Littcris Sacrum"
voor do opvoering van .een door den Bond
aangekocht tooneel werk - van propagandisti-"
sche. strekking van den lieer Scheffer te
Oldenzaal, getiteld: „Morgen is hst Kerst
mis."
Naar aanleiding van een voorstel, dat ver
moedelijk in de jaarvergadering van den
Bond aan de orde zal worden gesteld, n.l.
verlaging der contributie voor werklieden
en met hen gelijkgesteldcn, bleek dat in
het algemeen de vergadering daar vóór was.
Gaarne zou men de algemeene vergadering
in Leiden hebben.
Eindelijk gaf de heer Van den Brandoler
eenige nadere toelichting van het denkbeeld
in zijn ook door het „Leidsch Dagblad" ver
meldde „Open Brief" ontwikkeld. Het hoofd
bestuur had het denkbeeld in overweging
genomen en in de afdeeling kon men er
voorshands niet vorder- óver spreken.
De boei'-Kramers beval nog dé in 1913 te
houden Internationale Feestelijke Studenten-
bijeenkomst hij de vredes vrienden aan. Voor
bijdragen houdt het comité, waarvan de heer
Kramers lid is, zich aanbevolen.
Hiermede was het huishoudelijk gedeelte
der vergadering afgeloopen cn verkreeg de
heer Blekkink het woord.
Spr. behandelde eerst in korte trekken de
vredesbeweging in hot algemeen, toonde aan,
hoe zij in alle deelen der beschaafde wereld
veld wint en hoe de Nederlandsche Bond
reeds 2300 leden tolt. Hoe ook de R.-Kath.
Vereeniging voor den Wereldvrede steed-s
aan invloed toeneemt. De vredesconferentie,
de -stichting van het Vredespaleis en vooral
de arbitrageverdragen tüssclien verschillen
de Stater, bewijzen dat ook de idee in diplo
matieke kringen doorwerkt.
Spr. meent, dat do tegenstanders dat
zijn de onverschillig-en, de voorstanders van
den oorlog en de pessimisten ongelijk
hebben en spreekt zijn vertrouwen uit in dc
eindelijke zegepraal van de vredesbeweging.
Do school, voornamelijk dc lagers scheel,
kan daaraan veel doen. In de school ligt een
schoon arbeidsveld. Spr. betreurt het, dat
vele onderwijzers onverschillig of wel soép-
.tisch t egenover de beweging staan. Wel heb
ben ze hun propaganda clubs voor drank
bestrijding, waarom ook niet voor de vre
desbeweging partij getrokken
In Frankrijk, Zwitserland en in Amerika
zijn de onderwijzersbond wel voor den vrede
werkzaam.
Door verbetering van de lees- ien leer
boeken in. de school on het-vieren van 18
Mei op school, kan do schóól rechtstreeks-
de vredesbeweging bevorderen. Spr. toonde
met voorbeelden aan hoe in vele school boe-
ken- juist oorlogsverhalen op den voorgrond
treden. Hier ligt ook. voor den Bopd „Vredes
door Recht" een vruchtbaar arbeidsveld,
waar reeds veel gedaan is, doch ook nog
veel valt te doen.
Spr. eindigdo zijn boeiend? en met veel
feitenmateriaal toegelichte rede met een be
schrijving van de wijze, waarop door liem den
„Vredesdag" in school wordt herdacht.
De talrijke aanwezigen waron zeer voldaan
en de presidente dankte dan ook den spre
ker nog eens hartelijk.
„Paan 1913."
De Centrale Commissie voor „Plan
1913" hield in „Hotel des Pays-Bas" te
Utrecht haar 12d'e vergadering, onder
voorzitterschap van jhr C. F. van de Poll.
De sub-commissie voor de buitenlandsche
reclam© deelde medé, dat de geïllustreerde
reisbeschrijvingen, door Duitsche, Engel-
eclie en Fransche journalisten geschreven,
het licht hebben gezien en op zeer ruime
schaal in het buitenland worden verspreid.
De Centrale Commissie nam kennis van
bewijzen van goed- en afkeuring van haar
jjropaganda-materiaal Naar aanleiding
van de critiek besloot zij heb volgende in
het verslag op te nemen:
„De commissie stelt zich niet voor heft
allen naar den zin te kunnen maken, ook
niet in dit opzicht, dat zij hetgeen over
haar wordt geschreven, steeds zal beant
woorden.
Zij zal evenwel trachten met de critiek
haar voordeel te doen, mits deze tijdig
kome.
Zij meent hierbij in herinnering te moe
tenbrengen, dat, toen de vraag zich
voordeed, aan wie het ontwerpen van een
reclameplaat ware op te dragen, de com
missie de, in ons land zoo buitengewoon
moeilijke, keuze tusschen d)e kunstenaars
van verschillende richting heeft .vermeden,
door een, openlijke uitnoodiging in de
voornaamste dagbladen te plaatsen, om
haar te helpen aan een schets van of een
denkbeeld voor een reclameplaat. Dit
deed zij om zoo onpartijdig mogelijk te
werk te gaan.
Verder neemt zij dit standpunt in, dat
men van haar reclame in de eerste plaats
mag verwachte ij, dat deze doeltreffend zij.
Zij is er van overtuigd, dat zij op het ge
bied der buitenlandsche reclame dan ook
niet heter kan worden voorgelicht, dan
door de vertegenwoordigers der groóte
spoorweg- en stpomvirnrtmoatschappijien,
die lid zijn harer commissieen die door
langdurige ervaring wéten welk soort van
reclame haar geld waard ie."
Naar aanleiding eener circulaire van den
Minister van Buitenlandsche Zaken, aan
de consulaire ambtenaren in het buiten
land, over „Plan 1913" werden reeds van
meer dan honderd consuls waardevolle
wenken ontvangen en werd medewerking
toegezegd, om het plan in hun kring be
kend te maken.
Op voorstel van de sub-commissie voor
het verkeer werd door de centrale com
missie het initiatief genomen, om te pogen
de reeds zoo lang gewenschte werken ter
uitdieping en verbreeding van de haven
van Muiden thans te doen uitvoeren. De
commissie was van meening dat de aan
trekkelijkste manier om de tentoonstelling
betreffende het tijdperk van „Hooft" in
het Muiderslot te bezoeken, zal zijn per
boot over de Zuiderzee; doch dit zal alleen
mogelijk wezen, als de haven weder voor
schepen toegankelijk wordt gemaakt.
In samenwerking met de „Kon Ned.
Roei- en Zeilvereeniging", die in de com
missie vertegenwoordigd is, zijn voorstellen
gedaan aan het gemeentebestuur van Mui-
den en het- Hoogheemraadschap der Zee
dijk beoosten Muiden.. Deze voorstellen
hebben een goed onthaal gevonden, zoodat
besloten werd deze zaak voort te zetten en
ook bij het Dep. van Oorlog en bij belang
hebbenden bij de watersport om 6teun aan
te kloppen.
Daar het logicsverstrckken. aan een
groot aantal vreemdelingen, dat de sub
commissie voor de huisvesting meent tq,
mogen verwachten, buitengewone maat
regelen eischt, werd deze commissie ge
machtigd rnet de daartoe in ons land Teeds
werkzame lichamen, een plan uit-te werken,
om - zooveel mogelijk aan de vraag1 naar
logies in den komenden zoiiier te kunnen
voldoen.
De verwachting werd uitgesproken, (lat
de commissie van deze bijzondere gele
genheid op de hulp van particulieren zal
kunnen rekenen; zooala dat reeds herhaal
delijk geschied is bij de samenkomsten der
léden van den A. N. W.-B. in verschillen
de plaatsen van ons land.
De wensch werd geuit, dat, in navolging
van Berlijn, politieagenten en conducteurs,
die een vreemde taal machtig zijn, herken
baar zouden zijn aan een vlaggetje op do
mouw met de kleuren van het land, welks
taal zij verstaan.
Deze maatregel scheen der vergadering
toe uiterst practisch te wezen, aangezien
vreemden, met name Engclschen, de ge
woonte hebben inlichtingen te vragen over
adressen van Musea en dergelijke instel
lingen aan dc sbationneerende beambten
van politie.
Tegenover de opmerking, dat waarschijn-
Nadruk verboden).
S7)
Vervolgens ziet hjj naar het kantoor
Tiet venster is verlioht. Hij weet, dat Jac-
tel daar zit te werken. De oude boekhou
der heeft hem gezegd, dat hij dien avond
terug zou komen.
Jactel zal heb mij wel kunnen zeggen,
meent hij.
Hij snelt naar het kantoor, Gilberte en
de meid volgen hem.
Op den drempel blijft, de markies eens
klaps verschrikt staan.
Twee lichamen liggen onbeweeglijk op
'den grond uitgestrekt. De lampen branden
op de lessenaars en de markies herkent
zijn moeder en Jactel.
Het gelaat van Jactel is met bloed be
vlekt.
Zou er een misdaad zijn gepleegd
Hij knielt naast de markiezin neer en
wijd al zijn zorgen aan haar.
Door zijn. verbazing en ontsteltenis heeft
Michel nog niet bemerkt, dat de brand
kast open is, en dat er een inbraak is ge
pleegd. Hij denkt slechts aan zijn moe
der.
Goddank, zij schijnt niet gewond te zijn
Hij betast haar hart. Het. klopt nog; zij
is alleen maar bewusteloos.
Teen hij haar hand vatte, bemerkte hij,
'dat de markiezin een stuk laken kramp
achtig in haar vingers had geklemd.
Gilberte, die bij het lichaam van Jactel
was neergeknield, zei tegen haar vader:
Hiv is dood.
De blinde keerde eindelijk tot haar be
wustzijn terug.
MoederGroot-moederzeiden de
markies en Gilberte, om haar dioor hun
aanwezigheid gerust te stellen.
De markiezin hief het hoofd op, tastte
om zich heen en vrceg verbaasd:
"Wat is er, kinderen'?
Zij begrepen, dat de markiezin getuige
van het vreeselijke tooneel moest geweest
zijn, en hun eerste zorg was, haar gerust
te stellen.
Vrees niete meer, moeder, zei Michel,
wij zijn bij u, wij zullen u beschermen.
Mij beschermen? Mij verdedigen? zei
de markiezin. Heb ik dan bescherming
noodig
Langzaam streek zij met de hand over
het voorhoofd. Eensklaps voelt zij, dat
zij den lap nog in de hand heeft, dien
Romain Goux uit de mouw van zijn jas
heeft gesneden. Nu herinnert zij zich
weer alles wat er gebeurd is.
Mijn Hemelmompelt zij.
Zij werd doodsbleek en begon over haar
geheele lichaam te beven.
De markies ondervroeg haar.
Moeder, wat heeft u gehoord, wat
weet u?
Er ligt hier een doode, nietwaar?
stamelt zij.
Ja.
Wie is het?
Onze oude boekhouder Jactel.
JactelDan moet er gestolen zijn
In de ontsteltenis van deze vreeselijke
ontdekking had Michel daaraan nog niet
gedacht.
Hij sidderde.
Hij snelt naar de brandkast, waarvoor
het hjk van Jactel ligt uitgestrekt, als om
te toonon aan hem, die hem vinden zou
den, dat hij zijn post niet had willen ver
laten, dat hij met zijn leven het aan hem
toevertrouwde geld had willen bescher
men en dat hij gevallen wa-s als een slacht
offer van zijn plicht.
Met één oogopslag heeft hij zich van
het onheil overtuigd.
De kas is leeg.
Het geld, bestemd voor de betalingen
van den volgenden dag, is verdwenen.
Tegelijkertijd, dat hij deze ramp ont
dekt, ziet hij de sporen van inbraak. De
kast is echter met- den sleutel geopend;
deze steekt nog in het slot.
Allerlei gedachten doorkruisen het biein
van Michel. Hij vraagt er niet naar, hoe
of door wien de diefstal is gepleegd,
maar hij gevoelt nu, dat hij verloren is,
dat hij zich niet meer van de schande van
een faillissement zal kunnen redden.
Bij dit ongeluk denkt hij echter niet
alleen aan zichzelf. De ramp zal ook te
rugvallen op zijn moeder en zijn lieve;
Gilberte.
De markiezin zit op een leunstoel en
Gilberte spreekt zacht met haar.
Zij blijft in somber stilzwijgen verzon
ken.
Michel heft het hoofd van den ongeluk-
kigen Jactel op.
Hij hield veel van hem, want hij was
een trouwe bediende, een toonbeeld van
plichtsbetrachting, ijver en eerlijkheid.
Hij hukt zich over hem lieen.
Aan zijn hals zijn blauwe vlekken waar
te nemen, veroorzaakt door de ijzeren
vuist van Romain Goux maar de dood
is het gevolg van een vreeselijke wond,
die hij boven op het hoofd heeft.
Het lichaam is reeds koud.
De markies wenkt de meid, die aan de
deur staat en niet durft binnenkomen.
Aarzelend nadert zij een paar schreden.
Virginie, beval Michel, ga den
commissaris van politie halen.
De keukenmeid1 snelde weg.
De markies keerde nu naar zijn moeder
terug.
Hij zette zich naast haar en nam haai
hand.
Moeder, kan u ons niets zeggen?
vroeg hij.
Ik was in den tuin in slaap gevallen.
Toen ik ontwaakte, hoorde ik een hulp
kreet en ik snelde hierheen.
Vervolgens?
Ik stootte, toen ik binnenkwam, te
gen het lijk van Jactel. Ik naderde met
uitgestrekte armen en greep een man, die
wilde vluchten.
Zij zweeg en streek de hand over het
voorhoofd, waarop het koude zweet stond.
Zacht wisohte Gilberte het met haar zak
doek af.
De markies dringt aan.
Verder, moeder, wat kan u ons nog
meer zeggen?
Ik heb getracht hem vast te houden,
maar hij is mij ontsnapt.
Maar wie was die man, moeder?
Helaas, mijn zoon, ik kan er je niet
meer van zeggen.
Maar1 dat is onmogelijk, zei Michel*
xonder na te denken.
Het is zoo.
't Is waar, moeder, u heeft hem niet
kunnen zien. Vergeef mij, dat ik er op
aandring, maar heb is zulk een ernstig
geval.
Kan u niet zeggen, lioe hij1 er uitzag?
Uw handen zijn zoo fijn van gevoel, dab
11 iemand herkent, wanneer u slechts even
zijn gelaat aan raakt.
Ik kan je er niets van zeggen, mijn
zoon, zei zij zacht.
U hieldt hem vast. Hóe is het hem
dan gelukt u te ontsnappen?
Ik weet het niet.
Angstvallig tracht zij den lap laken té
verbergen, maar do markies heeft liet
reeds gezien.
Geef hier, moeder.
Waar-om
Het móet. Geef mij dien lap. Wan
neer straks het gerecht hier komt, zullen
wij alles zéggen cn die lap kan misschien
dienen om den misdadiger op te sporen.^
Hoe zou die lap daartoe kunnen mee
werken
Dat weet ik niet, moeder, maar geef
hier.
Michel ziet de blinde met verbazing aan,
Waarom aarzelt zij
Eindelijk geeft zij toe en stelt den lap
aan haar zoon ter hand.
Het is een stuk zeer gewone stof, don
ker van kleur en tamelijk kaal gesleten.
De markiezin laat het hoofd hangen.-
Een zware zucht welt uit haar boezem op.i
- f -J - 1 1 (Wordt vervolgd.)
