E. BRANDSMA,
GEBRs. CHRISTIAANSE,8 3-
Formaminttabletten.
EXCELLÈSTA-PUflIIG,
P. A. D0ZY, 0e^3tP^3t'
In de itolfli'bnü
SILLMANN Co.
H. KEEBtdiuB, Aalmrkt 13. Tel. 831.
Comestibles, Fijns Soepsn ea Ëusgnenlea.
Koord-.lDicrikaaDscbe «tSö
VJaaSOIlJTTEN
MEUBELREPARATIES.
Schoenen naar maat.
Burgerlijke Stand.
Haarlemiasi'sjraat 6.
bereid met Durysa laizena,
is da aÜ3E*&9ste.
5 pCt. FAMDBBtXSiVJBff,
H. Th STRAATHOF,
LOUISE VAN T03KANE.
KSiJ f LEVEN.
GH.DEJ0NS.frrakerst38g9.
zuivere PREAN3ER-KQFFIE,
waa 25oo sterk, dat dr. Peyer gewoon niet
meer werken kon, maar het is me niet ge
lukt, dan nadat ik «enige licht gewonden
eenvoudig met geweld de tent uitgezet had
'b Avonds moest de eoep uitgedeeld wor
den, want aangezien er geen goede inten-
danoe is, zouden, indien de ambulance er
uit haar eigen voorraad niet voor aorgde,
allen verhongeren moeten
We hadden heden 250 gewonden en die
waren allen in 3 groote tenten, waarin voor
120 man plaats was, ondergebracht. Elk van
die tenten, de ongelukkigen als haringen in
een ton opeengepakt was een hel op zieh-
self. Die onbeschrijflijke menschenlucht,
welke daar hing, de verschrikkelijke toonee-
lem, die er zich afspeelden 1
Daar het onmogelijk was geweest eenige
orde op de inkwartiering te stellen, hadden
natuurlijk de lichtgewonden de beste plaat
ten voor zich ingenomen ©n konden de
iwaargekwetsten, waaronder vele sterven
den, bijna niet onder dak gebracht worden.
Ik had echter een middel bedacht om eeaiigo
opruiming te houden, n.l. bij het uitdeelen
yan de soep had ik me twee beproefde adju
danten uit het ambulance-personeel uitge
zocht. En met hen en met don kok, die een
grooten soepketel bij zich had, trad ik een
der tenten binnen en liet bekend maken,
dab ieder, die soep wenarchte, die zelf kon
halen.
Daardoor was ik natuurlijk in staat direct
de minder emstigen te onderkennen en het
middel werkte zoo goed, dat zelfs eenige
geheel niet gewonden voor den dag kwamen.
Mijn twee adjudanten traden toen op ah
uitsmijters, maar daar stuitte ik plotseling
op zoo'n hevig verzet, dat de heeren fcvn
revolvers trokken en dreigden den kok en
miin helpers neer te ©chiefc-n.
Had ik toen een oogenblik geweifeld, wel
licht hadden ©r ernstige tooneelen plaats
gevonden; maar ik greep onmiddellijk den
belhamel, die n.b. niet een# gewond was,
beet en gaf hem een slag tegen zijn revol
ver en het volgend oogenblik'ontwapende ik
een ander, waardoor de anderen onthutst
waren, de tent ontruimd kon worden en
ten minste voor de zwaargewonden ruim
te kreeg: voor menig armen duivel een plek
je om rustig te kunnen sterven. Aangezien
d« doctoren het te druk hadden met 't ver
binden der nieuw aangekomenen, nam ik
's avonds de>n dienst in de tenten verder
ook waar.
Zoo stond ik dien nacht aan menig st®r*-
oed Ik wilde me net ter ruste begeven,
toen eem oud vrouwtje me bij mijn ja#
pakte en meetroonde naar een hoekje van
een der groote tenten, waar een jongen van
zeventien jaar met een schot door den buik
•n door de longen rochelend terneer lag.
Bij het hoofdeinde zat een jonge kerel, die
Erurelsch sprak, een vóór den ooriog terug
gekomen landverhuizer uit Amerika, zijn
broer. Waar kwam echter «'at oude vrouwtje
too plotseling vandaan, hoe had ze «oo gauw
haar doodelijk gewonden jongen gevonden
Ze keek me met een paar groote oogen vol
tranen smeek end aan.
Ik zag echter al, dat hier geen meueche-
hjke kunst meer zou baten, en gelet op de
groote drukte kon ik onmogelijk dr. von
Peyer uit zijn werk halen.
Hoe is het? vroeg de broer me. Kunt
u niet# voor hem doen, hij heeft het zoo
benauwd
Maar waar de doctoren machteloos ston
den, hoe kon ik daar helpen?
'b Morgens vroeg zag ik hem reeds weg
dragen, naar het kerkhofje op den top *an
den heuvel, dicht bij het kamp, waar nu
elk oogenblik nieuwe graven bijkwamen.
Het gaat hier snel; nauwelijks heeft de
dokter een patiënt opgegeven of er wordt
reed# gegraven? want de bodem is hard ©n
vrordt met moeite bewerkt.
Daar was ook nog een jonge kerel, door
zeven kogel# getroffen, -die stervend ter
neer lag en aan het hoofdeinde stond zwij
gend een oude Montenegrin, et arends
neus en langen grijzen baard, de donkere
oogen dof starend, als een schildwacht bij
dit doodsbed.
Even keek hij me vragend aan, toen ik
bij den stervende nederknielde, maar strak
keek hij weer voor zicb, toen hij begreep,
dat alle# over was.
Zoo stond hij ook, toen even later de har
de aarde met schoppen op het do-de lichaam
werd neergeworpen en toen alles afgeloo-
pen was, zeide hij nog immer niets, drukte
mij de hand en marcheerde weg in de rich
ting van Skoetari, het geweer op schouder.
Men ziet bij dit volk, d.w.z bij de man
nen, geen tranenklagen doen ze ook wei
nig; slechte zelden hoort men ze steunen,
maar in huD oogen hehben de gewonden of
wel d© verwanten bij het sterven van een
familielid iets als van een gewond paard,
dat ook niet klaagt ©n slecht# droef voor
zich uit staart.
Ik zal niet licht het gezicht vergeten van
een ouden bataljonscommandant, wiens zoon
in een boek bij een kaarsje lag te sterven
die mij overal volgde, me telkens een hand
op d«n schouder lei en met de andere naar
het hoekje we©#, waar zijn zoon lag: een
stom gebaar, dat mij verzocht steeds bij
hem te blijven.
Maar natuurlijk, dat kon niet.
En er kon zooveel niet.
Er was een verschrikkelijk gebrek aan
draagbaren.
Er werd gevochten om de raderbrancard
van De Mooy en dit Hollandeche voertuig
verricht hier groote diensten.
Terwijl ik zit te schrijven, hoor ik buiten
plotseling eenige bekende klanken «n zie,
daar is dr. Koppesohaar gekomen.
Zii» boed keeft zich fd begeven en zijn
hoofd is thans gedekt door het Montene
grin scb mutsje.
Hij wordt hartelijk «ioor allen verwel
komd want ten eerste is hij een hulp bij
de overgroo'ce drukte en ten tweede brengt
hij brieven mee en voor mij neg extra nieu
we schoenen.
Die laatste komen te pas. Elk oogenblik
had ik al met een weemoedig gezicht mijn
voeten bekeken en den deplorabelen toe
stand van mijn schoeisel betreurd, met
angst het noodlottige oogenblik afwachtend,
dat het Bamenstel van leer en touwtjes,
hetwelk ik schoenen beliefde te noemen, me
begeven zou
Doch dr. Koppeschaar bracht meer: hij
had 20 blikken boter en twee Edammer ka
zen meegebracht.
Ik lean u verzekeren, dat het een genoeg
lijk oogenblikje was: brieven van huis te
lezen en onderwijl een Hollandeohe boter
ham met kaas te verorberen
FABIU8.
Lederzaken.
Korporaalsra ng.
Het door „De Avondpost" verspreide
bericht omtrent het verdwijnen van den
korporaalsrang heeft aanleiding gegeven
tot onjuiste opvattingen en moet dan ook
worden aangevuld in dien zin, dat de rang
van reserve-korporaal en milicien-korpo
raal blijft bestaan.
Door de gecentraliseerde opleiding gaat
de vrijwilliger ineens als sergeant naar den
troep, zoodat alleen de vrijwillige korpo
raal mettertijd uit het leger verdwijnen
saL
Nieuwe vaandels.
„De Tel." meldt, dat de Minister van
Oorlog voornemens is een commissie ir
t© stellen, welk© zal worden belast met het
ontwerpen van nieuwe vaandels bij éf*
nieuw te vormen regimenten No. 12 tot en
met 24.
Godsdienstoofeningin de
kazernes.
Aan den Minister vao Oorlog is het ver
zoek gedaan in de kazernes gedurende een
korten tijd per dag een lokaal beschikbaar
te stellen tot het houden van godsdienst
oefening.
JSfcnking vaa dokwerkers te <Urini»by.
Een groote vergadering van dokwerkers
te Grimsby heeft met groote meerderheid be
sloten de voorwaarden van de Great Cen
tral Spoorwegmaatschappij aan te nemen,
mits aan de grieven van sommige werklie
den wordt tegemoet gekomen.
De werklieden blijven, in afwachting van
het antwoord der maatschappij, staken. Nv
derhand hebben de dokwerkers en kraan
drijver», die staakten, besloten den arbeid
te hervatten op de voorwaarden die de
Great Central Spoorwegmij. had gesteld.
ALPHBN. Bevallen: A. M. KiSlker geb.
Schu»p«rs D.
0 verledeD: R v. <3. Meij Z. 10 m. A. Moeos,
weda van A. v. d. Po*I, 85 j. C. A. Benschop jd.
29 j (van Amsterdam). A R. Verschuur ü.6 m.
BO DEG RA VEV. Bevallen: A. G Btromk geb.
Vink B. A. Walraven geb. De Koning U.L.
P. Bakker geb. Aarsman
O verlsden: N. Oudejzns, geb. met T. van
Ederen, 54 i., (te Ufcreehi
K AT WIJK. Geboren: Grjsbert, Z. van G.
Varkevis«er en J. Zwaa>-. Lena, D. van C. van
Berlen en K. Kuijt. Dirkje, D. van P. Kogten
A. vsn Duijn
G'hnwd: P. Durieux m. en N. van der Bentid.
Ondertrouwd: G. Parlevliet jm en M. vqd
den Vijver id.
LEIDERDORP. Geboren: Willem, Z. van W.
de Jong en J. L Ba rt. Adriaau Jacob 19. Z. van
J. J. Gyzeoij en G. Ouweoand. i hf'pnina
Diderika. D van Pb Boot en D. van der Linden.
NOORD WI K Geboren: Ida Johanna, D. van
P. Vioen en li. C Heemskerk. Neeltie, van
A D. van Darjn en C. Hoek Theodoras Adrrinus,
Z. van J viooiekind en P. M. Duiv-nvooido.
Klaas Ad'ianns, van J. van sprang en E. de
He «o. Alida Johinnu, D 7an N. van Os en C.
va" Dugn. Jobauna Maria, D. van P. J. do Groot
en II Ver tegaal
Overleden: Gijsberl van der Niet, 75 i,
gehuwd met Ping. Margnretha Anna Geertroda
Huisrok, 1 jD van I. Ruigrok en Ai. A. van Beden.
NOORD WIJ KERHOUr. Geboren: Ch-istna
Hendiikfl, U van I. van .Schooten en E. v. d Berg. -
Hond ikus Co'nehs Job nnes, Z. van H. Pennings
on M. Groot
Overleden: Eote Entiü3, vrednr vsb öregje
Obdum, 74 i.
OE >ST«IICE ^T. Ondertrouwd: Christiaan
Con olie van D «alen, 29 i., te Am^terd iin, en
Ca h.jrina C ro ina Lammer-. 24 j., te Oegugeest.
G e h u w dF. L'ersjant en C. P. A. Liock.
Geboren: Adr «na Joh tnn t M-»ria, D. van N.
J. A 1 ave no en U. W. A. M. Rnijsrok. Joscliem,
Z. van i. van Nieuwkei k en l W. 0. van der Lof.
Triintje. D van J. J. de Jon.h en M. van Rijn
Jacob-i, D van D. Bol en A. v«n Beveren Dirk
Come is, Z van D Bol ca A. van Be eren.
Johanna Adrt na Maria D. van i. G Lu hbo en L. J.
va i Leeuwen. Cornel a, van E 'roek-huis en
B van E8veld. Jacobus Nico aas, Z. *hd J M.
Boogeveen enj M. de Boer Frederik Anthonie
Pctius, Z van u. W. vUoij en \1. S. A Gieter
Ove ledea: Jozef Bosman. 20 jte Rotter
dam. Pieter Zwan nnjjs® ,72 weir A Levas,
'e-Gravonhage. Jacoba ^t<-of, 3 j eoh'g. van B.
Bek, to Wa/mond. (-lasina MagdaUmas Ver-
me len 4 m. Ma* ia Regeer, we 1. van S. van der
"'oo 77 j. KI as Franc.sous Hon 2 j. Jan
L üfg a. 5 m.,te Ito' erd un. - Dirk van Wolferen,
33 i, echtg. an J Brobbe1, te Maa-slnie Maria
'i Hoofd, 03 i te Le-den. Corn jh Broek huis 8 d.
VOORSCHOTEN Geboren: Adrianos,Z. vao
B. Lubach en I linrteveir. Cerneha M ria, D.
van J. Meijer ea C. van der Wiel. Maria Hendriks,
D an P. van Kooy en A. van D -ornik.
Onde'trouwd: Johannes Jacobus Gerdrji
22 j. en Lvdn Adrians Itrj dam 22 Dirk v n
den Nieawendijk .5 en Dirkie van Hemsbergen
-2
ZWAMMERDAM. Beval lea: A. P. Dam g«b.
Rjjsclam D.
Overleden: C. Versloot Z. 8 d. J. Verwen
'L 19 ra.
De Vrouw ea da CroBiwaujorriiaing.
De Vereeniging voor Vrouw enkk-srcchfc
heeft de volgend© circulaire uitgegeven:
„Aan d© Mannen, burgers van Neder
land,
„Nu eindelijk de voorstellen der Kegee-
Ting tot Grondwetsherziening, do Tweede
Kamer hebben bereikt, is bet waarlijki
geen wonder dat wij van verontwaardiging
trillen, nu ons door hen die regeeren, een-
slag in 't aangezicht ia gegeven. All©
vrouwen, van de hoogste tot de laagste,
van de armste tot de rijkste, van do
minst ontwikkelde tot de geleerdste onder,
ons, zijn en blijven versteken van haar
burgerrechten 11Wat kunaen wij hierte
gen doen? wij recht- au machtloozen!
Adresseeren, betoogen en weer eens betoo-
gen en adresseeren, maar daarmede zijn
onze middelen uitgeput, willen wjj niet
van onwettige middelen gebruik maken J
,,Maar gij, kiezers v&n Nederland, gij
kunt ons helpen, gij hebt d® macht in uw
handen door uw atembiljefc. Kunt gij en
moogt gij nog langer dulden, dat uw moe
ders, echtgenooten, dochter* en zuster»
een plaat# wordt aangewezen beneden,
iederen man, zelfs al doet hij niets, al kan
hij niets, ja al leeft bij dikwijls van de
verdiensten van vrouw en kinderen, maar
die, omdat hij als hoofd va-a b©t gw.m er
kend wordt, nu het kiesbiljet zaJ erlangen.
Het moet. toch ook u mot verbazing en
verontwaardiging vervullen, dat een re-
geering thans, nu wij na bijna 20 jaren
van rustig, kalm ©n waardig werken, onze
Vereeniging met haar 15,00f> leden, welk
getal dagelijks wordt v©rgrr>ot, hebbm
zien worden tot een organisatie, grooter
dan eenige politieke partij ia ons land,
nog durft aankomen met voorstellen tot
Grondwetsherziening waarbij de vrouw ge
heel en al wordt uitgesloten.
„Is dit zoo, dan cal ona bero«p op
niet. te vergeefs zijn, dan zult gij ons hel
pen. dat zijt gij dat moreel verplicht I
„Er leeft een krachtige streoming, vóór
Vrouwenkiesrecht onder ons volk, die men
niet meer kan voorbijzien, maar waarmede
rekening valt te houden.
„Onder alle politiek© partijen van welk#
richting ook, vindt men groot© voorstan
ders; de Regeering mag dus niet straffe
loos met voeten treden wat leeft in heb
volk bij mannen zoowel als bij vrouwen.
„,Nog maar ©enig© maanden scheiden on*
van de groote verkiezingen; toont dan
verontwaardiging over de voorstellen van
deze Regeering, die uwe naaste betrek
kingen, uw moeders, vrouwen, dochters en
zusters durft beleedigen en laat ons t#
aamen strijden, opdat hot onmogelijk wor
de, dat dit Minisfceri© gehandhaafd blijft-!
„Kiezers aan a de macht, due aan a «k
de verantwoordelijkheid
Telaf. 899.
Telsf, 733.
EFFECTEN,
COUPONS,
PROLONGATIES,
A^SURANTIFS.
Hoogewoerd 109. Telefooaa. SO32.
10 Gent pakje. 27 Cent doos (3 pakjes).
Het beste adres vaop reparalie» e/a stoffaeriisg
Uwer Kiess®eSSM is b<j b42<{ >t>
7198 11
Tel. *89.
Witte Uiutcaaesseahuis.
jtKii.<«visas ru;ü KIAS.SAGU, litilniUid ip Iidiith ad«iu.
ÏAN SWIETENSTRAAT No. 9, TE LEEDWARDEN.
in «takken tm /lOOO.-, 500.- en IOO. tot
den koera T.nlOl pCt., tegen welken koers do stnkken
thane ook weder worden ternceenomen.
Verkrggbur by di Heireo LKZWMS A EIGËHAN,
te Lelden. 1313 33
worden verstrekt aan solide ner-
soneh Ge«tikkel(jke aflos-
line. Billijke rente. 9
brieven Bur. v. d. BI No. 7657.
%J I 8
per pond
f 0.V)
w
9
0.4Ö
a
9
0.35
9
9
f 0 45
9
9
0 45
8
9
y 0.46
O
0.45
V
9
0.45
B
9
0.40
9
9
t 0.45
per 6 pond
1.90
9 B
9
.2 -
9 9
9
2.15
9 9
V
2.-
Frijsnofceeriug'
U.g.r. Lappan
Doorlagen Lapp.a
Vett. Lappea.
Karbon.J.
O.hakt
V.r.che Woi-at
Rauwe R.uzal
Üeamolt.n R.ui.l
V.t Spek
Mager Spek
Dik .et Spek
Mairer Spek
Rauwe Reutel
Gesmolten Vet
2210 23 Aanbevelend,
Uoeza straat 8
De ware geschiedenis dezer veel
besproken Vrouw. Voor slechts 1
in prachtband voor slechts f 1.50.
Do Qedenkeehriftea van Louise van
Toekans, Ex Croonprineea van Sak
sen, door Haar selre beech-©ven en
tegen den wil der Familie aan de
Drukpers toevertrouwd.
Authenileks Uiigae* met 8 Por
tretten en Platen naar origineel*
foto'a. Voor eleehte 1. In praeht-
band .oor f 1 60:
De ware seaehledenle deter .eel-
beeproken Vrouw en de onthnllingen
in Terband met de Saksieehe. Ooeien-
rykaehe en andere Vorstenhoven, bet
Maycrling- Dram* en xeo meer, ver
wekken groot opalen.
Uitgave van Firma D. BOLLE,
Bang 98, te Rotterdam, na ontvangst
van pos' wissel, waarop melden
T03KANE. 2303 37
AUSTEKDAM.
Hoofdsoorten:
•181 50
Vliet «AM
fl.10 ea I.30 p. 5 ons.
f. enei>".'r w
OO Cento p. B Ons.
Verkrij'^biar in alle buurten der stad.
Extra ingericht voor vootea
neet gebreken.
BfcW Vr-rm ken, vervormM
en elke reparatie wordt
spoedig afgeleverd.
665 10
brandt men dagelijks
op Duit^che r\ijde
uitmuntende door geur en sianok.
PrU» per 5 ea. 75 Cent.
TERKOÜW STOKHUYZEA
itueuwa H ju 4/.
3,9 ia
tS12 (A