Pracht-Collectte Bonbons. 0. A. KELDER ZOON.
D
Vrijdag 21 Februari 1913.
KORSETTEN.
firoote Jaarlijksche
tot Spotprijzen a Contant.
Varkensvleesch.
Staaisexamen fl.
Cursus S. D. P.
Firma J. F. üRIESSEÜ, Juwelier,
Nederlandsche Maatschappij van
Zekerheidstelling v. Ambtenaren en Seamhien.
Uitgifte van f 1.530.030.- 4'/2 pEt. Obligatiën.
Openbare Verkooping,
XT®. 16250.
Buitenlandseh Overzicht.
Eerste Kamer.
Kerkelijke Berichten.
lïartesfeeg 2.
Prijsno teering
H. Th. STRAATHOF,
Maatschappij van Nijverheid.
LEZNQ
Gevestigd te AMSTERDAM.
tot des namiddags 4 uur,
Goedkoops Aanbieding.
ialson SUSAfó,
Vrijwillige
NIEUW model „Modesca".
Amerikaanscha Korsetten
vau Tapijten, Karpetten, Loopers, Linoleums,
Vloerzeilen, Gordijnstoffen, Vitrage,
Tafelkleeden, Voetkussens, Behangselpapier,
Kleedjes, Matten, enz., enz.,
Zie verder cle Etalage,
LEIDSCH DA^ELiLD, Dinsdag* 18 Februari. Tweede Blad.
Anno 1913.
In Frankrijk, we reiden 't reeds eerder,
is men onder den indruk gekomen yan de
Duitsohe legeruifcbreiding. Doch heb blijkt
dat de regeering te Parijs in dit opricht
niet heeft stilgezet en. Drie
(wetsontwerpen liggen gereed om de vol
gende week te worden ingediend.
Hoe diep de indruk is, door de Duitsohe
legerplannen in Frankrijk gewekt, blijkt
het best uit den aard der voorstellen, die
de Fransche regeering met den grootsten
■posd bij de Kf/mer zal indienen. Behou
dens een eerste onmiddellijke credietaan-
rrage van 80 millioen francs en een twee
de aanvrage vóór Paschen van ruim 600
millioen, denkt de regeering er ernstig
over den militairen diensttijd, die in 1906
van drie op twee jaar is gebracht, weder
fce verlengen tot 2\ of tot 3 jaar.
Het bekend worden van de legerplannen
en van de groote uitgaven, die ze mede
brengen, had een deprimeerenden invloed
ter beurse en deed de Fransche rente
dalen.
De Temps" verneemt, dat de wetsont
werpen beoogen een vermeerdering van
manschappen en materieel, uitrusting, for
ten, munitie, vliegtuigen enz.
Om in den kortst mogelijken tijd klaar
te zijn, zal de regeering zich wenden tot
de particuliere nijverheid.
Briand heeft in de wandelgangen der
Kamer aan afgevaardigden verklaard, dat
de berichten van de Temps" voorhang
eijn. Waar is alleen, dat de regcering
maatregelen voorbereidt om den toestand
der bewapening te verbeteren, maar er is
nog geen beslissing genomen. Alleen is
overeenstemming verkregen over heb be
ginsel.
De bijzonderheden van het ontwerp moe
ten nog besproken worden.
In België zal waarschijnlijk voor weinig
fcnders belangstelling zijn dan voor de
■taking. De sociaal-democraten stellen al
les in het werk om op 14 April zoo krach
tig mogelijk aan te pakken, de eerste
oorwaarde voor het welsla
gen dezer massabeweging. Maar van an
dere zijde wordt nog alles gedaan om nog
te pogen de staking te verhinderen.
De liberale Kamerleden Warocqué en
Boël zullen binnenkort de grootindustriee-
ien te Brussel samenroepen, om te trach
ten een oplossing te vinden. Hedenmiddag
wordt te Bergen een vergadering gehouden
door do kooplieden en industrieelen uit
itad en omgeving, om een petitie op te
■tellen aan den koning, en dezen te ver-
■oeken tusschenbeide te komen en het land
te bewaren voor de ellende van een alge
meen© werkstaking.
De groot-industrie en de financiee'e we-
veld verheelt rich niet, dat alles in het
werk moet worden gesteld om de ötaking
te voorkomen, vooral daar België reeds
veel te lijden heeft gehad van de economi
sche en finanoieele crisaa van de laatste
maanden.
In de groote Belgische steden beraamt
de overheid maatregelen tegen de gevol
gen van de aangekondigde algemeene sta
king. De burgemeester van Brussel heeft
zijn ambtgenooten uit de voornaamste ge
meenten bijeengeroepen om te beraadsla
gen over de middelen, waardoor een sta
king in de gemeentebedrijven,- die de
sohromelijkste gevolgen kan bebben, .zou
kunnen worden voorkomen.
De begrafenis van den Oostenrijkschen
afgevaardigd^ Schuhmeier, den gedooden
tribuun en volksvriend, dde door den werk-
looaen arbedder Paul Kunschak vermoord
is, werd ..en groots che rouwma-
nifestati# voor geheel We fi
ne n Ee* aanto' -Jeelpem»T«, dat op
250,000 geschat wordt, volgde dfin lijkwa
gen 1500 kransen moesten in 18 rijtuigen
worden vervoerd.
In het Volkshuis, waar bet lijk was
neergezet, kwamen bijeenhet bureau van
het Huis van afgevaardigden, de plaats
vervangende lan dm aarschalk baron Freu-
dienthal, een groot aantal leden van het
Huis, van den gemeenteraad, vertegen
woordigers van alle sociaal-democratische
organsiatiee. ook uit het buitenland: Ber
lijn, München, Brussel.
Bij de lijkkist staande, hield de afge
vaardigde Sever een afscheidsrede. Daar
na werd het lijk naar het kerkhof gedra
gen, en twee urenlang trok de stoet
voorbij langs de zes kilometers langen
weg naar het kerkhof.
Daar spraken de afgevaardigden dr. El-
lenbogen (Weenen), Scheidemann (Berlijn),
Fischer (Berlijn), de vertegenwoordigers
der Poolsahe, Zuidslavische en Tsjechische
arbeiders, de president der commissie van
bestuur der vakvereeniging Beer, de libera
le afgevaardigde van Leopoldstad. Bazel en
de oud-burgemeester Neumann, namens den
gemeenteraad van Weenen.
Twaalfhonderd commissarissen van orde
waren op het terrein en er omheen aanwe
zig; en dank zij hun tactvol en overlegd
optreden, verliep deze grootsche begrafenis
plechtigheid zonder eenig incident, zoodat
niets den plechtigen ernst stoorde.
In Mexico is even wapenstilstand ge
weest, doch de partijen b es t r ij d e n
elkaar weer met groote hef
tig h e i d Voor de bewoners is het er
een hachelijke toestand. Zoo is b.v. de Bel
gische legatie reeds gedeeltelijk vernield.
De Vereenigde Staten zorgen er nog
maar steeds voor hun weermiddelen er uit
te breiden. De dreadnoughts „Vermont"
en „Nebraska" zijn te Vera Cruz binnen-
gelöopen. Daardoor is het aantal beschik
bare marinesoldaten tot 2500 gestegen.
Aan een transportschip is order gegeven,
onmiddellijk van Newport News naar de
admiraliteitswerf te Philadelphia te ver
trekken; ook zijn aan verscheidene andere
admiraliteit8werven langs de kust van den
Atlantisch en Oceaan orders gegeven, om
kleine afdeelingen mariniers naar Phila
delphia te zenden. De gezamenlijke sterk
te dezer afdeelingen zaJ ongeveer 2000 man
bedragen. Ofechoon van officieel© zijde
daaromtrent geen mededeelingen worden
gedaan, ia het toch duidelijk, dat zoowei
het departement van oorlog als dat van
marine zich op alle gebeurlijkheden voor
bereidt.
Engeland krijgt voor de vloot weer een
cadeautje. Maar eventjes drie
dreadnoughts! Het Canadeesche
Lagerhuis heeft besloten zeven-en-tachtig-
en-een-half millioen gulden voor die drie
scheepje# uit te trekken. Ze kosten dus
bijna dertig millioen per stuk. Heb je
ge-ld,...
St&atsbegrooting voor 19 13.
De heer Van Deventer wraakte in
de gisteren voortgezette zitting het door den
heer Van den Berg aangehaalde ongunstige
oordeel van den liberalen heer Kielstra i
over het gouvernements-onderwijs, aan het
welk de heer K. het ontstaan van een el
lendig geleerd proletariaat in Indië beeft
toegeschreven in een vergadering van het
Indisch Genootschap. Het is nu eenmaal be
kend, dat de heer Kielstra fel tegen het
openbaar onderwijs gekant is. Maar tegen
over dat oordeel wijst spreker op de groote
mate van ontwikkeling, welke door 't open
baar onderwijs in de Minahassa is gebracht.
En als men zich ook al op gezag van den
heer K. beroept op de duurte van het gou-
vernementsonderwijs, dan zet spreker uiteen
waarom men daartegen niet mag opzien,
als men goed onderwijs wil.
In den verderen loop zijner rede wee»
spreker op de pogingen, in het Parlement,
zoowel als daar buiten, om zich te beijve
ren, de meerdere voortreffelijkheden van de
Chrsteliike lertr boven de Islamitische te
doen uitkomen. Spreker neemt daarentegen
dat onze houding tegenover den Islam nipt
mag worden beheersoht door persoonlijke
voorkeur voor het een of ander geloof, maar
uitsluitend door zucht naar verdraagzaam
heid. In dit verband wees hij er op, dat
onder den Islam de zeden in onze koloniën
er zeker niet al echter op geworden zijn, en
tegenover een allerongunstigste schildering
van het peil van moraliteit op Java, gege
ven in „Do Tïid", beweert spreker, als
kenner van Indië, dat, wat het zedelijk
heidspeil en het decorum betreft, Java niet
achterstaat bij groote wereldcentra, en zelfs
niet bij Amsterdam en Den Haag.
Wat betreft de Zending hield spreker ver
der een uitvoerig betoog, dat de onvrucht
baarheid van het verbreiden van het Chris
tendom onder de Mohammedanen overtui
gend is gebleken, en bestreed hij het ge
voelen van dr. Kuyper, dat in den Javaan-
sohen adel een vruchtbare bodem voor
kerstening van de Mohammedanen zou te
vinden zijn. Tegenover dit laatste stelde
spreker het oordeel van den heer Snouck
Hurgronje, die deze uitingen van dr. Kuy
per als sceptische ironie heeft behandeld.
..preker herhaalde wat hij steeds verkon
digd heeft, n. 1. dat hij niet gekant is tegen
de Christelijke zending, echter niet onder do
Mohammedanen, doch onder de heidensche
bevolkingen van de Buitenbezittingen, dus
niet daar, waar zij niet noodig is, maar
daar waar groote behoefte aan het bekee-
ringswerk bestaat.
De heer H o v y bestreed op enkele pun
ten het betoog van den heer Van Deventer
wien hij verwijt hier op te treden als advo
caat van het Mohammedanisme.
Hierna kwam de Minister van Bin-
nenlandsohe Zaken aan het woord
en weerlegde de klachten van den heer v. d.
Feltz, dat er van het Christelijk regeerings-
beginsel tot dusver niet veel terecht is ge
komen. Het bewijs hiervoor is niet te putten
uit het uitblijven van een Zonda<?swet of
van een regeling van de eedskwestie. Want
het kabinet ig niet opgetreden met de pre
tensie om die zaken te regelen. Overicens
heeft het gecreven 't groote verschil tussefcen
de Christelijke beginselen en de verschillen
de vraagstukken van Staatsbeleid, weinig
zin om over die kwestie te dehatteeren.
De Regeering houdt bü haar wetgevende
maatregelen de Chrieteliike beginselen tot
richtsnoer, ma-a-r zij brengt daarbij den
godsdienst niet te veel op den voorgrond.
Dit kan men haar toch niet verwijten.
Verder verdedigde de MWpter het kahi-
net te^en het verwijt van gebrek aan ernst,
dat allerminst in verban! mag worden ge
bracht met de onvermoeide pogingen, wel
ke minister Talma in het werk heeft gesteld
om zijn sociale verzekeringen tot stand te
brengen.
Het verwijt, dat de Regeering geen open
oog zou hebben voor de vrouwenbeweging,
weerlegt de Minister met een beroeD on bet
feit, dat de Regeering vele betrekkingen
aan vrouwen geeft. Maar overigens moet
niet vergeten worden, dat de vrouwenbe
weging propageert voor algebeele gelijk
stelling van man en vrouw, hetgeen een
heel moeiliike kwestie ia Door vrouwen
kiesrecht allëén wordt dit vraagstuk niet
on gelost, terwiil zich buitendien on dit ge
bied het verschijnsel voordoet, dat het kies
recht niet algemeen door de vrouwen be
geerd wordt. Op echteoheidingsgebied is
spreker rich evenmin bewust, dat het kabi
net het oor sloot voor de vrouwenbeweging.
Tegenover het betoog van den heer Van
Deventer zette de Minister uiteen, dat het
niet aangaat de Mohammedaansche bevol
king alleen met neutraal onderwijs in aan
raking te brengen en de Christelijke scho
len, door eubsidieweigering, te weren.
Hierdoor wordt de antithese, die men heet
te bestrijden, slecht gevoed. En verkeerd
achtte de Minister het, den schoolstrijd
naar Indië over te brengen.
Ten slotte bracht de Minister hulde aan
de frissch© rede van den heer Cromer over
den band tusschen Nederland en Indië.
Heden replieken.
Het
aobstcr-procen «Ier nnto-
bandieten.
De dertiende dag was zeer onbelangrijk.
Over het verhandelde meldt „Do Tel."
Maandag werd doorgegaan mot het ver
hoor dor getuigen. Sommigen herkennen do
beklaagden, anderen zeggen, dat zij hen niet
kennen. Dit alles werpt hoegenaamd geen
nieuw lioht op de zaak.
Vrouw Reinert, echtgenoot© van eon dor
beklaagden, erkent dat er soms anarchisten
bij haar man aan huis kwamen, maar volgens'
haar zeggen belet dit niet, dat haar eolit'
genoot, een fatsoenlijk man is.
Een pijnlijk incident doet zich voor bij
het zeer treffend verhoor van de moeder van
den beklaagde Rcinert, die de ge-zwarencn
smeekt, aan de onschuld van haar zoon to
geloovcn. Weenend zegt de oudo vrouw;
„Hij is gocn anarchist, geeft hom mij terug!
Hij heeft nooit iemand kwaad gedaan."
President: ,.U kunt gaan, juffrouw, het
effect dat men wenschte te maken is bereikt."
Een koor van protesten antwoordt op deze
oordeelvelling van den president.
Advooaat Paul Vivcn*. „Als een moeder
zich tot de gezworenen wendt om haar zoon
te verdedigen, dan kan zij slechts een effect
van goed allooi maken
„Bravo!" roept een vrouw uit liet publiek.
President: „Maar dat effect hoeft vrouw
Reinert juist op mij gemaakt!"
Advooaat Zevaes: „Het spreekt vanzelf,
dat dit effect een gansch ander is, dan dat
van een getuigenis, dat men uit een be
rucht huis haalt
Reinert zit intustschen hevig te weenen.
Hierop worden verschillende op verzoek
van Soudy, Deboé en Dieudonnë gedag
vaarde getuigen gehoord.
Lalden. Ger. Kerk. (Nieuwe Rijn). Don-
dei dasavond om hslfacbt de. D. Overdulo,
Tan Ridderkerk.
Oegstgeest. Ned-Rerr. Gem. As.
Woensdagavond te helf zeven (leetste nlnter-
avondbeurt) In de Herv. Schooi. Da. A. J.
Ruye.
2083 24
p. Lit.
Antls 60
Cnrafso 60
Jenever 90
Brandewijn 90
Rood 90
Oude Klare ISO
Hulstkamp 136
Cognao 100
Boerenjong. 90
meisjes 100
p. flesch.
BestewUn 40
Bordeaux 50
Port 60
Madera 60
Samoa 60
Bergerac 80
Boraao 120
Clnmpagne 126
Elixir d'Anvers 180
Cherry Brandy 180
Geopend Tan 9 6J uur en van
T-9{ uur,'a Zateri'age van 9 - 6 uur.
2215 15
Consoma S-Cts.-Puddiais
en vry van Saccharine, 4jCts.-
pakjes Maïzena worden uit
de beate grondstoffen bereid.
Elke Cent, dien men thans meer
bea'eedt, is weggeworpen geld.
Wy geven absoluut het beste
op dit gebied. Alies staat streng
onder controle van het Chemisch
Laboratorium Yan Lkdden Hul-
8eb)soh, Amsterdam Verkiüg-
baar te Leidon bij den He-r
P. MINNHMA. 2 61 16
Naaml. Vonn. „COiNSUMA".
Magere Lappen per pond f 0.50
Doorregen Lappen
,0.45
Vette Lappen. v
0.35
Karbonadfi
.0*5
GehaktB
,0.45
Yersche Werst 9
0.45
Rauwe Reuzel a
0.45
Gesmolten Reuzel
0.45
Vet Spek
0.40
Mager Spek
0.45
Dik ret Spek. per pond 1.90
Mager Spek
2-
Rauwe Reuzel t
2.15
Gesmolten Yet
2.—
2240 23 Aanbevelend,
üoezasfraat 3.
SCruiwageas,
Teer, Asphaltpapier, Carboiinoum en
Vaarboom«n steeds voorhanden bij
J. SC 119jI XE-13A.ÜEIC, voor
heen KOUEVAAR DE LANGE,
Houthandel, Morschwog by Leiden.
Te'ef. 957 interc. 2279 8
Iemand met Diploma B zoekt hulp
b(j studie voor aanvulling 6
Brieven Bur. van dit Blad No. 2014.
Woensdagavond balfneg.n spreekt
W. VAN KAVESTEYN in plaats
van H. HOLANO HOLST over De
Arbeiders en het Imperialisme
in Vooruit.
Cursuskaarten (4 avonden) lOCts
Uitgestotenen vr|j. 2267 10
DEPARTEMENT LEIDEN.
met lichtbeelden en proeven
voor de Leden en hun Dames, op
DONDEUDAG SU Februari,
'8 avond» te 8 uren in de ,NUi'S-
ZAAL" SUetischuur.
Spreker: 2109 19
Dr. J. J. HALLO, te 's-Gravenhage.
On 'ei werp - Draadiooze Tele
grafie en Telefonie.
Nament bet Bestuur,
W. JAEGER, Secretaris.
Opgericht 1807.
Botermarkt 2. Telef. 6i9.
UITGEBREIDE KEUZE
iCjtVEl
Nieuwste modellen. 2266 30
De Heeren HOPE Co. en de NEDERLANDSCHE
HANDELSMAATSCHAPPIJ berichten, dat Inschrijvingen
op bovengenoemde Leening zullen worden aangenomen op
ten kantore van de Heeren WAN LOON Co., alwaar
Prospectussen en Inschrijvingsbiljetten verkrijgbaar zijn.
AMSTERDAM, 17 Februari 1913. 2268 60
Echt haren tonite Krnllen,
gevlochten Kapjes, Crêpé's,
Ueclame Haarvlechten 2.SO.
Zie de prfjzen in de
Etalage. 2274 10
Vrouwesteeg 3.
Verkrygbaar by de Firm»'»:
BROKRSE, Haarlem molstraat.
J. H. DIJKHUIS, Hoogstraat 6.
KRUISIN'GA, Nieuws RUa 82.
REIJVT KRAK, Steenatr. 41.
VAN DEN BURG, Oegatyeeit.
2260 31
wegens opheffing eener
KeederlJ.
G. D. DU RIEU, notaris te Voor
burg zal op Donderdag 29 dezer
dea namiddags te 1 uur te Kalwyk-
aan Zee in de gemeenteiaal in bet
opentaar Terkoopen:
Resderl)goederen, Reeptouwen, Net
ten, Speerreeps, Breels, Zeilen.
Daagt te voren te zien in het
reederljpakhuls van den heer D. W.
OUWEHAND, tegenover de Kerk te
KatwUk aan Zeo. 1916 22
Notitiën te verkrijgen by voornoem
den Notaris en by den hoer D. W.
OUWEHAND, te Katwyk-aan-Zee.
Solide, mooi en bllljjk ln prijs.
voor Kinderen, meisjes en Dames.
Pracliseh en goedkoop.
Firma DE WILDE,
1929 30 Breestraat 93.
OPRUMG
28,
Axminster Karpetten, prima kwaliteit, 4 el lang
3 el breed, vau af f8.40.
Tapistry üarpeften, 4 el lang, 3 el breed, van af f 6.75
Zwaar Jbepzeil, 163 M. ureed, 624 Cent per eL
Prachtig effen Gordijnstof, in rood, Drons en blauw,
2 el breed 44 Cent i er el.
Gekleurde Vitrage van af 9 Cent per el.
China (flatlen, 3 el lang, 2 el breed, 58 Cent.
Behangselpapier van af 3 Cent per rol.
Restanten van alle Goederen voor de helft van
de waarde. 2275 100