Boe maken we een Kaleidoskoop
Hij wou zien wat er alzoo in da
wereld te koop is.
No. 16251.
Woensdag* 12 Februari.
Anno 1913,
Laat ik jelui eerst eens vertellen wat
een kaleidoskoop is. Dit woord is eigen
lijk een samenvoeging van dxie Grieksche
woorden, nl. oialos, eidos en skopein. Het
eerste woord be teek ent: schoon, het tweede:
een van onze bordpapieren kokers, waarin
wel platen of gravures verzonden worden,
teekenen zijn doorsnede op een blad papier
en daarin een gelijkzijdigen driehoek, welks
hoeken dus elk 60 graden zijn. Nu laten
we bij een verver uit een stuk spiegelglas
twee smalle reepen snijden, waarvan een der
zijden even groot is als die van den door
ons geteekenden driehoek,
„Waar denk je zoo &2 aan, ventje," knor*,
de moeder zwijn met bezorgden blik haar
oudsten zoon aanstarend, die met beide poot,
jes op het hek leunend maar steeds met
strakken blik den weg op stond te kijken.
„Knorknor! knor! knor! ik denk aai)
den man in het Blauw, moeder."
„Den man in het Blauw? Waarom vtt\
lang je toch zoo naar hem?" vroeg moe
der, een boel witter wordend onder haat
doorzichtige rose huid.
„Wel, ik hoop dat de man in het Blauw
mij meeneemt, als hij den volgenden keer
weer hier langs komt!"
„Ben je mal jongen?" stampte moedor,
met kracht haar voorpoot op den grond
trappend.
„Weineen. Iedereen zegt, dat er dan ietc
heel aardigs met je gebeurt als je meegaat
met dien man."
„Geloof jij dan maar altijd dadelijk, wat
de menschen je vertellen, jongen?"
„Neen. Maar dit wel, ze zeggen, dat je
dan gaat zien, wat er in de wereld alzoo te
koop is; en dat is het juist waar mijn hart
zoo naar uitgaat. Ik heb genoeg van dat
zitten in de saaie wei en ik heb ook wel alle
hoop, dat hij lij wel degelijk komt halen
die man in het Blauw. Een vorigen keer al
klopte hij mij zoo bemoedigend op den rug
en zei:
„Dat is me eerst eeo vet varkentje, net,
plaatjes nemen, die men aan den achterkanfj
zwart lakt. Het beeld wordt dan evenwel
veel donkerder.
Afb. 1 geeft ons den kaleidoskoop te zieüf
rechts geheel gereed met bet kijkgaatje er*
in, terwijl men links zien kan, hoe de dii*|
reepen spiegelglas in den papieren kakjsj
Afb. 4,
moeten worden geplaatst. Om deze drie gla
zen in den vereisohten stand te behoudep,
bindt men er in het midden eenige malep
een dunnen draad of een roep stark papwf
omheen.
De Afbb, 2, 3 en 4 geven eenige baal
den uit den kijker te zien.
NEEF HEINEMAN,
Aüi. 1.
Afb.
gen. Als een zwart plaatje zijn ze reeds zeer
mooi 1 Denk je nu eens zulk een figuur van
allerlei soorten gekleurd glas en beschenen
door daglicht, dan kun je begrijpen hoe
prachtig zoo iets is.
Om je dit nu in werkelijkheid te laten zien,
gaan we zulk een kijker zelf maken. Heel
moeilijk i£ dit niet We nemen hiervoor
Afb. 3i
bordpapieren koker. Aan het eind er van
komt een ronde schijf en daarachter een
tweede van matglas. De ruimt© tusschen
beid© glazen wordt gevuld met kleine kralen,
stukjes mos, bont gekleurde papiersnippers
of wat men maar bij de hand heeft. De
voorste opening van den koker kan gesloten
worden met een ronde bordpapieren schijf,
waarin een gaatje is gemaakt. Volstrekt
noodig is dit echter niet. Kijkt men nu van
voren in den kaleidoskoop, dan ziet men
een prachtige zeshoekige ster, die telkens
verandert, als men den kijker maar even
draait. Door af en toe wat anders tusschen
de beide glazen te doen, kan men voor
d© noodig© afwisseling zorgen.
Neemt men in plaats van het reepje glas
als derden reep spiegelglas, dan wordt daar
door het getal spiegelingen grooter. In plaats
v,au spiegeltjes kan men ook gewone glazep
beeld 'eïi hef derde: zien. Een kaleidoskoop
is dus een voorwerp waarmee men een schoon
"beeld kan zien. Nu dit is ook werkelijk
het geval. Het is een soort kijker, waarin
'eenig-o stukjes gekleurd glas liggen, die
door middel van eenige roepen spiegelglas,
de praontigst© sterren en figuren te zien
geven. Deze kijker is nu bijna honderd jaar
geleden uitgevonden door den Schot David
Brewster in Edinburg.
In mijn jeugd zag men deze kijkers veel
Ve koop liggen in speelgoedwinkels en -kra
men en hebben we ons menigmaal verlustigd
toet t© kijken naar de schoone beelden,
want het eigenaardige van dezen kijker is,
dat men door draaien telkens nieuwe fjaaie
figuren ziet tot in het oneindige toe.
Om je een klein voorbeeld te geven van
bet moois dat deze kijker te zien geeft,
lateal we hieronder eenige afbeeldingen yol-
Wdj zorgen door een derde glas (ook dit
mag spiegelglas zijn) van dezelfde
grootte, dat de spiegeltjes den juisten hoek
behouden, door de drie gh.zen eenvoudig te
plaatsen, zooals Afbeelding 1 aangeeft
en door oen papio.rSui.ook bijeen te
houden. Hierop schuiven wij 3© in onzen