WESSELAncre Watch.
OBATIS
Alléén Haarlemmerstraat 120,
Prijsvermindering
DE GRACIEIISE, f 1.37^ per Kwartaal.
Zeepen en
andere Artikelen
Pelterijen.
BEBRs. CHRISTIAANSE,
weer terug op die heerlijke
VAN HOUTEN S CACAO.
Eigenlijk moest ik me nu niet weer laten
verleiden andere soorten te probeeren.
KOOPT UITSLUITEND
JT. ïl. RAKERS,
Telefoonn. 1169.
Doezastraat 6,
De Administratie van het „Leidseh
Dagblad" belast zich met het plaatsen
Advertentiën in alle Bladen.
van
Zeer belangrijke
Winfermsnteis,
Kostumes,
Kostuumrokkesi
Hoogewoerd 3.
Telef. 899.
De Oorlog in den Balkan
en de Vredesonderhandelingen.
öi
Prijs f II, ongeëvenaard.
Recht over de Donkereteeg. 7917 13
ontvangt ieder kooper, die minstens 75 Cis. besteedt,
voor de a.s. Feestdagen een busje A I ons DRIESSEN's
Daalders Cacao als proef.
8029 26 AanbcTsUnd,
in Koloniale Waren,
8165 20
Botermarkt 5, 6, 7, 8.
VAN
8056 78
Filiaal: Haarleminerstr. 6.
Telef. 788.
van de Fa. SANDERS, welke vroeger verkrijgbaar waren in de Zaak
van genoemde Firma, Nieuwe Rijn No. 44, zijn thans in onze Zaken
voorhanden. Die, welke niet in voorraad zijn, kunnen binnen den kortst
mngelijken tijd worden geleverd. 8 54 38
Hot vergaan van de „Westhlnder".
Het „Hbld. van Aitbw." meldt nog bij
zonderheden, verhaald door de bemanning
van cien inmiddels govondeu zeelichter, die
do ,,We6thinder" heeft aangevaren, over
do ramp met de „West-hinder" waarbij 10
personen heb leven hebben mgeboek
De zeelichter, die de Westhinder" in den
grond liep, i» teruggevonden nabij de
'l'horton ;.-ank. De neele bemanning was
ongedeerd aan boord: bet- schip is door de
sleepboot „Ary Scheffer" naar VJissingen
gébracht. liet is aan den voorsteven nog
Al ei1® beschadigd. Dit deelden we reeds
gisteren mede.
Gevaar voor zinken bestond er in geenen
deete, daar het eene lading hout in had
en hot dus, bij mogelijke averij, op zijn
lading zou blijven drijven.
©e kapitein der „Ekbaiana" in het
eerste artikel sprak het „Hbld. v. Antw."
dien eenen keer van „Eklatana" en dan
vreer van „Ekbatona"nu echter steed#
van „Ekbatana" ondervraagd, heeft nu
verklaard, dat de ruwe zee de sleeptrossen
had u.,-i! breken en dat hij verdei* niets
weet mede te d'eelcn. Hij ia van gevoeköü,
dat do lichter, aan ziohzelven overgelaten,
tegen het vuurschip gestooten is.
Over heb lot van de 10 mannen, die het
vuurschip co ,.\Ve$blïi.nder" bemanden, be
staat geen de minste twijfel meer. Allen zijn
door de zee verzwolgen geworden.
Heb is de zeelichter „Minnie", die tegen
het vuurschip is gevallen, er eennaal mede
in bot-smg gekomen, niet meer gelukt vrij
t-9 kom'O. not. schip bleef nevens het vuur
schip liggen en niettegenstaande de „West-
hinder" geheel zijne ankerketting uitliet
om vrij te komen, bleof de „Minnie" als
aangeplakt tegen het» vuurschip en kwam
er een tweede naai mee in botsing.
Zonder een oogeublik te denken welk
groot gevaar de bemanning van het vuur
schip liep, riep deze tob den zeelichter, om
den naam van het schip en kapitein te doen
kennen, om een verslag van het gebeurde
op te maken, voor alle gebeurlijke rech-
ierlijko gedingen.
Men was daar volop bezig, heel dit spel
letje duurde ongeveer reede een twintigtal
minuten, toen plota, zonder dat iemand
maar heb minste had kunnen vermoeden,
het vuurschip zich op zijne zijde legde en
met den kop het eerst in de golven ver
dween.
De geheole bemanning van het vuurschip
was door dit geharrev/ar op het dek en met
oen kreet, die door merg en been drong,
3eraakten allen te water On werden door
e zee verzwolgen.
Meer dan waarschijnlijk moet het vuur
«ohip bij een der boteingen een groot gat
in de kiel hebben gekregen, waardoor een
groot lek ontstond en dat door niemand is
waargenomen geworden, want dan hadden
ae nog al den tijd en gelegenheid gehad
om aller» op den zeelichter Minnie''' over
te springen.
De zeelichter is verder aan 't drijven gif-
gaan, oui later op de Thornton bank te
worden opgepikt cn naar Ylissingen be
worden gebracht.
Wat-er nu niet dc „Ekbatana" is gebeurd
.blijft.nog een raadsel. Was de lichter nog
op sleeptouw, toen do eerste aanvaring
gebeurde, of was deze reeds los? Daar is
voor het oogenblik geen bepaald antwoord
over te geven. Dit zal later door het rechts
geding moeten uitgewezen worden.
In alle geval, dc „Ekbatana" is in den
ganschen nacht nog ter plaatse gebleven,
maar zooals wol te vreezen was, heeft zij
niets meer gezien van de „Westhinder" of
van diens bemanning.
Na «Ie nuup.
Onze correspondent te Brussel schrijft
uit Ostende
Toen ik vanmorgen (e Oetende aankwam,
was de eerste indruk niet een treurige.
E-cn ietwat bleek, maar toch helder-schij-
ne-nd winterzonnetje vroolijkte den aanhi'k
op van het drukke binuen-haventje, waar
in vele visscherspinken op cn neer lagen te
dobberen op de koppige golfjes, die door
een stevigen brie» op gezwiept werden. De
tegenstelling met het morgengrauwe Brus
sel, waar de motregen za-chtjes neerdoezel-
de op de aephaltstrat-en, die lagen te glim
meren in de gele schijnsels van de straat
lantaarn», was des te grooter. In blanke
witheid staken de twee torens van de
kleine doch prachtige Gothische kathedraal
tegen de helderblauwe lucht af.
Toch was die indruk van kalmte slechts
oppervlakkig, direct merkte je dat er iets
ongewoons had plaats gogrepeu, viel je op
het onrustig gedoe van de menachen, die
in kleine groepjes stonden te praten. Na
tuurlijk over de catastrophe van de „West.
hinder", die zoo geheimzinnig vergaan is.
Druk werd heb geval besproken. Bijna
iedere inwoner van Ostende heeft een of
meer der verongelukten gekend; de deel
neming, die dit geval dan ook hier ver
wekt heeft-, is algemeen.
Nieuws ia er niet. Hoop ook niet-. Het
staat nu vrijwel vast dat het lichtschip met
man en muis is gezonken. De autoriteiten
weten niet meer dan wat reeds gemeld is;
zelfé was Dinsdagmorgen de naam van
het Duitsehe soliip, dat de aanvaring heeft
veroorzaakt, niet eens officieel bekend-
In het gouvernemente-dok liggen de
twee reserve-lichtschepen, de Wandelaar''
en de „Wielingen". Men is druk in de weer
dit laatste op te tuigen en klaar te maken
om zoo spoedig mogelijk op de oude plaats
van de „Westhinder" voor anker te gaan
liggen. Een paar schilders zijn bezig den
naam „Wielingen" in groote witte letters
over te schilderen met den naam „West
hinder". Men schijnt hier niet bij'getoovig
te zijn.
Met een bootje vaar ik naar het gebouw
van het loodswezen. Een paar schreiende
vrouwen, een zwart-omranden brief in de
hand, verlaten het. gebouw. Fluisterend
wijkt de volksmenigte op zij. Het zijn
weduwen van de verongelukte manschap
pen. Men kon haar geen hoop geven...
De inspecteur van het loodswezen weet
mij niete naders te vertellen. „Sinds gis
teren hebban wij niets meer gehoord. De
couranten vermelden feiten, die ons niet
eens bekend zijn." Maar hij vertelt mij van
de droeve dagen. Hoe do vrouwen maar
stonden te wachten op tijding, die niet
kwam. En hoe hij ze troost moest inspre
ken met valsche hoop. Nu is heb wel zeker.
Hoop is er niet meer.
Een klerk brengt hem een pakje rouw
brieven. „Dit i# een persoonlijke condo
léance van den minister. Ik ga die zelf aan
de weduwen brengen. Indien ge mij soms
wilt vergezellen..." En we aanvaarden
onzen treurigen tocht. Wij komen bij de
weduwe van August Vynok in de Babvlo-
nenstraat. Een armoedig fruitwinkeltje.
Een paar mandjes appelen en citroenen,
een beetje snoepgoed uitgestald in het
winkelraam. Een jongetje zit op een hou
ten kist en past op. Het ia een van de kin
deren. In het achterkamertje, dat meteen
al» keuken dienst, dcet, zit de vrouw. Zo
heeft zooveel gehuild, dat haar veerkracht
gebroken i9. Steeds huilt zo stilletjes voor
zich uit, op denzelfden weeken klaagtoon.
Slap ziet ze er uit-; klein vrouwtje geknakt
door den slag, die haar trof. Zwijgend
staan wij daarbij. Dan zegt mijn geleider:
„Ik kom je de condoléances brengen van
den minister, hij heeft mij opgedragen..."
Maar het vrouwtje begrijpt niet, staart
onwezenlijk voor zich uit, En clan opeens
valt ze uit: „Ach, m)ineere heb was toch
zoo'n goeie man".
„Ja, dat weet ik", zegt do inspecteur, en
de warme overtuiging, waarmee hij dAt
zegt, doet mij goed: „hij was een brave
man".
Nu lucht het vrouwtje zich, ma-ar ik heb
moeite haar te begrijpen, want haar
Vl&amsoh klinkt vreemd en tranen ver
stikken haar stem. En als we weggaan
huilt ze nog.
Andere familie» volgen. Steecb krijg je
da'zelfde ellendige gevoel, niet te kunnen
helpen, machteloos te staan tegenover dio
smart, die geen hoop meer kan verblijden.
Bij een der gezinnen vertelt men ons van
het ongelukkig toeval, dat den vader trof,
die nog nooit op het lichtschip gediend
liod, doch nu voor zijn broer was inge
vallen, die ziek was. Een een dochtertje
van een .jaar of vijftien zegt stellig: „Het
moést gebeuren. Nog nooit is cr iets met
het lichtschip gebeurd. Maar heb was zoo
voorzien".
En clat fataliteit6-gevocl was haar niet
uit den zin te praten...
Toen ik naar het station terugkeerde viel
mijn oog op een aankondiging op een aan
plakzuil. „Donderdag 19 December a.s.
Voorstelling der N.-Y. Tooneelvereeniging
te Amsterdam. „Allerzielen", van Herman
■Heyermane. Waarom niet „Op Hoop van
Zegen"? Spel van de zee in 4 bedrijven
De Evening Standard" zegt dat cler Bal
kanconfcrenlie vele tegenslagen wachten. In j
diplomatieke kringen te Londen verzekert j
men, da.t Engeland en Frankrijk de ver- j
honden Balkanstaten steunen, terwijl het j
heet dat de mogendheden van het drievou- j
dig verbond er bij Turkije op aandringen,
oni Adrianopel over te geven. Eon en ander j
maakt do Turken halsstarriger dan ooit to j
voren.
Heb schijnt dat de Turken gelooven, dat i
de Balkanstaten met groote eischen, maar
kleine verwachtingen naar Londen zijn ge- j
komen. Met zóó groote edsctven nochtans, dat j
zij ontevreden zullen blijven met het weinige j
wat Turkije heeft aan to bieden.
Middelerwijl neomt -onder de moslems in
Indië do on tevredenheid qver de houding
van Engeland tegenover de Balkanstaten en
Turkije sterk toe.
Volgens de „Lok.-Anz." meent men in wél
ingelichte kringen te Berlijn, dat de ge
zanten-conferentie te Londen nog deze week
tot een goed einde zal komen. Men is daar
echter niet zoo optimistisch gestemd betref
fende den afloop van. de vredesconferentie
en vreest, dat het vooral de kwestie van
een schadeloosstelling in geld van de zijde
van Turkije zijn zal, die de grootste moei
lijkheden zal opleveren, want de financieele
uitputting van Turkije moet ten minsto even
zoo groot zijn als die van de Balkanstaten.
Men neemt "aan, dat de bemoeiingen van do
groote mogendheid, in zoover deze zich in
het geheel genomen met de vredesonderhan
delingen bemoeien zullen, hoofdzakelijk cr
op gericht zullen zijn, het moeilijke punt
van de schadeloosstelling te verzachten en
men rekent in dit opzicht-, evenals ten op
zichte van liet afstaan van gebied, waarmede
voor Turkije kwesties van ear of godsdien
stige gevoeligheden verbonden zijn, op de ge-
matigdheid en het politiek inzicht van de
Balkan-diplomaten.
Men heeft reden om aan te nemen, dat
Griekenland in een wapenstilstand tal toe
stemmen, onder voorbehoud van het recht de
'schepen tc visiteeren, ter verzekering Van
do neutraliteit.
Een beetje oorlog i» er nog steeds. Eens
deels de verhouding tot Griekenland, ander
deels wegens het onverklaarbare verschijn
sel bij Skoetari.
Het ministerie van oorlog meldt, dat Zon
dagnacht de Turken in de nabijheid van
.Tanina een belangrijk voordeel hebben be
haald.
Na een slag van je* uren in Soelje Dag.
leden de Grieken de nederlaag. Hun ver
liezen waren 400 dooden en 1-25 gewonden.
Zij lieten drie snelvuurkanonnen, twee
veldkeukens en veel geweren in den steek.
De Albaneezen vocht-cn dapper aan de
zijde der Turken. Die beginnen er dus ge
noeg van t-e krijgen om nog iets te doen
voor de verbondenen.
De Turken zijn de Drin overgestoken en
hebben het dorp Pistoeli verbrand. De
Serviërs dreven hen weer over de Drin
terug en dwongen hen tot den terugtocht.
Het aantal dooden en gewonden ia njet be
kend.
De Turksche artillerie heeft vruchteloos
de Montenegrijnscne stellingen gebombar
deerd, aldus wordt uit Cetfiuje gemeld.
De correspondent van de „Yoss. Zeifc."
te Konst-antinopel meldt o.a.De overwin
ning op de Grieken bij Dzjanina en heb
zoogona-amdo succes tegenover de G-riek-
eohe vloot hebben hier natuurlijk de nei
ging om den strijd vborfc te zetten, ver
groot.
Wat- het zeegevecht betreft, velen nemen
aan, dat de berichten, die men daar tot nog
toe over vernomen heeft, overdreven zijn
en dat de beschadiging van den Griekschen
gepantserden kruiser „Awerof" slechts in
de verbeelding bestaat. Maar men is reeds
opgetogen, dat de botsing zonder schade
voor de Turksche Vloot afgoioopen is.
De Grieken beweren echter, cïa-t ze nog
steeds baas 7,ijn ter zeo.
De correspondenten van de „Ikdam" en
de „Sabah" te Adrianopel melden, dat de
toestand van de stad irï materieel zoowel
als in moreel opzicht uitnemend is.
De correspondent van de „Deutsche
Tagesz." te Semlin, wiens berichten men
steeds met voorbehoud moet opnemen,
heeft vernomen, d-at de ministerraad zou
hebben besloten, dat Servië met. Oosten
rijk onmiddellijk aan het onderbandelen
zou gaan over een spoorwegtarief. De op
lossing van de andere kwesties laat het
der geza-nfcen-oonferentio over. Servië i#
geiieigd zich aan de besluiten daarvan te
onderwerpen. Zouden deze echter niet gun
stig voor Servië uitvallen, dan zal Servië,
zonder zich om de gevolgen te bekomme
ren, zijn rechten met de wapenen verde
digen.
De Hnarlemmertrekvaart en de
brassen.
De Hoarlemmcrtrekvaart goni?t weer de
twijfelachtige eer de aandacht ts vrager-
en hoewel nog niet in die mate als zij 't al
meer mocht doen, geeft dit toch wsl reden
tet bezorgdheid.
Het gaat liier in hoofdzaak niet over den
rijweg, al zal ik op een enkel punt daar
omtrent nog wijzen, doch over hot vaar
water, de bruggen en de daarmede ver baud
houdende bakkenvaart.
ZooaL algemeen bekend is, heeft de ge
meente Leiden twee nieuwe bruggen, n.l. dc
Piet-Gij zen brug aan heb gelijknamige station
en do Nagel brug bij het Seminarie Hage-
veld te Voorhout laton bouwen, cn is door
het Rijk de Postbrug geheel nieuw gemaakt.
De bouw dier bruggen, durven deskundi
gen beweren, is uiterst solide, de door vaart
wijdte grooter dan bij de oude bruggen, eu
bovendien Zijn ze nog van rommingswerken
Voorzien, zoodat men alle gebeurlijkheden
gerust af lcoa waohten, zou man denken.
Zoolang dam ook de zandbakken niet ge
varen hebben, hoorde men van niets, totdat
voor eeuigen tijd een vraag in het „Loid9oh
Dagblad" deed Vermoeden, dat or weer wat
atei haperen moest.
Sn of ©c werkelijk wat aan hapert!
Een kijkje nemen bij de Nagel brug i%X
u op de meest zichtbare wijze overt ui .gen, dat
wei eeuige bezorgdheid gerechtvaardigd is.
De staande en aohuin-aangebraéht-e stut-
polen van de remniingswerken, die met ijzer
werk van groot» hechtheid zijn verbonden
geweest, staan van elkaar verwijderd, of zé
niet bij elkaar beknoren
Hoe dat mogelijk is? Vie dit niet weet
kent do kracht van do zw aargel adem zand
bakken niet. Nog eens zoo'n stootje en d»
brug staat open en bloot om cle dan ml-
geilde stootjes te ontvangen on te bezwij
ken
Maai- zulk hooggeprezen on deugdelijk
werk, kan tijden en lijden weerstaan, tm
men lean het volste vertrouwen daarop
hebben.
Maar als men dan eens oen kijkje noaral
bjj de Postbrug, dan zal men bij het door
varen aan de Zuid-westzijdo weder eem
scheur zich zien ver toon en, con scheur, die
van het bovendek der brug tot ojwler doa
waterspiegel bijna loodrecht naar beneden
gaat. Dan is je vertrouwen in die steen©®*
massa wel een weinig geschokt; cn acht mes
woderom bezwijken mogelijk. Zelfs ineen ik
beapeurd te liebbeu dat oen hards*éetion v<*-
biu daagss tuk geneigdheid tot scheuren var*
toont.
Daar de scheur tiLsschen dc ta-am- cn de
voetbrug loopt, is het zeker ook van dé brug
af t-e zien, en fajtau mijn berekeningen niofc.
dan is 't precies het punt waar mot hot
doortrekken dor muren is begonnen, om de
brug broeder te maken. Dit kan nog ©enigs
zins een gtu us tabel bug zijn, clooli als mei
degenenhoort, die dit bouwwerk dagelijks
kunnen gadeslaan, dan is 'fc gewone ant
woord: „Hij gaat er wor Cm, 't. kan niot
anders." En dan vertellen zij, wat oolc mijn
mooning is, dat, om erger te voorkomen, lie!
s toornen onder de bruggen moest, verbod**
worden, en heb sloepen moest geschieden
door eon kleiner type van sloopboobcn, wal
voor vier bakken ru'irn voldoende zou zijn.
Het maar doordraaien onder de brugge*
maakt de vaargeul aldoor dieper, ondermijnt
de fundeering, een zwa.k plekje, wat loop-
zand, en er doet zich weer oen onvergete
lijk geval voor. Die duizend of wat gulden#
ia niet zoo erg, dooh de misère is slimmörl
Zou er bij geschoold personeel, dat goed
uit de oogen ziet, bij de Nagel brug nu zoo
spoedig schade gevaren worden, op oen plaat»,
waar men van zijwinden geen hinder hoeft?
Men kan aannemen van heen, en zelf oen
gevolgtrekking maken.
Ter beantwoording stel ik aan hen, die T
weten kunnen, nog de vraag in hoeveti»
er gevaar te duchten is voor den afrit van
de brug aan den Noordwijkerlioekin ver
band met het- steeds dieper worden van het
vaarwater teg»n dou walkant, waardoor hot
talud onder den waterspiegel, bijna, lood
recht komt te staan Zou de druk van he!
water zoo groot zijn, dat eon wegkolken vaa
den weg onbestaanbaar is Met e?n cnlcol
voorbeeld te noemen, zou deze vraag wel
te beantwoorden zijn. Doch een gewaarschuwd
man telt voor twee.
De mij iiwerker.Nfttakiug in
Saai'cebieil.
liet
Naar de correspondent van de „Frankf
Zeit." te Saarbrücken verneemt, is het
getal mijnwerkers in het Saargebied, die
zich reeds door hun handteekening hebbe»
verbonden om den 2den Januari te staken,
tot heden op 35,000 man gestegen. In het
geheel werken in de Saarmijnen 50,000 man.
De mijnwerkers en machinisten van het
Christelijk Verbond van Metaalarbeider»
hebben in het Saarg-ebied verscheidene ver
gaderingen gohoiulen, waarin zij hun hou
ding bepaald hebben tegenover de tegen
woordige beweging. Overal in deze vergade
ringen kwam ontstemming over het slech
ter worden van de arbeicisbepalingen en van
de loon toestan den tot uiting. Intusschen
werd bepaald, dat men niet staken zou,
maar verder werken. Yoor het geval ech
ter, dat de handarbeiders van de mijnen en
de machinisten gedurende de 6taking ge
bruikt zouden worden tot- het delven, va®
kolen, zouden zij zich in het belang van bon
kameraden, wier werk dat is, niet voor
onderkrnipersdiensten laten gebruiken.
