Goede lani
98 stuks Boonten,
Levering Rijwielen.
ALBERT SPALDING,
NQjffl ET VETERA
B08MENVEILIN6 TE LEIDEN
Kunsttanden en oude Gebitten
Stads-Gehoorzaal. - Foyer.
VionS-ilecitai
COENRAAD V. BOS.
Zit- en 1 of 2 Slaapkamers,
Bank v -Leeninghriefjes
Gebouw „Prediker"
Jauvossensteeg 17.
E6Mf@SscSi3 TaaS.
Burger Weduwe,
Vereeniging Vakschool voor
verbetering van Vrouwen
en Kinderkleeding.
Agentuur.
Wenscht U Brusne'Isoonen,
(on contant gold),
op Donderdag 12 December
191», des Yoonmddaga te IO uren,
ten overstaan vsn den Deurnaarder
J. F. TEUNI3, van
waaronder zware Populier©- en
lepeboomen, staande op di
verse plaatsen in en buiten
de stad Leiden.
Te beginnen voor de Stadshulpwerf
aan de Oude Heerengracht te Leiden.
De boomen z\Jn vóór den verkoop
genummerd te zien. 7505 28
L\jaten van de etaanplaatsen zijn
verkrijgbaar op het Bureau van
Gemeentewerken en bU den Opzichter,
Zoetorwoudsche Singel 44, t© Lriden.
koopt te^sn hooje waarde
H. J.v. AMERONGEN, Haarl.slr 233.
119 6
De voorwaarden voor het in huur
leveren en onderhouden van rijwielen,
ten dienste van het Bureau van
Gemeentewerken, gedurende het jaar
1913, liggen ter inzage op gemeld
bureau, dagelijks tusschen 10 en 12
uur v.m. tot en met Vrijdag 18
December a.s. 7583 12
Vr|]dag 13 December 1912,8 uur:
te geven door den
Amerikaangclien Violist
met medewerking v»n
Entree ƒ1.50 en fl.-.
Toegangsbewijisn en plaatsbespre
king in den Muziekhandel ran
J. M. KGGERS, Botermarkt 14.
BEOHSTEIN-Conoertvleugel uit het
Magat()n van L. YA L K Firma
PELTENBÜRG. 7569 38
Gevraagd: te Lelden tegen be
gin Januari, in de nabyheid eener
goede schooi,
(liefst geen benedenkamers) Benevens
volledig pension, vuur en
licht, voor man, vrouw en meisje van
lij. Br. met opgaaf van prjje Lettor K
aan den Boekh. R C. KNIPH0R3T,
Wageuiugen. 7639 11
koopt tegen de hoogste waarde
H. J. v. AJIKKONGEJi.
90 5 Haarlemmerstraat 233.
Openbare Vergadering op
Dinsdag 10 December des
avonds te 8 uur.
Sprekers: Ds. R. J. W. RUDOLPH,
Ds. G. W. C. VUNDERINCK, v. Haarlem.
Met welwillende medewerking van
het Zangkoor ,Do Lofstem" uit
Voorschoten. Dir. de WelEd. Heor
L. MEN3.
Programma'» a 10 Cts., verkrijg
baar bij ds H H. P. MAZUREL,
Oude Singel; M. KIEL, Haarlem
merstraat 60; J. W. v. CITTERT,
Haarlemmerstraat 260; E. DE JONGH,
Kloksteeg 6 en's avonds aan de Zaal.
De opbrengst strskt ten voordeele
van het bouwfonds. 7288 20
Juist verachenon:
B Teresia Pia WaszUewica-v. Schilljaarde
Apologetische Brieven aan een
Modern Protestant
1.25 Een geest
driftig, uitvoerig piet-
dooi voor do Roomsche
Kerk. Zal onder Pro-
teataüton en Room-
scben druk gelezen en
besproken worden. Kerkelijk goed
gekeurd.
Alom b/d. boekh. of na ontv. van
postwissel b/d. HOLLANDIA-DRUK-
KERIJ te Baarn. 7545 20
Ees gevraagd: ln de
Brieven met pr(Ja opgaaf worden zoo
epoedig mogelijk ingewacht.
Br. Bur. van dit Blad. No. 7654 7
Een nette:
7660 6
biedt Samenwoning aan, het
zij voor een Hoer of Dame hot liefst
buiten. Inlichtingen, Nieuwe R|jn 82.
Dinsdag 10 December,
's middags haltdrie, in de Boven
zaal van de Harmonie (Breeztraat)
Causerie van 31ej. U. DEN'E.
KAHP, (Hooldbestunrslid)
over Verbeterde kleeding
en de Vakschool".
Tentoonstelling van ver
beterde kleeding (Onder- zoowol
als Bovankleeding) voor Vrouwen
(ook arbeidsters) en Kinderen. Ook
Thierbachjaponnen en werkstukken
van de leerlingen der Vakschool.
Geopend 'smidd. van 2i-4iuur
'savonds 7è-9i
Eeden vrij.
Niet-ledon 's middags 25 Cts.
's avonds vrij.
7257 26
Zooeven verscheen:
Wat msn doen en laten moet
in het dagelijksch leven
DOOR 7534 26
Jonkvrouw B. A. RAPPARD,
Derde herziene en veel
vermeerderde druk.
Pr|js 1.25; gebonden ƒ1.75.
Dit door ds psrs zoo schitte
rend beoordeelde werk, waarvan
binnen drie jaar reeds ds dorde
druk verscheen, is verkrijgbaar ln
eiken boekhandel en wordt na
ontvangst van postwissel franco
toegezonden door den Uitgever
Haarlem. P. VISSER Azn.
b|J de N. V. Boekdrukkerij voorheen
L. VAN NIFTERIK Hzs., een Leer
jongen, aankomende Zetters en
een Inlegger. 7650 6
P. fl.
50
50
60
60 g
60 e-,
6o y?
Anjj» 60 Grenadine
Peralco 60 Bordeaux
Curasao 60 Port
Frambozen 60 Samos
Jenever 90 Vermouth
Bitter, Catz 90 Madera
Citroen 90 Rtjnwjjn so
Brandewijn 90 Bergerac 80 dc
Boerenjong. 90 Punch 60 tS
Rood 90 Advocaat 90 ^3
Cognac 100 Champagne 100
Oude Brand, f 1.30 Bootz Half fl 25
Oude Klare tl.SO OranjefL40
Luo. Bols fl.60 9 Cognacf2.
Jam. Rum fl.60 f 1*53
Bijshrtkld's Advocaat f150
Iodore fleseh of kruik is gecap.
suleerd of gelakt m. firmastompel.
7265 19
voor Lelden en Omstreken,
Agenten gezocht in lete klai
Consumptieartikelen en Verf
waren. Zonder prima refarontiSn
onnoodig zich aan te melden. Br. fr.
onder iett. Z. H. 1933 Algom. Adv.-
Bur. D. Y. ALTA, Kettingstr. 21,
Den Haag. 7540 13
fijn van smaak en heel blUvend in de kook, neemt dan eens proef
20 en 25 Cents per kop, bij 7552 p(j
A. F. MULOER, Salomonst. I, Telef. 610.
Uit de Reehtzaal.
Kantongerecht te Leiden.
„Dokter" De Haas weder
vervolgd.
Zooals wij reeds eerder hebben medege
deeld, werd er weder een vervolging op het
touw gezofc tegen dokter" De Haas, die
vroeger ook read3 wegens onbevoegd uitoefe
nen der geneeskunde vervolgd werd, doch
door de Haagsche Itcohtbank vrijgesproken,
op grond dat niet bewezen werd geacht,
dat hij de geneeskunde als beroep of bedrijf
ui toefen de.
Aanleiding tot een nieuwe vervolging moet
geweest zijn de behandeling van oen smid
nit Leaden, die een wonde aan de handi
had, welke wonde onder zijn behandeling ver
ergerde en eindelijk een ernstig karakter aan
nam. De geneesheer, die den man eerst had
behandeld en bij wien hij later terugkwam,
gaf van het geval kennis aan den hoofd
inspecteur dei' Volksgezondheid, waarna de
vervolging werd gelast.
Een tweetal rijksveldwachters stelden zioli
Onder zijn behandeling en maakten vervol
gens proces-verknal op.
Hij werd nu gedagvaard wegens het als
bedrijf onbevoegd geneeskundigen
bijstand of hulp vetleenen.
Er was voor deze zaak vanmorgen een
enorme belangstelling en de kantonrechter
had ter bewaring der orde op de overvolle
publieke tribune eenige rijksveldwachters
extra gerequireerd.
De beklaagde was zelf verschenen en ver
klaarde zonder beroep te zijn en 77 jaar oud.
De Ambtenaar las een deel der dagvaarding
voor, waarin bovengenoemde feiten worden
tèn laste gelegd.
Het eerst werd als getuige gehoord. Petrus
'Joh. Beurze, 47 jaar, smid in de Frcdarrk-
straat te Led den, die zich aan den vinger aan
een koperen haak had verwond. Hij was
onder behandeling geweest van dr. De Flincs,
die hem naar het Ziekenhuis had verwezen.
Hij kwam toen aan het Ziekenhuis en daar
fceide men hem. dat hij een vreemde ziekte
onder de leden had on daar een kennis van
hem langen tijd in het Ziekenhuis verpleegd
was geworden, werd hij angstig en ging er
piet, weer heen, maar vervoegde zich bij
„dokter" De Haas. Daar werd hij toegelaten
in de wachtkamer en kreeg oen kaart-je met
©en nummer er op en op deu anderen kant
etond het tarief, f 2.50. Beklaagde bekeek den
vinger en zeide dat het vergiftige wolf was,
waaraan 'zijn vinger leed. Hij gaf hem zalf,
die hij op den vinger moest smeren en gal
hem kruiden om in te nemen. Beklaagde
verbond den vinger zelf. Getuige betaalde
hem f2.50. Na zeven dagen kwam hij weel-
en kreeg dezelfde behandeling. De wonde
stond mooi, zeide beklaagde toen en getuige
kreeg weer dezelfde zalf met d? kruiden.
Daarmede is hij naar huis gegaan. Hij be
taalde toen weer f 2.50. Hem werd toen ge
zegd vanwege het geneeskundig toezicht, dn*
Rijksverzekeringsbank, dat hij geen vergoe
ding meei' zou ontvangen, indien hij zich
niet onder behandeling van een geneesheer
stelde. Hij kwam toen bij doktor Serefc, doch
deze had hem gezegd, dat de vinger er
af moest en toen getuige zeide, dat hij dan
weer naar De Haas ging, werd hij wegge
zonden. Toen is hij gegaan naar dokter Boon-
ackcr, die hem .liefderijk heeft behandeld,
waarvoor getuige hem hulde brengt.
Beklaagde gevraagd of hij ook wat te
zeggen had, vroeg getuige, hem bij den
arm nemend, wel hoe gaat het iqei je?
De kantonrechterU ontvangt hier geen
visites.
Dr. Boon acker, arts te Leiden, nu gehoord,
verklaarde dat de wond er zeer verwaar
loosd uitzag, toen de smid bij hem kwam.
Een kwaal, do vergiftige of kwade wolf,
kende deze dokter niet.
K. Bruisse, een bejaard man uit Leiden,
had. veel last van zijn been en had een
smeersel gekregen. Beklaagde had het been
niet gezien, maar wel gezegd, dat hij ge
nezen Icon worden. Je bent groot, en reeds
door het haar gewassen, zeide bekl.ig.gde ook
nog. "Welnu, hernam de kantonrechter, dat
kup.nen anderen u ook wel zeggen. Veel
last heeft getuige niet ondervonden. Hij be
taalde f 2.50, maar zeide dat het hem zeer
zwaar viel, dit te betalen. Hjj kreeg toen
één gulden terug. -
Het is maar jammer, dat getuige de krui
den niet heeft ingenomen.
Alsnu werden nog gehoord K. Dop, te
Loosduinen, en Arie Groen, te 's-Graven-
hage, rijksveldwachters, die, hoewel bej.den
niet geheel gezond, toch van hoogerhand;
op dr-acht gelui? gen hadden er heen te gaan
en ook dezelfde behandeling ondervonden.
Ook zij betaalden een rijksdaalder.
Beklaagde had ook hier niets op te zeg
gen-^an alleen, dat het jammer was, dat de
beide mannen de medicijnen niet hadden,
gebruikt.
Zij konden het nog doen, dacht de kanton
rechter. De medicijnen, waren er nog: „Dat
was ook zoo", merkte beklaagde lakoniek
op. De kantonrechter vroeg nog aan bckl.
of hij door de wet toegelaten was tot de
uitoefening der geneeskunde.
Bekl. wilde daarop niet antwoorden.
De kantonrechter vroeg toen aan bekl.
of hij ook had g-estudeerd aan dei een of
andeiro hoogeschooh
Daarvoor moet u maar eens bij mij komen,
zeide beklaagde.
Dat verkoos de' kan toni-echter echter niet,
doch hij liet- door den griffier een verklaring
I van den Hoofdinspecteur dor Volksge'zond-
heid voorlezen, waaruit bleek dat beklaagde
niet a.ls geneeskundige stond ingeschreven.
Beklaagde bekende nu, dat hij niet was
een geneeskundige in den zin. der wet
Dr. Boonacker, nu als deskundige ge
hoord, verklaarde dat uit de feiten, die
hier aan het licht waren gekomen, bleek,
dat beklaagde de geneeskunde als beroep
heeft uitgeoefend.
De Ambtenaar van het O. M., mr. Van
der Eist, achtte het ten laste gelegde wet
tig en overtuigend bewezen. De feiten
spreken voor zichzelf, wat vooral oo!c
bhjikt uit de verklaring van den deskundige.
De Ambtenaar acht dan ook een uitvoerige
toelichting overbodig, en hij staat nog op
het standpunt voor twee jaar ingenomen,
dat beklaagde strafbaar i©. Er moge wel-
lioht door suggestie van beklaagde invloed
ten goede zijn uitgegaan, er staat volgen»
hem vast, dat hij ook veel kwaad doet, wat
ook hier ter terechtzitting weer is geble
ken. Beklaagde volgt nog vrijwel hetzelfde
systeem als vroeger, al is nu het tarief du>
delijker aangegeven.
De Ambtenaar kwam don tot de conclu
sie, dat beklaagde moest worden veroor
deeld en eisehte wegens onbevoegd genees
kundige hulp en bijstand verleenen, vier
maal gepleegd, vier geldboeten van f TOO
ieder subs, viermaal 5 dagen hechtenis.
Hierna verkreeg da verdediger, mr. A.
J. de Wilde, te 's-Gravenhage, heb woord.
Hij had met groote ingenomenheid de ver
dediging dezer zaak op zioh genomen, want
het staat vast, dat deze beklaagde een ver
dienstelijk leven achter zich heeft. De Amb
tenaar moest dan ook zelf erkennen, dat
er invloed ten goede van beklaagde uitgaat,
zoodat beklaagde veeleer lof verdient dan
straf. Komend© tot do juridische kwestie
herinnerde pleiter er aan, dat de beklaagde
de vorige maal ontslagen was van rechts
vervolging door een emissie in de dagvaar
ding. Er was toen verzuimd hem de uit
oefening' der geneeskunde als bedrijf taai
laste to leggen. Deze klip is nu omzeild en
het is dezen Ambtenaar waarlijk gelukt in
dit opzicht oe>n menschel ijk volmaakte dag
vaarding te maken.
En looh meent pleiter, dat do Ambtenaar
niet ontvankelijk moet worden verklaard of
do dagvaarding nietig verklaard.
Eerst volgt do juridische kwalificatie en
dau volgt do nadere opsomming der feiten.
Hij heeft tusschen deze twee êen scherpe
scheiding gemaakt. Maar nu heeft hij ver
zuimd bij de opsomming der feiten te ver
melden, waar ze zijn geploegd, en dit had
ook volgens de wet moeten zijn geècliied.
Dit werd zeer uitvoerig door pleiter uit
eengezet «n met arresten van den Hoogen
Raad duidelijk gemaakt.
Verder meende pleiter, dat hier in de
redenèering van den Ambtenaar niet vier
maar vijf feiten moesten ten laste zijn g*e
legd. Zijns inziens echteT zijn al de feiten
sleohts het gevolg van een weldaad', zoodat)
feitelijk slechts een boete moet worden op
gelegd.
En als de kantonrechter het niet met
pleiter eens is, dat de dagvaarding nietig
verklaard moet worden, of de Ambt. niet
ontvankelijk, dan zou hij hem verzoeken
een zoo klein mogelijke boete op te leggen.
Dat beklaagde geld eisebt ontkende plei
ter. Hij neemt het slechts aan, doch helpt
ook velen gratis. Maar de man geeft jaar
lijks f 9000 uit voor kruiden, waarom zou
hij dan van gegoeden geen geld mogen
accepteeren'?
Pleiter deed ten slotte een beroep op
het rechtsgevoel van den kantonrechter.
Hier wordt een grijsaard van 77 jaar aan
den rechter overgeleverd, wat natuurlijk
zou moeten zijn geschied, wanneer hij wer
kelijk zich had vergrepen aan het recht.
Maar dit is niet zoo. Duizenden in den
lande zoude, in hun rechtsgevoel worden ge
kwetst, wanneer deze weldoener der
menschheid wordt gestraft.
Men moet aan de wettelijke bevoegdheid
der geneeskimde niet al te groote waarde
hechten. In 1872 bij de onthulling van het
monument van Boerhaave is gezegd, dat
deze een autodidact is geweest.
Pleiter meent, dat hier het eigenbelang
van de geneesheeren meer heeft gepraedo-
mineerd dan het belang der lijdende
mensohoeid en indien de kantonrechter een
vonnis wijst, dan moge hij het doen in den
meest zachten vorm.
Vroeger heeft de heer De Haas wel eens
medegewerkt met doktoren, maar de roem,
die van -hem is uitgegaan, heeft hen vel
licht jaloerseh gemaakt, zooaat dit nu niet
meer geschiedt.
De Ambtenaar repliceerende, meende,
dat de overtuigende kracht van pleiters be
toog niet evenredig was met de lengte. De
opmerkingen over de dagvaarding achtte de
Ambt. zeer gezocht.
En wat het medelijden betreft, de Ambt.
herinnert er aan, dat beklaagde schatten
verdient. Het is hem trouwens niet om de
knikkers te doen, maar om het spel. Hij
heeft de wet te handhaven. Meenen zijn
vrienden, dat bekl. niet gestraft moet wor
den, dan moeten zij aandringen op veran
dering der wet van 1865 of er op aandrin
gen, dat een of andere universiteit hem den
doctorstitel honoris causa verleene. Na
korte dupliek van den verdediger werd de
uitspraak bepaald op vandaag over veer
tien dagen.
(Zie vervolg eerste blad.)
Gemeentezaken.
Pensioen aan de kinderen van den
politie-agent G. O. de Vries.
Bij Raadsbesluit van 26 September 19.01
werd aan de weduwe van den bij de uit
oefening van zyn dienst doodgestoken po-
Iitic-agent De Vries een wekclijksch© toe
lage van f 6 toegekend onder bepaling dat
deze zou ophouden, bij een eventueel door haar
te sluiten nieuw huwelijk.
Intusschen is genoemde weduwe op 12 Juni
1912 hea'trouwcl en heoft dus ook da uitbe
taling der toelage opgehouden. Zij heeft, nu
verzocht aan haar beide kandelen, die nog
geheel haar hulp en steun behoeven een
wekelijkscho geldelijke toelage te verleenen.
Het komt B. en Ws. voor, dat er wel
termen 3anwezig zijn gunstig op dit verzoek
te beschikken en daarom geven zij in over
weging met ingang van 1 Juli 1912, dat
is de dag waarop haar eigen toelage ophield,
haar een toelage van f 74 's jaars te ver
leenen totdat het jongste kind den leeftijd
van 18 jaar heeft bereikt..
Bestendiging van pacht.
Op 31 December o. k. eindigt de pacht van
de landerijen, onder Oegstgeest, nabij de ge
stichten „Endogecst' „Rhyngeest" en „Voor-
geest", resp. veirpacht aan P. v. d. Mey,
land bouwer te Rijnsburg voor f 506 per jaar,
en H. Ei lip po Fzn., landbouwer te Leider
dorp, voor f1305 per jaar, en aan G. Q*
v. d. Hoef, te Oegstgeest, voor f 250 per jaar.
De p ach tear Van der Mey gaf o|n We.
het verlangen te kannen de pacht voor den
tijd van 5 jaren On tegen de bestaande pacht
som te verlengende pachter Filippo wcnscht
de paoht voor 5 of voor 10 jaren verlengd
te zien. De tegenwoordige pachter van d©
laatstgenoemde pcrcoelen wonscht niet op
nieuw in te huren; door Jao. de Groot,
landbouwer te Oegstgeest, die reeds verschil
lende landerijen nabij „En deigeest" van de
gemeente ia huur hoeft), is aan B. ©n W»
verzocht voor dezelfde som deze percerien
voor 5 jaar te mogen pachten.
B. en "Ws. geven den Raad in overweging
daartoe over te gaan.
Ingezonden.
Achterstelling der Nederlandsche
nijverheid.
Mijnheer de Redaoteur!
In de vergadering van den Leddschen Ge
meenteraad van 28 November, waarvan wij
het verslag vonden in uw nummer van 28
November, werd behandeld ©en adres van
onze firma, waarin wij meenden te moeten
opkomen tegen de wijze van bestelling van
een turbine-installatia voor d© Gemeentelijke
Eleefcrisoh© Centrale. Na uitvoerig debat heeft
de Raad ons adres voor kennisgeving aange
nomen, maar ons doel, de aandacht op deze
zaak te vestigen, is bereikt. "Wij meenen
echter in Jieb openbaar te moeten opkomen
tegen eemige feitelijke onjuistheden, door den
Voorzitter ten onzen nadeel© in het debat
medegedeeld. Wij begrijpen natuurlijk, dat
dit wegens onvoldoende voörlichtiiTg is ge
schied en niet met het doel ons te bena
deel en maar daar een verkeerde indruk zou
blijven bestaan, aJg de in den Raad gedane
mededeelingcn, niet werden weersproken, ver
trouwen wij e©nige aandacht ven uw leZere
te mogen vragen.
In het debat werd door deh Voorzitter in
de eerste plaats beweerd, dat wij niet zouden
kunnen oonourreeren, en waar in verschil
lende dagbladen de schriftelijk uitgesproken
meening der Lioht-oominissie op dit punt
reeds met ophef werd aangevoerd aJs éejn
argument voor bescherming der nationale
nijverheid in niet door ons gewenschten zin,
zij het ons vergund de gronden, waarop deze
bewering gebaseerd is, na te gaan.
In de eerste plaats zou het hij de vroegere
aanbestedingen zijn gebleken, dat onderge-
teeken den niet konden eonourreer meen vrij
ernstige beschuldiging tegen een machine-
fabrikant. De Voorzitter heeft de cijfers,
tem deze bewering te Staven, niet medege
deeld en ook ons 'zijn zo niet bekend. Wel
kunnen wij met de meeste beslistheid vm-
klaren, dat bij de eersfe aanbesteding hun
door de Directie der Electrioiteitswerken
werd medegedeeld, dat niet wegms een te
hoog© aanbieding, maar wegens vrees voor
hun onvoldoende ervaripg op het gebied
van stoomturbiue-fabrieage de levering d.er
benoodigde turbines niet. aan hen werd op
gedragen. Daar wij op dit tijdstip reeds
een veel grooter object op dit gebied, n.l.
een-installatie voor de Staatsmijnen te Heer
len, in bestelling haddon door vier groote
nabestellingen gevolgd! hebben wij toen
tertijd reeds genoemde Directie track tan te
bekeeren tot het inzicht, dat het toch in de
eerste plaats de taak der openbare vaderland-
sche instellingen was, den Nederlandscheu
fabrikant te laten toonen, wat hij op eenig
gebied kan leveren, als die fabrikant de meest,
volledige garantie voor goed. werk op zich
nam. Het gelukte niet do Directie der Cen
trale of d© Licht-coramissie tot dit inzicht
van haar taak te brengen, maar aan het
motief onzer te hooge prijzen is iu ieder
geval slechts betrekkelijke waarde te hechten.
ln dit verband mogen wij er op wijzen,
dat de voorstelling, alsof wij in 't algemeen
op turbinegebied niet kunnen concurreeren,
volkomen in s trijd is met de feitenzoowel
voor de Staatsmijnen als voor de gemeenten
Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Haar
lem, Dordrecht-, Utrecht, Tilburg en Gouda,
om van onze leveringen aan particulieren;
niet te spreken, werden de bestellingen in
mededinging met het buitenland bij ons ge
daan.
Niet van humor ontbloot is echter het
verhaal, dat men in dit voorjaar niet ten
onzen kantore, maarte Nijmegen heeft
geïnformeerd naar onze prijzen, en op grond
ïvan die informatie de conclusie getrokken,
dat Gebrs. Stork Co. wel te duur zou
den zijn! Wij achten het voldoende op deze
mededecling de aandacht te vestigen, daar het
wel niet behoeft te worden botoogd, dat
juist het feit, dat hij een aanbesteding te
Nijmegen ondergeteekenden niet de laagste
inschrijvers waren, voor hen een reden zou
hompen zijn geweest te Leiden 'een "meer con-
curreerende offerte in te dienen!
Een tweed© onjuiste bewering, schrifte
lijk door de Licht-commissie geuit, in een
nader adres dfror ons weersproken, werd
•- I
in het mondeling debat door den Voorzit*
ter herhaald, zij hét in eenigszins verzacht
ten vorm. Om aan te toonen, dat het- niefl
zoo erg was, dat men de installatie zonder
aanvraag bij den Nederlandscken fabrikant
in het buitenland bestelde, werd eerst ge-
zegd, dat de door ons vervaardigde turbii
nes eigenlijk in hootdzaak te Zünch wer*
den gemaakt en alleen te Hengelo in el-,
kaar werden gezet.
Na onze categorische tegenspraak heeft
de Voorzitter, die> als niet-deskimdige op
dit gebied natuurlijk op de hem verstrekte
inlichtingen moest afgaan, aangevoerd;
„Minstens de helft van zoo'n geheels int
Btallatie betrekt d© firma Stork uit hot
buitenland, b.v. de geheele generator."'
Nog eens willen wij herhalen, wat- wij ia
ons tweede adres schreven.
De turbines met bijbehoorende conden-
satie worden geheel in de fabriek, van ooi-
dergeteekenden vervaardigd. Bestreed de.
Voorzitter, gelijk wjj in een der verslagen'
lazen, die bewering werkelijk op grond
vaji het feit, dat toch gietijzer, staal en
koper niet hier te lande gewonnen worden,
dan verklaarde hij daarmede bijv. de Leid-
ache textielindustrie tot een nieteNeder-
landsch bedrijf, omdat haar grondstof niet
hier te lande groeit of gewonnen wordtII
Het is waar, dat het electrisch deel dep
turbo-generator-installaties met uitzonde
ring der voor samenbouw met de turbines
noodige deelen niet door ons, maar door
electrische fabrieken wordt gemaakt. O©
waarde hiervan representeert niet ineen
dan een derde tob een vierde deel der ge
heele kosten. Onjuist is echter ook hier d©
mededeeling, dat dit deel van het geheel
alleen uit het buitenland kan komen.
goed gevolg levert ook de N.Y. Electro-,
technische Industrie te Slikkerveer in
laatste jar en verschillende genera torea
door tusschenkomst onzer firma aan ver
schillende gemeentelijke en particuliere!
centrales, zij het nog niet in de grootste
afmetingen. Maar ook voor deze fabriek!
geldt dezelfde vraag, die ondergeteekeoi-i
den stellen: Hoe wil men ooit een krach
t.ige Nederlandsche industrie vestigen, a&
dit streven door onze openbare besture»
niet in de eerst© plaats wordt gesteund,
maar integendeel wordt tegengewerkt'?
Wij zouden niet zooveel over deze zaaü
hebben geschreven, indien wij niet meen*
den, dat er groote re belangen bij betrok
ken waren dan de onze alleen. Dit is bijw
ook zeer goed ingezien door den heer
Muysken, Directeur van de Nederlandsche
Fabriek van Werkbuigen en Spoorweg-ma
terieel te Amsterdam, die in een ingezoa-»
den stuk in het „Handelsblad'de houding
der Leidsehe Licht-commissie scherp heeft
gecritiseerd. Wij hebben op den voorgrond
gesteld, dat wij geen protectie vroegen, en
deden dat, omdat men tot ons, vrijhandel
laren, niet het verwijt zoude richten, daff
wij, zoodra. het ons eigen helang gold, van
protectie gediend zijn. Ondanks deze doot
ons genomen voorzorg is toch dit verwijt
in verschillende bladen van protectiïiiistb
sehe richting geuit.
Naar onze meening gelieel ten onrechte l
Wij kwamen op tegen de niet alleen t©'
Leiden, maar ook elders hier te lande b©?*
staande 'groote buitenlandsche fabrieken
te bevoordeelen, omdat ambtenaren «icM
nu eenmaal gedekt voelen als zij bij buiten*
landsche specialiteiten bestellen, -Vreezea^j
dat zij door leveringen van Nederlandechéi
fabrieken wel eens moeilijkheden zouden,
kunnen krijgen. Zoo werd reeds bij d©v
eerste aanbesteding ten Uwent gehandeld
in beschamende tegenstelling met de Direc
tie der Staatsmijnen, die den moed had
de eerste turbine-installatie van onze
fabriek te nemen. Gelukkig is het besef bi|
vele jongeren levendig, dat men op desef
wyzje UC vaiG47iiaan.io4.4ic «.«««ws™
moet bevorderen, maar het kwam ons weflV,
schelijk>voor bij een zoo krasse tegenov©^
gestelde uiting als de Leidsehe, tegen aeh^
terstelling dier industrie te protestveren-^
U dankend voor de verleende oloatt*/
ruimte,
Hoogachtend,
GEBRS. STORK C*
HeDgelo, 5 Dec. 1912. sr
de vaderlandsche industrie kan eö.
