BISSCHOPWIJN ÜBESfEOINS. B^Laat u niet misleide». zuivere PREANGER-KOFFiE, PERSOVERZICHT, H. v. IIUYL Jr./s-Qravenhage. Wit als sneeuw en zacht als fluweel „Hef Klaverblad", HAABLEM. Jïo. 16196. LEIDSCH DAGBLAB, Woensdag1 13 November. Derde Blad Anno 1912. 1» de Kofflcbaa! brandt men dagelijks op Duits-che wijze uitmuntende door geur en smaak. Prys per 5 ons 75 Cent. ÏERKOOW STOKHOYZEN, ktieuwe Bsjn 47. 389 12 Op Maauilas dien »5steu No vember 191», des morgens te elt uren, z(jn Burgemeester eu Wothou- ders der gemeente Leiden voornemens op het Essdhuis aidaar, nau te kesti'don: (Basteic No. 24) Hei maken van het gebouw «oor de Vuil- verbranding op dsaan wezige fundamenten. Het beitek on de teokeningen liggen ter inzage en ovorname op bet Bureau ean Gemeentewerken op elksn work- dig de besteding voorafgaande van morgen» 9 tot 's middag» 4 uren «n zijn aldaar per stel A 2.— ver- krllgbaar (franco per poet ƒ2.16), loolang (ie voorraad strekt. Aanwijzing in loco za( worden jebouden op VrUdag den IBden No- fember 1912, dee voormiddaga té 10 uren, op het Bouwterrein aan de lingegracht b(| de Zandstraat. Verdere Inlichtingen verkrijgbaar ten Bureau Gemeentewerken dagelijks tusschen tien en twaalt uren. 6635 32 r-x De „H a a g s c li e Couraal" bevatte een Itrtikel over Gebrek aan. cvon wicht, dat wi) ook onder de aandacht onzer lezers trillen brengén. Het luidt aldus: -vj- j- .Ruige borst en broade sclioudors, Leeuwenhart en aadlaarsoog: Rijzig kroost van yfluzenoiiders, i Vorstlijk zaad, in adel hoog: y0l vaui bouw cn moed en kracht, Onvergootbaar voorgeslacht." Udus zong eenmaal ,,Ds Schoolmeester |rto het „Voorgeslacht". Ba van, het „Nageslacht" dichtte' liij: „Bleeke kind'rcïi, lcranke moeders, Neven met een breukband aan, Scheelo zusters, b.ochclbroedcrs, Vaders, die xilfc kuchen gaan, B-amlcnd. vee, met kwik bevracht, Machtloos, mislijk. nageslacht." i Met dat, „nageslacht", dat hier zoo lee- Ujk van de reis komt, zal de geestige diclt. Ar het geslacht op het oog hebben ge- Jiad, dat hij om zich liecn zag. Doch het geslacht uit zijn dagen is het geslacht niet, wij thans zien opgroeien. Had hij d i t geslacht kunnen zien, hij fcou vermoedelijk zijn pen in een minder zwarte inktsoort hebben gedoopt en met fierheid gewaagd hebben van de stoere kna- t>en met blozende wangen, open oog en fris- lichen laoh, die 't verre voorgeslacht, waar- tón „De Schoolmeester" zijn woorden van be wondering wijdde, niet beschamen- En do „statistieken" die immers ^bevooroordeeld zijn geven ons bij deze [veronderstelling gelijk; zij zeggen, dat de lichamelijke ontwikkeling van de menschen, biet alleen in ons land, maar in 't algemeen Sn Europa, zich in stijgende lijn beweegt. Ge- Stuige het niet onbelangrijke toenemen der lichaamslengte, dat vermoedelijk óók de oor- teaak is, dat zoo menig vader zucht: dat fcijn jongens hdin-oboVcn 't hoofd groeien. 't Is merkwaardig, dat de Engclsclien. in Wit opzicht in Europa de kroon spannen bn do Spanjaarden liet minst schitterend tfiguur maken. Merkwaardig, omdat de En- feelsehen wel het meest van allen werk maken Ivan lichaamsoefening; sport en allerlei li chaamsbeweging zijn in Engeland hoog in aanzien. Terwijl de Spanjaard vermaard.,i? pm zijn luiheid, en terecht, naar het schijnt. Melingen, op verschillend© tijdstippen, van Mitgebreide groepen van menschen, bijv- bij Wo keuring voor den soldatendienst, lieb. ben de cijfers gejeverd, waaruit dit vrij plgemeene toenemen der lichaamslengte blijkt. In Engeland kwam zij bovendien op toc- .vallige wijze zeer sprekend aan den dag: itocn namelijk bij de kroning van den te- feenwoordigen Koning verscheidene leden van den Engelsehen adel zich wilden klceden Sn de oorspronkelijke wapenrustingen hunner •voorvaderen, bleken die stukken bijna alge- ineen véél te klein te zijn. zoodat men het ?aTdigc plan moest laten varen. Al zullen zeker ook audcre omstandighe den hiertoe hebben bijgedragen, zoo mag men toch veilig aannemen, dat de vermeer. Jderde belangstelling in lichaamsbeweging en «oefening in ruim© mate tot do „verlenging" der Europeesche mensclihcid heeft bijgedra gen. Aan do „sport", die tegenwoordig, ook in ons land zooveel aandacht vraagt, komt stellig Jo lof too, dat zij het lichamelijk Vei zijn, do kracht cn het weerstandsver mógen van hot lichaam, zoowel als zijn gezondheid, liict weinig bevordert. ^oo kunnen dan oolc do ouderen onder bus, die voor hun de:l den tijd van over bodige liehaamsinspanning voorbij achten, met vriendelijke belangstelling de sport be schouwen Mitsde sport, cn de lichaams- ontwikkcling in 't algemeen, verstan cli g beoefend -worden. En-daaraan -hapert nog al .wall 6189 141 Onder voortdurend scheikundig toezicht. 4372 30 Verkrijgbaar bij £3.II. Handelaren in Comestibles. 7493 11 IV S T| f Tel. »99. Witte Singel, naast Dinkonessonhuis. HEILGYMNASTIEK en MASSAGE, nitslnitend op Medisch advies. wordt üw huid alleen ai» ga do echte KARNEHELKZEEP, merk MELKMEISJE, koopt. Alle andere zeepen, die onder don naam van Karnemo'kzeep worden verkocht, zlln namaaksels. pp Lel ins on het merle MELKMEISJE, Zeepfabriek 5304 42 liet ideaal dor Grieken in den goeden tijd waseen evenwichtige ontwikkeling van geest en lichaam. Het ware te wenschen, dat dit meer het ideaal óók van jong Hol land waswant het geestelijke komt in onze dagen maar al to vaak in 't gedrang. Een natuurlijk© terugwerking wellicht! In vroeger jaren werd do zorg voor heb lichaam t© veel verwaarloosd; vergat men, dat een gezonde geest in den regel alleen in een gezond lichaam huizen althans standhouden kan. Bij do inrichting van ons volksonderwijs in meer onmiddellijken zin, vindt men hiervan do tcekenen, al moet; erkend, dat er verbetering waar te nemen is: dat ook in onderwijskringen belangstel ling in de lichamelijk© ontwikkeling moer en meer ontwaakt. Doch de band tusschen liet geestelijke en het lichamelijke is er nog niet voldoende. Die beide zijn ;nog te los van. elkaar en schaden elkander, doordat 'de een te veel de plaats inneemt van d© andere. J.n vroeger jaren was stellig het lichaam meestal dc benadeelde. Het hoofd va.n den jongen mensch werd vol .gestopt met aller hande nuttige kennis en er werd niet ge vraagd of zijn lichaam en zijn zenuwen hem wel in staat stelden om dat alles in zijn hersenen op t© nemen en te verwerken. Er zijn dan pok niet weinigen, die uit gebrek aan lichamelijk weerstandsvermogen ten slotte ineen, gezakt zijn onder den geeste lijken last, dien zij steeds zwaarder boven zich hadden opgehoopt. Hadden zij zorg ge dragen, dat zij tegelijkertijd hun spieren en zenuwen, hun longen en hart hadden ge oefend cn gesterkt, zeer waarschijnlijk zou hun lot niet zoo treurig zijn geweest. Tegenwoordig echter schijnt liet zwaarte punt dikwijls op de andere zijde te vallen. En ook d a t is niet goed. Do sport neemt in hot leven onzer jon gelui een plaats in, zóó ruim en zóó voor naam, dat ouderen vaak het hoofd schudden cn zieh afvragen, waar dat hee>n moet. Van hoeveel belang de lichamelijke ge zondheid en kracht ook is, het hoogste is zij voor don mensch niet. „Een gezonde geest in een gezond lichaam" zij het ideaal, maar de geest sta daarbij, vóórop. En hoor nu onze jongelui eons als ze onder elkaar zijnMet welke dingen hou den zij zich bezig in hun gesprekken "Waar aan is hun aandacht gewijd Tien tegen één. dat zij over ,(,sport" spreken en dan in DO percent van de gevallen over voet balEn zulks bij voorkeur niet ©ens in onze eigen taal, maar in een soort Bar- goejiseli,. waarvan gevierendeeld Engelsch liet hoofdbestanddeel vormt! Wij zeggen heusch geen kwaad van die doorgaans geestdriftige of gladweg driftige gesprekken. Maar er zijn toch andere, hjOogerc dingen, waarover men de jonge menschen zoo graag zou hoo- ren spreken onder elkanderDe wereld i*3 toch zooveel grootcr dan het voetbalveld en zooveel rijker dan de bergplaatsen in het clubgebouw! Do sportwocdo moet zich wreken in den vorm van een levensverarming. Zij is een eenzijdigheid, die bedroeft. En dan de tragi-komische ernst, die van de „sport" wordt gemaakt! Een uitgebreid cn ingewikkeld vereeni- giogsleven is langzamerhand ontstaan, met allen haat cn nijd, die daarbij belmoren; men vergadert alsof 's lands welzijn er van afhangt; men bestrijdt elkander met waren hartstocht; men bewierookt of verguist elkaar; sportbladen, vereenigingsbladen, tijd schriften, jaarboekjes cn wat al niet meer verschijnen links cn rechts-, alsof er geen andere lectuur meer denkbaar, ware; men wijdt gansche artikelen aan voetlxil-aangclc- gCDhcden, alsof het Staatsbelangen waren; men prijst de voetbal-helden in geestdriftig proza en kreupele poëzie; men vereeuwigt zoowaar hun uiterlijk in portretten .en carieaturen; nien wordt tegenwoordig be roem d op het voetbalveldEn de kranten geven heele sportbladen uit, met kolommen lange verslagen, waarin men tot in bijzonder heden lezen kan van de groote daden der niet naam en. toenaam aangeduide helden 4 Ja, wie. zal cc achterblijven, als de „geest das tijds" bok kesprongen, maakt! Dit is een overdrijving, die geen stand lean houden. Waar op een zóó alle perken te buiten gaande wijze ernst wordt ge. maakt van iets. dat hoe nuttig en noo- dig ook on het tweede plan thuis be hoort, daar zijn de dingen ontwricht; uit hun evenwicht gerukt. Dit moet zieli herstellen; het zal zicli herstellen. Wat te lang 'onder don druk is gehou den, springt, als liet losgelaten wordt, al te hoog op; 'maar het komt ten slotte weer op zijn plaats terecht. Zoo zal het óók moeten gaan met de sport we noemden, iret'j voetbalspel, om dat liet- verreweg het metist op den voor. grond treedt, het meest jalgemeeii is en daarbij de fouten liet stuitendst in het oog springen, met <d& import, die na te lange miskenning zich: in ^jeugdigen over moed al te zeer iop dem vóórgrond heeft ge. drongen. Het evenwicht, dat 'verbroken és, moet hersteld worden; het 'geestelijke zijn plaatö boven het lichamelijke weder inncnien- Langzamerhand zal dit besef bij onze jonge lui levendig worden; er 7. ij n reeds gunstige teekenen van! Hun matelooze ©verdrijving moet hun ten slotte zelf onverdraaglijk wor den. Hun geest zal als vanzelf meer en meer gaan vragen naa.r ander, meer bevre digend voedsel, dat inhoud vermag te geven aan hun loven. Als eenmaal do „sport" van haar kinder ziekte zal zijn genezen en zelve er gezon. d ar uitziet, zullen ook de ouderen haar nut en noodzakelijkheid gereeder jorkennen en haar hun genegenheid geven. Want wie ziet niet gaarne flinke, ge zond© jongo mannen cn jonge vrouwen, die wat beloven voor de toekomst van ons volk! ,.D 0 Standaard" heeft, in verband met het gebeurde in Ommen, behalve drie starren, drio hoofdartikelen gehad: Eerste, tweede en derde conclusie. In de derde conclusie wordt de noodzake lijkheid betoogd, dat, zal de coalitie, zoo als ze nu is. voor 1013. nog blijven be staan, deze op vastere basis zal moeten wor den gegrondvest. De scheur is er, wordt gezegd, doch geen poging moet onbeproefd blijven om den drie- bond, op beteren en vasteren grondslag* te herstellen Aan 't eindo van deze .derde conclusie heet liet Doch stel al, dat .Ommen bij nieuwe keus een geestverwant van den heer Van Alphen afvaardigde, cn dat hiermede ,voor het oogenblik de verstandhouding in ©ere her steld word, dan ware hiermee toch de droeve zaak nog allerminst uit. Wie in volle zoo ©on gevaarlijk lek kreeg, loopt, ook al kwam lijj nog veilig de haven binnen, toch die haven niet weer uit, eer zijn schip op do helling gehaald en hot lek verholpen is- Vandaar onze overtuiging, dat de coali- litde, zal ze in 1913 haar dienst kunnen deen, zich de noodige garantie heeft to scheppen tegen terugkeer van wat haar thans tot. oan bel aching maakte bij vriend cn vijand. Wat men thans van linies in zijn proloog op het Akkoord aankondigde, toont, dat ook bij onze tegenpartij gelijke behoefte be staat" aan vaste stipulatiën tusschen de frac ties. Ook in het buitenland sloog men steeds dien weg in. Dien weg zullen ook wij van nu af aan te volgen hebben. Niet oni de rechtmatige Vrijheid van l>e. weging in do districten aan banden te leg gen. Dio vrijheid is hij geen partij in hoo- ger ecre dan bij ons. Doch tegenover die vrijheid moet eenheid van politieken zin het onmisbaar tegenwicht vormen, of eenparige actie door heel het land is afgesneden, ten. alle spreken van unie en eoalilie- zelfbedrog. Door in do achterhoede van zijn partij elementen van alle gading op ie nemen, wordt liet werk zelf van de staatkundige partij ondermijnd. Zoo kan men wel .oen omnibus, maar geen politieleen gezelscliaps- wagen laten uitrijden. Vrijbuiterij kan voor den vijand kwaad aardig worden, maar aan guerillabenden kan geen politieke staatspartij liaar hoofdkracht ontleenen. Elke staatkundige groep moet met oen 'eigen leger in liet veld verschijnen, onder eigen vaandel, en in een uniform, dat ieder herkent. Men herinnert zich, dat „D c Neder! an der" na do verkiezing van baron Mackay te Ommen aeide, dat dat district Brons- vel d i a a n s c h was geworden. Naar aanleiding hi or van schrijft dr. Brons veld in zijn kroniek in de „S temmen voor Waarheid en Vrede"- o. a. Ik kan de verzekering gov en, dat mij de woorden.. „Bronsveldiaansche politiek zon derling in de ooren klinken; en ik moet er tegen opkomen, dat men hetgeen wij schrijven, kenmerkt als auti-papisme cn Kuypcrhaat. Zij, die geregeld deze „Stem men" lezen, weten toch wed, dat liefde voor onze Vadealandsohe Kerk, voor onze. Prö- tösta.ntscho vrij lieden, voor hetgeen waar lijk christelijk hoeden mag, dc drijfveer is van ons getuigenis. Dat wij dientengevolge' optreden moeten tegen de ooalitie, waardoor wij hetgeen ons 't hoogst is zien bedreigd, vinden wij waarlijk Piot aangenaam. Maar d© nood is ons opgelegd, ©n dat nu te Ommen schijnt to blijken, dat wij niet geheel vruch teloos pleiten, heeft ons (waarom dit verho len?) wol verblijd, ,al stollen wij ons vol strekt niet verantwoordelijk voor alles, wat bij deze verkiezing voorviel- Er is nog iets in liet schrijven van „Do Nederlander", dat wij weerspreken moe ten. En dat is, dat wij ons „als welkome hulptroepen laten inlijven bij dc liberalen". Dit is zeker niet gebeurd te'Ommen; veeleer had daar het omgekeerde plaats- En in dien wij, hetgeon wij do volgende maand wcnschon t© doen. ons gevoelen uitspreken over hetgoon mou noemt „dc vrijzinnige con centratie", zal men zien, dat wij daar vol strekt niet meo instemmen. Wij wenschen niet meo te werken, om ons land te bevrij den van de macht der coalitie, ten oindo het over te leveren in de handen der sociaal democraten. Wij bepalen cr ons ditmaal toe, om te zoggen, dat indien de liberalen bij do stembus van 1913 ons uilnoodigen om aan hun zijden to strijden onder de banier, dio zij nu bezig zijn te ontplooien, zij op ons niet moeten rekenen. De betrekkelijk weinige stemmen, welke do lieer Fock 1© Ommen verwierf, hebben ook tot hen iets te zeggen. Prof. dr. Van Embdcn zond aan eeni ge bl aden i nzako den b r g e m c e s t c r van Zaandam nog een schrijven, waarin hij een overzicht geeft van de oordeelvellingen over zijn bemoeiing in het openhaar inzake dien burgemeester. Hij somt daarin de dag bladen van allerlei richting op, dio zijn schrijven met instemming hobben opgeno men, ook al hebben sommigo daarbij eenigc reserves gemaakt. Algeheel© afkeuring van zijn bemoeiing met deze zaak ondervond hij slechts bij „Het Volk' en bij „Do No tenkraker" en liij rekent daaronder ge- reedelijk de overige organen van die groep. Af kern-ing cmder rosorvc kwam voor bij één enkel blad. Prof. Van Embden, die dank baar is voor de geschonken adhaesie, zegt over het bestrijden van zijn optreden: Natuurlijk is het liicr de plaats niet, over do afkeuringen of reserves in debat te tre den Van polemiek, speciaal met „Het Volk", n.l. over de zaak, liaar insinua ties tegen mijn persoon interesseeren mij rvict weerhoudt mij Ik)vendien de omstandig heid. dat de redactie vrijheid vond tot her haald© folie weerspreking zonder zijn lezers, dio toch meeïcndeels wel gepn ander dag. blad zullen lezen, ooit mijn artikel te doen kenUen en dat zij in haar persoverzichten (van ©en rechtsvraag, let wel), alleen do uitingen ten nadeel e afdrukten, in één ge-. vai zelfs verkregen door verzwijging van de jjistcmming der geeitoerde redactie op di'^ meeste hoofdpunten: in oen ander geval doof H afdruk van een ingezonden stuk na weg^, knipping van do rectificatie, door mij onder, datzelfde stuk geplaatst. En meerdere mis leiding va.n dien aard. Dat een der krachtenj :n do Nede'rlandsche democrat ie nog va^' zulle gehalte is, stemt droevig. Verder vermeldt prof. Van Emlxlcn, de tal.,, rijke ingezonden stukken, pro en contra ir verschillende dagbladen opgenomen, ©n hem rechtstreeks toegezonden bewijzen van instemming in den vorm van brieven; brief-•- kaarten cn mondelinge verzekeringen- (uit! 78 plaatsen, ook in het buitenland) lep getal© van 367, van wc]!-© misschien 70 uit 's-flagai kunnen worden toegeschreven aan de aan* sporing va.n een schrijver van ©en ingozon* den stuk. De overige kwamen spontaan en[ ongevraagd. Zij waren afkomstig 0. a. van] 6 burgmeesters, waaronder die vó.n ©en der, provinciale hoofdsteden, 8 gemeente-secretari rissen en -ontvaugers, 1G officieren, waar*-! onder 2 ppperofficiebeh, -Hf-arffd'ore rijks.amlK tcnaren, 0 hoog;!eeraren, advocaten, waar onder juristen van ban in', 1' lid van dèn! Ba-ad van State, 1 lid' -oh'1 1 oud-lid Van' de Tweede Kamer, 1 lid van de Eerstol Kamer, geen van drieën föt .de partij van; prof. Van Embden behoorónde, 10 on der wij* zers, 23 geneesheer en, vervolgens prod i kan'*' ten, artisten, kooplieden, fabrikanten, jour* Dalisten, arfceï'W., *1rissen, ingeniours1; architecten. Evenals bij de' i»er.3 is ook bij deze adv herenten zoowel de rechts- als de links-pov litieko richting vertegenwoordigd. Prof. Van Embden besluit zijn schrijven; aldus: Het verzoek in eenigc brieven, dat ik! tot een gratiebeweging het' initiatief mogd nomen, het aanbod in vele andere zulk een poging op verschillende wijzen to Willen; steunen, blijve vooralsnog natuurlijk rusten. Mocht het oogenbl ik-aanbreken, dan hoop ik; do leiding aan een comité te kunnen over* dragen. Ten slotte zij vermeld, dat ik 8 brieven! ontving ter bestrijding van het betoogde'/ waaronder, naar ilc meen, 2 ©enigszins be kende namen. Ook, dezegeven mij geen,' aanleiding de gevoerde'.argumentatie te liarv zien. Onder het hoofd Dubbele vorm driestart* „D e Standaard1': Ook nu weer haspelt men in blad na blad over. het gebruik van den br.eederen vorm H e e r c, in onderscheiding van Heer. Dc zaak is deze. Dat ook onzerzijds op het gebruik van den broederen vorm is aangedrongen, komt daar van daan, dat wijlen dc hoogleeraar dr. M. dc Vries, do groote man van het Woordenboek, op zijn college dat gebruik aangeraden cn verdedigd hoeft; Hij stelde, dat onze taal ten. deze nu eenmaal tweo vormen heeft. Dat deze tweeërlei vorm duidt op zeker onderscheid in beteekenis. Dat dit' onderscheid hierop neerkwam, dat de breedero vorm hoogcr eerbied uitdrukte, cn dat het] deswege vanzelf sprak, dat meu, van den Almach* ligc sprekende, den brcedcrcn vorm bleef bezigen^ Niet het gebruik in het Ilcbrceuwsch of in het Grieksch, maar het Nedcrlandscho taalge* bruik moet- hier beslissen. Gclicel iets anders daarentegen is het gebruik in onze Slaten-ovcrzetling, om het bedoelde woord in een bepaald geval met groote letter als Heer© to drukken. Dit heeft natuurlijk niets met keti Ncderlandsch taalgebruik uitslaande, maar ver* klaart zich uit den bijzondcren zin, gehecht aan de Oud-Testamentischc uitdrukking, die den bij'* zonder heiligen naam Jcho.vah aanduidde.' Snoek, 12 Nov. Hote Aanvoer 3/4 en C/8 v. Prijs/"52.Prij- der Vereenieing ƒ52.Fabrieks» boter aangevoerd 1/8 en 13/16 v. Prijs f 56 af Commissie f 55.—. Schiedam, 12 Nov. Nofeeriog van den Bond vaa Distillateurs in Nederland. Moutwijn 11150, Jenever f 1850, Amst. proof f 20.—. per II.L. c nt. zonder fust en zonder accijns. Srliiodiini, 12 Nor. Noteering Beurscommissio. Moutwijn 18.75 per UL., zooder fust «q zonder da belasting. Stemm ng flauw. Spoeling ƒ2.10 Graan-Spiritus ƒ24.a ƒ24.50. Melasse Spirits® 10.a f ruwe Spiritus ƒ11.25 a ƒ11.50.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1912 | | pagina 9