Ko. iele?-
LÊIDSOÈ DAGBLAB, Zaterdag 2 Novsmfidr. Tweede Blad.
Anno 1912
Buitenlandseh Overzicht.
Van onzen Oorlogscorrespondent.
Tweede Kamer.
Wer die Wahl hat, hat die Qual,
Aandoeningen der nuid.
Ingezonden.
Do Balkanhistorie oefent nog steeds
,en buitengewonen invloed 'uit op de
internationale politiek, 't Heeft er veel
van of er niet meer onderhandeld wordt
tusschen de Kabinetten, tenzij dan na
tuurlijk over de Balkan-kwestie. Er
hecrscht malaise en niet weinig ook.
Bo verhouding tusschen En
geland en Duitschland is niet be
paald hartelijk te noemen. Men beseft dat
«r een eina moet komen aan dien onge-
■wenschten toestand en met dit doel
'wordt te Londen een Engelsch-Duitsche
Conferentie gehouden. De deelnemers
Jiebben een motie aangenomen, waarin
verklaard wordt, dat er een hartelijker
verstandhouding dient te komen tus
schen het Engelsche en het Duitsche
volk, door de misverstanden uit den weg
je ruimen. Daartoe zal een liestendiga
Engelsch-Duitsche commissie benoema
gorden.
Met den Russischen kroon
prins gaat 't nog steeds vooruit. De
berichten over verergeren van den toe
stand zijn dus niet waar geweest. Hij
heeft gisteren den dag half zittend in
goede stemming doorgebracht. Over dag
was de temperatuur 36.7, des avonds
SG.9. De pols was overdag 112, des
avonds 116. In verband met het aanhou
den der beterschap, zal men in het ver
volg alleen nog des avonds een hulLetin
Uilgeven.
De uitslag van de verkiezingen
voor de Doema was gisteravond iu 127
districten bekend. Gekozen zijn 67 leden
van de rechterzijde, 3 gematigd-recht-
sclicn, 28" Russische nationalisten, 2d
Octobristen, 1 vooruitstrevende, 8 kadet-
ten en 2 sociaal-democraten.
Bij onze zuidelijke buren wordt er
steeds naar gestreefd om Antwerpen in
«en staat -te brengen, dat het de concur
rentie kan doorstaan met andere haven
plaatsen van het continent. Daaronder
zijn ook te rangschikken do plannen om
een kanaal aan te leggen van
Antwerpen naar den Rijn. Hoe 't
daarmee staat, is niet erg duidelijk. Het
schijnt, dat men in de Scheldestad slecht
te spreken is over het optreden der re
geering in dezen. De Brusselsche „Etoile
Delge" verneemt, uit Antwerpen, dat de
Kamer van Koophandel heeft aangekon
digd, dat zij zich voorstelt betreffen
de deze belangrijke kwestie een bijzon
dere mededeehng te doen. Het gerucht
wordt meer en meer bevestigd, dat de
Belgische regeering met Nederland over
feea verdrag onderhandelt, waarbij de
haven van Antwerpen geheel zou ojjge-
offerd worden. Het is mogelijk, dat, zoo-
dra de nieuwe Kamerzittingen zijn be-
omien, hen interpellatie .betreffende
eze kwestie zal ingediend worden.
Do Spaansehe Koning is nauwelijks
hersteld van zijn influenza of zijn echt-
genoote wordt door deze ziekte aangc-"
pakt. Koningin Victoria, moest gisteren
net bed houden.
De Italianen kunnen in Tripolis
nog pleizier beleven, zooals dat
de Pranschen in Marokko ondervinden.
De Arabieren moeten niet van plan zijn,
zich onder liet nieuwe regime te schik
ken. En nu krijgen ze nog een deskun
digen leider ook.
Een blad te Konstantinopei meldt,'dat
Enver-bei, do commandant van Bengazi,
ontslag heeft genomen uit het Turkscho
leger. Dat zou dus beteekenen, dat hij
aan den kant van de Arabieren de Ita-
liaansche overheersching zal blijven be
strijden.
Het loopt op een eind met de ver-
kiozingsactio voor het president
schap van de Vcreenigde Sta
ten. Natuurlijk overweegt men nu, hoe
Be kansen staan. Voor Taft moet 't er
in den laatsten tijd niet beter op gewor
den zijn. Hij heeft nog al'wat aanhang
verloren aan Roosevelt.
Utah, dat men drie weken geleden nog
als. volstrekt zeker voor Taft beschouw
de, is nu, naar een correspondent van
de „Times" uit Salt. Lake City meldt,
een van de twijfelachtigste Staten van
Amerika. Men schat het aantal stemmen,
dat daar op Roosevelt zal worden uit
gebracht, op 15,000 tot 30,000. De cor
respondent denkt, dat het aantal stem
men voor Roosevelt dicht bij hot laatst
genoemde cijfer zal liggen. Men doet
wanhopige pogingen, om de belangheb
benden bij loper, lood én suiker voor
Taft te behouden, maar de progressieven
beloven dezelfde protectie als hij.
Men denkt ook, dat de leiders der
Sjormonen Taft minder toegedaan zullen
rijn, met het vooruitzicht van een over
winning der demoersten, maar met het
oog op hun nauwe verbintenis met de
financieéle- en de handelswereld, zul
len zij dr. Wilson geen actieven steun
verleeuen.
In het Westen neemt de hopeloosheid
onder de republikeinen' en het vertrou
wen van de progressieven toe. De lei
ders van Tafts partij geven openhartig
toe, dat van progressieven kant groot
gevaar dreigt.
O fficl er gpen sl o enen
Naar aanleiding van da aanneming van
het desbetreffend wetsontwerp door de
Eerste Kamer van de Staten-Generaal op
30 dezer, zal, naar men verneemt, door de
gepensionneerde kapiteins J. J. T. Schmitz
•u N. M. H. Anten, te VGravenhage, een
verzoekschrift aan H. M. de Koningin
worden aangeboden. Daarin zal, onder
aanhaling van de motieven, welke daartoe
leiden, met het oog op de waardigheid der
'Kroon en de eer van land en volk, aan H.
M. eerbiedig worden verzocht aan het
wetsontwerp de Koninklijke bekrachtiging
3e onthouden en die maatregelen te willen
doen treffen, welke H. if. nuttig zal oor-
deele.n om het aan ongeveer duizend gep.
officieren aangedaan onreoht op billijke
wijze te doen hei-stellen.
In de Bulgaarsche hoofdstad.
Sofia 27 Ccfc. 1912.
Zooeven kom ik terug van het ministerie
van oorlog, waarvoor zich juist een groote
menigte had verzameld, wachtende op bul
letins.
Ik ben er even blijven staan, en juist
werd toen een berioht aangeslagen, dat zoo
als een mijner Bulgaarsche collega's wel
willend voor mij vertaalde, de offioieele
bevestiging van de overwinning bij Kirk Ki
lisse bracht. -
Van enthusiasm© echter geen spoor; ware
de tijding die eèner nederlaag geweest, de
houding had niet koeler kunnen zijn. Heel
iets anders dan bij de Serviërs.
Trouwens, men krijgt m.i. als vreemde
ling heelemaal niet den indruk in do hoofd
stad van een oorlogvoerend land te zijn
Het eenige, wat me getroffen heeft. is. rist
alle werkzaamheden gestaakt zijn, nergens
ziet men arbeiden. Op straat is het echter
voortdurend druk; van een kalme stads
drukte, zooals men die in een stad van
80,000 inwoners verwacht,, geen sprake.
In het hotel is het echter wat anders.
Daar hebben diverse journalisten hun
trek genomen, da-ar logeeren verschillende
gezanten en vreemde attache's en is het
woord oorlog in alle mogelijke talen niet
van de luoht. Ik heb mij voorgesteld aan
den Duitschen militairen attaché, met wien
ik een lang gesprek over den toestand van
het oogenblik had.
Hij vertelde mij o.a., hoe de vreemde at
tache's en journalisten te Sta ra Zagora zoo
geïsoleerd worden, dat zelfs de attache's
geen enkel bericht verzonden kunnen krij
gen. Alle berichten, die men dan ook van
dien kant uit Zagora krijgt, zijn verzonnen
door de hier in Sofia verblijf houdende col
lega's.
Want de meeste groote bladen houden er
verschillende correspondenten op na, be
halve bij de verschillende legers te velde,
ook nog een in elke hoofdstad.
Ook hoorde ik van dien Duitschen atta
ché, hoe de Bulgaarsche regeering beslo
ten heeft om geen ve-rlieslijsten te puMi-
ceeren vóór heb einde van den oorlog. Die
arme familieleden en achtergeblevenen,
wie weet, hoe lang zij zullen moeten wach
ten op eenige tijding omtrent hun verwan
ten 1
Dat er veel dooden zijn, valt niét. te be
twijfelen. Op het ministerie van oorlog zei-
de men mij nog, toen ik hen gelukwensehte
met liet behaalde succes: ,.Ja, maar het is
heel duur gekocht."
Ik ben de laatste twee dagen wel in de
weer geweest, ten einde permissie te ver
krijgen ora heb leger te volgen.
Bij Buitenlandsche Zaken vertelde men
mij eerst, dat ik terug moest komen met
een certificaat van onzen consul en met.
twee portretten.
Ik liet me dus ten spoedigste kieken,
waarvoor ik eventjes 16 francs neer moest
leggen en trok vervolgens naar onzen con
sul, die zeer welwillend was en mij in het
Fransch te woord stond.
Nederland is toch wel buitengewoon slecht
vertegenwoordigd-; in dit heele gebied vindt
men geen enkel Hollandsch sprekend con
sulair ambtenaar.
Enfin, de consul bleek zeer huljnvaar-
dig en ik trok weer, gewapend met alle
mogelijke paperassen, naai* Buitenland
sche Zaken, maar jawel, toen vertelden
ze me, d'at er al te veel correspondenten
in Zagora waren en ik kon weer gaan
Toen herinnerde ik me potseling, dat
ik nog een aanbeveling voor den Miu>a
ter van oorlog bij me had.
Ongelukkig was deze eohter al naar
het leger te velde vertrokken, maar zijn
adjudant bleek, evenals alle Bulgaren
hier, uiterst hoffelijk, beloofde mij zijn
hulp en een halfuur later was ik in 't be
zit van een vrijbiljet voor den militairen
trein, di9 morgenochtend naar Stara Za
gora vertrekt.
Ik heb dat biljet in ontvangst moeten
nemen op het bureau van den generaal,
plaatselijk commandant.
Daar moesten zich ook de opgeroepen
reservisten melden, meest in allerlei
eigenaardige kleedingstukken gehulde boe
ren, een astrakan ta^pa aV hoofdcteksel
Het ging er ondanks alle drukte zeer
ordelijk toe. De disciplinmaakt hier
een sterk Duitsaken inaruk. Ais bijv. in
een café een generaal binnenkomt, moe
ten alle onderofficieren hem gaan vra
gen of ze mogen blijven, en ik heb het
al een paar maal bijgewoond, dat die toe
stemming kortaf werd geweigerd en ze
het café direct verlieten.
Dus morgen naar Stara Zagora en daar
zult ge vermoedelijk de eerste tijden niets
van mij hooren.
Dreadnoughts voor Nederland.
„Da Fakkel" verneemt uit goede bron doch
deelt het onder voorbehoud mede, dat „Mi
nieter Coiyn plannen overweegt, die leiden
«ouden tot het voorstel, om voor de verdede-
ging van Ned. Indiö vtff Dreadnoughts to doen
bouwen.
De kosten zouden op 24 millioen gulden
per stuk berekend s(jn: te zaman 120 mil
lioen gulden. Daarbij zou 30 milioen worden
uitgetrokken voor den noodigen aanleg en ver
sterking van havenwerken in Ned-Indiö, ma
kende een totaal uitgave van 150 millioen
gulden, die, volgens don zegsman van „De
Fakkel", over vijf jaar verdeeld zou wordon.
S. D. A. F. en S. D. 1*.
Naar „Het Volk" meldt, xal op het aanstaand
partijcongres van de 8. D. A. F. vanwege de
„Weekblad"-groep een reeolutie ter sprake ko
men, die den leden der S.-D. P., die bereid zijn
onder erkenning der autoriteit van de party,
tot de S. D. A. P. terug te koeren, daartoe de
gelegenheid «al openen.
In 6e gisteren voortgezette vergade-,
ring det-kle <lo Vooruitte r mede, Dins
dag a.s. te zullen voorstellen dien avond
en Donderdag il.a.v. een avondvergade
ring te Louden.
De Centrale Sectie besloot Donderdag
a.s. onr 2 uren in de afdeeliugen
eenige wetsontwerpen te onderzoeken,
m. n. de Legruotingen van Suriname
en Curacao.
De heer Van Nis pen (Rhoden) liad
bezwaar tegen.de regeling, wat 'betreft
de behandeling- der hegrooliog voor de
Landsdrukkerij voor 1913, in verband
met het rapport der Staatscommissie
over de Landsdrukkerij. Spr. zou wen-
schen, dat van dit rapport door de Ka
mer ware kennis-genomen voor het af
deel ingsonderzoek-van de hegrooting der
Landsdrukkerij.
De Voorzitter wees er op, dat
deze begroeiing vóór Kerstmis moet wor
den vastgesteld en had daarom bezwaar
tegen liet voorstel-Van Nispen.
De heer Van Nispen zei daarna
geen voorstel te zullen doen, maar den
Minister te zullen vragen, om het rap
port te publiceeren.
Invaliditeit s- en Ouderdom s-
v e r z o k Bring.
Bi] de voortzetting van zijn repliek
kwam de heer Treub tot het stelsel,
door mr. Tydcrnan ontwikkeld. De be
doeling daarvan schijnt te zijn, de be
deelden. uit le sluiten; maar spr. vraagt,
cd dat practised mogelijk zal zijn en
eveneens hoe het mogelijk zal zijn, in
dat stelsel langzamerhand "hét Staats
pensioen le doen -uitsterven. 'De heer
fydeman wil a Heen behoeftigen helpen,
maar als een behoeftige zich voor f
vrijwillig verzekert, is hij dan niet be
hoeftig meer? Spr. wenscht als over
gangstoestand met een stelsel van be
perkte Staatspeftsionneéring mee to
gaan, mits verbonden aan een systeem
van verplichte verzekering. In de rich-
ling van een zoodanig stelsel gaat het
ontwerp-Talma. Is het stelsel-I ydeman
do offioieele paraphrase op clc verze-
keringsparagraat van het concentratie-
program? Spr. gaat nog uitvoerig op
aeu financieelen 'kant der zaak in.
Hij berekent, dat met een eenigszins
draaglijk stelsel 20 millioen gulden noo-
dig zal zijn, behalve wat voor andere
verzekeringen, nog noodig is. Hoe is het
mogelijk, dat mr". Tydeiriau de gemeen
ten nog wil laten meebetalen m ileze
tijden van gemeentelijken financieelen
nood? Met liet accres der middelen zal
men er ook niet komen. Dat is voor
heel wat andere noodzakelijke uitgaven
noodig. Het grootste! gevaar van het
stelsel-Tydeman is do invoering van bet
beperkte Staatspensioen. Van de kosten
daarvan zal men zoo schrikken, dat. er
voorloöpig op bet gebied der sociale
verzekering niets meer zal gedaan wor
den. Dit is voor spr. het onoverkome
lijk bezwaar tegen bet stelsel-Tydeman
en dergelijke systemen. Niemand heeft
duidelijk aangewezen, hoe hot geld voor
Staatspensioen te vinden zal zijn. Spr.
betoogt, met tal van cijfers, dat wat in
Engeland mogelijk was, hier te lande
niet mogelijk zal zijn in financieel op
zicht. Men mag niet enkel en alleen
voor het Staatspensioen de krachten van
do schatkist uitputten. Spr. is tegen
Staatspensioen, maar is niettemin even
democratisch als de heer Tydeman en
de „Liberale Unie" en evenzeer vrij
zinnig. Spr. heeft, afgezien van deze
zaak, met bijzonder veel genoegen de
concentratie gezien en heeft, toen het
hem onmogelijk bleek de verzekarings-
paragraai te wijzigen, toch zonder aar
zelen geadviseerd om op de concentratie
in te gaan. .Want onder het rechtsch,
bewind gaat ons volk steeds meer ach
teruit. Niettemin kan spr. zich niet neer
leggen hij alles, wat er in het program
staat, met name niet bij de verzeke-
ringsparagraaï, waarin het stelsel-Tyde
man is belichaamd. Spr. heeft daar
tegen ernstige bezwaren. Hij kan en zal
er niet mee medegaan. Welke consequen
ties dit hebben zal met de concentratie
tegenover spr., weet hij niet, maar als
hij er door moet kiezen tusschen het
bestrijden van de concentratie en het
daarop toezien als bloot belangstellend
toeschouwer, kiest hij zonder aarzelen
het laatste.
De heer Schaper bestreed uitvoe
rig de rede van den Minister, inzonder
heid in verband met diens opmerking,
dat een overwinning van het Staatspen
sioen, is de .ow> „inning der sociaal-
democratie. Verder levert hij een bestrij
ding van enkele argumenten van den
heer Treub, opmerkend, dat het 'slot van
diens rede veel )iad van een politieken
zwanezang, maar dat spr. niettemin er
op moest ingaan. De heer Treub was
met overtuigend, maar overbluffend. Hij
denkt, dat buitenlandsche socialisten hei
ligen zijn, vermoedelijk omdat het van
daag Allerheiligen is. (Gelach). Maar sur.
vindt, dat al die citaten van den heer
Treub niet bewijzen, dat het Staatspen
sioen voor ons verkeerd is. Trouwens,
ook de partijgenooten van den heer Treub
zijn het met ]i e m niet eens. De Holland-
scke sociaal-democraten zijn volkomen
eenstemmig. Onder hen is geen verdeeld
heid. Dat is genoeg. Spr. betoogt, dat
in den Bond van Staatspensionnceriug
ook mannen van rechts zitten en dat de
idee van Staatspensioen ver in ons volk
is doorgedrongen. Spr. gaat in den bree-
de op enkele argumenten "Lqgen liet
Staatspensioen in. De heer Treub moet
niet voor slachtoffer spelen, llij moet er
eens aan denken, dat hij de inenschen
slachtoffers heeft willen maken van zijn
systeem van sociale verzekering. Meer
dan eens zijn hier de socialisten, als
het rechtvaardig was, voor de weikge,-
3®rs. opgekomen qnJh&ÖS Oêdftn zjj fiat
weer omdat bij dit ontwerp de belangen
van arbeiders en werkgevers tot op ze
kere hoogte paralel liepen. De onrecht
vaardigheid, om hier een bijdrage van
werkgevers te vorderen, wordt door hem
nogmaals uiteengezet. Spr. bestrij lt de
risico-overdracht van de invaliditeits-ver-
zekering, omdat zoodoende de arbeider
meer afhankelijk wordt van den patroon.
Juist het Staatspensioen maakt hem wat
meer onafhankelijk.
Spr. brak zijn rede hier af.
De vergadering werd verdaagd tot
Dinsdag te elt uren.
JKEULiAMES, 5öö7 32
a 40 c«nt9 par rogtl.
een zegswiize, welker Juistheid wel
nerveus zo» liiildelRk liltJUI, nis
wanneer men genoodzaakt Is, de
stoornissen ln do werking zijner
maag door geueesm ddelen weer la
orde te brengen. Hoeveel middelen
worden er niet gefabriceerd, en voer
dure prijzen en veel geschetter aau
de markt gebracht! Het zekerste,
goedkoopste en betrouwbaarste af
voerend middel is en blytt liet l'runz
Josef bltterwater. Hit zuivere mine
raalwater la een cclit natuurproduct
en op geen cukele wjjze kunstmatig
veranderd. Hel ontspringt uit de
Franz Josef-geiieeskrueiillge bron
nen le oftn beiBiidnpest en vereenlgt
in zich al de eigenschappen die een
goed spijsvertering* middel bezit ten
moet. Het laat zleii gemakkelijk
Inuemou, schrikt ook gevoelige
vronwea en kinderen nooit uf, eu
bezit geenerlei ou»RUgenaaiu prik-
kelende werking. „Het natuurlijk
Franz Jozef-bllterwater", schrijft
hofraad prol. Schauta te Weene»,
„is ook (ot op den jougsten tijd be
proefd gebleken". Ia elke apotheek,
goede drogisterij ea luiueraalwnter-
handel verkrijgbaar.
De huid is blootgesteld aan tal van aan
doeningen, welke door den jeuk en pijn liet
leven van den patiënt haast ondraaglijk
maken! Bovendien zijn zij dikwijls onooglijk
en bieden zij harduekkigen weerstand aan
elke behandeling.
Foster's Zalf geneest de huid door haar
verzachtende, antiseptische en heelende
eigenschappen. Zij ga-at de ontsteking tegen
en is bekend ah een der beste geneesmid
delen tegen eczeem, huiduitslag, gordel
roos, schurft, insectenbeten, winterhanden
en voeten, netelroos, dauwworm en alle
jeukende huidziekten. f>*68 22
Foster's Zalf (let- op den juisten naam)
is te Leiden verkrijgbaar bij D. M. Krui-
singa, Nieuwe Rijn 33, Reyst en Krak.
Steenstraat 41, en D. W. E. F. de Waal,
Mare 56. Toezending geschiedt francona
ontv. v. postwissel a £.1.75 per doos.
Ommen.
Naar „De Nederlander" verneemt, zal mr.
AE. baron Mackay, gekozen tot lid van de
Tweede Kamer voor het district Ommen, voor
deze benoeming bedanken.
Theodora P. B. Min ver. f
Een groot verlies lijdt de Nederlandsclie
vrouwenbeweging door het verscheiden van
eëu barer pioniersters, mevrouw Th. P. B.
Haver.
-Vrouw van groote. wilskracht als ze was,
wist ze, gesteund door haar sterk gestel,
zóó met haar tijd te woekeren, dat ze bij
haar dubbele taak van loontrekkende vrouw
(sedert 1 October 1390 was ze administra
trice van de vereeniging Ziekenzorg") en
moeder, zich nog kon wijden aan de maat
schappij in het algemeen, a-an de vrouwen
beweging in heb bijzonder.
Kort na de oprichting der Vrije Vrouwen
vereniging trad ze als lid tot deze toe. En
tot aan haar dood bleef ze een der meest
gewaardeerde krachten der vereeniging,
van welke ze al die jaren een bestuurs
functie bekleedde.
Als afgevaardigde der Vrije Vrouwen
vereniging had ze zitting in het comité,
(tot welks vorming het initiatief door deze
vereeniging was genomen) opgericht om te
komen tot: gelijk Middelbaar Onderwijs
voor meisjes en jongens, openstelling van
de gesubsidieerde Hoogere Burgerscholen
ook voor meisjes. Van haar hand was de
brochure, welke de ouders opwekte, aan de
gemeenteraden te adresseeren, te verzoe
ken, hun dochters op dezelfde voorwaarden
als hun zonen op de H. B.-S. geplaatst te
krijgen.
Mede behoorde ze in 1893 tot die vrou
wen, welke den stoot gaven tot de oprich
ting van de Vereniging voor Vrouwenkies
recht.
Maar haar grootste sympathie bleef voor
de Vrije Vrouwenvereniging, welke ze
naar haar eigen zeggen beschouwde als ,,de
geestelijke moeder van verschillende ver-
eenigingen op liet gebied der vrouwenbe
weging.0
Met mevrouw Drucker richtte ze in
Maart 1893 het onafhaukelijk blad „Evo
lutie'' op en groot is de invloed, welke ze
mede daardoor op de vrouwenbeweging uit
oefende.
Warm strijdster was ze ook voor Staats-
pensionneering en menigen vrijen Zondag
heeft ze opgeofferd, om in de uithoeken
des lands als spreekster voor den Bond van
Staatspensionneering op te treden. Lan-«
gen tijd maakte ze deel uit van het Uitvoe
rend Comité voor Algemeen Kiesrecht
Werkzaam, strijdbaar tot het laatste toe,
nam ze nog, terwijl reeds een sluipende
ziekte haar krachtig gestel ondermijnde,
ijverig deel aan de actie, uitgaande van het
Anti-tarief wet-comité.
Het lijk zal naar een buitenlandseh cre
matorium worden verroerd ter verbran
ding
Zeer geachte Redactie l
Het is mij nog nooit overkomen, dat ik
drang gevoelde om in te gaan op een of
ander ingezonden stuk, in welke courant
dan ook, maar na het lezen van het inge
bonden stuk van gister-, Woensdagavond,
ben ik zoo verwonderd en verschrikt ge
worden, dat ik zoo waarlijk in de courant
ga schrijven. Het betreft het stuk over
Directrice en Hoofdverpleegster van
„R-hyngeest", waarmede men dan natuur
lijk zuster Hartkamp bedoelt; aangezien
men niet het oog kan hebben op zuster
Dunnebier, die op het. oogenblik aan het
hoofd staat van een kleine afdeeling van
„Rhyngeest".
Wat nu de Directrice betreft, ik awiig
hiervan; ik ken haar niet.
Wat zuster Hartkamp betreft, ik ken
haar heel goed; ik wensch een staaltje
aan te halen omtrent haar gedrag. Zij was
zes weken op „Rhyngeefifc", waar men toen
zuster Dunnebier moest missen, die zeer
bemind was. Zij had dus geen gemakkelijke
taak, om in zes weken, toen haar jaardag
aanbrak, daaromtrent van patiënten of
personeel van ,,Rhyngcest" iets te mogen
verwachten; zij deed dit dan ook waar
lijk niet.
Toen kwam er een dag te voren een
patiënte rond en liet zien in haar hand
wat zij geven kon en in haar zak had voor
een bloemetje of zoo, en getuigde, dat zij»
had ondervonden dat hier een Hoofd was
die in zes weken zich den naam van Zuster
had v/aard gemaakt, door zonder onder
scheid van rang of stand, of mooi of lee-
lijk, of lief of onlief, zich te betoónen de
Zuster bij nacht en bij da-g, de rustige, die
rust geeft, de blijmoedige, die blijmoedig
heid wekt, degene, die doordrongen van
het leed der wereld, het leed der patiënten
weet te peilen en te schatten, en alleen
door mede te lijden niet de patiënten,
krijgen dezen weer kracht om zich op te
heffen. Om dit te doen en te kunnen, moet
men een groote mate van liefde bezitten.
Zulk een Zuster der Liefde bezit ,,Rhyn-
geest" in Zuster Hartkamp; daarbij nog
een enorm plichtsgevoel.
Nu kan ik wel eindigen, en dank de
Redactie voor haar welwillendheid.
O. M. G. W.
Öegstgeest, 30 Oct. 1912.
Geachte Redactie
Door opneming van onderstaande regelen
zoudt u mij zeer verplichten.
Op blz. 14 verso van 't sectie-verslag van
den Gemeentera-ad staat te lezen bij Hoofd
stuk III, afdeeling I, dat het een der le
den onaangenaam had getroffen, en an
dere leden gingen met. deze opmerking me
de dat de agenten van politie aan den
Raad een adres hadden ingediend zonder
dat hun superieuren daarin waren gekend
en zonder dat dus de hiërarchische weg was
gevolgd. Men meende daaruit te moeten op
rnaken, dat een minder goede geest in heti
korps politie-agenten was gekomen.
Ah antwoord daarop vermeldt ditzelfde
verslag, dat het ook B- en Ws., zonder nu
juist de getrokken conclusie te willen be
amen, gepaster was voorgekomen, dat ds
agenten van politie alvorens hun adressen
in te dienen, hun superieuren daarin eerst
hadden gekend.
Tot zoover het sectie-verslag.
Het raadslid Vergouwen heeft g meend,
de daarin gemaakte opmerking nog eens t?
moeten herhalen en aandikken en de burge
meester herhaalde nog eens, dat hij, met
uitzondering van de getrokken conclusie,
het met die opmerking eens was in zooverre
dus, dat het beter zou zijn, dat de politie
agenten, alvorens hun adressen aan den
Raad in te zenden, eerst hun meerderen
daarin kenden.
Het behoeft geen betoog, dat dit een op
merking is, waaraan een politiek luchtje
niet vreemd is. Immers, denzelfden middag
heeft de heer Vergouwen hooren voorlezen
een adres van twee Vereenigingen, waar
van de leden eveneens zijn beambten :n
dienst der gemeente, die ook tal van supe
rieuren boven zich hebbeu, n.l. de Christe
lijke vereenigingen van gemeente-werklie
den Recht en Plicht" en St.-An toni us
Aan Padua"; een adres j>recies hetzelfde
inhoudende als dat der agenten vin poli
tie, n.l. loonsverhooging in \erband met dj
blijvende duurte der eerste levensmiddelen.
Tevergeefs hebbeu eenigen, die op de pu
blieke tribune aanwezig waren, gewacht op
een soortgelijke opmerking en gevolgtrek
king als ten opzichte van het ndres der
agenten van politie is gemaakt. Zij bleo?
evenwel achterwege. Dit vergemakkelijkt
het wekken van een conclusie, al zal ik dit
ook niet doen. Intussehen: zij ligt voor de
hand.
Afgescheiden van het politieke teintje,
lijkt mij de opmerking van den lieer Ver
gouwen hoogst onverstandig, en wel om'
deze reden, dat het handelen in dien geest,
zooals door dit Raadslid c.s.. schijnt gewild,
juist bevordert, hetgeen hij wënsclit tegen
te gaan. Ik zal dat nader aantoonen.
Handelen de agenten volgens den wens h'
van den heer Vergouwen en het College
van B. en Ws., dan zullen zij, alvorens hu.i
adres aan den Raad te verzenden, dit aan
een of meer hunner superieuren moeten t«r
beoordee-ling voorleggen.
Is het de bedoeling geweest, cm daarmede
de wen schel ijkheid uit te spreken, dat de
superieuren weten welke adressen hun on
dergeschikten bij den Raad indienen,
dan nog ben ik het met den heer Vergou.
wen niet eens. Er is niets op tegen, dati
cie agenten hun superieuren in kennis stel-,
len met den inhoud van door hen aan don
Raad te zenden adressen. Doch men moet
dit dan slechts als een daad van beleefdheid
beschouwen. Uit de discussies en uit de in
het sectieverslag getrokken oonclusie blijkö
echter, dat het de bedoeling is, dat de
ondergeschikten aan hun superieuren tot»
