$To. 161235,
Asm© 1912,
Buitenlandseh Overzicht.
PERSOVERZICHT,
'fc Is niet de eerste maal, dat beweerdl
frordt, dat de vredesonderhandelingen een
£oed verloop hebben. Maar nu hebben
we de ernstige verzekering van Tuxkschen
to Italiaanschen kant. En dit maakt ze des
te waardevoller, want tot nu toe lieten alleen
jfutkscho .autoriteiten zich hierover uit.
"Do Turksche minister van buitenlandsche
Saken liet er zich als volgt over uit: Van
beide zijden hebben wij op ons eerewoord
beloofd, dat wij geen mededeelingen zouden
doen, aangaande de vredesonderhandelingen.
Jolles wat ik u mag zeggen, kan ik in de
Volgende woorden, samenvatten: De alge-
taeene stand van z alien der onderhandelin
gen is op den goeden., weg.
pet tijdelijk afbreken der onderhandelin
gen was alleen gewenscht, opdat de afge
vaardigden even overleg konden plegen met
hun regeeringen. Al zegt de voornaamste
ininister nu al, dat 'geen mededeelingen zul
len worden gedaan, dat wil nog niet zegen,
dat de persmensehen, die natuurlijk de af
gevaardigden in hun vergaderplaats omzwer
men, niet iets vernemen. En zoo weet men
dan ook dat er nog ©enige punten van ge-
fcohil zijn. .Wel wordt een bevredigende af
loop verwacht, maar de Italïaansche re-gee-
jrtng wil niets weten .van het afstaan van
gebied in Eritrea. Men weet, dat Turkije
ion paar havens aan da -Doode Zee had
'gevraagd. Ook wordt nog1 gesproken over
den Italiaanschen .waarborg voor oen Turk.
fcche leening. Dit laatste wordt verzekerd,
biet-tegenstaande stellig wordt beweerd, dat
■|Hr niets waar 19 van de mededeel ing, dat
Italië Turkije 600 millioen lire zal leenenj.
'Doch aangenaam is. 't toch, dat er schot zit
in de beraadslagingen.
Do verhouding tot Bulgarije wordt niet
{too ernstig beschouwd doctr de Porto. De
toinister van buitenlandsche zaken vertelde
ten minste aan eon correspondent van de
s,Matin" het volgende:
„De alarmeeronde telegrammen, die in som
mige Euiropeesche bladen gepubliceerd wer
den, betreffende de woelingen in Sofia, heb.
ben een bepaalde strekking die voor ons
een bespreking onnoodig maakt.
Hoe is op het oogenblik de stand van
jeaken van het Bulgaarsche volk?
Bij de lagere standen as een zekere gis
ting merkbaar, dooli in hcogcro kringen^
te weten regeeringskringen, is men kalm
én bezadigd.
Turkije kan niet verantwoordelijk gesteld
(worden voor het gebeurde in Kotehana., waar
Bulgaren in leen Bulgaarsoban bazaar een
Bulgaarsche bom heb loon 'geworpen.
„Wij wenschen den oorlog, laat ons do
grenzen overtrekken", maar men schijnt te
vergoten, dat Turkije niet geheel en al zon
der troepen èn bajonetten is.
Laat Europa gerust blijven on geen geloof
hechten aan bevestigingen, die oen zeken*
Strekking hebben. De oorlog tnssoben Turkije
|en Bulgarije zal niet uitbreken."
De Hongaarsche Kamer is weer bijeenge
komen, en, zooals te begrijpen was, ook
de herrie is weer begonnen.
Want geen der beide partijen weet van
toegeven en dan sohiet het met vrede
sluiten niet hard1 op. Daar zijn wat onpar
lementaire woordjes gebruikt in de volks
vertegenwoordiging, en natuurlijk ging
het alles tegen den president Tisza en den
minister-president Lukacs. Politie was m
grooten getale aanwezig.
Het begon al met een vechtpartijtje.
Twee afgevaardigden hadden elkaar zoo
stevig te pakken, dat ze met geweld van
elkaar moesten worden verwijderd.
Sohoft, schurk, ellendige schooier be
hoorden tot de zachtste namen, die de pre
sident, graaf Tisza, van de oppostiïe te
hooren kreeg. En tegen Lukacs riep men:
j,Hond, laffe schurk. Tisza durft ten min
ste nog voor den dag te komen, maar jij
(Verschuilt je achter je bank, kom er uit
schoft."
Dat zijn geen bootwerkers, wier termi
nologie in overeenstemming is met hun
ruwe werk, maar net-opgevoede heeren,
heel deftige zelfs, mannen met twee namen
en met titels.
Veiligheidsmaatregelen waren voldoende
genomen. Inktkokers dat geliefkoosde
projectiel boeken, papier, alles was ver
wijderd. Maar de heeren hebben nog hun»
tanden en hebben er flink gebruik van ge
maakt.
In de korte pauze, die om kwart voor
twaalven gehouden werd, haalde de oppo
sitie allerlei levenmakende instrumenten in
fle zaal, automobielh aorns, wek
kers en groote bellen, zooals de
koeien om den hals dragen. Zoodra onder
de middagvergadering dl© president zijn
bel zwaaide, kwamen ook alle bellen van
de oppositie in beweging. Hier hield een
lid een solo-voordracht, elders weer zong
men in koor oabaretliederen. Zoo ging het
lieve leven den ganschen middag door.
De commissaris van politie beval den
levenmakers uit de zaal te gaan, maar ze
Peigerden en volvoering van het plannetje
niet gemakkelijk Zes agenten waren
*oor één afgevaardigde soms nog te wei
nig. Zoo veroorzaakte de gewezen minister
Van justitie Polonyi groot© moeite; de
Agenten konden hem eerst na heftigen
tegenstand wegbrengen.
Er moesten afgevaardigden van den
8rond opgenomen en naar buiten gedragen
worden. Een afgevaardigde kreeg een ont
wrichten arm, een andere, dtie uit de han-
QQü der agenten ontsnapt was, kwam in
^nken der afgevaardigden terug, waar
'J in zwijm viel. Een derde viel bewuste-
003 in de wandelgangen na een wanhopi-
gen tegenstand geboden te hebben.
-Apponyi werd ook gesommeerd te ver
erf ï611' a^Sevaa,rcEg,dien der oppositie
eekten hem vrijwillig heen te gaan.
slotte zag de commissaris van politie
rnvan tegen hem op te treden,
j® ^gewaardigden hadden in het kemi-
een barricade opgeworpen, die agen
ten moesten opruimen, alvorens hen te
kunnen bereiken.
En dat alles ten gevolge van het regle
ment van orde, dat Tisza en Lukacs op on
grondwettige wijze hebben weten in te voe
ren.
iWe hebben een paar dagen geleden ook
melding gemaakt van de opvatting van ad
miraal Germinet, een Franschinan, die in
geval van oorlog het Kanaal zou wil
len afsluiten. We wezen toen ook op
het. nadeel, dat de Nederlandsche handel in
dit_ geval zou ondervinden. De correspond
dent van de „Tel." heeft eens ter bevoegder
plaatse geïnformeerd, hoe men er over deze
kwestie denkt. Daar zeide men hem, dat
admiraal Germinet den actieven dienst heeft
verlaten en "een particulier persoon is, die
bij 't-afleggen. van verklaringen uitsluitend
onder cd gen verantwoordelijkheid spreekt.
Trouwens, de admiraal-zelf heeft in zijn in
terview met de „Echo de Paris" niet nage
laten hierop te wijzen. Woordelijk zeide hij:
„Ik spreek hier een zuiver persoonlijke mee
ning uit."
Voor de verklaring door admiraal De Ger
minet afgelegd, wordt niet de minste mo-
reele verantwoordelijkheid gedragen door de
Fransche regeering, die nooit ©enigen maat-,
regel, die aan de rechten der neutrale mo
gendheden afbreuk deed, genomen heeft, of
zal nemen.
Evenals in liet verleden, zal Frankrijk in
de toekomst met de meeste nauwgezetheid
alle internationale rechten eerbiedigen.
Dat blijkt dus nogal geruststellend.
In een interview heeft de Beiersoh© minis
ter von Hcrt-ling gezegd, dat hij niet, zoo
als beweerd wordt, de hand heeft gehad in
de samenzwering te gen de repu
bliek Portugal. Maar da.t er iets is,
bewijst zijn verklaring, dat hij persoonlijk
heel goed begrijpt, dat hertogin Karei Theo.
dor, een afstammelinge van het Huis van
Braganza, zich zeer interesseert voor haar
eigen familiebetrekkingen. Dat is haar eigen
zaak en volkomen verklaarbaar.
Minder yerklaarbaar is echter, dat men
haar in Beieren veroorlooft om een dei'ge
lijke beweging op touw te zetten.
Do prijsstijging der levensmid
delen houdt jn Duitscliland aan. De
„Yorwarts" brengt de krasse medecLceLing,
dat te GörMtz paardevleescli reeds 50 pf.
het pond kost-, zoodat dit vleesch misschien
spoedig even duur zal zijn als het rund-
vleesch Vroeger. In Engeland kan men nog
rundvleesch krijgen tegen een prijs, died
men in Duitscklaïid al voor paardevleescli
moet besteden.
Betreffende de duurte heeft het sociaal
democratisch congres te Chemnitz een besluit
genomen, waarin verlangd wordt: afschaf
fing van de beschermende tariefpolitiek, af
schaffing van het sbelsel van invoer bewij
zen, afschaffing van invoerrechten op graan
©n .voeder, de openstelling van de gTonzen
voor vee en vleesch, den invoer van versch
en toebereid vleesch, met name bevarenl
vleesch, onverwijlde bijeenroeping van den
Rijksdag.
Hetzelfde congres besloot nog in zijtni
zitting van gisteren om een telegram met
sympathiebetuiging te zenden naar de Ne-
derlandscho sociaa l.dc m o c r a t n,
die toen in Den Haag manifesteerden voor
het algemeen kiesrecht.
De commissie voor het wetboek van straf
recht in Duitschland heeft thans een defi
nitief besluit genomen voor de wet, die
ze ontworpen heeft ten einde ©en eind
te maken aan het duel daar te
lande. Zij heeft besloten aan de duellanten
voortaan een vestingstraf, varieerende tus-
sohen drie maanden en vijf jaar, op te leg
gen. De uitdager kan veroordeeld worden
van drie maanden tob vijf jaar gevangenis
straf.
Eindigt- het duel met den dood van een
der tegenstanders, dan kan den overleven
de een vestingstraf van twee tot tien jaar
opgelegd worden; is hij tevens de uitdager,
dan een even zware gevangenisstraf.
Duitschland houdt groote vlootoefenin-
gen. Hierbij wordt verondersteld dat de
Duitsche vloot met een blokkade-vloot, die
sterker in aantal is, om deheerschap-
pij in de Noordzee moet vechten.
Maandag heeft de Keizer de vloot van
135 schepen met 35,000 officieren en men
schappen aan boord geschouwd. Het is de
sterkste zeemacht-, die ooit onder d© Duit
sche vlag bijeen is geweest.
Op de Russische vloot is nog steeds m u i-
t e r ij aan de orde van den dag.
Nu zijn te Sebastopol weer zestien matro
zen van een der kruisers van de Russische
Zwarte Zee-vloot gevangengenomen.
De toestand schijnt op de vloot dus wel
slechfc te zijn, waar steeds meer nieuwe
muiters te vinden zijn.
De vliegende colonne uit Zaers begaf
zich den 14den dezer naar Sidi Kasen om
de plaats voor een nieuw kamp te verken
nen. Tal -van af deelingen deden e e n v e r-
woeden aanval. Zij werden met
groot© verliezan teruggedreven. De Fran-
schen kregen negen dooden en dertig ge
wonden. Blijkens deze cijfers is er dus
weer ernstig gevochten.
Te Kanton is muiter ij uitgebro
ken onder de Indische troepen, die d'aar
gestationneerd zijn ter bewaking der
vreenidelingenwijk. Ze schoten zelfs een
officier dood en zijn collega's werden be
dreigd. Men heeft nu de ,,besohermers"
maar weggezonden en nieuwe gerequireerd.
Uit Asunoion komt het bericht, dat het
in Para quay rustig is. Dit in
tegenspraak met het bericht, ook door ons
vermeld), dat er revolutie in het binnen
land heerscht.
De gezant der Yereenigde Staten in
Nicaragua heeft de hulp ingeroe
pen vande in het woelige republiek je
ontscheepte Amerikaansche
mariniers om een meisjesschool te
ontzetten, die sinds veertig dagen door de
opstandelingen van het verkeer met de
buitenwereld is afgesneden, zoodat dte leer
lingen gevaar loopen van honger om t©
komen.
DE TROONREDE.
Als t© doen gebruikelijk is, beoordeel en
tal van organen ook nu weer de Troonrede.
„De Neder 1 an der" acht van het door
de troonrede aangekondigd© 'het meest be
langrijke de voorstellen tot Grondwetsher
ziening, de drie ontwerpen naar aanleiding
van het rapport der Ineenschakclingscom-
missie, een omschrijving, die het blad juist
geschikt acht om de nieuwsgierigheid naar
hetgeen die ontwerpen zullen inhouden te
prikkelen, zonder haar te voldoen, en ten
derde, de toezegging tot geleidelijke ophef,
fing -der op hoog gezag in Ooshlndië in
gevoerde koffie-cultuur.
Reeds in 1892 heeft de latere minister
Orenier verklaard, dat er haast was hij haar
verdwijning, doch als Minister verklaarde hij
de inkomsten voor de Schatkist niet te kun
nen missen, en de zaak bleef zooals ze was.
Minister Idenburg, thans Gouverneur-Gene
raal, verklaarde in 1909, dat „aan sponP-
t-ane opheffing niet kon worden gedacht,"
doch bleek iets te .gevoelen voor een Gou-
vornementsxultuur in geheel vrijen arbeid,
gewone Staatsexploitatie dus. Of het dit
denkbeeld is, dat de Regearing wenscht te
verwezenlijken, zal moeten worden '^afgewacht.
„De Standaard" heeft dn de troon
rede gelezen, dat de Regeering er op rekent
om „aanstonds in October" met de Inva
liditeitswet voor de Kamer te kunnen komen.
Het blad meent dan ook, dat de poli
tieke inhoud, van de /rede niet beter had
kunnen zijn, en schrijft nog in dien zin:
Het zou moeilijk zijn ,te zeggen, wat er
nog aan toe ware te voegen geweest, - en
even zoo ware niet licht iets -aan t© stip
pen, dat zonder schade had kunnen gemist
worden.
„De Rotterdammer":
Het tweede gedeelte der Troonrede, waarin
do toekomstplannen worden ontvouwd, as,
hoe klein ook van omvang, toch merkwaar
dig door één bijzondere omstandigheid: de
bescheiden, maar besliste aanwijzing der R©-
gearing met betrekking tot de orde van
werkzaamheden, welke de Kamers wachten.
Daarin ligt de hoofdbetoeken is van dit stuk.
En dan wordt nog gezegd:
Lichtelijk verwijtend en vriendelijk drin
gend staat het daar: Nu voor en boven alles
Invaliditeitswet, Tarief wet en
zoo mogelijk Ziektewet!
„D 0 Maasbod e" valt - bij den eersten
aanblik de kortheid op.
Gegeven de opstopping, die sinds lang een
geregelde afwikkeling belet, is het wijge
taktiek geen nieuw© stof op de agenda te
laden.
Te meer, daar nu het laagte jaar der wet.
gevend© period© is begonnen en thans dus
meer dan ooit het opstapelen van wets
ontwerpen, boven de draagkracht van het
Parlement moet gaan.
De volle arbeidskracht zal noodig wezen
voor de sociale wetgeving, met name voor
de invaliditeits. en ouder doms verzekering',
voor de Tarief wet en zoo mogelijk voor do
Ziekteverzekering.
Merkwaardigerwijze is het de Regeöring
zelf," die voor de vaststelling van het werk.
program een duidelijker, wenk geeft en al.
dus zeker hen tevreden zal stellen, die be
weren, dat van deze Regeoring geen lei
ding uitgaat.
„D e T ij d" wijst op het verblijdende m
de zinsneden, die aan den algemeenen toe
stand des lands zijn gewijd.
Na resumptie van hetgeen wordt gezegd
over de aangekondigde voorstellen, besluit
het blad:
Yan de beide Kamers, vooral van d©
Tweede, zal dit jaar zeer veel worden ge
vorderd. Onder leiding van een nieuwen
president zal zij i.n baast onafgebroken zit
ting de meest belangrijke wetsontwerpen
t© behandelen hebben. Yan harte is het te
hopen, dat het niet alleen op den voorzit
ter szetel, ook in den boezem der vergade
ring niet ontbreke aan zelfbeperking eir be
leid', opdat met welwillende samenwerking
worde tot stand gebracht, wat door zoo
vele zoo gaarne nog van de?ze Regeering
verlangd wordt.
,,H et.Centru m" zegt van de nieuwe
voorstellen, welke de Troonrede aankon
digt m u 11 a en m u 11 u m.
Voorts concludeert het blad, dat de Re
geering vrij optimistisch is.
Zij is dat zelfs met C>etrekking tot den
financieelen toestand des lands, al wordt
het nauwe verband tusschen sociale wetge
ving en financiën en de daaruit voort
vloeiende eischen en behoeften niet beman
teld'. In het meer bschouwende deel der
Troonrede klinkt een opgwekte toon. Het
bezoek aan Parijs wordt niet gememoreerd,
evenmin als weleer het wisselen der bezoe
ken met het Belgische Koningspaar. Wel
verklaart de Troonrede, dat ook in het.
afgeloopen jaar onze betrekkingen met de.
ander© mogendheden van den meest vriend
schap pel ijken aard bleven. Een zinsnede,
die geen onbekenden klank heeft in deze
redevoeringen en geregeld terugkeert,
maar waarvan men daarom de waarde niet
behoeft te onderschatten. Als speelt ons
/and niet meer als vroeger een voornam©
rol in cle hooge politiek, onze positie en...
onze ligging in Europa maken het van
groot belang voor ons rustig bestaan, dat
de betrekkingen met de ander© mogendhe
den inderdaad „van den meest vriend-
schappelijken aard" blijven. Tegenwoordig
vooraL
„De Residentiebode" vraagtWaa*
moeten de StatenGeneraal den tijd vandaan
halen, wanneer zij, briialvs de V erzekerings.
wetten waatrvoor de Rageering terecht
hun toewijding en krachtsinspanning in pri
oriteit vordert de begrooting zullen af
handelen en dan ook nog de Grondwets
herziening willen ter hand nemen, in dier
voege, dat deze in e&rste lezing gereed!
komt vóór de stembus van 1913?
In trouwe, het gaat boven ons beseffen!
„Het Huisgezin" vangt aan
De Regeoring wenscht in het heden inge
treden parlementaire jaar haar sociaal-finan
cieel program volledig uit ta voeren,
dit is ontegenzeglijk de gewichtigst© mede.
deeling, welke in de Troonrede voorkomt.
Zoowel de Invaliditeitswet als de Ziekte
wet van don eenen kant, de Tariefwet, de
inkomstenbelasting en de tabaksbelasting van
den anderen kant zullen in dit korte jaar
haar beslag moeten krijgen.
Met minder is de Regeering piet tevreden.
Spant zij haar boog niet te strak
Het schrijft verder:
Do nieuwe ontwerpen, welke wooden .aan
gekondigd, zuilen wat de belangrijkste be
treft de voorstellen tot Grondwetsher
ziening en de on der w ij sont wer pen meer
bedoeld zijn om het standpunt der Reg*eering
in con er eten vorm aan te geven, dan ocm
nog in dit zittingsjaar in behandeling te
worden genomen.
Met name de Grondwetsherziening zal als
shibboleth, als inzet voor den komenden ver.
lriezingsstirijd kunnen worden beschouwd.
Terwijl dan nog vólgt:
Met leedwezen missen wij, en wij stellig
niet alleen, elk woord betreffende den kinder
toeslag voor de onderwijzers, in afwachting
van een definitieve regeling hunner finan.
cdeele positie.
Wij hebben, zeker, de toezegging van mi
nister Heemskerk, en strikt genomen is die
voldoende, maar het had toch ©enige gerust
stelling en bevrediging geschonken, indien
het ministerieel© woord thans openlijk door
een koninklijk woord ware bezegeld.
„De Limburger Koerier" acht het
een „hoogst belangrijke troonrede", want...
We krijgen een bevaarbare Maas.
Het dagbet in den Oosten.
„Het Nieuws van don Dag" noemt
de Troonrede weer mager dit jaar en meent
dan 0. m.:
Er is van den inhoud niet heel veel te
zeggen.
kloeten we ons nog verbazen, dat in dit
lieele stuk niets specifiek Christelijks, nau
welijks iets specifiek „rechts" te vinden is
't1 Bewijst slechts, ten overvloede, de valschi-
heid van verkiezingsleuzen.
Overigens geen woord over den financiee
len nood der greote gemeentenhet is of
er geen vuiltje aan de lucht was. Dat is
toch al te mager, 0 minister Heemskerk, oud.
wethouder' voor de financiën van Amster
dam!
Het ,,H a n d e 1 s b 1 a d" noemt de rede
zeer onbeduidend. Van de toegezegde Regee-
rings voorst ellen tot Grondwetsherziening
zegt bet:'
-Laat ons in dit opzicht het ministerie
kracht toewenschenhet is waarlijk niet on
verschillig togen de stembus van 1913 tel
weten, hoe de gezamenlijke roohtsche par
tijen denken over Grondwetsherziening en
speciaal over het kiesrecht. Ook al weten
wij vooruit, dat die voorstellen voor dezo
wetgevende periode niet meer van beteeke-
nis zullen zijn, als politieke geloofsbelijde
nis zijn zij van groot gewicht!
Omtrent de aangekondigde opheffing van
de gouvernementskoffiecultuur wijst 't blad
er op, dat neg ten vorigen jar© bij de be
handeling der Indische begrooting voor liet
loopende jaar dit punt van socialistische»
zijde ter sprake werd gebracht, en een gou-
vernements-koffiecultuuT met vrijen arbeid
bepleit. De Minister kon hieromtrent geen
toezegging doen, doch zeide, dat, indien wordt
overgegaan tot opheffing der gouvexnements-
koffiecultuuir, er zeker ook gelegenheid zal
zijn voor inlanders om voor eigen rekening
verder de cultuur te drijven en men zo
daarbij behulpzaam zal kunnen zijn.
Nu zal dus weldra die opheffing een feit
zijn en daarmede het laatste overblijfsel zijn
verdwenen van éen stelsel, dat" in 1830 door
Yan den Bosch werd ingevoerd en niet ge- -
hêel ten onrechte aan onzen goeden naam
als koloniale mogendheid veel afbreuk heeft
gedaan.
De „Nieuw© Rotterdamsche
Courant" trekt de conclusie, dat
Grondwetsherziening het parool van rechts
bij den aanstaanden verkiezingsstrijd zal
zijn. Het blad schrijft:
Bij ons rijst de gedachte, dat méér dan
het inzicht in de noodzakelijkheid, méér
dan het heilige vuur, hier het verlangen,
©mj$en tegenzet te doen tegenover het ver-
kiezings-programpunt, dat onder de vrij
zinnigen in de maak schijnt te zijn, voor de
Regeering de drijvende kracht is.
Als zoodanig kan niettemin van vrijzin
nige zijde de aankondiging van een Grond
wetsherziening met instemming worden be
groeit. Yan de ontwerpen zelf verwachten
wij, gelet op de voorstellen van de Grond-
wets-eommissie, die onder leiding van mi
nister Heemskerk werkzaam is geweest,
weinig goeds. Maar dat tegenover de cn-
tiek, waarmede van vrijzinnige zijde zonder
uitzondering de nieuwe door de Staats
commissie ontworpen grondwettelijke be
ginselen zijn bejegend, de Receerins: van
rechts „onverwijld" een staatsstuk zal stel
len, waarin officieel de rechter verlangens
zijn uitgedrukt, lijkt ons voor de zuiver
heid van de verkiezingen win3b. Winst,
voor wie tegenover cle Regeering gezeten
izijn, doch ook voor de anderen. Er is
niet sleohts uit het rapport der Staatscom
missie met de beruchte kiesrechtbespiege-
lingen is het gebleken maar ook uit het
geen in de pers aan den dag is gekomen
en in sommige bijeenkomsten, als bijv. die
van cle Christelijk-kistorische Unie aan
de rechterzijde groote onzekerheid om
trent hetgeen men in coalitie verlangt.
Dat de Regeering de broederen gaat dwin
gen, zichzelf nu eens precies rekenschap
te geven van wat men onder het amalgama
van „christelijke" regeerders zal hebben
te verwachten, moet voor allen wenschelijk
zijn.
Het is, meenen wij, een oude wensch van
den heer Kuyper, clat het zittend kabinet
in de laatste troonrede vóór de verkiezing
het parool voor den strijd zal aangeven
Zijn verlangen is, zooals wij deze troonre
de begrijpen, ditmaal vervuld. Grondwets
herziening zal dan van rechts de leus zijn.,
Het is ook de onze. Alleen vreezen wij, dat,
wanneer het op de uitwerking aankomt,
wij zullen blijken, vierkant tegenover elkan
der te staan.
„H et Y a d e r 1 a n d" wijst allereerst
op d© wijziging van de eerst© zinsnede der
troonrede, waarin d© aanwezigheid van
H. M. de Koningin in de vereenigde ver
gadering van de Staten-Generaal wordt
vermeld.
In vorige leest men: Het verheugt Mij,
wederom in uw midden te zijn, of iets der
gelijks. Ditmaal luidt die passus: Het is
Mij aangenaam, u weder om Mij vereenigd
te zien.
Schijnbaar van weinig gewicht, vormt dit
verschil van uitdrukking niettemin een be
langrijk onderscheid. In het eerste geval
en zoo is het altijd geweest, komt de
Yorstin tot de Staten-Generaal. In het
laatste komen de Staten-Generaal tot de
Yorstin.
Zoowel historisch als volgens den feitelij
ken toestand en naar ons tot dusver gel
dend constitutioneel recht is de eerst© op
vatting d© juiste. Houdt de verandering
wellicht verband met de gewijzigde opvat
tingen, die gehuldigd worden in het rap
port van de rechtsche meerderheid der
Staatscommissie, een opvatting, die door
een der linhsche leden, Staatsraad Oppen-
heim, met zooveel klem in een afzonder
lijke nota is bestreden"?
Verder schrijft dit blad:
Bijzonder opvallend in politiek opzicht
is de aandrang, die, in de paragraaf aan
gaande den wetgevenden arbeid in het
nieuwe zittingjaar, op de Staten-Generaal
wordt uitgeoefend ten opzichte van het
werkplan en de volgorde der te behande
len wetsontwerpen. Deze volgorde wordt
duidelijk aangegeven: de invaliditeits- en
ouderdomswet, cle tariefsherziening en
daarna de ziektewet.
Dit ingrijpen van een regeering, door
middel van cl© Troonrede, in het werkplan
der Staten-Generaal, is een novum op po
litiek gebied, en wel een, da.t wij niet kun
nen toejuichen, maar dat ook weder geheel
in de lijn der constitutioneel e opvattingen
van de huidig© regeering ligt.
Intusschen is het niet overbodüg, zich cl©
dagen te herinneren, toen deze zelfde re
geering de Ziektewet voorop stelcle en deze
eerst wilde.zien afgedaan. De zweep... niet
van Troelstra, maar van,den leider der
a.-r. partij, bracht haar tot ander© gedach
ten. Is deze herhaling en bevestiging van
haar onderwerping-aan zijn wenschen niet
het beste bewij3, dat de leiding blijft ko
men uit cle Kanaalstraat
„De Nieuwe Courant" zegt
Wat de Koningin over de besteding van
het heden geopende zittingsjaar zeide,
lijkt sterk op een door de regeering aan
de Kamer voorgeschreven werkprogram.
Eerst wordt het onafgedaan gebleven"
Invaliditeit-sontwerp genoemd, waarvoor
sedert een halfjaar uit krachte van Kuy-
pers rescript October „vastligt". Met deze
toekenning van den voorrang aan zijn ooi
lam wordt e©n bijna dramatische huid©
gebracht aan den uit het parlementaire
leven scheidenden meester, die voortaan
buiten de Kamer zijin wil aan de rechtsche
coalitie gaat clicteeren. Merkwaardig ook,
dat minister Talma, die nog pas vóór het
reces een tamelijk hoog woord over cle ur
gentie van de behandeling der Ziektewet
voerde,, thans bij voorbaat het hoofd in
den schoot legt tegenover een te wachten
besluit van d© Kamermeerderheid, om,
overeenkomstig dr. Kuypers bevel, de In
validiteit voor te trekken.
Het noemen van de Ziektewet op de der
de plaats kan aangemerkt worden als een
poging om Talnia althans nog een weinig
satisfactie te geven, maar het is een on
deugdelijke poging. Want dat het zittings
jaar 19121913, van welks staart de ver-
kiezingsmaand Juni een aanmerkelijk ge
deelte afkapt, ons de afdoening van Inva
liditeitswet, Tariefherzieni nc. en Ziektewet,
zelfs alleen maar door de Tweede Kamer,
bij mogelijkheid zou kunnen brengen, ge
looft niemand zelfs cle steller van de
Troonrede niet.
En met betrekking tot het ontwerp-Ta-
riefwet:
De Regeering blijft getrouw aan haar
tactiek om de Tariefwet als een maatre
gel van bloot fiscalen aard voor te stel
len, zij duidt de ingediende tariefsherzie
ning schuchter aan als „het voorstel tot
dekking van de daaruit (uit de Invalidi
teitswet) voor 's lands schatkist voortvloei
ende kosten. Yan haar overige alle reeds
bij de Kamer aanhangige, financieele voor
stellen (inkomstenbelasting, tabaksdebiet-
recht, waarop juist gisteravond de Memorie
van Antwoord verscheen) wenscht zij geen
enkel terug te nomen. Ietwat tegenstre
vend erkent cle Regeering weliswaar dat
's Rijks middelen „sterk toenemen",
het woord schitterend ware hier volkomen
gepast geweest en dat dientengevolge
de financieele toestand des lancls „voors
hands niet ongunstig" zich laat aanzien,-
maar, zoo laat zij er op volgen, dure tij
den staan te wachten, men mag niet onaf
gebroken op zulk een sterke toeneming
rekenen en dus is de tot-stand-koming van
alle ingediende ontwerpen tot duurzame
versterking der middelen „dringend nood
zakelijk". Het antwoord der Tweede Ka
mer hierop zal vermoedelijk zijn, dat zij
