Overdracht van het Rectoraat
Burgerl. Stand van Leiden.
Hedenmiddag hield prof. dr. F. Pijper,
fcij de overdraoht der waardigheid van
iRector-Mangmficus aan zijn ambfcsopvolger
prof. dr. B. D. Eerdmana^ een rede, waar
in hij verslag deed van de lotgevallen der
(Universiteit in het afgeloopen jaar. De
plechtige bijeenkomst had wegens vertim
meren van het Groot-Auditorium ditmaal
plaats in den meer modernen Foyer der
Stadsgehoorzaal, en werd door een zeer
talrijk gehoor van curatoren, hoogleerar
ïen, studenten en verdere belangstellenden
bijgewoond.
De hoogleeraar wenschte zijn Tede te
(Verdeelen m tweeën: in een positief en een
negatief deel. In het eerste hoopte» hij te
.verhalen wat werkelijk gebeurd is, in het
tweede te handelen over datgene, wat niet
of nog niet heeft plaats gehad.
De samenstelling van het college van
curatoren bleef dezelfde. Spr. dankte voor
hetgeen curatoren ook dit jaar voor de
Universiteit hebben gedaan, en wijdde ook
een woord van dank aan den volijverigen
secretaris mr. Boddaert, van wien hij zulk
een aangename medewerking ondervond.
De kring der hoogleeraren onderging veel
verandering. Nadat de oud-hoogleeraar
Oort maanden lang den opengevallen leer
stoel van wijlen prof. Wildeboer had bezet,
vermeldde eindelijk de Staatscourant de
benoeming van dr. A. J. Wensinck, te
Utrecht, die den 27sten Maart zijn ambt
aanvaardde. Het worde hem gegeven zijn
plaat© lang te bekleeden.
Dr. J. Pocls aanvaardde den 11 den Octo
ber zijn ambt als buitengewoon hoogleeraar
in de faculteit der geneeskunde om onder
wijs te geven in de toegepaste bacteriolo
gie. Gelukkiger vervulling van een erkendle
leemte in het onderwijs kon volgens spr.
moeilijk verklagen worden.
Ook in de faculteit der godgeleerdheid
werd een nieuwe leerstoel gestioht. Dr. De
Zwaan, kweekeling dezer hoogesohool,
werd als buitengewoon hoogleeraar geroe
pen de geschiedenis van het Oostersch
Grieksoh Christendom te onderwijzen. Het
worde hem gegeven in de lange loopbaan,
die menschelijkerwijs gesproken voor hem
ligt, aan de wetenschap groote diensten te
bewijzen. Voor de theologische faculteit
was de schepping van dezen nieuwen leer
stoel een zeldzame gebeurtenis. Men moet
35 jaren teruggaan in haar geschiedenis
om de wedergade van dit feit te ontmoe
ten. Een troetelkind van de regeering is
deze faculteit in de laatste halve eeuw niet
geweest. Maar de twijfel der wijzen van 30
jaren geleden, of zij wel recht van bestaan
had aan de openbare universiteit, begint
plaats te maken voor waardeering.
Het buitengewoon professoraat in het
volkenrecht, opengevallen door het vertrek
van prof. Suyhng werd in een gewoon
ihoogleeraarsambt veranderd en prof. Van
Eysinga, te Groningen, daarvoor benoemd.
Twee hoogleeraren heeft de Universiteit
van zich zien heengaanprof. De Villiers,
die weder is teruggekeerd naar de Zuid-
Afrik. Unie, en prof. De Groot, die een
eervolle betrekking in Groningen aannam.
Het heengaan van prof. De Groot was
vooral een groot verlies dat echter niet
was te voorkomen.
Intusschen heeft tot heden noch prof. De
Villiers, noch prof. De Groot een opvolger
ontvangen. Spr. hoopt dat dit weldra ge
schieden zal.
De hoogleeraar Lorentz werd curator van
het laboratorium van Teylere stichting. Ge
lukkig vernam spr. uit do allerbeste bron
dat hij als hoogleeraar aan de Universiteit
behouden blijft, en zoo kunnen wij door
onze smart heen nog juichen, zeide spr.
De hoogleeraar Vosmaer herstelde ge-
hikkig weder van een ernstige ziekte.
1 rof. Uhlenbeck keerde van een tweede
bezoek aan de Indianen van N.-Amerika
terug.
Groot Zijn de opofferingen, die hij zdeli
hierbjj getroost. Maar de geestdrift voor
het wetenschappelijk doel, grondig de ta
lon, de zeden en gebruiken te leeren ken
nen van een uitstervend menechenras,
schijnt hem alle ontberingen te doen verge-
ten.
Reeds is de geleerde wereld in kennis
geet.eld met een belangrijk deel van de
verkregen resultaten. In Uhlenbeck leeft
öcaligers geest voort aan onze Universi
teit.
De hoogleeraar ging vervolgens na het
25-jarig ambtejubileum van prof. Korte-
weg en de eervolle onderscheidingen die
verschillenden amibtgenooten ten deel vie
len.
Na verschillende feestelijkheden en het
internationaal Congres voor Godedienst-ge-
eeliiedcnis te hebben herdacht, herinnerde
Bpr. aan de benoeming van den lector
Drooglever Fortuyn en aan de toelating
van de privaat-docenten Vollgraff en Tan
der Veen.
Evenals in het vorig jaarverslag mag ook
thans weder gewag gemaakt worden van
velo leziDgen, die gehouden aijn. Iets
nieuws waren daarbij de godsdienstoefenin
gen voor studenten, georganiseerd door
etudentenvereeniging voor ethische en
godsdienstige vraagstukken, welke instel
ling met groote ingenomenheid door spr.
werd begroet.
Bij de nieuwe wet op het H. O. in 1876
werd de band tuoschen de godgeleerde
faculteit en de Ned.-Herv. Kerk verbro
ken en het ambt van Aca/demieprediker
verviel. Het aanbod van de kerkelijke
hoogleeraren dier dagen, Acquoy en Goos-
zen, gedaan aan den Kerkeraad der Ned.-
Herv. Gemeente alhier om vrijwillig met
de academie-pre diking voort te gaan, werd
afgeslagen. Mogen de godsdienstoefenin
gen, in het leven geroepen door genoemde
studentenvereenicring, beteekerren, dat een
nieuwe geest opkomt, dat nieuwe toestan
den zullen worden geboren, aldus spr.
De portrettenver7>xmeling in de Senaats
kamer werd verrijkt mot het portret van
Goudsmdt, geschilderd door Jozef Israels,
welk vermaard kunstwerk zonder eenig
gerucht door de familie werd geschonken.
In den loop van een zeker aantal jaren
hebben nu alle portretten de behandeling
Van een deskundige ondergaan. De archi
varis van den Senaat, prof. P. J. Blok,-
heeft er heel wat moeite voor over gehacf
om dit doel te bereiken.
De stormnacht van 30 Sept. op 1 October
deed een deel van het glazen dak der bi
bliotheek instorten. Do bibliothecaris, prof.
De Vries, heeft zich toen in het holle
van den nacht boven op het gebouw be
geven om daar in duisternis, regen en
wind, met een zeil de schade trachten te
beperken. De Academische Senaat heeft
hem daarvoor dank betuigd en ook, spr.
wenscht hem geluk, dat zijn kostbare boe
kenschat, waarvoor hij zijn leven heeft
gewaagd, slechte een gering letsel heeft
gekregen.
Wat den bouw van een nieuw Academisch
Ziekenhuis betreft, verzekert men ons, zei-
de spr., dat wij goedsmoeds kunnen zijn.
De president-ourator maakte een reis tot
het bezoeken van eenige ziekenhuizen, om
te kunnen overwegen, welke do meest ge-
wensohte inrichting is. Op den 8sten Fe
bruari werden wïi verblijd door de tijding,
dat een voorloopig ontwerp aan het oor
deel van heeren Curatoren onderworpen
was. Sedert vernam men, dat aan de plan
nen zeer ernstig wordt vportgearbeid.
Als het nieuwe Ziekenhuis verrijst, zal
ook de kwestie van het Ethnografisoh Mu
seum zijn opgelost. Naar sprekers oordeel
heeft Leiden een onaantastbaar zedelijk
recht om het te behouden. Er ie te ver
staan gegeven, dat het aantal bezoekers
van het Ethnographirch Museum sterk
zou toenemen als het maar naar Be hoofd
stad werd overgebracht. Wat is dat voor
Jen redeneering, vraagt spr. Moet het-
nut, dat een wetenschappelijke verzame
ling afwerpt, worden afgemeten naar het
aantal dagj es-menschen, dat er een uurtje
in doorbrengt!
Na nog enkele laboratoria en musea te
hebben genoemd, kwam spr. tot het univer-
siteïtsfonds, dat in bloeienden toestand)
verkeert. Een bedrag van vierduizend gul
den uit de nalatenschap van dr. L. Bleek-
Tode, tot nog toe met vruchtgebruik be
zwaard!, werd aan het fonds uitgekeerd.
Waar de gansche universiteit met al haar
uitgaven afhangt van het Staatsbudget, is
voor de behartiging van allerlei belangen
het universiteitsfonds dikwijls een uit
komst. Het Herman-Coster-foiids en de an
dere stichtingen, zooals o. m. de Thorbecke-
stidhting en het Fminfonds, droegen ook
nu weer bij tot den bloei dor Universiteit.
Tot de studenten komende, deelde spr.
mede, dat ingeschreven werden 1196 tegen
1198 in den vorigen cursus. De Almanak
van het L. S.-C. vermeldt echter 1572. Ver
deeld naar de faculteiten werden inge
schreven voor de studie der Rechtsgeleerd
heid 332RecBten en Letteren 157Genees
kunde 365Wis- en Natuurkunde 142Let
teren en Wijsbegeerte 127 en Godgeleerd
heid 73.
Het aantal promotaën bedroeg 83. Een
vijftal studenten ontvielen de Universiteit
en hun betrekkingen door den dood.
Met een deel der uitgeschreven prijsvra
gen was de Senaat ditmaal niet gelukkig.
Op de meeste vragen kwam geen of slechts
een onvoldoend antwoord in. Des te meer
verheugt het spr. dat hij aan een tweetal
een gouden medaille mag uitreiken, aan
de heeren H. W. de Boer, van de Groning-
sche, en N. C. Kist-, van de Leidsche Hoo
gesohool.
Spr. verzocht den secretaris van den Se
naat. het oordeel over de antwoorden voor
te lezen.
Nadat dit geschied was, noodigde hij de
heeren De Boer en Kist uit de gouden
eerepenningen in ontvangst te nemen. De
prijsvraag voor welks antwoord de heer
Kist werd hekroondi luidde: ,,De faculteit
verlangt een geschiedkundige verhandeling
tot beantwoording der vraag tegen wien
naar Romeinseh recht de rei vindieiatio kon
worden ingesteld", en die, waarvoor de
heer De Boer de eerepenning ontving: ,,De
faculteit verlangt een anatomisch onder
zoek van ten minste tien geneeskrachtige
Oost-Indische planten of plantendeelen, op
genomen in de vierde uitgave der Neder-
landsohe Pharmacopie, waarvan dit onder
zoek tot nog toe niet verricht is."
Met hartelijke woorden van gelukwensch
reikte de R-ector-Magnificus de eerepen
ningen aan de bekroonden uit.
De hoogleeraar eindigde, het positieve
deel zijner rede met de vermelding van de
stichting van een eigen gebouw door de
a£d. Leiden van de Ned. Chr. Studenten
vereniging, welke stichting zijn sympathie
heeft, en met een dankbetuiging aan de
pedellen Dee en Verra, waarvan de eerste
den 17den October zijn 50-jarig jubileum
aan de Universiteit zal herdenken.
Geleidelijk komende tot het negatieve
gedeelte, sprak de hoogleeraar verschillen
de wenschen uit.
Dat er nog geen nieuw Universiteitsge
bouw bestaat, ofschoon do plannen al ze
ven en dertig jaar gereed liggen, daarover
spreekt hij maar niet. Misschien hebben
we eerder een uitbreiding te wachten van
het gebouw der Bibliotheek, waaraan
Zijn Exo. do Minister van Binnenlandsche
Zaken een bezoek bracht.
De bibliotheek opent voor tal van „ju
niores" de gelegenheid om iets andere te
behartigen dan examenstudie. Wie verlost
ons van examenstudieHet bijgeloof in de
waarde der examens leeft voort en ver
breidt zich zelfs verder. Hoe oud is reeds
de klacht, dat onze universiteiten een ver
zameling van vakscholen dreigen te wor
den, waarin de voorbereiding tot examens
de vrije studie dooden zal!
Spr. maakte straks gewag Van lezingen,
georganiseerd door studenten, maar vraagt
nu: waarom worden nooit sprekers uitge-
nóodigd vanwege de Universiteit? Ook wij
moeten iets hebben als de Hibbertsleetu-
res, die Kuenen te Oxford heeft gehou
den, of de Giffordslectures, die te Edin-
burg aan Tiele werden opgedragen. Het
nut van deze voordrachten staat vast.
Verder bepleit epr. de opneming van de
muziekgeschiedenis onder de verplicht© vak
ken van het universitaire onderwijs, voor
de oningewijden, is het haast ongelooflijk,
hoe onwetend bij ons te lande do meeste
predikanten zijn ten opzichte van kerkmu
ziek en haar geschiedenis.
Ook in ander opricht eiscben de opvat
tingen aangaand© de taak van het univer
sitair onderwijs, herziening. Spr. wil d©
toelating tot de hoogesohool veel ruimer
nemen. Hij acht de klassieke beschaving
van onschatbare waarde, maar als goede
bewaarders behooren wij zoowel de nieuwe
beschavingsgoederen als de oude, tot een
Harmonisch geheel verwerkt, aan Het jonge
re geslacht oVer te leveren.
Ook breekt spreker een lans voor de bij
zondere leerstoelen, op te richten door
vereenigingen. Een ingeworteld wanbegrip
is het, dat uitsluitend het Rijk alleen zou
mogen zorgen voor het hooger onderdwijs.
In vrijheid en zelfstandigheid, zal de We
tenschap bloeden.
Dat jonge Vrouwien aaln de Universiteit
studecTcn is een heuglijk verschijnsel en
spr. verheugt er zich over dat Nederland
vooraan staat in de rij de* Staten, waaT
het verwerven van universitaire graden door
vrouwen mogelijk is. Maar er schuilt ©en
fout dn dat de tegenwoordige! colleges en
examens vootr de mannelijke «en de vrouwe,
lijke leerlingen dezelfde zijn.
Stilstaande bi] de benoeming van prof.
Noordtzij, te Utrecht, zeide spr., dat deze
benoeming in overeenstemming is met de
wet, al is het van do Herv. Kerk te veel
geëischt, het onderwijs hardr aanstaande pre
dikanten toe te vertrouwen aan hoogleeraren,
die haar beslist vijandig zijn. De oplossing
zou gezocht kunnen worden in versterking
van het onderwijs, dat aan de Rijksuniver
siteiten vanwege de Ned.-HeTv. Kerk ge
geven wordt. Door wetswijziging zou met
een vermeerderd aantal kerkelijke hoogleer-
airon zelfs oen afzonderlijke Hervormde the
ologische faculteit gevormd kunnen worden.
Spr. zou er niet tegen zijn, dat óo»k voor
de Roomseh.Katholieke Kerk een afzonder
lijke faculteit van godgeleerdheid aan de
Rijksuniversiteit weid opgericht. Als de
R-oomsch-Katholieke Kerk de verzengende
zonnestralen van hot vrije wetenschappelijk
verkeer niet vreest, des te boter. Ondanks den
modernisten-eed zal de waarheid zich baan
breken.
De stichting eeneT R..Katholieke Univer
siteit zou spr. als Protestant moeten betreu
ren, doch misschien kan het strekken tot
verhooging van de ontwikkeling en het go-
luk van een belangrijk deel van ons volk
en zeker zal liet nationale gevoel onzer R.-
Katholieke landgencoten er door versterkt
worden. In .dat geval zou hij uit nationaal
oogpunt er vrede mee kunnen hebben. Maar
laat zij dan te Leiden worden opgericihti
Wordt zij te 's-Hertogcnbosch of te Maas
tricht gevestigd, dan is het half werk.
Ten slotte roerde spr. nog even aan de
beleende groenen.kwestic, die hem in zijn too-
toraat de grootste zorg hooft gehaard. Hij
gevoelt niet de geringste begeerte nogmaals
te doorleven, wat hij teen heeft doorleefd.
Slechts wil hij zijn dank niten jegens hen,
die hem in de moeilijke dagen gesteund heb.
"ben. Hij dankte den Minister van Binnenland-
sohe Zaken voor de wijze, „waarop hij oveT
wat rector en senaat in dezen verricht heb
ben, zoowel in de Eerste als in de Tweed©
Kamer der Staten-Generaal, heeft gesproken.
Verder dankte hij curatoren en assessoren
voor den steun hem toen geschonken.
Van beschouwingen wil spr. zich onthou
den, maar hij wil zich een paar opmerkin
gen veroorlcc-ven. Professoren en studenten
kennen elkaar te weinig. De hoogleeraren,
lectoren, privaat-docenten en ook de direo-
teuren onzer wetenschappelijke verzamelin
gen moesten allen lid zijn van de Studenten
sociëteit. De studenten moeten op hun beurt
zich minder afzonderenhot vormen van «een
eigen kaste in de jnaatschappij met ver
ouderde opvattingen en gebruiken, verme
den. Laat de L. S..C. vooral zijn deuren en
ramen wijd openzetten, zoodat ieder Vrij naar
binnen kan zien. Dat zal hygiënisch werken.
Spr. besluit met een krachtige opwekking
tot do studenten om met vereende kracht te
strijden tegen hetgeen een student onwaar
dig is en roept hun toe: Stelt uw doel hoog.
Toont dat het verblijf aan de Universiteit
in staat is de jonge harten te doen gloeien'
en do geestdrift, voor de schoonste en vooir
de baste dingen te ontvonken.
Hierna droeg hij het rectoraat over aan
zijn ambtgenoot dT. Eerdmans met den
wensch, dat het jaalr, dat heden aanvangt:,
eon voorspoedig jaar voor de Universiteit
moge zijn.
Lederzaken.
Het nieuwe hoofddeksel
voor het leger.
Bij de nieuwe uniformen zal ook een nieuw
hoofddeksel worden ingevoerd.
De ,,Ass. Crt." meldt, dat de bestaand©
kepi voor de verschil lende wapens vervalt
en wordt vervangen door een schako, voor
zien van een metalen bal.
Officieren dragen in groot tenue eeai
pluim met afhangende Veeren.
Onderofficieren en minderen een afbafi-
gend© pluim van paardenhaar.
De schako is van achteren voorzien vaïi
een afhangende klep; van voren van een
rechtstaande klep.
In klein tenue dragen officieren een
grijsgroene pet van het thans bestaande
Duitsch model, doch iets hooger en van vo
ren voorzien vail een lauwerkrans en af
hangende klep.
Voor onderofficieren is de pet van het
zelfde model, doch in plaats van een lau
werkrans voorzien van het nummer Van het
regiment.
Korporaals en minderen dragen in klein
tenue een muts, overeenkomende met het
model bij het Indische leger in gebruik.
Nieuwesabels.
Bij de nieuwe uniform van het leger wor
den tevens twee nieuwe; sabels ingevoerd
en wel voor de officieren een r.g, vecht-
sabel en een wandelsabel.
De vechtsabel wordt bij uitrukkende
diensten gedragen en bestaat uit een kle
wangkling met sabelgevest voor handdek-
king; daarbij behoort een zwarte schede.
De wandel- (salon)sabel is van zeer licht
model, ongeveer geheel overeenkomende
met de officierssabel,
Viermaanders 1912.
De Minister van Oorlog heeft bepaald,
dat de miliciens-viermaanders van de lich--
ting 1912 in plaats van op 30, reeds op 28
dezer in het genot van groot verlof zullen
worden gesteld.
Huldiging mevrouw Bosboom-Toussalnt.
Heden heeft de herdenking plaats van den
honderdsten geboortedag vain mevrouw: A.
L. G. BosboomToussaint. Op welke wijze
men dp schrijfster zal huldigen is reeds ver
meld in ons nummer van (Woensdag. Hier
bij geven we een tweetal cliché's van de
schrijfster en haar geboortehuis.
Ook maakten we melding van den hjn-
deir, die. men aan de grenzen ondervond bij
do verzending van het beeld uit Bru&sél
paar Alkmaar.
In de Donderdag te Utrecht gehouden Ver
gadering van den Raad van Beroep voor
invoerrechten is het standpunt, dat de com
missie van beoordeeling in zak© de heffing
van invoerrechten op de door den heer August
Falise uit Brussel in brons gegoten kunst
werken heeft ingenomen gehandhaafd, zoo-
dat do heer Falis© f380 boet© heeft te be
talen.
De kransen voor het borstbeeld van me
vrouw BosboomToussaint zijn Vrijdagmid
dag aangekomen en de bust© zelf werd door
doji heer Falise Zaterdagavond uit Brussel
gehaald. Be kunstenaar heeft door middel
van minister Kolkman een vrijgeleide over
do grenzen gekregen en mag met de buste
dn den zelfden trein naar Nederland door
reizen.
De onthulling kon dus hedenmiddag pon
één uur doorgaan.
A. L». G. Bosboidm-Tou
op 40-jarigen leeftijd.
Het geboortehuis van desahVjïf ifitr
aan de Mient, bij de Waag*»
te Alkmaar.
Aardbeving.
Een hevige aardbeving, die 12 ndnuttin
duurde, werd om ,2 uuir gifftegnapht die
Pyreneeën waargenomen.
Bij de aardbeving, die d&a 14den Septem
ber plaats had, werd te Gallipoli jein op
het eiland Tenedos groote schud© jaahge-
(richt.
filoord te Sehdneberg.
Eön 20-jairige inbreker heeft deiDj 66-jari
gen ouden rentenier Fus* in dian* woning
te Schönebetrg met dolksteken vermoord. Dé
inbreker weird door den poertier met behulp
van .twéé agenten gevajngén genom'en. De
moordenaar loet» op he(n vi<etr WwdveWcjhÖ^
ten, doch raakt» gelukkig niemataL Voor
de woning van den (rentenier veö*amJeldjei
ziich een groote! opgewonden menagtie, dié
dein moordenaar wilde lynahett. Do twee agen
ten wanen genoodzaakt deen inbreker vootr
zijn edgen veiligheid in het buis van FubZ
tetrug te brengen. Eerst (nadat een twintig
tal agenten gérequireerd waren, kon del ge-
yungeme vervoerd wörde£v
ONDERTROUWD: J. Bavelaar jm. 25 j. en G.
Tis9eur jd. 23 j- F. Zwart im 23 j. en S. Hokwildor
jd. 21 j. A. J Taffi/n jm. 32 j. en 0 Haalebogjd.
22 G. J. Abrahams im 23 u en M. Verra id. 24
j. L. den Os im 24 i. en A. den Oude jd. 20 j.
J. P. van Gelder jm. 23 j. en C. Cramaid. 20 j.
A. Cartens w. 33 i. en J. M. C van den Broek jd. 36
i. A. Smit jm. 28 j. en J. Trouwee id.30 J. L.
Boer jm. 40 j. en B. Ankerman jd. 34 j. J. H. van
dnr Meer jm. 24 j. en M. Offeis jd. 21 j. A. Meijer
jm. 22 i.en M.J. Zoetemelk jd.21
KATWIJK". Geboren: Dirkie, D van H. v.
Duijn en Tr. Kloos- Maarten, Z. van C. Guijt en
Jac. v. Duijn. Gerard, Z. van C. Kraijenoord ea
D. v. d. Oever. vArie, Z. van A. Baa-i.oot en D.
•v. Duijvenbode. Aaltje, D. van i. Zwanenbnrg
en C den Hollander. Ida Adriana, D van O.
Houwer en P. Driebergen. Johanna Maria
Geerarda, D. van P. v. Rijn ea A. A. Aanhane.
Alida, D. van C. v. d. Oever en K. Schaap.
Deuntje, D. van A. Hou waart en L. r. Rijn. Krijn,
Z. van J. Dubbeldam en M. v. d. Plas. Jacoba,
D. van J. Groen en A t. d. Plas. Jacoa, Z. van
Jac. van Duijn en A. W. v. d. Pias. Mannui, Z.
van C. Zwart en A. Vlieland. Janna, D. van C-
Zwaan en M. Star.
G e h u w dA. Durieux im. en J. G. Haasnoot jd»
Ondertrouwd: J. Ha-snoot jm. en J. v.
Reeuwijlc jd. D. van Duijn jm. en J. Durieux j<L
Overleden: Marinus Zwart, 1 j-, Z. van C.
en A. Vlieland.
LEIDERDORP. Overleden: Marinus Hen
dricus Hagemun 40 i.
NOORD WIJK. Geboren: Petronella Martina
Maria. D. van A. P. Caspers en M. Langtrak.
Koeuraad Gerardus Heudrikus, Z. van J. A
Engelsman en A. A. W. Wilmer. Alida Petro
nella, D. van J. de Groot en W. Brouwer. Alida
Johanna, L>. van W. Rjjken en A. J. de Rooij.
Cornelia, Z. van A. van Duijn en N van der Wiel.
Overleden: Cathaiina Waasdorp. "'4 j., wed.
van K. Plug Daniël Arris Zwitser 33 j. Maria
Duivesteijn, 73 j., wed. van F. Vink. Leendert
Haasnoot, 36 j-, gehuwd met W. van der Wiel.
NOORD Wi l KERHOU 1'. Geboren: E'isabeth,
D. van F. J. Hill en J. La9scbuit. Anna Trijntje,
D. van G. 0. Barneveld en J. Oost.(jenit, Z. van
G. Dekkers en E. Sela. Cornelia Johanna, D. van'
P. Meyer en J. de Hollander.
Ondertrouwd: Jacobus v. d. Star 27 j. en
Petronella Maria Dieben 21 i. Jacobns van Doorn,
24 j., van Voorbout, en Magthilda van Schooien 21 j.
VOORSCHOTEN. O n d e r t r o u w d: Jacob de
Graaff *21 j. en Jacobs van Heusden 24 j.
Geboren: Leonardus Cornoli9, Z. van A. van
der Krogt en J. van Diest.
VOORHOUT. Geboren: Mari3, D. van Petrae
van der Lans en Wilhelmina Berbée. Petronella
Helena, D. van Johannes van den berg en Cornelia
Prins.
Ondertrouwd: Adam Martinus Waterreus
jm. 25 j., van Hillegom, en Clara Maria de Roodejd.
24 j., van Voorhout. Johannes Jacobus Bood>
weduwnaar van Petronella Belt, 44 jvan Voor
bout, en Johanna LsyteD, weduwe van Jeroen dd
Hollander, 52 j., woneode te Voorhout.
WASSENAAR. Overleden: J. C. van das
Ham Z. 11 m.
Ondertrouwd: C. van Wissen en C. Tb.
Peschier. J P. van der Velde en A M. Stap
horst. J. L. Borsboom en H. A. Laarman. A*
J. van der Ham en E. van Leeuwen
Geboren: Alida Maria, D. van 0. Zuiderdoio
en M. Westgeest. Petrus Maria,van Th. vw»
der Holst en W. van Tol. Gerardus, Z. van P»
Looijestein en G. M. Foneman.
Chr. Slat. Werkmansbond.
De jaarlijksche vergadering van def,
Christelijk-Nationalen Werkmansbond ie te.
Utrecht voortgezet.
Besloten werd, den 25sten April, den ge*
boortedag van Willem den Zwijger, als
propagondadag voor den Werkmansbond t©
bestemmen.
Met algemeene stemmen werd aangenos
men een motie, Voorgesteld door Dr. D®
Visser, luidende als volgt
„De jaarlijksche vergadering van 'de#
Christ.-Nat. Werkmansbond, bestaande ulb
13,000 leden, gehoord de uiteenzetting vaBl
het wetsontwerp op de invaliditeits-
ouderdomflverzekeringovertuigd van hef
ze -T groote belang, dat de werklieden hty
aanneming en uitvoering daarvan hebben J
van oordeel, dat de beginselen, waarvan
het ontwerp uitgaat, in overeenstemming
zijn met die van den Bond, spreekt d^
hoop uit, dat het spoedig moge worden aan
genomen, en be«sluit deze motie ter kennjjl
van dé leden der Staben-Generaal te bretir
gen."
Op voorstel van Het hoofdbestuur werd bé
sloten aan te dringen op een nieuwe Zoó
dagiswet.
De tariefwet aal in „De Voorzorg" w#
den besproken.
De vergadering sprak haar teleurstelling
uit oVer het voortbestaan van den bakkewh
nachtarbeid.
Dr. De Visser verklaarde, dat- de Bonds
leden er recht op hebben te hoeren, om we1-«
ke reden hij indertijd tegen de Bakkers*
wet heeft gestemd, alsook omdat hij civéfl
zijn houding in deze zooveel va.lsche be
weringen heeft moeten lezen. Spr. heeft
niet tegengestemd om 't grootbedrijf daar
mede te gerieven; hij wees er op, dat hij
tegen alle amendementen g©s>temd heeft*
weTke de nachrust eenigszins wilden bekor->
ten. Het onoverkomelijk punt was Voor spr.-,
dat de wet inhield, dat ook de patroon des!
nachts niet mag werken. Spr. heeft daar
om een amendement ingediend om het pa*1
troonsverbod uit te schakelen; doch de Mi'-:
nister heeft dit amendement onaannemelijk
verklaard. Het is dan ook verworpen, waar-,
door de wet in gevaar gebracht werd en
dan ook verworpen is. Spr. zeide te willen
blijven vasthouden aan de vrijheid Van dé
burgers om in hun eigon huis te. doen wat
znj willen om Hun brood te verdienen. Hl)
B/prak de hoop uit, dat het nieuw ingedien
de ontwerp spoedig tot wet zal mogen wor-«'
den verheven.
Een noodlottige aanvaring.
Het getrucht loopt, dat de Duitsch© tqifr
pédoboot 4)G 171" Zaterdag omstreeks ïj
uren ten noorden van Helgoland in bo&
sing kwam met den pantserkruiser „Zahrin^
gén" "bflj eetn poging, om de blokkade W
breken. De torpedoboot zonk binnen éeii
kwartier in water van 30 M. diepte- Zev<$0|
personen verdwenen in de golven. Tot
toe is géetn officieel© bevestiging te vérf
krijgen.
Een nader bericht uit .Wilbelinshafdci
meldt, dat vain de vermiste 7 man van tW
Verongelukte torpedoboot er twee werdöi
gé vonden. Bij een van hen bleven de pogiik
gen, om hem tot hert leven terug te roepén»;-
zonder resultaat, terwijl hij den ajnderi béëjhH
breuk geconstateerd werd,