Beurs van Amsterdam.
Telegrammen.
Gemengd Nieuws.
Jen. De Nederlandsche gewesten waren
toen in vollen opstand tegen hun wettigen
vorst, den koning van Spanje. Officieel
beschouwden zij hem evenwel nog «lis hun
souverein. De Staten van Holland vaar
digden dus alle wetten en ordonnantiën
uit zijn naam uit, zoodat ook bovenaan
het octrooi aan de stad Leiden de naam
staat van Philips, koning van Spanje. De
onwrikbare kampioen van de Katholieke
kerk komt dus in de officiecle acte van
oprichting voor als de stichter van eqn
hoogeschool, die in de eerste plaats be
stemd was voor de opleiding van calvinis
tische predikanten.
De theologie werd inderdaad beschouwd
als de eerste faculteit die den voorrang
had boven de anderen, en de studie van de
theologie» de Oostersche letteren en de
wijsbegeerte heeft te Leiden altijd een zeer
bijzondere plaats ingenomen. Spr. schetste
hierop kortelings den strijd tusschcn de
beide hoogleeraren in de godgeleerdheid
Gomarus en Arminius.
Uit de kerk gebannen stichtten de Ar-
minianen een godsdienstige gemeente die
nog bestaat en onder haar leden zeer .ver
dienstelijke geleerden heeft geteld, o.a. een
man wierf* naam een goeden klank heeft
bij alle leden van dit congres, wijlen prof.
Tiele.
Tegen het midden der 18e eeuw werd de
Leidsche Hoogesohool opnieuw het too-
necl van een wetenschappelijken strijd. Dit
maal stonden de filosofen in het eerste
gelid en de godgeleerden in het tweede.
De aanhangers van het wijsgeerig stelsel
door René Descartes voorgestaan, die zelf
de colleges van de Leidsche hoogleeraren
had gevolgd werden heftig aangevallen
door de partijgangers van de oude filoso
fie van Aristoteles. De studenten waren in
twee kampen ycrdeeld. Na een vrij ernstige
kloppartij in een der collegezalen, zag de
regeering zich gedrongen tusschenbeide te
komen. Zij schaarde zich aan de zijde van
Aristoteles, maar het was haar onmogelijk
het zwijgen op te leggen aan de talrijke
discipelen van den Franschen wijsgeer. Zij
wachtte er zich dan ook wel voor meer
dan strikt noodzakelijk was op het gebied
van de wetenschap in te grijpen. Zij nam
slechts maatregelen tegen het onderwijs
der hoogleeraren en liet den studenten vol
komen vrijheid. Dit was trouwens regel se
dert de stichting der Universiteit. De stu
denten hadden den eed van gehoorzaam
heid aan de statuten der Hoogeschool af
te leggen, en alleen de studenten in de god
geleerdheid wier studie door den Staat be
kostigd werd, waren verplicht de verkla
ring te teekenen dat zij getrouw zouden zijn
aan de door de hoogleeraren onderwezen
godsdienstleer. Alle anderen konden zich
doen inschrijven zonder dat men hun vroeg
of zij lid waren van deze of gene kerk, de
Katholieken, de Grieken van de orthodoxe
kerk, de Israëlieten en de Mohamedanen
werden als studenten toegelaten op den
zelfden voet als de leden der Protestantsche
kerken. Een groote toevloed van vreem
delingen uit alle landen van de wereld, aan-
getrokken door dien geest van ware vrij
zinnigheid, gaf aan de Leidsche hooge-
I school gedurende de 17e en 18e eeuwen
een cosmopolitisch karakter, die veel tot
I de ontwikkeling der wetenschap heeft bij
gedragen, wat spr. nader demonstreerde.
Gij zult inzien, Mijne Heeren, waarom ik
hier, te midden van de leden van dit con
gres, nadruk leg op die bijzonderheden van
de geschiedenis onzer universiteit, op haar
cosmopolitisch karakter in de 17e cn 18e
eeuw en op haar voorliefde voor het Oos
ten.
Uw wetenschap is voor alles cosmopo
litisch; zij omvat niet alleen alle eeuwen,-
maar ook alle landen van het Heelal.
Dank zij de opgravingen door geleerden
geleid en het nauwkeurig onderzoek van
onvermoeibare speurders, hebt gij vergeten
eerediensten voor een groot deel weer kun
nen terug vinden, de sporen gevonden van
de godsdienstige gebruiken bij voorhisto
rische volken en voor den dag brengen
de voorschriften en geboden van het gods
dienstig en zedelijk leven waarvan de her
innering te loor was gegaan en die de le
vendigste belangstelling hebben gewekt. De
godsdienst der verschillende natiën der
oudheid/ is u thans beter bekend, niet alleen
dan bij de geslachten die u zijn voorgegaan,
maar zelfs bij hen die er de tijdgenoot en
.van waren.
Zij allen die zich in historische studiën
vermijen, zullen u dankbaar zijn voor de
groote diensten die gij der geschiedenis
wetenschap hebt bewezen. Zij ziet haar do
mein meer en meer verruimen. De geschie
denis der veldslagen heeft haar tijd gehad;
de politieke geschiedenis heeft haar aan
deel opgeëischt en haar plaats naast de
bataille-geschiedenis ingenomenvervol
gens heeft de geschiedenis der beschaving
haar vlucht genomen; thans treedt de ge
schiedenis der godsdiensten op als onmis
bare aanvulling van het geheel der histori
sche kennis en zij is door allen die in de
studie der geschiedenis belangstellen met
levendige sympathie begjroet. Vooral het
onderwijs heeft van die trapsgewijze ont
wikkeling; 't bepaalt zich niet meer tot 't
relaas der oorlogen, der omwentelingen en
der vredesverdragen; het beziet de histo
rische gebeurtenissen van een meer alge
meen en verhevener gezichtspunt. Het ver
geet niet de namen van Karei V, van Fre-
derik den Grooten en van Napoleon, maar
het doet naast hen naar voren treden de
figuren van mannen die buiten de slagvel-,
den en de kabinetten der staatslieden, be
vorderlijk zijn geweest aan den vooruitgang
der beschaving door hun ontdekkingen,
hun artistieke en letterkundige werken, de
vruchten van hun vernuft, Chrisiophorus
Columbus, Shakespeare, Rafaël en zoo vele
anderen.
Onder den invloed van uw wetenschappe
lijk werk zal dat onderwijs ook meer en
meer het licht doen vallen op de groote
denkers, die een nieuwe richting hebben ge
geven aan do ideeën der beschaafde wereld,
°P de geloofsmannen, die nieuwe wegen ge
kaand hebben voor het godsdienstige leven
en op de eeiuvoudige geloovigen, die door
hun prediking en hun voorbeeld het mo-
reele instinct en de Heide voor het ideaal
hebben wakker gemaakt, op de groote fi
guren als Spinoza, Luther en Franciscufi
van Assize.
Vergun mij, alvorens te besluiten, nog een
opmerking naar aanleiding van het pro
gramma van ons congres. Ik las daar een
zeer eenvoudige en zeer natuurlijke bepa
ling, maar die mij nóchtans getroffen heeft.
Er staat: het congres zal uitsluitend we
tenschappelijk zijn en gewijd aan zuiver
historisch godsdienstig onderzoek. Elke
discussie over geloofszaken zal zijn uitge
sloten.
Deze regel is niet voorgeschreven uit
godsdienstige onverschilligheid, maar uit
eerbied voor elke geloofsovertuiging; hij is
eenparig aanvaard door mannen, geeste
lijken en leeken, behoorende tot kerken en
gemeenten, waar de meest uiteenloopende
meeningen vertegenwoordigd zijn. Een. te
rugblik werpende op het verleden, kun
nen wij met voldoening zeggen: welk eea
ontzaggelijke vooruitgangl Hoe verre zijn
wij van de bekrompen onverdraagzaam
heid der godgeleerden van de 17de eernr,
van de verwaandheid der filosofen van de
18de, van het fanatisme der inquisiteurs
en van den spot van Voltaire.
De verscheidenheid van geloofsovertui
gingen werd in de middeleeuwen oorzaak
van do Kruistochten, in de eerste eeuwen
der nieuwe geschiedenis was zij aanleiding
tot godsdienstoorlogen, in onze dagen brengt
zij ons internationale congressen voor de
geschiedenis der Godsdiensten. De tijden
zijn wel veranderd, maar wij hebben hier
een verandering ten goede te boekstaven,
waarop wij rechtmatig trotcch mogen zijn.
Zeer langdurige toejuichingen volgden
op deze schoon© rede.
Het voorloop! g organisatie-comité werd
hierop definitief benoemd met prof. Chan-
tepïo de la Saussaye als voorzatter.
Deze bracht daarop dank aan den heer
De Beaufort voor zijn mooie rede, waarna
do Minister van Bannenlandsche Zaken, mT.
Th. Heemskerk, het congres den dank bracht
van Koningin en Regeering voor de aanwe
zigheid hier te lande. Hij sprak er zijn
voldoening over uit, dat men Leiden voor
dit congres heeft willen aanwijzen. De Mi
nister wees er op, dat de congressisten de
geschiedenis niet bestudearen uit een mar
tericel, maar uit godsdienstig oogpunt.
Hij eindigi© met den wensoh uit te spré
ken, dat God het werk van het congres moge
zegenen.
Joen prof. Ohantepic de la Saussaye ook'
den Minister dank had gebracht, sprak na
mens de gouvernementen Comto Goblet d'Al-
viella, uit Brussel, lid van het Comité inter,
national, die o.m. zijn dank uitte over d©
ontvangst ton Stadhuize en in zijn rede
in 't kort een overzicht gaf van de houding
der Begeerd ng hier te 'land© in den loop
dor tijden uit een oogpunt van gewetensvrij
heid, en namens do universiteiten dr. M. L
Goldzdhcr, uit BudaJPest, die er o.m. op
wees, dat Leiden eon eerste plaats inneemt
op het gebied van de studie der godsdienst
wetenschappen. Daarom vooral is hij dank
baar, dat het oongres hier ter stede wordt
gehouden.
Prof. Ghantepie do la Saussaye dankte de
sprekers en deelde hierop nog een en ander
betreffende do werkzaamheden mede.
Na do medodecling, dat congressisten de
golegenhedd zouden hebben in de bestuurs
kamer de ministers te ontmoeten, werd deze
plechtige openingszitting opgeheven.
Na de openingsplechtigheid maakte de
burgemeester, jhr. De Gijselaar, met de bedde
ministers, den heer mj. De Beaufort en de
presi den Lour ator, mr. .W. H. de Savornin
Lohman een korte rijtoer. Bij den. heer mr.
A. J. Fokker, president van de oommissie
van ontvangst, werd afgestapt en de morgen
wijn gebruikt.
Bij de hierop ten huize van den burgemees-
tor gehouden lunoh zaten aan de beide mi
nisters, mr. W. H. dc Savornin Lohman, pre
sident-curator, prof. Pijper, rector-magnifi
cus, prof. Bavinck, Nederlandse li gedelegeer
de, prof. Chantepie de la Sausaye en prof.
Chris ten san, respectievelijk voorzitter en
penningmeester van het organisatie-comité,
mr. A. J. Eokker en mr. P. E. Briót,
beiden van het comité van ontvangst.
De ministers werden door den burgemeester,
mr. A. Fokker cn mr. Briët naar den trein
geleid, waarin een coupé gereserveerd was
voor deze autoriteiten, die hen "Weder naar
Den Haag bracht.
KaiwaJk-aan-Üee,
T© IJmuiden kwamen binnen:: „Neeltje
Elisabeth," Engel van Rooyen, met 11 last,
Marie", Jeroen den Hollander, met 15
last; Landbouw en Zeevaart II," Huig
van. Duyn Hz., met 4 last.
l>e nitslniting in het confectie
bedrijf te Amsterdam.
Onrze oorr. meldt: Hedenmorgen hebben
de patroons in het confectiebedrijf de aan
gekondigde uitsluiting hunner werklieden
ten uitvoer gebracht.
Deze uitsluiting is een gevolg van de
weigering der werkliedenorganisatie om
het verbod van werken voor de firma
d'Ancona op te heffen.
.Benoeming laoogleerareii.
De Generale Synode dier Gereformeerde
Kerken in Nederland kwam heden bijeen
ter verkiezing van een hoogleeraar (vaca
tur e~dr. Noordtzij) aan de Theologische
School te Kampen.
Op de vooixliracht waren geplaatst dr.
Ridderbos, uit Bussum, en dr. Van Es, uit
Leeuwarden.
Gekozen werd dr. Ridderbos.
jOok vond de verkiezing plaats van een
hoogleeraar voor den 5den (nieuwen) zetel.
Op de voordracht voor deze benoeming wa
ren geplaatst dr. Hoekstra, uit 's-Herto-
genbosch, en dr. "Wielenga, uit Amsterdam.
Gekozen werd dr. Wielenga.
Een wrak gepasseerd.
Het stoomschip „Bellona" van Bremen
te Maassluis binnengekomen, hoeft in pei
ling Scheveniugen Z. O. ongeveer 8 of 9
mijlen afstand drijvende gezien een wrak,
waarschijnlijk van een visschersvaartuig,
gevaarlijk voor de scheepvaart.
10 September 1912
De Beurs te Amsterdam was heden over
het geheel flauwer. Niets bijzonders te ver
melden.
SDofkoersen.
Vorige
Koer3
fCC
koers
heden
aidirt. Cert. Ned. Wart. Schuld -.Aft
67*4
67%
79.H
79>ü
Hongarije, L 1892-1908 Kr. 20004
87 S
Ooafenr. Rente in KronenJan.-M 4
87*
Portugal, OW. Buit. 1ste Seri* ...3
63*
n n 3de ***9
64*
-
fiuiland 1894 Binnenland..--.—^
93
93
1880 Rb. 625..».—.4
8S*
86%
Obl. 1909 H
95*
96
Ree, v. Obl. 19064
100%
100%
1867-69 100 NicolaI-4
92*.
1689 Rb. 625, Rothschild 4
87*
8734
66*
86%
1894 6e Em. Rb. 625 .~4
86;*
86%
TurWje, Obl. 6eunif. 3. Ir. 500 4
83*
-
Argentinië Cedulla L
94*
94%
Japen, Tabaksleening Oblig. .~.»47i
96'/»
96%
Mexico, Binn. Aflosbare 1% serie 5
4534
Brazilië San Paufo 1908
101*
101%
funding leening 1898-—»6
103%
103'/,
Columbia 100-500 3
50%
50
Venezuela Diplom. Schuld 1905 .4
59%
Peruv. Cert, van Aand,
12%
12%
id. id. pref. Aand
51'/»
51%
liane Obl. Zufd-!tal. Spoor A.H.^9
62%
63
Polen W. Weenen Aand
180
Rusland, Obl. Gr. Russ. Sp. 1890 4
66 {U
86%
Aand. N.-Afr. Handelsvennootschap
205
207
Amerik. Smellers Sec. pref
87%
n Smelting Refining C. v. A
86%
86%
Anglo Americ. Telegr. C. v. A.
27
27
Aand.lnt. Cr. en Hand. Verg. R.dam
19834
199
koloniale Bank
129'/»
130
Cult. Mij. Vorstenland.»»****
159
162
e id. Winstaand
135
135.50
0 Kon. Pelroleuirbronnen
521%
522%
6econs. Holl Petroleum»***»
271
272
"56%
56%
Standard Milling, pref. sand..*»**
64
64
Ketahoen ge». Aand.
32%
32
pre*, a
42
47
-pre'.
Great Tobar
116
IO6V4
10934
Aand. Perlak Petroleum A8.»
76%
76%
0 Steaua Romana
152%
154
0 Sumatra Palembang»»*»MM*
190'/4
191
Moeara Enim»
217
219
Zuid-Parlak.»
63
63%
119%
119%
Intercontinental Rubber Aand
14%
14%
N« W. 4 Pac, Hyp.-B. Aandeel»
169
8ew. daele,.».»
59
Aand. Ned. Hendel-Mi) Rescontre
176%
"6%
Hei. Uzeren-Spoorweg
87%
87
Mij. tot Expl. v. Staatspw
92
92
Amerikaansche Vaart.».»**
192
Amerika, Aand. Atcnison Topeka»*
110%
110
Car Foundry C. v. A.»*»*
60%
60%
9 Aano'. Oenv. Rio Grande***
22%
22X*
9 Aand. Mis3. Kansas Texas
29%
29%»
0 Aand. Erie Sp.-Mij.
36
36
i Ontario <5 Western
37
0 8oi4h. Pac. C. Gew. Aand
lll'/a
11134
a Mexican Hat. 2e pref. Aand
29'/»
29'/*
0 American Can Cy. gew.A.
38%
39%
H^e Leather Aand.
27%
28'/,
y South. Railw. C. gevr. A*
30%»
3Q?£
u Union Pac. gewone Aandi
171%
171%
Rock Island gew. Aand
26%
26%
o United St. Steel
74%
74^g
6 Wabash Spoor
5%
5*6
ft -ft Prat. Aand
15
14%,
u Wabash Pittsb. Terra.»»»
2%
2%a
H Amalgamated Coppir Aand.
87
87%
0 United Coppor Gew. Aand.
2 V*
2%
o Pitlsburg Coal
24%
24
y tnL Mere. Marine gew.A*
5%
5%
0 w Pref. a
20%
20^S
Kawe City Soutti Rw. K
27%
27%
Pref. A.
61*
61%
Hongarije Theiss-Loten.»»»i«.»«4
151'/»
Turkije, Spoorw. Loten .«**«3
50
6p3nje, MadridLoten..»».»»»*»**!
67%
Amsterd. Langkat gew. Aand.»»**
318
319
Pret.
372
Deli M«). Aand-»»*...»».»»-.—
607
607
Bindjev Tabak Aand.
95
95
8enembah Tabak Mij.»*
589
587
Krapoh Tabak Aand,
91%
91
129
Oeli-Culluur Mij.
136'%
136%
Cert v. Aand. Arendsburg
745
750
Aand. Rsdjaog Lebong».
265
269*
RottenLm-Oeli ..».»»-»»•
404%
405%
Coupons Oostenrijk. Kronen, Papier
49.85
49.82'
Zilver
49.90
49 87'
Amerik, 6oud Oollar
2.46
2.48
Rusland, Roebels, Zilver.»
1.25
1.89
1.25
Goud
1.89
Prolongatie rente
4
Ss/4 a
Schibajeff 36. Pref. 29. Bib! 20
JLiCKleil, 1U 8ept. Veiie-Vik fcLeuaiu i m.,
voerd 162 vette varkeus, f0 65 a /"0.61 per kno,
licht soort 32. 0.60 a f 0.58 per kilo. WaDdel vlug.
Bodegraven, 10 Sept. Kaas. Aangev. 229 wagens,
te zamen 11202 atuits, wegende 67332 kilogram,
Prijs 1ste soort Goudsche kaa3 ƒ31.— a ƒ33.50,
zwaardere f 37.— a 2de soort f 23.50 a f 29.50,
Derby kaas prijs lste soort 34.50 a f 2de soort
a Edammer kaasprqg lste soort f a f
2de soort a Leidsche kaas
het schippond. Handel viij vlug.
Alkmaar, 9 Sept. Vee. Vette Koeien per
KG. ƒ0 73 a f 0.79. Vette Kalveren ƒ40 a
f 112£; id. per KG. 0.95 a ƒ1.10; nuchtere id-
ƒ8 a ƒ24. Schapen ƒ20.aƒ32;lammerên
a vette varkens per KG. ƒ0.54 a
f 0.64, magere id. a
Rotterdam, 10 Sept. Vee. Aanvoer 65 Paarden,
1 VeuleD, 0 Ezel, 1957 magere Runderen, 759
vette Runderon, 1126 vette en graskalveren,
154 nuchtere kalveren, 0 schapen of lammeren,
0 varkens, 231 biggen, 4 bokken of geiten.
Men noteert: Velte Koeien l»te qual. 82 a
84, 2de qual. 80 a 18, 3de qual 70 a cents.
Ossen lste qual. 80 a 82, 2de qual. 78 a 76,
3de qual. 60 a cents.
Stieren lste qual- 72 a v 2de qual. 68 a
3de aual. 64 a cents.
Kalveren lste qual. 110 a 115,2de qual. 100 a
3de qual. 90 a cents.
Melkkoeien ƒ160 a ƒ280.
Kalfkooien /H65 a t 310.
Stieren ƒ110 a ƒ300.
Pinken ƒ90 a ƒ120.
Nuchtere kalveren 7 a f 15.
Graskalveren f 30 a 185.
Vaarzen lOÜ a f 120-
Werkpaarden 90 a 215.
Biggen 8.— a f 15.—.
Fokkalveren ƒ14 a /23
Slachtpaarden 45 a ƒ95.
Pa rden a
Hitten a
Rotterdam, 10 Sept. Botermarkt. Aangevoerd
25/8 en 15/16 ton, 188 stuks van een half kilo.
Prijzen: lste kw. 60, 2de kw. 56, 3de kw. 52.
Voor stukken van een half kilo 80 a 85 cents.
Eieren veiling. Aangevoerd 30200 stuks. Kippen
eieren ƒ4.45 a 5.25. Eendeneieren f 5 30 a r 5.70.
Ganzeneieren a -Kalkoeneieren
ƒ7.a Parelhoendereieren ƒ4.40.
''©Uiedarn, 9 Sept. ïNoteenug beuraoommissie
Moutwijn ƒ12.75 per Ned. vat, zonder tost en
ronder de belastÏDg.
Moutwijn kalm- spoeling per ketel f 1.10.
oraan-Spiritus ƒ20.76 a ƒ21.25 Melasse Spiritau
19.—ruwe Spiritus 9| a ƒ10.
Londen, 9 Sept Metalen (le b.) StraitvTin
contant 220.-/-, op 3 md. 217.10/-. Chili Koper
contant 78.17/6, op 3/m. 79-12/6- Zink 26 10/-.
Lood (Spaansch) 23.10/- a 23.15. promp /-.
IJzer. (Ie beurs j C'evelaud Middlesbro No. 3
contant 65/3 en op 1/m. koooers.
Louden, 9 Sept. Metalen. (2de b) Straits-Tin
contant 220.—/-, op 3/m £217 5'-, Koper contant
78.17/6, op /m. 79.12/6, Zink £26.10/-, Lood
(Spaansch) 22.15/- a 23.—.
IJzer. (2de beurs). Cleveland Middlesbro No 3
65/4 contant. 65 8 od 1 md. kooners,
Militaire vliegers
verongelukt.
OXFORD 10 Sept. (R. O.) Bij een on
geluk met een vliegmachine zijn twee be-
J kwame officieren gedood.
LONDEN, 10 Sept. (R. O.) De beide
bij het vliegongeluk te Oxford omgeko
men zijn de luitenante Hotchkise en Bet-
tington, die deelnam© aan de legerma-
noeuvres. De vliegmachine was een Milit.
tweedekker.
D e t o Btaiad in Brazilië.
RIO JANEIRO, 10 September (R. O.)
De rust is definitief hersteld in Para,
dank zij de aankondiging dat Lucas Mar-
tius candidaat is gesteld voor het presi
dent-schap van dien Staat. De dienst in
de dokken is thans weer geheel normaal.
LEIDEN, 10 September.
Thormometerstand: Gisteravond om 8 uren
10° C. 50° F., hedenmorgen om 8 uren
9° 0. 48.2° F.f 'e middags om 12 uren
12° C. 63.6° F., 'a namiddags om 4 oren
13° C. 55 4° F.
VOORSCHOTEN. Met het herstellen van
den toren der R.-K. Kerk, begint men,
niettegenstaande het ongunstige weer, al
aardig te vorderen. Een groot© verbete
ring is aangebracht in het toren-uurwerk,
hetwelk nu is voorzien van uur- cn minuut-
wijfzers, door den heer Verlint, torenuur
werkmaker te Katwijk.
Een.onzer operateurs aan
de Linotype-zetmachine had hedenmorgen,
door een verzuim om de lood pomp niet
vast te zetten, het ongeluk, een door de
pomp uitgespoten hoeveelheid gesmolten
lood in het gelaat en in beide oogen te
krijgen.
Onmiddellijk naar het Ziekenhuis ver
voerd, bleek gelukkigerwijze, dat, of
schoon brandwonden veroorzaakt waren,
het gezichtsvermogen, wanneer geen an
dere omstandigheden zich voordoen, niet
geleden heeft.
Als bewijs, hoe overvloedig
de komkommers gegroeid en hoe weinig
zij waard zijn, diene het volgende.
Een volgeladen groentenschuit voer gis
teravond te zes uren door" het Levendaal
alhier. Onder de la^t bevond zich ook een
mand met groote gele komkommers. De
tuinder kon er hoegenaamd geen geld
van maken, en daarom wierp hij ze bij
tientallen gelijk op den wal, waar een
groote schare, jong en cud, ze gretig op
raapte.
Nagenoeg alle badgasten,
zoo schrijft men ons uit. Katwijk-aan-Zee,
rijn van onze badplaats vertrokken.
Slechts enkele Duiteche famines vertoe
ven hier nog. Vroeger dan anders is nu
het badseizoen, niet het officieele, maar
het werkelijke gesloten. Strandtentjes,
stoelen en koetsen staan nog altijd op het
duin, maar zullen wel spoedig tot nadere
orde opgeborgen kunnen worden.
De Duitsche godsdienstoefeningen, wel-
ike in de Gemeentezaal werden gehouden,
zijn nu ook geëindigd.
Zondagavond even vóór den
aanvang der godsdienstoefening viel een
der groote zware gaskronen in de Goref.
kerk te Bodegraven in het ruim der kerk
op de zitplaatsen. Voor de enkele aanwe
zigen een schrik. Vijf minuten later en
de val had menschenlevens gekost 1
Het Koninklijk Paleis aan
het Noordeinde, in Den Haag, zal van 10
tot en met 19 dezer voor de publieke be
zichtiging zijn gesloten.
jjrandin6poorwegwagons. -«
De brandhveer werd Maan dagnamiddag op
geroepen voor een brand in twee wagons
met pakken stroo op het rangeerterrein
van de Holl. Spoor aan den Loosdtiinsche-
weg, in Den Haag.
Toen de slangen wagen van den post Dar
guerrestraat ter plaatse kwam, stonden de
beidte wagons, de een bevattende 8630 K.G.
stroo, de andere 5400 K.G., reeds in lichter
laaie. Terstond werd het vuur krachtig aan
getast en toen ook een wagen uit de kazer
ne Prinsestraat bij het blusschingswerk-
kwam helpen, was de brand met dlrie strar
len uit de waterleiding weldra gebhischt,
hoewel de krachtige wind telkens die vlam
men in het zeer brandbare materiaal weer
aanwakkerde. De pakken stroo werden on-
dertusschen van de wagons getrokken en in
de dichtbij liggende vaart gedompeld.
Een dor wagons had nogal eenig» schade
van het vuur geleden, die andere nagenoeg
niet. Het stroo was besteiüd voor twee be
woners van Loosduinen.
Het ongunstige weer werkt
hoogst nadeel ig voor teelt en handel in
het Westland. De koude kasdruiven zijn
over 't geheel onvoldoende gekleurd we
gens het ontbreken van zon in de periode
der kleuring. Het weer belemmert den
handel, zoodat de vrucht zeer laag in
prijs staat. De tomaten zijn zoo goed als
waarde loco, doordat de Engelsche mark
ten grooten aanvoer krijgen uit Zuid-
Frankrijk en het weer den afzet zeer te
genwerkt Uien kunnen door het schieten
van den bol moeilijk verscheept worden,
wat den handel zeer belemmert. Met de
boonen^aat het ook zeer slecht, zoowel in
de teelt als in den handcL Wat nog
aan de struiken hangt, bederft door den
regen of wordt in den groei belemmerd
door den harden wind.
De handel in hard ooft heeft geleden
door de groote massa afval, dat door oen;
storm en de harde winden is afgeworpen^,
en fijn tafelooft is dror het gure weer
niet in trek. Als de weersgesteldheid zich
niet spoedig ten goede wijzigt, zal het
Westlandsclie bedrijf een slechten nazo->
mer te boeken hebben.
Bij de aankomst te Rotter*
dam van den laateten electrischen trein
uit Den Haag is de heer W. Bazendijk, go»
pens. O.-I. onderwijzer, van den Prove-
nierssingel, bij het uitstappen met het on
derlijf tueschen de treeplank en het perron
beklemd geraakt. De dokters Beerspinck
en Van Ree verleenden geneeskundige hulp
Een halfuur na het ongeval is de heer Bar
tzendijk aan de gevolgen van de bekomen,
kwetsuren overleden. Zijn lijk is naar de!
woning van een familielid aan den Noord*
singel vervoerd.
Bijmej. v. P. in de Kleine Hout
straat te Haarlem, is tijdens haar afwezige
heid ingebroken. Er zijn gestolen geld, een
ring met diamanten, een horlogeketting,
enz.
De machinist V. B., vader vanf
9 kinderen, die te Haarlem van rijn ma
chine sprong is door een binnenkomen
den sneltrein in drie stukken gereden. De
dood trad dadelijk in.
Omtrent de begrafenis van
de slachtoffers van het ongeluk te Utrecht
moet nog worden bericht, dat op de alge
meen© begraafplaats aldaar bij de ter-aar
de-bestelling van het stoffel/ijk overschot
van Dolfing de gemeente Utrecht was vet
tegenwoordigd door den waarnemend
gemeester, den wethouder Van Dieren Bij-»
voet-, en de kerkeraad der Ned. Herv. Ge*
meente door ds. Leenmang en ds. Martens
van Sevenhoven.
Aan de groeve werden toespraken gehour-
den door den kolonel Koolemans Boynen,
den overste van het 2de regiment infante
rie Van Toornenbergen, ds. Leenmans, da.
Van Deursan, uit Ravesteijn, en door den
sergeant van het 2de regiment Euwijk.
Ten slotte werden door de oudere en fa
milieleden en door alle aanwezige hoofd*
en opperofficderen bloemen gestrooid op dei
lijkkist.
Uit Domburg wordt gemeld:
Het lijk van den milicien Laurens Laat» j
werse i9 hier gistermiddag ter aarde be*
steld. Bij het graf was aanwezig de eersM
luitenant Van Woerden en de sergeant Pol-
vliet, beiden van Middelburg, die twe9
kransen neerlegden, een van de ondor-ofö*
eieren, korporaals en soldaten van de 4<fa
oompagnie en een van het 2de bataljon.
Luitenant Van Woerden sprak een korft
woord en zei de, dat de overledene een goed
mensoh en flink militair waa geweest.
Vervolgens werd gesproken door da Varty
deai Hoorn. De vader van den overledene!1
bedankte voor de eer, rijn zoon bewezen.
Ook te 's-Hertogenbosch had met buitetf*/
gewone militaire eerbewijzen de ter-aarde-»
bestelling plaats van het stoffelijk oveiv
schot van den milicien Geurt©.
Aan het station stelde rich de treurig#,
stoet- op, met de militaire kapel heft
hoofd.
Aan de groeve zelf werden vier kransen,
neergelegd. Het woord werd gevoerd doott
overste Fraser, kapt. F reeling en den ser*»'
geant v. d. Valk, namen© het kader.
Gisteren is te Amsterdam
in een perceel aan de Looierstraat de 53*
jarige heer Kiek van de onderste drfci
treden van de trap uitgegleden en gevat*
len. Hij was dadelijk dood.
Wegens den ongun»tigen tod
stand van de terreinen zullen de oefeningen
in het Zuidfront der stelling van Ameter*
dam zeer waarschijnlijk niet doorgaan.
Zaterdagavond iayan de hak
ringvisscherij te Vlaardingen binnengekomen
het loggerschip „VL. 169," schipper H. vail
Roon, met verlies van een der opvarenden,.
n.1. den 31-jarigen Pieter van Eyok. Deze
wa© op 12 Augustus door een klap van heft
zeil over boord geslagen en verdronken.
Dewed, v. D. stapte in de Slot*
laan te Zeist van de nog in beweging zijndlc
electrisohe tram, met het gevolg, dat rij on<
der de wielen geraakte en onmiddellijk
werd gedood.
De „L. K." meldt, dat bij da
gehouden sectie van het lijk der 29-jarige
dienstbode, Maria van Linde, uit KI Alp
geen uiterlijke teekenen van gieweld
rijn waargenomen.
Het mijnongeluk in Frank*
rijk. Het aantal slachtoffers van het on
geluk in de Clarence-mijn bedraagt: het aan^
tal dooden is 31 gewonden overledenboven
gebracht en herkend 42 dooden; 42 worden
er vermist of rijn dood maar nog niet boven
gebracht; 15 gewonden worden in de rieken*
huizen verpleegd.
Weill, directeur van den dienst der mjjnen<
van het ministerie van openbare werken,,
heeft gezegd, dat men het veilig kan aanne*
men, dat er zich geen levenden meer in de
streek waar de brand in de Clarenoe-mdjn'
heerccht, bevinden.
Zaterdagnacht vertrok
trein, waarin grootvorst Michaël Alexandras
witsch en de minister van Spoorwegen gezet*
ten waren, met vertraging uit Moekou naait
Borodino. Toen de trein het station Fili na
derde kwam uit Petersburg een trein, waar*
in grootvorst Nikolaj Micbaelowitech en da»
ministers van Marine, van Onderwijs, Justi*
tie en van Landbouw benevens de opperpro--
crureur der Heilige Synode gezeten waren*
Om een bijna onvermijdelijke botsing tal
voorkomen, liet de wisselwachter den trein
uit Petersburg op een rijspoor loopern Dn
trein verbrijzelde het stootblok. De voorat*
locomotief werd omvergeworpen. NiemanÜ
werd echter gekwetst.
In heel het zuiden van Fraul^
rijk is het slecht weder. De „mistral" blaast
voortdurend over het land en hot is er bii#
ter koud. In do Riviera is zelfs sneeuw g<fti
vallen. .J
