6. W. COPPERS,
E. BRANDSMA,
Au Corset Gracieuz
WAARSCHUWING.
BLOOKER's
CACAO.
27.
Eerste Leidsche Dienstverrichting (E.L.D.V.)
H. KEEREWEER, Aalmarkt 16. Tel. 851.
MEUBELREPARATIES.
(JfOt 16056.
LEIDSCH DAOBLAD, Woensdag1 26 Juni. Derde Blad,
Anno 1912,
Filiaal te Leiden: Breestraat 86. Telefoonn. 216.
Jenever
Jenever
Brandewijn
Brar>dewijn
Cognac
Cognac
Vanielje Brandewijn
Vanielje Brandewp
5 pCt korting a contant,
üoordeiside 2*7.
Leiden, Maarsmanssteeg 23. Telefoonn. 577.
Grootste en meest uitgebreide Korsetten-Magazijnen.
Et wordt tegenwoordig onder de benaming
„cacao" een product verkocht, in bussen zoowel als
los bij het gewicht, hetwelk zoo sterk ontvet is, dat
het eer de benaming van „afval" verdient dan die
van „cacao". De verhouding der voedingswaarde
van dit „afval" tot die van werkelijk goede cacao, is
dezelfde als die van uitgekookt soepvleesch tot een
sappige biefstuk.
Een ieder die geen gevaar wil loopen bedrogen
uit te komen, koope de bekende bussen
1 Juli a. s. OPENING van de
Naar Zuid- en Oost AMka per Union Castle-Lijn.
Agenten in alle plaatsen.
Hoofdsoorten!
JEen nieuw spoorwegnet in
ctrie provincies.
Wie een FON6EBS koopt, behoeft geen kot in den
sak te koopen, in de fabriek te Kroningen, die voor be.
lansstellenden ia te besiehtigen, kan men aleh er vooraf
ran overtuigen met welke torg de l'OSUBBS KI J WIELEN
worden gemaakt.
DE GRONINGER RIJWIELEN FABRIEK A. FONGERS.
De nieuwe geïllustreerde prijscourant wordt op aanvrage toegezonden.
8TOS «0
iitiX
Eer Liter f0.90, tl.—, fl.10.
Per Flesch f-0.72, f 0.80, f033.
Per Liter f0.90, tl.—, f 1.10.
Per Flesch 10.72, f 0.80, f 0.88.
Per Liter f 1.05, fl.20, fl.45.
Per Flesch f0.85, f0.96, fl.20.
Per Liter fl.—
Per Flesch f0.80,
geheel gereed voor de inmaak, zonder
hflvoeging van Suiker of Vanielje.
8607 36
van WERNER, de volledige
vertalingen door HERMINA,
in vorige uitgaven elk
werk f3, nu voor slechts 50 ets.
1. Verbroken Boeien.
2. Glücfc Auf.
8. Tot Hoogen Pr(ja.
4. De Geluksbloem.
6. Aan Het Altaar.
6. Onder Betoovering.
7. Fata Morgana.
8. Dwaallichten.
9. VrUe Baan.
10. Sint Michaöi,
3 De Alpenfee.
Ïv} TT werk van E. WERNER,
Ij [j JV in de volledige vertaling
van HERMINA, verkoopen wU uit
▼oor slechts 60 ets. In fraaie banden
voor s'echte 76 cta.
Verkrijgbaar bU D. BOLLE, Bazaar
van Goedkoope Boeken, Hang 98,
Rotterdam. Franco na ontvangat van
Postwissel, waarop behalve verlangd
No. of Nummers melden: Werner
Ilermina. 8657 31
DEN HAAG. - ARNHEM. - ROTTERDAM. - LEIDEN.
Korsetten in alle prijzen, van af de goedkoopete tot de duurate soorten.
Korsetten van af f 1.60 tot f 29.60.
Korsetten met Spiraalveereu van af/1.85 en hooger. 8109 84
Bandkorsetten van af f 1.95.
Groote keuze Bustehouders om met en zonder Korset te dragen, van af
ƒ0.86 en hooger.
Amerikaaneche Ondertailles met ultoeembare Baleinen.
Beehthouders en Buikbanden voor alle doeleinden.
Nieuw systeem Beehthouder met Jarr., uitsluitend voor Kinderen, f UK.
Jarretelles van 10, 16, 27}, 35, 45, 50, 60, 75 Cents en hooger.
Wasschen, pepareeren en veranderen van Korvetten
spoedig en billijk.
0V* Voor goed en accuraat zitten der modellen geven «rij voile
garantie, mits gepast in onze modern ingeriohte paskamers.
DAALDERS
8674 114
Galgewrater Ho. 5. Telefoon Mo. 825.
S3S7 is Ds Ondernemer, J. BRUINOOGE.
Witte Singel, naast Diakonessenhuis. ~*-
II KILL Y.TIN.VST IKK en HASSAGE, uitsluitend op Medisch tdiios.
Koninklijke Wekelijksehe JDaUdlenet via de Kaap.
üaandellj keehe dienat vla he4 Snea-Kanaal.
Nadere Inlichtingen b|j de Agenten: EYKENSLLYTEKS TBOJ1P,
Anna Paulownastraat, Lloyd Gebonw, Plethelnplein, A. J.
LINDEHAN Co., Plaat* O, DB VK1KS A Co., Den «m.
Als gij een fiets moet leenen kunt gij op
het merk niet letten. Maar als ge er
een gaat koopen let er dan op dat ge eea
i N. R.
koopt.
En vergeet vooral E.M.R. niet.
8699 60
Het beste adres voor reparaties en stoffeering
Uwer Meubelen is bij 8422 16
AMSTERDAM.
*183 60
VBAOB MAIK
A 1.10 in 1.30 p. 5 ons
GEDEPONEERD
90 Cents p. 5 Ons.
Verkrijgbaar in alle buurten der stad.
f (Een autoreis mot den Directeur
der H. E. S..M.)
III.
A.tn hot slot van. het vorig artikel is
reeds opgemerkt, dat Aalsmeer een van do
belnJtgrijksce punten is in het nieuwe spoor-
VKgnrk Het l;gt dan ook op een gewioh-
fSg p-tr.t tuesehen de twee spoorweggebie
den, ibt van de Haarlemmermeer en dat
beoosten dezen polder.
Wie uit de richting Hoofddorp naar De
Kwak el en Uithoorn gaat, komt op zijn weg
langs het begin der werken aan cle uitloo-
perb van do Westeinder plas, dat een ge
ducht water is. Het kan er geweldig spo
ken. verteld© de heer Van Oyen. Vandaar
dat de maatschappij hier een strekdam in
bet water heeft doen maken. Daardoor is
feen'soort- van haventje geformeerd, waarin
'de «oh uitjes der kweekers een rustige lig
plaats vinden, als zij straks hier aan het
JBciplao^mont haar vracht kunnen lossen die
over de nieuwe spoorlijn verder vervoerd
Bai worden. YVoö die strekdam er niet ge-
ïna-akt. daa aoudén die scheepjes stellig
ean stukken worden geslagen tegen de ka
demuren van de losplaats.
Die strekdam is op een heel eigenaardige
manier, machinaal opgebouwd, n.l.
door middel van een zandelevator.
Toen wij te Aalsmeer waren, was de taak
van de ?levater nog niet afgeloopen, al
werkt zij nu niet meer aan den dam. De
machine haalt nog steeds eiken d ig de be
paalde hoeveelheden zand uit de schuiten,
die heel van Hillegom het materiaal halen.
Hu vult de zandzuiger naaratiglijk de wag
gons. die hier en daar in de omgeving hun
inhoud gsuvn ledigen. Elk zandtreintje
neemt niet mÏTider '.hun zestig kub. Meter
mee en is ondanks die hoeveelheid door de
fel evator in nog geen kwartier bevracht.
Die kwestie van aanvoer en verwerking
"van zand, is een van de belangrijkste din
gen bij deze spoorwegwerken, en bij elke
inspectie is hot ©au van cle eerste vragen
aan don ingenieur ter plaatse, hoeveel er
per dag- verwerkt wordt. Als ds Directeur
het petal 1000 kub. Meter hoort, knikt hij
"tevreden, maar als er oen kleiner cijfer
opgegeven wordt, schudt bij het hoofd en
zegt: „Niet genoeg, niet genoeg, dat moet
meer worden. Nu 850 kub. Meier per dag?
Dat moet duizend worden, hoor!" En de
ingenieur belooft dan z'n best te zullen
deen.
„En zakt het nog?" Dat is ook al zpo'n
stereotype vraag van den Directeur als hij
ergens de leiders van het werk spreekt.
Die gestage informatie is de formuleering
van een onrustige gedachte, want 'iet moet
soms wel tot een nachtmerrie worden, d'e
gedachte aan al dat kostelijke aloude zand,
dat luier in den drassigen polder wegzakt,
verdwijnt als in een bodemloozen put. Want
dat is een lamentabele historie hit-r mei-
dien weeken grond, waarin dikwijls geen
aasje stevigte inzit. Daar kunnen dagen
lang zandtreinen komen en hun inhoud lee-
gen op dte plaats, waar de spoordijk moet
komen, zonder dat er een korrel boven de
oppervlakte blijft. Des morgens, toen de
heer Van Oyen voor een conferentie met
het Gemeentebestuur naar Mijdrecht moest
zag 'k hier in het Zuidhollandsohe en daar
in het Utrechtsche de gele fragmenten van
zandruggen die nu al flinke spoordijken
hadden kunnen zijn, als de grond het maar
hield, zonder vorm en verband, als orde
loos en zoo-maar neergeworpen hoop en,
weggezakt en weggeschoten in de drassig
heid met een vormlooze zandoppuiling er
naast.
Dat is een leelijke tegenslag, met dien
onberekenbaren onderbodem 1 Te Uithoorn
was men al begonnen met den bouw van een
looomotievenloods. Maar men heeft dat
werk maar opgegeven, verzakt als het al
dra was. En op de plaateen, waar de grond
houdt, is de bodem nog zoo bewegelijk, dat
de spoordijken liggen te trillen, als er een
boerenkar voorbijrijdt. Bij een van de sta
tions aan de lijn naar Leiden, meen ik, is
de oprit al tweemalen opgehaald en nu
moet men er weer een duizend gulden aan
verwerken, om den weg op peil te krijgen.
Zulke tegenslagen kosten geld. En het is
zeker ook daaraan toe te schrijven, dat de
aanleg, die oorspronkelijk geschat was op
zeven-en-een half millioen gulden, de ra
ming met een vier millioen zal overtreffen.
Doch ontmoedigen laat men zich niet.
„D'r is nog zand genoeg in de duinen",
zegt een rechtgeaard Hollander, en de Di
rectie gaat maar voort steeds nieuwe
sa's zand te laten aanvoeren.
Wat voor een sim pelen spoordijk geldt.
gaat nog in sterker mate op voor de gebou
wen, die op dezen slappen bodem moeten
verrijzen.
Natuurlijk moet er diep geheid wor
den. Bij Aalsmeer heeft men bovendien
een ruim gebruik gemaakt van gewapend
beton, o. a. bij den bouw van de looomo
tievenloods, waar beneden waterkelders
van dit materiaal zijn aangebracht. Bij de
opslagplaatsen heeft men, ten gerieve van
de kleinere kweekers een ophaalbrugje ge
maakt met een verbroeden toegang weg.
Wegens de belangrijkheid van Aalsmeer
voor het spoorwegnet is het stationsgebouw
van meer luxe dan de andere stations. Het
is opgetrokken in roode verblendsteen en
Oberkircher zandsteen en gedekt door een
grauwblauw leien dak.
Het station wordt omsloten door een
monumentaal hek op granieten bassement
De indeeling van het gebouw is ongeveer
gelijk aan dit van het in het vorig artikel
omschreven stationstype.
Voor het gebouw komen de zes sporen
twee voor elke richting (Hoofddorp, Am
sterdam en Uithoorn) samen. Het is dus
een z.g. kopstation, daar alle sporen hier
doodloopen. Tusschen de railsvlakken in
zijn drie perrons van acht tot tien meter
breedte. Vóór het stationsgebouw gaan de
kweekers een gepaste en nuttige reclame
maken door er een fraai plantsoen aan te
brengen.
Natuurlijk ia Of> de terreinen een goede
renloods.
Het was een flinke marsch over den
spoordijk naar de Ringvaart van de Haar
lemmermeer. Niet wegens den afstand,
als wel om het feit, dat we op de rulle
zandhoogte, een meter of vijf boven het
water aan weerszijden uit alleen de dwars
liggers der spoorbaan voor houvast© loop
plaats hadden. En voor een, die het niet
gewend is, blijkt dat een heele kunst, om
met precies vijf en zeventig centimeter
stappen een kwartier voorwaarts te gaan.
We beenden hier over een vroegere wa
terplas, de Geelpoel, die nu midden door
haar bekken den apoordam draagt. Hi er
zijn in 1907 de eerste werkzaamheden voor
de nieuwe spoorlijnen begonnen.
Aan de Ringvaart schepten we even
adem.
Een prachtig Hollandsch landschap ligt
benêe, in de polderdiepte.
Blink-glad buigt er van het Zuiden op
de breede ringvaart Daarin b het stil, 'n
gladde wijdte met aan den overkant een
knus beboompt laantje langs het water.
De achtergrond van het laantje boerenhui-
zinkjes, laDdelijk-gezellig met hoevenaars-
gerucht van kakelende pluimdieren, blaf
fende honden en ravottende kinderen.
Achteruit ringt de stoere dijk, die den
polder van Eet buitenwater droog moet
houden. Uit de verte duikt van heel veT
naar den voet van den dijk de groene
polder, die tot daarachter ook doorsneden
ia van een massieven spoordam. Tusschen
gindschen dam en het punt, waar we
6taan, ia men bezig een der omvangrijk
ste kunstwerken te maken, de grootste
brug in dit geheele spoornet.
De grootste brug; wat niet weinig zeg
gen wilWant in het totaal maaJct de H.
E. S. M. voor de nieuwe lijnen twee en-
twintig draaibruggen en honderd en acht
vaste bruggen. Honderddertig bruggen!
Die bruggenbouw is alleen reeds een
reusachtig werk. De kolossale brug bij
Aalsmeer bestaat uit twee gedeelten: een
draaibrug van 38 M. lengte en een vaste
brug van 65 M. De eerste reikt over de
Ringvaart, de laatste verbindt den dijk
van den Haarlemmermeerpolder met de
draaibrug.
Aanvankelijk was men niet van plan,
een vaste brug te maken, doch ook daar
een spoordijk aan te leggen. Maar die zou
steunen tegen den dijk en dat achtten de
autoriteiten te gevaarlijk, bang als zij
waren voor beschadigen van den dijk door
den zwaren spoordam op dezen slappen bo
dem. Nu komt er een ijzeren brug of via
duct, zooals men het noemen wil. Om die
goed te kunnen construeeren, heeft men
een houten model, in werkelijke grootte,
ter plaatse opgericht. Een der ingenieurs
wees mij de nieuwe constructie van d'en
steunenden onderbouw, die niet in elkaar
is gezet uit gebruikte stalen balken, zooals
tot nu gebeurt, doch uit een balken-con-
etructie, waarbij telkens twee evenwijdig
loopen de horizontale balken door een der
den verbonden worden in den vorm van
een Z.
Van ons hoog standpunt op den Geel-
poeldam, klauterden we naar den beganen
grond en nog lager in een roeibootje, dat-
ons in het midden der vaart bracht, waar
een ijzeren ladder langs een stellage van
vijf meter hoog in de lucht steekt, om in
de toekomst den wachter van de draai-»
brug naar z'n arbeidsveld te brengen.
Toen we het steile laddertje weer af kwa
men tufte ooder onze voeten een kittig
sleepbootje voorbij met een siedijk sleepje
pramen achter zich, zwaar beladen met
kleurige bloemen en groenten. Dat was
een fleurig gexicht, prettig ook voor de
Directie der spoorwegmaatschappij, die
goede hoop heeft een belangrijk aandeel te
zullen krijgen in het vervoer van bloemeiv
verache groenten en ooft, voor welke pro
ducten een zeer snelle verzendSng van ge
wicht is, vooral in den zomertijd.
Behalve de gewone bloemen en planten'
dacht de heer Van Oyen daarbij ook aaa
boembollen, die men hoe langer hoe meer
in het zuiden van de. Haarlemmermeer gaat
kwekken. Ende. ^nieuwe lijnen brengen
mee de verbinding. Aaar het buitenland tot
'stand, nl. over Amsterdam met Duitech*
land en over Rotterdam met Engeland en
Amerika.
Of de Directie goed vertrouwen had in'
de exploitatie der lijnen? vroeg ik den
heer Van Oyen, toen we hier over spraken.-
Dat is moeilijk te zeggen, meende de
Directeur. Het La voldende als wij f 10 per
dagkilometer ontvangen. Maar of die ont
vangsten dat cijfer zullen halen of daar*
boven zullen zijn, moet de toekomst leeren.
Langs dewestzijde van de uitgö-
strekte Westeinderplas tuften we naar
Leimuiden, dat aan den zuidoever van'
dat meer ligt. Dn ar kwamen we weer aan:
den spoorlijn HoofddorpLeiden. Die
lijn snijdt het landblok tusschen Hoofd
weg en IJ weg in bijna gelijke stukken.!
Stopplaatsen zijn er aan den Bennebroo-
ker- en Veimeperweg. Nieuw-Vennep
heeft een haltegebouw, evenals Leimuiden.
Tusschen deze beide plaa/teen is nog de
stopplaats Sloterweg-Zuid.
Het haltegebouw Leimuiden lijkt wel
wat groot voor een dorpje van 2000 in
woners, maar men hout rekening met del
toekomst. Het aardige haltegebouwtje
bij het dorp Oudewetering staat vlak
achter het witte Observatoriumgebouwtje,
waar Rijnland wind, regen en tempera-
tuurmetingen doet verrichten. Er is thans
een particuliere pont over de vaart, die
de menschen naar Oudewetering overzet,
doch de spoorwegmaatschappij heeft wee®
een van haar vele bruggen gesteld.
Roelofaretadsveen, dat aan het Braa#-