De ftffiaggifabrieken.
Uit het Achilleion.
Palmenbosbh in het pairk van het Achilleion, het vocxrj aars verblijf van den
Duitschen Keizer-
„Dat mag je, als ik het mag beschouwen
als een toestemming."
Haar oogen reiden het antwoord, en rij
kusten elkaar weer.
Tien minuten later sprak zij:
„Ziezoo, nu moet ik naar binnen, m
morgen terug. Tante zal mij de schuld ge
ven; ik vroeg haar immers, den aap wat
te geven 1 Ik ga nu mijn standje halen!"
„Ik heb geen medelijden met je! Je hebt
het verdiend."
En lachend keek hij haar na.
Op een zakenreis door Zuid-Duitsoh-
land werd mijD oog bij het verlaten van
d'en trein te Öingen a. Hohentwiel (Baden)
onmiddellijk getroffen door de reusachtige
fabrieksgebouwen der Maggi-Maatschappij.
De firma, die ook in Holland met haar ge
wilde producten, soepen, sausen en bouil
lonblokjes goed bekend is en die zich in de
laatste vijf-en-twintig jaren van een zaakje
tot een der grootste zaken op het gebied
van verbruiksartikelen ontwikkeld heeft
en thans de geb wereld van haar arti
kelen voorziet, is wel een bezoek waard.
Aan mijn verdoek om deze modelfabriek
©ens meer van nabij te mogen bezichtigen,
werd direct bereidwillig voldlaan en ik
werd persoonlijk dcor dr. Bmiggemann,
eersten scheikundige der fabriek, rondge
leid over de verschillende fabrieksterrei
nen, welke een gezamelijke oppervlakte
van 241,450 vierkante metera omvatten,
waarvan 77,800 vierkante meter met fa-
;brieksruimten bebouwd en waar thans
ruim 1800 arbeiders werk vinden. Binnen
korten tijd' zal het nieuw te bouwen fa
brieksgebouw gereed komen en het aantal
arbeiders tot 2500 uitgebreid kunnen wor
den.
Acht liggende Cornwell-ketels, met een ge-
samelijk vuuroppervlak vun C vierk. M.,
verschaffen den stoom voor het kook- en
droogproces, alsmede voor de verwarming,
terwijl een 200 en een 300 P.-K. stoom
machine de electriciteit ontwikkelen, wel
ke door 30 motoren in de verschillende
fahriekslokalen overgebracht wordt, ter
wijl voor het drijfwerk een stoomturbine
met bijbehoorende dynamo gebruikt wordt.
Drie pompstations voere het water in
den architectonisch gebouwden watertoren
op, die 260,000 kub. M. water kan bevatten.
Door 3 Northington-stooinpompen, welke
gezamelijk 6600 liters water per minuut
leveren, kan van hier uit het) zich over
de geheel© fabriek uitstrekkende net van
30 brandkranen onder een druk van 6 at
mosferen gezet worden.
De uit net fabriekspersoneel gevormde
brandweer, 120 man sterk, is met de meest
moderne brandbluschmiddelen uitgerust en
geheel na-ar uitsche manier geschoold.
De verlichting der fabrieken en terrei
nen, weike vroeger door een practische
acyteleen-inrichtirig, een der grootste op
dit gebied, verkregen werd, is thans ver
vangen door electriciteit, welke geleverd
wordt door de electrische centrale te
Schaffhausen, die weder haar stroom put
uit de bekende watervallen daar ber plaatse.
Behalve de fabrieken te Singen, bezit de
Maatschappij nog fabrieken te Kempttall
(Zwitserland), Parijs en Bregenz (Oosten
rijk), terwijl zij door middel van 600 ver
koopbureaus over de geheel© wereld, zorgt
voor den afzet hare.* producten.
Bij de fabricatie der verschillende artike
len spelen natuurlijk de groenten een
hoofdrol; deze worden grootendeels ook
door de Maatschappij zelf verbouwd. Al
leen de tuinbouw velden in Kempttall be
slaan een op pier vlakte van 320 H. A i-u
staan als toonaangevend bekend.
Nauw verbonden met den tuinbouw is
ook de veeteelt, welke eveneens door de
Maatschappij zelf wordt uitgeoefend; het
puikje van den Zwiteersckea veestapel
vult de prachtige stallen, die van electriech
licht en warm water leidingen zijn voorzien
en de afgunst van menigen Hollandschen
en Frieachen boer zouden opwekken.
De bewerking der verschillende artike
len geschiedt met de meeste zorg en de
grootste zindelijkheid; op de laatste wordt
een voortdurende e:i zéér strenge contróle
uitgeoefend.
De nieuwste machines voor het reinigen,
pellen, zeven, malen, sorteeren, enz. ma
ken den handenarbeid overbodig; alle ar
tikelen worden eerst door het proefstation
onderzocht, alvorens zij tot bewerking ko
men, zoodat het scheikundig laboratorium
hier een dankbare taak heeft te vervullen.
Tot vervaardiging van Maggi's ingre
diënten worden de ruwe producten aan een
kookproces onderworpen. Dit geschiedt in
reusachtige ketels, waaruit de vloeistof
door middel van pompen in groote reser
voirs geleid en daarna geklaard wordt. Ook
de fabricatie Maggi's bouillonblokjes,
die evenals die der soepen door middel van
groote machines geperst en verpakt wor
den, is zeer practisch.
Ook de verpakking in kisten en de ver
zending daarvan eiachen een talrijk en
goed geschoold personeel. Automatisch
werkende spijkermachines leveren dage
lijks vele duizenden kisten in alle afmetin
gen, die ook machinaal gemerkt worden.
Dat een dusdanige fabriek ook veel doet
in het algemeen belang van haar perso
neel, behoeft zeker geen betoog.
Tegen een geringen prijs kunnen de ar
beiders zeer ruime, luchtige en geheel ge
meubileerde woningen met tuintjes van
de fabriek huren.
Het ruime, geheel naar de eisahen des
tijds ingerichte tehuis voor vrouwen, lijkt
eerder een moderne villa.
Het personeel), dat door den afstand
's middags geen gelegenheid heeft thuis te
gaan eten, kan tegen een geringe betaling
in de can tine der fabriek een voedzaam
middagmaal bekomen. Ook Iran het per-
eoneel gratis van de zeer mooi en hygië
nisch ingerichte badinrichting gebruik ma
ken.
Na verloop van een zekeren tijd ont
vangt het personeel een extra toelage op
het loon, die bij de Maatschappij als de
spaarkas op rente kan gezet worden.
Bovendien bestaan nog een fonds tot uit-
keermg bij overlijden, een spaarkas en
I pensioenfonds met bijzonder voordeeligs
I condities.
Op het gebied van kindervoeding heeft
de Maatschappij een naar alle regelen der
gezondheidsleer ingerichte melkinrichting
ter bereiding van zuigeli n gen melk beschik
baar gesteld, waar niet alleen de eigen ar
beidsters, maar ook alle moeders uit Sin-
gen en omstreken prima melk tegen een
matigen prijs kunnen koop en, "Van deze
nuttige gelegenheid wordt een druk ge-
gebruik gemaakt.
Drijvende eilanden.
De oeverbewoners van het Sadawga-meer
in New-Hampshire zijn der wanhoop nabij.
Een van de curiositeiten van diit meer en I
een der attracties, die vooral de hotelhou
ders in den omtrek ze eer op prijs Btelden,
is reeds voor drie-vierden verdwenen en zal
wel spoedig gansch en al verdwenen zijn
Het betreft hier een drijvend eiland, dat
zich met majestueuze langzaamheid voort
beweegt, maar door den storm onlangs m
vier stukken is gesplitst. Drie van die
stukken rijn aan den oever vast gaan ritten
en het vierde schijnt neiging te hebben om
dat voorbeeld te volgen.
De ouden van dagen daar in die streex
herinneren zich heel goed het ontstaan van
hun eiland. Eerst was het slechte een wo*
kering van zeeplanten, een zee van wier en
gras in miniatuur; toen kwamen er mossen
bij; het zand, door den wind aangevoerd
gaf er stevigheid aan, en zoo ontstonden
allengs heesters en boomen.
De „Revue rose" herinnert bij deze .ge
legenheid aan een drijvend eiland van veel:
grooteren omvang, drie vierk. kilome
ters dat in 1892 midden in den Atianó-
schen Oceaan, in den golfstroom, werd
ontmoet, tot driemalen en op verschillende
punten van het eiland onderzocht ia, en dal
een weeldorigen plantengroei droeg, geheel
identiek met de rijke flora van Florida
Verscheidene boomen op dat eiland be wik
ten een hoogte van 10 meters.
Dit eiland word midden in de maand juü
voor het eerst gezien op 39 gr. N.-br. *u
65 gr. W.-L (van Greenwich), cLw.z. eed
noordwesten van de Bermudas en ten wes
ten van de Delaware-baaihet werd urie
weken daarna teruggevonden op 41 gr. 43
min. N.-br. en 67 gr. 39 min. W.-l. D*a
laatsten keer, dat men bet zag, was op 46
gr. 29 min. en 42 gr. 39 min., ten noordoos
ten van de Azoren en ten weeten van d*
hank van Newfoundland.
