LEIDBGE DAGBLAD, Zaterdag- 4 Mei. Derde Blad.
Buitenlandseh Overzicht
Ken gekwalda Priester.
Het leven der vrouw.
Brieven van een Leidenaar.
J*G. 16013.
Anne 1912.
j)e ongelukken met de mijnen, die in
jjo Turksche wateren drijven, hebben op-
jyeuw de aandacht gevestigd op de wen
selijkheid van een spoedige regeling de-
jer aangelegenheid.
pe kwestie was op de Haagsche Vreies-
eonferentie van 1907 het onderwerp van
langdurige besprekingen. De talrijke zit-
tingen, gewijd aan het onderzoek der *er-
ichillende voorstellen, leiden slechts tot
een volstrekt niet afdoende regeling.
pe volgende beginselen werden vastge
steld
lo. verbod om niet-bevestigde, dus drij
vende, automatische oontactmjjnen te plaat-
Ven, tenzij zij zoodanig geconstrueerd zijn,
dat zij ongevaarlijk worden hoogstens een
pur nadat degene, die de mijn gelegd heeft,
er de controle over verloren heeft;
2o. verbod om bevestigde automatische
pontactmijnen te plaatsen, tenzij' zij onge
vaarlijk worden, zoodra zij los zijn;
3o. verbod om torpedo's te gebruiken,
tenzij zij ongevaarlijk worden, zoodra zij
het doel gemist hebben.
Ten slotte is verboden automatische oou-
tactmijnen te plaatsen voor de kusten en
havens van den vijand met de uitsluitende
bedoeling, de handelsscheepvaart stop te
letten.
Peze regeling behoeft wel herziening.
Woensdag is te Konstantinopel het offi-
bieele rapport ontvangen van den Vali van
gnivrna over het gebeurde met de
„Texas". De "Vali wij-st den minister er op,
dat volgens de geredde matrozen het ver
lies van het schip het gevolg zou zijn van
het feit, dat de boot door een projectiel ge
troffen is.
Deze uitlegging van het ongeluk ver
klaart hij echter voor onaannemelijk; de
booten van de betrokken maatvjiappij
(vaagden zich herhaaldelijk in het mijnen-
jrelcL
Volgens een officieel telegram, te Kon-
btantinopel van de Dardanellen ontvangen,
jou de sleepboot ,,Semander" door dfn
It room in de lijn der mijnen zijn gedcept
Tevens wordt uit de Turksche hoofdstad
geseind, dat de ontploffing heeft plaats
getad in de DaTdanellen zelf.
Het vergaan van de „Semandier" heeft
bi.i de bevolking groote ontroering gewekt.
De Daitsohe Rijksdag heeft be-
bloten tot de wijziging van het huiVhoude-
Ijk reglement, waarbij schriftelijk in te
'dienen korte vragen aan den rijkskanselier
worden ingevoerd. Een bespreking over
het antwoord van den rijkskanselier feu
Voorstellen met betrekking tot het onder-
Werp der vraag worden niet toegelaten.
Staatssecretaris Delbrück had verklaard
dat de wijziging nooh die rechten van den
Rijksdag zou mogen uitbreiden nocb die
Iran den Keizer en de regeering beperken.
Hij zeide: „Ik moet uit naam van de
irerbonden regeeringen de volgende ver
klaring afleggen. Volgens art. 27 van de
Rijksgrondwet regelt de Rijksdag zijn huis
houdelijk reglement zelf. De verbonden
tegeeringen achten het echter noodzakelijk
uitdrukkelijk vast te stellen, dat het huis
houdelijk reglement eenzijdig recht slechts
Voor den Rijksdag en zijn leden schept.
(Zeer juist 1 rechts), en dat daarom de
Wijziging van het liAdioudielijk Teglement,
waartoe TJ zoudt besluiten, noch een uit
breiding van de grondwettelijke rechten
van den Rijksdag, noch een beperking van
'de grondwettelijke rechten van den Keizor,
der verbonden regeeringen en van den
■rijkskanselier met zich kan brengen m
'daarom ook hoegenaamd geen staatsrech
telijke gevolgen voor die positie van den
rijkskanselier hebben kan. (Levendige bij-
vri reohts; onrust links).
Na dit uitdrukkelijk voorbehoud verklaar
ik echter, dat de rijkskanselier aan uw
Wensch naar een verdere ontwikkeling van
fcw huishoudelijk reglement in zoover be
reid is te ge moet te komen, dat hij onder
voorbehoud van het Techt tot weigering
Voor elk bijzonder geval de in het uitzicht
gestelde korte vragen naar mogelijkheid
wil beantwoorden of door zijn plaatsver
vanger en commissarissen wil laten l>epjit-
Woorden (Hoort! hoort! en bijval), voor-
roover haar onderwerp tot de grondwette
lijke bevoegdheid van den Rijksdag h*v-
hoort en niet in een hangendegeT3chte-
lijke, administratieve of disciplinaire behan
deling ingrijpt." (Bijval.)
In de staking der Rij n s o h i p-
pers komt nog geen verandering.
Enkele firma's hebben een overeenkomst
fcangegaan, om uit hun werkwillige schip
pers gemengde equipages samen te stillen,
waardoor eenige sleepbooten en schep ».n
bemand kunnen worden. Daardoor is het
mogelijk geworden een aantal vaartuigen
Hit- Keulen naar den Bovenrijn te brengen.
Iu Hamburg hebben eenige groote fir-
toa's 500 schippers aangenomen.
Alle onderhandelingen busschen de sta
kers en de reeders zijn tot dusver mislukt.
Het sleeploon is in de weinige dagen der
•taking met 100 pCt. gestegen.
De
pogingen om ook de Hollandsen©
hijnschippers tot de staking over te halen,
ïijn nog steeds niet opgegeven.
De maatschappij „Rhenania" te Hom
berg heeft met de stokers een verdrag nan
s''gaan, zoodat bij die maatschappij de sta-
k'ng is opgeheven.
In de Belgische Kamer kwam het
gisteren tot zeer heftige tooneelen. een
clericalen afgevaardigde burggraaf Jonghe
Andoye, werd verweten, dat liij de uiu-
B^ver was van kleine schandaalblaadjes, die
JJ' ens de verkiezingscampagne de leden
der
oppositie aanvallen, vooral de soeia-
^sten met vuil werpen. De rechterzijde
inderde c*en socialist Vandervelde ver-
ni°r, fce 6Preken. Er ontstond toen een tu-
2itt' voorzi*'ter aanleiding gaf de
len"1^ dorsen. Socialisten en clerica-
°ntmoctteu elkaar in het midden der
Kamer en het kwam tot een woeste vecht
partij. Een eocialist greep een clericaal bij
de keel, een clericale neus werd van de
lorgnet ontdaan en de tafel van het analy
tisch verslag" werd gebroken. De stenogra
fen kozen het haaenpad; zij sprongen over
lafels en banken om buiten het handge
meen te blijven. De publieke tribunes, die
dapper mee lawaaiden, werden na 10 mi
nuten ontruimd. Eerst na een halfuur kon
de zitting hervalt worden; de senatoren,
die tegelijkertijd zitting hadden, waren op
de publieke 'tribune verschenen en haddon
met leedvermaak het tumult gadegeslagen.
Na do wel wat heftige debatten in de
Russische Doe ma over de ongehoorde
wijze waarop oen militaire commandant hij
een werkstaking1 in de Lena-g©udmijnen
is opgetreden, met het gevolg dat 270 werk
lieden doodgeschoten, 269 gewond werden,
heeft gisteren de minister van handel een
redevoering gehouden, die bestemd scheen
wat olie op de hooggaande golven der ver
ontwaardiging te gieten.
De minister verklaarde door den minte-
teövpresident gemachtigd te zijn, om na
mens de regeering categorisch te verklaren,
dat de geheele waarheid over deze kwestie
zal aan (den dag komen, en dat dus de Vrees
vödr den doofpot ongegrond is. De regie
ring is vastbesloten een omvangrijk onder
zoek naar de gehoele geschiedenis in te stel
len. Dit onderzoek moet dienen, om' de ge
dragslijn van alle betrakken ambtenaren
op te helderen en de economische toes tan
den ecu de arbeidsverhoudingen in de Laina-
goudmijnen bloot te leggen, evenals de ge
heel© ontwikkeling dor staking en de vree-
selijke catastrophe van 17 April. De regee
ring zal den Tsaar de noodzakelijkheid voor
leggen, om een onderzoek naar dit alles in te
stellon in den breedst mpgelijken omvang
en hem verzoeken een onafhankelijk per
soon daarvoor aan te wijzen, die het ver
trouwen des Keizers bezit-
Het resultaat van dit onderzoek zal op
omvangrijke wijze worden gepubliceerd.
Hoewel höt ongeduld naar de omstandig
heden waaronder de 'botsing plaats had vol
komen begrijpelijk is, moet worden erkend
dat de regeering het onderzoek niet kan be
spoedigen, daar iedere verbinding tusschen
Irkootsk en de Lena verbroken is. Zoo-
dra die verbinding hersteld is, zal de re
geering de oominissie van onderzoek naar
de goudmijnen zenden. De regeering zal
voorts van gansoheT harte den wensch van
de Doema nakomen om een wetsontwerp uit
te werken, waarin de arbeidsvoorwaarden
voor werklieden in de goud- en platinamijnen,
de werktijd en de woningtoestanden der werk
lieden worden geregeld, en de verzekering
tegen ziekte tot Siberië wordt uitgebreid.
Allerlei sympathi©stakingen in Rusland
zijn door de vreeselijke moordpartijen aan
de Lena uitgelokt. Thans hebben ook in
de Scrmowo-fabrieken, de grootste ijzer- en
staalgieterijcn van Rusland, de werklieden
den arbeid gestaakt.
Uit Portugal wordt gemeld, dat van
de meubelen en kostbaarheden der koninklijke
paleizen, tot een bedrag van 12 millioen
verkocht zal worden. Dit is de som, die
de Staat indertijd aan wijlen koning Carlos
voorschoot. Tot dezen eigendom van koning
Manuel en zijn moeder behooren ook de
kroonjuweelen ter waarde van 9,600,000 die
in het Necessidades-paleds bewaard worden,
alsmede de juweelen van Dom Miguel in
do Bank van Portugal, ter waarde van 6
millioen.
Roosevelt vertelt in de „Evening
Post" de redenen waarom hij de herkiezing
van T a f t bestrijdt. Taft werd in 1903 tot
president gekozen omdat hij zich overtuigd
progressief noemde. Deze politiek en de
•president werden toen bestreden door de
reactionnairen als Adrich, Cannon, Penrose
en Guggenheim, alle mannen, die nu Taft
steunen.
Taft kwam ongelukkigerwijze onder den
invloed van de bovengenoemde heeren. Roo
sevelt beschuldigt Taft openlijk van on
dankbaarheid tegenover de progressieven,
aan wie hij zijn verkiezing te danken had.
Vijf der acht gedelegeerden van Massa
chusetts, aan wie Roosevelt telegraphisch
verzocht heeft op Taft te stemmen, heboen
reeds hun voornemen te kennen gegeven,
toch op Roosevelt te zullen stemmen.
Volgens de „Morning Poet" is de stand
van het oogenblik aldusEr moeten voor
de nationale repu-blikeinsohe conventie 1078
gedelegeerden worden gekozen, van deze
zijn er reeds 674 aangewezen en hiervan
zijn er 427 voorstanders van Taft, 215 van
Roosevelt, terwijl de rest voorstanders zijn
van La Folette of Cummins. Taft heeft uus
nog een flinken voorsprong, maar het heet,
dat in de districten, welke nu nog gede
legeerden moeten aanwijzen, de kansen
voor Roosevelt veel beter staan, dan aie
voor Taft.
De strijd tusschen Taft en Roosevelt heeft
o.a. er toe geleid, dat president Taft zijn
correspondentie met Roosevelt heeft pu
bliek gemaakt met het doel de ommekeer
in de houding van den ex-president aan de
kaak te stellen. President Taft was daarbij
zoo onvoorzichtig, ook een brief te publi-
ceeren, waarin hij tegenover Roosevelt zich
uitsprak over de bedoelingen van heb w t-
derkeerigheidsverdrag m e t
Canada, en betoogde, dat door het
reciprociteitsverdrag het handelsverkeer
tnissohen Canada en de Vereenigde Staten
zoo zou toenemen, dat Canada ten slotte
slechts een aanhangsel zou worden van de
Unie.
Het is te begrijpen, dat de Canadeesche
bladen, die indertijd tegen he'b verdrag
waarschuwden, omdat ze er een bedreiging
in zagen van Canada's zelfstandigheid thans
smullen van deze onthulling. Ook minister
Foster, waarnemend eerste minister in
Canada, wiens partij aan het bewind kwam,
waarschijnlijk voor een groot deel ten ge
volge van de ontevredenheid over de reci-
prociteitspolitiek van sir Wilfrid Laurier,
heeft zich nu over deze onthulling uitge
laten. De aanslag op ons nationaal bestaan
en ons imperiaal verband, zoo zeide de mi
nister, zal door de Canadeezen nimmer wor
den vergeten.
UECL ANUS,
k 40 Cents per regel.
Gedurende 12 jaren en 6 maanden wa-s
de abt I. Duval het bffer van een kwaal,
welker pijnlijke gevolgen alleen diegenen
kunnen begrijpen, die er mee bekend zijn.
Hij werd overvallen door een bijna totale
doofheid met een on ver dragelijk oorsuizen;
nadat hij alles zonder resultaat beproefd
had en zijn geduld ten einde was, gelukte
het hem eindelijk zich in 2 maanden door
een eenvoudige en weinig kostbare behan
deling geheel te genezen. Uit naastenliefde
heeft hij zich tot plicht gesteld alle men-
schen, die aan onderstaand adres schrijven,
deze behandeling kosteloos mede te deelen;
Abbé I. Duval, 110 Rue Reaumur, Paris,
Frankrijk. 5724 22
Het leven der vrouw is dikwijls een lan
ge strijd tegen dat voortdurend afgemat
gevoel die uitputtende rugpijn en zenuw
hoofdpijn die terneerdrukkende pijnen,
die haar huiselijke bezigheden tot een zwo
ren last maken.
Vele vrouwen rijn er toe geneigd om der
gelijke kwalen toe te schrijven aan haar
vrouwelijk gestel, waaraan dikwijls zware
eischen gesteld worden. Doch juist in der
gelijke tijden wordt er veel gevergd van
een paar der belangrijkste organen van het
lichaam de nieren, de zuiveraars van het
bloed. En wanneer zich later verschijnselen
als de bovengenoemde vertoonon, wordt er
gewoonlijk niet aan gedacht of de nieren
ook aangedaan zoudon kunnen zijn.
Wanneer de nieren zwak of ziek gewor
den zijn, worden do onzuiverheden en scha
delijke stoffen niet uit het bloed gefiltreerd
en het zijn deze onzuiverheden, die de
oorzaak er van zijn, dat gij u zoo vermoeid,
afgemat en terneergeslagen gevoelt. Zij ver
oorzaken urinekwalen, gravee^ waterzucht
en rheumatiek; zij maken dat gij last krijgt
van hoofdpijn en rugpijn, en dat gij zoo
prikkelbaar en moedeloos wordt.
Daarom, wanneer gij op een dergelijke
wijze lijdt, maakt u dan niet bezorgd over
ingebeelde kwalen, doch komt uw nieren te
hulp met Foster's Rugpijn-Nieren-Pillen,
de standaardmedicijn voor de nieren en
blaas. 0337 42
Hoedt u echter voor namaak. De eohto
Foster's Rugpijn-Nieron-Pillen, kenbaar
aan de handteekenïng van James Foster op
het etiket, zijn te Leiden verkrijgbaar bij de
heeren D. M. KruiBinga, Nieuwe Rijn 33;
Reijst Krak, Steenstraat 41; en bij D. W.
E. F. de Waal, Mare 56. Toezending ge
schiedt franco na ontvangst van postwissel
k f 1.75 voor één, of f 10 voor zes doozen.
CCCXCIX.
Het is nu der/ tijd van j aar vergaderingen
en uitbrengen van verslagen over den toe
stand en de werkzaamheden van Maatschap
pijen, Veireenigingen, Clubs en welke na
men men al meer heeft voor combinatiën
van individuen, strevend naar eenzelfde eco
nomisch of menschlievend doel.
Ik heb, vootr zoover deze verslagen Leaden
betreffen, voor dezen keer ze eens bijzonder
trouw nagegaan en zoo liggen nu een aan
tal kleine boekjes in den vorm van vlug
schriftjes, of nog korter samengevat in eon,
doccr mij uitgeknipt courantenbericht, vooer
mij en ik zou een hoolo week er over kun
nen schrijven, wilde ik van alle.» eenige
bijzonderheden zeggen. Dit is echter mijn
doel niet.
Allereerst sluit ik' van mijn beschouwing
uit vereenigingen, vennootschappen., maat
schappijen, met een economisch doel, die al
leen willen bevorderen de zaak zelf en daar
door het uitsluitend belang der leden, waar
in derhalve oen altruïstisch motief niet te
vinden is of tenminste slechts indirect, wat
ik mij wol zou kunnen voorstellen. Een
bouwmaatschappij bijv,, die in 't leven is
geroepen om aan de aandeelhouders zoo mo
gelijk een behoorlijk, kan het zijn een hoog
dividend uit te keefren, kan indirect ook
een algemeen maatschappelijk belang dienen,
door verbetering der woningtoestanden en
verruiming van de keuze der beschikbare
woningen.
Van de verschillende ondernemingen, die
de resultaten van hun zaak of bedrijf heb
ben gepubliceerd: de Kon. Ned. Grofsme
derij, de Ned. Fabriek van Verduurzaamde
Levensmiddelen, de Leidsche Broodfabriek
o. a., kan Worden getuigd, dat de uitkom
sten in 1911 goed zijn geweest. Over 't al
gemeen werd er meer winst gemaakt en dus
hooger dividend uitgekeerd, dan het jajar
dat er aan vooraf ging.
Dit is in ieder geval een bemoedigend,
verschijnsel. Als niet-aandeelhouder krijg ik
en de velen die met mij niet tot de aandeel
houders behooren, daarvan niets in den zak,
maar daar alles in de maatschappij" als het
ware samenhangt, spreekt het vanzelf, dat,
wanneer verschillende met name genoemde
zaken floroeren, het algemeen daar ook in
deelt en per slot van rekening allen min
of meer er van profiteoren-
Een enkele Maatschappij, Waarvan ik no
titie nam, maakt daarop een uitzondering.
Het is de in Leiden zeker niet onbekende
maatschappij „Nationaal Grondbezit", die
haar zetel heeft in Den Haag, doch. in Lei
den ook voor een zeer groot bedrag aan
huizen heeft, zoodat ik al eens hoorde zeg
gen, dat, als het iemand in een huis van
„Nationaal Grondbezit" niet- bevalt en hij
zoekt een andere woning, hij in
acht vsan dé Hen gevallen weer bij „Nar
tien aal Grondbezit" terecht komt Daar zal
wel eenige overdrijving in zijn, doch zeker
is het, dat deze Maatschappij hier een groot
aantal perceolen, voornamelijk burgerhuizen
heeft, die door haar aotioveai vertegenwoor
diger hier ter stede uitnemend worden be
heerd.
Dio maatschappij maakte in 1911 min
der winst dan in 1910. .Was het toen 24 pCt,
thans bedroeg het 18 pCt. Men ziet het,
nog niet zulk een achteruitgang, dat men
er medelijden mee behoeft te hebben-
Als gij, lezer, een spaarboekje van f 100
bij de Leidsche Spaarbank hebt- en liet be
drag heeft hot geheel© jaar 1911 uitgestaan,
dan wordt daarvoor f 3 bijgeschreven; hadt
go echter voor die f 100 een aandeeltje bij
„Nationaal Grondbezit", dan had ge daar
voor ontvangen f 18 of juist zesmaal zoo
veel.
En a.ls ge, omdat de Spaarbank eigenlijk
voor kleinere bedragen dient, een hypotheek
van f 1000 of meer op huizen hebt genomen,
dan ontvangt ge 4, 41/® of hoogstens 5 pCt.
Nu zijn er wel meer die zulk oen hoog divi
dend maken en zelfs nog wel hooger, hot
geval is geen unicum, maar ik haal het
maar even aan omdat de burgers van Lei
den, voor zoover ze iu de huizen van deze
Maatschappij wonen, en dat zijn er immers
zeer velen, tot dit hooge dividend hebben
bijgedragen. En dat voert tot het denk
beeld, dat ik al eens eerder ontwikkeld heb.
Ik bedoel niet dat wij naast „Nationaal
Grondbezit" een andere, een Leidsohe Maat
schappij, moeten oprichten die huizen ex
ploiteert, dat. is een zaak, die financiers aan
gaat, maar ik zou willen vragen aan onze
Leidsche burgers: Waarom bouwt of koopt
ge zelf geen huis, of, waar go dit alleen niet
kunt, waarom doet ge het niet iu combi
natie met anderen
Voor wie kapitaal bezitten, is hot al ge
makkelijk en züker zullen ze, in doorsnede
genomen, voordeeliger wonen dan nu, doch
fatsoenlijke menschen, die weinig of geen
geld hebben, doali een vaat inkomen, kun
nen ook wel terecht. Voor hen is orediot, en
bij behoorlijken waarborg zullen ze voor 4
a 5 pCt. zeker wel bouwkapitaal of hy
potheek kunnen krijgen. Laten ze zich oom-
binceren en zich verstaan met een vertrouwd
bouwkundige, dan brengt die het wel terecht.
Behalve dat men voordeeliger moet wonen,
immers men komt lang niet tot 18 pCt- en
meer toe, hoeft men het heerlijk gevoel ge
heel baas in eigen huis te zijn- .Wensohfc
men een kamer to behangen of een deur
geverfd te hebben, men behoeft niet bij den
huisbaas of bij den vertegenwoordiger der
Maatschappij terecht te komen, soms te soe
batten zelfs, en men heeft de voldoening
dat men, hetgeen men aan de woning doet,
de zorg, die men er voor lieeft-, aan zichzelf
besteed heeft.
Voor de gemeente is het ook van belang
en het zou overweging kunnen verdienen
of niet het gemeentebestuur pogingen tot
eigen bouw behoorde te steunen. Men hecht
zich aan deeigen woning. Men maakt er
zich niet zoo spoedig van los en voelt niet
gemakkelijk hot verlangen opkomen met de
woning ook de gemeente zijner woning te
verlaten.
De gemeente zal straks zelf oen begin
maken met den bouw aan don boulevard aan
den Hoogen Rijndijk- Daar komt dus weer
bouwgrond in overvloed.
Menigeen ik vernam het herhaaldelijlk
zou daar gTaag wonen, gaarne -3en huis
bezitten, maar hoe er aan te komen Zou
de gemeente de voorwaarden niet gemakke
lijker als gewoonlijk kunnm stellen. Het
zou toch ook een g3meenbebelang zijn, wan
neer .(lp uitbreiding der stad in die richting
spoedig haar beslag kreeg.
Mij dunkt, de mensclien, die verlangen
naar een eigen huis, moesten zioh eens ver
staan mot anderen, die ongeveer een soort
gelijk huis willen en gecombineerd iu groe
pen, zich tot de Gemeente wenden, een
vertrouwd architect onder den arm nemén,
en dan aan het bouwen gaan. Wellicht zijn
er in Leiden menschen, die cr meer verstand
van hebben dan ik, die moor in bijzonder
heden kunnen uiteen zotten hoe men ge
zamenlijk en met onvoldoend edgen kapi-
,taal zichzelf een woning kan verschaffen;
laat zoo iemand in het „Leidsoli Dagblad."
daarvoor eens gastvrijheid vragen-
En nu heb ik nog niets gezegd van do
stapel jaarverslagendie naast me liggen,
wat eigenlijk mijn doel was.
Zoo is het mij al schrijvende gegaan als
den wandelaar, dien naar Den Haag wilde
wandelen, maar het aan de Haagsohe Schouw
zóó mooi vond, dat hij daar do middag in
den omtrek bleef zwerven en genieten.
Hij troostte zioh met de gedachte, dat hij
later nog wel eens naar Den Haag kon-
„Den Haag loopt niet weg", zei hij; welnu,
mijn jaarverslagen doen dit ook niet- Mis
schien schrijf ik daar later nog wel eens
over.
Gemeenteraad van Oegstgeest.
Voorzitter: burgemeester Van Griethuy-
sen-
Aanwezig alle leden, behalve de hoeren
Bakker en Lubbo met kennisgeving, eerst
genoemde wegens familie-omstandigheden, de
laatste wegens verblijf in het buitenland.
De notulen der vergadering van 29 Maart
worden gelezen en met algemeene stemmen
goedgekeurd, terwijl de stemmingen zullen
aanvangen bij den heer Sohuitemaker.
De Voorzitter deelt mode, dat- voor "reke
ning dor gemeente in een krankzinnigenge
sticht is opgenomen P. Buitenom, terwijl
uit dergelijke inriohting met Februari j.l.
is ontslagen Van Os, mede op gemeente-
kosten verpleegd. Voorts, dat de waterlei
ding in den Moirscli gereed is, zoodat de
ingezetenen aldaar nu kunnen aansluiten,
wat dan dloor sommigen reeds is gedaan-
Ook zijn er maatregelen genomen, die de
aansluiting van anderen kunnen bevorderen-
Ingekomen is oen adres van A. F. De
Rooy, namens den heer Ka-mèrlingh Onnes,
verzoekende aansluiting van perceel C. 61
aan het gemeentelriool. -Wordt toegestaan,
terwijl de jaarlijksche recognitie wordt be
paald op f 0.50.
Ook kwam in eeai verzoek van eigenaard
van panden, gelegen aan hot gedeelte Groe-
nesteeg tusschen den Rijksstraatweg en de
Pastoors watering. Zij verklaren weg en sloot
langs hun percoilcn aan de gemeente to
willen afstaan, mits deze de sloot dempe.
De laats tondergeteeken de, G. N. van dm
Ameele, vraagt bovendien verlof, het ge
deelte weg met wagens te mogen berijd ax»
De Raad verwijst het adres naar* B- o®
Ws. ter fine van advies, met uitzondering
van het verzoek-Ameele, dat door B. en
,Ws. zal worden afgedaan, als vallende bui
ten de bevoegdheid van den Raad.
Ingevolge art 182 dar Gemeentewet bie
den B. en Ws. dan Raad aan het Verslag
over dep toestand der gemeente in 1911. De
Voorzitter doet daaruit eenige mededeelin-
gen, terwijl het verslag zelf voor de leden
op de Secretarie ter inza.ge zal liggen. Wij
vernamen, «dat op 1 Jan. 1912 liet aantel
inwoners bedroeg 4673, zijnde 78 meer dan
een .jaar vroeger. Er werden goboren 128
kinderen, (behalve 3 als levenloos aange
geven. Het getal overledenen bedroeg 72,
terwijl 33 huwelijken werden voltrokken.
Voor de Tweede Kamer was het getal 1de-
zers 600, voor de Provinciale Staten 597
en voor den Gemeenteraad 549. Verscliillendo
verordeningen Waren vastgesteld, terwijl ook
werden opgesomd de voornaamste besluiten,
door den Raad genomen. Het viertal be
graafplaatsen bevindt zich in zeer goeden
staat.
Wat besmettelijke ziekten aangaat, cr
deden zich voör 3 gevallen van typhus,
6 Van diphthen tas cn 10 van roodvonk.
Vaccinatiën werden verricht ten getale van
75. De gemeente bezit 3 brandspuiten en 22
hrandkranen. Voor straatverlichting werd
uitgegeven f2526.21. Van do 42 ingesohié-
ven jongelingen voor de Nationale Militie,
werden 13 ingedeeld. Ton behoeve van het
Lager Onderwijs werd van het Rijk ontvan
gen f 4035, terwijl voor dab onderwijs is
uitgegeven f7411.261,/». Van het herhaling-
onderwijs maakten 11 jongens en 4 meisjes
gebruik.
Door God. Staten was teruggezonden de
leges-verordening, in een vorige vergadering
vastgesteld, doch de betrokken Minister had
daatrop onkole aanmerkingen. Waar deze
moest redaotiebezwaron betroffen, vond do
Raad goed, dat aan het verlangen van den
Minister zou warden voldaan.
Aan de orde was nu do benoeming van
een commissie voor de behandeling der re
clames Hoofdelijken Omslag. De vorige com
missie bestond uit de heeren Spaargaren, Juf
fermans en Den Hoon. De hoer Scliuito
rn aketr wenscht deze hoeren by acclamatie
opnieuw te benoemen, waarmede do Raad
accoard ging. Allen na-inen hun herbenoe
ming aan.
Over 1911 was nog een nota ingekomen
k f 9.75. Door af- en overschrijving zal die
woTden voldaan.
Van notaris Coebergh ontving het ge
meentebestuur een rekening k f 29.45, die
zal worden betaald uit den post Onvoor
ziene Uitgaven, begrooting 1912.
Na deze zaken van comptabiliteit zou moe.
ten worden behandeld het primitief kohier
van dien Hoofdelijken Omslag, dienst 1912,
cïoih aleer dit aan de orde té stellen, deed
de Voorzitter de rondvraag.
De heer Schuitemaker vroeg, of het nog
geen tijd werd om de Bouwverordening te
herzien, vanwege de klachten, die gehoord
worden, voornamelijk van bouwers, over do
strenge toepassing. Hij meent-, dat een
paar deskundige Raadsleden cle punten wel
zouden kunnen aangeven, op welke de ver
ordening zou dienen te worden gewijzigd-
De heer Van der Spek is van dezelfde
meening.
De Voorzitter zegt, dat bij B. en Ws.
geen klachten zdjn ingekomen, en meent,
dat de bouwers, zoo zij te klagen hebben,
zich tot dit college dienen te wenden meb
opgave van punten. Dan eerst zou men
kunnen overwegen of wijziging wensche-
lijk is.
De lieer Boom stemt met den Voorzit
ter in, dat dit de rechte weg is. Niet
Raadsleden, maar belanghebbenden moe
ten met bezwaren komen.
De heeren De Haan en Six zijn van de
zelfde meening.
Ten vorigen jare had de heer Van der
Spek ter spïake gebracht de bestelling der
poststukken in dat deel der gemeente,
hetwelk aan Leiden grenst-. De bewoners
van den Morschweg worden zeer achter-
uitgesteld bij hun buren, die onder de stad
wonen. Hij vraagt of de Voorzitter om-
tent deze aangelegenheid nog niets heeft
gehoord van de postadministratie. De
Voorzitter moet ontkennend antwoorden,
waarop de heer Six aanraadt, dat men
zich wende tot den Directeur-Generaal der
posterijen en telegraphic, die gaarne aan
billijke verlangens zal voldoen.
Hierna wordt de openbare zitting veran
derd in een met gesloten deuren.
l>e Bakkerswet,
De Vereeniging van Broodbakkerspa
troons wees in een adres aan de Tweede
Kamer op cle ongelijkheid, die door het
ontwerp-Bakkerswet geschapen zou worden,
indien n.L aan banketbakkers wel werd ver
gund op elk gewen'scht- uur te bakken.
Daartegen komt de Banketbakkersver-
eeniging in een adres op, er op wijzende,
dat het van algemeene bekendheid is, dat
in het banketbakkersbedrij f ngenlijko
nachtarbeid niet dan bij hooge uitzonde
ring voorkomt, en het- niet aangaat een
bedrijf te gaan binden aan bepalingen,
alléén gevorderd door misstanden in een
ander bedrijf.
De vrees, dat na invoering der wet ban
ketbakkers een soort gebak zouden gaan
fabriceeren, dat het brood zou kunnen ver
vangen, zonder onder dat begrip te kunnen
worden gerangschikt, noemt het ad ree eed
hersenschim.
