N.15986
Maandag 1 April.
A0. 1912.
<§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
k
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Eerste Blad.
Ofleieele Kennisgeving.
Kunst, letteren, enz.
Academienieuws.
FEUILLETON.
liefde en Plicht.
LEIDSC
DA&BLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 1—6 regels ƒ1.06. Iedere regel meer ƒ0.17}. - Orootere lettere naar
plaatsruimte. - Kleine advertentiën van 30 woorden 40 Oenteoontant) elk
tiental woorden meer 10 Cents. - Voor het inoasseeren wordt 0.06 berekend.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per week 9 Cents per 3 maanden 1,10.
Bniten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd sijn i 1.30.
Franco per poet li» 1.66.
Vee en Kaasmarkt.
Burgmeester en Wethouder» van Leiden,
herinneren bij deze belanghebbenden, dat,
ingevoge de verordening van 8 Maart 1601
(Gementeblad No. 4), de Veemarkt
en de Kaasmarkt in plants von op
Vrijde; 6 April a.s. (Goeden Vrijdag) zul
len ge ouden worden op Woensdag 8
A p r il te *voren.
Burgcieoster en Wethouders voornoemd,
N. O. DE GIJSELAAR,
Burgemeester.
VzN STRIJEN, Secretaris.
Leido, 30 Maart 1618.
Bevolkingsagent.
Burgmeester en Wethouder» van Leiden,
brengerter algemeene kennis, dat de nieuw
benoenve Bevolkingsagent iu le
2de a; d e e 1 i n g, N. Schellinger, zich
geveetid heeft in het peroeel U t r a o h t-
sche.aagpadNo. 12a tot nadere
oankoruiging.
Teven wordt in herinnering gebracht,
'dat de 3 e. vol kings agenten voor belangheb
benden ie Bpreken zijn op iederen
werk a g, des voormiddag» van a o h t
hot t i en uren.
Burgmeester en Wethouders voornoemd,
N. O. DE GIJSELAAR,
Burgemeester.
'AN STRIJEN, Secretaris.
Leido, 30 Maart 1812.
DRANKWET.
Burgmeester en Wethouders Wan Leldefi;
Gel» op art. 12 der Drankwet j
Brenien ter algemeene kennis, dat door
ANTOTUS VAN UARTEVELD, melkboer,
wonend te Leiden, een verzoekschrift is in-
geddem om vergunning voor den verkoop
van st'tken drank in het klein voor gebruik
her pIAtse van verkoop, in het voerloikaal
Van hij perceel Groenesteeg 108.
Bur/emeester en Wethouders voornoemd,
NO. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
VIN STRIJEN, Secretarie.
Leiien, l April 1912.
DRANKWET.
1
Buttemeester en Wethouders van Leiden;
Geit op de artt. 12 en 37 der Drankwet;
Bragen ter algemeene kennis dat door
J. J. iARES, fabrieksarbeider, wonende te
Lelde:, een verzoekschrift is ingediend, cm
verlo voor den verkoop van uitsluitend al
coholvrijen drank, voor gebruik ter plaatse
van trkoop, in den winkel van het perceel
Lamgorug 109.
Bu reine est er en Wethouders voornoemd,
n;
Leic
0. DE GIJSELAAR, burgemeester.
"AN STRIJEN, Secretaris,
n, 1 April 1912.
Leiden, I April.
De heer P, Dikshoom, alhier, is,- naar
aanleiding van zijn aftreden als directeur
van de school van „Mathesis," benoemd
tot ridder in de orde van Oranje-Nassau,
Prof. dr, H. M. van Nes, alhier,-
is b'enoemd tot voorzitter van dg Nod,
Zendingsschool le Rotterdam, in plaats
van wijlen prof. Valeton, te Utrecht.
De groep Nederland van hef Alg,
Ned. Verbond heeft te Utrecht haar jaar-
lijksche algemeene vergadering gehouden.
Tot lid van het groepsbestuur werd geko
zen prof. dr, L. Knappert, te Leiden,
De heer H. J. van den Bosch, onder
wijzer aan de Ohr. School aan de Pasteur
straat alhier, is benoemd tot voorlezer-voor:
zanger der Hooglandsche kerk.
Bij het examen in de nuttige hands'
werken in Den Haag is geslaagd mej. A.
,Woestenburg, alhier,- leerlinge van mej,
Aewerdonk.
Aan het postkantoor Leiden en
daaronder resorteerende hulppostkantoren
werd gedurende de maand Maart 1912,
ingelegd' f 90,067,35 en terugbetaald
f 82,534,60.
Het laatste, door dat kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 35037.
Ds. G. van Hoeven, te Oudewetering,
heeft voor hét beroep naar de Ned.-Herv.
Gem. te Nieuwkoop bedankt
- Z. IC. H. de Prins bood Zaterdag!,
avond ten Paleize in Den Haag eenigert
corporatiën een gastmaal aan, t. w.den
coadjutor der ridderlijke Duitsche orde van
de Balije van Utrecht, de commanderij in
Nederland der Johanniter-orde, waarvan,
Z. K. H. voorzitter is, zoomede aan het
kapittel van de Nederl. afdeeling der rid
ders van Malta.
Aan diakenen van 'de Nederd.-Herv.
Gem. te Rotterdam is toegezegd 20 mille
van N, N. voor de noodzakelijke verbou
wing van het oude gedeelte, benevens den
aanleg van centrale verwarming in het ge
sticht „Bethesda" aan de Oosimaaslaan,-
aldaar.
Verscheidene ingezetenen van Hil
versum zullen een beweging op touw zet
ten, om aan de Regeering een adres te
richten met verzoek aan die gemeente geen
dispensatie te verleenen voor haar verplich
ting om een gymnasium op te richten.
Wijlen jonkvr. Van Brakel, pnlangs
overleden te Oudenrijn, heeft, zoo meldt
het „U. D.", aan het Nederlandsch Gast
huis voor behoeftige en minvermogend^
oogljjders te Utrecht f 25.000 vermaakt.
Ged. Staten van Friesland hebben]
beslist, dat onderwijzers bij 't 1. o. voor 't
bekieeden van de betrekking van secreta
ris van „Het Groene Kruis" geen vrij
stelling behoeven als bedoeld bij art. 38,
2de lid der wet tot regeling van het Lager
Onderwijs, omdat het waarnemen van een
soortgelijke functie naar hun oordeel niet
geacht kan worden te zijn het bekleedert
van een ambt of bediening.
Het beBtuur van de Pensioenvereeni-
ging voor burgerlijke ambtenaren heeft een
adres gericht tot den Minister van Finan
ciën, met verzoek een wetsontwerp in te
dienen, om het batig saldo van f 10,000,000
te doen strekken ter verhooging der pen
sioenbedragen van de weduwen en weezen.
De 63ste alg. vergadering van de Ned.
Maatsch. tot bev. der Geneeskunst zal ge
houden worden in Den Haag op 7, 8 en 9
Juli a. a, zoo noodig op 10 Juli.
Op het programma staat voor 8 Juli o. m.
tocht naar Voorburg. Rede van prof. B. J.
Kouwer bij de onthulling van den gedenk
steen van Van Deventer in de Ned.-Herv.
Kerk aldaar.
Naar het „Hbl." verneemt, zal de luik-
generaal W. A. T. de Meester, aommandant
van het veldleger, in het najaar den dienst
met pensioen verlaten en. worden opgevolgd
door den generaal-majoor A. E. Roest van
Limburg, commandant der 1ste divisie.
In de jaarlijksche algemeene vergade
ring van begunstigers der „Vereeniging tot
het verleenen van hulp aan minvermogen
de ooglijders voor Zuid-Holland", gevestigd
te Rotterdam, zijn tot bestuursleden Be
noemd de heeren dr. G. H. Moll van Charun-
te en F. L. Hartong.
Bij Kon. besluit is de Staatscommissie,
aan welke was opgedragen te onderzoeken,
welke de gedragslijn der Regeering behoort
te zijn ten opziohte van de eohrijfwijze dar
Nederl. taal, wanneer inziohten omtrent
drie schrijfwijzen met eikander in strijd
geraken, onder dankbetuiging ontbonden.
De gewone audiëntie van den Min.
van Landbouw, enz. zal 3 April, die van
den Min. van Oorlog 4 April en die van
den Min. van Justitie 6 April niet plaats
hebben.
NOORDWIJKERHOUT. Algemeen is men
van meening, dat de aardappelenoogst dit
jaar bijzonder voordeelig zal zijn. Bij som
mige tuinders komen al flinke spruiten bo-
rven den grond. Duinaardappelen zijn altijd
zeer gewild en worden steeds naar alle zij
den verzonden.
VOORSCHOTEN. De Raad vergadert
morgenavond om halfaoïit. Agenda: Inge
komen -tukkenaf- en overschrijving; ver
hooging van het salaris van den boekhou
der-kassier bij het gasbedrijf; bepaling van
de rooilijn voor een deel der gemeenteko
hier hondenbelasting; wijziging der veror
dening, regelende de volkshuisvesting mot
voorstel inzake de waterleiding; kohier van
den Hoofdelijken Omslag.
Propnsanda-mai'sch en avond-véld.
dienstoefening der Kon. Nederl.
Weerbaarheids-Vereeniging.
Zooals ons vorig nummer reeds meldde,
is deze propaganda-marsch door Leiden
j.i. Zaterdag uitstekend geslaagd, dank zij
het mooie voorjaarsweer en de muziek van
de kapel van het Vierde.
Op het terrein achter ,,'t Posthof" had
den daarna tot vijf uren militaire oefenin
gen in het compagnieschool-exerceeren en
tirailleeren plaats, terwijl om zes uren een
gemeenschappelijke maaltijd volgde. Het
menu bestond uit worst met gestampten
pot en een puddinkje na, en viel zeer in
den smaak.
Om halfacht rukte de troep per rijwiel
uit naar Wassenaar, waar om negen uren
een avondvelddienstoefening plaats had in
verband met de Leidsche Padvinders. De
laatsten moesten een aantal zakken met
geld van den Wassenaarschen Slag, waar
die aan wal gebracht waren, naar het dorp
Wassenaar vervoeren, gedekt door een ge
wapend geleide. Een afdeeling „K. N. W.-
V."-ers moest dit trachten te beletten.
Terwijl het gewapend geleide nabij Oost
dorp in geveoht kwam met de aldaar opge
stelde vijandelijke afdeeling, gelukte het
den Padvinders, ten Noorden daarvan
door het hout heen te breken, en dwars
door weilanden en slooten hef dorp te be
reiken.
In het veilingslokaal „Flora" te Wasse
naar, vonden de deelnemers om twaalf
uren 's nachts hun avondboterham gereed
staan, die uitstekend smaakte, waarop
ieder zijn strooleger opzocht, dat in de
schuur er naast was opgeslagen. Den vol
genden morgen ging men daarop naar huis.
Het is de eerste keer, dat de ,,K. N. W—
V." en de Padvinders samengewerkt heb
ben, maar de kennismaking is aan beide
zijden best bevallen. Het is dus te voorzien,
dat binnenkort wederom een dergelijke
oefening zal plaats hebben.
„A. D. O."
De Haagse! ie toone el vereeniging „A. D.
O." zal ook in velband met het door
haar in den Haarlemschen wedstrijd be
haald succes haar vijftien jarig bestaan
op 13 April a. s. feestelijk vieren, in de
groote zaal van den Dierentuin in Den
Haag.
Te Rotterdam doet een comité pogin
gen een kerkkoor te stichten, om in de
Ned'.-Herv. kerken bij plechtige gelegenhe
den de godsdienstoefeningen met zijn zang
op te luisteren, "Van de 80 led'en, die 't co
mité noodig vindt om 'n begin te maken,
heeft het er nu tusschen de 60 en 70 bijeen,
met een goede verhouding tusschen de
mannen- en vrouwenstemmen.
De Vierjaarlijksohë te
Amsterdam.
Zateró!ag 13 April wordt te Amsterdam
deze belangrij/re tentoonstelling in het
Stedelijk Mus nu geopend.
Deze Vierjaarlijksohe is niet alleen be
langrijker a'an de vorige, maar men moet
tot de Amsterdamsohe wereldtentoonstel
ling van 1883 teruggaan, om baar gelijke
in Nederland te kunnen aanwijzen. Een
belangrijk aantal inzendingen heeft men
uit het buitenland ontvangen, zoodat deze
Vier jaarlijksche een internationaal karak
ter draagt.
De vereeniging ,,Hefe Nederlandsch Na
tuur en Geneeskundig Congres" herdenkt
10 April a. s. haar 25-jarig bestaan.
Hoofdredactie van „De
Maasbod e."
Tijdens de vacature, ontstaan door het
aftreden van den zeereerwaarden heer
M. A. Thompson zal als waarnemend-hoofd
redacteur optreden de heer L. J. M. Ha-
zelzet, hoofdredacteur van ,,Het Nieuwe.
Dagblad".
Ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan
der „Goudsche Courant" als vrijzinnig
dagblad voor het distriot Gouda-, is een
extra-nummer verschenen, waarin naas^
een historisch beeld van den oorsprong
van het blad, dat dateert van 1791, eenige
uitingen van in het staatkundig leven
vooraanstaande mannen zijn opgenomen.
Leidsche Spaarbank.
Ultimo Maart 1912.
Inleggers r»kealng.
8sldo aaarang der maand 2,740,686.27^
Ingelegd109,199.95$
BtJgëschreven rente op af-
geloate boekjaa69.88
f 2,S49,906.09
100,600.27
Terugbetaald
Saldo ran het tegoed einde
der maand2,749,405.82
Aanvang der maand
Nieuwe inleggers
Inleggers waarmede le
afgerekend
Einde der maand
Aantal Inloggen.
13055
89
18146
78
13066
Dr. A. Ki-yper.
Dr. A. Kuyper, Minister van Staat,
voorzitter van de Staatscommissie tot on
derzoek, welke de gedragslijn der Regee
ring behoort te zijn ten opziohte van do
schrijfwijze der Ned. taal, wanneer inzich
ten. omtrent die schrijfwijze met elkander
in strijd geraken, is bevorderd tot oom,
mandeur in de orde van den Ned. Leeuw.
Nederlanders te Rome.
Naar de Romeinsohe correspondent van
„De Tijd" meldt, hadden de beide afge
vaardigden mgr. dr. Nolens en mr. Jsjf
van Best Donderdagmorgen het voorreoht,
door kardinaal Tan Rossum in particuliere
audiëntie aan den Paus te worden voorge
steld.
Met blijkbare waardeering liet Z. H. zioh
uit over de staatkundige werkzaamheid van'
dr. Nolens, wien hij in de toekomst 's He,
mels overvloedigen zegen toewenschte. Voor
den hoogbejaarden vader van dr. Nolena
en de familie van mr. Van Best gaf ZH.
nog een bijzonderen zegen.
Telegrafisch weerbericht,
naar waarnemingen n den morgen van 1 April.
Medegedeeld door liet Ifon. Ned. Meteor. Instituut
te L)e Bilt.
Hoogste barometerstand 767.7 te Hor La;
Laagste 744.6 te Skassen.
Verwachting tot den avond van 2 April»
Stormachtige tot kraohtigen noordelijken
tol noordwestelijken, later wellicht kriin-
penden wind. Zwaar bewolkte tot betrokken
lucht. Later tijdelijk opklarend. Regen- of
hagelbuien. Iets kouder.
Groningen. Bevorderd tot doctor in
de rechtswetenschap op proefschrift, get. f
„Overzicht van heb tot-stand-komen der
Grondwet van 1814", de heer B. D. H. Tal-
legen Azn., geb. te Groningen, en op Stel
lingen, de heer J. Alingh Prins, geb. te Bel
len.
stralend van levenslust! Met een lachenden:
mondEn met groote, zwarte oogen
's Namiddags van dienzelfden dag ging de
bel in de villa van mevrouw Reinhardt over
en toen Louise opendeed, had zij bijna heb
zilveren blaadje laten vallen, dat zij reeds
in de hand hield om het visitekaartje in.
ontvangst te nemen in geval er visite mocht
zijn.
„Moedertje
Juffrouw Striegler stond voor de deur en
knikte.
„Ik ben het, Louise. Hebt gij een kwar
tiertje voor mij» over?"
„Zéker, moeder, zeker!"
Het meisje trok haar de gang in en sloeg
sprakeloos van blijdschap den arm om haar
hals. Er lag al de onderdrukte liefde vooï
den zoon in die handelwijze en de teeder-
heid van een liefhebbend hart. Moeder
Striegler was dan ook dadelijk overwonnen
en alle strenge maatregelen, welke zij wilde
nemen, waren vergeten bij de hartelijke
ontvangst, welke haar ten deel viel, bij de
belangstellende woorden, waarmede het
meisje naar alles vroeg, wat de familie!
Striegler betrof.
„Is die goede vader ziek, och, moedertje,
heb is zeker niet erg, ho?"
„Het is erg, Louisje," beweerde de oude
vrouw, terwijl het meisje haar de cape!
afdeed; „het is heel erg, wanneer een oud
mensrh ziek wordt; het gaat dan achteruit
met ons, de krachten, die men dan verliest,
komen niet zoo spoedig terug als in do
jeugd."
(Wordt vervolgd)
8)
Tril, de kleine king Charles, maakte
dan j haar gevolg uit; hij kwispel
staart© vergenoegd voor haar uit, bleef
ook^f en toe staan, wanneer een muisje
dich voor zijn snoet over den weg
flloa bromde een weinig, maar behield
«teas zijn edele afkomst indachtig
alle zelfbeheersching en bekommerde zich
niet verder om den brutalen indringer.
Waneer Louise dan in het prieel stil zat
te; weenen, vestigde hij zijn verstandige
cwifen op het meisje en vlijde zijn mooien,
langen kop tegen haar knie.
De stemming in de woning der familie
Snegler was niet minder neerslachtig. Va-
dr Striegler was het vochtige weer, het-
vf Ik de lente bracht, in de stramme leden
g 7-aren. Hij zat mismoedig in den grooten,
t ten leuningstoel voor het raam met in
v tten gepakte beenen en luisterde met
e i half oor naar den winkel, waar nu een
vjemde hand regeerde. Heb was sinds drie
elanden de vijfde verkoopster, die zij
htiden moeten aanstellen. Geen enkele
bruikbaar geweest tot op deze eene.
'Te Boheemsohe. Een gevulde, imponee-
reüe verschijning, met zwarte oogen en
dA-sten aard. Maar zij wist met de klanten
r ©iji te gaan, had een goed geheugen voor
Wellingen en hield de boeken Jböj. Zij
$2 jen ook eerlijk, ofschoon dab moeilijk in
to drukke zaak te controleeren wae, En
de oude baas, die anders een waakzaam
oog op alles hield, was nu aan zijn stoel ge
bonden. Moeder Striegler kwam uit de keu.
ken met een presenteerblad, waarop heb
een en ander stond.
„Daar, vader!" zeide zij en haar toon
drukte liefdevol medelijden uit, toen zij
hem een grooten kop toeschoof en een
broodje met vleesch.
„Nog altijd melk en wittebrood bromde
de oude man.
„Ja, va/dertje, de dokter wil het immers
zoo hebben. Wees toch tevreden! Het zal
wel weer beter worden."
„Hm, jawel! In vier planken!"
„Maar, vader! Gij zijt wel niet goed..."
"Vrouw Striegler zette het ontbijt van de
verkoopster, hetwelk zij reeds in haar han
den hield, nog eens neer en ging zitten. De
schrik was haar in de leden gevaren.
„Groote goedheid 1" jammerde zij ont
steld. „Wat heeft die goddelooze, oude
man toch voor zwarte, schandelijke gedach
ten Schaam je, vader
Hij mompelde iets in zichzelven en ver
meed haar blik. Eindelijk zeide hij gedrukt:
„Ik ben je immers toch maar tot last, moe.
der, anders niets..."
„Stil, vader!" zeide de oude vrouw en
streek met haar gespierde hand, welke iets-
zekers, iets ferms in haar bewegingen had,
over zijn grijzen, dun behaarden schedel.
Daarop liet zij haar stem dalen en troostte
hem zacht: ,Weeb ge, vader, in de jeugd
is dat zoo: dan trekt men de kar met zijn
heiden, dan is hij vol en zwaar beladen.
En op zijn ouden dag trekt men alleen. En
wèl degeen die nog wat kan! Nu ben ik
dat, vader."
„En als gij ook niet meer kunt?"
„Dan trekt Henni. Die doet dat voor ons
beidenZij laohte weer. Blijde moeder
trots verhelderde haar knap gezicht. Doch
opeens kreeg zij een schink. „Lieve hemel
De koffie van Josepha!"
Zij nam den kop koffie en de boterham
van het presenteerblad en bracht die naar
den winkel. Het was juist een kalm oogen-
blik. Het meisje zat» achter de toonbank.
Een glimlach lag op het frissche gezicht,
dat naar Hendrik Striegler was opgeheven,
die, tegen de geldlade geleund, voor haar
stond en haar iets scheen uit te leggen.
Vrouw Striegler bleef ontsteld in de deur
staan.
„Gij hier, Henni? Ik heb Hanne nog wel
naar de bakkerij gezonden, om je voor de
koffie te halen
„Ik ben daar immers ook, moedertje,"
antwoordde de zoon, niet zonder verlegen
heid. „Juffrouw Josepha wilde alleen maar
weten hoe wij het fijne deeg maken, en, en
toen, heb ik haai' dat uitgelegd, nietwaar
juffrouw Josepha?"
„Ik dank u wel, jongeheer, nu weet ik
het," zeide de Boheemsche in geaffecteerd
Duitsch en beet in haar boterham alsof dab
het eenige was, wat voor het oogenblik haar
belangstelling opwekte.
Moeder en zoon gingen naar de zijkamer,
naar vader. Hendriks moeder zeide niets
meer, maar om haar mond groef zich een
plooi en haar oogen, die de krachtige, man
nelijke figuur van haar zoon beschouwden,
kregen een uitdrukking van angstige be
zorgdheid, welke den zoon niet ontging. Hij
at en dronk haastig en begaf zich daarop
naar het lokaal voor de gezellen. Bij het
middagmaal, dat de eohtelieden gezamen
lijk met de gezellen en de verkoopster ge
bruikten, zeide juffrouw Striegler ietwat
opzettelijk: „Hebt gij reeds voor de afkon
diging der huwelijksgeboden gezorgd,
Henni? Dat wordt tijd!"
„De papieren..." mompelde hij verlegen
en zijn moeder antwoordde resoluut en
flink: „Die zullen wij spoedig hebben."
Josepha's hoofd gloeide. Zij wisb niet,
dab de bakkerszoon verloofd was. Maar de
gezellen, die hadden opgemerkt, dat zij
reeds in de weinige dagen, welke zij er
was, al haar best deed, om den jongen
Striegler aan te halen, glimlachten uit een
soort leedvermaak.
„Die heeft de meesteres op haar plaats
gezet," vond de oudste van hen, toen zij
op hun kamer waren. „Dab Boheemsche
ding zou niets liever willen dan zich hier
in het warme nest nestelen. Maai' dan kent
zij moeder Striegler slecht! Die zal daar
voor bedanken
„Maar Hendrik is immers verloofd!"
merkte de tweede gezel op. „En hij is toch
ook niet zoo'n sukkel, dat hij zich door
haar laat inpalmen
Zij vielen in slaap. Maar Hendrik, die
twee vertrekken verder zijn kamertje had,
kon geen rust vinden, ofschoon hij toch den
geheelen nacht aan den kneedtrog gestaan
en ook 's morgens nog niet geslapen had-
De vraag van zijn moeder naar het afkon
digen der huwelijksgeboden had hem uit
zijn evenwicht gebracht. Hij moest er voort
durend aan denken. En toen eindelijk toch
de jeugd en de vermoeidheid over zijn op
gewonden zenuwen zegevierden, schoof zich
tusschen het bezorgde gelaab zijner moeder
met de strenge plooi om haar ouden mond
en het bleeko, angstige gezichtje zijner ver
loofde nog een derde, een vol, rood gelaat,
