Bet reinigen van melkflesschen.
Muzikale recepten voor ziekten.
Eigenaardige vormen van landbouw
onderwijs in de Vereenigde Staten.
De treurmarscli van Chopin.
Sledentreinen in dienst van do bontindustrie.
In de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika vindt men nog tal van uitgestrekte
wouden, welke men uit gebrek aan spoor
wegen niet winstgevend genoeg kon maken.
Om hierin verandering te brengen heeft
een Amerikaansch ingenieur iet6 nieuws ge
vonden. Hij dacht zich een locomotief op
glijclijzers, met goederenwagens, van derge
lijk onderstel voorzien, er achter. Zoo kan
men beschikken over een betrekkelijk goed
koop transportmiddel en staat niets meer
het ontbosschen in den weg.
lijdend, half spottend, en de aangesprokene
hoort nog, hoe het jonge meisje op *en
Traag van den heer antwoordde: ,,Ja, de
•pree'kwoordelijk geworden muurbloem."
Martha's hart krimpt ineen. Zij voelt
tich zoo bitter, bitter ongelukkig.
Moest zij dan hier heengaan, om te wor
den verwaarloosd en bespot? Het schelle
iicht doet haar oogen pijn;.zij sluit ze. Het
is, of de muziek al harder klinkt en haar
toeroept: Muurbloem MuurbloemDan
fict of hoort zij eensklaps niets meer.
„Wat is er gebeurd V' vraagt een heer,
die in de onmiddellijke nabijheid van
Martha gezeten is en eenigc opschudding
jewatebr wordt
„Er is een dame flauw gevallen", is Irtt
antwoord; „zij wordt juist uit de zaal ge
bracht."
In de kleedkamer is Martha weer spoedig
bij en fluistert haar moeder toe:
„Arme moeder, u beleeft niet veel plsi-
fier aan me."
Daarna word zij naar huis en naar bed
gebracht.
Op haar verzekering, dat zij zich weer
geheel beter gevoelt, alleen wat moe, en
rij ook werkelijk spoedig inslaapt, legt
ook de moeder zich ter- ruste.
Nauwelijks echter is zij ingeslapen, of
zij wordt wakker door een angstkreet harer
dochter.
„Neem den krans uit mijn haar! Mijn
arm hoofdDie vreeselijko muziek zal me
nog krankzinnig makeuWeg met d e
baljapon. Doe het licht uit; o, ik smeek u
er omBreng me toch weg uit die afschu
welijke zaal."
Zij ligt in een ijlende koorts en tusschen
de angstkreten door klinkt het zacht en
klagend: „Arme moeder, u beleeft niet
veol vreugde aan mij."
Meer dan de angstkreten doet dit. 'net
hart van de arme moeder pijn;.zij had het
immers zelve gezegd: „Ik wil, evenals an
dere moeders, ook' wel eens vreugde aan
mijn dochter beleven."
Beleeft zij dan geen vreugde van haar?
WonderlijkZij zit aan het ziekbed harer
dochter, de van koorts gloeiende hand in
de hare; maar zij ziet die dochter alleen,
zooals zij in gezonde dagen wasen alles,
wat rij ziet, geeft een ai twoord, QP. de vra ig.
De bloemen zeggen het haar de bloemen,
die nooit weliger tieren dan onder Martha's
handen.
Haar kleine jongens, die zich door nie
mand zoo gewillig laten leiden. Haar eigen
leven, door duizend kleine gemakken ver
aangenaamd, door duizend kleine oplet
tendheden versierd, onbeduidende dingen
op zichzelf, maar haar toch lief en dier
baar, ter wille van Haar, die stil en zonder
eenigen ophef in huis den schepter zwaai*.
Wie en wie alleen had aan haar woning
dat bekoorlijke weten te geven, dat adloeo
huiselijkheid schenken kan Eu je beleef de t
geen vreugde aan haar,, en nu wordt die
u ontnomen, omdat ge die engel niet waard
rijt.
Met een gil springt zij op in haar bad.
Wat is dat? Het daglicht schemert door de
gordijnen en valt op de in allerijl uitge
trokken baljapon. Zij zelve ligt in haar bed
en naast haar slaapt Martha, bleek, maar
rustig.
Gode zij danlkHet was slechts een droom,
een benauwde droom. Maar deze droom
heeft haar oogen geopend. Nimmer zal ze
hem vergeten, nimmer!
Zachtjes staat rij op en bergt zorgvuldig
alles weg, wat maar eenigszins aan den dag
van gisteren herinneren kan.
Van tijd tot tijd sluipt zij naar het bed
harer dochter, die evenwel rustig door
slaapt.
Eindelijk wordt zij wakker.
„Het is zeker al iaat, moeder?"
Hoe gevoel je je nu, beste kind
„O, even gezond als altijd. Ja, nu her
inner ik me weer alles: gisteravond was ik
op het bal. Het waren alleen de warmte
en de drukte., die me duizelig maakten,
maar nu ben ik weer lieelemaal beter.
Maaa"# boste moeder," .voegt zij er hij, ter
wijl haar oogen iets zoeken, „waar is m j 1
japon, die ik gisteren op het bal heb aan
gehad
De moeder buigt zich feeder over haar
heen en zegt; „Die heb ik netjes wegge
borgen, en met mijn toestemming komt die
nimmer meer te voorschijn."
„Arme moeder!" zegt Martha, maar zij
zegt het lachend. Haar moeder ziet er zoo
vroolijk en tevreden uit;
„Stal kind", zegt deze met een blik zóó
vol teederheid, dat Martha er niet aan
denkt den zin te voltooien. „Nimmer zal
ik het mijzelve vergeven, dat ik, door den
zelfzuchtigen wensch gedreven, je in de
balzaal gevierd te zien, eéu oogenblik ver
geten kon, wat je voor me waart eu zoo ik
hoop nog lang blijven zult: Een zonnetje
in huis."
„Beter, duizendmaal beter, een zonnetje
in huis dan een ster in de balzaal."
De heer A. de Boer, direclcuV der Bos
sche melkinrichting St:-Jan, schreef in het
„Nederlandschie Tijdschrift voor Melkhy
giëne." lucfc volgende artikel:
Onlangs kreeg ik bezoek van een collega,
die belang bleek te stollen in de uitbrei
ding, die onze Melkinrichting ondergaan had.
Gekomen tot de nieuwe a.fdceling, die be
stemd is voor het reinigen der flesschen,
ïnaaktc hij de opmerking, dat de accura
tesse te dezen opzichte wel wat al te ver
werd doorgevoerd. Het was ten ©enenmale
toch voldoende de flesschen met sodawater"
uit te herstelen en met rein water na te
6poelcn.
Dc installatie, dienende tot het stcrilisee'reu
van de ledige flesch op een temperatuur'
van 100 gr. C., kun, zijns inziens, gavoeg-
lijk uitgeschakeld worden. Het brengt veel
arbeid en stoomvérlies tevveea en de meeste
beheerders van melkinrichtingen zouden zéér
zeker in dezen zijn zienswijze deelen.
Dit nu heeft mij er toe gebracht*]n ons
orgaan ©enige plaatsruimte te vragen om
uiteen te zetten. ho9- ik er toe gekotnep
ben, onder e°n halve atmosfeer stoomspali
ning t.e steriliseer en.
Het is, dunkt me goed om verschillende
•onderwerpen, die de praktijk aangaan, on
der do oogen zijner collega's te brengen.'
Hierdoor wisselt men onwillekeurig vin ge-
gedachten en worden onderwerpen, die do
praclijk betreffen, tot ons aller leering uil-
I ccngezet.
Laat ik nu overgaan -tot de mededing,
hoe ik er toe gekomen ben, het sterili
seer en van op liet oog peinq flesschen iu
te voeren.
Ruim-drie j air on geleden had ik, vooral in;
den zomer, herhaalde malen hinder van het
dik-worden der flesschen melk, nadat zij circa,'
twaalf uren te voren gepasteuriseerd was.
De. caseïne was dik geworden en slechts in)
gr 00 te. stukken kon - de melk -uit 'de flesch)
verwijderd worden- Öe reuk liet niets te
wenschen over en d-e smaak was nog voL
komen zoet.
Wij hadden dus niet mei een zuifrvormend©
bacterie te doeh, doch wel. met een, die hotj
vermogen heeft de caseïne om te zetten.,
Merkwaardig bleek het, dat onder dc 200
flesschen, die uit één reservoir melk wer
den volgetapt, van 10 tot 20 flesschen dat
euvel vertoonden.
Nagenoeg geen tijd werd mij gegund tot Ha-
denken aan welke oorzaak dit gebrek toe
te schrijven, want onverwacht kreeg ik be-'
zoek van een vakgenoot, die me pardoes
maar vertelde, dat de fout gejegen was in de
aanwezigheid van bacteriën in de schoon
gemaakte flesschen, die bij dc gebruikelijke
pasteuiisatie-temperatuur van .70 tot 72 gr.
C. nog resistent bleken te zijn-
Ik dankte mijn bezoeker voor diens op
merking en ging direct over tot het nemen
van proeven.
Daar ik geen beschikking had over steri
liseer-toes teil en, liet ik alle echcone fles
schen in de pasteuriseer-batekèn opstapelen,
sloot deze zoo goed mogelijk en zorgde, dat
de droge stcom gedurende een halfuur er
op inwerken kon. Het resultaat was. dat de
in de flesschen gepasteuriseerde melk vól
kernen normaal bleef en niet cén flesch de
afwijking vertoonde.
Den volgenden dag liet ik opzettelijk het
sterilisecrcn achterwege en ziedaar: de fout
openbaarde zich opnieuw. Gedurende acht da.
gen bleef ik afwisselend de proeven nemen,
cn telkenmale viel alles ten gunste van dc
f'lesschcnsteri 1 isatie. uil.
Nu kon ik uit eigen ervaring spreken en
voerde van af dien tijd, zij het ook met L*
krompen hulpmiddelen, een gekegelde vei-
hitting van alle flesschen in
Het euvel was sedert dien tijd bestred»--*
en toch gaf het verleden ruime stof cc
dieper door te denken en tc overwegen, wel
fout we bestreden hadden.
Het slot van dé geschiedenis was dit, da
ecu nieuw gezichtsveld zich voor mij opc.mk
en wel een op het gebied der hygiene.
Bij behandeling van patiënten helt de me
dicus et mfceT en meer toe over, melk aan
•te bevelen, afkomstig van, naar hij vetr-
jmoedt, goed ingerichte en vakkundig be
ierde melkinrichtingen. In gezinnen, waar
piekte heersoht, komt de mclkflesck dus ook
jop £e ziekenkamer.
Waar melk ©en bij'uitstek geschikte voc-
idingsbodern voor velerlei soorten bacteriën is,
jkan de vuile, ledige flesch d© ziekte over-
jbrengen naar. andere gezinnen, zonder .dat
Jmen er eenige notie van heeft, dat juist
Vie flesschen de draagsters zijn der ziekte-
jkiemen van het eene gezin naar het andere.
Tevens bestaat bij een zekere categorie van
jmtenschen de onhebbelijke gewoonte, de fl^seh
laan den mond t© zetten, en ook dit moet
©en reden voor ons zijn, de flesch terstond
na het suhoonmaken, te steriliseeren.
Beoogt het pasteuriseoren van melk in. de
flesch nu het dooden van verschillende mi
cro-organismen, ieder vakman zal gaarne
tot de erkenning komen, dat ncrg vele bac
teriën haar levenskracht jia de verhitting'
op 70 gr. C. blijven behouden- r
Den laatsten tijd zijn sommige welkinrich-
lingen er evenwel to© overgegaan rauwe
melk in flessohen te verkoopen.
Dat zulks zéér .aanbevelenswaardig is, be
hoeft nauwelijks gezegd te worden. Het ge
ven van ondermaat door de wijkJaiechts, het
uitschenken van mogelijk iu te waaien vuil,
het uitdrinken van melk en bijgl"eten van
water door de keukenmeid, het ónmogelijk
worden van dit alles juicht de. consument'uit
een oogpunt van economie en hygiëne to©.
Zou echter het enthusiasme van den con
sument nog wel zoo- groot zijn, zoo hij wist,
dat de melk, hoewel in zindelijk uitziende,
doch niet in gedesinfecteerde flesschen, wercl
afgeleverd
Het antwoord op die vraag kan gevoeglijk
«/.•h ter weg© blijven.
Wij behoeven elkander niet trachten wijs
te maken, dat liet machinale inwerken, bor
stelen en naspoelen der flesschen qp af
doende wijze zou geschieden.
Het sodawater, waarin de flesch ingeweekt
wordt, al is het zelfs voor d© tweede maal,
wordt zoodanig verontreinigd, dat de flesch
'dit waarlijk niet steriel verlaat..
Bovendien kan- Imi iawe.ekw.ntei' niet tot
het kookpunt opgevoerd worden; de werk-
roan, die met het uitborstelen belast is,
zou de flesch eenvoudig laten vallen, daar
©en flesch. voor de helft met kokend water
gevuld, niet in de hand gehouden kau wor
den.
Vertrouwende, dat de consument ingenomen
zou zijn met de opheffing van bo\eDge-
noemde, rnijns inziens groot© bezwaren, die
tegen de flesschen melk aangevoerd kunnen
worrden, besloot ik tot de daarstelling van
grootere reservoirs, die men onder stoom-
druk brengt.
De flessohen, beugels en Ios69, gummi-rin
gen worden na het gebruikelijke leinigen
in deze reservoirs gesteriliseerd en blijven
hierin liggen tot zij opnieuw in gebruik
komen.
Verontreiniging door het opnemen van mo
gelijk minder frissche lucht, wordt tevens
door deze methode van flessc-hen bewaren
tot ©en minimum teruggebracht,.
De meerdere arbeid, aau dusdanige ffes-
schenbehandeiing verbonden, is niet noemens
waard; hot stoomverbruik in hermetisch ge
sloten reservoirs is gering en de flossehen-
breuk wordt veeleer minder dan meer.
Geen enkele bak flesschen stoat 011s in den
wég en de ruimte in het speellokaalIaat
loe, dat meerdere handen tegelijkertijd wérk
kunnen vinden dan voorbeen.
O vei' het aanwenden van muziek in den
dienst der geneeskunde is iu den jongsten
tijd veel geschrevende Amerikaan Robert
Haven Schauffler kwam echter iu een in
de „Outlook" gepubliceerd opstel in zoon er
met iets nieuws, als hij het op zich neemt,
een werkelijk muzikale pharmncopae. ten
minst© in haar beginselen, op te stellen.
Na een 'zorgwuldig onderzoek naar den
invloed, dien de muziek uit/oefent op de ver
schillende soorten van riekten, heeft hij met
behulp van muzikale deskundigen ©en rc-
oeptenlijst vervaardigd, waarin o.a. het vol
gend© voorkomt:
Xiij bevoelt aan tegen „tërneergedruktheid"
de aanwending van den "VValkuxen'rit van
Wagner cn van hel Carnavals-preludium van
Dvorak. In geval van nerveuze uitputting
ton gevolge van overwerken, of iets derge
lijks, raadt hij aan Smetana's „Moldau", als
ook zekere liederen van Gricg. Tegen groot©
ziclcsmaften beveelt hij aan de voordracht
van Chopin's Elude in G-dur, Beethoven's
Pathctique voor cello, aLsook het cello-con
cert van Dvorak. Bij melancholische toe
standen, die het gevolg zijn van ernstige te
leurstellingen wordt het „Lied an die Ereu-
de" 'van Beethoven als zeer geschikt aan-
gegeveg.
Personen, die ten gevolge van overmatig
alcoholgebruik in geestelijke slapheid ver
vallen zijn, moeten aangespoord worden een
fuga van Bach met volle opmerkzaamheid
te volgen. Als geneesmiddel tegen aanval-
vallen van woede worden stukken met een
plechtig rythme eu grootsche toonzetting,
die' ©venwel niet te levendig mogen zijn,
aangegeven; «Is uitstekend voorbeeld dient
het „Pilgcrohor" uit de „Tannhauser". Zelfs
een middel tegen jaloerschheicl weet enze
muziekdpkterhet voorspel van dc „Mei-
stérsingeiTegen ontstemdheid wordt de
finale van d© 8ste Symphonic van Botho
ven, alsmede „Hansel uud Gretel" van Hum-
pérdinck, voorgeschreven en legen een ze
nuwschok dcet het preludium in C-du'r van
Cesar Prajick góede diensten.
Schauffler meent, dab er wel spoedig een
heele nieuwe klasse van heilkunslenaurs, n.l.
de medico-musici, zal opstaan.
Dab zullen knappe musici moeten zijn nieb
alleèm maai* tegelijk voortreffelijke zielkun-
digen, die in staat zijn aan en uit- hun muzi
kale voordrachten en de uitwerking daar
aan op do patiënten diagnosen vast tc stellen.
De medieo-musious weet, als hij zijn pro
gram heeft doorgespeeld, waar hij met den
patiënt aan toe is, en geeft hem als recept:
een bundel noten. Niets eenvoudigor en ge
makkelijker dan deze kuur.
De Amerikaan, zegt het „Ned. La-ndb.
Weekbl.", is in vel© dingen origineel; niet
het minst „Amerikaansc-h'' is cle wijse,
waarop getracht wordt cle landbouwweten
schap onder cle boerenbevolking te versprei
den.
Als aanvulling van cle verschillende in
richtingen voor landbouwonderwijs, tjariit
men in de Veieenigde .Staten van Amerika
op allerhande wijze cle kennis van het land
bouwbedrijf der boeren te vergrooten. "Veie
jonge landbouwers toch hebben geen tijd of
geen geld, de onderwijsinstellingen te be
zoeken, en vele oudere boeren zijn niet- meer
te bewegen naar de genoemde scholen te
gaan, ook als zij< daartoe alle gelegenheid
hebben. I11 cle eerste plaate heeft men in
verschilende Staten z.g. „short courses",
korte cursussen, welke hoofdzakelijk be
staan uit populaire le/.lngen, door land
bouwkundigen over verschillende onder
werpen gehouden. Voorts worden, onder
leiding van landbouwkundigen, z.g. „de
monstratie-bijeenkomsten"'' gehouden op
boerderijen van veefokkers of zaadtelers,
of Nvel op het bedrijf van een boer, die zich
op een speciale cultuur toelegt. Dan wor
den door de inrichtingen voor landbouwon
derwijs en vakkundigen „correspondentie-
cursussen" gehouden, waarbij door middel
van briefwisseling de boeren over velschil
lende aangelegenheden, hun bedrijf betref
fende, worden ingelicht.
De nieuwste en meest origineele vorm
van landbouwonderwijs is gekomen met de
in spoorwagens rondtrekkende landbouw
tentoonstellingen. In 1904 werd daarmede
een aanvang gemaakt in den staat loNva,
met de bedoeling, verbeteringen aan te
brengen in de cultuur van maïs. Deze nieu
we beweging werd door de boeren aanvan
kelijk met groot wantrouwen aangezien.
De gunstige resultaten van de tentoonstel
lingen deden zich echter spoedig gelden in
den vorm van een verbeterde cultuur en
aanzienlijk grootere opbrengsten, en wei
nige jaren later trokken de tenfcoonstel-
lingstreinen door een twintigtal staten van
de groote Unie. In de eerste zes jaren, ge
durende welke deze vorm van aanschou
welijk onderwijs toegepast wercl, zijn niet
minder dan 670 plaatsen bezocht, waarbij
1085 voordrachten gehouden werden voor in
totaal 127,000 belangstellende boeren. Al
naar cl© plaatsen, die bezocht worden, en
naar de cultures en bedrijfsvormen, die
daar worden toegepast, ïs de tentoonstel-
lingstrein uitgerust. Men begon nic-t een
trein, welke verbetering van de maïscultuur
op het oog hadlater volgden treinen voor
verbetering van het zuivelbedrijf, van de
veehouderij, treinen voor onderricht in
aanleg en onderhoud van wegen, voor den
rijst- en katoenverbouw, voor „clryÉarming"
(behandeling van den grond in regenarme
streken), grondbewerking in het algemeen,
de veeartsenijkunde, zadenteelt, varkens
fokkerij.
De spoorwegen nemen alle kosten vool
liun rekening. Deze kosten zijn zeer aan
zienlijk, terwijl entreegelden nooit geheven
worden. Het is echter reeds gebleken, dat
de spoorwegen ruimschoot© schadeloos ge
steld worden, door cle belangrijke toene
ming van het vervoer van landbouwproduc
ten, als gevolg van de grootere opbreng-'
sten. De energie en de durf der spoorweg
maatschappij-en in deze verdient intusschen
alle bewondering; de ja-arlijksche onkosten'
toch beloopen vaak honderd duizenden
guldens.
In de treinen nu worden dc tentoonge
stelde artikelen toegelicht; de boeren uit
de streken, waar zoo'n tentoonstellingstrein
doorheen loopt, komen bijeen aan het naast-
bijgelegen station, gaan in den trein en rij-
deji mede tot een der volgende stations. Ge
durende den rit nemen zij de tentoonge
stelde voorwerpen in oogenschouw, liooren
een voordracht aan (die somtijds gehouden
wordt door middel van een phonogra&f),
verlaten clan den trein en keeren met een
anderen trein van de Maatschappij weer
naar huis terug. In grootere plaatsen of
aan kruispunten van spoorlijnen wordt
doorgaans een korter of langer1'tijd halt ge-j
houden, om den daar ip grooten getatoj
samengekomen bezoekers gelegenheid tsj
geyen, de tentoonstelling rustiger te be
zichtigen, terwijl dan ook uitvoeriger lerin
gen kunnen worden gehouden. Deze halten
geven aanleiding tot fonmeele -landbouw-
©ohgressen, waar de boeren te voet, te
paard, per wagen of per auto van wjjcl en
zijd heentrekken. Natuurlijk wordt de'
korust van zoo'n trein weken van te voren
met de noodige reclame aangekondigd, al»
bijv. de aankomst Nan een bekenden circus
of Nvilclë-beestenspel. Dat is nu eenmaal de
aard der Yankees, Maar iedere farmer uit.
de betrokken streek weet liet dan toch ook,
wanneer cr een tenloonstelJingstrem op
komst is
Iu „Velhagen und Klasing's Monatshef
ten" wordt uit het leven van u'en onlangs
gestorven schilder Eelix Ziem het volgen
de verteld.
Ziem sprak gaarne over Chopin dien hij
zijn vriend noemde. Terwijl hij op een vleu
gelpiano wees, zeide hij eens:
„Met dezen vleugel wilde ik Chopin' een»
verrassen. Niet om zijn bijzonder klankgc-
halte. Onder dit opzicht was het een li2ei
gewoon instrument, maar de bouw van d®
mahoniehouten kast was zoo bijzonder, dat
ik er liefhebberij in had om de paneelen
met allerlei landschappen te beschilderen.
Toen ik daarmedo klaar was, noodigde
ik Chopin bij mij ten eten met de bedoeling
om hem de piano bij zijn eerste uiting ran
welgevallen cadeau te maken.
Met hein had ik ook vorst Edmund de
polignae, den schilder Richard en nog een
derden makker uitgonoodigd.
Wöj nvar'on cïe nonriha.lartce Van Cho
pin gewend. Maar dezen keer liet hij ons
zoo lang wachten, dat onze honger het van
