N«. 15939 Dinsdag; 6 Februari, A0. 1912. Qeze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nc"~imer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Leidsehe Schouwburg. Offieieele Kennisgeving. Uit de „Staatscourant". Leidsehe Schouwburg. Eerste Kamer. Kunst, letteren, enz. FEUILLETON. Haar dsel gemist. IDSC PRIJS DUR ADVERTENTIES: Van 18 regel» /1.05. Iedere regel meer f0.17{. Grootere letter» na&r plaatsruimte. Kleine edvertentiën ras 30 woorden 40 Oen te contantelk tiental woorden meer 10 Gent», Voor het ineaaieeren wordt/0.05 berekend. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per week 9 Gents; per 3 maanden 1.10. Bciten Leiden, per looper en waar agenten gorestigd zijn 1.30. Franco per post 1.65. Het parterre is reeds uitverkochte Vau de overige rangen zijn nog enkele plaatsen aan ons Bareel verkrijgbaarop den avond zeiven aan den Schouwburg worden deze slechts tegen de gewoonlijk geldende prijzen afgegeven, voor zoo verre dan nog beschikbaar. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Leidea; Gezien art. 8, late alinea, der Hinderwet; Brengen bij deze ter algemeen© kennis dat door hen op heden vergunning is verleend aan E. IJDO en rechtverkrijgenden tot heb uitbreiden van de boek- en steendrukkerij in het perceel Hooglandsche Kerkgracht no. 4, Sectie I no. 2275. Buigemeester en Wethouders voornoemd, N C. I)E GIJSELAAR, burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, Februari 1912. Leiden, 6 Februari. Gisteravond hield de afdeeling Lei den en Omstreken van de NeJerlandscho Vereeniging „Onze Vloot" een vergadering Tan leden en gelntroduoeerden in het Nuts- gebouw, die ondanks het gure weer, flink bezocht was. De kolonel-commandant, de heer C. D. de Roon, leidde met een kort woord den heer H. Quisp&l, lid van het Hoofdbe stuur, als spreker bij de vergadering in, die daarna aan de hand van een reeks fraaie lichtbeelden het leven aan boord van' een oorlogsvaartuig schetste. Wij reisden in ge dachten met H. M. oorlogsbodem „Gelder land" van Nieuwediep mee naar Indië, leer den daar het leven van den matroos kennen^ sagen, hoe de dag in verschillende wachten is verdeeld, hoo onze Janmaats eten en sla pen, wat hun dagelijksohe bezigheden zijn, terwijl we later in Indië aangekomen, nog in woord en beeld met menige plaats in dit land kennis maakten. De spreker, hoewel, zooals de voorzitter in het sluitingswoord opmerkte, een landrot, blaakt van liefde voor ons zeewezen, waaraan eenmaal zijn voor zaten zich hadden gegeven en wist op leven dige en prettige wijze te vertellen, zoodat de aanwezigen niet alleen een lecarzamen, doch ook een genot vollen avond hebben door gebracht. Tot dit laatste hebben vooral ook medegewerkt de heerea B. C. F. van Berk hof f en mj. H. W. O. J. de Jong, die op voortreffelijke wijze eenige werken voor viool cn piano van Dvorak., Tartini en Al- benir uitvoerden, waarmede zij warmen bij val inoagstten. De voorzitter, die de vergadering tegen üeuen met een krachtig opwekkend woord «loot, spTak den wensch uit, dat de aanwe zigen by een volgende gelegenheid, wanneer het bestuur nogmaals het aangename met het nuttige verbond, terug zouden komen on familieleden en vrienden zouden modenamen. Wij twijfelen er niet aan of de zei wensch zal worden vervuld, want het was uit alles to merken, dat de opgekomenen hadden ge noten. Beroepen ïs.bij de Ned.-Herv. Gem. te Wanneperveen (toez.) de heer W. M. H. Middendorp, cand. te Alphen aan den Rijn. Aangenomen is Ket beroep naar de Geref. Kerk te Werkendam door ds. R W. de Jong, te Hoofddorp (Haarlemmermeer). Drietal bij de Ev.-Luth. Gem. te Bode graven: de heeren Haumersen, prop. te Rotterdam, Steenbeek, prop. te 's-Graven- hage en ds. Munter, te Woerden. Tot onderwijzer aan de Chr. M. U- L- O. School te Alphen (hoofd de heer J. W. Engelkes) ia wegen^ uitbreiding van 't per soneel benoemd de heer V«n den Berg, van Bus sum. Tot onderwijzer aan de nieuwe Ohr. School in de Torenstraat aldaar, is, in plaats van mej. Van Beek, van Rotterdam, die ten gevolge eener gelijktijdige benoe ming te Puttershoek bedankte, nu benoemd mej. Maan, van Paesens en Moddergat die de benoeming heeft aangenomen, evenals de benoemde onderwijzer, de boer Van Els- wijk. Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft benoemd tot pastoor te Nootdorp den weleerwaarden heer A. A. W. Waterreus, en tot pastoor te Bansweerd den weleer waarden heer A. van Schijn del, die kape laan was te Alphen aan den Rijn. De Koningin heeft gisteren den mi uister van financiën in gehoor ontvangen. De Koningin zal Maandag 12 dezer «en Paleize te 's-Gravenhage het jaariijksch gastmaal geven voor de militaire autori teiten der zee en landmacht aldaar. De Koningin-Moeder, die. te 's-Grave.i- hage de uitvoering van het muziekgezep schap „ApoUo", onder leiding van den neer J. Salman, bijwoonde, heeft f 60 geschon ken voor „Violetta" vereeniging tot ver schaffing van huisvesting aan lupuslijders, ten bate van welke, instelling het concert werd gegeven. De leden van de Eerste Kamer der Staten-Genëraal züfian Donderdag den voor zitter van hun ooilege, baron Sohimmelpeu- ninok van der Oyet een gastmaal in het Hotel des Indes'' te 's-Gra-venhage aan bidden. De generaal-majoors T. O. de Bordes, inspecteur der vesting-art., en L. de Bruyn. commandant der stelling van het Hril. Diep en het Volkerak, zullen binnenkort den dienst met pensioen verlaten. Men meldt uit 's-Gravenhage Naar wij vernemen heeft het bestuur van de diaconessen-inrichting „Bronovo" zich voor den tijd van twee jaar het recht van voorkoop verzekerd op een terrein groot twee Hectaren en gelegen aan de Laan van Meerdervoort hoek Fahrenheitstraat, met het doel als de daartoe benoodigde gel den intijds worden verkregen op dit ter rein een gehed nieuw ziekenhuis met zus terhuis enz. te stichten, ter vervanging van de bestaande inrichting aan de Laan van Meerdervoort Het bericht-, dat de Mij. tot Exploitatie van Staatsspoorwegen, ter gelegenheid van haai* 50-jarig bestaan een maand extra-sa laris aan alle leden van het përsoneel zou uitkeeren, wordt „De N. Crt." van de zijde der directie tegengesproken. Naar aan ,,Het Volk" uit Schotexland wordt bericht heeft de heer Van Kol be dankt voor een cventueele Kamercandida- tuur voor dat district. Te Bergen (N.-H.) is overleden de heer E. A. A. Smeeanan, rcotor van het Tlr- sulinen-klooster. Hij was ridder in de Or de van Oranje-Nassau. Te Franeker is.op 88-jarigcn leeftijd overleden de heer Hubert Nauta, oud-di recteur van de Rijksnormaallessen aldaar. Aan „De Tijd" wordt gemold, dat de paters Trappisten te Lilborch, gemeente Echt-, aan wie de oud-rijksontvanger Pijl© te Sittard een legaat had vermaakt-, ten voordeel© van de familie, waaronder min der bemiddelde leden zijn, van do rechten op Let legaat afstand hebben gedaan. De gewone audiënties van de ministers van buitenlandsohe zaken, marine, koloniën, justitie, financiën en waterstaat zullen deze week niet plaats hebben. LEIDERDORP. Onder het voe van den landbouwer T. R komt een geval van milt vuur voor. NOORDWUK. Toen gisteren het dienst meisje. van Z., aan de Voorstraat, alhier, zich, met den rug naar den kachel ge keerd, stond te warmen, vatten haar klee- ren plotseling'vlam, met het noodlottig ge volg, dat zij znlke ernstige brandwonden bekwam, dat gêneeebündigo hulp moest worden ingeroepen. Bij Kon. besluit is, met. Mei 1912- aan M. B. Smits, le e raar aan de Rtjbslahdbbuw. winter&chool te Goes, op zijn verzoek, eer vol ontslag verleend oit genoemde betrek king. Hotter da macli Tooneelgezelschnp. f9Üe UiB^fiionairsd -chter." Het lijkt ons wel wat ondankKaar van het Lei'lsche publiek, nadat Royaards tot tweemaal toe, een uitverkocht huis hier had met 't zelfde stuk, de Rotterdammers, eer tijds zóó geliefd, voor een lialfgevulde zaal te doen spelen, nu ze met een blijspel komen waarin mej. Duymaor van Twist nog wel de hoofdrol vervulde. De koude ka-n er zijn schuld aan gehad hebben on do verwarming van den Schouw burg is het niet te wijten, dat deze abnor male koude niet geheel kon. worden verdre ven en het, in de baignoires althans, hui verig was als in een kamerplekje, ver van 't vuur. Opgewekt evenwel hebben de Rotterdam mers gespeeld, trots kou en leegte. Mej. Duymaer van Twist, als Amerikaan- scho millionnairs-doohter, sprekend den hee- len avond een hard gebroken Hollandsch taaltje, do hoeren Nico do Jong, en Ver voorn geheel on al op dreef in hun rollen van aanzienlijke jongelui, en in do stemming van genot zoeken. Dan komt het ernstige moment, dat in ieder rechtgeaard blijspel eon oogenblik voor den dag troedt, wanneer de alleen reizende jonge dames, haar snollo verliefdheid voor lichtzinnigheid zien aangemerkt. Wat woordongesohnrmntscl met de dubbele moraal, wat ontwijking, wat fierheid, van de zijde der jongo dames en ton slotte twee huwelijken uit de twee paartjos die elkaar op reis incognito, over cn weer, hebben ontmoet. Tot verlevendiging van het blijspel, wel licht eenigszins arm aan vinding, worden ci* eenige soorten van sport op 't toonecd gebracht en is er een bijrol, van komische krocht, door den heer Oor. v. d. Lugt Met ser t uitstekend gespoeld. Een bloemenmand huldigde al dadelijk moj. Duyruner van Twist na hot eerste bedrijf. Zij en Hetty Beók hadden mede 'tgTootste succes. Herdenking vnn Neerland* onafhankelijkheid. Volgens „De TeL" bestaan to Amsterdam plannen om te komen tot eon nationaal co mité voocr het organiseoren eener waardige herdenking van Neerlands onafhankelijkheid. De bedoeling is, hier een voorloopdg co mité te vormen, bestaande uit een zestal bekende Amsterdammers, dio zich tot een aantal- personen van naam in andere ge meenten zullen wenden, om met hen cén groot nationaal comité te vormen. Wanneer het plan van voldoende modewerking in den lande verzekerd is, zal dit comité wor den geconstitueerd. Het moet in de bedoeling liggen, komt het tot de oprichting van de groote natio nale commissie, in het geheelo land gelden bijeen te brengen voor de stichting van een waarlijk grooteoh nationaal monument. In het a-s. voorjaar zullen voor boven vermeld doel de eerste stappen worden ge daan. De Eerste Kamen: zal hedenmiddag te halftwee beginnen met do behandeling van een 15-tal wetsontwerpen van verschillen den aard. Voor de beraadslaging over dë Staatsbe- grooting 1912 is tot dusver do onderstaan de volgorde aangenomenAlgemeene be schouwingen de hoofdstukken Hooge StaatscollegiënMarine en Justitie. De Kamer zal vermoedelijk eerst half Februari met do begrootingen gereed zijn, zoodat het met het oog hierop waarschijn lijk wordt geacht, dat de Tweede Kamer niet vóór 20 decer zal wordën bijeengeroe- peu. In „De Standaard" leest men deze drie star: De Tweede Kamer is nog niet bijeenge roepen. Zelfs verneemt men, dat ze met voor 20 Februari bijeen zal komën. Ze ging 22 December naar huis. Dat zou dus een vacantie van twee maanden zijn. En dat, terwijl er stapels werk op haar liggen te wachten. Slechts in zooverre kau men liter het zwij gen toedoen, als, al kwam de Kamer eerder bijeen, de Zi kteverzekering toch nog met in behandeling kon worden genomen. Heb opmaken van de stukken kost tijd. Mis- schion zelfs moet men er zich op voorberei den, dat ze eerst na Paschen voor de Ka mer komt. Toch kan ze ook dan nog vóór het Zomer- reoes gereed komen, niet alleen m de Twee de, maar ook in de Eerste Kamer, en dit is genoeg. Terstond na de Troonrede kan dan in Oct. de Invaliditeitswet aan de orde wor den gesteld. Wed laat, maar toch met t© laat. We hoeven geen tijd over te houden. Als we er maar komen." Positieverbetering officieren. Memorie van Antwoord De Minister wijst er op, dat het door hem gedane voorstel om de nieuwe trakte menten van l April af toe te kennen, tot uitgangspunt heeft een beslissing door t© Tvv^e Kamer genomen (de motie-Van Twist c.s.) op een voorstel van de rege© ring, en het thans voorgestelde derhaiv alleen dan als precedent voor volgende g» vallen kan gelden, indien evenzeer eet soortgelijk votum zou zijn vOor*-fgogaan. Volkomen gelijkstelling der traktementen voor d© verschillende wapens zou te koeb baar zijn geweest. Voor den voorsprong der genie-officieren bestaan goede redenen van practischen aard, o.a het overgaan naar ruimer bezoldigde burgerlijke betrekkingen. Voorts wijst de Minister er nog acn n© hand van een becijfering, op, dat ook de officieren van gezondheid verhooging vaa traktementen hebben gekregen. BUkstainboawwinterschool. Bij beschikking van den minister v^e Landbouw, Nijverheid ©n Handel, zijn be noemd tot leden van dè commissie van toe zicht op do Rijkstuinbouwwinterschool te Lisse: N. Damea, te LisseG. Kruyff, t© Sassenheim; H. Veldhuyzen van Zan-en Jzn., te HillegomA. F. Bijvoet, te Bloe- menda-alC. J. Roozen, te Bloemendaal A. Guddcmond, te Lisse; G. Vlasveld te Sasaenheim. Casueel. Op jjJ. 268 van de „Stemmen" van Febr. lezen wij, dat Toyleris godgeleerd genoot schap te Haarlem blijft uitschrijven om be antwoord te worden vóór 1 Januari 19H de volgende prijsvraag: „Het genootschap vraagt een geschiedenis van het Sodnisnis- me in Nederland", en..., onder de ,,t©r re censie ontvangen boekwerken" op 'bl. 271 meldt de redactie: Dr. W. J. Kuhler. Het Socinianismo in Nederland. Leiden A. W. Sijthoff's Uitgevers-Maatschappij 191^. Redactie en uitgever» van het „Centiaal blad der Bouwbedrijven" te Amstcrdvtn hebben de volgende prijsvraag uitgeschre ven: „Men vraagt een verhandeling over het gebruik van baksteen versus betjo en M) „Eeret zaken, mijn waarde, en dan de genoegens, als ik het zeggen mag." De oude heer sprak zoo afgemeten, dat Francisca hem vorschend aanzag. Zij had het zich zoo gemakkelijk gedacht met haar nieuwen oom in de toekomst op denzelfden voet voort te leven als in de maanden, toen hij als bemiddelaar tusschen Friedrich ©n haar optrad. Thans echter blonk haar uit de heldere oogen van oom Satow een scherp verstand tegen en zij begreep, dat, wilde zij tegen hem bestand zijn, zij ai haar scherpzinnigheid bijeen moeet rapen. „Gaat u dan zitrten," zei ze en nam zelf ook plaats aan de ronde tafel, die in het midden van 't groote vertrek stond. Fried rich ging naast haar zitten. Zy laat mij het eerste woord, dacht oom Satow, om zelf het laatste te kunnen spre ken. Toen zei hij, inleidend: „Ik vermoed, dat je met mijn neef over eengekomen bent om niet in gemeenschap van goederen te huwen en dat ge elkaar wederkeerig als erven zult benoemen." „Wij zijn heelemaal nog niets overeenge komen," antwoordde de jonge vrouw koel. „Dan zullen jelui dat nog moeten doen," ging oom Anton kalm voort. „Ik dacht, dat... begon Friedrich lang zaam. „Je wilde het aan mij overlaten daarover te begmnen, niet?'' zei Francisca vriende lijk, met een teederen blik op hem. „Veel tijd is er nu echter niet meer," meende de oude heer. „Och kom, dat is toch gauw genoeg in orde te brengen, beste oom," begon Fran cisca weer. „Zooads do zaken er voor staan..." „Zoo, hëbt ge u al wat georiënteerd om trent den toestand van Dainibz?" vroeg oom verrast. „Natuurlijk, daarvan is ieder in de stad op de hoogte, zou ik zeggen. Het is bekend, dat het landgoed onder zware schulden zit.'' Wat een kat, dacht oom, grimmig, terwijl zijn neef in groote verlegenheid zwijgend voor zich keek. „En daar wij niet in gemeenschap van goederen zullen leven, denk ik geen gelden m Damitz te steken." „Ge wilt dus niet trachten Damitz in de toekomst yan de vele schulden te ontlas ten vroeg oom. „Voorloopig ten minste niet. Ik zal uit mijn middelen de interesten betalen, zoodat de hypotheken voort blijven duren. Fried rich kan dan ondertusschen zien het land goed er weer bovenop te bréngen. Hij kan uit de opbrengst van de landerijen lang zaam de schulden aflossen. Zoo maakt hij zich door eigen arbeid en inspanning vrij." „Een geschiedenis, die nogal wat tijd zal kosten en waarbij gij beiden grijze haren kunt krijgen ,mijn beste. Het zal niet zoo gemakkelijk gaan als gij wel denkt." „Och, dat weet ik niet." „En waarom wilt g© geen geld in Da mitz steken?" vervolgde oom Anton. „Omdat het mijn gewoonte is mijn geld alleen in vertrouwde ondernemingen te beleggen ©n omdat ik weet, dat, ala Damits eens nog meer achteruit ging en het tot een verkoop moest komen, ik er heel wat bij zou verliezen. Ik denk, dat het voldoen de is, dat ik mijn verloofde voor den tijd, dat ons huwelijk duurt, een krediet open bij de Bank van, nu laat ons zeggen van twintig duizend Mark. De kosten van de huishouding zijn natuurlijk bovendien voor mij," zei Franpisoa. „Gij denkt er over een yerbouwing van het slot te beginnen en daar wilt ge duizen den aan wagen. Was het niet veel beter mijn raad ie volgen en eerst de schulden te vereffenen, zoodat Friedrich geheel vrij in zijn beweging ist" „Die verbouwing is noodwendig,'' ant woordde Francisca zakelijk koel, „terwijl ik hem bovendien toch gelegenheid ver sohaf zich er geKeel bovenop te werken. Hot staat aan Friedrich' zelf door een goede leiding van zijn bedrijf de jaarlijkache op brengst te vermeerderen. En ik zal niet in gebreke blijven nem daarbij met alle middelen, waarover ik beschik^- tè hulp te komenten minste als zijn plannen mij goed toeschijnen. Wat dé verbouwing be treft moet ik nog zeggen, dat ik die be schouw als iets, dat ik aan de familie Satow en mijzelf verplicht ben." De oud© heer verbeet zijn drift, die dreig de hem te zullen overmannen. Zijn gezond verstand waarschuwde hem namelijk voor zichtig te zijn, te meer, daar Friedrich hem geheel in den ©teek liet. Wie kon de gedachten raden, die daar voortjoegen aoh- ter het blanke voorhoofd van die jong© vrouw? Als hy te veel zei, kon oj driftig worden en haar verloving nog verbreken. Het wm beter tot l*ter uit t» «teilen, 'Tat hij verder nog zeggen wilde. Als eerst maar eens een zoon op Damitz geboren was, dan zou er beter met de eigenzinnige Francisca te spreken zijn. En als hij bedacht, dat Da mitz voorloopig in elk geval geholpen was, dan was er toch reden om tevreden te zijn. Hij verbaasde zioh ondertusschen over de heldere en vastberaden wijze, waarop ron- cisca geweigerd had het goed vrij van schuld te maken, en waarop zij Friedrich had aangezet tot uiterste inspanning. Friedrich zou het xuet gemakkelijk hebben naast deze vrouw, die zoo handig rekenen kon en die zooveel van hem zou oischen. Mischien was het voor het zwakke karak ter van Friedrich overigens wei goed zoo iémand naast zioh te hebben. Francisca was terstond nadat de zaken geregeld waren weer geheel dame van de wereld, praatte en lachte, zoodat oom Sa tow niet nalaten kon haar beheorschings- kunst te bewonderen. Hij vroeg zich ^chter toch af of zdj in staat zou zijn om datgene te geven, wat aan do vrouw eerst haar boo- ge beteekenis geeft. Kon zij werkelijk lief hebben en had zij Friedrich uit liefde ge kozen Oom Satow voedde, dat hij hier voor een raadsel stond, dat hij niet gemakkeiijtk zon doorgronden. Te oordeelen naar Fried rich, moest zij in staat zijn hem gelukkig te maken. Maar had zij ook de oude Stephany niet zoo in haar strikken verward, dat hij haar als eenig erfgenaam ai zijn schatten achterliet Venus in den Venusberg 1 Ook oom Satow had die uitdrukking in de stad al veel ge hoord en hij wist op wie zij sloeg. vVa© Fra noiaca met meer dan een koele, be re ke nende Venn©? De dag kwam, waarop een talrijk, voor naam gezelschap er getuige van was, dat Francisca Stephany in de kleine slotkerk met Friedrich Satow in het huwelijk trad. Het was een schitterend bruidspaar, zoo als eenigen opmerkten. Den jongen echt genoot straalde het geluk uit do oogen tn de schoone bruid liep voornaam en kalm naast hem. Toen haar oogen bij het verlaten van de kerk over de vele belangstellenden en nieuwsgierigen gleden, ontmoette zij den blik van Ribbeek, die haar scheen te wil len vragen: „Is het je werkelijk ernst geweest i^eb de belofte, die daar juist zoo kalm is afge legd? Hebt gij er werkelijk aan gedacht wat deze belofte beteekent?" Het was een wilde gloed, die er in haar rees bij dien vragend-verwijtenden blik; het was haar of zij een steek voelde in haar borst, want zij daoht terug aan het ver driet en de teleurstelling, die zij van den kant van Ribbeek had moeten ondervinden. Maar het was slechts één oogenblik. Trots ril hief zij 't hoofd op. Wat zij gehoopt en ver langd had, was voorbij gegaanzij had niet mogen worden dat, wat zij begeerdo te zijn goed, zij zou haar weg verder gaan, den weg van hoogmoed en ijdelheid. Heersch^n wilde zij, slechts nog heerschen, en wel in de eerste plaats over deze kleinzielige men- schen, die zij in den grond van haar nart verachtte, omdat zij voor haar millioenen bogen en kropen. D© man, die naast haar ging en die maar twee jaar ouder was daji zij, zou zich gewillig naar haar voegen l (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1912 | | pagina 1