No.'"15037.
LEIBSGH DAGBLAD, Zaterdag* 3~ Februari. Berde Blad.
Anno 1912
Buitenlandseh Overzicht
Eerste Kamer.
Ofschoon er op het oorlogsterrein
weiDig omgaat, wordt toch uit Barka tel
kens vernomen van schermutselingen die
meer of minder ernstig zijn. Gisteren heb
ben vierhonderd Eedoeinen een hevigen
aanval op de Italiaansch verdedigingslinie
bij de waterputten van Fogat gedaan. Zij
werden teruggeslagen met achterlating van
'12 dooden. Do Italianen hadden 4 dooden.
Met de staking in de Boriaage staat
het niet gunstig.
Hetweigerend antwoord dor mijneige
naars in de streek van Bergen op bet. be
middelingsvoorstel der regeering heeft bij
de stakers groot© verbittering gewekt. Don
derdag hebben in het stakingsgebied talrij
ke bijeenkomsten plaats gehad en te Brus
sel heeft het stedelijk comité der bonden
Van mijnwerkers uit het geheele land ver
gaderd om over de voortzetting van de sta
king te beraadslagen.
De socialistische vakvereenigingen zijn
voor een aJgemeene staking in alle kolen
bekkens. Het is echter zeer de vraag of het
daartoe zal komen, daar het den vereeni-
gingen aan geld ontbreekt, haar middelen
reeds door de meer dan een maand oud©
staking in de. Bondage sterk verminderd
eijn.
In de Fransoho Kamer zijn weer
enkele belangrijke politieke onderwerpen
ter sprake gekomen.
Dc Kamer heeft met 401 tegen 136 stem
men het voorstel, dat de verdediging van
de leekenschool beoogt, spoedeischend ver
klaard De regeering had in de urgentie
(toegestemd.
Tot besluit van de interpellaties betref
fende Tunis heeft de Kamer met handop
steken een motie aangenomen, waarbij dc
verklaringen van de regeering werdén goed
gekeurd en heb vertrouwen is uitgespro
ken, dat zij in Noord-Afrika een politiek
van rechtvaardigheid en beschaving z,ou
volgen.
Bij gelegenheid van den verjaardag van
'den Duitschen Keizer heeft deze
een samenkomst bewerkt tusscheu vertegen
woordigers van de vorsten van het Drie
voudig Verbond, Er schijnt echter nog
sneer besproken.
Uit Weenen wordt althans aan het .„Ber
liner Tageblatt" geseind, dat aartshertog
[Franz Ferdinand bij zijn bezoek in Berlijn
gesprekken gehad heeft van politieken
aard, waarin hij wees op de noodzakelijk
heid van een toenadering tusschen Oosten-
rijk-Hongarije en Rusland, in verband met
de gebeurtenissen in den Balkan. Men be
weert, dat in Albanië levendige propaganda
gemaakt wordt, om in het voorjaar van
leer te trekken. Ook uit Bulgarije en Ser
vië komen dergelijke ernstige berichten,
Zelfs Roemenie en Turkije rekenen op ver
wikkelingen. De Oosten rij ksche troonsop-
volger wil nu gemeenschappelijk optreden
met Rusland om sterk te staan tegenover
deze woelingen.
Wij twijfelen echter aan de waarheid van
dit bericht.
Thans komen wij weer op Portugal,
jwaar de toestand weer zoo ernstig is.
De onlusten in Lissabon duren nog steeds
Yoort. De scherpe maatregelen^ door de
regeering getroffen, worden voortgezet, eu
«de militairen, die de republiek trouw ge
bleven zijn^ schijnen zeer krachtig tegen de
oproerigen op te treden. De regering
heeft de staking voor geëindigd verklaard,
"doch er heerscht nog een zeer groote on
rust. De cavalerie galoppeert door de stra
ten cn maant de voorbijgangers voortdu
rend aan, verder te gaan. Vele gewonden
en groepen gevangenen, door cavalerie en
infanterie geëscorteerd, passseren de stra
ten. In de geheele stad worden huiszoekin
gen gedaan en vele mensohen van naam
gevangen genomen. De politie zoekt naar
Spaansche en Cubaanse he anarchisten, die
zich in Lissabon moeten ophouden. Enkele
dezer zijn reeds gevangen genomen. De re
geering zal heden in het parlement ver
schijnen om opheldering te geven over de
oorzaken van de staking en de heerschap
pij der militairen in Lissabon.
In de zitting van de Portugeesche Kamer
gaf minister-president Vasoonoellos een
overzicht van de jongste gebeurtenVsen
en legde er daarbij den nadrulk op, dat do
staking te Evora het werk wa3 geweest
van de reactionnairen, wien het daarna nog
gelukt was, de arbeidersklasse te Lissabon
over te halen rich bij de beweging aan te
sluiten. Zelfs hadden zij getracht de solda
ten in de kazernes tot anarchie over te La
den.
Ofschoon de staking niet algemeen was
gewee-st, had zij toch groote stagnate ;n
.verschillende bedrijven veroorzaakt, zoodat
de regeering gemeend heeft den staat van
beleg te moeten afkondigen en de grondwet
tige waarborgen te schorsen, met het oog
op de gevaren, die uit den huidigen toe
stand voor het land zouden kunnen voort
vloeien.
Nadat de leiders der verschillende poli
tieke groepen hun ingenomenheid LacHen
betuigd met de door de regeering g§pomea
maatregelen, werd een motie aangenomen,
waarin de Kamer verklaarde het volste
vertrouwen in de regcering stellen.
Verder werd een voorstel aangenomen
bepalende, dat de besluiten omtrent den
6taat van beleg te Lissabon en de overige
uitzonderingoinuatregelen, genomen voor de
hoofdstad en haar omgeving, gedurende
een maand zullen gelden.
B u 1 g a r ij e is sedert kort een ko
ninkrijk. En de Tsaar van Burgarije heeft
er blijkbaar prijs op gesteld de meerder
jarigheid van den kroonprins Boris met
eenigen koninklijken luister te vieren.
Rusland vooral is van de partij geweest
en heeft een cadeau meegebracht.
Bij hef overhandigen van het geschenk
van den Tsaar heeft grootvorst Andrea©
de gevoelens van genegenheid van d^n
Tsaar voor Bulgarije en zijn gehechtheid
aan de Bulgaarsche dynastie vertolkt. De
Tsaar had hem opgedragen aan kroonprins
Boris een degen to overhandigen als sym
bool van de wapenbroederschap, welke Rus
land en Bulgarije verbindt.
De Koning darikte met de verklaring,
dat deze dag onvergetelijk zou blijven iu
de geschiedenis van de betrekkingen tus
schen de beide landen.
Verder waren er talrijke feesten.
In Bulgarije z.elf echter is men niet dit
alles maar matig ingenomen.
In Mexico blijft het onrustig. De. be
weging schijnt voornamelijk tegen presi
dent Madero gericht.
Over de muiterij van het garnizoen van
Juarez wordt rog het volgende bericht.
De muitende soldaten plunderden de
speelhuizen, doodden 15 personen, zetten *5
anderen in de gevangenis, waaronder de
bevelhebber dor troepen, het hoofd van de
politie, en eenige Amerikanen. Zij steld&n
gevangen misdadigers in vrijheid cn lieten
de gevangenen zonder ©enig voedsel. Da
brug naar El Paso werd onmiddellijk door
Amerikaansohs troepen met machinegewe
ren bezet.
De oorzaak van de heele beweging ia het
ophanden zijnde ontslag van generaal Oroz-
oos. Onder het geroep van ,,weg met Ma.
deroen ,,leve Zapata!'' eïschen de mui
tende soldaten de benoeming van Orozeos
tot gouverneur van Chihuahua-.
De toestand in C li i n a blijft dezelfde.
Joeansjikai heeft op waardige wijze
de zonderlinge beweringen van Sun Yat
Sen beantwoord.
,,Lk ben," schrijft hij, bereid iedere op
lossing te aanvaarden, die den vrede ver
zekert en een schikking, als de vrucht van
rede, waarheid en rechtvaardigheid."
Voorts geeft hij zijn vast besluit te ken
nen om de integriteit van het rijk te hand
haven en het herstel der rust te bewerk
stelligen door een werkelijk krachtige re
geering.
Verder wordt gemeld dat thans tusschen
de keizerin-weduwe, de keizerlijke clan en
het kabinet een overeenkomst is getroffen
omtrent de aftreding der dynastie en de
uitroeping van de republiek.
De overeenkomst zou bestaan uit dertien
artikel -n. Het eerste bepaalt, dat de Kroon
afstand doet van al haar macht en bevoegd
heden, dat deze afstand echter niet als ge
dwongen zal worden beschouwd, maar als
geheel uit vrijen wil te zijn geschied.
Do andere artikelen hebben o e trekking
op de leden van liet keizerlijke huis en de
behandeling van de Mandsjces.
Volgens denzelfden bo richt gever zijn de
leden van het kabinet van meening, dat do-
ze overeenkomst door de republikeinen te
Nanking wel zal worden goedgekeurd.
Tegelijkertijd komt echter uit het noor
den het bericht dat de bevelhebber van de
20ste divisie te Moekden aan Jocansjikai
heeft geseind, dat de troepen in Mantsjoe-
rije bereid waren den keizer trouw te die
nen. Hij' verzoekt: Toeansjikai tot de vesti
ging van een grondwettelijke monarchie
mede te werken en zijn toestemming tot de
oprichting van een repvdiek te weigeren.
Tot de kleinere wetsontwerpen, welke
gisternamiddag z. h. st. werden aangeno
men, behoort ook «dat tot bekrachtiging
van den ondershandschen verkoop van een
stuk duingrond bezuiden langs het Vuur
baakspad te Kat wij k-aan-Z ee ,aan de ge
meente Katwijk voor .den bouw van een.
school en voor straataanleg.
Wat betreft de «overeenkomst met de ge
meente 's-Gravenkage inzake .verkoop cn
koop van terreinen aan het Buitenhof cn
den Hofsingel aldaar, verklaarde de heer
L e 1 y, waar hij in deze Kamer niet het
gemeente- maar het Rijksbelang te behar
tigen heeft, met geen enkel woord te zul
len spreken over kwesties, welke het ge-
meente-bclang raken.
Geheel anders staat ,het met de kwestie
der ter-visie-leggrng, omdat {hét daarbij be
treft de uitvoering van een Rijkswet. En
daarom wenschtë spreker ,zich met nadruk
te verweren tsgen de beschuldiging, dat de
ter-visie-legging van de ontcigcnings-plan-
nen betreffende het z.g. schiereiland-Med-
dens opzettelijk vertraagd zou zijn door
het gemeentebestuur, ten einde opzettelijk
de firma Meddens de kennisneming van
die plannen te onthouden. Als dit gebeurd
ware, zou dit van een overheid een lage
daad en beneden critiek geweest zijn. Ge
lukkig heeft de zaak zich anders voorge
daan. De nieuw opgetreden gemeente-secre
taris heeft integendeel precies liet tegen
overgestelde gedaan en langs telefonisch en
weg nog wel de firma Meddens en haar
architect opzettelijk in kennis gesteld met
de plannen; gelijk spreker aan de hand
van de feiten nader uiteenzette.
Het gemeentebestuur van 's-Gravenhage
staat geheel onschuldig aan de verdacht
making van opzettelijk zijn plicht, hem bij
Rijkswet opgelegd, te hebben nagelaten.
Spreker verwijt den Minister, dat hij, twij
felende aan de goede trouw van liet ge
meentebestuur, geen onmiddellijk onder
zoek heeft ingesteld, waartoe art. 124 Ge
meentewet hem de bevoegdheid gaf. In
dien dat onderzoek de juistheid van 's Mi
nisters beschuldiging had aangetoond, zou
de Haagsche gemeenteraad zeker niet lan
ger willen geregeerd zijn door een colle
ge, dat opzettelijk zijn plicht verzuimt. Maar
de Minister heeft dit niet gedaan en is rau
welijks met zijn beschuldiging, die geen
grond had, gekomen in de Tweede Kamer
en heeft daar een rede gehouden, die mis
schien den indruk van groote geestigheid
moge gegeven hebben, r#aar zeker niet van
bewustheid van den ernst dezer zaak. Dit
verwijt spreker den Minister ernstig als
lid van de Staten-Generaal.
De Minister van Waterstaat ver
dedigde de aanneming van het ontwerp,
dat een beperkte strekking hoeft, uitslui
tend tot den verkeersweg SpuiBuitenhof,
en geheel afgescheiden moet worden be
zien van de groote plannen betreffend»
de uitbreiding van. dc Parlementsgebouwen.
Tegenover den .heer. Starkenborch be
toogde de Minister, dat de Staat tegen
over de gemeente 's-Gjravenhage steeds
coulant is geweest bij afstand van gronden,
noodig voor uitbreiding
Hierna verdedigde de Minister uitvoerig
nader liet standpunt van den Staat ten op
zichte van de Meddens-kwestic en hield
daarbij vol, dat het voorstel, dat spreker in
dertijd den Raad deed, volkomen rationeel
was. Hoewel dankbaar voor dc uiterst hof
felijke wijze, waarop dé burgemeestervan
Den Haag in de zitting van den Raad van
Januari j.l. de zaak heeft besproken cn den
Minister de beste bedoelingen heeft toege
schreven, handhaafde de Minister niet al
leen ten volle hetgeen door hem in del
Tweede Kamer indertijd omtrent dc feiten
is medegedeeld, maar bleef de Minister ook
bij de conclusie, die hij tocii daaruit ge,
trokken had.
Hoewel niet. aan boos opzet denkende,
kwam de Minister op tegen hetgeen de
heer Lely hem in den mond heeft gelegd.
Nooit heeft hij in de Tweede Kamer ge
zegd, dat heb gemeentebestuur don 28sfcen
September de firma Meddens onkundig
heeft galaten. Dat kón do Minister nooit
zeggen, want bij wist, dat dc architect der
firma gewaarschuwd w«is. Zijn grief gold
alleen, dat de gemeente, toen zij in d :n
loop van den zomer met de-firma Meddens
onderhandelde, deze onkundig heeft gela
ten van de voornemens der Rcgeering,
waarmede het gemeentebestuur reeds bij
brief van April 1910 in kermis was gesteld.
En nu is de verdediging van. den heer Lelv
dat bovenbedoelde brief hem, als wethou
der, niet ter hand is gesteld. En daar win
nu begreep spreker nieté. Het spreekwoord
zegt, dat iedere Nederlander geacht w°rdb
de web te kennen, maar zeker mag men
toch vergen, dab de wethouder van een
plattelandsgemeente, laat staan van een
omvangrijke gemeente als 's-Gravenhage,
kennis krijgt van de brieven^ die .hem to-
sobreven zijn. En waar d'e Minister dus
geenszins kon vermoeden, dat bedoekte
brief 'en het dessier „en bagatelle" was be
handeld en waar vaststond dat do heer
Meddens bij voldoende kennis \-an zaken
geen transactie had aangegaan, daar meen
de de Minister, dat hij in de Tweede Ka
mer niet te ver ging, toen hij beweerde,
dat het gemeentebestuur van Don Haag den
schijn op zich had geladen, dat hot ric-h
tegenover den Staat en de firma. Mcdd\is
had schuldig gemaakt aan datgene, wat men
buiten het parlement noemt; ,,er laten
inloppen." Hij houdt-vol,, dat hetgemeeute-
bestiiur den schijn van incorrect handel ?n
inderdaad op zich geladen heeft, «al wil dan
do Minister alsnog de uitdrukking: „er in
laten loopen" terug nemen.
Overigens betoogde do Minister. dat ook
na de nadere toelichting'Van den heer Lely
de zaak voor het Haagsche Gemeentebe
stuur niet zoo fraai' staat, want het is thans
gebleken, dat het. gemeentebestuur, in af
wijking van de voorschriften van de Ont
eigeningswet. ondershands had kennis gege
ven aan de firma. Meddens van de t-er-vkne-
legging. Evenmin kan het gemeentebestuur
het verwijt ontgaan, dait het de ter-visië-
legging abnormaal lang op zich heoft laten
wachten.
Ten slotte kwam spreker er tegcm op,
dat men dit geheelo meeningsverscliil als
een persoonlijke ruzie tusschen den heer
Lely en den Minister beschouwt. In dezen
strijd is elk persoonlijk element buitenge
sloten en handelen beide betrokken perso
nen, de een in liet waarachtige Rijks', do
andere in het uitsluitende gemeente-belang.
En hoe meer men den Minister bij derge
lijke gelegenheden flink en zonder fluwee-
len handschoentjes aanpakt, hoe liever het
hem is, oir dat deze wijze van aanpakken
ook steeds 's Ministers gewoonte is, waar
bij echter steeds de zucht voorzit niemand
persoonlijk te kwetsen of te treffen. En
luchtharti^eid is den Minister ten allen
tijde vreemd by dc behandeling van
's lands zaken.
De Minister besloot met de verklaring,
dat hij vast overtuigd blijft, dat hij bij zijn
offerte aan het Haagsche Gemeentebestuur
inzake de Meddens-plannen zoo ver gegaan
is, als hij maar ©enigszins kon gaan, en dat
hij, als waker voor het Staatsbelang, zal
voortgaan met tegenover het Gemeentebe
stuur te blijven handelen zooals hij deed.
D Leer Dely antwoordde slechts met
een enkel woord. Tevreden, dat er geen
boos opzet bij hot gemeentebestuur wordt
verondersteld, nam spr. van deze zaak ver
der afscheid.
Het wetsontwerp werd zonder hoofdelij
ke stemming aangenomen en do vergade
ring verdaagd tot a.s. Dinsdag to halftwee.
Verwerping duurtc-toeslag.
„Dc Nieuwe Courant" wijst op liet 'eigen
aardige der stemmenverdeeling.
Van de 14 aanwezige liberalen stemde
juist dc helft voor (de lieer-en Dojes, Van
Starkenborch. Laan, De Jong, De Boer,
Zijl ma en Pelinck), de helft tegen (de
heeren Kraus, Rengers, Van der Feltz,
Staal, Bloembergen, Van Nierop en Lely).
In precies dezelfde verhouding stemden
de Roomsch-Katholiekenzeven voor (dc
heeren Van der Does de Willebois, Haff-
mans, Prinzen, Van der Maesen, Michiels,
Van Lanschot en Van Waterschoot van
der Gracht) en zeven tegen (de lieerei*
Reekers, Van Voorst, Smits, Barge, Ver-
heyen, Van der Kun en Bosch van Drake-
stein.) Overigens stemden alle aanwezige
anti-revolutionnairen en christelijk-histori-
schen tegen, behalve de heer Hovy.
Verder zegt dit blad in zijn Overzicht
o.m.
Het komt ons voor, dat de Kamer met
deze verwerping een wijze daad verricht
heeft en zij moge dan minder recht
streeks van. dc kiezers afhankelijk rijn dan
de Tweede 'ook een moedige daad.
Dit eerste, maar tamelijk gevoelige échcc-
je, aan zijn ministerie toegebracht, schoen
minister Hccmsker-k geweldig te hinderen,
waarbij nog een grappige, maar niet toe
passelijke vergelijking van den heer Kraus
zijn gewoonlijk zoo goede luim volkomen
kwam verstoren. Dit had tengevolge, dat
hij weigerde aan een wenk van den Voor
zitter te voldoen, om na verwerping yan hot
eerste der negen of tien toeslag-ontwerpen
(een voor elk der Departementen), schor,
sing van de beraadslaging te verzoeken,
ten "einde zich door de Koningin te laten
machtigen dc overige in tc trekken
en, ietwat kinderachtig, de Kamer Gen
onnoodige hoofdelijke stemmingen liet hou
den. Het was niet aardig van den wèlge-
manierden hoer Heemskerk den Voorzitter
aidus.tc „straffen" voor hetgeen de meer
derheid had verkorven. Het was min of
nicer Schapcr-achtig'. Zoo verwierp dc Ka-
nier achtereenvolgens al de ontwerpjes bij
hoofdelijke stemming, terwijl het getal der
aanwezigen verminderde en het had
weinig.gescheeld of de werklieden van den
heer Malcfijt (Hoofdstuk XI) waren de
ccnigc uitverkorenen geweest, die den toe
slag' hadden gekregen.
Na de pauze trok het weer bij. De heer
Kraus kwam een uitlegging geven over de
dc Mini ster stafel heen en dc lieer Heems
kerk herkreeg zijn sourire charmeur.
De „Nieuwe Rolterclamschc Courant":
Dc meerderheid van den Senaat lic-eft
dus getoond, meer ruggegraat te l>czitten
dan dc hccv Van der Does dc Willebois,
die in eerste instantie ongetwijfeld tegen het
wetsontwerp gestemd zou hebben, doch
thans, met het oog op de opgewekte ver
wachtingen, onder protest voorstemde. Als
al zijn collega's op die wijze redeneerden,
zou onze Eerste Kamer weinig moer dan
een marionnet van het andere deel van
de volksvertegenwoordiging' zijn. Waar zou
trouwens de grens liggen? Kan wel de
Tweede Kamer, doch niet de Regeering
dergelijke verwachtingen opwekken? Niet
ten onrechte' merkte de heer Reekers op,
dat zij, die dit argument deden gelden, ook
bijv. een, aan een tianiondenieming' voorge
spiegelde, subsidie niet van de hand zouden
kunnen wijzen. Men woct wel waar men
begint, doch niet waar men eindigt cn ook
in dc keuze van de argumenten geldt het
„principiis obsta."
„De Telegraaf":
De Eerste Kamer heeft (wilde zij een
bewijs van haar bestaansrecht geven?) de*
wetsontwerpen, die te kwader uur door te
Regeering zijn ingediend, om een duurte-
toeslag van f 20 t© verleenon aan daaryoor
in aanmerking komende rijksambtenaren en
-worklieden, verworpen, en met. een be
trekkelijk groote meerderheid, 21 tegen ":3
stemmen.
Er kwam een pikant moment.
De lieer Krans vroeg het woord :cn zeidc
•ongeveer
„Mijnheer de Voorzitter! Gisteren heoft
de heer Rengers gezegd, dat hefc voorstel
demoralisee-rend kan 'rijn, ook vo©r de
overheid. Ik duit mij daarbij aan en zal dat
illustreeren met eeu verhaaltje, dat ik coo-
oven van één mijner medeleden, hoordeIn
zeker dorp is een burgemeester, die ieder
jaar aan den Raad voorstelt het salaris
van den gemeente-veldwachter tc verhoo-
gon. Hij stelt het. telkens voor, omdat het
bevrediging zal schenken te zijnen opzich
te, en omdat hij stellig weet, dat het ver
worpen zal worden, en in zijn hart juicht
hij die verwerping toe. Maar ieder jaar
toch doet hij het voorstel. Zóó kan de over
heid door dergelijke voorstellen worden
gedemoraliseerd.
En de heer Kraus ging ritten.
"Wat was de bedoeling van dit speech j.:?
Verweet de lieer Kraius &an de Rege-cring,
dat zij het toeslag-voorstel'heeft gedaan,
om zelf de mooie rol te spelen, terwijl zij
eohter op verwerping hoopte en zoodoende
de verantwoordelijkheid wilde afs-chuivei
op de Staten-Generaal1? Het werd aan dc
regeeringstafel aldus gevoeld cn minisfer
Heemskerk toonde zich in woor t en gebaar
zéér gebelgd.
Het „Handelsblad":
„Neen
Indien de Eerste Kamer in hot laatst©
decennium niets anders had gedaan dan het
verwerpen van de duur te-toelagen, dan
had zij daarmee haar reden van bestaan
reeds bewezen. Do eerste stap op een weg
naar een gansch niouw Regeermgsbeleid,
een beleid, waarvan het drievoudig deino-
raliseerende karakter door den heer lien-
geis scherp is geformuleerd is door d© Eer
ste Kamer gestuit. Onze Senaat, levend in
minder straffe afhankelijkheid van het kie
zerskorps (waartoe al meer en meer ambte
naren behooren) dan de Tweede Kamer,
heeft den zedelijken moed gehad om
Neen te zeggen.
Neen te zeggen, do Tweede Kamer
heeft het niet aangedurfd.
En ook de Regeering heeft geen Neen
weten te zeggen.
Er waren, voor een Rogoering, te
veel „teederheên" in de harten der Minis
ters. En hun „slingerend hart" het moot
onpleizaeng zijn om zoo iets in zioli te voelen
heeft zich dientengevolge ver slingerd
aan dit roekolooz© voorstel. D© R egee ring
zal misschien eerlang, zal misschien nu
reeds, de Eerste Kamer er voor dank we
ten, dat rij haar heeft behoed voor de ont
zettend zware verantwoordelijkheid, die in
's lands historie op haar zou hebben ge
drukt door het inleiden van deze strooi-
politiek. Want waarlijk, het gebaar van
deze ontwerpen was geen ander dan dat
van den ridder uit de Middeneeuwsohe
toernooien die „largesse" betoont jegens de
menigte en maar liet strooien uit zijn over
vloed.
„De Maasbode.
Het was moeilijk over deze ontwerpen
na alles wat er reeds in cn buiten d'e Ka
mers over to doen is geweest, nog iotir
nieuws te .berde te brengen.
De éénig© die daarin geslaagd is, was dé
lieer Kraus. Maar deze heer heeft op 't
oogenblik, dat wij dit schrijven,
misschien reeds de verzuchting geslaakt,
dat hij toch liever die nieuwig
heid niet gedebiteerd liadde. Wc hebben
hefc oog op diens insinuatie, waar liij do
indiening dozer wetsontwerpen vergeleek
met de handelwijze van een burgemeester,
die traktementsverhooging aanvraagt voo*
den veldwachter. Men welt. .wel, dat do
Regeering hier een bijna grenzenioozo on
oprechtheid werd aangewreven, dat haar
werd ten laste gelegd, dat rij dc voorstel
len alleen zou gedaan hebben met. poli
tieke bijbedoelingen en niet omdat zij de
aarmemiug er van noodzakelijk zou achten
voor de arbeiders.
Het is niet fijn van den heer Kraus
(zelf een veel-besprokc-n oud-minkfér
om zulke verwijten te doen. Het is ook
niet handig, want men zou er allicht, de
gevolgtrekking aan vast gunnen knoopen,
dat in dc politieke kringen, die do lieer
Kraus frequenteert, zulk bedrog van hot
kiezersvolk tot de gangbare, zeden be
hoort. Hoe anders komt doze heer zoo
maar gladweg aan een dergelijke veronder
stelling? Een veronderstelling, wam* boven
dien geen plaats voor is en die do Minister
dan ook met verontwaardiging afwees. Er
is geen plaats voor zulk een veronderstel
ling: blijkbaar heeft deze aanvrage der
Regeering alleen berust op haar te groot©
goedmoedigheid; op haar philanihropi-
schen zin. Misschien zegt dit niet precies
genoeg wat we msencn. Laten wc dan een
woord gebruiken, dat wc zeer onlangs in
een particulier gesprek een magistraats
persoon hoorden bezigen: „Wo denken te
genwoordig" allemaal min of meer socialis
tisch; ods denken loopt gevaar te geraken
onder den druk van 't socialisme
Dat hij door de algemeenheid ovcrdre«>f,
bewees hefc weigerend votum der Eerst©
Kamer. Maar dat er ©en kern van waarheid
zit in zijn woorden, ia ook te ©onstatoeren
aan deze ontwerpen, die onbewust en
ongewild misschien gevaar deden- ont
staan, dab we weer een stap verder zouden
zijn gebracht in de richting van de Staris-
zorg; de Staatsvoogdij, die de individual*,
hoe langer hoe meer wil ontlasten van je
zorgen die rij rechtens hebben te dragon t
In dit opzicht moeten we nog twee Jin-
gen uit de **ede van Minister Heemskerk
naar voren brengen. Eerste"ns% dat hij ner
gens heeft geloochend, dat het toestaan van
het hier gevraagde crcdïet een gevaarlijk
praecedent zou hebben geschapen.
Het andere, waarop we de aandacht vil
len' vestigen, is de uitlating van den Mi
nister r— in diens repliek tegenover Jen
heerHa velaar herhaald dat taktemeuts-
verhooging feitelijk niets uithaalt. Dat. 'te
beambte, die van f 600 maar nauwelijks,
roneïkomt en dan verhoogd wordt ©p f Tol),
na enkrie jayen van die f 700 precies oven
slecht er komen kan. En de Minister zegt
er dan nog bij, dat Z.Ex. dit volleomen bo-
grijpt.
Met den heer Havelaar begrijpen wij
daar nu niets van I
Die beambte toch, blijkt op die wijze „de
tering naar de nering'te zetten, dat hij
onmiddellijk wegen zoekt om wat hij meer
verdient op t© maken. Aan spaarzaamheid
denkt hij niet; hij probeert niet, iets over
t© leggen voor den kwaden dag (voor dure
tijden bijv.) maar verteert, wat hij krijg"..,
In plaats van zulke zorgeloosheid af t©
keuren, praat de Minister ze tot tweemaal
toe goed. Bij zulk een gemoedsgesteldheid
begrijipcn we het, dat. de Regeering te vin
den is voor het aanvragen van een toeslag
der aldus door haar vertroetelde beambten.
Maar dan begrijpen we ook dat de Eerste
Kamer cr een stokje voor steekt en hcö
ontwerp afstemt.
Tot 's heeren Heemskerks zeer zichtbare
ontstemming werden de voorstellen ver
worpen.
.Stoomschepen.
Vertrokken.
S o e m b a w a, thuisreis, 2 Febr. v.
Marseille; D j o c j a, thuisreis, 1 Febr. v.
Port-Said; Muansa, n. O.-Afrika, 31
Jam. v. DakarGrotius, thuisreis, 1
Febr. v. Colombo; O p h! i r l Febr. v. Ba
taria n. Rott.Rembrandt, uitreis,
1 Febr. v.- GenuaF r i s i a, uitreis, 1.
Febr. v. BoulogneP rins Willem IV
2 Febr. v. Amst. n. Paramaribo; A j ax
1 Febr. v. Shanghai n. Amst.; M e n e-
1 a u s, v. Amst. n. Java, 2 Febr. v. Liver
pool; Pak Ling, v. Japan n. Amsk, 1
Febr. v. Singapore; T e e n k a i, v. Japan
n. Rott., 30 Jan. v. SingaporeAdolph
Woermann, thuisreis, 1 Febr. v. Na
pels; Prinz Ludwig. v. Penang n.
Amst1 Febr. v. Port-Said; Worms, v.
Java n. Amst., 1 Febr. v. Marseille.
Gepasseerd.
C a 1 o h a s van Japan en Siagapore n
Amsterdam 31 Januari GibraltarTanta
lus van Rotterdam naar Amsterdam 30
Jan. Perim.
Gearriveerd.
Wieringen, uitreis, 2 Februari te
SabaDgHoliandia, 2 Februari van
Amsterdam te Buenos-Ayres; R i n d j a-
n i, 2 Febr. van Batavia te Rotterdam;
Koningin dor Nederlanden,;
thuisreis, wordt volgens draadloos tele
gram heden te Genua verwacht; Nieuw-
Amsterdam, 2 Febr. v. New-York to
Rotterdam; Flensburg, van Java n„
Amsterdam^ 1 Februari te Cochin.
