N®. 15919 Zaterdag 13 Januari. A0. 1912. §eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit VIER Bladen. Derde Blad. Offieieele Kennisgeving. ARBEIDSWET. WAT MAC EN WAT NIET MAG. FRIJS DKR ADYEETENTIEN: Van 16 regels ƒ1.05. Iedere regel meer f0.17J. Grootere letters naar plaatsruimte. Kleine advertentiën van 30 woorden 40 Oents contantelk tiental woorden meer 10 Cents.Voor het incasseeren wordt/"0.05 berekend. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per week 9"0ents| per 3 maanden f 1.10, Buiten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd zijn 1.30. Franco per poet 1.65. Afnluitlng pasanee Rapenburg. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter algemeene kennis dat het ge deelte van het Ra p e n b u r g, gelegen tus- achen .en Vliet en de Doezastraat, wegens het verrichten van werkzaamheden aan de duinwaterleiding, op M a a n d a g 15 J a n- a. s. voor h ot verteer met rij- en voertuigen zal z ij n afgeslo ten. Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 13 Januari 1912. Ter verduidelijking van onze artikelen betreffende de gewijzigde Arbeidswet, reeds in ons blad geplaatst, volgen hier nog eeni- ge. bepalingen, waaraan hoofden of bestuur ders van ondernemingen (vooral winkeliers) bijzondere aandacht dienen te schenken. lo. Een kind beneden 13 jaar of nog leerplichtig mag geen arbeid verrichten. Al is een kind dus 13 jaar of ouder, doch heeft het niet voldaan aan de Leerplichtwet, dan mag het geen arbeid verrichten. Voorbeelden. Een vader die couranten bij abonnés rondbrengt, mag zoo'n kind daarbij niet doen behulpzaam zijn, evenmin ma.g een winkelier zoo'n kind bestellingen bij klan ten doen afleveren, een melkboer melk doen rondbrengen. Ook door eigen kinderen mag zulks niet geschieden. Het spTeekt vanzelf dat zoo'n kind met in fabrieken of werkplaatsen arbeid mag verrichten. Een kind van 12 jaar, dat aan de Leer plichtwet heeft, voldaan, mag arbeid ver lichten, indien hij die arbeid doet ver richten aantoont dat geen voor het kind geschikte gelegenheid tot het ontvangen van onderwijs vóór des namiddags 5 uren bestaat. Kan die werkgever aan de contro- leerende ambtenaren een bewijs van het schoolhoofd (waarbij het kind heeft school gegaan) toonen, dan is aan die voorwaar den voldaan. 2o. Een jeugdig persoon en e^-n vrouw die arbeid plegen te verrichten in een fabriek of werkplaats, mogen geen arbeid verrichten buiten die fabriek of werkplaats op andere uren dan waarop zij als op de arbeidslijst vermelde uren, arbeid m fabrieken of werkplaatsen zouden mogen verrichten. Voorbeelden, Een hoedenmodiste (ongeacht den leef tijd) die tot 7 of 8 uren des avonds, (naar gelang zij voor de onderneming volgens de arbeidslijst arbeidt), in een atelier hoeden heeft bewerkt, mag n k dit uur, dus na 7 of 8 uren, niet behulpzaam zijn in den win kel, hetgeen voorheen in seizoendrukt© veelal geschiedde; een schoenmakersjongen, die tot 7 uren 's avonds schoenen heeft gere pareerd, mag na 7 uren 's avonds en vóór 6 uren 's morgens geen schoenen bij klanten halen of brengen. Hij mag dan niets meer voor de onderneming verrichten. Ook het mede naar huis geven van goe deren om die thuis af te maken, is verbo den. Jeugdige personen van 13 jaar en ouder (natuurlijk niet leerplichtig) die u i t s 1 u i- t e n d als loopjongens of -meisjes in een onderneming werkzaam zijn, mogen tot 9 uren 's avonds en na 7 uren 's morgens loopwerk verrichten. Personen van 1-1 jaar of ouder (niet leer plichtig) en uitsluitend als loopjongen of -meisje werkzaam in een onderneming, mo gen ten allen t ij d e loopwerk verrich ten. 3o. Een jeugdig persoon en een vrouw, die arbeid plegen te verrichten in een fabriek of werkplaats, mogen in of voor dezelfde onderneming Zondag of op den dag die daarvoor in de plaats reedt, (Israëlieten, Adventisten enz.), geen arbeid verrichten buiten die fa briek of werkplaats. Voorbeeld. Een jongen, beneden 17 jaar, werkzaam in een koek- en banketbakkerij, mag dus niet meer óp Zondag bestellingen bij klanten rondbrengen. Dezo werkzaamheden zullen thans moe ten geschieden door een persoon boven 17 jaar of door een persoon die uitslui tend loopwerk verricht. 4o. Een jeugdig persoon mag geen arbeid verrichten, bestaande in het op den publieken weg of in voor het pu bliek toegankelijke gebouwen verkoopen of te kóóp aanbieden van voorwerpen, tusschen 9 uren deB namiddags en 5 u r e n des voormiddags. Voorbeelden. Een winkeljuffrouw of bediende ben c- d e n 17 jaar, mag; n a 9 uren 's avonds niet meer verkoopen of werkzaamheden verrichten. Personen^ beneden 17 jaar, mogen geen p r o g r a m m a's of anderszins in schouwburgen of daarbuiten verkoopen of te koop aanbieden. Evenmin mogen personen beneden dien leeftijd des avonds na 9 uren of 's morgens vóór 5 uren op den publietken weg voor werpen verkoopen of te koop aanbieden. Dus ook geen eet- en drinkwaren. Een per soon, beneden 17 jaar, mag des avonds oh. 9 uren en vóór 5 uren 's morgens geen cou ranten of tijdschriften verkoopen of te koop aanbieden, hetgeen in de omgeving van het station of op het perron geregeld voorkomt. Barbiersjongens kunnen helaas nog tot laat in den avond of nacht klanten inzee- pen, als zij ter minste niets verkoopen of te koop aanbieden in winkel of salon. Ver richt zoo'n jongen ook haarwérk dan mag hij nh, 7 uren des avonds niets meer voor de onderneming doen. 5o. Het hoofd of de bestuurder van een onderneming moet in het bezit zijn van arbeidskaarten ten name van alle jeugdige personen en gehuwde vrouwen in de onderneming werkzaam voor een manlijk jeugdig persoon tot zijn 17de (witte kaart)voor een vrou welijk jeugdig persoon tot haar 18de (gele kaart) en voor dë gehuwde vrouw zoolang zij gehuwd is (blauwe kaart). Deze kaarten behoeven n i e t m e e r, zooals voorheen, na het eindigen van de arbeidsbetrekking ter gemeente-se cretarie worden terug bezorgd, doch worden aan de betrokken personen me degegeven, die ze hun nieuwen patroon ter hand stellen. V o o r b e e 1 d Een meisje werkzaam in een strijkin- richting gaat over naar een breiinrichting. Zij ontvangt dan haar arbeidskaart van het hoofd of den bestuurder der st-rijkinrich ting en geeft diezelfde kaart af aan het hoofd of den bestuurder van de brei inrichting. Is zoo'n kaart, zoek of in het on- gereede geraakt, dan kan ter gemeente secretarie tegen betaling van 5 centen een duplicaat worden gehaald. Arbeidskaarten worden alléén aan niet leerplichtige kinderen afgegeven. 60. Het hoofd of de -bestuurder van een onderneming, waarin of waarvoor in fabrieken of werkplaatsen arbeid wordt verricht door n of meer jeug dige personen, door n of meer vrou wen of niet door meer dan 9 manlijke personen van 17 jaar of ouder, is ver plicht te zorgen: dat in zijn fabriek of werkplaats (dus niet op een kantoor, doch op eep besloten plaats, waar door personeel wordt gearbeid) een gedag- teeikende en door hem onderteekende arbeidslijst wordt opgehangen en op- g.'.angen blijft, zoodanig, dat daarvan gemakkelijk kennis kan worden ge nomen. Deze-lijst wordt niet- meer aan het politiebureel afgegeven, doch aan het Postkantoor tegen betaling van 7 centen. Ock in werkplaatsen, waar alléén door 10 of meer mannen boven 17 jaar (dus niet beschermde, personen) wordt gearbeid, m'oot thans -een arbeidslijst op gehangen zijn. I>it laatste is nieuw! V oorbeeld: Een timmermansbaas heeft 10 knechts bo ven 17 jaar aan het werk. Deze i>ersonen worden niet door deze wet beschermd en toch moet die baas in de werkplaats een behoorlijk ingevulde arbeidslijst opgehangen hebben. Evenwel mag door deze personen arbeid worden verricht in afwijking van de regeling op de arbeidslijst vermeld. Zoo dit geschiedt, is die baas verplicht boek te houden van deze afwijkingen en schriftelijk kennis te geven aan het Districts hoofd der Arbeiclsinapeefeie (te Utrecht) cn wel telkenmale na 3 móanden, of na zoo- danigen kortoren termijn als het districts hoofd voorschrijft. -Veronderstel dat die knechts volgens de arbeidslijst van 's mor gens 6 tot 's avoncLsrvó uren (behoudens rust uren) werken, doch op sommige dagen door onverwachte .drukte tot 10 uren 's avonds .arbeiden, dan moet de baas die dagen, waarop tot 10 uren is gewerkt, in een re gister aanteekenen en iéder kwartaal bot Districtshoofd daarvan schriftelijk kennis geven. Had diezelfde baas minder dan 10 knechts (allen boven 17 jaar) dan behoofdo ljjj die verplichtingen niet 11a te komen. In al deze ondernemingen moet tevens een arbeidsregister aanwezig zijn, waarin zoowel de besoherm.de als niet beschermde personen die in en. voor do onderneming arbeid verrichten, worden aangeteokend. 7o. Personen, die vóór 1 Januari 1912 reeds 12 jaar;warén, worden geacht 13 cri personen, die vóór 1 Januari 1912 reeds 16 jaar waren, worden geacht 17 jaren to zijn. Reinigen werkplaats. Een vrouw van 2%. jaar of ouder mag in een onderneming, waarin een bedrijf wordt uitgeoefend,' dathet. reinigen van werktui gen, toestellen of gereedschappen of van werklokalen god ui-end-a de gewone bedrijfs- werkzaamheden bezwaar! ij kt maakt, dos na middags tusschen 7 en 10 uren arbeid ver richten-ten behoeve van zoodanige reiniging, onder voorwaarde, -dat "zij geen an d er e werkzaamheden in de onderne ming vo t r i c li 11 e. Onder arbeid wordt niet verstaan huise lijke bezigheden. Een vrouw van een krui denier kan haar kind beneden 13 jaar ge rust melk laten halen bij den melkboer, maar .vader mag ditzelfde kind niet een pond suiker bij een klant dom brengen. Mocht een of ander aan een werkgever nog niet duidelijk zijn, dan beantwoorden wij "Vragen gaarne in de daarvoor bestemde rubriek. Leiden, 03 Januari. De Schouwburg alhier was gister avond slecht bezet. Ongetwijfeld was daaraan ook schuld het vele, wat er in onze stad op kunstgebied tegelijkertijd werd aangebo den „Loclewijk XI", het drama in vijf bedrij ven van Casimir Delavigne, door H. Schim- mol, werd er gegeven, met Louis Bouwmees ter als clo Fransche koning. In die rol wist hij weer geheel zijn talent te leggenbeeldde hij uit den wilskracktdgen mensoh, met welke sterke wilskracht hij zijn broos lichaam al door traoht terug te houden van den dood, die hem lioe langer zoo meer nadert en waar van hij zoo bang is, omdat sterven voor hem zijn zal: afstand doen van alles en een voor- het-gericht-komen voor vele en groote euvel daden op aarde door hom bedreven. Aan grijpend was het ook nu weer hem te zien sterven, zelfs tweemaal, om zoo te zeggen, in vreeslijken doodsangst. De nevenrolle.n werden goed vervulduit stekend zelfs door den Hertog van Nemours, den heer Eb. Erfmann, en door den Dauphin, mej. F. de la Mar. Het spoorwegongeval te Hafirlem' maakte ncodig do kennisgeving, dat de heer Van Specht niet aanwezig kon zijn wegens stil stand in den treinenloop en dat diens taak zou worden overgenomen door den heer R. Bouwmeester. Zij, die er waren, toonden zich onder cn na de voorstelling zeer voldaan. Door het bestuur van het „Veefonds Leiden" is tot directeur van gemeld fonds benoemd de heer P. F. Verkleij, te Leider dorp, die als loco-voorzitter, in plaats van wijlen den heer J. de Graaf, diens functie had waargenomen. De Indische mail (Nederlandscbe dienst) wordt hedenavond alhier verwacht. De 2de luit. W. K. H. Diemont, van het 4d'e reg. inf. te. Leiden, is benoemd tot adjudant bij het 2de bat., van het korps al hier. De kapt. A. K. L. Verschoor, van het 4e reg. vesting-art. te Den Helder, is over geplaatst bij het 2de reg. veld-art. alhier. Op de tentoonstelling van ,,Avicultura,, in de Dierentiiïnzaal te 's-Gravenhage wer den behalve door de reeds genoemde liee- ren Jan Zaalberg, alhier, en C. Versteeg Jr., te Wassenaar, o.a. nog prijzen behaald door de heeren L. Baas Jr., te Voorburg, twee derde prijzen; G. van der Lubbe, te Zoeterwoude; een eerste en een derde prijs; D. v. d. Burg Jr., te Wassenaar, een eerste prijs en twee tweede prijzenH A. v. d. Horst, te Leiden, drie eerste en drie tweede prijzen; A. G. van Beek, te WoerdeD, een tweede prijs; G. Peetoom, te Haarlemmermeer, een eerste prijs en twee tweede prijzenen mevr. G. Deur- vorst v. d. Bergh, te Voorburg, een eerste en een tweede prijs. Voorts behaalden nog de heeren W. K. C. de Boer, te Rijswijk, een eersten, een tweeden en een derden prijsR. de Wilde, te Heiden, twee tweede prijzen; Jac. War merdam, te Lisse, een tweeden prijs; J. A. Hilhorst, te Wassenaar, een eersten prijs; M. C. Piek Gzn., te Oudshoorn, vier eerste, drie tweede prijzen en een derden prijs; L. v. d. Klucht, te Rijswijk, een eersten en een tweeden prijs; Joli. v. Wichen, te Woer den, een eersten en een derden prijs; W. 'F. H. Schuurman, te Rijswijk, een tweeden prijs; C. J. Boer, te Gouda, twee eerste, zes tweede priVzen en een derden prijs; C. C. A. Gresnicht, te Ouclshoorn, een tweeden prijs. Morgen is de tentoonstelling nog open. Mochten ditmaal de inzendingen, wat gotal betreft, geringer zijn dan vorige malen, de kwaliteit van de dieren is goed. Er zijn bijna 1800 nummers. In lange rijen zitten de dieren, kippen, duiven, kanaries, kakatoes, parkietjes, enz., in hun kooien, en de konijnen in hun hok ken, de meeste zenuwachtig heen en weer loopend, kakelend, kwakend, kermend en kirrend in het grove onregelmatige koor, dat aanhoudend de zaai vervult. Slechts enkele exemplaren weten hun kalmte te be waren, rusten kalm op den grond, doof en blind voor alle gewarrel om ben Keen. De Koningin heeft gisteren den Minis ter van Financiën, mr. Kolkman, in confe rentie ontvangen De raad der gemeente Heemstede heeft, naar men zich wellicht herinnert eenigen tijd geleden een motie aangenomen waarbij de aansluiting van de werklieden, in dienst dier gemeente bij den Nederland- schen Federatieven Bond van Gemeente werklieden werd afgekeurd' omdat genoem de bond volgens het oordeel van den Raad, de werklieden tegen het gezag ophitste. Tevens werd de wensch uitgesproken dat deze motie ter kennis van de betrokken werklieden gebracht zou worden. Heb dagelijksch bestuur der gemeente heeft aan dezen wensch gevolg gevende, (daaraan een onderschrift toegevoegd paarin gezegd wordt, dat, waar de gemeen teraad zoo duidelijk heeft uitgesproken, dat het aangesloten zijn bij de F. B. v. N. G. W. hem onaangenaam is, wenschen, ge uit door de vereenïging van gemeentewerk lieden zoolang deze bij den bond blijft aan gesloten, geen kans op inwilliging zullen hebben. In verband hiermede heeft de Fe deratieve Bond van Nederlandsche Gemeen tewerklieden aan den gemeenteraad een adres verzonden, waarin hij zegt met ver ontwaardiging te hebben kennis genomen van de bedoelde motie en het aannemen daarvan te beschouwen als een ernstige aanslag op het bij de wet gewaarborgde recht van vereeniging, dat daardoor tot een paskwil wordt gemaakt. Adr. protes teert tegen dit optreden, dat hij wetsver krachting en maohtmisbruik noemt. De Bond heeft tot verschillende organi saties het verzoek gericht protesten in ge lijken geest aan den Raad te zenden. De bevolking der gemeente Haarlem is in 1911 vermeerderd met 119 mannen en 274 vrouwen en bedroeg op 31 December j. 1. 69,987 personen. —Bij de Ned.-Herv. Kerk waren op 1 Januari 140 predikantsplaatsen vacant, te gen 141 op 1 Januari 1911. Gisteren herdacht ds. A. S. Carpentier Alting en duizenden in den lande en daarbuiten met hem het feit, dat hij een Kalve eeuw geleden werd bevestigd als pre dikant bij de Ned.-Herv. Gemeente te Cohnschate. Zijn woning aan het Plein te 's-Graven hage was in een geurigen bloemhof herscha pen door de tallooze bouquetten en bloem stukken, o. a. uit Dokkum, waar hij 17 jaren lang het leeraarsambt bekleedde. Een den ganschen dag vloeiende stroom van schrif telijke en telegraphische geluk wenschen, waarbij er waren uit Oost-Indië, bewij zen, dat men ook in de verre Oost den be minden predikant, die daar twintig jaren arbeidde, niet veTgeten was waren zoo vele blijken van gehechtheid en hoogachting waarin de grijze Evangeliedienaar zich in zoo ruime mate en in zoo wijden kring mag verheugen. Gisteravond werd in liet gewone lokaal van den Nederlandschen Protestantenbond, in het Logegebouw aan den Fluweelen Burgwal, het gouden jubileum op eenige- izins feestelijke wijze gevierd. De kansel was voor deze gelegenheid om ringd dor groen met een stemmige bloem- versiering daartusschen. De jubilaris verd bij het binnentreden begroet door eeu ge mengd kinderkoor, dat ook gedurende het verdere deel van den avond verschillende liederen uit den liederenbundel van den. bond ten gehocre bracht, terwijl mej. M. Bakhuijzcn van den Brink (sopraan) eenïge godsdienstige liederen zong. Toegesproken werd de heer Garpentier Alting in de eerste plaats door prof. Oort. Namens de Haagschë afdeeling van uen Protestanten Bond sprak dr. Roessingh. Ds. Rooker sprak als Indisch predikant van den arbeid door den jubilaris in Indio eerst op 48-jangen leeftijd aangevangen, waar hij o.a. te Semarang en te Batavia Tehuizen voor Militairen stichtte. Na afloop van de plechtigheid werd do jubilaris m een der zijzalen door velen ge- lukgewenseht. Binnenkort waarschijnlijk reeds in de eerstvolgende raadszitting zal, zoo meldt ,,Haarl. Dgbl.", den Raad van Haar lem een voorstel van B. en Ws. bereiken tot den bouw van een veertigtal gemeente- telijke arbeiderswoningen op het terrein, dat de gemeente daartoe beschikbaar heeft. Het plan is, de huisjes zooveel mogelijk in h'et bereik van minvermogenden te bren gen, door een huurprijs van f 1 a 1.25 te stellen. De heer Wentink, de inspecteur der Volksgezondheid, heeft het plan geopperd woningen" van gewapend beton te zetten. Voorshands maakt dit denkbeeld een punt van overweging uit. „Haarl. Dgbl." verneemt, dat de conclu sie van de Raadscommissie in zake de over dekte zwem- en bad-inriohting strekt, om in gemeentelijke exploitatie te nemen een te stichten overdekte zwem- en badinrich ting. Voorgesteld wordt het oude II. B. S-- gebouw in de Jacobijnostraat voor dit doel te bestemmen. Aanbeveling \oor de benoeming tot directeur van de gemeentelijke hoogere burgerschool ïnefc 5-jarigen cursus te Amers foort: 1. dr. P. G Tiddens, leer aar aan het gymnasium en de hoogere burgerschool I te Breda; 2- dr. G. van Rij, leeraar aan de 3de hoogere burgerschool met 5-jarigen cursus te Amsterdam. Voor directeur van de gasfabriek te Schoten hebben zich nu reeds de sollici tatie wordt pas 21 Jan. gesloten ruim' vijftig sollicitanten aangemeld. Hr. Ms. pantserschip ,,Heemskerck"> onder bevel van den kap. ter zee G. L.i Goedhart, is 12 de-ze r van Niëuwediep naar zee vertrokken ter aanvaarding van den oefeningstccht in den Noord-Atlantiscken Oceaan en de Middellandsche Zee. ALPHEN. De bevolking bestond op 1' Jan. 1911 uit 3140 m. en 3039 v., samen 6179' personen. Geboren werden 118 m. en 84 v., er vestigden zich 456 m. cn 390 v., samen; 846 pers.totaio vermeerdering 1048 pers. Door overlijden verminderde de bevolking met 97 pars. en -door vertrek met 776; totale vermindering 873 pers. In 't geheel ver meerderde dus de bevolking met 175. pers.," zeedat zij op 1 Jan. 1912 bestond uit 327S m. en. 3080 v., totaal 6354 pers. Er werded 42 huwelijken voltrokken, terwijl 2 •echtscheb dingen plaats hadden. HAZERSWOUDE. Dc vereeniging" „On-: delding Hulpbetoon" hield haar nlgcmce.no vergadering onder leiding van den Voorw zitter, den lieer I. Gaarkeuken Sr. Nadat do secretaris, 'de heer J. Dekker, de notuloni had voorgelezen en. deze waren goedgekeurd, bracht 'de penningmeester verslag uit, waar uit bleek, dat de inkomsten met het batigj saldo Van Jiet vorige jaar f 1211.,72 bedroe gen, tegen do uitgaven f 519.25, zcodat prj een vcordeelig saldo is van f 682.47. De re kening werd nagezien door de heeren P. dc( Gelder en J. Hassefras, die alles volmaakt, in orde bevonden en den heer A. Quart el dank zegden voor zijn getrouw en accuraat1 beheer. Do aftredende bes tuur s- en commissieleden,' de heeren A. QuOrtel en A- J. Sepers, wer den herkozen en namen hun herbenoeming aan. Op het appèl ontbraken 21 leden zon den* kennisgeving. Eerstdaags zal er c.?n nieuwe algemeen© vergadering worden belegd, waarin de vraag zal tor sprake komen, of er voortaan geen rijst meer zal worden godeeld en meer geld zal worden verstrekt aan de leden in geval van ziekte. In dc consistorie der Gereformeerde kerk werd de ringvergadering gehouden vaii den bondsring „Zegwaard", van jcngelings- vereenigingen op Gereformeerden grondslag. Daar het aantal der personen, die zich ter behandeling van een onderwerp hadden op- gegeven, niet voltallig was, werd door den I Voorzitter behandeld: Stadhouder Koning Willem. III. Hij schetste dien vorst als: lo- een trouw belijder en getuige2o. als een' strijder voor de eere Gods3o. als een ijveraar voor zuivere belijdenis; 4o. als voorstander,' der Calvinistische vrijheid, cn 5o. als over winnaar door het geloof ons ten voorbeeld^ Ds. Bouma sloot de bijeenkomst- J

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1912 | | pagina 1